2 ტექსტის შედარება - ვეფხიტყაოსანი 2009-1966

1  
2009
  1    1966
2     2  
3   რომელმან შ ექმნა სამყ არო ძალითა  მით ძლიერ ითა,   3   რომელმან შ ექმნა სამყ არო ძალითა  მით ძლიერ ითა,
4   ზეგარდმო ა რსნი სულით ა ყვნა ზეც ით მონაბერ ითა,   4   ზეგარდმო ა რსნი სულით ა ყვნა ზეც ით მონაბერ ითა,
5   ჩვენ, კაცთ ა, მოგვცა  ქვეყანა, გ ვაქვს უთვა ლავი ფერით ა,   5   ჩვენ, კაცთ ა, მოგვცა  ქვეყანა, გ ვაქვს უთვა ლავი ფერით ა,
6   მისგან არს  ყოვლი ხელ მწიფე სახი თა მისმიერ ითა.   6   მისგან არს  ყოვლი ხელ მწიფე სახი თა მის მიე რითა.
7     7  
8   ჰე ,   ღმერთო   ერთო,   შენ   შეჰქმენ   სახე   ყოვლისა   ტანისა,   8   ჰე  
ღმერთო   ერთო,   შენ   შეჰქმენ   სახე   ყოვლისა   ტანისა,
9   შენ დამიფა რე, ძლევა  მეც დათრგუ ნვად მე სა ტანისა,   9   შენ დამიფა რე, ძლევა  მეც დათრგუ ნვად მე სა ტანისა,
10   მომეც   მიჯნურთა   სურვილი,   სიკვდი მდე   გასატანისა ,   10   მომეც   მიჯნურთა   სურვილი,   სიკვდი
მდე   გასატანისა ,
11   ცოდვათა   შე
სუბუქება,   მუნ   თანაწასატა ნისა.
  11   ცოდვათა   შე სუბუქება,   მუნ   თანა    წასატანისა .
12     12  
13   ვის შვენის , – ლომსა,  – ხმარება  შუბისა, ფ არ-შიმშერი სა,   13   ვის შვენის , – ლომსა,  – ხმარება  შუბისა, ფ არ-შიმშერი სა,
14     მეფისა   მზის   თამარისა,   ღაწვ
ბალახშ - თმა
გიშერისა,  
  14     მეფისა   მზის   თამარისა,   ღაწვ - ბალახშ ,   თმა - გიშერისა,  
15   მას,   არა   ვიცი,   შევ
  შესხმა   ხოტბისა  
შერისა? !
  15   მას,   არა   ვიცი,   შევ ჰკ
  შესხმა   ხოტბისა ,   შერისა?
16   მისთა მჭვრ ეტელთა ყან დისა მირთმ ა ხამს, მა რთ მიშერის ა.   16   მისთა მჭვრ ეტელთა ყან დისა მირთმ ა ხამს, მა რთ მიშერის ა.
17     17  
18   თამარს   ვაქებდეთ   მეფესა   სისხლისა   ცრემლ
დათხეული,
  18   თამარს   ვაქებდეთ   მეფესა   სისხლისა   ცრემლ - დათხეული,
19   ვთქვენი   ქებანი   ვისნი   მე   არ
ავად   გამორჩეული .
  19   ვთქვენი   ქებანი   ვისნი   მე   არ - ავად   გამორჩეული .
20   მელნად   ვიხმარე   გიშრის   ტბა   და   კალმად   ნა   რხეული,   20   მელნად   ვიხმარე   გიშრის   ტბა   და   კალმად     ნა   რხეული,
21   ვინცა ისმი ნოს, დაესვ ას ლახვარი  გულსა ხეუ ლი.   21   ვინცა ისმი ნოს, დაესვ ას ლახვარი  გულსა ხეუ ლი.
22     22  
23   მიბრძანეს  მათად საქე ბრად თქმა  ლექსებისა  ტკბილისა, LF   23   მიბრძანეს  მათად საქე ბრად თქმა  ლექსებისა  ტკბილისა, LF
24   ქება წარბთ ა და წამწა მთა, თმათა  და ბაგე-კ ბილისა,   24   ქება წარბთ ა და წამწა მთა, თმათა  და ბაგე-კ ბილისა,
25   ბროლ-ბალახ შისა თლილი სა, მის მი ჯრით მიწყო ბილისა.   25   ბროლ-ბალახ შისა თლილი სა, მის მი ჯრით მიწყო ბილისა.
26   გასტეხს   ქვასაცა   მაგარსა   გვრდემლი   ტყვი ისა   ლბილისა.   26   გასტეხს   ქვასაცა   მაგარსა   გვრდემლი   ტყვი
ისა   ლბილისა.
27     27  
28   აწ ენა მინ და გამოთქმ ად, გული დ ა ხელოვანე ბა, –   28   აწ ენა მინ და გამოთქმ ად, გული დ ა ხელოვანე ბა, –
29   ძალი   მომეც   და   შეწევნა ,   შენგნით   მაქვს,   მივსცე   გონება;   29   ძალი   მომეც   და   შეწევნა  
შენგნით   მაქვს,   მივსცე   გონება;
30   მით   შევეწივნეთ   ტარიელს,   ტურფადცა   უნდა   ხსენება ;   30   მით   შევეწივნეთ   ტარიელს,   ტურფადცა   უნდა   ხსენება ,
31   მათ სამთა  გმირთა მნა თობთა სჭირ ს ერთმანერ თის მონება .   31   მათ სამთა  გმირთა მნა თობთა სჭირ ს ერთმანერ თის მონება .
32     32  
33   მო,   დავსხდეთ,   ტარიელისთვ ის   ცრემლი   გვდის   შეუშრობ ლი;   33   მო,   დავსხდეთ,   ტარიელისთვ ის   ცრემლი   გვდის   შეუშრობ ლი;
34   მისებრი მა რთ დაბადებ ით ვინმცა  ყოფილა შობ ილი!   34   მისებრი მა რთ დაბადებ ით ვინმცა  ყოფილა შობ ილი!
35   დავჯე,   რუსთველმან   გავლექსე,   მისთვის   გულ
ლახვარ
სობილი,
  35   დავჯე,   რუსთველმან   გავლექსე,   მისთვის   გულ - ლახვარ - სობილი,
36   აქამდის   ამბ ად   ნათქვამი,   აწ   მარგალიტი   წყობილი.   36   აქამდის   ამბ
ად   ნათქვამი,   აწ   მარგალიტი   წყობილი.
37     37  
38   მე,   რუსთველი,   ხელობითა   ვიქ  
საქმესა   ამადარი:
  38   მე,   რუსთველი,   ხელობითა   ვიქ   საქმესა   ამა   დარი:
39   ვის   მორჩილობს   ჯარი   სპათა,   მისთვის   ვხელობ  
მისთვის   მკვდარი;
  39   ვის   მორჩილობს   ჯარი   სპათა,   მისთვის   ვხელობ ,   მისთვის   მკვდარი;
40   და
უძლურდი,   მიჯნურთათვ ის   კვლა   წამალი   არსით   არი,
  40   და უძლურდი,   მიჯნურთათვ ის   კვლა   წამალი   არსით   არი,
41   ანუ მომცეს  განკურნებ ა, ანუ მიწ ა მე სამარ ი.   41   ანუ მომცეს  განკურნებ ა, ანუ მიწ ა მე სამარ ი.
42     42  
43   ესე ამბავი  სპარსული,  ქართულად  ნათარგმანე ბი,   43   ესე ამბავი  სპარსული,  ქართულად  ნათარგმანე ბი,
44   ვით   მარგალიტი   ობოლი,   ხელის
ხელ   საგოგმანებ ი,
  44   ვით   მარგალიტი   ობოლი,   ხელის - ხელ   საგოგმანებ ი,
45   ვპოვე და ლ ექსად გარდ ავთქვი, სა ქმე ვქმენ  საჭოჭმანებ ი,   45   ვპოვე და ლ ექსად გარდ ავთქვი, სა ქმე ვქმენ  საჭოჭმანებ ი,
46   ჩემმან   ხელ
მქმნელმან   დამმართოს   ლაღმან   და   ლამაზმა   ნები.
  46   ჩემმან   ხელ - მქმნელმან   დამმართოს   ლაღმან   და   ლამაზმა   ნები.
47     47  
48   თვალთა ,   მისგან   უნათლოთა,   ენატრამცა   ახლად   ჩენა;   48   თვალთა  
მისგან   უნათლოთა,   ენატრამცა   ახლად   ჩენა;
49   აჰა, გული  გამიჯნურდა , მიხვდომი ა ველთა რბ ენა!   49   აჰა, გული  გამიჯნურდა , მიხვდომი ა ველთა რბ ენა!
50   მიაჯეთ ვინ , ხორცთა დ აწვა კმარი ს, მისცეს  სულთა ლხენ ა.   50   მიაჯეთ ვინ , ხორცთა დ აწვა კმარი ს, მისცეს  სულთა ლხენ ა.
51   სამთა   ფერთა   საქებელთა   ლამის ,   ლექსთა   უნდა  
ლე ნა.
  51   სამთა   ფერთა   საქებელთა   ლამის  
ლექსთა   უნდა   ლე
ნა.
52     52  
53   რაცა   ვის   ბედმან   მისცეს,   დასჯერდეს   და   მას   უბნობდეს:   53   რაცა   ვის     ბედმან   მისცეს,   დასჯერდეს   და   მას   უბნობდეს:
54   მუშა მიწყი ვ მუშაკობდ ეს, მეომარ ი გულოვნობ დეს;   54   მუშა მიწყი ვ მუშაკობდ ეს, მეომარ ი გულოვნობ დეს;
55   კვლა მიჯნუ რსა მიჯნურ ობა უყვარდ ეს და გამო სცნობდეს, LF   55   კვლა მიჯნუ რსა მიჯნურ ობა უყვარდ ეს და გამო სცნობდეს, LF
56   არცა   ვისგან   და წუნოს,   არცა   სხვასა   უწუნობდეს.   56   არცა   ვისგან   და წუნოს,   არცა   სხვასა   უწუნობდეს.
57     57  
58   შაირობა პი რველადვე ს იბრძნისაა  ერთი დარგი ,   58   შაირობა პი რველადვე ს იბრძნისაა  ერთი დარგი ,
59   საღმრთო, ს აღმრთოდ გა საგონი, მს მენელთათვი ს დიდი მარ გი,   59   საღმრთო, ს აღმრთოდ გა საგონი, მს მენელთათვი ს დიდი მარ გი,
60   კვლა აქაცა  ეამების,  ვინცა ისმე ნს კაცი ვა რგი;   60   კვლა აქაცა  ეამების,  ვინცა ისმე ნს კაცი ვა რგი;
61   გრძელი სიტ ყვა მოკლედ  ითქმის, შ აირია ამად  კარგი.   61   გრძელი სიტ ყვა მოკლედ  ითქმის, შ აირია ამად  კარგი.
62     62  
63   ვითა ცხენს ა შარა გრძ ელი და გამ ოსცდის დიდ ი რბევა,   63   ვითა ცხენს ა შარა გრძ ელი და გამ ოსცდის დიდ ი რბევა,
64   მობურთალსა  – მოედანი , მართლად  ცემა, მარჯ ვედ ქნევა,   64   მობურთალსა  – მოედანი , მართლად  ცემა, მარჯ ვედ ქნევა,
65   მართ აგრევ ე მელექსეს ა – ლექსთა  გრძელთა თ ქმა და ხევ ა,   65   მართ აგრევ ე მელექსეს ა – ლექსთა  გრძელთა თ ქმა და ხევ ა,
66   რა   მისჭირდეს   საუბარი   და   დაუწყოს   ლექსმან   ლევა.
  66   რა   მისჭირდეს   საუბარი   და   დაუწყოს   ლექსმან   ლევა. ..
67     67  
68   მაშინღა ნა ხეთ მელექს ე და მისი  მოშაირობა,   68   მაშინღა ნა ხეთ მელექს ე და მისი  მოშაირობა,
69   რა ვეღარ მ იხვდეს ქარ თულსა, დაუ წყოს ლექსმ ან ძვირობა ,   69   რა ვეღარ მ იხვდეს ქარ თულსა, დაუ წყოს ლექსმ ან ძვირობა ,
70   არ   შეამოკლოს   ქართული,   არა   ქმნას   სიტყვა
მცირობა,
  70   არ   შეამოკლოს   ქართული,   არა   ქმნას   სიტყვა - მცირობა,
71   ხელ
მარჯვედ   სცემდეს   ჩოგანსა,   იხმაროს   დიდი   გმირობა.
  71   ხელ     მარჯვედ   სცემდეს   ჩოგანსა,   იხმაროს   დიდი   გმირობა.
72     72  
73   მოშაირე არ ა ჰქვიან,  თუ სადმე თ ქვას ერთი,  ორი;   73   მოშაირე არ ა ჰქვიან,  თუ სადმე თ ქვას ერთი,  ორი;
74   თავი ყოლა  ნუ ჰგონია  მელექსეთა  კარგთა სწო რი;   74   თავი ყოლა  ნუ ჰგონია  მელექსეთა  კარგთა სწო რი;
75   განაღა თქვ ას ერთი, ო რი, უმსგავ სო და შორი -შორი,   75   განაღა თქვ ას ერთი, ო რი, უმსგავ სო და შორი -შორი,
76   მაგრა იტყვ ის: „ჩემი  სჯობსო“, უ ცილობლობს  ვითა ჯორი.   76   მაგრა იტყვ ის: „ჩემი  სჯობსო“, უ ცილობლობს  ვითა ჯორი.
77     77  
78   მეორე   ლექსი ,   ცოტაი     ნაწილი   მოშაირეთა,   78   მეორე   ლექსი  
ცოტაი ,   ნაწილი   მოშაირეთა,
79   არ   ძალ
უც   სრულ
ქმნა   სიტყვათა,   გულისა   გასაგმირეთ ა,  
  79   არ   ძალ უც   სრულ - ქმნა   სიტყვათა,   გულისა   გასაგმირეთ ა,
80   ვამსგავსე  მშვილდი ბე დითი ყმაწვ ილთა მონად ირეთა:   80   ვამსგავსე  მშვილდი ბე დითი ყმაწვ ილთა მონად ირეთა:
81   დიდსა ვერ  მოჰკლვენ,  ხელად აქვს  ხოცა ნადი რთა მცირეთ ა.   81   დიდსა ვერ  მოჰკლვენ,  ხელად აქვს  ხოცა ნადი რთა მცირეთ ა.
82     82  
83   მესამე   ლექსი   კარგია  
სანადიმოდ,   სამღერელად ,
  83   მესამე   ლექსი   კარგი   რს   სანადიმოდ,   სამღერელად ,
84   სააშიკოდ,  სალაღობოდ,  ამხანაგთა  სათრეველა დ;   84   სააშიკოდ,  სალაღობოდ,  ამხანაგთა  სათრეველა დ;
85   ჩვენ მათიც ა გვეამები ს, რაცა ოდ ენ თქვან ნ ათელად.   85   ჩვენ მათიც ა გვეამები ს, რაცა ოდ ენ თქვან ნ ათელად.
86   მოშაირე არ ა ჰქვიან,  ვერას იტყვ ის ვინცა გ რძელად.   86   მოშაირე არ ა ჰქვიან,  ვერას იტყვ ის ვინცა გ რძელად.
87     87  
88   ხამს, მელე ქსე ნაჭირვ ებსა მისსა  ცუდად არ  აბრკმობდეს ,   88   ხამს, მელე ქსე ნაჭირვ ებსა მისსა  ცუდად არ  აბრკმობდეს ,
89   ერთი უჩნდე ს სამიჯნურ ო, ერთსა ვ ისმე აშიკო ბდეს,   89   ერთი უჩნდე ს სამიჯნურ ო, ერთსა ვ ისმე აშიკო ბდეს,
90   ყოვლსა მის თვის ხელოვ ნობდეს, მა ს აქებდეს,  მას ამკობ დეს, –   90   ყოვლსა მის თვის ხელოვ ნობდეს, მა ს აქებდეს,  მას ამკობ დეს, –
91   მისგან   კიდე   ნურა   უნდა,     მისთვის   ენა
მუსიკობდეს .
  91   მისგან   კიდე   ნურა   უნდა,     მისთვის   ენა - მუსიკობდეს .
92     92  
93   ჩემი   აწ   ცანით  
ველ მან,   მას   ვაქებ,   ვინცა   მიქია;
  93   ჩემი   აწ   ცანით   ველ
მან,   მას   ვაქებ,   ვინცა   მიქია;
94   ესე მიჩს დ იდად სახელ ად, არ თავ ი გამიქიქი ა!   94   ესე მიჩს დ იდად სახელ ად, არ თავ ი გამიქიქი ა!
95   იგია ჩემი  სიცოცხლე,  უწყალო ვით ა ჯიქია;   95   იგია ჩემი  სიცოცხლე,  უწყალო ვით ა ჯიქია;
96   მისი სახელ ი შეფარვით  ქვემორე მ ითქვამს, მ იქია.   96   მისი სახელ ი შეფარვით  ქვემორე მ ითქვამს, მ იქია.
97     97  
98   ვთქვა მიჯნ ურობა პირვ ელი და ტომ ი გვართა ზ ენათა,   98   ვთქვა მიჯნ ურობა პირვ ელი და ტომ ი გვართა ზ ენათა,
99   ძნელად სათ ქმელი, საჭ ირო გამოსა გები ენათა ;   99   ძნელად სათ ქმელი, საჭ ირო გამოსა გები ენათა ;
100   იგია საქმე  საზეო, მო მცემი აღმა ფრენათა;   100   იგია საქმე  საზეო, მო მცემი აღმა ფრენათა;
101   ვინცა ეცდე ბის, თმობა მცა ჰქონდა  მრავალთა  წყენათა.   101   ვინცა ეცდე ბის, თმობა მცა ჰქონდა  მრავალთა  წყენათა.
102     102  
103   მას ერთსა  მიჯნურობას ა ჭკვიანნი  ვერ მიხვდ ებიან,   103   მას ერთსა  მიჯნურობას ა ჭკვიანნი  ვერ მიხვდ ებიან,
104   ენა დაშვრე ბის, მსმენ ლისა ყურნი ცა დავალდე ბიან;   104   ენა დაშვრე ბის, მსმენ ლისა ყურნი ცა დავალდე ბიან;
105   ვთქვნე ხელ ობანი ქვენ ანი, რომელ ნი ხორცთა  ხვდებიან; LF   105   ვთქვნე ხელ ობანი ქვენ ანი, რომელ ნი ხორცთა  ხვდებიან; LF
106   მართ   მასვე   ჰბაძ
ვენ,   თუ   ოდე   არ   სიძვენ,   შორით   ბნდებიან.
  106   მართ   მასვე   ჰბაძ ვენ,   თუ   ოდე   არ   სიძვენ,   შორით   ბნდებიან.
107     107  
108   მიჯნური   შმაგსა   გვიქვიან   არაბულითა   ენითა ,   108   მიჯნური   შმაგსა   გვიქვიან   არაბულითა   ენითა .
109   მით   რომე   შმაგობს   მისისა   ვერ
მიხვდომისა   წყენითა;
  109   მით   რომე   შმაგობს   მისისა   ვერ - მიხვდომისა   წყენითა;
110   ზოგ   აქვს   საღმრთო   სიახლე,   დაშვრების   აღმაფრენით ა,   110   ზოგ   აქვს   საღმრთო   სიახლე,   დაშვრების   აღმაფრენით ა,
111   კვლა ზოგთა  ქვეუც ბუნ ება კეკლუც თა ზედა ფრ ფენითა.   111   კვლა ზოგთა  ქვე უც ბუ ნება კეკლუ ცთა ზედა ფ რფენითა.
112     112  
113   მიჯნურსა თ ვალად სიტუ რფე მართებ ს, მართ ვი თა მზეობა,   113   მიჯნურსა თ ვალად სიტუ რფე მართებ ს, მართ ვი თა მზეობა,
114   სიბრძნე,   სიუხვე,   სიმდიდრე,   სიყმე   და   მოცალეობა ,   114   სიბრძნე,   სიუხვე,   სიმდიდრე,   სიყმე   და   მოცალეობა .
115   ენა, გონებ ა, დათმობა , მძლეთა მ ებრძოლთა მ ძლეობა.   115   ენა, გონებ ა, დათმობა , მძლეთა მ ებრძოლთა მ ძლეობა.
116   ვისცა ეს ს რულად არა  სჭირს, აკლ ია მიჯნურთ  ზნეობა.   116   ვისცა ეს ს რულად არა  სჭირს, აკლ ია მიჯნურთ  ზნეობა.
117     117  
118   მიჯნურობა  არის ტურფა , საცოდნელ ად ძნელი გ ვარი;   118   მიჯნურობა  არის ტურფა , საცოდნელ ად ძნელი გ ვარი;
119   მიჯნურობა  სხვა რამეა , არ სიძვი სა დასადარ ი:   119   მიჯნურობა  სხვა რამეა , არ სიძვი სა დასადარ ი:
120   იგი სხვაა,  სიძვა სხვ აა, შუა უზ ის დიდი ზღ ვარი,   120   იგი სხვაა,  სიძვა სხვ აა, შუა უზ ის დიდი ზღ ვარი,
121   ნუვინ   გარევთ   ერთმანერთს ,   გესმის   ჩემი   ნაუბარი?   121   ნუვინ   გარევთ   ერთმანერთს !   გესმის   ჩემი   ნაუბარი?
122     122  
123   ხამს მიჯნუ რი ხანიერი , არ მეძავ ი, ბილწი,  მრუში,   123   ხამს მიჯნუ რი ხანიერი , არ მეძავ ი, ბილწი,  მრუში,
124   რა მოშორდე ს მოყვარეს ა, გაამრავ ლოს სულთქმ ა, უში,   124   რა მოშორდე ს მოყვარეს ა, გაამრავ ლოს სულთქმ ა, უში,
125   გული ერთსა  დააჯეროს,  კუშტი მიხ ვდეს, თუნდ ა ქუში;   125   გული ერთსა  დააჯეროს,  კუშტი მიხ ვდეს, თუნდ ა ქუში;
126   მძულს   უგულო   სიყვარული,   ხვევნა - კოცნა,   მტლაში - მტლუში.   126   მძულს   უგულო   სიყვარული,   ხვევნა ,   კოცნა,   მტლაში მტლუში.
127          
128   მას ცოცხალ ი ნუ ელევი ს, რაცა პი რველ შეუყვ არდეს,        
129   ნუცა ლხინს ა აუზვავდე ს, ნუცა ჭი რსა შეუზარ დეს,        
130   მისთვის და სთმოს ყველ აკაი, მისთ ვის ველთა  გამოვარდეს ,        
131   ნურა გავა,  სოფელიცა  მისი კერძი  გარდაქარდ ეს.        
132     127  
133   ამა საქმეს ა მიჯნური  ნუ უხმობს  მიჯნურობას ა:   128   ამა საქმეს ა მიჯნური  ნუ უხმობს  მიჯნურობას ა:
134   დღეს ერთი  უნდეს, ხვა ლე სხვა, ს თმობდეს გა ყრისა თმობ ასა;   129   დღეს ერთი  უნდეს, ხვა ლე სხვა, ს თმობდეს გა ყრისა თმობ ასა;
135   ესე მღერას ა ბედითსა  ჰგავს, ვაჟ თა ყმაწვილ ობასა.   130   ესე მღერას ა ბედითსა  ჰგავს, ვაჟ თა ყმაწვილ ობასა.
136   კარგი   მიჯნური   იგია,   ვინ   იქ
  სოფლისა   თმობასა.
  131   კარგი   მიჯნური   იგია,   ვინ   იქ   სოფლისა   თმობასა.
137     132  
138   არს   პირველი   მიჯნურობა   არ
დაჩენა ,   ჭირთა  
მალვა,
  133   არს   პირველი   მიჯნურობა   არ - დაჩენა  
ჭირთა ,   მალვა,
139   თავის
წინა   იგონებდეს,   ნიადაგმცა   ჰქონდა   ხალვა,
  134   თავის - წინა   იგონებდეს,   ნიადაგმცა   ჰქონდა   ხალვა,
140   შორით ბნედ ა, შორით კ ვდომა, შორ ით დაგვა,  შორით ალვა ,   135   შორით ბნედ ა, შორით კ ვდომა, შორ ით დაგვა,  შორით ალვა ,
141   და თმოს   წყრომა   ოყვრის აგან,   მისი   ჰქონდეს   შიში,   კრძალვა.   136   და
თმოს   წყრომა   ეფეთ აგან,   მისი   ჰქონდეს   შიში,   კრძალვა.
142     137  
143   ხამს, თავი სსა ხვაშია დსა არვის  თანა ამჟღა ვნებდეს,   138   ხამს, თავი სსა ხვაშია დსა არვისთ ანა ამჟღავ ნებდეს,
144   არ   ბედითად   „ჰა ჲჰაჲ   ზმიდეს,   მოყვარესა   აყივნებდეს ,   139   არ   ბედითად   „ჰა ის   ზმიდეს,   მოყვარესა   აყივნებდეს ,
145   არსით აჩნდ ეს მიჯნურო ბა, არასად ა იფერებდე ს,   140   არსით აჩნდ ეს მიჯნურო ბა, არასად ა იფერებდე ს,
146   მისთვის ჭი რი ლხინად  უჩნდეს, მი სთვის ცეცხ ლსა მოიდებ დეს.   141   მისთვის ჭი რი ლხინად  უჩნდეს, მი სთვის ცეცხ ლსა მოიდებ დეს.
147     142  
148   მას უშმაგო  ვით მიენდ ოს, ვინ მო ყვარე გაამ ჩივნოს?   143   მას უშმაგო  ვით მიენდ ოს, ვინ მო ყვარე გაამ ჩივნოს?
149   ამის მეტი  რამცა ირგო : მას ავნო ს და თვითც ა ივნოს.   144   ამის მეტი  რამცა ირგო : მას ავნო ს და თვითც ა ივნოს.
150   რათამეღა ა სახელოს, რ ა სიტყვითა  მოაყივნოს ?   145   რათამეღა ა სახელოს, რ ა სიტყვითა  მოაყივნოს ?
151   რა  
გავა,   თუ   მოყვარესა   კაცმან   გული   არ   ატკივნოს!
  146   რა   გავა,   თუ   მოყვარესა   კაცმან   გული   არ   ატკივნოს!
152     147  
153   მიკვირს, კ აცი რად იფ ერებს საყვ არლისა სიყ ვარულსა:   148   მიკვირს, კ აცი რად იფ ერებს საყვ არლისა სიყ ვარულსა:
154   ვინცა   უყვარს,   რად   აყივნებს   მისთვის   მკვდარ სა ,   მისთვის   წყლულსა?!   149   ვინცა   უყვარს,   რად   აყივნებს   მისთვის   მკვდარ ,   მისთვის   წყლულსა?!
155   თუ არ უყვა რს, რად არ ა სძულს? რ ად აყივნებ ს, რაცა სძ ულსა?!   150   თუ არ უყვა რს, რად არ ა სძულს? რ ად აყივნებ ს, რაცა სძ ულსა?!
156   ავსა კაცსა  ავი სიტყვ ა ურჩევნია  სულსა, გუ ლსა.   151   ავსა კაცსა  ავი სიტყვ ა ურჩევნია  სულსა, გუ ლსა.
157     152  
158   თუ მოყვარე  მოყვრისათ ვის ტირს,  ტირილსა ემ ართლების; LF   153   თუ მოყვარე  მოყვრისათ ვის ტირს,  ტირილსა ემ ართლების; LF
159   სიარული, მ არტოობა შვ ენის, გაჭრ ად დაეთვლე ბის;   154   სიარული, მ არტოობა შვ ენის, გაჭრ ად დაეთვლე ბის;
160   იგონებდეს,   მისგან   კიდე   ნურა   ოდეს   მოეცლების ;   155   იგონებდეს,   მისგან   კიდე   ნურა
ოდეს   მოეცლების ,
161   არ   დააჩნდეს   მიჯნურობა,   სჯობს,   თუ   კაც   ეახლების.   156   არ   დააჩნდეს   მიჯნურობა,   სჯობს,   თუ   კაც   ეახლების.
162   ამბავი   პირველი   როსტევან   არაბთა   მეფისა   157   ამბავი  
როსტევან   არაბთა   მეფისა
163          
164   იყო არაბეთ ს როსტევან , მეფე ღმრ თისაგან სვ იანი,   158   იყო არაბეთ ს როსტევან , მეფე ღმრ თისაგან სვ იანი,
165   მაღალი,   უხვი,   მდაბალი,   ლაშქარ
მრავალი,   ყმიანი ,
  159   მაღალი,   უხვი,   მდაბალი,   ლაშქარ - მრავალი,   ყმიანი .
166   მოსამართლე  და მოწყალ ე, მორჭმულ ი, განგები ანი,   160   მოსამართლე  და მოწყალ ე, მორჭმულ ი, განგები ანი,
167   თვით მეომა რი უებრო,  კვლა მოუბა რი წყლიანი .   161   თვით მეომა რი უებრო,  კვლა მოუბა რი წყლიანი .
168     162  
169   სხვა ძე არ  ესვა მეფე სა, მართ ო დენ მარტოდ  ასული,   163   სხვა ძე არ  ესვა მეფე სა, მართ ო დენ მარტოდ  ასული,
170   სოფლისა მნ ათი მნათობ ი, მზისაცა  დასთა დას ული;   164   სოფლისა მნ ათი მნათობ ი, მზისაცა  დასთა დას ული;
171   მან მისთა  მჭვრეტთა წ აუღის გული , გონება დ ა სული,   165   მან მისთა  მჭვრეტთა წ აუღის გული , გონება დ ა სული,
172   ბრძენი ხამ ს მისად მა ქებრად და  ენა ბევრად  ასული.   166   ბრძენი ხამ ს მისად მა ქებრად და  ენა ბევრად  ასული.
173     167  
174   მისი სახელ ი – თინათი ნ, არს ესე  საცოდნარი ა!   168   მისი სახელ ი – თინათი ნ, არს ესე  საცოდნარი ა!
175   რა გაიზარდ ა, გაივსო,  მზე მისგა ნ საწუნარი ა.   169   რა გაიზარდ ა, გაივსო,  მზე მისგა ნ საწუნარი ა.
176   მეფემან უხ მნა ვაზირნ ი, თვით ზი ს ლაღი და  წყნარია,   170   მეფემან უხ მნა ვაზირნ ი, თვით ზი ს ლაღი და  წყნარია,
177   გვერდსა და ისხნა, დაუ წყო მათ ამ ო საუბნარი ა.   171   გვერდსა და ისხნა, დაუ წყო მათ ამ ო საუბნარი ა.
178     172  
179   უბრძანა: „ გკითხავ სა ქმესა, ერთ გან სასაუბ ნაროსა:   173   უბრძანა: „ გკითხავ სა ქმესა, ერთ გან სასაუბ ნაროსა:
180   რა ვარდმან  მისი ყვავ ილი გაახმო ს, დაამჭნა როსა,   174   რა ვარდმან  მისი ყვავ ილი გაახმო ს, დაამჭნა როსა,
181   იგი წავა დ ა სხვა მოვ ა ტურფასა  საბაღნაროს ა;   175   იგი წავა დ ა სხვა მოვ ა ტურფასა  საბაღნაროს ა;
182   მზე   ჩაგვისვენდ ა,   ბნელსა   ვს
ჭვრეტთ ,   ღამესა   ჩვენ   აროსა .
  176   მზე   ჩაგვისვენდ ა,   ბნელსა   ვს ჭვრეტთ  
ღამესა  
ენ აროსა
183     177  
184  
მე   გარდასრულ   ვარ,   სიბერე   მჭირს,   ჭირთა   უფრო   ძნელია,
  178   მე   გარდასრულვ არ,   სიბერე   მჭირს,   ჭირთა   უფრო   ძნელია,
185   დღეს არა,  ხვალე მოვკ ვდები, სოფ ელი ასრე მ ქმნელია;   179   დღეს არა,  ხვალე მოვკ ვდები, სოფ ელი ასრე მ ქმნელია;
186   რაღაა იგი  სინათლე, რ ასაცა ახლა ვს ბნელია? !   180   რაღაა იგი  სინათლე, რ ასაცა ახლა ვს ბნელია? !
187   ჩემი   ძე   დავსვათ   ხელმწიფედ,   ვისგან   მზე   საწუნელია !
  181   ჩემი   ძე   დავსვათ   ხელმწიფედ,   ვისგან   მზე   საწუნელია
.
188     182  
189   ვაზირთა ჰკ ადრეს: „მე ფეო, რად ჰ ბრძანეთ თქ ვენი ბერობ ა?   183   ვაზირთა ჰკ ადრეს: „მე ფეო, რად ჰ ბრძანეთ თქ ვენი ბერობ ა?
190   ვარდი   თუ   გახმეს,   ეგრეცა   გვმართებს   აზო ცა   ჯერობა:   184   ვარდი   თუ   გახმეს,   ეგრეცა   გვმართებს  
ისივე   ჯერობა:
191   მისივე   მეტობს     სული   და   ტურფაფერობ ა.   185   მისივე   მეტობს  
ავი   სული   და   ტურფა   ფერობა.
192   მთვარესა მ ცხრალსა ვა რსკვლავმან  ვითამცა ჰ კადრა მტერ ობა?!   186   მთვარესა მ ცხრალსა ვა რსკვლავმან  ვითამცა ჰ კადრა მტერ ობა?!
193     187  
194  
მაგას   ნუ   ჰბრ
ძანებთ,   მეფეო,   ჯერთ   ვარდი   არ   დაგჭნობია,
  188   მაგას   ნუ   ჰბრ ძანებთ,   მეფეო,   ჯერთ   ვარდი   არ   დაგჭნობია,
195   თქვენი თათ ბირი ავიცა  სხვისა კა რგისა მჯობ ია;   189   თქვენი თათ ბირი ავიცა  სხვისა კა რგისა მჯობ ია;
196   ხმდა განაღ ამცა საქმნ ელად, რაცა  თქვენ გულ სა გლმობია :   190   ხმდა განაღ ამცა საქმნ ელად, რაცა  თქვენ გულ სა გლმობია :
197   სჯობს   და   მას   მიეც   მეფობა,   ვისგან   მზე   შენაფლობია !   191   სჯობს   და   მას   მიეც   მეფობა,   ვისგან   მზე   შენაფლობია .
198     192  
199  
თუცა   ქალია,   ხელმწიფედ   მართ   ღმრთისა   დანაბადია;
  193   თუცა   ქალია,   ხელმწიფედ   მართ   ღმრთისა   დანაბადია;
200   არ გათნევთ , იცის მეფ ობა, უთქვე ნოდ გვითქვ ამს კვლა დ ია;   194   არ გათნევთ , იცის მეფ ობა, უთქვე ნოდ გვითქვ ამს კვლა დ ია;
201   შუქთა მისთ აებრ საქმე ცა მისი მზ ებრ განაცხ ადია.   195   შუქთა მისთ აებრ საქმე ცა მისი მზ ებრ განაცხ ადია.
202   ლეკვი ლომი სა სწორია,  ძუ იყოს,  თუნდა ხვად ია“.   196   ლეკვი ლომი სა სწორია,  ძუ იყოს,  თუნდა ხვად ია“.
203     197  
204   ავთანდილ   იყო   სპასპეტი,   ძე   ამირ
სპასალარის ა,
  198   ავთანდილ   იყო   სპასპეტი,   ძე   ამირ - სპასალარის ა,
205   საროსა მჯო ბი ნაზარდი , მსგავსი  მზისა და მ თვარისა,   199   საროსა მჯო ბი ნაზარდი , მსგავსი  მზისა და მ თვარისა,
206   ჯერთ   უწვერული,   სადარო   ბროლ-მინა   საცნობარის ა;   200   ჯერთ   უწვერული,   სადარო   ბროლ-მინა  
საცნობარის ა;
207   მას   თინათინის   შვე ნება   ჰკლვიდის ,   წამწამთა   ჯარისა.   201   მას   თინათინის   გო ნება   ჰკლვიდის  
წამწამთა   ჯარისა.
208     202  
209   გულსა მისს ა მიჯნურობ ა მისი ჰქო ნდა დამალუ ლად;   203   გულსა მისს ა მიჯნურობ ა მისი ჰქო ნდა დამალუ ლად;
210   რა   მოშორდის,   ვერ
მჭვრეტელმა   ვარდი   შექმნის   ფერ
ნაკლულად;
  204   რა   მოშორდის,   ვერ - მჭვრეტელმა   ვარდი   შექმნის   ფერ - ნაკლულად;
211   ნახის, ცეც ხლი გაუახლ დის, წყლულ ი გახდის უ ფრო წყლულა დ.   205   ნახის, ცეც ხლი გაუახლ დის, წყლულ ი გახდის უ ფრო წყლულა დ.
212   საბრალოა,   სიყვარული   კაცსა   შეიქ
  გულ
მოკლულად!
  206   საბრალოა,   სიყვარული   კაცსა   შეიქ   გულ - მოკლულად!
213     207  
214   რა მეფედ დ ასმა მეფემ ან ბრძანა  მისისა ქალ ისა,   208   რა მეფედ დ ასმა მეფემ ან ბრძანა  მისისა ქალ ისა,
215   ავთანდილს  მიხვდა სია მე, ვსება  სჭირს მის  სოქალისა; LF   209   ავთანდილს  მიხვდა სია მე, ვსება  სჭირს მის  სოქალისა; LF
216   თქვა: „ზედ ა-ზედა მომ ხვდების ნა ხვა მის ბრ ოლ-ფიქალის ა,   210   თქვა: „ზედ ა-ზედა მომ ხვდების ნა ხვა მის ბრ ოლ-ფიქალის ა,
217   ნუთუ   ით   ვპოვო   წამალი   მე   ჩემი ,   ფერ
გამქრქალის ა!“
  211   ნუთუ   ით   ვპოვო   წამალი   მე   ჩემი   ფერ - გამქრქალის ა!“
218     212  
219   არაბეთს გა სცა ბრძანე ბა დიდმან  არაბთა მფლ ობელმან:   213   არაბეთს გა სცა ბრძანე ბა დიდმან  არაბთა მფლ ობელმან:
220   თინათინ   ჩემი   ხელმწიფედ   დავსვი   მე,   მისმან   მშობელმან;   214   თინათინ   ჩემი   ხელმწიფედ   დავსვი   მე,   მისმან   მშობელმან;
221   მან   გა
ანათლნეს   ყოველნი,   ვით   მზემან   მანათობელმ ან.
  215   მან   გა ანათლნეს   ყოველნი,   ვით   მზემან   მანათობელმ ან.
222   მოდი   და   ნახეთ   ყოველმან   შემსხმელმა ნ,   შემამკობელ მან!“   216   მოდი  
და   ნახეთ   ყოველმან   შემსხმელმა ნ,   შემამკობელ მან!“
223     217  
224   მოვიდეს სრ ულნი არაბნ ი, ჯარი გა მრავლდა ხა სისა:   218   მოვიდეს სრ ულნი არაბნ ი, ჯარი გა მრავლდა ხა სისა:
225   ავთანდილ   პირ
მზე,   სპასპეტი   ლაშქრისა   ბევრ
ათასისა,
  219   ავთანდილ   პირ - მზე,   სპასპეტი   ლაშქრისა   ბევრ - ათასისა,
226   ვაზირი სოგ რატ, მოახლ ე მეფისა დ ასთა დასის ა;   220   ვაზირი სოგ რატ, მოახლ ე მეფისა დ ასთა დასის ა;
227   მათ რომე დ ადგეს საჯდ ომი, თქვეს : „უთქმელი ა ფასისა!“   221   მათ რომე დ ადგეს საჯდ ომი, თქვეს : „უთქმელი ა ფასისა!“
228     222  
229   თინათინ მი ჰყავს მამა სა პირითა  მით ნათელი თა,   223    თინათინ მ იჰყავს მამ ასა პირითა  მით ნათელ ითა,
230   დასვა და თ ავსა გვირგ ვინი დასდგ ა თავისა ხ ელითა,   224   დასვა და თ ავსა გვირგ ვინი დასდგ ა თავისა ხ ელითა,
231   მისცა სკიპ ტრა და შემ ოსა მეფეთა  სამოსელით ა.   225   მისცა სკიპ ტრა და შემ ოსა მეფეთა  სამოსელით ა.
232   ქალი   მზეებრ   სჭვრეტს   ყოველთა   ცნობითა   ზე მხედველითა .   226   ქალი   მზეებრ   სჭვრეტს   ყოველთა   ცნობითა    ბრძნად   მხედველითა .
233     227  
234   უკუდგეს   და   თაყვანის
სცეს   მეფემან   და   მისთა   სპათა,
  228   უკუდგეს   და   თაყვანის - სცეს   მეფემან   და   მისთა   სპათა,
235   დალოცეს და  მეფედ დას ვეს, ქება  უთხრეს სხვ აგნით სხვა თა,   229   დალოცეს და  მეფედ დას ვეს, ქება  უთხრეს სხვ აგნით სხვა თა,
236   ბუკსა ჰკრე ს და წინწი ლანი დაატკ ბობდეს მათ თა ხმათა. LF   230   ბუკსა ჰკრე ს და წინწი ლანი დაატკ ბობდეს მათ თა ხმათა. LF
237   ქალი ტირს  და ცრემლსა  აფრქვევს,  ხრის ყორნ ისა ბოლო-ფ რთათა.   231   ქალი ტირს  და ცრემლსა  აფრქვევს,  ხრის ყორნ ისა ბოლო-ფ რთათა.
238     232  
239   მამისა   ტახტსა   საჯდომ ად   თავი   არ   ეღირსებოდა ,   233   მამისა   ტახტსა   საჯდომ
ად   თავი   არ   ეღირსებოდა ,
240   ამად ტირს,  ბაღი ვარდ ისა ცრემლი თა აივსებო და;   234   ამად ტირს,  ბაღი ვარდ ისა ცრემლი თა აივსებო და;
241   მეფე სწვრთ ის: „მამა  ყოველი ძის აგან ითავს ებოდა,   235   მეფე სწვრთ ის: „მამა  ყოველი ძის აგან ითავს ებოდა,
242   ამისად ქმნ ამდის დამწ ველი ცეცხლ ი არ დამევ სებოდა“.   236   ამისად ქმნ ამდის დამწ ველი ცეცხლ ი არ დამევ სებოდა“.
243     237  
244   უბრძანა: „ ნუ სტირ, ა სულო, ისმი ნე ჩემი თხ რობილი:   238   უბრძანა: „ ნუ სტირ, ა სულო, ისმი ნე ჩემი თხ რობილი:
245   დღეს შენ ხ არ მეფე არ აბეთს, ჩემ გან ხელმწი ფედ ხმობილ ი,   239   დღეს შენ ხ არ მეფე არ აბეთს, ჩემ გან ხელმწი ფედ ხმობილ ი,
246   აქათგან ეს ე სამეფო შ ენია მართ  მონდობილი.   240   აქათგან ეს ე სამეფო შ ენია  მართ  მონდობილი .
247   ხარმცა   ბრძ
ნად   მქმნელი   საქმისა,   იყავ   წყნარი   და   ცნობილი!
  241   ხარმცა   ბრძ ნად   მქმნელი   საქმისა,   იყავ   წყნარი   და   ცნობილი!
248     242  
249  
ვარდთა   და   ნეხვთა   ვინათგან   მზე   სწორად   მოეფინების ,
  243   ვარდთა   და   ნეხვთა   ვინათგან   მზე   სწორად   მოეფინების ,
250   დიდთა და წ ვრილთა წყა ლობა შენმც ა ნუ მოგეწ ყინების!   244   დიდთა და წ ვრილთა წყა ლობა შენმც ა ნუ მოგეწ ყინების!
251   უხვი   ახსნილსა   დააბამს,   იგი   თვით   ებ
ის,   ვინ   ების.
  245   უხვი   ახსნილსა   დააბამს,   იგი   თვით   ებ ის,   ვინ   ების.
252   უხვად გასც ემდი, ზღვა თაცა შესდი ს და გაედი ნების.   246   უხვად გასც ემდი, ზღვა თაცა შესდი ს და გაედი ნების.
253     247  
254  
მეფეთა   შიგან   სიუხვე,   ვით   ედემს   ალვა,   რგულია ;
  248   მეფეთა   შიგან   სიუხვე,   ვით   ედემს   ალვა,   რგულია :
255   უხვსა მორჩ ილობს ყოვე ლი, იგიცა,  ვინ ორგულ ია;   249   უხვსა მორჩ ილობს ყოვე ლი, იგიცა,  ვინ ორგულ ია;
256   სმა-ჭამა –  დიდად შეს არგი, დება  რა სავარგ ულია?!   250   სმა-ჭამა –  დიდად შეს არგი, დება  რა სავარგ ულია?!
257   რასაცა   გასცემ,   შენია ,   რაც   არა,   დაკარგულია !“   251   რასაცა   გასცემ,   შენია ;   რაც   არა,   დაკარგულია !“
258     252  
259   ამა მამისა  სწავლასა  ქალი ბრძნა დ მოისმინე ბდა,   253   ამა მამისა  სწავლასა  ქალი ბრძნა დ მოისმინე ბდა,
260   ყურსა უპყრ ობდა, ისმე ნდა, წვრთა სა არ მოიწ ყინებდა;   254   ყურსა უპყრ ობდა, ისმე ნდა,წვრთას ა არ მოიწყ ინებდა;
261   მეფე   მასა   და   მღერასა   იქ
ს,   მეტად   მოილხინებდ ა;
  255   მეფე   მასა   და   მღერასა   იქ ს,   მეტად   მოილხინებდ ა;
262   თინათინ მზ ესა სწუნობ და, მაგრა  მზე თინათი ნებდა.   256   თინათინ მზ ესა სწუნობ და, მაგრა  მზე თინათი ნებდა.
263     257  
264   მოიხმო მის ი გამზრდელ ი, ერთგული , ნაერთგულ ევი,   258   მოიხმო მის ი გამზრდელ ი, ერთგული , ნაერთგულ ევი,
265   უბრძანა: „ ჩემი საჭურ ჭლე, შენგა ნ დანაბეჭდ ულევი,   259   უბრძანა: „ ჩემი საჭურ ჭლე, შენგა ნ დანაბეჭდ ულევი,
266   მომართვი   ჩემი   ყველაი,   ჩემი   ნაუფლისწულ ევი !
  260   მომართვი   ჩემი   ყველაი,   ჩემი   ნაუფლისწულ ევი
.
267   მოართვეს,  გასცა უზომ ო, უანგარი შო, ულევი.   261   მოართვეს,  გასცა უზომ ო, უანგარი შო, ულევი.
268     262  
269   მას დღე გა სცემს ყველ აკასა სივა ჟისა მოგებ ულსა,   263   მას დღე გა სცემს ყველ აკასა სივა ჟისა მოგებ ულსა,
270   რომე სრულა დ ამოაგებს  მცირესა დ ა დიდებულს ა.   264   რომე სრულა დ ამოაგებს  მცირესა დ ა დიდებულს ა.
271   მერმე   ბრძანა:   „ვიქ  
საქმესა,   მამისაგან   სწავლებულს ა,
  265   მერმე   ბრძანა:   „ვიქ   საქმესა,   მამისაგან   სწავლებულს ა,
272   ჩემსა   ნუვინ   ნუ   დამალავს   საჭურჭლესა   დადებულსა !
  266   ჩემსა   ნუვინ   ნუ   დამალავს   საჭურჭლესა   დადებულსა
.
273     267  
274   უბრძანა: „ წადით, გახ სენით, რაც ა სად საჭუ რჭლენია!   268   უბრძანა: „ წადით, გახ სენით, რაც ა სად საჭუ რჭლენია!
275   ამილახორო,  მოასხი რე მა, ჯოგი დ ა ცხენია!“   269   ამილახორო,  მოასხი რე მა, ჯოგი დ ა ცხენია!“
276   მოიღეს, გა სცა უზომო,  სიუხვე არ  მოსწყენია .   270   მოიღეს, გა სცა უზომო,  სიუხვე არ  მოსწყენია .
277   ლარსა  
ხვეტდიან   ლაშქარნი,   მართ   ვითა   მეკობრენია .
  271   ლარსა   ხვეტდიან   ლაშქარნი,   მართ   ვითა   მეკობრენია .
278     272  
279   ალაფობდეს  საჭურჭლესა  მისსა, ვი თა ნათურქა ლსა,   273   ალაფობდეს  საჭურჭლესა  მისსა, ვი თა ნათურქა ლსა,
280   მას   ტაიჭსა   არაბულსა,   ქვე
ნაბამსა,   ნასუქალსა ,
  274   მას   ტაიჭსა   არაბულსა,   ქვე - ნაბამსა,   ნასუქალსა ;
281   რომე ჰგვან და სიუხვით ა ბუქსა, ზ ეცით ნაბუქ ალსა;   275   რომე ჰგვან და სიუხვით ა ბუქსა, ზ ეცით ნაბუქ ალსა;
282   არ დაარჩენ ს ცალიერსა  არ ყმასა  და არცა ქა ლსა.   276   არ დაარჩენ ს ცალიერსა  არ ყმასა  და არცა ქა ლსა.
283     277  
284   დღე   ერთ   გარდახდა  
პურობა,   სმა-ჭამა   იყო,   ხილობა,
  278   დღე   ერთ   გარდახდა .   პურობა,   სმა-ჭამა   იყო,   ხილობა,
285   ნადიმად მს ხდომთა ლაშ ქართა მუნ  დიდი შემოყ რილობა.   279   ნადიმად მს ხდომთა ლაშ ქართა მუნ  დიდი შემოყ რილობა.
286   მეფემან თა ვი დაჰკიდა  და ჰქონდა  დაღრეჯილო ბა.   280   მეფემან თა ვი დაჰკიდა  და ჰქონდა  დაღრეჯილო ბა.
287   ნეტარ,   რა   უმძიმს,   რა   სჭირსო?“     შექმნეს   ამისი   ცილობა.   281   ნეტარ,   რა   უმძიმს,   რა   სჭირსო?“ -   შექმნეს   ამისი   ცილობა.
288     282  
289   თავსა   ზის   პირ
მზე   ავთანდილ,   მჭვრეტთაგა   მოსანდომია ,
  283   თავსა   ზის   პირ - მზე   ავთანდილ,   მჭვრეტთაგა   მოსანდომია ,
290   სპათა სპას პეტი, ჩაუქ ი, ვითა ვე ფხი და ლომ ია;   284   სპათა სპას პეტი, ჩაუქ ი, ვითა ვე ფხი და ლომ ია;
291   ვაზირი ბერ ი სოგრატი  თვით მას თ ანავე მჯდო მია.   285   ვაზირი ბერ ი სოგრატი  თვით მასთა ნავე მჯდომ ია.
292   თქვეს,   თუ:   „რა   უმძიმს   მეფესა,   ანუ   რად   ფერი   ჰკრთომია?“
  286   თქვეს,   თუ:   „რა   უმძიმს   მეფესა,   ანუ   რად   ფერი   ჰკრთომია?“ .
293     287  
294   თქვეს, თუ:  „მეფე ცუდ სა რასმე გ ონებასა ჩა ვარდნილა, LF   288   თქვეს, თუ:  „ მეფე ცუ დსა რასმე  გონებასა ჩ ავარდნილა,
295   თვარა აქა  სამძიმარი  მათი ყოლა  არა ქმნილა “.   289   თვარა აქა  სამძიმარი  მათი ყოლა  არა ქმნილა “.
296   ავთანდილ   თქვა:   „სოგრატ,   ვჰკითხოთ,   გვითხრას,   ვინ მცა   შეგვეცილა?   290   ავთანდილ   თქვა:   „სოგრატ,   ვჰკითხოთ,   გვითხრას,   რად მცა    შეგვეცილა?
297   ვჰკადროთ რ ამე სალაღო ბო, რასათვ ისმცა გაგვ აწბილა?“   291   ვჰკადროთ რ ამე სალაღო ბო, რასათვ ისმცა გაგვ აწბილა?“
298     292  
299   ადგეს სოგრ ატ და ავთა ნდილ ტანით ა მით კენა რითა,   293   ადგეს სოგრ ატ და ავთა ნდილ ტანით ა მით კენა რითა,
300  
ითო   აივსეს   ჭიქები,   მივლენ   ქცევითა   წყნარითა,
  294   ითო   აივსეს   ჭიქები,   მივლენ   ქცევითა   წყნარითა,
301   წინა   მიუსხდეს   მუხლ
მოყრით,   პირითა   მოცინარითა .
  295   წინა   მიუსხდეს   მუხლ - მოყრით,   პირითა   მოცინარითა .
302   ვაზირი ლაღ ობს ენითა,  წყლიანად  მოუბნარითა :   296   ვაზირი ლაღ ობს ენითა,  წყლიანად  მოუბნარითა :
303     297  
304   დაგიღრეჯია ,   მეფეო,   აღარ   გიცინის   პირიო.   298   დაგიღრეჯია ,   მეფეო,   აღარ   გიცინის   პირიო.
305   მართალ ხარ : წახდა სა ჭურჭლე თქვ ენი მძიმე  და ძვირიო,   299   მართალ ხარ : წახდა სა ჭურჭლე თქვ ენი მძიმე  და ძვირიო,
306   ყველასა   გასცემს   ასული   თქვენი   საბოძვარ
ხშირიო;
  300   ყველასა   გასცემს   ასული   თქვენი   საბოძვარ - ხშირიო;
307   ყოლამცა მე ფედ ნუ დას ვი! თავსა  რად უგდე ჭ ირიო?“   301   ყოლამცა მე ფედ ნუ დას ვი! თავსა  რად უგდე ჭ ირიო?“
308     302  
309   რა მეფემან  მოისმინა,  გაცინებით  შემოხედნა ,   303   რა მეფემან  მოისმინა,  გაცინებით  შემოხედნა ,
310   გაუკვირდა:  ვით მკადრ აო, ან სიტ ყვანი ვით  გაბედნა?! LF   304   გაუკვირდა:  ვით მკადრ აო, ან სიტ ყვანი ვით  გაბედნა?! LF
311   კარგა   ჰქმენო,     დაუმადლა,   ბრძანებანი   უიმედნა,     305   კარგა   ჰქმენო,     დაუმადლა,    ბრძანებანი   უიმედნა,  
312   ჩემი   ზრახვა   სიძუნწისა,   ტყუ ის,   ვინცა   დაიყბედნა!   306   ჩემი   ზრახვა   სიძუნწისა,   ტყუ
ის,   ვინცა   დაიყბედნა!
313     307  
314  
ეგე   არ   მიმძიმს,   ვაზირო,   ესეა,   რომე   მწყენია:
  308   ეგე   არ   მიმძიმს,   ვაზირო,   ესეა,   რომე   მწყენია:
315   სიბერე   მახლავს,   დავლიენ   სიყმაწვილი სა   დღენია ;   309   სიბერე   მახლავს,   დავლიენ   სიყმაწვილი სა   დღენია ,
316   კაცი   არ   არის,   სითგანცა   საბრძ ნებელი   ჩვენია,   310   კაცი   არ   არის,   სითგანცა   საბრძ ნებელი   ჩვენია,
317   რომე მას ჩ ემგან ესწა ვლნეს სამა მაცონი ზნე ნია.   311   რომე მას ჩ ემგან ესწა ვლნეს სამა მაცონი ზნე ნია.
318     312  
319  
ერთაი   მიზის   ასული,   ნაზარდი   სათუთობითა ;
  313   ერთაი   მიზის   ასული,   ნაზარდი   სათუთობითა ;
320   ღმერთმან   არ   მომცა   ყმა
შვილი,     ვარ   საწუთროსა   მობითა,  
  314   ღმერთმან   არ   მომცა   ყმა - შვილი,     ვარ   საწუთროსა   მობითა,  
321   ანუმცა   მგვანდა   მშვილდოსნა დ,   ანუ   მო ბურთ ობითა;   315   ანუმცა   მგვანდა   მშვილდოსნა დ,   ანუ   კვლ  
ბურთ ობითა;
322   ცოტასა შემ წევს ავთან დილ ჩემგან ვე ნაზარდო ბითა“.   316   ცოტასა შემ წევს ავთან დილ ჩემგან ვე ნაზარდო ბითა“.
323     317  
324   ყმა მეფისა  ბრძანებას ა ლაღი წყნ არად მოისმ ენდა,   318   ყმა მეფისა  ბრძანებას ა ლაღი წყნ არად მოისმ ენდა,
325   თავ
მოდრეკით   გაიღიმნა,   გაცინება   დაუშვენდა,
  319   თავ - მოდრეკით   გაიღიმნა,   გაცინება   დაუშვენდა,
326   თეთრთა   კბილთა  
გამომ
კრთალსა   შუქსა   ველ  
მოაფენდა.
  320   თეთრთა   კბილთა   გამომ კრთალსა   შუქსა   ველ
  მოაფენდა.
327   მეფე   ჰკითხავს:   „რას   იცინი,   ანუ   ჩემგან   რა  
შეგრცხვენდ ა?“
  321   მეფე   ჰკითხავს:   „რას   იცინი,   ანუ   ჩემგან   რა   შეგრცხვენდ ა?“
328     322  
329   კვლა   უბრძანა:   „თავსა   ჩემსა,   რას   იცინი,   რა  
ამგმეო?“
  323   კვლა   უბრძანა:   „თავსა   ჩემსა,   რას   იცინი,   რად   ამგმეო?“
330   ყმამან   ჰკადრა:   მოგახსენებ   და   ფარმანი   მიბოძეო,   324   ყმამან   ჰკადრა: მოგახსენებ   და   ფარმანი   მიბოძეო,
331   რაცა გკადრ ო, არ გეწყ ინოს, არ გ არისხდე, ა რ გასწყრეო ,   325   რაცა გკადრ ო, არ გეწყ ინოს, არ გ არისხდე, ა რ გასწყრეო ,
332   არ გამხადო  კადნიერად , არ ამიკლ ო ამაზეო“.   326   არ გამხადო  კადნიერად , არ ამიკლ ო ამაზეო“.
333     327  
334   უბრძანა: „ რადმცა ვიწ ყინე თქმა  შენგან საწ ყინარისა!“   328   უბრძანა: „ რადმცა ვიწ ყინე თქმა  შენგან საწ ყინარისა!“
335   ფიცა მზე თ ინათინისა,  მის მზისა  მოწუნარის ა.   329   ფიცა მზე თ ინათინისა,  მის მზისა  მოწუნარის ა.
336   ავთანდილ ი ტყვის: „და ვიწყო კადრ ება საუბნა რისა:   330   ავთანდილ ი ტყვის: „და ვიწყო კადრ ება საუბნა რისა:
337   ნუ მოჰკვეხ  მშვილდოსნ ობასა, თქმ ა სჯობს სი ტყვისა წყნ არისა.   331   ნუ მოჰკვეხ   მშვილდოს ნობასა, თქ მა სჯობს ს იტყვისა წყ ნარისა.
338     332  
339  
მიწაცა   თქვენი   ავთანდილ   თქვენ  
წინა   მშვილდოსან ია;
  333   მიწაცა   თქვენი   ავთანდილ   თქვენ   წინა   მშვილდოსან ია;
340   ნაძლევი   დავდვათ,   მოვასხნეთ   მოწმად   თქვენნივე   სპ ანია;   334   ნაძლევი   დავდვათ,   მოვასხნეთ   მოწმად   თქვენნივე   ყმ ანია;
341   მოა პარეზედ   ვინ   მგავსო?     ცუდნიღა   უკუთქმანია .   335   მოა
პარეზედ   ვინ   მგავსო?     ცუდნიღა   უკუთქმანია .
342   გარდამწყვე დელი მისიც ა ბურთი და  მოედანია!   336   გარდამწყვე დელი მისიც ა ბურთი და  მოედანია!
343     337  
344   მეფე ლაღი  და წყლიანი  გამხიარულ და მეტადრე ,   338       „მე   არ   შეგარჩენ   შენ   ჩემსა   მაგის
  დაცილებასა .
345   სიცილით უთ ხრა ავთანდ ილს: „შვილ ად გზრდი,  მით შემეკა დრე;   339   ბრძანე,   ვისროლოთ,   ნუ   იქ   შედრეკილობ ა-კლებასა ,
346   იცი, არ გი წყენ, გაზრ დილო, მით  შემომიხვე  ზედადრე:   340   კარგთა   ყმ
თასა   ვიქმოდეთ   მოწმად   ჩვენთანა   ხლებასა,
347   თუ არ გასწ ბილდე, მაჯ ობო, ბედი  გეყოფის ბე დადრე.        
348          
349  
„მე   არ   შეგარჩენ   შენ   ჩემსა   მაგის   დაცილებასა .
       
350   ბრძანე,   ვისროლოთ,   ნუ   იქ
  შედრეკილობ ა-კლებასა .
       
351   კარგთა   თასა   ვიქმოდეთ   მოწმად   ჩვენ   თანა   ხლებასა,        
352   მერმე გამო ჩნდეს მოედ ანს, ვისძი  უთხრობდენ  ქებასა!“ LF   341   მერმე გამო ჩნდეს მოედ ანს, ვისძი  უთხრობდენ  ქებასა!“ LF
353     342  
354   ავთანდილცა  დამორჩილდ ა, საუბარი  გარდასწყვ იდეს,   343   ავთანდილცა  დამორჩილდ ა, საუბარი  გარდასწყვ იდეს,
355   იცინოდეს,  ყმაწვილობდ ეს, საყვარ ლად და კარ გად ზმიდეს ,   344   იცინოდეს,  ყმაწვილობდ ეს, საყვარ ლად და კარ გად ზმიდეს ,
356   ნაძლევიცა  გააჩინეს,  ამა პირსა  დაასკვნიდე ს:   345   ნაძლევიცა  გააჩინეს,  ამა პირსა  დაასკვნიდე ს:
357   ვინცა   იყოს   უარესი,   თავ
შიშველი   სამ   დღე   ვლიდეს!“
  346   ვინცა   იყოს   უარესი,   თავ - შიშველი   სამ   დღე   ვლიდეს!“
358     347  
359   მონადირეთა  უბრძანა:  „მინდორნი  მოიარენით,   348   მონადირეთა  უბრძანა:  „მინდორნი  მოიარენით,
360   დასცევით   ჯოგი   ნადირთა,   თავნი   ამისთვის   არენით !
  349   დასცევით   ჯოგი   ნადირთა,   თავნი   ამისთვის   არენით
.
361   ლაშქარნი   სამზოდ   აწვივნეს:   „მოდით   და   მოიჯარენით !
  350   ლაშქარნი   სამზოდ   აწვივნეს:   „მოდით   და   მოიჯარენით
.
362   გაყარეს   სმა   და   ნადიმი ;   მუნ   ამოდ   გავიხარენი თ.   351   გაყარეს   სმა   და   ნადიმი .   მუნ   ამოდ   გავიხარენი თ.
363     352   როსტევან მ ეფისაგან დ ა ავთანდილ ისაგან ნად ირობა
364   დილასა ადრ ე მოვიდა ი გი ნაზარდი  სოსანი,   353   დილასა ადრ ე მოვიდა ი გი ნაზარდი  სოსანი,
365   ძოწეულითა   მოსილი,   პირად   ბროლ
ბალახშოსან ი,
  354   ძოწეულითა   მოსილი,   პირად   ბროლ ბალახშოსან ი,
366   პირ
ოქრო   რიდე   ეხვია,   შვენოდა   ქარქაშოსან ი,
  355   პირ - ოქრო   რიდე   ეხვია,   შვენოდა   ქარქაშოსან ი,
367   მეფესა   გასლვად   აწვევდა,   მოდგა   თეთრ
ტაიჭოსანი.
  356   მეფესა   გასლვად   აწვევდა,   მოდგა   თეთრ - ტაიჭოსანი.
368     357  
369   შეეკაზმა მ ეფე, შეჯდა , ნადირობა ს გამოვიდე ს;   358   შეეკაზმა მ ეფე, შეჯდა , ნადირობა ს გამოვიდე ს;
370   მგრგვლივ   მინდორსა   მოსდგომოდე ს,   ალყად   გარე   შემოჰკრვიდ ეს ,   359   მგრგვლივ   მინდორსა   მოსდგომოდე ს,   ალყად   გარე   შემოჰკრვიდ ეს ;
371   ზეიმი   და   ზარი   იყო,   სპანი   ველთა   დაჰფარვიდე ;   360   ზეიმი   და   ზარი   იყო,   სპანი   ველთა   დაჰფარვიდე ,
372   ნაძლევისა  მათისათვის  ისროდეს დ ა ერთგან ს რვიდეს.   361   ნაძლევისა  მათისათვის  ისროდეს დ ა ერთგან ს რვიდეს.
373     362  
374   უბრძანა: „ მონა თორმე ტი მოდით,  ჩვენ თანა  ვლიდითა,   363   უბრძანა: „ მონა თორმე ტი მოდით,  ჩვენთანა ვ ლიდითა,
375   მშვილდსა ფ იცხელსა მო გვცემდით,  ისარსა მოგ ვართმიდითა ,   364   მშვილდსა ფ იცხელსა მო გვცემდით,  ისარსა მოგ ვართმიდითა ,
376   ნაკრავსა შ ეადარებდით , ნასროლსა  დასთვალვი დითა!“   365   ნაკრავსა შ ეადარებდით , ნასროლსა  დასთვალვი დითა!“
377   დაიწყო   მოს
  ნადირმან   ყოვლთა   მინდორთა   კიდითა.
  366   დაიწყო   მოს
  ნადირმან   ყოვლთა   მინდორთა   კიდითა.
378     367  
379   მოვიდა   ჯოგი   ნადირთა   ანგარიშ
მიუწ
დომელი:
  368     მოვიდა   ჯოგი   ნადირთა   ანგარიშ მიუწ დომელი:
380   ირემი, თხა  და კანჯარ ი, ქურციკი  მაღლად მხ ლტომელი.   369   ირემი, თხა  და კანჯარ ი, ქურციკი  მაღლად  მ ხლტომელი. LF
381   მას პატრონ -ყმანი გაუ ხდეს, ჭვრე ტადმცა სჯო ბდა რომელი !   370   მას პატრონ -ყმანი გაუ ხდეს, ჭვრე ტადმცა სჯო ბდა რომელი !
382   აჰა მშვილდ ი და ისარი  და მკლავი  დაუშრომელ ი!   371   აჰა მშვილდ ი და ისარი  და მკლავი  დაუშრომელ ი!
383     372  
384   ცხენთა მათ თა ნატერფა ლნი მზესა  შუქთა წაუხ მიდეს.   373   ცხენთა მათ თა ნატერფა ლნი მზესა  შუქთა წაუხ მიდეს.
385   მი ხოცდეს   და   მი სროდეს,   მინდორს   სისხლ   მიასხმიდეს ,   374   მი
ხოცდეს   და   მი სროდეს,   მინდორს   სისხლ   მიასხმიდეს ,
386   რა   ისარი   დაელივის,   მონანი
ყე   მიართმიდეს .
  375   რა   ისარი   დაელივის,   მონანი - ყე   მიართმიდეს .
387   მხეცნი, მა თგან დაკოდ ილნი, წაღმ ა ბიჯსა ვე რ წასდგმიდ ეს.   376   მხეცნი, მა თგან დაკოდ ილნი, წაღმ ა ბიჯსა ვე რ წასდგმიდ ეს.
388     377  
389   იგი ველი გ აირბინეს,  ჯოგი წინა  შემოისხეს,   378   იგი ველი გ აირბინეს,  ჯოგი წინა  შემოისხეს,
390   დახოცეს   და   ამო წყვიდეს,   ცათა   ღმერთი   შეარისხეს,   379   დახოცეს   და   ამო
წყვიდეს,   ცათა   ღმერთი   შეარისხეს,
391   ველნი წითლ ად შეეღებნ ეს, ნადირთ აგან სისხლ ი ისხეს.   380   ველნი წითლ ად შეეღებნ ეს,ნადირთა გან სისხლი  ისხეს.
392   ავთანდილის  შემხედველ თა: „ჰგავს ო ალვას, ე დემის ხეს“ .   381   ავთანდილის  შემხედველ თა: „ჰგავს ო ალვას, ე დემის ხეს“ .
393     382  
394   იგი მინდორ ი დალიეს,  მართ მათგა ნ განარბენ ია,   383   იგი მინდორ ი დალიეს,  მართ მათგა ნ განარბენ ია,
395   მინდორსა ი ქით წყალი  დის და წყლ ისა პირსა  ტყენია.   384   მინდორსა ი ქით წყალი  დის და წყლ ისა  პირსა  ტყენია.
396   ნადირნი ტყ ესა შეესწრ ნეს, სადა  ვერა რბის  ცხენია.   385   ნადირნი ტყ ესა შეესწრ ნეს, სადა  ვერა რბის  ცხენია.
397   იგი მაშვრა ლნი ორნივე  მოსწყდეს,  რაზომცა მ ხნენია.   386   იგი მაშვრა ლნი ორნივე  მოსწყდეს,  რაზომცა მ ხნენია.
398     387  
399   ერთმანერთს ,   თუ:   „მე   გჯობო“,   სიცილით   ეუბნებოდეს ,   388   ერთმანერთს  
თუ:   „მე   გჯობო“,   სიცილით   ეუბნებოდეს ,
400   ამხანაგობდ ეს, ლაღობდ ეს, იქით დ ა აქათ დგე ბოდეს.   389   ამხანაგობდ ეს, ლაღობდ ეს, იქით დ ა აქათ დგე ბოდეს.
401   მერმე მოვი დეს მონანი , რომელნი  უკან ჰყვებ ოდეს,   390   მერმე მოვი დეს მონანი , რომელნი  უკან ჰყვებ ოდეს,
402   უბრძან ეს :   „თქვითო   მართალი,   ჩვენ   თქვენგან   არ  
გვ თნებოდეს !
  391   უბრძან :   „თქვითო   მართალი,   ჩვენ   თქვენგან   არ    გვ
თნებოდეს
.
403     392  
404   მონათა ჰკა დრეს: „მარ თალსა გკად რებთ და ნუ  გემცთარებ ით;   393   მონათა ჰკა დრეს: „მარ თალსა გკად რებთ და ნუ  გემცთარებ ით;
405   მეფეო, ყოლ ა ვერ ვიტყ ვით შენსა  მაგისად და რებით,   394   მეფეო, ყოლ ა ვერ ვიტყ ვით შენსა  მაგისად და რებით,
406   აწ ეცა   დაგვხოც,   ვერა   ჰგავ,     ვერა   ვერ   მოგეხმარებ ით,     395   აწ
ეცა   დაგვხოც,   ვერა   ჰგავ,     ვერა   ვერ   მოგეხმარებ ით,  
407   ვისგან ნაკ რავნი გვინ ახვან მხეც ნი ვერ წაღ მა წარებით .   396   ვისგან ნაკ რავნი გვინ ახვან მხეც ნი ვერ წაღ მა წარებით .
408     397  
409  
ორთავე   ერთგან   მოკლული   ყველაი   ასჯერ   ოცია,
  398   ორთავე   ერთგან   მოკლული   ყველაი   ასჯერ   ოცია,
410   მაგრა ავთა ნდილს ოცით ა უფროსი დ აუხოცია:   399   მაგრა ავთა ნდილს ოცით ა უფროსი დ აუხოცია:
411   არ   დასცთომია   ერთიცა,   რაც   ოდენ   შეუტყო ცია,   400   არ   დასცთომია   ერთიცა,   რაც   ოდენ   შეუტყო
ცია,
412   თქვენი მრა ვალი მიწით ა დასვრილი  გაგვიხოცი ა“.   401   თქვენი მრა ვალი მიწით ა დასვრილი  გაგვიხოცი ა“.
413     402  
414   მეფესა   ესე   ამბავი   უჩს  
ვითა   მღერა   ნარდისა,
  403   მეფესა   ესე   ამბავი   უჩს ,   ვითა   მღერა   ნარდისა,
415   უხარის ეგრ ე სიკეთე მ ისისა განა ზარდისა,   404   უხარის ეგრ ე სიკეთე მ ისისა განა ზარდისა,
416   აქვს მიჯნუ რობა ამისი , ვითა ბულ ბულსა ვარდ ისა,   405   აქვს მიჯნუ რობა ამისი , ვითა ბულ ბულსა ვარდ ისა,
417   სიცილით   ლაღობს,   მიეცა   გულით   ამოს
  დარდისა.
  406   სიცილით   ლაღობს,   მიეცა   გულით   ამოს
  დარდისა.
418     407  
419   იგი ორნივე  საგრილად  გარდახდეს  ძირსა ხეთა სა.   408   იგი ორნივე  საგრილად  გარდახდეს  ძირსა ხეთა სა.
420   ლაშქართა შ ექმნეს მოდ ენა, მოდგე ს უფროსნი  ბზეთასა.   409   ლაშქართა შ ექმნეს მოდ ენა, მოდგე ს უფროსნი  ბზეთასა.
421   ახლოს უთქს  მონა თორმ ეტი, უმხნე სი სხვათა  მხნეთასა. LF   410   ახლოს უთქს  მონა თორმ ეტი, უმხნე სი სხვათა  მხნეთასა. LF
422   თამაშობდეს  და უჭვრეტ დეს წყალსა  და პირსა  ტყეთასა.   411   თამაშობდეს  და უჭვრეტ დეს წყალსა  და პირსა  ტყეთასა.
423   ნახვა არაბ თა მეფისაგ ან მის ყმი სა ვეფხისტ ყაოსნისა   412   ნახვა არაბ თა მეფისაგ ან მის ყმი სა ვეფხისტ ყაოსნისა
424          
425   ნახეს, უცხ ო მოყმე ვი ნმე ჯდა მტ ირალი წყლი სა პირსა, LF   413   ნახეს, უცხ ო მოყმე ვი ნმე ჯდა მტ ირალი წყლი სა პირსა, LF
426   შავი   ცხენი   სად ვითა   ჰყვა   ლომსა   და   ვითა   გმირსა,   414   შავი   ცხენი   სად ვითა   ჰყვა   ლომსა   და   ვითა   გმირსა,
427   ხშირად ესხ ა მარგალიტ ი ლაგამ-აბ ჯარ-უნაგირ სა.   415   ხშირად ესხ ა მარგალიტ ი ლაგამ-აბ ჯარ-უნაგირ სა.
428   ცრემლსა ვა რდი დაეთრთ ვილა, გულს ა მდუღრად  ანატირსა. LF   416   ცრემლსა ვა რდი დაეთრთ ვილა, გულს ა მდუღრად  ანატირსა. LF
429     417  
430   მას   ტანსა   კაბა   ემოსა,   გარე
თმა   ვეფხის   ტყავისა,
  418   მას   ტანსა   კაბა   ემოსა,   გარე - თმა   ვეფხის   ტყავისა,
431   ვეფხის ტყა ვისა ქუდივ ე იყო სარქ მელი თავის ა,   419   ვეფხის ტყა ვისა ქუდივ ე იყო სარქ მელი თავის ა,
432   ხელთა ნაჭე დი მათრახი  ჰქონდა უს ხოსი მკლავ ისა;   420   ხელთა ნაჭე დი მათრახი  ჰქონდა უს ხოსი მკლავ ისა;
433   ნახეს და ნ ახვა მოუნდ ა უცხოსა ს ანახავისა.   421   ნახეს და ნ ახვა მოუნდ ა უცხოსა ს ანახავისა.
434     422  
435   მეფემან ბრ ძანა: „ვინ  არის უცხო  პირად და  ტანადო?“   423   წავიდა   მონა   საუბრად   მის   ყმისა   გულ - მდუღარისად ,
436   უბრძანა ერ თსა მონასა : „წადი ფი ცხლად და ჯ ანადო,   424   თავ - ჩამოგდებით   მტირლისა ,   არ   ჭვრეტით   მოლიზღარის ად,  
437   «გიბრძანებ ს, – უთხარ , – ვერა გ ცნობ ჩემთა  ლაშქართა  თანადო,        
438   ვინცა ხარ,  მოდი წინა შე შენ ჩვე ნგან მონაყ ვანადო!»“ LF        
439          
440   წავიდა   მონა   საუბრად   მის   ყმისა   გულ
მდუღარისად ,
       
441   თავ
ჩამოგდებით   მტირლისა
,   არ   ჭვრეტით   მოლიზღარის ად,  
       
442   მუნვე წვიმ ს წვიმა ბრ ოლისა, ჰგი ა გიშრისა  ღარი სად,    425   მუნვე წვიმ ს წვიმა ბრ ოლისა, ჰგი ა გიშრისა  ღარი სად,–
443   ახლოს მივი და, მოსცალ და სიტყვის ა თქმად აღ არისად.   426   ახლოს მივი და, მოსცალ და სიტყვის ა თქმად აღ არისად.
444     427  
445   ვერა ჰკადრ ა საუბარი,  მონა მეტა დ შეუზარდა ,   428   ვერა ჰკადრ ა საუბარი,  მონა მეტა დ შეუზარდა ,
446   დიდხან უჭვ რეტს გაკვი რვებით, თუ ცა გული უმ აგარდა;   429   დიდხან უჭვ რეტს გაკვი რვებით, თუ ცა გული უმ აგარდა;
447   მოახსენა:  „გიბრძანებ სო“, ახლოს  მიდგა, და უწყნარდა. LF   430   მოახსენა:   „გიბრძანე ბსო“, ახლო ს მიდგა, დ აუწყნარდა.
448   იგი ტირს დ ა არა ესმი ს მისგან,  გაუუმეცარდ ა.   431   იგი ტირს დ ა არა ესმი ს მისგან,  გაუუმეცარდ ა.
449     432  
450   მის მონისა  არა ესმა  სიტყვა, არ ცა ნაუბარი ,   433   მის მონისა  არა ესმა  სიტყვა, არ ცა ნაუბარი ,
451   მათ ლაშქარ თა ზახილის ა იყო ერთო ბ უგრძნობა რი,   434   მათ ლაშქარ თა ზახილის ა იყო ერთო ბ უგრძნობა რი,
452   უცხოდ   რა
მე   ამოსკვნ და   გული   ცეცხლთა   ნადებარი,
  435   უცხოდ   რა მე   ამოსკვნ და   გული   ცეცხლთა   ნადებარი,
453   ცრემლსა სი სხლი ერეოდ ა, გასდის,  ვითა ნაგუ ბარი.   436   ცრემლსა სი სხლი ერეოდ ა, გასდის,  ვითა ნაგუ ბარი.
454     437  
455   სხვაგან   ქნის   მისი   გონება  
მისმან   თავისა   წონამან .
  438   სხვაგან   ქნის   მისი   გონება ,   მისმან   თავისა   წონამან !
456   ესე მეფისა  ბრძანება  ერთხელ კვლ ა ჰკადრა მ ონამან.   439   ესე მეფისა  ბრძანება  ერთხელ კვლ ა ჰკადრა მ ონამან.
457   არცა დააგდ ო ტირილი,  არცა რა გა იგონა მან,   440   არცა დააგდ ო ტირილი,  არცა რა გა იგონა მან,
458   არცა   გახლიჩ   ბაგე ნი,   თავი     ვარდისა   კონამან.   441   არცა   გახლიჩ
  ბაგე თათ   თავი  
ვარდისა   კონამან.
459     442  
460   რა პასუხი  არა გასცა,  მონა გარე  შემობრუნდ ა,   443   რა პასუხი  არა გასცა,  მონა გარე  შემობრუნდ ა,
461   როსტანს ჰკ ადრა: „შემ იტყვია, იმ ას თქვენი  არა უნდა; LF   444   როსტანს ჰკ ადრა: „შემ იტყვია, იმ ას თქვენი  არა უნდა; LF
462   თვალნი   მზეებრ   გამირეტ ნა ,   გული   მეტად   შემიძრწუნდ ა,   445   თვალნი   მზეებრ   გამირეტ დეს ,   გული   მეტად   შემიძრწუნდ ა,
463   ვერ   ვასმინე   საუბარი,   მით   დავყოვნე   ხანი   მუნ,   და- “.   446   ვერ   ვასმინე   საუბარი,   მით   დავყოვნე   ხანი   მუნ,   და-  
464     447  
465   მეფე   გაჰკვირდა,   გა-ცა-წყრა ,   გული   უც   მისთვის   მწყრომარე ,   448   მეფე   გაჰკვირდა,   გა-ცა-წყრა ,   გული   უც   მისთვის   მწყრომარე ;
466   გაგზავნა მ ონა თორმეტ ი მისი წინ აშე მდგომა რე,   449   გაგზავნა მ ონა თორმეტ ი მისი წინ აშე მდგომა რე,
467   უბრძანა: „ ხელთა აიღე თ აბჯარი თ ქვენ საომა რე,   450   უბრძანა: „ ხელთა აიღე თ აბჯარი თ ქვენ საომა რე,
468   მიდით   და   აქა   მომგვარეთ,   ვინ   არის   იქი   მჯდომარე !
  451   მიდით   და   აქა   მომგვარეთ,   ვინ   არის   იქი   მჯდომარე
.
469     452  
470   მონანი მიდ გეს, მივიდ ეს, გახდა  აბჯრისა ჩხ არია;   453   მონანი მიდ გეს, მივიდ ეს, გახდა  აბჯრისა ჩხ არია;
471   მაშინღა   შეკრთა   იგი   ყმა,   ტირს,   მეტად   გულ
მდუღარია,
  454   მაშინღა   შეკრთა   იგი   ყმა,   ტირს,   მეტად   გულ - მდუღარია,
472   თვალნი   მოარნა   ყოველგნით,   ნახა   ლაშქ
ის   ჯარია,
  455   თვალნი   მოარნა   ყოველგნით,   ნახა   ლაშქ   ჯარია,
473   ერთხელ   ესე   თქვა:   „ვა   მეო“,   სხვად   არას   მოუბარია.   456   ერთხელ   ესე   თქვა:    „ვა  
მეო“,   სხვად   არას   მოუბარია.
474     457  
475   თვალთა ხელ ი უკუივლო,  ცხელნი ცრ ემლნი მოიწ ურნა,   458   თვალთა ხელ ი უკუივლო,  ცხელნი ცრ ემლნი მოიწ ურნა,
476   ხრმალ-კაპა რჭი მოიმაგ რა, მკლავნ ი გაიმამაც ურნა,   459   ხრმალ-კაპა რჭი მოიმაგ რა, მკლავნ ი გაიმამაც ურნა,
477   ცხენსა   შეჯდა,     მო
ნათამცა   საუბარნი   რად   იყურნა!  
  460   ცხენსა   შეჯდა,     მო ნათამცა   საუბარნი   რად   იყურნა!  
478   სხვასა მხა რსა გაემარ თა, მათი ჭ ირი არ გან კურნა.   461   სხვასა მხა რსა გაემარ თა, მათი ჭ ირი არ გან კურნა.
479     462  
480   მონათა ხელ ი გამართეს  მის ყმისა  შესაპყრობ ელად.   463   მონათა ხელ ი გამართეს  მის ყმისა  შესაპყრობ ელად.
481   მან,   გლახ,   იგინი  
დახადნა   მტერთაცა   საწყალობელ ად:
  464   მან,   გლახ,   იგინი ,   დახადნა   მტერთაცა   საწყალობელ ად:
482   ჰკრა   ერთმანერთს ა,   დახოცნა   თავსა   ხელ
აუპყრობელა დ,
  465   ჰკრა   ერთმანერთს ა,   დახოცნა   თავსა    ხელ - აუპყრობელა დ,
483   ზოგსა   გა დაჰკრის   მათრახი   ქვე   მკრდამდის   გასაპობელა დ.   466   ზოგსა   გა
დაჰკრის   მათრახი   ქვე    მკრდამდის   გასაპობელა დ.
484     467  
485   მეფე გაწყრ ა, გაგულის და, ლაშქარ ნიცა შეუზა ხნა;   468   მეფე გაწყრ ა, გაგულის და, ლაშქარ ნიცა შეუზა ხნა;
486   მან   მდევართა   მიწევნამდი   არ   უჭვრიტ
ა,   არცა   ნახნა,
  469   მან   მდევართა   მიწევნამდი   არ   უჭვრიტ ა,   არცა   ნახნა,
487   რაზომნიცა   მიეწივნეს,  
  მკვდართა   დაასახნა,
  470   რაზომნიცა   მიეწივნეს,  
ნი   მკვდართა   დაასახნა,
488   კაცი   კაცსა   შემოსტყორც
ა,   როსტან   ამად   ივაგლახნა.
  471   კაცი   კაცსა   შემოსტყორც ა,   როსტან   ამად   ივაგლახნა.
489     472  
490   შესხდეს მე ფე და ავთა ნდილ მის ყ მისა მისაწ ეველად.   473   შესხდეს მე ფე და ავთა ნდილ მის ყ მისა მისაწ ეველად.
491   იგი ლაღი დ ა უკადრი მ ივა ტანისა  მრხეველად ,   474   იგი ლაღი დ ა უკადრი მ ივა ტანისა  მრხეველად ,
492   ტაიჭი მიუქ ს მერანსა,  მიეფინები ს მზე ველა დ,   475   ტაიჭი მიუქ ს მერანსა,  მიეფინები ს მზე ველა დ,
493   შეიგნა   მის
  მეფისა   მისად   უკანამდევე ლად.
  476   შეიგნა   მის
  მეფისა   მისად   უკანა   მდეველად.
494     477  
495   რა   ცნა,   მეფე   მოვიდაო,   ჰკრა   მათრახი   მისსა   ცხენსა ,   478   რა   ცნა,   მეფე   მოვიდაო,   ჰკრა   მათრახი   მისსა   ცხენსა .
496   მასვე წამს ა დაიკარგა , არ უნახა ვს თვალსა  ჩვენსა,   479   მასვე წამს ა დაიკარგა , არ უნახა ვს თვალსა  ჩვენსა,
497   ჰგვანდა ქვ ესკნელს ჩა ძრომილსა ა ნუ ზეცად ა ნაფრენსა; LF   480   ჰგვანდა ქვ ესკნელს ჩა ძრომილსა ა ნუ ზეცად ა ნაფრენსა; LF
498   ეძებდეს და  ვერ ჰპოვე ბდეს კვალს ა მისგან წ ანარბენსა.   481   ეძებდეს და  ვერ ჰპოვე ბდეს კვალს ა მისგან წ ანარბენსა.
499     482  
500   კვალი   ძებნეს   და   უკვირდა   ვერ
პოვნა   ნაკვალევის ა,
  483   კვალი   ძებნეს   და   უკვირდა   ვერ - პოვნა   ნაკვალევის ა,
501   აგრე   კვალ
წმიდად   წა
ხდომა   კაცისა,   ვითა   დევისა;
  484   აგრე   კვალ - წმიდად   წა ხდომა   კაცისა,   ვითა   დევისა;
502   ლაშქარნი მ კვდართა სტ იროდეს, სწ რაფა აქვს  წყლულთა ხვ ევისა.   485   ლაშქარნი მ კვდართა სტ იროდეს, სწ რაფა აქვს  წყლულთა ხვ ევისა.
503   მეფემან ბრ ძანა: „ვნა ხეო მიზეზი  ლხინთა ლე ვისა“.   486   მეფემან ბრ ძანა: „ვნა ხეო მიზეზი  ლხინთა ლე ვისა“.
504     487  
505   ბრძანა: „ღ მერთსა მოე წყინა აქამ დისი ჩემი  შვება,   488   ბრძანა: „ღ მერთსა მოე წყინა აქამ დისი  ჩემი  შვება,
506   ამად   მიყო   სი მწ   სი
  დანავღლება ,
  489   ამად   მიყო   სი
  სი
წარ   დანავღლება ,
507   სიკვდილამდ ის   დამაწყლულა ,   ვერვის   ძალ
უც   განკურნება .
  490   სიკვდილამდ ის   დამაწყლულა ,   ვერვის   ძალ - უც   განკურნება .
508   მასვე მადლ ი! ესე იყო  წადილი და  მისი ნება “.   491   მასვე მადლ ი! ესე იყო  წადილი და  მისი ნება “.
509     492  
510   ესე თქვა დ ა შემობრუნ და, დაღრეჯ ილი წამოვი და,   493   ესე თქვა დ ა შემობრუნ და, დაღრეჯ ილი წამოვი და,
511   არცაღა ჰკრ ა ასპარეზს ა, ვამი ვა მსა მოურთვ იდა;   494   არცაღა ჰკრ ა ასპარეზს ა, ვამი ვა მსა მოურთვ იდა;
512   ყველაკაი მ ოიშალა, სა დაცა ვინ მ ხეცთა სრვი და;   495   ყველაკაი მ ოიშალა, სა დაცა ვინ მ ხეცთა სრვი და;
513   ზოგთა თქვე ს, თუ: „მა რთალია“, ზ ოგი, ღმერთ ო, უზრახვი და.   496   ზოგთა თქვე ს, თუ: „მა რთალია“, ზ ოგი, ღმერთ ო, უზრახვი და.
514     497  
515   მეფე საწოლ ს შემოვიდა  სევდიანი,  დაღრეჯილი ;   498   მეფე საწოლ ს შემოვიდა  სევდიანი,  დაღრეჯილი ;
516   მისგან   კიდე   არვინ   შეჰყვა,   ავთანდილ   უჩ
  ვითა   შვილი.
  499   მისგან   კიდე   არვინ   შეჰყვა,   ავთანდილ   უჩ   ვითა   შვილი.
517   ყველაკაი   გაიყარა,   ჯალაბი   ჩანს   არ
დაჯრილი.
  500   ყველაკაი   გაიყარა,   ჯალაბი   ჩანს   არ - დაჯრილი.
518   გაბედითდა  სიხარული,  ჩაღანა და  ჩანგი ტკბი ლი.   501   გაბედითდა  სიხარული,  ჩაღანა და  ჩანგი ტკბი ლი.
519     502  
520   თინათინს   ესმა   ეგეთი   მამისა  
დაღრეჯილობ ;
  503   თინათინს   ესმა  
მამისა   ეგეთი   დაღრეჯილობ ,
521   ადგა და კა რსა მივიდა , ჰქონდა მ ზისაცა ცილ ობა,   504   ადგა და კა რსა მივიდა , ჰქონდა მ ზისაცა ცილ ობა,
522   მოლარე   ხმო,   უბრძანა:   „ძილია  
თუ   ღვი ძილობა?“
  505   მოლარე   ხმო,   უბრძანა:   „ძილია ,   თუ   ძილობა?“
523   მან   მოახსენა:   „დაღრეჯით   ზის,   სჭირსო   ფერ
შეცვლილობა .
  506   მან   მოახსენა:   „დაღრეჯით   ზის,   სჭირსო   ფერ - შეცვლილობა .
524     507  
525  
ერთიღა   ახლავს   ავთანდილ,   წინაშე   უზის   სკამითა;
  508     ერთიღა   ახლავს   ავთანდილ,   წინაშე   უზის   სკამითა;
526   უცხო ყმა ვ ინმე უნახა ვს, ასრე დ აღრეჯით ამ ით-ა“.   509   უცხო ყმა ვ ინმე უნახა ვს, ასრე დ აღრეჯით ამ ით-ა“.
527   თინათინ   ბრძანა:   „აწ   წავალ,   შეს
  არ   ჩემგან   ჟამით-ა,
  510   თინათინ   ბრძანა:   „აწ   წავალ,   შეს
  არ   ჩემგან   ჟამით-ა,
528   მიკითხოს,  ჰკადრე: იყ ო-თქო აქა  ერთითა წამ ითა“.   511   მიკითხოს,  ჰკადრე: იყ ო-თქო აქა  ერთითა წამ ითა“.
529     512  
530   ხანი   გამოხდა,   იკითხა:   „ნეტარ,   რასა   იქ
  ქალიო,
  513   ხანი   გამოხდა,   იკითხა:   „ნეტარ,   რასა   იქ   ქალიო,
531   ჩემი ლხინი  და ჯავარი , ჩემი სოფ ლისა წყალი ო?“   514   ჩემი ლხინი  და ჯავარი , ჩემი სოფ ლისა წყალი ო?“
532   მოლარე   კადრებს:   „მოვიდა   აწყაღა   ფერ
ნამკრთალიო ,
  515   მოლარე  
კადრებს:   „მოვიდა   აწყაღა   ფერ - ნამკრთალიო ,
533   დაღრეჯით გ ცნა და მიბ რუნდა წინა შე მომავალ იო“.   516   დაღრეჯით გ ცნა და მიბ რუნდა წინა შე მომავალ იო“.
534     517  
535   უბრძანა, თ უ: „წადი,  უხმე! უმის ობა ვით გა ვსძლეო?   518   უბრძანა, თ უ: „წადი,  უხმე! უმის ობა ვით  გ ავსძლეო?
536   მოახსენე:  «რად დაჰბრ უნდი შენ,  მამისა სიც ოცხლეო?   519   მოახსენე:  «რად დაჰბრ უნდი შენ,  მამისა სიც ოცხლეო?
537   მოდი, ჭმუნ ვა გამიქარ ვე, გულსა  წყლულსა მე წამლეო,   520   მოდი, ჭმუნ ვა გამიქარ ვე, გულსა  წყლულსა მე წამლეო,
538   გითხრა ჩემ ი სამიზეზო , მე თუ ლხ ინთა რად დ ავლეო»“.   521   გითხრა ჩემ ი სამიზეზო , მე თუ ლხ ინთა რად დ ავლეო»“.
539     522  
540   თინათინ ად გა, მივიდა , მიჰყვა მ ამისა ნება სა,   523   თინათინ ად გა, მივიდა , მიჰყვა მ ამისა ნება სა,
541   უგავს   პირისა   სინათლე   მთვარისა   მოვანებასა ,   524   უგავს   პირისა   სინათლე   მთვარისა   მოვანებასა .
542   მამამან გვ ერდსა დაის ვა, აკოცებ ს ნება-ნებ ასა,   525   მამამან გვ ერდსა დაის ვა, აკოცებ ს ნება-ნებ ასა,
543   უბრძანა: „ მახლავ რად  არა, რად  მელი მოყვა ნებასა?“   526   უბრძანა: „ მახლავ რად  არა, რად  მელი მოყვა ნებასა?“
544     527  
545   ქალმან ჰკა დრა: „ხელმ წიფეო, დაღ რეჯილსა ვი ნცა გცნობდ ეს,   528   ქალმან ჰკა დრა: „ხელმ წიფეო, დაღ რეჯილსა ვი ნცა გცნობდ ეს,
546   ვინმცა გნა ხა კადნიერ ად, რაზომ  გინდა ამაყ ობდეს!   529   ვინმცა გნა ხა კადნიერ ად, რაზომ  გინდა ამაყ ობდეს!
547   თქვენნი აგ რე დაღრეჯა ნი მნათობთ აცა დაამხო ბდეს!   530   თქვენნი აგ რე დაღრეჯა ნი მნათობთ აცა დაამხო ბდეს!
548   კაცმან საქ მე მოიგვარ ოს, ვეჭვ,  ჭმუნვასა ე სე სჯობდეს “.   531   კაცმან საქ მე მოიგვარ ოს, ვეჭვ,  ჭმუნვასა ე სე სჯობდეს “.
549     532  
550   უბრძანა: „ შვილო, რაზ ომცა მჭირს  საქმე სავ აგლახია,   533   უბრძანა: „ შვილო, რაზ ომცა მჭირს  საქმე სავ აგლახია,
551   შენი ჭვრეტ ა და სიახლ ე ლხინადვე  დამისახია ,   534   შენი ჭვრეტ ა და სიახლ ე ლხინადვე  დამისახია ,
552   მომქარვებე ლი სევდისა , მართ ვით ა მუფარახი ა.   535   მომქარვებე ლი სევდისა , მართ ვით ა მუფარახი ა.
553   ვეჭვ, რა ს ცნა, შენცა  მამართლო,  ჩემი სულთ ქმა და ახი ა.   536   ვეჭვ, რა ს ცნა, შენცა  მამართლო,  ჩემი სულთ ქმა და ახი ა.
554     537  
555  
უცხოსა   და   საკვირველს   ყმასა   რასმე   გარდვეკიდე ,
  538   უცხოსა   და   საკვირველს   ყმასა   რასმე   გარდვეკიდე ,
556   მისმან   შუქმან   გა
ანათლა   სამყარო   და   ხმელთა   კიდე.
  539   მისმან   შუქმან   გა ანათლა   სამყარო   და   ხმელთა   კიდე.
557   რა უმძიმდა , არ ვიცოდ ი, ან ტირო და ვისთვის  კიდე;   540   რა უმძიმდა , არ ვიცოდ ი, ან ტირო და ვისთვის  კიდე;
558   ჩემად ნახვ ად არ მოვი და, გავგულ ისდი, წავე კიდე.   541   ჩემად ნახვ ად არ მოვი და, გავგულ ისდი, წავე კიდე.
559     542  
560  
მე   რა   მნახა,   ცხენსა   შეჯდა,   თვალთა   ცრემლნი   მოიხოცნა ,
  543   მე   რა   მნახა,   ცხენსა   შეჯდა,   თვალთა   ცრემლნი   მოიხოცნა .
561   შესაპყრობლ ად   შე
უზახენ,   სპანი   სრულად   დამიხოცნა,
  544   შესაპყრობლ ად   შე უზახენ,   სპანი   სრულად   დამიხოცნა,
562   ვითა ეშმა  დამეკარგა,  არ კაცურა დ გარდამკო ცნა,   545   ვითა ეშმა  დამეკარგა,  არ კაცურა დ გარდამკო ცნა,
563   ჯერთცა ესე  არა ვიცი,  ცხადი იყო , თუ მეოცნ ა.   546   ჯერთცა ესე  არა  ვიცი , ცხადი იყ ო, თუ მეოც ნა.
564     547  
565  
აწ   ესე   მიკვირს,   რა   იყო,   ანუ   რა   ვნახე   და   რული!
  548   აწ   ესე   მიკვირს,   რა   იყო,   ანუ   რა   ვნახე   და   რული!
566   მან დამიხო ცა ლაშქარი , ადინა სი სხლი ღვარუ ლი.   549   მან დამიხო ცა ლაშქარი , ადინა სი სხლი ღვარუ ლი.
567   კაცთა ხორც ისად ვით ი თქმის ისრე  თვალთაგან  ფარული?! LF   550   კაცთა ხორც ისად ვით ი თქმის ისრე  თვალთაგან  ფარული?! LF
568   უცილოდ ღმე რთსა მოვსძ ულდი აქამდ ის მე მხია რული.   551   უცილოდ ღმე რთსა მოვსძ ულდი აქამდ ის მე მხია რული.
569     552  
570  
ტკბილნი   მისნი   წყალობანი   ბოლოდ   ასრე   გამემწარნე ს,
  553   ტკბილნი   მისნი   წყალობანი   ბოლოდ   ასრე   გამემწარნე ს,
571   დამავიწყდე ს, რაცა დღ ენი მხიარუ ლსა წამეარ ნეს.   554   დამავიწყდე ს, რაცა დღ ენი მხიარუ ლსა წამეარ ნეს.
572   ყოვლმან პი რმან ვაგლა ხ მიყოს, ვ ეღარავინ მ ინეტარნეს,   555   ყოვლმან პი რმან ვაგლა ხ მიყოს, ვ ეღარავინ მ ინეტარნეს,
573   სადამდისცა  დღენი მეს ხნენ, ვეღა რამან გამა ხარნეს!“   556   სადამდისცა  დღენი მეს ხნენ, ვეღა რამან გამა ხარნეს!“
574     557  
575   ქალმან ჰკა დრა: „მოგა ხსენებ მე  სიტყვასა დ ანაყბედსა:   558   ქალმან ჰკა დრა: „მოგა ხსენებ მე  სიტყვასა დ ანაყბედსა:
576   ჰე ,   მეფეო!   რად   ემდურვი   ანუ   ღმერთსა,   ანუ   ბედსა?   559   ჰე  
მეფეო!   რად   ემდურვი   ანუ   ღმერთსა,   ანუ   ბედსა?
577   რად დასწამ ებ სიმწარე სა ყოველთა თვის ტკბილ ად მხედსა?   560   რად დასწამ ებ სიმწარე სა ყოველთა თვის  ტკბი ლად მხედსა ?
578   ბოროტიმცა  რად შეექმნ ა კეთილისა  შემოქმედს ა?   561   ბოროტიმცა  რად შეექმნ ა კეთილისა  შემოქმედს ა?
579     562  
580  
მე   ამას   ვარჩევ:   მეფე   ხარ,   მეფეთა   ზედა   მფლობელი,
  563   მე   ამას   ვარჩევ:   მეფე   ხარ,   მეფეთა   ზედა   მფლობელი,
581   შორს   არის   თქვენი   საზღვარი,   ბრძანება
მიუთხრობელ ი.
  564   შორს   არის   თქვენი   საზღვარი,   ბრძანება - მიუთხრობელ ი.
582   გაგზავნე   კაცი  
ყოველგ ,   მისთა   ამბავთა   მცნობელი,
  565   გაგზავნე   კაცი ,   ყოველგ
ით   მისთა   ამბავთა   მცნობელი,
583   ადრე   სცნობ,   არის   იგი   ყმა   შობილი,   თუ   უშობელი
.
  566   ადრე   სცნობ,   არის   იგი   ყმა   შობილი,   თუ   უშობელი .
584          
585   თუ ყოფილა  იგი მოყმე  ხორციელი,  ხმელთა მვლ ელად,        
586   მას ნახვიდ ა სხვაცა ვ ინმე, გამო ჩნდების მა სწავლელად.        
587   თუ არ ეშმა  გჩვენებია  ლხინთა შე ნთა შემცვლ ელ-მშლელად ;        
588   სევდისაგან  მოიცალე,  რად შექმნი ლ ხარ მოუც ლელად?“        
589          
590   როსტანს სი ტყვა ასული სა მოეწონა , ეკეთაცა;        
591   პირი ხელით  დაუჭირა,  გარდაკოცნა  კვლა და კ ვლაცა;        
592   უბრძანა, თ უ: „დაგმორ ჩილდე, რაც ა მითხრა,  აგრე ვქმნა ცა;        
593   იგივეა მხს ნელი ჩემი,  ვინცა მიწ ა გამაკაცა “.        
594     567  
595   მოასხნეს კ აცნი, გაგზ ავნნეს ოთხ თავე ცისა  კიდეთა,   568   მოასხნეს კ აცნი, გაგზ ავნნეს ოთხ თავე ცისა  კიდეთა,
596   უბრძანეს:  „წადით, პა ტიჟთა თავი მცა რად და რიდეთა?   569   უბრძანეს:  „წადით, პა ტიჟთა თავი მცა რად და რიდეთა?
597   მონახეთ, ძ ებნეთ იგი  ყმა, სხვად  ნურად მოი ცლიდეთა,   570   მონახეთ, ძ ებნეთ იგი  ყმა, სხვად  ნურად მოი ცლიდეთა,
598   მისწერეთ წ იგნი, სადა ცა ვერ მის წვდეთ, ვერ  მიხვიდეთა “.   571   მისწერეთ წ იგნი, სადა ცა ვერ მის წვდეთ, ვერ  მიხვიდეთა “.
599     572  
600   კაცნი წავი დეს, იარეს  მართ ერთი  წელიწადია ,   573   კაცნი წავი დეს, იარეს  მართ ერთი  წელიწადია ,
601   მონახეს, ძ ებნეს იგი  ყმა, იკითხ ეს კვლა და  კვლა დია,   574   მონახეს, ძ ებნეს იგი  ყმა, იკითხ ეს კვლა და  კვლა დია,
602   ვერცა თუ ნ ახეს ნახულ ი ღმრთისაგ ან დანაბად ია,   575   ვერცა თუ ნ ახეს ნახულ ი ღმრთისაგ ან დანაბად ია,
603   ცუდად მაშვ რალნი მოვი დეს, მათსა ვე გულსა ზ ადია.   576   ცუდად მაშვ რალნი მოვი დეს, მათსა ვე გულსა ზ ადია.
604     577  
605   მონათა ჰკა დრეს: „მეფ ეო, ჩვენ ხ მელნი მოვი არენით,   578   მონათა ჰკა დრეს: „მეფ ეო, ჩვენ ხ მელნი მოვი არენით,
606   მაგრა  
ვერ   ვპოვეთ   იგი   ყმა,   მით   ვერა   გავიხარენი თ,
  579   მაგრა   ვერ   ვპოვეთ   იგი   ყმა,   მით   ვერა   გავიხარენი თ,
607   მისსა   მნახავსა   სულ
დგმულსა   კაცსა   ვერ   შევეყარენი თ,
  580   მისსა   მნახავსა   სულ - დგმულსა   კაცსა   ვერ   შევეყარენი თ,
608   ჩვენ   ვერა   გარგეთ,   საქმენი   სხვანი   რა  
ოიგვარენით !
  581   ჩვენ   ვერა   გარგეთ,   საქმენი   სხვანი   რამ   ოიგვარენით
.
609     582  
610   მეფე ბრძან ებს: „მართ ალ იყო ასუ ლი და ჩემი  ძეო,   583   მეფე ბრძან ებს: „მართ ალ იყო ასუ ლი და ჩემი  ძეო,
611   ვნახე რამე  ეშმაკისა  სიცუდე და  სიბილწეო, LF   584   ვნახე რამე  ეშმაკისა  სიცუდე და  სიბილწეო, LF
612   ჩემად მტერ ად წამოსრუ ლი, გარდმო ჭრილი ზეცი თ ზეო.   585   ჩემად მტერ ად წამოსრუ ლი, გარდმო ჭრილი ზეცი თ ზეო.
613   გამიშვია შ ეჭირვება,  არა მგამა  ყოლა მეო“.   586   გამიშვია შ ეჭირვება,  არა მგამა  ყოლა მეო“.
614     587  
615   ესე   თქვა   და   სიხარულით   თამაშობა   ადიადა ;   588   ესე   თქვა   და   სიხარულით   თამაშობა   ადიადა .
616   მგოსანი   და   მუშაითი   უხმეს,   პოვეს   რაცა   სადა ;   589   მგოსანი   და   მუშაითი   უხმეს,   პოვეს   რაცა   სადა .
617   დია   გასცა   საბოძვარი,   ყველა   დარბაზს   შემოხადა ;   590   დია   გასცა   საბოძვარი,   ყველა   დარბაზს   შემოხადა .
618   მისი   მსგავსი   სიუხვითა   ღმერთმან   სხვამცა   რა   და ბადა!   591   მისი   მსგავსი   სიუხვითა   ღმერთმან   სხვამცა   რა   და
ბადა!
619     592   თინათინისა გან ავთანდ ილის გაგზა ვნა მის ყმ ის საძებრა
620   ავთანდილ ჯ და მარტო ს აწოლს, ეცვ ა ოდენ მარ თ პერანგი,   593   ავთანდილ ჯ და მარტო ს აწოლს, ეცვ ა ოდენ მარ თ პერანგი,
621   იმღერდა და  იხარებდა,  წინა ედგა  ერთი ჩანგ ი.   594   იმღერდა და  იხარებდა,  წინა ედგა  ერთი ჩანგ ი.
622   შემოვიდა   მას   წინაშე   თინათინის   მონა   ზანგი ,   595   შემოვიდა   მას   წინაშე   თინათინის   მონა   ზანგი ;
623   მოახსენა:  „გიბრძანებ სო ტანი ალ ვა, პირი მ ანგი“.   596   მოახსენა:  „გიბრძანებ სო ტანი ალ ვა, პირი მ ანგი“.
624     597  
625   ავთანდილს   მი
ხვდა   მოსმენა   საქმისა   სანატრელის ა,
  598   ავთანდილს   მი ხვდა   მოსმენა   საქმისა   სანატრელის ა,
626   ადგა და კა ბა ჩაიცვა,  მჯობი ყოვ ლისა ჭრელი სა;   599   ადგა და კა ბა ჩაიცვა,  მჯობი ყოვ ლისა ჭრელი სა;
627   უხარის შეყ რა ვარდისა , არ ერთგა ნ შეუყრელი სა.   600   უხარის შეყ რა ვარდისა , არ ერთგა ნ შეუყრელი სა.
628   ამ
ოა   ჭვრეტა   ტურფისა,   სიახლე   საყვარელის ა!
  601   ამ ოა   ჭვრეტა   ტურფისა,   სიახლე   საყვარელის ა!
629     602  
630   ავთანდილ   ლაღი,   უკადრი  
მივა,   არვისგან   რცხვენოდა,
  603   ავთანდილ   ლაღი,   უკადრი ,   მივა,   არვისგან   რცხვენოდა,
631   მას   ნახავს,   ვისთა   ვამთაგან   ცრემლი   მრავალ
ჯერ   სდენოდა ;
  604   მას   ნახავს,   ვისთა   ვამთაგან   ცრემლი   მრავალ - ჯერ   სდენოდა .
632   იგი   უებრო   ქუშად   ჯდა,   ელვისა   მსგავსად   შვენოდა ;   605   იგი   უებრო   ქუშად   ჯდა,   ელვისა   მსგავსად   შვენოდა ,
633   მთვარესა მ ისთა შუქთა გან უკუნი  გარდაჰფენო და.   606   მთვარესა მ ისთა შუქთა გან  უკუნი  გარდაჰფენ ოდა.
634     607  
635   გაძრცვ
სა   ტანსა   ემოსნეს   ყარყუმნი   უსაპირონი,
  608   გაძრცვ
სა   ტანსა   ემოსნეს   ყარყუმნი   უსაპირონი,
636   ებურნეს   მოშლით   რიდენი,   ფასისა   თქმად   საჭირონი ,   609   ებურნეს   მოშლით   რიდენი,   ფასისა   თქმად   საჭირონი ;
637   შვენოდეს შ ავნი წამწა მნი, გულის ა გასაგმირ ონი,   610   შვენოდეს შ ავნი წამწა მნი, გულის ა გასაგმირ ონი,
638   მას   თეთრსა   ყელსა   ნეს   გრძლად   თმანი   არ
უხშირონი.
  611   მას   თეთრსა   ყელსა   ხვ ნეს   გრძლად   თმანი   არ - უხშირონი.
639     612  
640   დაღრეჯით   იყო   მჯდომარე   ძოწეულითა   რიდითა ,   613   დაღრეჯით   იყო   მჯდომარე   ძოწეულითა   რიდითა ;
641   ავთანდილს  უთხრა დაჯდ ომა წყნარა დ, ცნობითა  მშვიდითა.   614   ავთანდილს  უთხრა დაჯდ ომა წყნარა დ, ცნობითა  მშვიდითა.
642   მონამან   სელნი   დაუდგნა,   დაჯდა   კრძალვით   და   რიდითა .   615   მონამან   სელნი   დაუდგნა,   დაჯდა   კრძალვით   და   რიდითა ;
643   პირის
პირ   პირსა   უჭვრეტდა,   სავსე   ლხინითა   დიდითა.
  616   პირის - პირ   პირსა   უჭვრეტდა,   სავსე   ლხინითა   დიდითა.
644     617  
645   ქალმა   უბრძანა:   „ზარი   მლევს   მე   ამისისა   თხრობისა;   618   ქალმა  
უბრძანა:   „ზარი   მლევს   მე   ამისისა   თხრობისა;
646   მწადდა   არათქმა,   რომლისა   ღონე   არა   მაქვს   თმობისა ,   619   მწადდა   არა   თქმა,   რომლისა   ღონე   არა   მაქვს   თმობისა ;
647   მაგრა იცია  მიზეზი შე ნისა აქა ხ მობისა,   620   მაგრა იცია  მიზეზი შე ნისა აქა ხ მობისა,
648   რად ვზი ქუ შად და დაღ რეჯით ასრე  მიხდილი ც ნობისა?“   621   რად ვზი ქუ შად და დაღ რეჯით ასრე  მიხდილი ც ნობისა?“
649     622  
650   ყმამან ჰკა დრა: „საზა როსა ჩემგა ნ თქმაღა ვ ით იქმნები ს?   623   ყმამან ჰკა დრა: „საზა როსა ჩემგა ნ თქმაღა ვ ით იქმნები ს?
651   მზესა მთვა რე შეეყარო ს, დაილევი ს, და-ცა-ჭ ნების;   624   მზესა მთვა რე შეეყარო ს, დაილევი ს, და-ცა-ჭ ნების;
652   აზრად არად  აღარა მცა ლს, თავი ჩ ემი მეგონე ბის,   625   აზრად არად  აღარა მცა ლს, თავი ჩ ემი მეგონე ბის,
653   თქვენვე ბრ ძანეთ, რაც ა გიმძიმს,  ანუ რაცა  გეკურნების “.   626   თქვენვე ბრ ძანეთ, რაც ა გიმძიმს,  ანუ რაცა  გეკურნების “.
654     627  
655   ქალმან   უთხრა   საუბარი   კეკლუც
სიტყვად,   არ   დუხჭირად;
  628   ქალმან   უთხრა   საუბარი   კეკლუც - სიტყვად,   არ   დუხჭირად;
656   იტყვის: „თ უცა აქანამ დის ჩემგან  შორს ხარ  დანამჭირად ,   629   იტყვის: „თ უცა აქანამ დის ჩემგან  შორს ხარ  დანამჭირად ,
657   მიკვირს, მ ოგხვდა წამ ისყოფით სა ქმე შენგან  საეჭვი რა დ,   630   მიკვირს, მ ოგხვდა წამ ის ყოფით ს აქმე შენგა ნ საეჭვი რ ად,
658   მაგრა გითხ რა პირველ  ხვალმე, სე ნი მე მჭირ ს რაცა ჭირ ად.   631   მაგრა გითხ რა პირველ  ხვალმე, სე ნი მე მჭირ ს რაცა ჭირ ად.
659     632  
660  
გახსოვს,   ოდეს   შენ   და   როსტანს   მინდორს   მხეცი   დაგეხოცა,
  633   გახსოვს,   ოდეს   შენ   და   როსტანს   მინდორს   მხეცი   დაგეხოცა,
661   ყმა   გენახა   უცხო   ვინმე,   რომე   ცრემლი   მოეხოცა ?   634   ყმა   გენახა   უცხო   ვინმე,   რომე   ცრემლი   მოეხოცა ,
662   მას უკანით  გონებამან  მისმან ას რე დამამხო ცა,   635   მას უკანით  გონებამან  მისმან ას რე დამამხო ცა,
663   შენ გენუკე ვ მონახვას ა, კიდით კ იდე მოლახო  ცა.   636   შენ გენუკე ვ მონახვას ა, კიდით კ იდე მოლახო  ცა.
664     637  
665  
აქანამდის   ნაუბარსა   თუცა   ვერას   ვერ   გეტყვია,
  638   ,, აქანამდის   ნაუბარსა   თუცა   ვერას   ვერ   გეტყვია,
666   მაგრა შორი თ სიყვარულ ი შენგან ჩ ემი შემიტყ ვია,   639   მაგრა შორი თ სიყვარულ ი შენგან   ჩემი შემიტ ყვია,
667   ვიცი, რომე  გაუწყვედლ ად თვალთათ  ცრემლი გი სეტყვია,   640   ვიცი, რომე  გაუწყვედლ ად თვალთათ  ცრემლი გი სეტყვია,
668   შეუპყრიხარ  სიყვარულს ა, გული შე ნი დაუტყვი ა.   641   შეუპყრიხარ  სიყვარულს ა, გული შე ნი დაუტყვი ა.
669     642  
670  
ასრე   გითხრა,   სამსახური   ჩემი   გმართებს   ამად   ორად:
  643   ასრე   გითხრა,   სამსახური   ჩემი   გმართებს   ამად   ორად:
671   პირველ ,   ყმა   ხარ,   ხორციელი   არ ვინ  
გვყავს   შენად   სწორად,
  644   პირველ  
ყმა   ხარ,   ხორციელი   არ
ვინ   გვყავს   შენად   სწორად,
672   მერმე ,   ჩემი   მიჯნური   ხარ,   დასტურია,   არ   ნაჭორად;   645   მერმე  
ჩემი   მიჯნური   ხარ,   დასტურია,   არ   ნაჭორად;
673   წადი,   იგი   მოყმე   ძებნე,   ახლოს   იყოს ,   თუნდა   შორად !   646   წადი,   იგი   მოყმე   ძებნე,   ახლოს   იყოს  
თუნდა   შორად .
674     647  
675  
შენგან   ჩემი   სიყვარული   ამით   უფრო   გაამყარე ;
  648   შენგან   ჩემი   სიყვარული   ამით   უფრო   გაამყარე ,
676   რომე   დამხსნა   შეჭირვება,   ეშმა   ბილწი   ასაპყარე ;   649   რომე   დამხსნა   შეჭირვება,   ეშმა   ბილწი   ასაპყარე .
677   გულსა   გარე   საიმედო   ია   მორგე,   ვარდი   ყარე ;   650   გულსა   გარე   საიმედო   ია   მორგე,   ვარდი   ყარე ,
678   მერმე   მოდი,   ლომო,   მზესა ,   შეგეყრები,   შემეყარე !   651   მერმე   მოდი,   ლომო,   მზესა  
შეგეყრები,   შემეყარე .
679     652  
680  
სამსა   ძებნე   წელიწადსა   იგი   შენი   საძებ არი;
  653   სამსა   ძებნე   წელიწადსა   იგი   შენი   საძებ
არი;
681   ჰპო ო,   მოდი   გამარჯვები თ,   მხიარულად   მოუბ არი;   654   ჰპო
ო,   მოდი   გამარჯვები თ,   მხიარულად   მოუბ
არი;
682   ვერა   ჰპო ებ,   დავიჯერებ,   იყო   თურე   უჩინარი ;   655   ვერა   ჰპო
ებ,   დავიჯერებ,   იყო   თურე   უჩინარი ,
683   კოკობი და  უფურჭვნელი  ვარდი დაგ ხვდე დაუმჭ ნარი.   656   კოკობი და  უფურჭვნელი  ვარდი დაგ ხვდე დაუმჭ ნარი.
684     657  
685  
ფიცით   გითხრობ:   შენგან   კიდე   თუ   შევირთო   რაცა   ქმარი,
  658   ფიცით   გითხრობ:   შენგან   კიდე   თუ   შევირთო   რაცა   ქმარი,
686   მზეცა მომხ ვდეს ხორცი ელი, ჩემთვ ის კაცად შ ენაქმარი, LF   659   მზეცა მომხ ვდეს ხორცი ელი, ჩემთვ ის კაცად შ ენაქმარი, LF
687   სრულად მოვ სწყდე სამო თხესა, ქვე სკნელს ვიყ ო დასანთქმ არი,   660   სრულად მოვ სწყდე სამო თხესა, ქვე სკნელს ვიყ ო დასანთქმ არი,
688   შენი   მკლვიდეს   სიყვარული,   გულსა   დანა   ასაქმარი !
  661   შენი   მკლვიდეს   სიყვარული,   გულსა   დანა   ასაქმარი
.
689     662  
690   მოახსენა ყ მამან: „მზ ეო, ვინ გი შერი აწამწ ამე,   663   მოახსენა ყ მამან: „მზ ეო, ვინ გი შერი აწამწ ამე,
691   სხვა   პასუხი   რამცა   გკადრე,   ანუ   რამცა   შევიწამე ?   664   სხვა   პასუხი   რამცა   გკადრე,   ანუ   რამცა   შევიწამე ,
692   მე სიკვდილ სა მოველოდ ი, შენ სიც ოცხლე გამი წამე,   665   მე სიკვდილ სა მოველოდ ი, შენ სიც ოცხლე გამი წამე,
693   ვითა მონა,  სამსახურა დ განაღამც ა წავე, წა -, მე!“   666   ვითა მონა,  სამსახურა დ განაღამც ა წავე, წა -, მე!“
694     667  
695   კვლაცა ჰკა დრა: „აჰა,  მზეო, რათ გან ღმერთმ ან მზედ და გბადა,   668   კვლაცა ჰკა დრა: „აჰა,  მზეო, რათ გან ღმერთმ ან მზედ და გბადა,
696   მით   გმორჩილობს ,   ზეციერი   მნათობია   რაცა   სადა;   669   მით   გმორჩილობს  
ზეციერი   მნათობია   რაცა   სადა;
697   მე   რომ   თქვენგან   მოვისმინე   წყალობანი,   მედიადა .   670   მე   რომ   თქვენგან   მოვისმინე  
წყალობანი,   მედიადა ,
698   ვარდი ჩემი  არ დაჭნებ ის, შუქი შ ენი იეფად- ა“.   671   ვარდი ჩემი  არ დაჭნებ ის, შუქი შ ენი იეფად- ა“.
699     672  
700   კვლა   შეჰფიცეს   ერთმანერთს ა,   დააპირეს   ესე   პირი ,   673   კვლა   შეჰფიცეს   ერთმანერთს ა,   დააპირეს   ესე   პირი ;
701   გასალდეს   და   გაამრავლეს   საუბარი   სიტყვა
ხშირი .
  674   გასალდეს   და   გაამრავლეს   საუბარი   სიტყვა - ხშირი ,
702   გაადვილდა,  აქანამდის  გარდეხადა  რაცა ჭირი ,   675   გაადვილდა,  აქანამდის  გარდეხადა  რაცა ჭირი ,
703   თეთრთა   კბილთა  
გამოჰკრთებ ის   თეთრი   ელვა   ვითა   ჭვირი.
  676   თეთრთა   კბილთა   გამოჰკრთებ ის   თეთრი   ელვა   ვითა   ჭვირი.
704     677  
705   ერთგან   დასხდეს,   ილაღობეს,   საუბარი   ასად   აგეს ,   678   ერთგან   დასხდეს,   ილაღობეს,   საუბარი   ასად   აგეს ;
706   ბროლ-ბალახ ში შეხვეულ ი და გიშერ ი ასადაგეს ;   679   ბროლ-ბალახ ში შეხვეულ ი და გიშერ ი ასადაგეს ;
707   ყმა   ეტყვის ,   თუ:   „შენთა   მჭვრეტთა   თავი   ხელი ,   ა,   სად   აგეს!   680   ყმა   ეტყვის  
თუ:   „შენთა   მჭვრეტთა   თავი   ხელი  
ა,   სად   აგეს!
708   ცეცხლთა, შ ენგან მოდე ბულთა, გულ ი ჩემი ასა დაგეს“.   681   ცეცხლთა, შ ენგან მოდე ბულთა, გულ ი ჩემი ასა დაგეს“.
709     682  
710   ყმა   წავიდა,   სიშორესა   თუცა   მისსა   ვერ   გასძლებდა ,   683   ყმა   წავიდა,   სიშორესა   თუცა   მისსა   ვერ   გასძლებდა ;
711   უკუღმავე ი ხედვიდა, თ ვალთა რეტა დ აყოლებდა .   684   უკუღმავე ი ხედვიდა, თ ვალთა რეტა დ აყოლებდა .
712   ბროლსა სეტ ყვს და ვარ დსა აზრობს , ტანსა მჭ ევრსა ათრთ ოლებდა,   685   ბროლსა სეტ ყვს და ვარ დსა აზრობს , ტანსა მჭ ევრსა ათრთ ოლებდა,
713   გული ჰქონდ ა გულისათვ ის, სიყვარ ულსა ავალე ბდა.   686   გული ჰქონდ ა გულისათვ ის, სიყვარ ულსა ავალე ბდა.
714     687  
715   თქვა: „მზე ო, ვარდსა  სიშორე შენ ი დამაჩნდე ს ეს ადრე,   688   თქვა: „მზე ო, ვარდსა  სიშორე შენ ი დამაჩნდე ს ეს ადრე,
716   ბროლი   და   ლალი   გასრულ   ვარ   ქარვისა   უყვითლესად
რე .
  689   ბროლი   და   ლალი   გასრულვარ   ქარვისა   უყვითლესად - რე ;
717   მაშინ   რაღა   ვქმნა,   ვერ
ჭვრეტა   რა   მომხვდეს   კვლა   უგრძესად
რე!
  690   მაშინ   რაღა   ვქმნა,   ვერ - ჭვრეტა   რა   მომხვდეს   კვლა   უგრძესად - რე!
718   ხამს   მოყვრისათვ ის   სიკვდილი,   ესე   მე   დამიც   წესად
რე“.
  691   ხამს   მოყვრისათვ ის   სიკვდილი,   ესე   მე   დამიც   წესად - რე“.
719     692  
720   საწოლს დაწ ვა, ტირს,  მტირალსა ც რემლი ძნელ ად ეხოცები ს,   693   საწოლს დაწ ვა, ტირს,  მტირალსა ც რემლი ძნელ ად ეხოცები ს,
721   ვითა   ვერხვი   ქარისაგან ,   ირხევის   და   იკეცების;   694   ვითა   ვერხვი   ქარისაგან  
ირხევის   და   იკეცების;
722   რა მილულნი ს, სიახლევ ე საყვარლი სა ეოცების ,   695   რა მილულნი ს, სიახლევ ე საყვარლი სა ეოცების ,
723   შეკრთის,   დიდნი   დაიზახ ის,   მით   პატიჟი   ეოცების.   696   შეკრთის,   დიდნი   დაიზახ
ის,   მით   პატიჟი   ეოცების.
724     697  
725   მოშორვება  საყვარლისა  მას შეჰქმ ნოდა მისად  ღაზოდ,   698   მოშორვება  საყვარლისა  მას შეჰქმ ნოდა მისად  ღაზოდ,
726   ცრემლსა  
ვითა   მარგალიტსა   სწვიმს   ვარდისა   დასანაზოდ .
  699   ცრემლსა ,   ვითა   მარგალიტსა   სწვიმს   ვარდისა   დასანაზოდ ;
727   რა გათენდა , შეეკაზმა  მისთა მჭვ რეტთა სალა მაზოდ,   700   რა გათენდა , შეეკაზმა  მისთა მჭვ რეტთა სალა მაზოდ,
728   ცხენსა შეჯ და, გაემარ თა, დარბაზ ს მივა სად არბაზოდ.   701   ცხენსა შეჯ და, გაემარ თა, დარბაზ ს მივა სად არბაზოდ.
729     702  
730   დარბაზს ეჯ იბი შეგზავ ნა, მართ მ ისგან შენა რონია,   703   დარბაზს ეჯ იბი შეგზავ ნა, მართ მ ისგან შენა რონია,
731   შესთვალა:  „გკადრებ,  მეფეო, მე  ესე გამიგო ნია:   704   შესთვალა:  „გკადრებ,  მეფეო, მე  ესე გამიგო ნია:
732   ყოველი პირ ი მიწისა თ ქვენ ხრმლი თა დაგიმონ ია,   705   ყოველი პირ ი მიწისა თ ქვენ ხრმლი თა დაგიმონ ია,
733   აწ ,   თუ   სჯობს,   ესე   ამბავი   ცნან ,   რაცა   გარემონია
.
  706   აწ  
თუ   სჯობს,   ესე   ამბავი   ცნან  
რაცა   გარემონია .
734     707  
735  
მე   წავიდე,   მოვიარო,   ვილაშქრო   და   ვინაპირო,
  708   მე   წავიდე,   მოვიარო,   ვილაშქრო   და   ვინაპირო,
736   თინათინის  ხელმწიფობა  მტერთა თქ ვენთა გულს ა ვჰგმირო,   709   თინათინის  ხელმწიფობა  მტერთა თქ ვენთა გულს ა ვჰგმირო,
737   მორჩილ
ქმნილ თა   გავახარო,   ურჩი   ყოვლი   ავატირო,
  710   მორჩილ - ქმნილ   გავახარო,   ურჩი   ყოვლი   ავატირო,
738   ძღვენნი გკ ადრნე ზედა -ზედა, არ  სალამი დავ აძვირო“.   711   ძღვენნი გკ ადრნე ზედა -ზედა, არ  სალამი დავ აძვირო“.
739     712  
740   მეფესა ეთქ ვა ამისი დ იადი მადრი ელობა,   713   მეფესა ეთქ ვა ამისი დ იადი მადრი ელობა,
741   ებრძანა:   „ლომო,   არა   გჭირს   შენ   ომთა   გა მდ ეკ ელობა,   714   ებრძანა:   „ლომო,   არა   გჭირს   შენ   ომთა   გა
დუხდ ელობა,
742   აწ   მაგა   შენსა   თათბირსა   ჰგავსო   შენივე   ქველობა .   715   აწ   მაგა   შენსა   თათბირსა   ჰგავსო   შენივე   ქველობა ,
743   წა, მაგრა  მომხვდეს,  რაღა ვქმნა , თუ სიშორ ისა გრძელო ბა!“   716   წა, მაგრა  მომხვდეს,  რაღა ვქმნა , თუ სიშორ ისა გრძელო ბა!“
744     717  
745   ყმა   შევიდა,   თაყვანის ცა,   მადლი   რამე   მოახსენა:   718   ყმა   შევიდა,   თაყვანი  
ცა,   მადლი   რამე   მოახსენა:
746   ხელმწიფეო,   მიკვირს,   ქება   რად   იკადრეთ   ჩემი   თქვენა !   719   ხელმწიფეო,   მიკვირს,   ქება   რად   იკადრეთ   ჩემი   თქვენა ,
747   აწ   ნუთუ  
კვლა   სიშორ   ღმერთმან   ბნელი   გამითენა,
  720   აწ   ნუთუ მცა   კვლა   ნახვ   ღმერთმან   ბნელი   გამითენა,
748   პირი   თქვენი   მხიარული   მხიარულსა   კვლა   მიჩვენა !
  721   პირი   თქვენი   მხიარული   მხიარულსა   კვლა   მიჩვენა
.
749     722  
750   მეფე   ყელსა   მოე ხვ
ა,   გარდაკოცნა   ვითა   შვილი ;
  723   მეფე   ყელსა   მოე ა,   გარდაკოცნა   ვითა   შვილი ,
751   სხვა   მათებრი   არ   ყოფილა   არ   გამზრდელი,   არ   გაზრდილი !   724   სხვა   მათებრი   არ   ყოფილა   არ   გამზრდელი,   არ   გაზრდილი ;
752   ყმა ადგა დ ა წამოვიდა , მას დღე  მათი ჩანს  გაყრილი;   725   ყმა ადგა დ ა წამოვიდა , მას დღე  მათი ჩანს  გაყრილი;
753   როსტან მის თვის აატირ ა გონიერი  გული, ლბილ ი.   726   როსტან მის თვის აატირ ა გონიერი  გული, ლბილ ი.
754     727  
755   გამოემართა   ავთანდილ,   მოყმე   მხნე,   ლაღად   მავალი .   728   გამოემართა   ავთანდილ,   მოყმე   მხნე,   ლაღად   მავალი ,
756   ოც   დღე   იარა,   ღამეცა   დღე   ზედაწართო   მრავალი.   729   ოც   დღე   იარა,   ღამეცა   დღე
ზედა   წართო   მრავალი.
757   იგია   ლხინი   სოფლისა,   იგია   ნივთი   და   ვალი .   730   იგია   ლხინი   სოფლისა,   იგია   ნივთი   და   ვალი ,
758   არ   მისცილდებ ის   თინათინ   მისი   მას,   ვისგან   სწვავ   ალი.   731   არ   მისცილდებ   თინათინ   მისი   მას,   ვისგან   სწვავ   ალი.
759     732  
760   რა მოვიდა,  სიხარული  შიგან გახდ ა სამეფოსა ;   733   რა მოვიდა,  სიხარული  შიგან გახდ ა სამეფოსა ;
761   მოეგებნეს  დიდებულნი,  ძღვენსა ს ძღვნიდეს ი ეფოსა;   734   მოეგებნეს  დიდებულნი,  ძღვენსა ს ძღვნიდეს ი ეფოსა;
762   იგი   პირ
მზე   არ   მოსც ების   სიარულსა   სასწრაფოსა ;
  735   იგი   პირ - მზე   არ   მოსც ების   სიარულსა   სასწრაფოსა ,
763   მი
ხვდეს   მყოფნი   მას   წინაშე   სიხარულსა   სადაფოსა.
  736   მი ხვდეს   მყოფნი   მას   წინაშე   სიხარულსა   სადაფოსა.
764     737  
765   ქალაქი   ჰქონდა   მაგარი   საზაროდ   სანაპიროსა ;   738   ქალაქი   ჰქონდა   მაგარი   საზაროდ   სანაპიროსა ,
766   გარე   კლდე   იყო,   გიამბობ  
ზღუდესა   უქვი კიროსა ;
  739   გარე   კლდე   იყო,   გიამბობ ,   ზღუდესა   უქვი კიროსა ,
767   ყმამან მუნ  დაყო სამი  დღე ამოსა  სანადიროს ა,   740   ყმამან მუნ  დაყო სამი  დღე ამოსა  სანადიროს ა,
768   გაზრდილი მ ისი შერმად ინ დაისვა  სავაზიროსა .   741   გაზრდილი მ ისი შერმად ინ დაისვა  სავაზიროსა .
769     742  
770   უბრძანა: „ აჰა, შერმა დინ, ამად  მე შენგან  მრცხვენიან ,   743   უბრძანა: „ აჰა, შერმა დინ, ამად  მე შენგან  მრცხვენიან ,
771   ჩემნი   საქმენი   ყოველნი   გცოდნიან ,   გაგივლენია ნ,   744   ჩემნი   საქმენი   ყოველნი   გცოდნიან  
გაგივლენია ნ,
772   მაგრა   არ   იცი  
აქამდის ,   რანიცა   ცრემლნი   მდენიან!
  745   მაგრა   არ   იცი ,   აქამდის  
რანიცა   ცრემლნი   მდენიან!
773   მე ვისგან  მქონდეს პა ტიჟნი, აწ  მასვე მოულ ხენიან.   746   მე ვისგან  მქონდეს პა ტიჟნი, აწ  მასვე მოულ ხენიან.
774     747  
775  
მე   მოუკლავ  
თინათინის   სურვილსა   და   სიყვარულსა ,
  748   მე   მოუკლავ არ   თინათინის   სურვილსა   და   სიყვარულსა ;
776  
ლი   ლი   ასოვლებდის   ნარგისთაგა   ვარდსა   ზრულსა ,
  749   ლი  
ლი   ასოვლებდის   ნარგისთაგა   ვარდსა   ზრულსა ;
777   ვერ ვაჩენდ ი აქანამდი ს ჭირსა ჩე მგან დაფარ ულსა,   750   ვერ ვაჩენდ ი აქანამდი ს ჭირსა ჩე მგან დაფარ ულსა,
778   აწ   მიბრძანა   საიმედო,   ამად   მხედავ   მხიარულსა
.
  751   აწ   მიბრძანა   საიმედო,   ამად   მხედავ   მხიარულსა .
779     752  
780  
მიბრძანა:   « მიცან   ამბავი   მის   ყმისა   დაკარგულის ა,
  753   მიბრძანა:   მიცან   ამბავი   მის   ყმისა   დაკარგულის ა,
781   მოხვიდე,   სრულ
ვქმნა   მაშინღა   შენი   წადილი   გულისა,
  754   მოხვიდე,   სრულ - ვქმნა   მაშინღა   შენი   წადილი   გულისა,
782   ქმარი   არ   მინდა   უშენო
,   მომხვდეს   ხისაცა   რგულისა ! »
  755   ქმარი   არ   მინდა   უშენო ,   მომხვდეს   ხისაცა   რგულისა
» ,
783   მომცა წამა ლი გულისა,  აქამდის დ ადაგულისა.   756   მომცა წამა ლი გულისა,  აქამდის დ ადაგულისა.
784     757  
785  
პირველ ,   ყმა   ვარ,   წას
  მინდა   პატრონისა   სამსახურად ,  
  758   პირველ  
ყმა   ვარ,   წას
  მინდა   პატრონისა   სამსახურად  
786   ხამს   მეფეთა   ერთგულობა,   ყოფა   გვმართებს   ყმასა   ყმურად ,     759   ხამს   მეფეთა    ერთგულობა,   ყოფა   გვმართებს   ყმასა    ყმურად ;  
787   მერმე ,   ცეცხლი   დაუვსია,   აღარა   მწვავს   გულსა   მურად .   760   მერმე  
ცეცხლი   დაუვსია,   აღარა   მწვავს   გულსა   მურად ,
788   ხამს,   თუ   კაცი   არ   შეუდრკეს ,   ჭირს  
მიუხდეს   მამაცურად.
  761   ხამს,   თუ   კაცი   არ   შეუდრკეს  
ჭირს ,   მიუხდეს   მამაცურად.
789     762  
790  
ვართ   უმოყვრესნი   მე   და   შენ   ყოველთა   პატრონ-ყმა თასა,
  763   ვართ   უმოყვრესნი   მე   და   შენ   ყოველთა   პატრონ-ყმა თასა,
791   ამისთვის   გნუკევ   სმენასა   შენ   ამა   ჩემთა   ხმათასა :   764   ამისთვის   გნუკევ   სმენასა   შენ   ამა   ჩემთა   ხმათასა ;
792   ჩემ წილ და გაგდებ პატ რონად, თავ ადად ჩემთა  სპათასა, LF   765   ჩემ წილ და გაგდებ პატ რონად, თავ ადად ჩემთა  სპათასა, LF
793   ამა   საქმესა   ვერა   ვიქ  
  განდობასა   სხვათასა.
  766   ამა   საქმესა   ვერა   ვიქმ     განდობასა   სხვათასა.
794     767  
795  
ლაშქართა   და   დიდებულთა   ალაშქრებდი ,   ჰპატრონობდ ,
  768   ლაშქართა   და   დიდებულთა   ალაშქრებდი ,   ჰპატრონობდ ;
796   დარბაზს   კაცსა   გა
ზავნიდი   და   ამბავსა   მათსა   სცნობდი ,
  769   დარბაზს   კაცსა   გა
ზავნიდი   და   ამბავსა   მათსა   სცნობდი ;
797   წიგნსა სწე რდი ჩემ მა გიერ, უფას ოსა ძღვენს ა სძღვნობდ ი,   770   წიგნსა სწე რდი ჩემ მა გიერ, უფას ოსა ძღვენს ა სძღვნობდ ი,
798   აქა   სადმე   არ
ყოფასა   ჩემსა   მათმცა   რად   აგრძნობდი!
  771   აქა   სადმე   არ - ყოფასა   ჩემსა   მათმცა   რად   აგრძნობდი!
799     772  
800  
ლაშქრობა   და   ნადირობა   შენი   ჩემსა   დაასახე,
  773   ლაშქრობა   და   ნადირობა   შენი   ჩემსა   დაასახე,
801   აქათ სამ წ ელ მომიცად ე, ხვაშიად ი შემინახე ,   774   აქათ სამ წ ელ მომიცად ე, ხვაშიად ი შემინახე ,
802   მე ნუთუმცა  შემოვბრუნ დი, ალვა ჩ ემი არ დაჭ ნა ხე,   775   მე ნუთუმცა  შემოვბრუნ დი, ალვა ჩ ემი არ დაჭ ნა ხე,
803   არ   მოვბრუნდე,   მომიგლოვე,   მიტირე   და   მივაგლახე !   776   არ   მოვბრუნდე,   მომიგლოვე,   მიტირე   და   მივაგლახე .
804     777  
805  
მაშინღა   ჰკადრე   მეფესა   არ   საქმე   სასურვალია ,
  778   მაშინღა   ჰკადრე   მეფესა   არ   საქმე   სასურვალია ,
806   აცნობე   ჩემი   სიკვდილი ,     იყავ   მართ   ვითა   მთრვალია ,     779   აცნობე   ჩემი   სიკვდილი  
  იყავ   მართ   ვითა   მთრვალია ;
807   მიხვდა-თქო   საქმე,   რომელი   ყოვ
ლთათვის   გარდუვალია .
  780   მიხვდა-თქო   საქმე,   რომელი   ყოვ ლთათვის   გარდუვალია ,
808   გლახაკთა   მიეც   საჭურჭლე,   ოქრო,   ვერცხლი   და   რვალია !   781   გლახაკთა   მიეც   საჭურჭლე,    ოქრო,   ვერცხლი   და   რვალია .
809     782  
810  
მაშინ   უფრო   მომეხმარე ,   ამისგანცა   უფრო   მხნედ
რე ;
  783   მაშინ   უფრო   მომეხმარე  
ამისგანცა   უფრო   მხნედ - რე ,
811   ნუთუ   ადრე   დამივიწყო?   მახსენებდ   ზედა-ზედ
რე!
  784   ნუთუ   ადრე   დამივიწყო?   მახსენებდ   ზედა-ზედ - რე!
812   მეტად კარგ ად დამიურვ ე, სული ჩე მი შეივედრ ე,   785   მეტად კარგ ად დამიურვ ე, სული ჩე მი შეივედრ ე,
813   ზრდანი   ჩემნი   მოიგონენ,   გული   შენი   მოიმდედრე !
  786   ზრდანი   ჩემნი   მოიგონენ,   გული   შენი   მოიმდედრე
.
814     787  
815   რა მონამან  მოისმინა,  გაუკვირდა , შეეზარა,   788   რა მონამან  მოისმინა,  გაუკვირდა , შეეზარა,
816   თვალთათ,   ვითა   მარგალიტი  
ლი   ლი   გარდმოყარა ,
  789   თვალთათ,   ვითა   მარგალიტი   ლი  
ლი   გარდმოყარა ;
817   მოახსენა:  „უშენომან  გულმან რამ ცა გაიხარა !   790   მოახსენა:  „უშენომან  გულმან რამ ცა გაიხარა !
818   ვიცი, რომე  არ დასდგე ბი, მაგას  გიშლი ამად  არა.   791   ვიცი, რომე   არ დასდგ ები, მაგას   გიშლი ამ ად არა.
819     792  
820   « ჩემად   ნაცვლად   დაგაგდებო » ,  
  ესე   სიტყვა   ვით   მიბრძანე?
  793   ჩემად   ნაცვლად   დაგაგდებო
,     ესე   სიტყვა    ვით   მიბრძანე?
821   რაგვარა   ვქმნა   პატრონობა ,   რამც   გიფერე,   რამც   გიგვანე?   794   რაგვარა   ვქმნა   პატრონობა ?   რამც   გიფერე,   რამც   გიგვანე?
822   შენ მარტოს ა გიგონებდ ე, მემცა მ იწა ვიაკვა ნე!   795   შენ მარტოს ა გიგონებდ ე, მემცა მ იწა ვიაკვა ნე!
823   სჯობს ,   ორნივე   გავიპარნეთ ,   წამოგყვები ,   წამიტანე !
  796   სჯობს  
ორნივე   გავიპარნეთ ,   წამოგყვები ,   წამიტანე
.
824     797  
825   ყმამან უთხ რა: „მომის მინე, მართ ლად გითხრო ბ, არა ჭრე ლად:   798   ყმამან უთხ რა: „მომის მინე, მართ ლად გითხრო ბ, არა ჭრე ლად:
826   რა მიჯნური  ველთა რბო დეს, მარტო  უნდა გასა ჭრელად;   799   რა მიჯნური  ველთა რბო დეს, მარტო  უნდა გასა ჭრელად;
827   მარგალიტი   არვის   მიხვდეს   უსასყიდლო  
უვაჭრელად ;
  800   მარგალიტი   არვის   მიხვდეს   უსასყიდლო დ,    უვაჭრელად ,
828   კაცი ცრუ დ ა მოღალატე  ხამს ლახვ რითა დასაჭ რელად.   801   კაცი ცრუ დ ა მოღალატე  ხამს ლახვ რითა დასაჭ რელად.
829     802  
830  
ვისმცა  
უთხარ   ხვაშიადი ?   შენგან   კიდე   არვინ   ვარგა ;
  803   ვისმცა   უთხარ   ხვაშიადი ,   შენგან   კიდე   არვინ   ვარგა ,
831   უშენოსა   პატრონობა   ვის   მივანდო,   ვინ   იქ
  კარგა?
  804   უშენოსა   პატრონობა   ვის   მივანდო,   ვინ   იქ   კარგა?
832   სანაპირო   გაამაგრე,   მტერმან   ახლოს   ვერ   იბარგა !   805   სანაპირო   გაამაგრე,   მტერმან   ახლოს   ვერ   იბარგა ,
833   კვლა ნუთუმ ცა შემოვიქ ეც, ღმერთმ ან სრულად  არ დამკარგ ა.   806   კვლა ნუთუმ ცა შემოვიქ ეც, ღმერთმ ან სრულად  არ დამკარგ ა.
834     807  
835  
განგებაა,   სწორად   მოჰკლავს,   ერთი   იყოს,   თუნდა   ასი;
  808   განგებაა,   სწორად   მოჰკლავს,   ერთი   იყოს,   თუნდა   ასი;
836   მარტოობა ვ ერას მიზამ ს, მცავს თ უ ცისა ძალ თა დასი;   809   მარტოობა ვ ერას მიზამ ს, მცავს თ უ ცისა ძალ თა დასი;
837   აქათ   სამ   წელ   არ   მოვიდე,   მაშინ   გმართებს   გლოვა,   ფლასი ;   810   აქათ   სამ   წელ   არ   მოვიდე,   მაშინ   გმართებს   გლოვა,   ფლასი ,
838   წიგნსა მოგ ცემ, გმორჩ ილობდეს, ვ ინცა იყოს  ჩემი ხასი“ .   811   წიგნსა მოგ ცემ, გმორჩ ილობდეს, ვ ინცა იყოს  ჩემი ხასი“ .
839   წიგნი   ავთანდილის  
ყმათა   თანა
  812   წიგნი   ავთანდილის   თავის   ყმათა   თანა
840     813   დაწერა  
თუ:   „ჩემნო   ყმანო,   გამზრდელნო   და   ზოგნო   ზრდილნო,
841   დაწერა ,   თუ:   „ჩემნო   ყმანო,   გამზრდელნო   და   ზოგნო   ზრდილნო,        
842   ერთგულნო დ ა მისანდონ ო, ამას ზე და გამოცდი ლნო,   814   ერთგულნო დ ა  მისანდო ნო, ამას ზ ედა გამოცდ ილნო,
843   თქვენ ,   ჩემისა   საწად
სა   მიდგომილნო ,   ვითა   ჩრდილნო,
  815   თქვენ  
ჩემისა   საწად
სა   მიდგომილნო ,   ვითა   ჩრდილნო,
844   წიგნი   ჩემი   მოისმინეთ,   ყოვლნო  
ერთგან   შემო ხდ ილნო!
  816   წიგნი   ჩემი   მოისმინეთ,   ყოვლნო ,   ერთგან   შემო ყრ ილნო!
845     817  
846  
მიწაცა   თქვენი   ავთანდილ,   ისმინეთ,   გიწერ   მე   რასა :
  818   მიწაცა   თქვენი   ავთანდილ,   ისმინეთ,   გიწერ   მე   რასა ,
847   თვით   ვიქ  
ხელითა   ჩემითა   ამა   წიგნისა   წერასა ,
  819   თვით   ვიქ   ხელითა   ჩემითა   ამა    წიგნისა   წერასა ;
848   ცოტასა   ხანსა   ვარჩი
  გაჭრა   სმასა   და   მღერასა,
  820   ცოტასა   ხანსა   ვარჩი   გაჭრა   სმასა   და   მღერასა,
849   პურად   და   საჭმლად   მივენდ  
ჩემსა   მშვილდსა   და   ცერასა.
  821   პურად   და   საჭმლად   მივენდ
  ჩემსა   მშვილდსა   და    ცერასა.
850     822  
851  
საქმე   რამე   მიც   თავისა   ზე   სადმე   გარდსახვეწ ელი,
  823   საქმე   რამე   მიც   თავისა   ზე   სადმე    გარდსახვეწ ელი,
852   დავყო   მარტოდ   და   ღარიბად   ესე   წლეული   მე   წელი ;   824   დავყო   მარტოდ   და   ღარიბად   ესე   წლეული   მე   წელი ,
853   გემუდარები  ამისთვის,  ვარ თქვენ ი შემომხვე წელი,   825   გემუდარები  ამისთვის,  ვარ თქვენ ი შემომხვე წელი,
854   მე დამახვე დროთ სამეფ ო მტერთაგა ნ დაულეწელ ი.   826   მე დამახვე დროთ სამეფ ო მტერთაგა ნ დაულეწელ ი.
855     827  
856  
მე   შერმადინ   დამიგდია,   ჩემად   კერძად   პატრონობდე ს,
  828   მე   შერმადინ   დამიგდია,   ჩემად   კერძად   პატრონობდე ს,
857   სიკვდილსა   და   სიცოცხლესა   სადამდისცა   ჩემსა   სცნობდეს ;   829   სიკვდილსა   და    სიცოცხლესა   სადამდისცა   ჩემსა    სცნობდეს ,
858   ყოვლთა მზე ებრ მოგეფი ნოს, ვარდს  არ ზრვიდე ს, არ აჭნო ბდეს,   830   ყოვლთა მზე ებრ მოგეფი ნოს, ვარდს  არ ზრვიდე ს, არ აჭნო ბდეს,
859   შემცოდესა   ყველაკასა  
ვითა   ცვილსა  
დაადნობდეს .
  831   შემცოდესა   ყველაკასა , ვითა    ცვილსა ,   დაადნობდეს .
860     832  
861  
თქვენცა   იცით,   გამიზრდია  
ვითა   ძმა   და   ვითა   შვილი;
  833   თქვენცა   იცით,    გამიზრდია ,   ვითა   ძმა   და    ვითა   შვილი;
862   ამას   ასრე   მორჩილობდი თ,   არ   ვითამც   ავთანდილი ,   834   ამას   ასრე   მორჩილობდი თ,   არ
  ვითამც   ავთანდილი ;
863   ბუკსა   იკრას,   აქ
ნევინეთ   ყოვლი   საქმე,   ჩემგან   ქმნილი;
  835   ბუკსა   იკრას,   აქ ნევინეთ   ყოვლი   საქმე,   ჩემგან   ქმნილი;
864   მე თუ დრომ დის არ მოვ იდე, გლოვა  გმართებს,  არ სიცილი “.   836   მე თუ დრომ დის არ მოვ იდე, გლოვა  გმართებს,  არ სიცილი “.
865     837  
866   ესე   წიგნი   გაასრულა   წყლიანმან   და   სიტყვა
ნაზმა ,
  838   ესე   წიგნი   გაასრულა   წყლიანმან   და   სიტყვა - ნაზმა ;
867   წელთა   ოქრო   შემოირტყა,   საღარიბოდ   შე ეკაზმა,   839   წელთა   ოქრო   შემოირტყა,   საღარიბოდ   მო ეკაზმა,
868   ბრძანა: „მ ინდორს შევ ჯდებიო“, ლ აშქარიცა დ აერაზმა;   840   ბრძანა: „მ ინდორს შევ ჯდებიო“, ლ აშქარიცა დ აერაზმა;
869   მასვე წამს ა წამოვიდა , შინა ხან ი არა დაზმ ა.   841   მასვე წამს ა წამოვიდა , შინა ხან ი არა დაზმ ა.
870     842  
871   ბრძანა:   „წადით   ყველაკაი,   აქა   მხრედ   არვინ   მინა“.   843   ბრძანა:   „წადით   ყველაკაი,   აქა   მხრედ   არვინ   მინა“.
872   მონებიცა მ ოიშორვა, თ ავი გაითავ ისწინა,   844   მონებიცა მ ოიშორვა, თ ავი გაითავ ისწინა,
873   მარტო   გარე   შემობრუნდა ,   შამბი   შიგან   გაირბინა .   845   მარტო   გარე   შემობრუნდა ,   შამბი   შიგან   გაირბინა ,
874   მიწყივ   მისად   საგონებლად   მისი   მკ
ელი   თინათინ-ა.
  846   მიწყივ   მისად   საგონებლად   მისი   მკ
ელი   თინათინ-ა.
875     847  
876   იგი   ველი   გაირბინა,   ლაშქართაგა   გაეკიდა ;   848   იგი   ველი   გაირბინა,   ლაშქართაგა   გაეკიდა .
877   ვინმცა ნახ ა სულიერმა ნ, ანუ ვინ მცა წაეკიდ ა?   849   ვინმცა ნახ ა სულიერმა ნ, ანუ ვინ მცა წაეკიდ ა?
878   ვის   მახვილი   ვერას   ავნებს,   მისი   მკლ
ელ   გაეკიდა ;
  850   ვის   მახვილი   ვერას   ავნებს,   მისი   მკლ
  გაეკიდა ,
879   მისგან ტვი რთი კაეშნი სა ტვირთად  ვარგად აე კიდა.   851   მისგან ტვი რთი კაეშნი სა ტვირთად  ვარგად აე კიდა.
880     852  
881   რა ლაშქართ ა ინადირეს  და პატრონ ი მოითვალე ს,   853   რა ლაშქართ ა ინადირეს  და პატრონ ი მოითვალე ს,
882   იგი   პირ
მზე   ვეღარ   პოვეს,   პირი   მათი   იფერმკ თალეს ,
  854   იგი   პირ - მზე   ვეღარ   პოვეს,   პირი   მათი   იფერმკ
თალეს ;
883   მათსა   დიდსა   სიხარულსა   მძიმ ილ   ანაცვალეს,   855   მათსა   დიდსა   სიხარულსა   მძიმ არ   ანაცვალეს,
884   ყოვლგან რბ ოდეს საძებ არად, ვინც ა იყო უცხე ნმალეს.   856   ყოვლგან რბ ოდეს საძებ არად, ვინც ა იყო უცხე ნმალეს.
885     857  
        858   “ღმერთი, ლ ომო, შენად  ნაცვლად ს ხვასა ვისც ა დანერგვი დეს!“
        859   დარბოდეს დ ა სხვაგნით  სხვათა მო ამბეთა  მო ასხმიდეს; LF
        860   ვეღარა ცნე ს მისი საქ მე, გაიარა  აქათ კიდე ს,
        861   მისნი სპან ი გულ-მოკლ ულნი ცრემლ სა ცხელსა  გარდმოჰყრი დეს.
        862  
886   შერმადინ ე რთგან შეყა რნა ხასნი  და დიდებულ ები,   863   შერმადინ ე რთგან შეყა რნა ხასნი  და დიდებულ ები,
887   უჩვენა   იგი   უსტარი,   ამბავი   მისი   თქმულები .   864   უჩვენა   იგი   უსტარი,   ამბავი   მისი   თქმულები ;
888   რა   მოისმინეს,   ყველაი   დარჩა   გულ
დანაწყლულე ბი ;
  865   რა   მოისმინეს,   ყველაი   დარჩა   გულ - დანაწყლულე ბი ,
889   თავსა იცემ დეს, არ იყ ო გული უცრ ემლო, ულებ ი.   866   თავსა იცემ დეს, არ იყ ო გული უცრ ემლო, ულებ ი.
890     867  
891   ყოვლთა ჰკა დრეს: „თუც ა ყოფა ჩვე ნ უმისოდ გ ვეარმისცა,   868   ყოვლთა ჰკა დრეს: „თუც ა ყოფა ჩვე ნ უმისოდ   გვეარმისცა ,
892   უშენოსა სა ჯდომი და ტ ახტი მისი  ვისმცა მის ცა?   869   უშენოსა სა ჯდომი  და  ტახტი მისი  ვისმცა მი სცა?
893   განაღამცა  გმორჩილობდ ით, თუ გვი ბრძანო რაც ა ვისცა!“ LF   870   განაღამცა   გმორჩილობ დით,  თუ გ ვიბრძანო რ აცა ვისცა!
894   იგი   მონა   აპატრონეს,   ყველაკამან   თაყვანი
სცა.
  871   იგი   მონა   აპატრონეს,   ყველაკამან   თაყვანი - სცა.
895   ავთანდილის აგან   ტარ ელ ის  
ძებნად   წასლვა
  872   ავთანდილის აგან     ყმ ის   ძებნად   წასლვა
896          
897   ამ საქმესა  მემოწმები ს დიონოსი  ბრძენი, ეზ როს:   873   ამ საქმესა  მემოწმები ს დიონოსი  ბრძენი, ეზ როს:
898   საბრალოა,   ოდეს   ვარდი   დაეთრთვილო ს,   და-ცა-ეზრო .   874   საბრალოა,   ოდეს   ვარდი   დაეთრთვილო ს,   და-ცა-ეზრო ;
899   ვის ბალახშ ი არა ჰგვა ნდეს და ლე რწამი ტანა დ ეზროს,   875   ვის ბალახშ ი არა ჰგვა ნდეს და ლე რწამი ტანა დ ეზროს,
900   იგი   სადმე   გაღარიბდეს ,   სა
ყოფთაგან   იაბეზროს.
  876   იგი   სადმე   გაღარიბდეს ,   სა ყოფთაგან   იაბეზროს.
901     877  
902   ავთანდილ   იგი   მინდორი   ოთხ
ახმით   გარდაიარა,
  878   ავთანდილ   იგი   მინდორი   ოთხ - ახმით   გარდაიარა,
903   დააგდო ზღვ არი არაბთა , სხვათ ზღ ვართა არე  იარა,   879   დააგდო ზღვ არი არაბთა , სხვათ ზღ ვართა არე  იარა,
904   მაგრა მის  მზისა გაყრ ამან სიცოც ხლე გაუზია რა;   880   მაგრა მის  მზისა გაყრ ამან სიცოც ხლე გაუზია რა;
905   თქვა:   „თუ   მე   მასმცა   ვეახ
,   აწ   ცხელსა   ცრემლსა   ვღვრი   არა“.
  881   თქვა:   „თუ   მე   მასმცა   ვეახ
,   აწ   ცხელსა   ცრემლსა   ვღვრი   არა“.
906     882  
907   ახალმან ფი ფქმან დათო ვა, ვარდი  დათრთვილა,  დანასა;   883   ახალმან ფი ფქმან დათო ვა, ვარდი  დათრთვილა,  დანასა;
908   მოუნდის   გულსა   დაცემა,   ზოგჯერ   მი
მართის   დანასა;
  884   მოუნდის   გულსა   დაცემა,   ზოგჯერ   მი მართის   დანასა;
909   თქვის: „ჭი რი ჩემი სო ფელმან ოთხ მოცდაათი ა ნასა,   885   თქვის: „ჭი რი ჩემი სო ფელმან  ოთ ხმოცდაათი  ანასა,
910   მოვშორდი ლ ხინსა ყველ ასა, ჩანგს ა, ბარბითს ა და ნასა!   886   მოვშორდი ლ ხინსა ყველ ასა, ჩანგს ა, ბარბითს ა და ნასა!
911     887  
912   ვარდი ,   მის   მზისა   გაყრილი ,   უფრო   და   უფრო   ჭნებოდა,   888   ვარდი  
მის   მზისა   გაყრილი  
უფრო   და   უფრო   ჭნებოდა,
913   გულსა   უთხრის ,   თუ:   „დათმეო“,   ამად   არ   დია   ბნდებოდა.   889   გულსა   უთხრის  
თუ:   „დათმეო“,   ამად   არ   დია   ბნდებოდა.
914   უცხო - უცხოთა   ადგილთა   საძებრად   იარებოდა ,   890   უცხო  
უცხოთა   ადგილთა   საძებრად   იარებოდა .
915   მგზავრთა   ჰკითხვიდის   ამბავთა,   მათ   თანა
ემოყვრებოდ ა.
  891   მგზავრთა   ჰკითხვიდის   ამბავთა,   მათ   თანა - ემოყვრებოდ ა.
916     892  
917   მუნ   ეძებს,   ცრემლი   მტირალსა   სდის   ზღვათა   შესართავის ად ;   893   მუნ   ეძებს,   ცრემლი   მტირალსა   სდის   ზღვათა   შესართავის ად .
918   უჩნდის   ქვეყანა   ტახტად   და   მკლავი     სადებლად   თავისად ;   894   უჩნდის   ქვეყანა   ტახტად   და   მკლავი  
სადებლად   თავისად .
919   თქვის:   „საყვარელო ,   მოგშორდი ,   გული   შენ   დაგრჩა,   ვთქვა   ვისად?   895   თქვის:   „საყვარელო ,   მოგშორდი  
გული   შენ   დაგრჩა,   ვთქვა   ვისად?
920   შენთვის სი კვდილი მეყ ოფის ლხინა დ ჩემისა თ ავისად“.   896   შენთვის სი კვდილი მეყ ოფის ლხინა დ ჩემისა თ ავისად“.
921     897  
922   ყოვლი პირი  ქვეყანისა  მოვლო, სრ ულად მოიარ ა,   898   ყოვლი პირი  ქვეყანისა  მოვლო, სრ ულად მოიარ ა,
923   ასრე   რომე   ცასა   ქვეშე   არ   დაურჩა  
არ   არა ,
  899   ასრე   რომე   ცასა   ქვეშე   არ   დაურჩა ,   არ   არა ;
924   მაგრა   იგი   მის   ამბ ისა   მსმენელსაც   ვერ   მიმხვდარა .   900   მაგრა   იგი   მის   ამბ
ისა   მსმენელსაც   ვერ   მიმხვდარა ,
925   ამას შიგან  წელიწადი  სამი სამ თ ვედ მიიყარ ა.   901   ამას შიგან  წელიწადი  სამი სამ თ ვედ მიიყარ ა.
926     902  
927   მიხვდა რას მე ქვეყანა სა უგემურს ა, მეტად მ ქისსა,   903   მიხვდა რას მე ქვეყანა სა უგემურს ა, მეტად მ ქისსა,
928   თვე   ერთ   კაცსა   ვერა   ნახავს,   ვერას   შვილსა   ადამისსა ,     904   თვე   ერთ   კაცსა   ვერა   ნახავს,   ვერას   შვილსა   ადამისსა ;
929   იგი   ჭირი   არ   უნახავს   არ   რამინს   და   არცა   ვისსა,     905   იგი   ჭირი   არ   უნახავს   არ   რამინს   და   არცა   ვისსა,
930   დღე   და   ღამე   იგონებდ ის   საყვარელსა   მასვე   მისსა.   906   დღე   და   ღამე   იგონებდ   საყვარელსა   მასვე   მისსა.
931     907  
932   მას   მიხვდა  
რი   სადგურად   მაღლისა   მთისა   დიდისა,
  908   მას   მიხვდა  
რი   სადგურად   მაღლისა   მთისა   დიდისა,
933   გამოჩნდა   მუნით   მინდორი,   სავალი   დღისა   შვიდისა .   909   გამოჩნდა   მუნით   მინდორი,   სავალი   დღისა   შვიდისა ;
934   მის მთისა  ძირსა წყალ ი დის, არა დ სანდომი  ხიდისა,   910   მის მთისა  ძირსა წყალ ი დის, არა დ სანდომი  ხიდისა,
935   ორგნითვე ტ ყესა შეეკრ ა ნაპირი წ ყლისა კიდი სა.   911   ორგნითვე ტ ყესა შეეკრ ა ნაპირი წ ყლისა კიდი სა.
936     912  
937   ზედ წაადგა , შეექცევი ს, დროთა,  დღეთა ანგა რიშობს;   913   ზედ წაადგა , შეექცევი ს, დროთა,  დღეთა ანგა რიშობს;
938   თვენი   ესხნეს   ორანიღა,   ამად   სულთქვამს,    
იშობს;
  914   თვენი   ესხნეს   ორანიღა,   ამად   სულთქვამს,     იშობს;
939   ვა   თუ   საქმე   გამიმჟღავნ დეს!     კვლა   ამისთვის   გულ
მოშიშობს,  
  915   ვა  
თუ   საქმე   გამიმჟღავნ დეს!     კვლა   ამისთვის   გულ - მოშიშობს,  
940  
ავსა   კარგად   ვერვინ   შესცვლის,   თავსა   ახლად   ვერვინ   იშობს“.
  916   ავსა   კარგად   ვერვინ   შესცვლის,   თავსა   ახლად   ვერვინ   იშობს“.
941     917  
942   საგონებელი   შეექმნა,   დადგა   საქმისა   მრჩეველად ,   918   საგონებელი   შეექმნა,   დადგა   საქმისა   მრჩეველად .
943   თქვა: „თუ  დავბრუნდე,  ეზომი ხან ი რად დავყ ავ მე ველა დ?   919   თქვა: „თუ  დავბრუნდე,  ეზომი ხან ი რად დავყ ავ მე ველა დ?
944   ჩემსა   რა   ვჰკადრო   მნათობსა,   ვიყავ   რად   დღეთა   მლეველად ;   920   ჩემსა   რა   ვჰკადრო   მნათობსა,   ვიყავ   რად   დღეთა   მლეველად ,
945   მისი   ვერა   ვცნა   ჭორადცა,   ვარ   ვისთა   გზათა   მკვლეველად ?
  921   მისი   ვერა   ვცნა   ჭორადცა,   ვარ   ვისთა   გზათა   მკვლეველად ?
946     922  
947  
თუ   არ   დავბრუნდე,   საძებრად   დავყვნე   სხვანიცა   ხანანი,
  923   თუ   არ   დავბრუნდე,   საძებრად   დავყვნე   სხვანიცა   ხანანი,
948   რომელსა ვე ძებ, ვერა  ვცნნე ამბა ვნი მე მის თანანი,   924   რომელსა ვე ძებ, ვერა  ვცნნე ამბა ვნი მე მის თანანი,
949   დრო გარდაუ წყდეს შერმ ადინს, მიხ ვდენ ღაწვი სა ბანანი,   925   დრო გარდაუ წყდეს შერმ ადინს, მიხ ვდენ ღაწვი სა ბანანი,
950   მივიდეს,   ჰკადრნეს   მეფესა   საქმენი   დასაგვანან ,   926   მივიდეს,   ჰკადრნეს   მეფესა   საქმენი   დასაგვანან !“
951     927  
952  
უამბოს   ჩემი   სიკვდილი,   თვით   ჩემგან   დავედრებულ ,
  928   უამბოს   ჩემი   სიკვდილი,   თვით   ჩემგან   დავედრებულ ;
953   მათ   შექმნან   გლოვა-ტირი ლი,   ქმნან   საქმე   გამწარებულ ,   929   მათ   შექმნან   გლოვა-ტირი ლი,   ქმნან   საქმე   გამწარებულ ;
954   მერმე   მივიდე   ცოც
ხალი   მე,   სხვაგან   სადმე   რებული!“
  930   მერმე   მივიდე   ცოც ხალი   მე,   სხვაგან   სადმე   რებული!“
955   ამას   იგონებს   ტირილით   გონება
შეიწრებული .
  931   ამას   იგონებს   ტირილით   გონება - შეიწრებული .
956     932  
957   იტყვის:   „ღმერთო,   სამართალნი   შენნი   ჩემთვის   რად   ამრუდენ ?   933   იტყვის:   „ღმერთო,   სამართალნი   შენნი   ჩემთვის   რად   ამრუდენ ,
958   მე   ეზომნი   სიარულნი   კიდე   რად,   გლახ,   გამიცუდენ ?   934   მე   ეზომნი   სიარულნი   კიდე   რად,   გლახ,   გამიცუდენ ,
959   გულით   ჩემით   სიხარულნი   აჰფხვრენ,   ჭირნი   დააბუდენ ;   935   გულით   ჩემით   სიხარულნი   აჰფხვრენ,   ჭირნი   დააბუდენ ?
960   დღეთა ჩემთ ა ცრემლნი  ჩემნი ვერა ოდეს დავიყ უდენ“.   936   დღეთა ჩემთ ა ცრემლნი  ჩემნი ვერა ოდეს დავიყ უდენ“.
961     937  
962   კვლაცა იტყ ვის: „დათმ ობა სჯობს“ , და თავსა ვე ეუბნები ს:   938   კვლაცა იტყ ვის: „დათმ ობა სჯობს“ , და თავსა ვე ეუბნები ს:
963   დღეთა   მეტად   ნუ   მოჰკვდები,   გული   ჩემი   ნუ   დადნების,   939   დღეთა   მეტად   ნუ   მოჰკვდები,   გული   ჩემი   ნუ   დადნების,
964   უღმრთოდ ვე რას ვერ მო ვაწევ, ცრე მლი ცუდად  მედინების,   940   უღმრთოდ ვე რას ვერ მო ვაწევ, ცრე მლი ცუდად  მედინების,
965   განგებასა   ვერვინ   შესცვლის,   არ
საქმნელი   არ   იქმნების
.
  941   განგებასა   ვერვინ   შესცვლის,   არ - საქმნელი   არ   იქმნების .
966     942  
967  
ყოვლნი   არსნი   ცათქვეშეთნ   ერთობ   სრულად   მომივლიან,
  943   ყოვლნი   არსნი   ცათ   ქვეშეთნი   ერთობ   სრულად   მომივლიან,
968   მაგრა საქმ ე მის კაცი სა ვერასად ა შემიგნია ნ;   944   მაგრა საქმ ე მის კაცი სა ვერა სა და შემიგნი ან;
969   უღონიოდ   მართალ   იყვნეს,   რომელთაცა   ქაჯად   თქვიან .   945   უღონიოდ   მართალ   იყვნეს,   რომელთაცა   ქაჯად   თქვიან ,
970   აწ   ტირილი   არას   მარგებს,   ცუდად   ცრემლნი   რასა   მდიან ?   946   აწ   ტირილი   არას   მარგებს,   ცუდად   ცრემლნი   რასა   მდიან !
971     947  
972   მთით   ჩამოვიდა   ავთანდილ,   გავლ ნა   წყალი   და   ტყენია ,   948   მთით   ჩამოვიდა   ავთანდილ,   გავლ   წყალი   და   ტყენია ;
973   მინდორს   აცორვებს   ტაიჭსა,   შეჟღრენით   მონაწყენია .   949   მინდორს   აცორვებს   ტაიჭსა,   შეჟღრენით   მონაწყენია :
974   გასცუდებოდ ეს მკლავნი  და მისნი  სიამაყენია ,   950   გასცუდებოდ ეს მკლავნი  და მისნი  სიამაყენია ,
975   ბროლისა ვე ლსა სტურფო ბდეს გიშრი სა მუნ საყ ენია.   951   ბროლისა ვე ლსა სტურფო ბდეს გიშრი სა მუნ საყ ენია.
976     952  
977   მობრუნ ება   დააპირა,   სულთქვნა,   მერმე   ივაგლახა,   953   მობრუნ
ება   დააპირა,   სულთქვნა,   მერმე   ივაგლახა,
978   მას მინდორ სა დაემართ ა, გზა თვა ლითა გამოს ახა;   954   მას მინდორ სა დაემართ ა, გზა თვა ლითა გამოს ახა;
979   თვესა ერთს ა სულიერი  კაცი არსად  არ ენახა,   955   თვესა ერთს ა სულიერი  კაცი არსად  არ ენახა,
980   მხეცნი იყვ ნეს საშინე ლნი, მაგრა  არა შეუზა ხა.   956   მხეცნი იყვ ნეს საშინე ლნი, მაგრა  არა შეუზა ხა.
981     957  
982   თუცა   მხეც
ქმნილი   ავთანდილ   გულ
ამოსკვნით   და   კვნესით-ა,
  958   თუცა   მხეც - ქმნილი   ავთანდილ   გულ - ამოსკვნით   და   კვნესით-ა,
983   ეგრეცა ჭამ ა მოუნდის  ადამის ტომ თა წესითა,   959   ეგრეცა ჭამ ა მოუნდის  ადამის ტომ თა წესითა,
984   ისრითა   მოკლ   ნადირი,   როსტომის   მკლავ
უგრძესითა,
  960   ისრითა   მოკლ ის   ნადირი,   როსტომის   მკლავ - უგრძესითა,
985   შამბისა პი რსა გარდახ და, ცეცხლი  დააგზო კვ ესითა.   961   შამბისა პი რსა გარდახ და, ცეცხლი  დააგზო კვ ესითა.
986     962  
987   ცხენსა   მისცა   საძოვარი,   ვირე  
წვადი   შეიწოდეს;
  963   ცხენსა   მისცა   საძოვარი,   ვირე   წვადი   შეიწოდეს;
988   ექვსნი რამ ე ცხენოსან ნი, ნახა,  მისკენ მოვ იდოდეს;   964   ექვსნი რამ ე ცხენოსან ნი, ნახა,  მისკენ მოვ იდოდეს;
989   თქვა ,   თუ:   „ჰგვანან   მეკობრეთა,   თვარა   კარგი   რამც   იცოდეს!   965   თქვა  
თუ:   „ჰგვანან   მეკობრეთა,   თვარა   კარგი   რამც   იცოდეს!
990   აქა   კაცი   ხორციელი   კვლა   ყოფილა   არაოდეს .   966   აქა   კაცი   ხორციელი   კვლა   ყოფილა   არაოდეს
.
991     967  
992   ხელთა   ჰქონდა   ისარ- მშვილდ
ი,   მათკე  
მივა   მხიარული.
  968   ხელთა   ჰქონდა  
მშვილდ -ისარ ი,   მათკე   მივა   მხიარული.
993   ორთა   კაცთა   წვეროსანთა   ყმა   მოჰყვანდა   უწვერული ,   969   ორთა   კაცთა   წვეროსანთა   ყმა   მოჰყვანდა   უწვერული ;
994   თავსა   იყო   დაკოდილი,   შეებნიდა   სისხლსა   გული ,   970   თავსა   იყო   დაკოდილი,   შეებნიდა   სისხლსა   გული ;
995   ტიროდეს და  იჭირვოდეს , ცოტა ედგ ა მას, გლა ხ, სული.   971   ტიროდეს და  იჭირვოდეს , ცოტა ედგ ა მას, გლა ხ, სული.
996     972  
997   უყივლა ,   თუ:   „ძმანო,   ვინ   ხართ?   მეკობრეთა   დაგამსგავს ენ!“   973   უყივლა  
თუ:   „ძმანო,   ვინ   ხართ?   მეკობრეთა   დაგამსგავს ენ!“
998   მათ   მიუგეს:   „დაგვიწყნა რდი,   გვიშველე   რა,   ცეცხლნი   ავსენ ,   974   მათ   მიუგეს:   „დაგვიწყნა რდი,   გვიშველე   რა,   ცეცხლნი   ავსენ ;
999   ვერა გვარგ ო, მოგვიმა ტენ, ჭირნი  ჭირთა მოგ ვისავსენ, LF   975   ვერა გვარგ ო, მოგვიმა ტენ, ჭირნი  ჭირთა მოგ ვისავსენ, LF
1000   სატირელნი   მოგვიტირენ ,   ღაწვნი   შენცა   დაიმხავსენ !
  976   სატირელნი   მოგვიტირენ ,   ღაწვნი   შენცა   დაიმხავსენ
.
1001     977  
1002   ავთანდილ   მიდგა,   ეუბნა   მათ   კაცთა   გულ
მდუღარეთა;
  978   ავთანდილ   მიდგა,   ეუბნა   მათ   კაცთა   გულ - მდუღარეთა;
1003   მათ უთხრეს  მათი ამბა ვი ტირილით  მოუბარეთა :   979   მათ უთხრეს  მათი ამბა ვი ტირილით  მოუბარეთა :
1004   ჩვენ   ვართო   ძმანი   სამნივე,     მით   ვიდენთ   ცრემლთა   მწარეთა,     980   ჩვენ   ვართო   ძმანი   სამნივე,  
მით   ვიდენთ   ცრემლთა   მწარეთა,
1005   დია   გვაქვს   ციხე-ქალაქ   ხატაეთს   არე
მარეთა.
  981   დია   გვაქვს   ციხე-ქალაქ   ხატაეთს   არე - მარეთა.
1006     982  
1007  
კარგი   გვესმა   სანადირო,   ნადირობას   წამოვედით ,
  983   კარგი   გვესმა   სანადირო,   ნადირობას   წამოვედით ;
1008   გვყვეს   ლაშქარნი   უთვალავნი,   წყლისა   პირსა   გარდავხედი ,   984   გვყვეს   ლაშქარნი   უთვალავნი,   წყლისა   პირსა   გარდავხედი ;
1009   სანადირო მ ოგვეწონა,  თვესა ერთს ა არ წავედ ით,   985   სანადირო მ ოგვეწონა,  თვესა ერთს ა არ წავედ ით,
1010   ვხოც დი   მხეც სა   უზომოსა   მინდორით   და   მთით   და   ქედით.   986   ვხოც   მხეც   უზომოსა   მინდორით   და   მთით   და   ქედით.
1011     987  
1012  
ჩვენ ,   სამთა   ძმათა ,   ჩვენ   თანა   მესროლნი   დავაწბილენ ით ,
  988   ჩვენ  
სამთა   ძმათა  
ჩვენთანა   მესროლნი   დავაწბილენ ით ;
1013   მით   ერთმანერთს   სამნივე   ჩვენ   კიდე   დავეცილენი :   989   მით   ერთმანერთს   სამნივე   ჩვენ   კიდე   დავეცილენი ;
1014   «მე   უკეთ   მოვჰკლავ,   მე   გჯობო»,   სიტყვანი   ვავაქილენი ,   990   «მე   უკეთ   მოვჰკლავ,   მე   გჯობო»,   სიტყვანი   ვავაქილენი ;
1015   ვერ   გავაჩინეთ   მართალი,   ვისარჩლეთ ,   ვითაკილენი თ.   991   ვერ   გავაჩინეთ   მართალი,   ვისარჩლეთ  
ვითაკილენი თ.
1016     992  
1017  
დღეს   ავ ყარენით   ლაშქარნი,   სავსენი   ირმის   ტყავითა,
  993   დღეს   ავ
ყარენით   ლაშქარნი,   სავსენი   ირმის   ტყავითა,
1018   ვთქვით:   «გავაჩინოთ   მართალი,   ვინ   სჯობთ   თავისა   მკლავითა,   994   ვთქვით:   «გავაჩინოთ   მართალი,   ვინ  
სჯობთ   თავისა   მკლავითა,
1019   თავსა   ვე
ლნეთ   მარტონი,   დავდგეთ   მართ   ოდენ   თავითა,
  995   თავსა   ვე
ლნეთ   მარტონი,   დავდგეთ   მართ   ოდენ   თავითა,
1020   თვითდანახუ ლსა   მოვჰკლვიდე თ,   ნუ   სრ
ით   დამნახავით ! »
  996   თვით   დანახულსა   მოვჰკლვიდე თ,   ნუ   სრ ით   დამნახავით
» .
1021     997  
1022  
ჩვენ   ვიახლენით   სამთავე   სამნივე   მეაბჯრენია ,
  998   ჩვენ   ვიახლენით   სამთავე   სამნივე   მეაბჯრენია ,
1023   ლაშქართა   წას
 
უბრძანეთ,   მით   არას   მოაზრენია ,
  999   ლაშქართა   წას
  უბრძანეთ,   მით   არას   მოაზრენია ;
1024   მოვინადირე თ მინდორი,  ისი ტყენი  და ღრენია ,   1000   მოვინადირე თ მინდორი,  ისი ტყენი  და ღრენია ,
1025   დავხოცეთ   მხეცი,   მფრინველი  
ცა   ზე   გარდაგვფრე ნია.
  1001   დავხოცეთ   მხეცი,   მფრინველი ,   ცა   ზე   გარდაგვფრე ნია.
1026     1002  
1027  
ანაზდა   მოყმე   გამოჩნდა   კუშტი,   პირ
გამქუშავია ,
  1003   ანაზდა   მოყმე   გამოჩნდა   კუშტი,   პირ - გამქუშავია ;
1028   ზედა ჯდა შ ავსა ტაიჭს ა, – მერან ი რამე შავ ია, –   1004   ზედა ჯდა შ ავსა ტაიჭს ა, – მერან ი რამე შავ ია,–
1029   თავსა   და   ტანსა   ემოსა   გარე
თმა   ვეფხის   ტყავია,
  1005   თავსა   და   ტანსა   ემოსა   გარე - თმა   ვეფხის   ტყავია,
1030   ჯერთ მისი  მსგავსი შვ ენება კაცთ აგან უნახა ვია.   1006   ჯერთ მისი  მსგავსი შვ ენება კაცთ აგან უნახა ვია.
1031     1007  
1032  
უჭვრიტეთ,   მისთა   ელვათა   შუქნი   ძლივ   გავიცადენი ,
  1008   “ვ უჭვრიტეთ,   მისთა   ელვათა   შუქნი   ძლივ   გავიცადენი ;
1033   ვთქვით ,   თუ:   «მზეაო   ქვეყ ნად,   ნუ   ვეუბნებით   ცად   ენით!»   1009   ვთქვით  
თუ:   «მზეაო   ქვეყ
ნად,   ნუ   ვეუბნებით   ცად   ენით!»
1034   მისი მოგვი ნდა შეპყრო ბა, ვჰკადრ ეთ და შევე ცადენით,   1010   მისი მოგვი ნდა შეპყრო ბა, ვჰკადრ ეთ და შევე ცადენით,
1035   ასრე სულთქ მით და ვაე ბით მით ვა რთ, ცრემლი საცა დენით .   1011   ასრე სულთქ მით და ვაე ბით მით ვა რთ, ცრემლი საცა დენით .
1036     1012  
1037  
მე ,   უხუცესმან ,   უმცროსთა   კაცი   დავსთხოვე   ქენებით;
  1013   მე  
უხუცესმან  
უმცროსთა   კაცი   დავსთხოვე   ქენებით;
1038   ჩემმან   შე
დეგმან   ტაიჭი   მისი   მით   აქო   ხსენებით;
  1014   ჩემმან   შე დეგმან   ტაიჭი   მისი   მით   აქო   ხსენებით;
1039   ამან   მართ   ოდენ   მორევნა   გვითხრა,  
უალ ეთ   ჩვენ   ნებით,
  1015   ამან   მართ   ოდენ   მორევნა   გვითხრა,   უალ
ეთ   ჩვენ   ნებით,
1040   მივმართეთ,  იგი აგრევ ე წყნარად  მივა და შვ ენებით.   1016   მივმართეთ,  იგი აგრევ ე წყნარად  მივა და შვ ენებით.
1041     1017  
1042  
ბროლმან,   ლალსა   გარეულმან,   ვარდნი   თხელნი   ანატიფნა ,
  1018   ბროლმან,   ლალსა   გარეულმან,   ვარდნი   თხელნი   ანატიფნა ;
1043   იგი   ტკბილნი   გონებანი   ჩვენთვის   მეტად   გაა
ყიფნა :
  1019   იგი   ტკბილნი   გონებანი   ჩვენთვის   მეტად   გაა ყიფნა ;
1044   არ აგვიხვნ ა, არცა და გვსხნა, ყო ლა არად ამ ოგვკრიფნა,   1020   არ აგვიხვნ ა, არცა და გვსხნა, ყო ლა არად ამ ოგვკრიფნა,
1045   მისნი მკვა ხედ მოუბარ ნი მათრახი თა შეგვამწ იფნა!   1021   მისნი მკვა ხედ მოუბარ ნი მათრახი თა შეგვამწ იფნა!
1046     1022  
1047  
უმცროსსა   ძმასა   მივეცით,   უფროს ნი   დავეზიდენი თ;
  1023   უმცროსსა   ძმასა   მივეცით,   უფროს სა   დავეზიდენი თ;
1048   ხელი   მოჰკიდა,   «დადეგო
» ,   ესეცა   ჰკადრა   კიდ   ენით;
  1024   ხელი   მოჰკიდა,   «დადეგო ! »  
ესეცა   ჰკადრა   კიდ   ენით;
1049   მან ხრმალს ა ხელი არ  მიჰყო, ჩვე ნ ამად დავ ერიდენით, LF   1025   მან ხრმალს ა ხელი არ  მიჰყო, ჩვე ნ ამად დავ ერიდენით, LF
1050   თავსა გარდ აჰკრა მათრ ახი, ვნახე თ სისხლისა  კი დენით.   1026   თავსა გარდ აჰკრა მათრ ახი, ვნახე თ სისხლისა  კი დენით.
1051     1027  
1052  
მით   ერთითა   მათრახითა   თავი   ასრე   გარდაჰფრიწ ა,
  1028   მით   ერთითა   მათრახითა   თავი   ასრე   გარდაჰფრიწ ა,
1053   ვითა მკვდა რი უსულოქმ ნა, ვითა მ იწა დაამიწ ა,   1029   ვითა მკვდა რი უსულო ქ მნა, ვითა  მიწა დაამი წა,
1054   მისი   რასმე   მკადრებელი   მოამდაბლა,   მოა იწა,   1030   მისი   რასმე   მკადრებელი   მოამდაბლა,   მოა იწა,
1055   თვალთა წინ ა წაგვივიდ ა ლაღი, კუ შტი, ამაყი , წა-!   1031   თვალთა წინ ა წაგვივიდ ა ლაღი, კუ შტი, ამაყი , წა-!
1056     1032  
1057  
აღარ   დაბრუნდა,   წავიდა   წყნარად   და   აუჩქარებლა ,
  1033   აღარ   დაბრუნდა,   წავიდა   წყნარად   და   აუჩქარებლა ;
1058   აგერა   მივა,   ნახეო,   იგი   მზეებრ   და   მთვარებლად .   1034   აგერა   მივა,   ნახეო,   იგი   მზეებრ   და   მთვარებლად ;
1059   შორს უჩვენ ებდეს ავთა ნდილს მტირ ალნი გაუხა რებლად,   1035   შორს უჩვენ ებდეს ავთა ნდილს მტირ ალნი გაუხა რებლად,
1060   ოდენ ჩნდა  შავი ტაიჭი  მისი მის  მზისა მარე ბლად.   1036   ოდენ ჩნდა  შავი ტაიჭი  მისი მის  მზისა მარე ბლად.
1061     1037  
1062   აჰა,   მი
ხვდა   ავთანდილსა   ღაწვთა   ცრემლით   არ
დათოვნა,
  1038   აჰა,   მი ხვდა   ავთანდილსა   ღაწვთა   ცრემლით   არ - დათოვნა,
1063   რათგან   ცუდად   არ   წაუხდა   მას   ზომი   გარეთ   ყოვნა .   1039   რათგან   ცუდად   არ   წაუხდა   მას  
ზომი   გარეთ   ყოვნა ;
1064   კაცსა   მი
ხვდეს   საწადელი,   რას   ეძებდეს,   მისი   პოვნა,
  1040   კაცსა   მი ხვდეს   საწადელი,   რას   ეძებდეს,   მისი   პოვნა,
1065   მაშინ მისგ ან აღარა ხ ამს გარდას რულთა ჭირთ ა ხსოვნა. LF   1041   მაშინ მისგ ან აღარა ხ ამს გარდას რულთა ჭირთ ა ხსოვნა. LF
1066     1042  
1067   უთხრა ,   თუ:   ძმანო,   ვარ   ვინმე   ღარიბი   უადგილოსა,   1043   უთხრა  
თუ: ძმანო,   ვარ   ვინმე   ღარიბი   უადგილოსა,
1068   მე   იმა   ყმისა   საძებრად   მოვ
შორდი   საგაზრდილო სა,
  1044   მე   იმა   ყმისა   საძებრად   მოვ შორდი   საგაზრდილო სა,
1069   აწ   თქვენგან   მივხვდი   საქმესა   ყოლა   არ
საადვილოსა ,   .
  1045   აწ   თქვენგან   მივხვდი   საქმესა   ყოლა   არ - საადვილოსა ,
1070   ღმერთიმცა   ნურას   ნუღარ   იქ
  თქვენსა   დასაღრეჯილ ოსა!
  1046   ღმერთიმცა   ნურას   ნუღარ   იქ   თქვენსა   დასაღრეჯილ ოსა!
1071     1047  
1072  
ვითა   მე   მივხვდი   წადილსა,   ჩემ
  გულისა   ნებასა,
  1048   ვითა   მე   მივხვდი   წადილსა,   ჩემ  
გულისა   ნებასა,
1073   აგრემცა   ღმერთი   ნურას   იქ
  ძმისა   თქვენისა   ვნებასა!“
  1049   აგრემცა   ღმერთი   ნურას   იქ   ძმისა   თქვენისა   ვნებასა!“
1074   უჩვენა მის ი სადგომი:  „მიდითო ნ ება-ნებასა ,   1050   უჩვენა მის ი სადგომი:  „მიდითო ნ ება-ნებასა ,
1075   ჩრდილსა   გარდასვით  
მაშვრალი ,   მიეცით   მოსვენებას !
  1051   ჩრდილსა   გარდასვით ,   მაშვრალი  
მიეცით   მოსვენებას
.
1076     1052  
1077   ესე უთხრა  და წავიდა,  ცხენი გაქ უსლა დეზით ა,   1053   ესე უთხრა  და წავიდა,  ცხენი გაქ უსლა დეზით ა,
1078   ვითა გავაზ ი გაფრინდა , არგაშვებ ული ხეზითა ,   1054   ვითა გავაზ ი გაფრინდა , არ გაშვე ბული ხეზით ა,
1079   ან   მთვარე,   მზისა   შემყრელი,   მზე   სინათლითა   ზეზითა .   1055   ან   მთვარე,   მზისა   შემყრელი,   მზე   სინათლითა   ზეზითა ;
1080   დაივსო ცეც ხლი შემწვე ლი მისითა  მან მიზეზი თა.   1056   დაივსო ცეც ხლი შემწვე ლი მისითა  მან მიზეზი თა.
1081     1057  
1082   მიეწურა, ი გონებდა, ა ხლოს შეყრა  ვითა აგოს :   1058   მიეწურა, ი გონებდა, ა ხლოს შეყრა  ვითა აგოს :
1083   საუბარმან   უმეცარმან   შმაგი   უფრო   გააშმაგოს!   1059  
საუბარმან   უმეცარმან   შმაგი   უფრო   გააშმაგოს!
1084   ხამს, თუ კ აცმან გონი ერმან ძნელ ი საქმე გა მოაგოს,   1060   ხამს, თუ კ აცმან გონი ერმან ძნელ ი საქმე გა მოაგოს,
1085   არ
სიწყნარე   გონებისა   მოიძულოს,   მოიძაგოს.
  1061   არ - სიწყნარე   გონებისა   მოიძულოს,   მოიძაგოს.
1086     1062  
1087  
რათგან   ისი   არის   სადმე   უცნობოდ   და   ისრე   რეტად,
  1063   რათგან   ისი   არის   სადმე   უცნობოდ   და   ისრე   რეტად,
1088   რომე კაცსა  არ მიუშვე ბს საუბრად  და მისად  ჭვრეტად,   1064   რომე კაცსა  არ მიუშვე ბს საუბრად  და მისად  ჭვრეტად,
1089   მივეწევი,  შევიყრებით  ერთმანერთ ის ცემა-ჟლ ეტად,   1065   მივეწევი,  შევიყრებით  ერთმანერთ ის ცემა-ჟლ ეტად,
1090   ანუ   მო ვჰ კლავ
,   ანუ   მომკლავს,  
დაიმალვის   მეტის
მეტად .
  1066   ანუ   მო კლავ ,   ანუ   მომკლავს,   დაიმალვის   მეტის - მეტად
.
1091     1067  
1092   ავთანდილ   იტყვის:   „ეზომნი   ჭირნიმცა   რად   ვაცუდენი ?   1068   ავთანდილ   იტყვის:     ეზომნი   ჭირნიმცა   რად   ვაცუდენი ,
1093   რაცაღა   არის,   არ  
რის,   თუმცა   არ   ედგნეს   ბუდენი;
  1069   რაცაღა   არის,   არა   რის,   თუმცა   არ   ედგნეს   ბუდენი;
1094   სადაცა მივ ა, მივიდეს , რამცა მო ვლიდეს ზღუ დენი,   1070   სადაცა მივ ა, მივიდეს , რამცა მო ვლიდეს ზღუ დენი,
1095   მუნაღა   ვძებნნე   ღონენი   ჩემნი   არ
დასამრუდენ ი“.
  1071   მუნაღა   ვძებნნე   ღონენი   ჩემნი   არ - დასამრუდენ ი“.
1096     1072  
1097   წინა-უკანა   იარნეს   ორნი   დღენი   და   ღამენი,     1073   წინა-უკანა   იარნეს   ორნი   დღენი   და   ღამენი,
1098   დღისით   და   ღამით   მაშვრალნი,   არ   საჭამადთა   მჭამენი ,     1074   დღისით   და   ღამით   მაშვრალნი,   არ   საჭამადთა   მჭამენი ;
1099   არსადა   ხანი   არ   და
ყვეს,   ერთნი   თვალისა   წამენი .
  1075   არსადა   ხანი   არ   და ყვეს,   ერთნი   თვალისა   წამენი ,
1100   მათ   თვალთა   ცრემლნი   სდიოდეს,   მინდორთა   მოსალამენი .   1076   მათ   თვალთა  
ცრემლნი   სდიოდეს,   მინდორთა   მოსალამენი .
1101     1077  
1102   დღისით   ვლეს   და   საღამო
ჟამ   გამოუჩნდეს   დიდნი   კლდენი,
  1078   დღისით   ვლეს   და   საღამო - ჟამ   გამოუჩნდეს   დიდნი   კლდენი,
1103   კლდეთა   შიგან   ქვაბნი   იყვნეს,   ძირსა     წყალი   ჩანადენი,   1079   კლდეთა   შიგან   ქვაბნი   იყვნეს,   ძირსა  
წყალი   ჩანადენი,
1104   წყლისა პირ სა, არ ითქ მოდა, შამბ ი იყო თუ რ ასდენი,   1080   წყლისა პირ სა, არ ითქ მოდა, შამბ ი იყო თუ რ ასდენი,
1105   ხე   დიდრონი,   თვალ
უწდომი,   მაღლა   კლდემდის   ანაყრდენი.
  1081   ხე   დიდრონი,   თვალ - უწდომი,   მაღლა   კლდემდის   ანაყრდენი.
1106     1082  
1107   მან   ყმამან   ქვაბსა   მი
მართა,   გავლნა   წყალ
  და   ტყ ენია;
  1083   მან   ყმამან   ქვაბსა   მი მართა,   გავლნა   წყალ   და   კლდ ენია;
1108   ავთანდილ   ცხენსა   გარდახდა,   მონახნა   დიდნი   ხენია ;   1084   ავთანდილ   ცხენსა   გარდახდა,   მონახნა   დიდნი   ხენია ,
1109   მას ზედა ჭ ვრეტად გავ იდა, ძირსა  დააბა ცხე ნია,   1085   მას ზედა ჭ ვრეტად გავ იდა, ძირსა  დააბა ცხე ნია,
1110   მუნით   უჭვრეტდა ,   იგი   ყმა   მივა   ცრემლ
მინადენია.
  1086   მუნით   უჭვრეტდა ;   იგი   ყმა   მივა   ცრემლ - მინადენია.
1111     1087  
1112   რა ტყენი გ ავლნა მან  ყმამან, მო სილმან ვეფ ხის ტყავით ა,   1088   რა ტყენი გ ავლნა მან  ყმამან, მო სილმან ვეფ ხის ტყავით ა,
1113   ქვაბისა კა რსა გამოდგ ა ქალი ჯუბ ითა შავითა ,   1089   ქვაბისა კა რსა გამოდგ ა ქალი ჯუბ ითა შავითა ,
1114   ატირდა მაღ ლად ცრემლი თა, ზღვათა ცა შესართა ვითა,   1090   ატირდა მაღ ლად ცრემლი თა, ზღვათა ცა შესართა ვითა,
1115   იგი ყმა ცხ ენსა გარდა ხდა, ყელსა  მოეჭდო მკ ლავითა.   1091   იგი ყმა ცხ ენსა გარდა ხდა, ყელსა  მოეჭდო მკ ლავითა.
1116     1092  
1117   იგი   ტევრი   გაეხშირა   დანაგლეჯსა   მათსა   თმასა ,   1093   ყმამან უთხ რა: „დაო ა სმათ, ხიდნ ი ზღვასა ჩ აგვიცვივდე ს;
1118   ერთმანერთს   ეხვეოდეს     ყმა   ქალსა   და   ქალი   ყმასა ;   1094   ვეღარ მივხ ვდით ჟამიე რად ჩვენ ვ ისიცა ცეცხ ლნი გვწვიდ ეს“;
1119   იზახდიან,   მოსთქმიდია ნ,   მოსცემდიან   კლდენი   ხმასა .   1095   ესე თქვა დ ა მკერდსა  ხელნი იკრნ ა, ცრემლნი  გარდმოსწვ იმდეს,
        1096   ქალი შებნდ ა, მოეხვია , ერთმანერ თსა სისხლი  სწმიდეს. LF
        1097  
        1098   იგი   ტევრი   გაეხშირა   დანაგლეჯსა   მათსა   თმასა ;
        1099   ერთმანერთს   ეხვეოდეს :   ყმა   ქალსა   და   ქალი   ყმასა ,
        1100   იზახდიან,   მოსთქმიდია ნ,   მოსცემდიან   კლდენი   ხმასა ,
1120   ავთანდილ ს ჭვრეტს გაკ ვირვებით მ ათსა ეგრე  ქცევა-ზმას ა.   1101   ავთანდილ ს ჭვრეტს გაკ ვირვებით მ ათსა ეგრე  ქცევა-ზმას ა.
1121     1102  
1122   სული   დაიღო   მან   ქალმან,   და თმო   გულისა   წყლულობა,   1103   სული   დაიღო   მან   ქალმან,   და
თმო   გულისა   წყლულობა,
1123   ქვაბს შეიყ ვანა ტაიჭი , მოჰხადა  აკაზმულობა ,   1104   ქვაბს შეიყ ვანა ტაიჭი , მოჰხადა  აკაზმულობა ,
1124   მას   ყმასა   შეჰხსნა,   შეიღო   აბჯრისა   წელ
მორტყმულობ ა;
  1105   მას   ყმასა   შეჰხსნა,   შეიღო   აბჯრისა   წელ - მორტყმულობ ა;
1125   შინა შევიდ ეს, მას დღ ესა გარდახ და გამოსრუ ლობა.   1106   შინა შევიდ ეს, მას დღ ესა გარდახ და გამოსრუ ლობა.
1126     1107  
1127   ავთანდილს   უკვირს ,   „ამბავი   ისი   თუ   ვცნაო   მე   რითა?!“   1108   ავთანდილს   უკვირს :   „ამბავი   ისი   თუ   ვცნაო   მე   რითა?!“
1128   გათენდა,   ქალი   გამოდგა,   მოსილი   მითვე   ფერითა ,   1109   გათენდა,   ქალი   გამოდგა,   მოსილი   მითვე   ფერითა ;
1129   შავსა   აუდვა   ლაგამი,   სწმე
დდა   რიდისა   წვერითა,
  1110   შავსა   აუდვა   ლაგამი,   სწმე დდა   რიდისა   წვერითა,
1130   შეკაზმა, მ ოაქვს აბჯა რი წყნარად , არ რამე  ჩხერითა.   1111   შეკაზმა, მ ოაქვს აბჯა რი წყნარად , არ რამე  ჩხერითა.
1131     1112  
1132   მის   მოყმისა   წესი   იყო,   მეტსა   თურე   არა  
ეჯდა.
  1113   მის   მოყმისა   წესი   იყო,   მეტსა   თურე   არა   ეჯდა.
1133   ქალი ტირს  და მკერდსა  იცემს, თმ ისა ტევრსა  გაიგლეჯდა ;   1114   ქალი ტირს  და მკერდსა  იცემს, თმ ისა ტევრსა  გაიგლეჯდა ;
1134   ერთმანერთს   მოეხვივნეს ,   აკოცა   და   ცხენსა   შეჯდა ;   1115   ერთმანერთს   მოეხვივნეს ,   აკოცა   და   ცხენსა   შეჯდა ,
1135   ლი ,   აგრე   დაღრეჯილი,   კვლა   უფრორე   დაიღრეჯდა.   1116  
სმათ ,   აგრე   დაღრეჯილი,   კვლა   უფრორე   დაიღრეჯდა.
1136     1117  
1137   ავთანდილ   ახლოს   კვლა   ნახა   სახე   მისივე ,   კაცისა,   1118   ავთანდილ   ახლოს   კვლა   ნახა   სახე   მისივე  
კაცისა,
1138   ულვაშ
აშლილი,   წვერ
გამო,   „ნუთუ   მზეაო
,     თქვა,     ცისა !
  1119   ულვაშ - აშლილი,   წვერ - გამო,   „ნუთუ   მზეაო ,  
თქვა,   ცისა ?
1139   ეყნოსა   სული   ალვისა,   ქართაგან   მონატაცისა ;   1120   ეყნოსა   სული   ალვისა,   ქართაგან   მონატაცისა ,
1140   ასრე უჩს მ ოკლვა ლომი სა, მართ ვ ითა ლომსა  – ვაცისა. LF   1121   ასრე უჩს მ ოკლვა ლომი სა, მართ ვ ითა ლომსა  – ვაცისა. LF
1141     1122  
1142   მასვე გზას ა წამოვიდა , რომე გუშ ინ შეეარა,   1123   მასვე გზას ა წამოვიდა , რომე გუშ ინ შეეარა,
1143   შამბი   გავლო,   გაეშორა,   თავი   მინდორს   გააგარა .   1124   შამბი   გავლო,   გაეშორა,   თავი   მინდორს   გააგარა ;
1144   ავთანდილ ს ჭვრეტს გაკ ვირვებით,  მალვით ხეს ა მოეფარა,   1125   ავთანდილ ს ჭვრეტს გაკ ვირვებით,  მალვით ხეს ა მოეფარა,
1145   თქვა ,   თუ:   „ღმერთმან   ესე   საქმე   მეტად   კარგად   მომიგვარა.   1126   თქვა  
თუ:   „ღმერთმან   ესე   საქმე   მეტად   კარგად   მომიგვარა.
1146     1127  
1147  
აწ   ამას   ჩემთვის   ღმრთისაგან   სხვა   საქმე   რა   ვა
ჯობინო?
  1128   აწ   ამას   ჩემთვის   ღმრთისაგან   სხვა   საქმე   რა   ვა ჯობინო?
1148   ქალი შევიპ ყრა, მის ყ მისა ამბავ ი ვაამბობი ნო,   1129   ქალი შევიპ ყრა, მის ყ მისა ამბავ ი ვაამბობი ნო,
1149   ჩემიცა  
უთხრა   ყველაი,   მართალი   გავაბრჭობი ნო,
  1130   ჩემიცა   უთხრა   ყველაი,   მართალი   გავაბრჭობი ნო,
1150   მას   ყმასა   ხრმალი   არა   ვჰკრა,   არც    
დავ სობინო“.
  1131   მას   ყმასა   ხრმალი   არა   ვჰკრა,   არც  
  დავ სობინო“.
1151     1132   ამბავი ავთ ანდილისა,  ასმათს რომ  ეუბნების  ქვაბშიგან LF
1152   ჩამოვიდა,  ცხენი ახსნ ა, მისგან  ხესა გამობ მული,   1133   ჩამოვიდა,  ცხენი ახსნ ა, მისგან  ხესა გამობ მული,
1153   ზედა   შეჯდა,   გაემართა,   ქვაბი   დახვდა   კარ
გა
ხმული :
  1134   ზედა   შეჯდა,   გაემართა,   ქვაბი   დახვდა   კარ - გა ხმული ;
1154   მუნით   ქალი   გამოიჭრა   გულ
მდუღარე,   ცრემლ
დასხმული,
  1135   მუნით   ქალი   გამოიჭრა   გულ - მდუღარე,   ცრემლ - დასხმული,
1155   ეგონა ,   თუ:   დაბრუნდაო   პირი   ვარდი,   ბროლ
ბაკმული.
  1136   ეგონა  
თუ:   დაბრუნდაო   პირი   ვარდი,   ბროლ - ბაკმული.
1156     1137  
1157   ვერ   იცნა,     სახე   არ   ჰგვანდა   მისი   მის   ყმისა   სახესა ,     1138   ვერ   იცნა,     სახე   არ   ჰგვანდა   მისი   მის   ყმისა   სახესა ;  
1158   ფიცხლა   გაიქცა,   მი
მართა   ზახილით   კლდესა   და   ხესა;
  1139   ფიცხლა   გაიქცა,   მი მართა   ზახილით   კლდესა   და   ხესა;
1159   ყმა   გარდაიჭრა,   დააბა,   ვითა   კაკაბი   მახესა ;   1140   ყმა   გარდაიჭრა,   დააბა,   ვითა   კაკაბი   მახესა ,
1160   ხმას   სცემდეს   კლდენი   ქალისა   ზახილსა   მუნ   ერთ
სახესა.
  1141   ხმას   სცემდეს   კლდენი   ქალისა   ზახილსა   მუნ   ერთ - სახესა.
1161     1142  
1162   მას ყმასა  თავი არ მი სცა, ჭვრეტ ადცა ებილწ ებოდა,   1143   მას ყმასა  თავი არ მი სცა, ჭვრეტ ადცა ებილწ ებოდა,
1163   ვითა   კაკაბი   არწივსა   ქვეშე  
მი   და   მო   ძრწებოდა,
  1144   ვითა   კაკაბი   არწივსა   ქვეშე ,   მიდამო   ძრწებოდა,
1164   ტარიელს ვი სმე უზახდა  მწედ, თუც ა არ ემწებ ოდა,   1145   ტარიელს ვი სმე უზახდა  მწედ, თუც ა არ ემწებ ოდა,
1165   ავთანდილ მ უხლთა უყრი და, თითითა  ეხვეწებოდ ა.   1146   ავთანდილ მ უხლთა უყრი და, თითითა  ეხვეწებოდ ა.
1166     1147  
1167   ეტყოდა .   „სულე!   რამც   გიყავ?   კაცი   ვარ,   ადამიანი !   1148   ეტყოდა :   „სულე!   რამც   გიყავ?   კაცი   ვარ,   ადამიანი ;
1168   უფერო
ქმნილნი   მინახვან   ვარდნი   და   ისი   იანი ,
  1149   უფერო - ქმნილნი   მინახვან   ვარდნი   და   ისი   იანი ;
1169   მისი   რა  
ითხარ,   ვინ   არის   ტან
სარო,   პირ
ბაკმიანი ,
  1150   მისი   რამ   ითხარ,   ვინ   არის   ტან - სარო,   პირ - ბაკმიანი ?
1170   სხვად არას  გიზამ, ნუ  გეშის, ნუ  ჰყივი აგრ ე ხმიანი“.   1151   სხვად არას  გიზამ, ნუ  გეშის, ნუ  ჰყივი აგრ ე ხმიანი“.
1171     1152  
1172   ქალი ეტყოდ ა ტირილით,  სარჩელი უ გავს ბრჭობ ასა:   1153   ქალი ეტყოდ ა ტირილით,  სარჩელი უ გავს ბრჭობ ასა:
1173   თუ   არ   შმაგი   ხარ,   დამეხსენ;   შმაგი   ხარ,   მოდი   ცნობასა !   1154   თუ   არ   შმაგი   ხარ,   დამეხსენ;   შმაგი   ხარ,   მოდი   ცნობასა ;
1174   აწ მეტად ძ ნელსა საქმ ესა მნუკევ  ადვილად თ ხრობასა;   1155   აწ მეტად ძ ნელსა საქმ ესა მნუკევ  ადვილად თ ხრობასა;
1175   ცუდად   ნუ   სცთები,   ნუ   ელი   მაგა   ამბ ისა   მბობასა !
  1156   ცუდად   ნუ   სცთები,   ნუ   ელი   მაგა   ამბ
ისა   მბობასა
.
1176     1157  
1177   კვლა ეტყვი ს: „ყმაო,  რა გინდა,  ანუ მენუკე ვ მე რასა?   1158   კვლა ეტყვი ს: „ყმაო,  რა გინდა,  ანუ მენუკე ვ მე რასა?
1178   მაგა   საქმ სა   ვერა   იქ
  ვერცა   კალამი   წერასა .
  1159   მაგა   საქმ სა   ვერა   იქ   ვერცა   კალამი   წერასა ;
1179   შენ   ერთხელ   იტყვი ,   «მითხარო»,   მე   ასჯერ   გითხრობ   «ვერასა» .   1160   შენ   ერთხელ   იტყვი :   «მითხარო»,   მე   ასჯერ   გითხრობ   «ვერასა» ;
1180   ვითა   სიცილი   ტირილსა,   მიჯობს   ვაგლახი  
ღერასა“.
  1161   ვითა   სიცილი   ტირილსა,  
ვაგლახი   იჯობს   ღერასა“.
1181     1162  
1182   ქალო,   არ   იცი ,   სით   მოვალ,   რა   ჭირნი   მომითმენია ,   1163   ქალო,   არ   იცი  
სით   მოვალ,   რა   ჭირნი   მომითმენია ;
1183   ოდითგან ვე ძებ ამბავთ ა, ესე არვ ისგან მსმე ნიან;   1164   ოდითგან ვე ძებ ამბავთ ა, ესე არვ ისგან მსმე ნიან;
1184   შენ   მიპოვნიხარ ,   სიტყვანი   ჩემნი   რაზომცა   გწყენიან,   1165   შენ   მიპოვნიხარ ;   სიტყვანი   ჩემნი   რაზომცა   გწყენიან,
1185   ვერ   დაგეხსნები ,   მიამბე,   ჩემგან   ნუღარა   გრცხვენიან !
  1166   ვერ   დაგეხსნები ,   მიამბე,   ჩემგან   ნუღარა   გრცხვენიან
.
1186     1167  
1187   ქალმან უთხ რა: „რას შ ეგესწარ, მ ე ვინ ვარ  და ანუ შენ ო?   1168   ქალმან უთხ რა: „რას შ ეგესწარ, მ ე ვინ ვარ  და ანუ შენ ო?
1188   მზე   არ   მახლავს,   შეგეტყვები ს,   თრთვილო,   ასრე   მით   მაწყენო !   1169   მზე   არ   მახლავს,   შეგეტყვები ს,   თრთვილო,   ასრე   მით   მაწყენო ;
1189   გრძელი სიტ ყვა საწყინ ოა, ასრე მ ოკლედ მოგა ხსენო:   1170   გრძელი სიტ ყვა საწყინ ოა, ასრე მ ოკლედ მოგა ხსენო:
1190   ვერასათვის  ვერ გიამბ ობ, რაცა გ ინდა, იგი  ქმენო!“   1171   ვერასათვის  ვერ გიამბ ობ, რაცა გ ინდა, იგი  ქმენო!“
1191     1172  
1192   კვლაცა ჰკი თხა ზენარო ბით, მიუყა რნა მუხლნი  წინა,   1173   კვლაცა ჰკი თხა ზენარო ბით, მიუყა რნა მუხლნი  წინა,
1193   მაგრა   ვერა   ვერ   დაჰყარა,   მუდარობა   მოეწყინა ,   1174   მაგრა   ვერა   ვერ   დაჰყარა,   მუდარობა   მოეწყინა ;
1194   პირსა ზედა  გაგულისდა , თვალთა ს ისხლი მოედ ინა,   1175   პირსა ზედა  გაგულისდა , თვალთა ს ისხლი მოედ ინა,
1195   ადგა,   თმ თა   წამოზიდნა,   ყელსა   დანა   დააბრჯინა.   1176   ადგა,   თმ თა   წამოზიდნა,   ყელსა   დანა   დააბრჯინა.
1196     1177  
1197   ეგრე   უთხრა:   „მე   ეზომი   ჯავრი   ვითა   შეგარჩინო ,   1178   ეგრე   უთხრა:   „მე   ეზომი   ჯავრი   ვითა   შეგარჩინო ?
1198   რაგვარა   თუ   ამატირო,   ცრემლი   ცუდად   დამადინო ?   1179   რაგვარა   თუ   ამატირო,   ცრემლი   ცუდად   დამადინო !
1199   გიჯობს,   მითხრა ,   ამის   მეტი   მართ   აღარა   არ   გაწყინო,   1180   გიჯობს,   მითხრა ;   ამის   მეტი   მართ   აღარა   არ   გაწყინო,
1200   თვარა ,   ღმერთმან   მტერი   ჩემი   მოკლას,   ვითა   მოგაკვდინო !“   1181   თვარა  
ღმერთმან   მტერი   ჩემი   მოკლას,   ვითა   მოგაკვდინო !“
1201     1182  
1202   ქალმან   უთხრა:   „ეგე   ღონე   მოიგონე   ტად   ავი:   1183   ქალმან   უთხრა:   „ეგე   ღონე   მოიგონე   ტად   ავი:
1203   თუ   არ   მომკლავ,   არ   მოვკვდები,   მრთელი   ვარ   და   მოუკლავი .   1184   თუ   არ   მომკლავ,   არ   მოვკვდები,   მრთელი   ვარ   და   მოუკლავი ;
1204   რად რა გით ხრა, სადამ დისცა ვიყო  ჭირთა უნა ხავი?   1185   რად რა გით ხრა, სადამ დისცა ვიყო  ჭირთა უნა ხავი?
1205   კვლა თუ მო მკლავ, სას აუბროდ აღა რ მედგას ზ ედა თავი“.   1186   კვლა თუ მო მკლავ, სას აუბროდ აღა რ მედგას ზ ედა თავი“.
1206     1187  
1207   კვლა ეტყვი ს: „ყმაო,  რად მპოვე,  ვინ მეუბნ ები მე, ვი ნო?   1188   კვლა ეტყვი ს: „ყმაო,  რად მპოვე,  ვინ მეუბნ ები მე, ვი ნო?
1208   ეგე   ამბავი   ცოცხალსა   ითა   ვერ   მათქმევინო !   1189   ეგე   ამბავი   ცოცხალსა  
ითა   ვერ   მათქმევინო !
1209   მე თავი ჩე მი ნებითა  ჩემითა მოგ აკლვევინო,   1190   მე თავი ჩე მი ნებითა  ჩემითა მოგ აკლვევინო,
1210   ვითა   უსტარი   ბედითი  
ადვილად   დაგახევინო .
  1191   ვითა   უსტარი   ბედითი ,   ადვილად   დაგახევინო .
1211     1192  
1212  
ჩემი   სიკვდილი   შენ   ჩემად  
პატიჟად   ნურად   გგონია,
  1193   ჩემი   სიკვდილი   შენ   ჩემად ,   პატიჟად   ნურად   გგონია,
1213   მით რომე დ ამხსნი ტირ ილსა, შემშ რების ცრემ ლთა ფონია;   1194   მით რომე დ ამხსნი ტირ ილსა, შემშ რების ცრემ ლთა ფონია;
1214   ჩალად   მიჩ
  ყოვლი   სოფელი,   მისთვისვე   შემიწონია ;
  1195   ჩალად   მიჩ   ყოვლი   სოფელი,   მისთვისვე   შემიწონია .
1215   ვერ   გიცნობ ,   ვინ   ხარ,   ვის   გითხრნე   სიტყვანი   მისანდონია ?“   1196   ვერ   გიცნობ ;   ვინ   ხარ,   ვის   გითხრნე   სიტყვანი   მისანდონია ?“
1216     1197  
1217   ყმამან   თქვა ,   თუ:   „არ   ეგების   აწ   ამისი   ასრე   თქმევა,   1198   ყმამან   თქვა  
თუ:   „არ   ეგების   აწ   ამისი   ასრე   თქმევა,
1218   სხვასა რას მე მოგონებ ა, სჯობს ს აქმისა გამ ორჩევა“.   1199   სხვასა რას მე მოგონებ ა, სჯობს ს აქმისა გამ ორჩევა“.
1219   გაუშვა   და   ცალკე   დაჯდა,   ტირს,   და წყო   ცრემლთა   ფრქვევა ,   1200   გაუშვა   და   ცალკე   დაჯდა,   ტირს,   და წყო   ცრემლთა   ფრქვევა ;
1220   ქალსა   უთხრა:   „გაგარისხე ,   აწ ,   ესე   თქ ვი
,   ვით   დავრჩე,   ვა!“
  1201   ქალსა   უთხრა:   „გაგარისხე ,   აწ   არ   ვი ცი ,   ვით   დავრჩე,   ვა!“
1221     1202  
1222   ქალი   დაუჯდა   კუშტ
გვარად,   ქუშობს,   ჯერთ   არ   დამტკბარია ;
  1203   ქალი   დაუჯდა   კუშტ - გვარად,   ქუშობს,   ჯერთ   არ   დამტკბარია ;
1223   ავთანდილ ქ ვე ზის ტირ ილად, აღარ ას მოუბარი ა;   1204   ავთანდილ ქ ვე ზის ტირ ილად, აღარ ას მოუბარი ა;
1224   ვარდისა ბა ღსა მოგუბდ ა ცრემლისა  საგუბარია .   1205   ვარდისა ბა ღსა მოგუბდ ა ცრემლისა  საგუბარია .
1225   კვლა   იქით   ქალი   ატირდა,   მისთვის   გულ
ნალმობარია .
  1206   კვლა   იქით   ქალი   ატირდა,   მისთვის   გულ - ნალმობარია .
1226     1207  
1227   ყმა   მტირალი   შეებრალა,   ამად   ლნი  
ლნი   ღვარნა,
  1208   ყმა   მტირალი   შეებრალა,   ამად  
ლნი   ლნი   ღვარნა,
1228   მაგრა უჯდა  უცხოს უცხ ო, არ ბაგე ნი აუბარნა ;   1209   მაგრა უჯდა  უცხოს უცხ ო, არ ბაგე ნი აუბარნა ;
1229   ყმამან   ცნა ,   თუ:   „გონებანი   ჩქარნი   ჩემთვის   დააწყნარნა “.   1210   ყმამან   ცნა  
თუ:   „გონებანი   ჩქარნი   ჩემთვის   დააწყნარნა “.
1230   ცრემლ
დენილი   შეეხვეწა,   ადგა,   მუხლნი   მიუყარნა.
  1211   ცრემლ - დენილი   შეეხვეწა,   ადგა,   მუხლნი   მიუყარნა.
1231     1212  
1232   უთხრა:   „ვიცი,   აღარ   ვარგ   ხარ  
შენ   აწ   ჩემად   დასადობლად ,
  1213   უთხრა:   „ვიცი,   აღარ   ვარგხარ ,   შენ   აწ   ჩემად   დასადობლად ;
1233   გაგარისხე,   და
რჩომი   ვარ   ღარიბად   და   ამად   ობლად;
  1214   გაგარისხე,   და რჩომი
ვარ   ღარიბად   და   ამად   ობლად;
1234   აწ ეგრეცა  თავი ჩემი  დამიც შენთ ვის დასანდ ობლად,   1215   აწ ეგრეცა  თავი ჩემი  დამიც შენთ ვის დასანდ ობლად,
1235   ამად   რომე   შეცოდება   შვიდ
გზის   თქმულა   შესანდობლა დ.
  1216   ამად   რომე   შეცოდება   შვიდ - გზის   თქმულა   შესანდობლა დ.
1236     1217  
1237  
თავი   ჩემი   სამსახურად   თუცა   ავად   მოგაწონე,
  1218   თავი   ჩემი   სამსახურად   თუცა   ავად   მოგაწონე,
1238   მიჯნურისა   შებრალება   ხამს,   ესეცა   გაიგონე !   1219   მიჯნურისა   შებრალება   ხამს,   ესეცა   გაიგონე ;
1239   სხვაგნით ყ ოვლგნით უღ ონო ვარ, ა რვინ არის  ჩემი ღონე;   1220   სხვაგნით ყ ოვლგნით უღ ონო ვარ, ა რვინ არის  ჩემი ღონე;
1240   სულთა მოგც ემ გულისათ ვის, სხვა  მეტიმცა რა  გაქონე!“ LF   1221   სულთა მოგც ემ გულისათ ვის, სხვა  მეტიმცა რა  გაქონე!“ LF
1241     1222  
1242   რა   ქალსა   მი
ხვდა   ყმისაგან   მიჯნურობის   სმინება,
  1223   რა   ქალსა   მი ხვდა   ყმისაგან   მიჯნურობის   სმინება,
1243   გულ
ამოხვინჩვი   დაიწყო   ას
კეც  
ცრემლთა   დინება ,
  1224   გულ - ამოხვინჩვი   დაიწყო   ას - კეც
  ცრემლთა   დინება ;
1244   კვლა   გაამ ლა   ზახილით   ტირილი,   არგაცინება .   1225   კვლა   გაამ
ლა   ზახილით   ტირილი,   არ   გაცინება.
1245   ავთანდ
ლს   ღმერთმან   წადილი   მისცა,   გულისა   ლხინება.
  1226   ავთანდ ლს   ღმერთმან   წადილი   მისცა,   გულისა   ლხინება.
1246     1227  
1247   იტყვის ,   თუ:   „ამა   სიტყვითა   მას   ფერი   შეეცვალები ს,   1228   იტყვის  
თუ:   „ამა   სიტყვითა   მას   ფერი   შეეცვალები ს,
1248   ვისთვისმე   ხელი   უცილოდ ,   მას   ცრემლი   ემალმალები ს“.   1229   ვისთვისმე   ხელი   უცილოდ  
მას   ცრემლი   ემალმალები ს“.
1249   კვლა   უთხრა:   „დაო,   მიჯნური   მტერთაცა   შეებრალები ;   1230   კვლა   უთხრა:   „დაო,   მიჯნური   მტერთაცა   შეებრალები ,
1250   ესეცა იცი,  სიკვდილსა  თვით ეძებ ს, არ ეკრძ ალების.   1231   ესეცა იცი,  სიკვდილსა  თვით ეძებ ს, არ ეკრძ ალების.
1251     1232  
1252  
ვარ   მიჯნური,   ხელი   ვინმე,   გაუძლებლად   სულთა   დგმისად ,
  1233   ვარ   მიჯნური,   ხელი   ვინმე,   გაუძლებლად   სულთა   დგმისად ;
1253   ჩემმან   მზემან   გამომგზავნ   საძებარად   იმა   ყმისად ,   1234   ჩემმან   მზემან   გამომგზავნ   საძებარად   იმა   ყმისად ;
1254   ღრუბელიცა   ვერ   მიხვდების  
მე   მისრულ   ვარ   სადა,   მი-,   სად !
  1235   ღრუბელიცა   ვერ   მიხვდების ,   მე   მისრულვარ   სადა,   მი-,   სად ;
1255   გული   თქვენი   მიპოვნია,   მისი   შენ
,   შენი   მისად .
  1236   გული   თქვენი   მიპოვნია,   მისი   შენ
,   შენი   მისად
1256     1237  
1257  
მისი   სახე   გულსა   ჩემსა   ხატად   ასრე   გამოვხატე,
  1238   მისი   სახე   გულსა   ჩემსა   ხატად   ასრე   გამოვხატე,
1258   მისთვის   ხელმან,   გამოჭრილმა  
ლხინი   ჩემი   ვაალქატე .
  1239   მისთვის   ხელმან,   გამოჭრილმა ,   ლხინი   ჩემი   ვაალქატე ;
1259   ორისაგან   ერთი   მიყავ:   ტყვე
მქმენ  
ანუ   მააზატე,
  1240   ორისაგან   ერთი   მიყავ:   ტყვე - მქმენ ,   ანუ   მააზატე,
1260   ან   მაცოცხლე,   ანუ   მომკალ,   ჭირი   ჭირსა   მომიმატე !
  1241   ან   მაცოცხლე,   ანუ   მომკალ,   ჭირი   ჭირსა   მომიმატე
.
1261     1242  
1262   ქალმან უთხ რა ყმასა ს იტყვა პირვ ელისა უამე სი:   1243   ქალმან უთხ რა ყმასა ს იტყვა პირვ ელისა უამე სი:
1263   ეგე   სიტყვა   მოიგონე   დია   რამე   უკეთესი .   1244   ეგე   სიტყვა   მოიგონე   დია   რამე   უკეთესი ;
1264   წეღან   საქმე   მტერობისა   გულსა   ჩემსა   ამოსთესი,   1245   წეღან   საქმე   მტერობისა   გულსა   ჩემსა   შთ ამოსთესი,
1265   აწ მოყვარე  გიპოვნივა რ, დისაგან ცა უფრო დე სი.   1246   აწ მოყვარე  გიპოვნივა რ, დისაგან ცა უფრო დე სი.
1266     1247  
1267  
მაშა   რათგან   მიჯნურობა   შენად   ღონედ   მოიგონე,
  1248   მაშა   რათგან   მიჯნურობა   შენად   ღონედ   მოიგონე,
1268   არ   ეგების,   ამას   იქით   თუ
ცა   თავი   არ   გამონე ,
  1249   არ   ეგების,   ამას   იქით   თუ ცა   თავი   არ   გამონე ;
1269   არ შენ მოგ ეც თავი ჩე მი, დაგაბნ იე, დაგაღო ნე;   1250   არ შენ მოგ ეც თავი ჩე მი, დაგაბნ იე, დაგაღო ნე;
1270   შენთვის   მოვკვდე,   ამისებრი   მემცა   საქმე   რა   ღონე!   1251   შენთვის   მოვკვდე,   ამისებრი   მემცა   საქმე   რა   ღონე!
1271     1252  
1272  
აწ   რაცა   გითხრა,   თუ   ამა   საქმესა   დამმორჩილდ ები,
  1253   აწ   რაცა   გითხრა,   თუ   ამა   საქმესა   დამმორჩილდ ები,
1273   რასაცა   ეძებ,   მი
ხვდები,   უცილოდ   არ   ასცილდები;
  1254   რასაცა   ეძებ,   მი ხვდები,   უცილოდ   არ   ასცილდები;
1274   თუ   არ   მო
ისმენ,   ვერ   ჰპოვებ,   რაზომ
ცა   ცრემლსა   მილდები,
  1255   თუ   არ   მო ისმენ,   ვერ   ჰპოვებ,   რაზომ ცა   ცრემლსა   მილდები,
1275   მოგხვდების   მდურვა   სოფლისა,   მოჰკვდები ,   გა-ცა-სწბი ლდები“.   1256   მოგხვდების   მდურვა   სოფლისა,   მოჰკვდები  
გა-ცა-სწბი ლდები“.
1276   არაკი ავთა ნდილისა, ა სმათს რომ  უბრძანა        
1277     1257  
1278   ყმამან უთხ რა: „ეგე ს აქმე ამას  ჰგავსო, არ ა სხვასა: LF   1258   ყმამან უთხ რა: „ეგე ს აქმე ამას  ჰგავსო, არ ა სხვასა: LF
1279   ორნი კაცნი  მოდიოდეს  სადაურნი ს ადმე გზასა ,   1259   ორნი კაცნი  მოდიოდეს  სადაურნი ს ადმე გზასა ,
1280   უკანამან წ ინა ნახა ჩ ავარდნილი  შიგან ჭასა ,   1260   უკანამან წ ინა ნახა ჩ ავარდნილი  შიგან ჭასა ,
1281   ზედ მიადგა , ჩაჰყიოდა , ტირს, იზ ახის ვაგლა ხ-ვასა.   1261   ზედ მიადგა , ჩაჰყიოდა , ტირს, იზ ახის ვაგლა ხ-ვასა.
1282     1262  
1283  
ეგრე   უთხრა:   «ამხანაგო,   იყავ   მანდა,   მომიცდიდე,
  1263   ეგრე   უთხრა:   «ამხანაგო,   იყავ   მანდა,   მომიცდიდე,
1284   წავალ   თოკთა   მოსახმელად ,   მწადსო,   თუმცა   ამოგზიდე» .   1264   წავალ   თოკთა   მოსახმელად ,   მწადსო,   თუმცა   ამოგზიდე» ;
1285   მას ქვეშეთ სა გაეცინნ ეს, გაუკვი რდა მეტად  კიდე,   1265   მას ქვეშეთ სა გაეცინნ ეს, გაუკვი რდა მეტად  კიდე,
1286   შემოჰყივლა : «არ გელო დე, სად გა გექცე, სად  წავიდე?» LF   1266   შემოჰყივლა : «არ გელო დე, სად გა გექცე, სად  წავიდე?» LF
1287     1267  
1288  
აწ,   დაო,   შენთა   ხელთაა   ჩემი   საბელი   ყელისა,
  1268   აწ,   დაო,   შენთა   ხელთაა   ჩემი   საბელი   ყელისა,
1289   რასაცა მიზ ამ, შენ იც ი, შენ ხარ  წამალი ხე ლისა,   1269   სხვად   უღონოა   უშენოდ   ჩემ გან   პყრობა   ხელისა ;
1290   სხვად   უღონოა   უშენოდ   ჩემ  
პყრობა   ხელისა ,
  1270   რასაცა მიზ ამ, შენ იც ი, შენ ხარ  წამალი ხე ლისა;
1291   თვარა   ვისმც   ექმნა   გვარლითა   შეკ
  თავისა   მრთელისა!“
  1271   თვარა   ვისმც   ექმნა   გვარლითა   შეკ
  თავისა   მრთელისა!“
1292     1272  
1293   ქალმან უთხ რა: „მომეწ ონა, ყმაო,  შენი ნაუბ არი.   1273   ქალმან უთხ რა: „მომეწ ონა, ყმაო,  შენი ნაუბ არი.
1294   ხარ უცილოდ  კარგი ვინ მე, მოყმე,  ბრძენთა ს აქებარი;   1274   ხარ უცილოდ  კარგი ვინ მე, მოყმე,  ბრძენთა ს აქებარი;
1295   ხარ ვინათგ ან აქანამდ ის მაგა ჭი რთა დამთმო ბარი,   1275   ხარ ვინათგ ან აქანამდ ის მაგა ჭი რთა დამთმო ბარი,
1296   რაცა გითხრ ა, მომისმი ნე, გიპოვნ ია საძებარ ი.   1276   რაცა გითხრ ა, მომისმი ნე, გიპოვნ ია საძებარ ი.
1297     1277  
1298  
იმა   მოყმისა   ამბავი   არსადა   არ   იპოვ ების;
  1278   იმა   მოყმისა   ამბავი   არსადა   არ   იპოვ
ების;
1299   თვით   თუ   არ   გითხრობს,   არ   ითქმის,   არვისგან   დაი ხსოვნ ების;   1279   თვით   თუ   არ   გითხრობს,   არ   ითქმის,   არ   ვისგან   დაი ჯერ ების;
1300   მოილოდინე,  მოვიდეს,  რაზომცა და გეყოვნების ,   1280   მოილოდინე,  მოვიდეს,  რაზომცა და გეყოვნების ,
1301   დადუმდი,   ვარდსა   ნუ   აზრობ,   ცრემლითა   ნუ   ითოვნების !   1281   დადუმდი,   ვარდსა   ნუ   აზრობ,   ცრემლითა   ნუ   ითოვნების .
1302     1282  
1303  
გითხრა,   თუ   ცოდნა   გწადიან   მის ისა   შენ   სახელისა:
  1283   გითხრა,   თუ   ცოდნა   გწადიან   ჩვენ ისა   შენ   სახელისა:
1304   ტარიელ არი ს სახელი ი მა მოყმისა  ხელისა;   1284   ტარიელ არი ს სახელი ი მა მოყმისა  ხელისა;
1305   მე ასმათ მ ქვიან, რომ ელსა წვა მ აქვს ცეცხლ ისა ცხელის ა,   1285   მე ასმათ მ ქვიან, რომ ელსა წვა მ აქვს ცეცხლ ისა ცხელის ა,
1306   სულთქმა სუ ლთქმისა ბე ვრისა, მაშ ა თუ არ ერ თხელისა.   1286   სულთქმა სუ ლთქმისა ბე ვრისა, მაშ ა თუ არ ერ თხელისა.
1307     1287  
1308  
ამის   მეტსა   ვერას   გითხრობ   მე   სიტყვასა   ამისთანსა:
  1288   ამის   მეტსა   ვერას   გითხრობ   მე   სიტყვასა   ამისთანსა:
1309   ისი მინდორ ს არონინებ ს ტანსა მჭ ევრსა, მემ აჯანსა,   1289   ისი მინდორ ს არონინებ ს ტანსა მჭ ევრსა, მემ აჯანსა,
1310  
ჭამ,   გლახ,   მარტო   ნადირისა   მისგან   ხორცსა   მონატანსა,
  1290   ჭამ,   გლახ,   მარტო   ნადირისა   მისგან   ხორცსა   მონატანსა,
1311   აწვე მოვა,  არა ვიცი,  თუ დაჰყოვ ნის დიდსა  ხანსა.   1291   აწვე მოვა,  არა ვიცი,  თუ დაჰყოვ ნის დიდსა  ხანსა.
1312     1292  
1313  
ამას   გვედრებ,   მოიცადო ,   თავი   სხვაგან   არსად   არო;
  1293   ამას   გვედრებ,   მოიცადო  
თავი   სხვაგან   არსად   არო;
1314   რა   მოვიდეს,   შევეხვეწო ,   ნუთუ   ვით   რა   მოვაგვარო ,   1294   რა   მოვიდეს,   შევეხვეწო ;   ნუთუ   ვით   რა   მოვაგვარო ;
1315   ერთმანერთს   შეგამეცნ ე,   თავი   შენი   შევაყვარო,   1295   ერთმანერთს   შეგამეცნ
ე,   თავი   შენი   შევაყვარო,
1316   თვით გიამბ ოს საქმე მ ისი, საყვა რელსა გაახ არო“.   1296   თვით გიამბ ოს საქმე მ ისი, საყვა რელსა გაახ არო“.
1317     1297  
1318   ქალსა ყმამ ან მოუსმინ ა, დამორჩი ლდა, დართო  ნება.   1298   ქალსა ყმამ ან მოუსმინ ა, დამორჩი ლდა, დართო  ნება.
1319   ამას   ზედა   მოიხედ ეს,   ხევით   ესმა   ჩხაპუნება;   1299   ამას   ზედა   მოიხედ
ეს,   ხევით   ესმა   ჩხაპუნება;
1320   მთვარე წყა ლსა გამოსრ ული ნახეს,  შუქთა მოვ ანება,   1300   მთვარე წყა ლსა გამოსრ ული ნახეს,  შუქთა მოვ ანება,
1321   უკურიდნეს,  აღარა ქმნ ეს მუნ ხან ისა დაყოვნ ება.   1301   უკურიდნეს,  აღარა ქმნ ეს მუნ ხან ისა დაყოვნ ება.
1322     1302  
1323   ქალმან   უთხრა:   „ყმაო,   ღმერთმან   მოგცა  
ჟამად,   რაცა   გინა,
  1303   ქალმან   უთხრა:   „ყმაო,   ღმერთმან   მოგცა ,   ჟამად,   რაცა   გინა,
1324   მაგრა თავი  უჩინოქმენ , დამალული  იყავ შინა ;   1304   მაგრა თავი  უჩინო ქმე ნ, დამალულ ი იყავ შინ ა;
1325   იმა ყმისა  მეუნებლე ხ ორციელი არ ავინ-ა;   1305   იმა ყმისა  მეუნებლე ხ ორციელი არ ავინ-ა;
1326   ნუთუ ვით რ ა მოვაგვარ ო, შენი ნა ხვა არ ეწყ ინა“.   1306   ნუთუ ვით რ ა მოვაგვარ ო, შენი ნა ხვა არ ეწყ ინა“.
1327     1307  
1328   ავთანდილ ქ ვაბსა დამა ლა ქალმან  მალვითა მა ლითა.   1308   ავთანდილ ქ ვაბსა დამა ლა ქალმან  მალვითა მა ლითა.
1329   იგი   ყმა   ცხენსა   გარდახდა,   შვენოდა   კაპარჭ-ხრმ ალითა ;   1309   იგი   ყმა   ცხენსა   გარდახდა,   შვენოდა   კაპარჭ-ხრმ ალითა ,
1330   ატირდეს მა ღლად ცრემლ ითა, ზღვათ აცა შესამა ლითა,   1310   ატირდეს მა ღლად ცრემლ ითა, ზღვათ აცა შესამა ლითა,
1331   ავთანდილ ს არკმლით უჭ ვრეტდა ჭვრ ეტითა იდუმ ალითა.   1311   ავთანდილ ს არკმლით უჭ ვრეტდა ჭვრ ეტითა იდუმ ალითა.
1332     1312  
1333   ამარტისფერ ად შეცვალა  ბროლი ცრე მლისა ბანა მან.   1313   ამარტის ფე რად შეცვალ ა ბროლი ცრ ემლისა ბან ამან.
1334   დიდხან იტი რეს ყმამან  და მან ქა ლმან შაოსა ნამან;   1314   დიდხან იტი რეს ყმამან  და მან ქა ლმან შაოსა ნამან;
1335   შე ხსნა,   შეიღო   აბჯარი,   ცხენიცა   შეიყვანა   მან ;   1315   შე
ხსნა,   შეიღო   აბჯარი,   ცხენიცა   შეიყვანა   მან ,
1336   დადუმდეს,  ცრემლნი მო ჰკვეთნა შა ვმან გიშრი სა დანამან .   1316   დადუმდეს,  ცრემლნი მო ჰკვეთნა შა ვმან გიშრი სა დანამან .
1337     1317  
1338   ავთანდილ   სარკმლით   უჭვრეტდა,   ტყვე,   სა მლ ით   ნააზატები.   1318   ავთანდილ   სარკმლით   უჭვრეტდა,   ტყვე,   სა
ით   ნააზატები.
1339   მან ქალმან  ქვეშე დაუ გო ვეფხის  ტყავისა ნა ტები;   1319   მან ქალმან  ქვეშე დაუ გო ვეფხის  ტყავისა ნა ტები;
1340   მას   ზედა   დაჯდა   იგი   ყმა,   სულთქვამს   ჭირ
მონამატები ,
  1320   მას   ზედა   დაჯდა   იგი   ყმა,   სულთქვამს   ჭირ - მონამატები ,
1341   სისხლისა ც რემლსა გაე წნა შუა გი შრისა სატე ბი.   1321   სისხლისა ც რემლსა გაე წნა შუა გი შრისა სატე ბი.
1342     1322  
1343   მან   ქალმან   ხელ
ყო   კვესითა   გზება   ცეცხლისა   ნელისა ,
  1323   მან   ქალმან   ხელ - ყო   კვესითა   გზება   ცეცხლისა   ნელისა .
1344   ეგონა ჭამა  ხორცისა შ ემწვრისა,  შეუქნელისა ;   1324   ეგონა ჭამა  ხორცისა შ ემწვრისა,  შეუქნელისა ;
1345   მიუპყრა,   ერთი   ახლიჩა,     ქმნაა   საქმისა   ძნელისა,     1325   მიუპყრა,   ერთი   ახლიჩა,  
ქმნაა   საქმისა   ძნელისა,
1346   ძალი არ ჰქ ონდა, დაუწ ყო გამოყრა  უცოხნელის ა.   1326   ძალი არ ჰქ ონდა, დაუწ ყო გამოყრა  უცოხნელის ა.
1347     1327  
1348   ცოტად მიწვ ა, მიიძინა , თუცა ყოლ ა ვერა მეტ ი;   1328   ცოტად მიწვ ა, მიიძინა , თუცა ყოლ ა ვერა მეტ ი;
1349   შეკრთა,   დიდნი   დაიზახნა,   წამო ვა   ვითა   რეტი,   1329   შეკრთა,   დიდნი   დაიზახნა,   წამო იჭ
  ვითა   რეტი,
1350   იზახდის და  წამ-წამ ი კრის გულსა  ლოდი, თავ სა კეტი.   1330   იზახდის და  წამ-წამ ი კრის გულსა  ლოდი, თავ სა კეტი.
1351   ცალ
კერძ   ზის   და   პირსა   იხოკს   ქალი   მისი   შენაჭვრეტი .
  1331   ცალ - კერძ   ზის   და   პირსა   იხოკს   ქალი   მისი   შენაჭვრეტი .
1352     1332  
1353   რად   დაჰბრუნდი?     მოახსენა,    
მითხარ,   რაცა   წაგეკიდა!“
  1333   რად   დაჰბრუნდი?     მოახსენა,     მითხარ,   რაცა   წაგეკიდა!“
1354   მან უბრძან ა: „მონადი რე მეფე ვი ნმე გარდმე კიდა,   1334   მან უბრძან ა: „მონადი რე მეფე ვი ნმე გარდმე კიდა,
1355   ჰყვეს ლაშქ არნი უთვალ ავნი, ბარგ ი მძიმედ ა ეკიდა,   1335   ჰყვეს ლაშქ არნი უთვალ ავნი, ბარგ ი მძიმედ ა ეკიდა,
1356   იგი მინდორ ს ნადირობდ ა, დაეფანჩ ა მარეკი,  და-.   1336   იგი მინდორ ს ნადირობდ ა, დაეფანჩ ა მარეკი,  და-.
1357     1337  
1358  
სევდად   მეცა   კაცთა   ნახვა,   ცეცხლი   უფრო   გავიალე ,
  1338   სევდად   მეცა   კაცთა   ნახვა,   ცეცხლი   უფრო   გავიალე :
1359   არ   მივეო   ახლოს   შეყრად,   თავი   ჩემი   შევიწყალე ,   1339   არ   მივეო   ახლოს   შეყრად,   თავი   ჩემი   შევიწყალე ;
1360   მათგან   წყ
ალი   შემოვბრუნდ ი,   ტყესა   შიგან   დავიმალე .
  1340   მათგან   ალი   შემოვბრუნდ ი,   ტყესა   შიგან   დავიმალე
.
1361  
თქვ :   ნუთუმცა   უკუმრიდა,   რა   გათენდეს,   წავალ   ხვალე“.
  1341   თქვ :  
ნუთუმცა   უკუმრიდა,   რა   გათენდეს,   წავალ   ხვალე“.
1362     1342  
1363   ქალსა   ცრემლი   გა
დმოსცვივდა   ას
ნაკეცი,   ბევრის
ბევრად;
  1343   ქალსა   ცრემლი   გა დმოსცვივდა   ას - ნაკეცი,   ბევრის - ბევრად;
1364   მოახსენა:  „მხეცთა თა ნა იარები  მარტო ტევრ ად,   1344   მოახსენა:  „მხეცთა თა ნა იარები  მარტო ტევრ ად,
1365   არას   კაცსა   არ   იახლებ   საუბრად   და   შემაქცევრა ;   1345   არას   კაცსა   არ   იახლებ   საუბრად   და   შემაქცევრა ,
1366   მას   მაგითა   ვერა   არგებ,   დღეთა   შენთა   ცუდად  
ლევ   რად?
  1346   მას   მაგითა   ვერა  
არგებ,   დღეთა   შენთა   ცუდად   ლევ   რად?
1367     1347  
1368  
ყოვლი   პირი   ქვეყანისა   ერთობ   სრულად   მოგივლია ,
  1348   ყოვლი   პირი   ქვეყანისა   ერთობ   სრულად   მოგივლია .
1369   ერთი   კაცი   შემაქცევრა   შენად   ვითა   დაგელია ,   1349   ერთი   კაცი   შემაქცევრა   შენად   ვითა   დაგელია ?
1370   გეახლოს   და   არ   გაშმაგდე,   თუცა   ჭირი   არ   გაკლია .   1350   გეახლოს   და   არ   გაშმაგდე,   თუცა   ჭირი   არ   გაკლია ;
1371   შენ მოჰკვდ ე და იგი წ ახდეს, ესე  შენთვის რ ა მადლია?“   1351   შენ მოჰკვდ ე და იგი წ ახდეს, ესე  შენთვის რ ა მადლია?“
1372     1352  
1373   უბრძანა: „ დაო, ეგეა  მსგავსი შე ნისა გულის ა,   1353   უბრძანა: „ დაო, ეგეა  მსგავსი შე ნისა გულის ა,
1374   მაგრა არ ა რის ქვეყან ად წამალი  ამა წყლული სა!   1354   მაგრა არ ა რის ქვეყან ად წამალი  ამა წყლული სა!
1375   ვის   ძალ
უც   პოვნა   კაცისა,   თვით   სოფლად   არ
მოსრულისა ?
  1355   ვის   ძალ - უც   პოვნა   კაცისა,   თვით   სოფლად   არ - მოსრულისა ,
1376   ჩემი ლხინი ა სიკვდილი , გაყრა ხო რცთა და სუ ლისა.   1356   ჩემი ლხინი ა სიკვდილი , გაყრა ხო რცთა და სუ ლისა.
1377     1357  
1378  
ღმერთმან   სხვა ცა   ეტლსა   ჩემსა   რაცა   კაცი   რად   და ბადა,
  1358   ღმერთმან   სხვა
ცა   ეტლსა   ჩემსა   რაცა   კაცი   რად   და
ბადა,
1379   სიახლე და  საუბარი თუ მცა მისი მ ე მეწადა! LF   1359   სიახლე და  საუბარი თუ მცა მისი მ ე მეწადა! LF
1380   ვინმცა გას ძლნა ჭირნი  ჩემნი, ან უ ვინმცა შ ეეცადა?   1360   ვინმცა გას ძლნა ჭირნი  ჩემნი, ან უ ვინმცა შ ეეცადა?
1381   შენგან კიდ ე ხორციელი , დაო, მივ ის არასადა “.   1361   შენგან კიდ ე ხორციელი , დაო, მივ ის არასადა “.
1382     1362  
1383   ქალმან ჰკა დრა: „არ გ ამიწყრე, ვ იშიშვი და  ვიაჯ დია; LF   1363   ქალმან ჰკა დრა: „არ გ ამიწყრე, ვ იშიშვი და  ვიაჯ დია; LF
1384   რათგან  
ღმერთსა   ვაზირობა   შენი   ჩემზედ   მოუგდია,
  1364   რათგან ,   ღმერთსა   ვაზირობა   შენი   ჩემზედ   მოუგდია,
1385   ვერ   დავმალავ ,   უკეთეს   რაცა   საქმე   გამიცდია.   1365   ვერ   დავმალავ  
უკეთეს სა,   რაცა   საქმე   გამიცდია.
1386   არა   ვარგა   უსაზომო,   თავი   ზომსა   გარდგიხდია
.
  1366   არა   ვარგა   უსაზომო,   თავი   ზომსა   გარდგიხდია .
1387          
1388   მისი მძებნ ელი იყომცა  ჭკუითა მე ტისმეტითა;        
1389   შენ კაცთა  ნაცვლად ნა დირთა ახლა ვ ცნობითა  რეტითა;        
1390   სჯობს, ერთ ი კაცი იახ ლო, ილხენდ ე მისით ჭვ რეტითა.        
1391   ვით იადონი  არ მოჰკვდ ე ბულბულოს  თესლთა კვ ნეტითა“.        
1392     1367  
1393   ყმამან   უთხრა:   „რას   მენუკ
,   არა   ვიცი,   გამიცხადე !
  1368   ყმამან   უთხრა:   „რას   მენუკ
,   არა   ვიცი,   გამიცხადე .
1394   კაცი ჩემად  სამსახურა დ უღმრთოდ  მემცა ვით  დავბადე!   1369   კაცი ჩემად  სამსახურა დ უღმრთოდ  მემცა ვით  დავბადე!
1395   ღმერთსა ჩე მი უბედობა  უნდა, მემ ცა რას ვეც ადე!   1370   ღმერთსა ჩე მი უბედობა  უნდა, მემ ცა რას ვეც ადე!
1396   განაღამცა  გავნადირდი , თავი ასრ ე გავიხადე “.   1371   განაღამცა   გავნადირდ ი, თავი ას რე გავიხად ე“.
1397     1372  
1398   ქალმან კვლ ა ჰკადრა:  „გაგსაჯე მ ეტითა შეგო ნებითა,   1373   ქალმან კვლ ა ჰკადრა:  „გაგსაჯე მ ეტითა შეგო ნებითა,
1399   მაგრა თუ კ აცი მოგგვა რო, მოგყვე ს თავისა ნ ებითა,   1374   მაგრა თუ კ აცი მოგგვა რო, მოგყვე ს თავისა ნ ებითა,
1400   იგი   გეახლოს,   ილხენდე   მისითა   შემეცნებით ,   1375   იგი   გეახლოს,   ილხენდე   მისითა   შემეცნებით ;
1401   ფიცე,   არ   მოჰკლა,   არ   იყო,   არ ,   სავნებლისა   ვნებითა !
  1376   ფიცე,   არ   მოჰკლა,   არ   იყო,   არ - სავნებლისა   ვნებითა
.
1402     1377  
1403  
მან   ძან ა:   „თუ   მიჩვენებ,   ვნახავ,   დიდად   გავიხარებ,
  1378   ყმა მან   თხ
ა:   „თუ   მიჩვენებ,   ვნახავ,   დიდად   გავიხარებ,
1404   სიყვარულმა ნ მისმან,  ვისთვის ხე ლი მინდორს  თავსა ვარ ებ,   1379   სიყვარულმა ნ მისმან,  ვისთვის ხე ლი მინდორს  თავსა ვარ ებ,
1405   არას  
უზამ   უგემურსა,   არა   ოდეს   გავამწარებ ;
  1380   არას   უზამ   უგემურსა,   არა  
ოდეს   გავამწარებ ;
1406   რაცა ჩემგა ნ ეამების,  ვაამებ და  შევიყვარე ბ“.   1381   რაცა ჩემგა ნ ეამების,  ვაამებ და  შევიყვარე ბ“.
1407     1382   შეყრა ტარი ელისა და ა ვთანდილისა
1408   ქალი ადგა  და წავიდა  მის ყმისა  მოსაყვანებ ლად;   1383   ქალი ადგა  და წავიდა  მის ყმისა  მოსაყვანებ ლად;
1409   არ   ეწყინაო“,   უამბობს,   არს   მისად   მაგულვანებ ლად,   1384   არ   ეწყინაო“,   უამბობს,   არს   მისად   მაგულვანებ ლად,
1410   ხელი მოჰკი და, მოჰყვა ნდა, ვით მ თვარე მოსა ვანებლად; LF   1385   ხელი მოჰკი და, მოჰყვა ნდა, ვით მ თვარე მოსა ვანებლად; LF
1411   იგი რა ნახ ა ტარიელ,  თქვა მზისა  დასაგვანე ბლად.   1386   იგი რა ნახ ა ტარიელ,  თქვა მზისა  დასაგვანე ბლად.
1412     1387  
1413   გამოეგება  ტარიელ, მა რთებს ორთა ვე მზე დარ ად,   1388   გამოეგება  ტარიელ, მა რთებს ორთა ვე მზე დარ ად,
1414   ანუ   ცით   მთვარე  
უღრუბლო   შუქთა   მოჰფენდეს   ქვე   ბარად ,
  1389   ანუ   ცით   მთვარე ,   უღრუბლო   შუქთა   მოჰფენდეს   ქვე   ბარად ;
1415   რომე მათ თ ანა ალვისა  ხეცა ვარგ  იყო ხედ ა რად,   1390   რომე მათთა ნა ალვისა  ხეცა ვარგი ყო ხედ არა დ,
1416   ჰგვანდეს   შვიდთავე   მნათობთა,   სხვადმცა   რისად   ვთქვ   მე   და   რად!   1391   ჰგვანდეს   შვიდთავე   მნათობთა,   სხვადმცა   რისად   ვთქვ   მე   და   რად!
1417     1392  
1418   მათ აკოცეს  ერთმანერთ სა, უცხოობ ით არ დარი დეს,   1393   მათ აკოცეს  ერთმანერთ სა, უცხოობ ით არ დარი დეს,
1419   ვარდსა   ხლეჩდეს,   ბაგეთაგან   კბილნი   თეთრნი   გამოსჭვირდ ეს ,   1394   ვარდსა   ხლეჩდეს,   ბაგეთაგან   კბილნი   თეთრნი   გამოსჭვირდ ეს ;
1420   ყელი   ყელსა   გა დააჭ
ეს,   ერთმანერთს   აუტირდეს,
  1395   ყელი   ყელსა   გა
დააჭ
ეს,   ერთმანერთს   აუტირდეს,
1421   ქარვად შექ მნნეს იაგუ ნდნი მათნი , თუცა ლალ ად ღირდეს.   1396   ქარვად შექ მნნეს იაგუ ნდნი მათნი , თუცა ლალ ად ღირდეს.
1422     1397  
1423   მობრუნდეს ,   ყმამან   ავთანდილს   ხელი   შეუპყრა   ხელითა,   1398   მობრუნდეს ;   ყმამან   ავთანდილს   ხელი   შეუპყრა   ხელითა,
1424   ერთგან   დასხდეს   და   იტირეს   დიდხან   ცრემლითა   ცხელითა .   1399   ერთგან   დასხდეს   და   იტირეს   დიდხან   ცრემლითა   ცხელითა ;
1425   ასმათი   სულსა   უღებდა  
სიტყვითა   საკვირველი თა:
  1400   ასმათი   სულსა   უღებდა ,   სიტყვითა   საკვირველი თა:
1426   თავთა   ნუ   და ხოცთ,   ნუ   ბნელ
იქ
  მზესა   თქვენითა   ბნელითა !
  1401   თავთა   ნუ   და
ხოცთ,   ნუ   ბნელ - იქ   მზესა   თქვენითა   ბნელითა
.
1427     1402  
1428   ტარიელის   ვარდი   იყო   დათრთვილულ ი,   არ  
დაზრული;
  1403   ტარიელის   ვარდი   იყო   დათრთვილულ ი,   არ - დაზრული;
1429   ყმასა უთხრ ა: „მესწრა ფების, მით ხარ შენი დ აფარული,   1404   ყმასა უთხრ ა: „მესწრა ფების, მით ხარ შენი დ აფარული,
1430   ვინ ხარ, ა ნუ სით მოს რულ ხარ, ს ადაური, სი თ მოსრული?   1405   ვინ ხარ, ა ნუ სით მოს რულხარ, სა დაური, სით  მოსრული? LF
1431   მე სიკვდილ სა აღარ ვა ხსოვ, ვარ  მისგანცა გ ანწირული“.   1406   მე სიკვდილ სა აღარ ვა ხსოვ, ვარ  მისგანცა გ ანწირული“.
1432     1407  
1433   ავთანდილ გ ასცა პასუხ ი, სიტყვებ ი ლამაზები ა:   1408   ავთანდილ გ ასცა პასუხ ი, სიტყვებ ი ლამაზები ა:
1434   ლომო   და   გმირო   ტარიელ,   ვის   თავი   გინაზებია ,   1409   ლომო   და   გმირო   ტარიელ,   ვის   თავი   გინაზებია :
1435   მე ვარ არა ბი, არაბეთ ს არს ჩემი  დარბაზები ა,   1410   მე ვარ არა ბი, არაბეთ ს არს ჩემი  დარბაზები ა,
1436   მიჯნურობით ა დამწვარ  ვარ, ცეცხლ ი უშრეტი მ გზებია.   1411   მიჯნურობით ა დამწვარვ არ, ცეცხლი  უშრეტი მგ ზებია.
1437     1412  
1438  
მე   პატრონისა   ჩემისა   ასული   შემყვარები ა;
  1413   მე   პატრონისა   ჩემისა   ასული   შემყვარები ა;
1439   თვით   მეფედ   მათად   მას   ხედვენ   მონები   მკლავ
მაგრებია.
  1414   თვით   მეფედ   მათად   მას   ხედვენ   მონები   მკლავ - მაგრებია.
1440   თუცა   არ   მიცნობ,   გინახავ,   თუ   ვითა   აზრებია,   1415   თუცა   არ   მიცნობ,   გინახავ,   თუ   ვითა   აზრებია,
1441   გახსოვსცა,   ოდეს   და ხოცე   მონები   არ
საპყრებია?
  1416   გახსოვსცა,   ოდეს   და
ხოცე   მონები   არ - საპყრებია?
1442     1417  
1443  
შენ   მინდორს   გნახეთ   გაჭრილი,   ჩვენ   ზედა   გარდგეკიდე ნით,
  1418   შენ   მინდორს   გნახეთ   გაჭრილი,   ჩვენ   ზედა   გარდგეკიდე ნით,
1444   პატრონი   ჩემი   გაგიწყრა,   ჩვენ   ხაფად   წაგეკიდენი ,   1419   პატრონი   ჩემი   გაგიწყრა,   ჩვენ   ხაფად   წაგეკიდენი :
1445   გიხმეთ,   არ   მოხვე
,   ლაშქარნი   უკანა   გამოგკიდენ ით,
  1420   გიხმეთ,   არ   მოხვე ,   ლაშქარნი   უკანა   გამოგკიდენ ით,
1446   შენ ველნი  წითლად შეღ ებენ სრულა დ სისხლისა  კი დენით.   1421   შენ ველნი  წითლად შეღ ებენ სრულა დ სისხლისა  კი დენით.
1447     1422  
1448  
ყველაკასა   მათრახითა   თავი   უხრმლოდ   გარდაჰკვეთ ეთ.
  1423   ყველაკასა   მათრახითა   თავი   უხრმლოდ   გარდაჰკვეთ ეთ.
1449   მეფე შეჯდა , დაგვეკარ გე, კვალი  შენი ვერ მ ოვკვეთეთ, LF   1424   მეფე შეჯდა , დაგვეკარ გე, კვალი  შენი ვერ მ ოვკვეთეთ, LF
1450   ვითა   ქაჯი   დაგვემალე,   მონებიცა   დავაფეთეთ ,   1425   ვითა   ქაჯი   დაგვემალე,   მონებიცა   დავაფეთეთ ;
1451   ამან უფრო  დაგვაშმაგნ ა, თავი სრ ულად გავაშ ეთეთ.   1426   ამან უფრო  დაგვაშმაგნ ა, თავი სრ ულად გავაშ ეთეთ.
1452     1427  
1453  
ჭმუნვა   შეექმნა,   თქვენც   იცით,   ხელმწიფე   ნებიერია.
  1428   ჭმუნვა   შეექმნა,   თქვენც   იცით,   ხელმწიფე   ნებიერია.
1454   მოგნახეს,  გძებნეს ყო ველგან, მა თ რუკა დაუ წერია,   1429   მოგნახეს,  გძებნეს ყო ველგან, მა თ რუკა დაუ წერია,
1455   ვერ   ნახეს   შენი  
ნახ ულ   ვერცა   ყმა,   ვერცა   ბერია;
  1430   ვერ   ნახეს   შენი   ნახ ავ   ვერცა   ყმა,   ვერცა   ბერია;
1456   აწ გამომგზ ავნა, რომე ლსა ვერ მზ ე ჰგავს, ვ ერ ეთერია.   1431   აწ გამომგზ ავნა, რომე ლსა ვერ მზ ე ჰგავს, ვ ერ ეთერია.
1457     1432  
1458  
მიბრძანა:   «მიცან   ამბავი   მის   ყმისა   წა
ხდომილისა,
  1433   მიბრძანა:   «მიცან   ამბავი   მის   ყმისა   წა ხდომილისა,
1459   მაშინ ვარ  მქმნელი სა ქმისა, მის  შენგან მო ნდომილისა» .   1434   მაშინ ვარ  მქმნელი სა ქმისა, მის  შენგან მო ნდომილისა» .
1460   სამ წლამდი ს მითხრა დ ადენა უმის ოდ ცრემლთა  მილისა.   1435   სამ წლამდი ს მითხრა დ ადენა უმის ოდ ცრემლთა  მილისა.
1461   არ   გიკვირს,   გავსძ  
ვერ
ჭვრეტა   მისისა   მე   ღიმილისა?!
  1436   არ   გიკვირს,   გავსძ
  ვერ - ჭვრეტა   მისისა   მე   ღიმილისა?!
1462     1437  
1463  
აქანამდის   მნახავიცა   კაცი   შენი   არ   მენახა;
  1438   აქანამდის   მნახავიცა   კაცი   შენი   არ   მენახა;
1464   თურქნი ვნა ხენ, რომე  თქვენთვის  სიტყვა რამ ე გაემკვახ ა;   1439   თურქნი ვნა ხენ, რომე  თქვენთვის  სიტყვა რამ ე გაემკვახ ა;
1465   მათრახითა   ჩამოგეგდო ,   ერთი  
მკვდართა   დაგესახა;
  1440   მათრახითა   ჩამოგეგდო  
ერთი ,   მკვდართა   დაგესახა;
1466   მათ   მასწავლეს,   ძმა   რომელთა   სულ
მობრძავი   სამე ,   გლახ,   ა“.
  1441   მათ   მასწავლეს,   ძმა   რომელთა   სულ - მობრძავი   სამე  
გლახ,   ა“.
1467     1442  
1468   ტარიელსცა  აეხსენა ომ ი მათი მაშ ინდელი,   1443   ტარიელსცა  აეხსენა ომ ი მათი მაშ ინდელი,
1469   იტყვის:   „მახსოვს   ეგე   საქმე,   თუ
ცა   არის   ადრინდელი;
  1444   იტყვის:   „მახსოვს   ეგე   საქმე,   თუ ცა   არის   ადრინდელი;
1470   ერთგან გნა ხენ ნადირო ბას შენ და  შენი მე გ ამზრდელი; LF   1445   ერთგან გნა ხენ ნადირო ბას შენ და  შენი მე გ ამზრდელი; LF
1471   მით   ვტიროდი,   მომეგონა   მე,   გლახ,   ჩემი   წა
მწყმედელი.
  1446   მით   ვტიროდი,   მომეგონა   მე,   გლახ,   ჩემი   წა მწყმედელი.
1472     1447  
1473  
რას   მაქნევდით,   რა   გინდოდა,   ერთმა
ერთსა   რითა   ვჰგვანდით? !
  1448   რას   მაქნევდით,   რა   გინდოდა,   ერთმა ერთსა   რითა   ვჰგვანდით?
1474   თქვენ მორჭ მულნი სთამ აშობდით, ჩ ვენ მტირალ ნი ღაწვთა  ვბანდით.   1449   თქვენ მორჭ მულნი სთამ აშობდით, ჩ ვენ მტირალ ნი ღაწვთა  ვბანდით.
1475   რა მონანი  შესაპყრობლ ად მომწიენ ით, გაჰგულ ვანდით,   1450   რა მონანი  შესაპყრობლ ად მომწიენ ით, გაჰგულ ვანდით,
1476   აწ   ვეჭვ,   რომე   ჩემად   ნაცვლად   თანა   მკვდართა   წა იტანდით.   1451   აწ   ვეჭვ,   რომე   ჩემად   ნაცვლად   თანა   მკვდართა   მი იტანდით.
1477     1452  
1478  
მოვიხედენ,   მომეწია ;   რა   პატრონი   შენი   ვნახე,
  1453   მოვიხედენ,   მომეწია ,   რა   პატრონი   შენი   ვნახე,
1479   ხელმწიფობი თ შემებრალ ნეს, ამად  ხელი არ შე ვახე,   1454   ხელმწიფობი თ შემებრალ ნეს, ამად  ხელი არ შე ვახე,
1480   თვალთა   წინა   გამოვექეც,   მეტი   არა   შე
უზ
ახე .
  1455   თვალთა   წინა   გამოვექეც,   მეტი   არა   შე უზ ახე ;
1481   ჩემი   ცხენი   უჩინოსა   ჰგავს   და   სხვას
მცა   რას   ვასახე!
  1456   ჩემი   ცხენი   უჩინოსა   ჰგავს   და   სხვას მცა   რას   ვასახე!
1482     1457  
1483  
კაცმან   ვერ   ასწრას   თვალისა   დაფახვა,   დაწამწამებ ა,
  1458   კაცმან   ვერ   ასწრას   თვალისა   დაფახვა,   დაწამწამებ ა,
1484   მას   გავექცევი ,   ვისგანცა   ჩემი   არა   ვცნა   ამება .   1459   მას   გავექცევი  
ვისგანცა   ჩემი   არა   ვცნა   ამება ;
1485   მათ თურქთა  მიღმა გამ ეგო მე არა ს არ შეწამ ება,   1460   მათ თურქთა  მიღმა გამ ეგო მე არა ს არ შეწამ ება,
1486   ავად შვენო და მორევნა  და ჩემი დ ათამამება.   1461   ავად შვენო და მორევნა  და ჩემი დ ათამამება.
1487     1462  
1488  
აწ   ვაშად   მოხვე,     მეამა   ნახვა   შენისა   პირისა ,  
  1463   აწ   ვაშად   მოხვე,  
მეამა   ნახვა   შენისა   პირისა !
1489   ტანად   სარო   და   პირად   მზე,   მამაცად   მსგავსი   გმირისა !   1464   ტანად   სარო   და   პირად   მზე,   მამაცად   მსგავსი   გმირისა ,
1490   მაგრა   გარჯილ   ხარ,   არა   ხარ   გარდაუხდელ   ჭირისა :   1465   მაგრა   გარჯილხარ,   არა   ხარ   გარდაუხდელ   ჭირისა .
1491   ძნელია   პოვნა   კაცისა   ღმრთივ   ზეცით   განაწირისა !
  1466   ძნელია   პოვნა   კაცისა   ღმრთივ   ზეცით   განაწირისა
!
1492     1467  
1493   ავთანდილ უ თხრა: „ვით  მაქებ საქ ები ბრძენთ ა ენისა?   1468   ავთანდილ უ თხრა: „ვით  მაქებ საქ ები ბრძენთ ა ენისა?
1494   მაგისად   ნაცვლად   რამც   იყავ   ღირსი   ქებისა   თქვენისა!   1469   მაგისად   ნაცვლად   რამც   იყავ   ღირსი   ქებისა   თქვენისა!
1495   სახე ხარ მ ზისა ერთის ა, ზეცით მ ნათისა ზენ ისა,   1470   სახე ხარ მ ზისა ერთის ა, ზეცით მ ნათისა ზენ ისა,
1496   რათგან ვერ  შეგცვლის  პატიჟი ეგზ ომთა ცრემლ თა დენისა.   1471   რათგან ვერ  შეგცვლის  პატიჟი ეგზ ომთა ცრემლ თა დენისა.
1497     1472  
1498  
ამა   დღემან   დამავიწყა,   გული   ჩემი   ვინ   დაბინდა;
  1473   ამა   დღემან   დამავიწყა,   გული   ჩემი   ვინ   დაბინდა;
1499   დამიგდია   სამსახური,  
 
იქმნას,   რაცა   გინდა;
  1474   დამიგდია   სამსახური,   ,   იქმნას,   რაცა   გინდა;
1500   იაგუნდი   ეგრეცა   სჯობს,   ათასჯერმცა   მინა   მინდა ;   1475   იაგუნდი   ეგრეცა   სჯობს,   ათასჯერმცა   მინა   მინდა ,
1501   შენ გეახლო  სიკვდილამ დის, ამის  მეტი არა მ ინდა!“   1476   შენ გეახლო  სიკვდილამ დის, ამის  მეტი არა მ ინდა!“
1502     1477  
1503   ტარიელ უთხ რა: „მე შე ნი გული აწ  მემხურვალ ების;   1478   ტარიელ უთხ რა: „მე შე ნი გული აწ  მემხურვალ ების;
1504   მიკვირს, თ უ ნაცვლად  მაგისად შე ნ ჩემი რა  გევალების!   1479   მიკვირს, თ უ ნაცვლად  მაგისად შე ნ ჩემი რა  გევალების!
1505   მაგრა წესი ა, მიჯნური  მიჯნურსა  შეებრალები ს,   1480   მაგრა წესი ა, მიჯნური  მიჯნურსა  შეებრალები ს,
1506   შენ   საყვარელსა   გაგყარო,   ესე   რა   გენაცვალებ ის!
  1481   შენ   საყვარელსა   გაგყარო,   ესე   რა   გენაცვალებ ის!
1507     1482  
1508  
წამოსრულ   ხარ   ჩემად   ძებნად,   პატრონისა   სამსახურად ;
  1483   წამოსრულხა   ჩემად   ძებნად,   პატრონისა   სამსახურად ;
1509   ღმერთმან ქ მნა და გიპ ოვნივარ, შ ენცა ცდილ  ხარ მამაცუ რად.   1484   ღმერთმან ქ მნა და გიპ ოვნივარ, შ ენცა ცდილხ არ მამაცურ ად.
1510   მაგრა ჩემს ა რა გიამბ ობს, გამოჭ რილ ვარ ას რე თუ რად!   1485   მაგრა ჩემს ა რა გიამბ ობს, გამოჭ რილვარ ასრ ე თუ რად! LF
1511   მე თუ ვიტყ ვი, დამწვა ვს ცეცხლი  ცხელი, შემ იქს ალად,  მურად“.   1486   მე თუ ვიტყ ვი, დამწვა ვს ცეცხლი  ცხელი, შემ იქს ალად,  მურად“.
1512     1487  
1513   ასმათ   უთხრა:   ლომო,   ცრემლით  
მაგა   ცეცხლსა   რა   ერგების!
  1488   ასმათ   უთხრა:  
ცრემლით ,   ლომო,   მაგა   ცეცხლსა   რა   ერგების!
1514   მე ვითა ვთ ქვა წვევა  თქმისა, რა თგან ეგრე  არ ეგების!   1489   მე ვითა ვთ ქვა წვევა  თქმისა, რა თგან ეგრე  არ ეგების!
1515   ვხედავ, ეს ე ხელი ვინ მე მოყმე შ ენთვის წაე გების,   1490   ვხედავ, ეს ე ხელი ვინ მე მოყმე შ ენთვის წაე გების,
1516   ცნას მიზეზ ი შენთა წყ ლულთა, ქმნ ას, რა ღონ ე აეგების.   1491   ცნას მიზეზ ი შენთა წყ ლულთა, ქმნ ას, რა ღონ ე აეგების.
1517     1492  
1518  
მეხვეწებოდ ა,   ლამოდა   ჩემგან   რასამე   სმენასა;
  1493   მეხვეწებოდ ა,   ლამოდა   ჩემგან   რასამე   სმენასა;
1519   ნუ  
ყოს   ღმერთმან,   გაძლება   მემცა   ვით   მივეც   ენასა!
  1494   ნუ   ყოს  
ღმერთმან,   გაძლება   მემცა   ვით   მივეც   ენასა!
1520   თუ   რას   სცნობს,   ვეჭო  
ამისგან   თქვენსა   რასამე   ლხენასა.
  1495   თუ   რას   სცნობს,   ვეჭო   ამისგან   თქვენსა   რასამე   ლხენასა.
1521   არს უკეთეს ი, რაცაღა  სწადს განგ ებასა ზენა სა“.   1496   არს უკეთეს ი, რაცაღა  სწადს განგ ებასა ზენა სა“.
1522     1497  
1523   ამას   დაყმუნდა   ტარიელ ,   დამწვარი  
დაავლებული ;
  1498   ამას   დაყმუნდა   ტარიელ  
დამწვარი ,   დაავლებული ;
1524   ასმათს უბრ ძანა: „მას  აქათ შენ  ხარ ჩემ თა ნა ხლებული ;   1499   ასმათს უბრ ძანა: „მას  აქათ შენ  ხარ ჩემთან ა ხლებული;
1525   რად არა იც ი, უწამლო  არს ლები ე სე ლებული!   1500   რად არა იც ი, უწამლო  არს ლები ე სე ლებული!
1526   კვლა ესე ყ მა მწვავს  მტირალი, ც რემლითა და ვალებული. LF   1501   კვლა ესე ყ მა მწვავს  მტირალი, ც რემლითა და ვალებული. LF
1527     1502  
1528   კაცმან ვით  პოვოს, ღმ რთისაგან რ აცა არდანა ბადია!   1503   ყმასა   უთხრა:   „ვინცა   კაცმან   ძმა   იძმოს ,     და
ცა  
იდოს,
1529   მით გული ჩ ემი სახმილ მან აწ ასრ ე დანაბა დ ია;   1504   ხამს   თუ ,   მისთვის   სიკვდილსა   და   ჭირსა   თავი   არ   დარიდოს :
1530   კვლა გზასა  მიკრავს,  მიჭირავს,  მითქს ბადე  დანაბადია ;   1505   ღმერთმან   ერთი     აცხოვნოს,   თუ   მეორე   არ   წაწყმიდოს!
1531   აწ ხელთა,  ნაცვლად ლხ ინისა, ჩალ ა მაქვს და  ნაბადია. LF        
1532          
1533   მაგრა ღმერ თმან მოწყა ლემან მით  ცნობითა ერ თით მზითა LF        
1534   ორი მისი მ ოწყალება დ ღესცა მომც ა ამა გზით ა:        
1535   პირველ, შე ჰყრის მოყვ არულთა ჩემ ით რათმე მ იზეზითა,        
1536   კვლა ნუთუმ ცა სრულად  დამწვა ცეც ხლთა ცხელთ ა ანაგზითა “.        
1537          
1538   ყმასა   უთხრა:   „ვინცა   კაცმან  
იძმოს   ან   და - ცა - იდოს,
       
1539   ხამს ,   მისთვის   სიკვდილსა   და   ჭირსა   თავი   არ   დარიდოს ;        
1540   ღმერთმან   ერთი     აცხოვნოს,   თუ   მეორე   არ   წაწყმიდოს!        
1541   შენ ისმენდ ი, მე გიამ ბობ, რაცა  გინდა წამე კიდოს“.   1506   შენ ისმენდ ი, მე გიამ ბობ, რაცა  გინდა წამე კიდოს“.
1542     1507  
1543   ასმათს უთხ რა: „მოდი,  მოჯე, თან ა წყალი მო იტანე,   1508   ასმათს უთხ რა: „მოდი,  მოჯე, თან ა წყალი მო იტანე,
1544   დაბნედილსა  მაპკურებდ ი, გული მი თა გარდამბ ანე;   1509   დაბნედილსა  მაპკურებდ ი, გული მი თა გარდამბ ანე;
1545   მკვდარი მნ ახო, დამიტ ირე, სულთქ მა გაათანი სთანე,   1510   მკვდარი მნ ახო, დამიტ ირე, სულთქ მა გაათანი სთანე,
1546   მე   სამარე   გამითხარე,   აქა   მიწა   მიაკვანე !
  1511   მე   სამარე   გამითხარე,   აქა   მიწა   მიაკვანე
.
1547     1512  
1548   ღილ
ჩახსნილი   საამბობლად   დაჯდა,   მხარნი   ამოყარნა;
  1513   ღილ - ჩახსნილი   საამბობლად   დაჯდა,   მხარნი   ამოყარნა;
1549   ვითა მზე ჯ და მოღრუბლ ებით, დიდხ ან შუქნი ა რ ადარნა; LF   1514   ვითა მზე ჯ და მოღრუბლ ებით, დიდხ ან შუქნი ა რ ადარნა; LF
1550   ვერ   გაახვნა   სასაუბროდ ,   მან   ბაგენი  
გაამყარნა,
  1515   ვერ   გაახვნა   სასაუბროდ  
მან   ბაგენი ,   გაამყარნა,
1551   მერმე სულთ ქვნა, დაიზ ახნა, ცრემ ლნი ცხელნი  გარდმოყარ ნა.   1516   მერმე სულთ ქვნა, დაიზ ახნა, ცრემ ლნი ცხელნი  გარდმოყარ ნა.
1552     1517  
1553   მოსთქვამს:   „ჰა ჲჰაჲ ,   საყვარელო,   ჩემო,   ჩემთვის   დაკარგულ ,   1518   მოსთქვამს:   „ჰა ,   საყვარელო,   ჩემო,   ჩემთვის   დაკარგულ ,
1554   იმედო და ს იცოცხლეო,  გონებაო, ს ულო, გულო,   1519   იმედო და ს იცოცხლეო,  გონებაო, ს ულო, გულო,
1555   ვინ   მოგკვეთა,   არა   ვიცი,   ხეო,   ედემს   დანერგულო !   1520   ვინ   მოგკვეთა,   არა   ვიცი,   ხეო,   ედემს   დანერგულო ?
1556   ცეცხლმან ც ხელმან ვით  ვერ დაგწვ ა, გულო, ა სჯერ დადაგ ულო?!“   1521   ცეცხლმან ც ხელმან ვით  ვერ დაგწვ ა, გულო, ა სჯერ დადაგ ულო?!“
1557   ტარიელისაგ ან   თავის   ამბ ის   მბობა ,   ოდეს   ავთანდილს   უამბო   1522   ტარიელისაგ ან   თავის   ამბ
ის   მბობა  
ოდეს   ავთანდილს   უამბო
1558          
1559   ისმენდი, მ იეც გონება  ჩემთა ამბ ავთა სმენა სა,   1523   ისმენდი, მ იეც გონება  ჩემთა ამბ ავთა სმენა სა,
1560   საუბართა   და   საქმეთა  
ვითა   ძლივ   ვათქმევ   ენასა !
  1524   საუბართა   და   საქმეთა ,   ვითა   ძლივ   ვათქმევ   ენასა ;
1561   იგი,   ვინ   ხელ
მქმნა,   მოველი   მისგან   აროდეს   ლხენასა,
  1525   იგი,   ვინ   ხელ - მქმნა,   მოველი   მისგან   აროდეს   ლხენასა,
1562   ვისგან   შე
უცავ   სევდა ა,   სისხლისა   ღვართა   დენასა.
  1526   ვისგან   შე უცავ   სევდა ა,   სისხლისა   ღვართა   დენასა.
1563     1527  
1564  
ინდოეთს   შვიდთა   მეფეთა   ყოვლი   კაცი   ხართ   მცნობელი:
  1528   ინდოეთს   შვიდთა   მეფეთა   ყოვლი   კაცი   ხართ   მცნობელი:
1565   ექვსი სამე ფო ფარსადა ნს ჰქონდა,  თვით იყო  მპყრობელი,   1529   ექვსი სამე ფო ფარსადა ნს ჰქონდა,  თვით იყო  მპყრობელი,
1566   უხვი, მდიდ არი, უკადრ ი, მეფეთა  ზედა მფლობ ელი,   1530   უხვი, მდიდ არი, უკადრ ი, მეფეთა  ზედა მფლობ ელი,
1567   ტანად ლომი  და პირად  მზე, ომად  მძლე, რაზმ თა მწყობელ ი.   1531   ტანად ლომი  და პირად  მზე, ომად  მძლე, რაზმ თა მწყობელ ი.
1568     1532  
1569  
მამა  
ჩემი   ჯდა   მეშვიდე ,   მეფე   მებრძოლთა   მზარავი,  
  1533   მამა - ჩემი   ჯდა   მეშვიდე
,   მეფე   მებრძოლთა   მზარავი,
1570   სარიდან   ერქვა   სახელად,     მტერთა   სრვად   დაუფარავი;   1534   სარიდან   ერქვა   სახელად,  
მტერთა   სრვად   დაუფარავი;
1571   ვერვინ ჰკა დრებდის წყ ენასა, ვერ  ცხადი, ვე რცა მპარავ ი;   1535   ვერვინ ჰკა დრებდის წყ ენასა, ვერ  ცხადი, ვე რცა მპარავ ი;
1572   ნადირობდის   და   იშვებდის   საწუთრო
გაუმწარავი .
  1536   ნადირობდის   და   იშვებდის   საწუთრო - გაუმწარავი .
1573     1537  
1574  
ხალვა   მოსძულდა,   შეექმნა   გულს   კაეშანთა   ჯარები.
  1538   ხალვა   მოსძულდა,   შეექმნა   გულს   კაეშანთა   ჯარები.
1575   თქვა: «წამ იღია მტერთ აგან ძლევი თ ნაპირთა  არები,   1539   თქვა: «წამ იღია მტერთ აგან ძლევი თ ნაპირთა  არები,
1576   ყოვლგნით გ ამისხმან,  მორჭმით ვზ ი, მაქვს ზ ეიმი და ზა რები»;   1540   ყოვლგნით გ ამისხმან,  მორჭმით ვზ ი, მაქვს ზ ეიმი და ზა რები»;
1577   ბრძანა: «წ ავალ და მე ფესა ფარსა დანს შევეწ ყნარები». LF   1541   ბრძანა: «წ ავალ და მე ფესა ფარსა დანს შევეწ ყნარები». LF
1578     1542  
1579  
ფარსადანს   წინა   დაასკვნა   გაგზავნა   მოციქულისა ,
  1543   ფარსადანს   წინა   დაასკვნა   გაგზავნა   მოციქულისა .
1580   შესთვალა:  «შენ გაქვს  მეფობა ინ დოეთისა სრ ულისა;   1544   შესთვალა:  «შენ გაქვს  მეფობა ინ დოეთისა სრ ულისა;
1581   აწ მე მწად ს, თქვენსა  წინაშე მე ცა ვცნა ძა ლი გულისა,   1545   აწ მე მწად ს, თქვენსა  წინაშე მე ცა ვცნა ძა ლი გულისა,
1582   სახელი დარ ჩეს ჩემისა  ერთგულად  ნამსახურის ა».   1546   სახელი დარ ჩეს ჩემისა  ერთგულად  ნამსახურის ა».
1583     1547  
1584  
ფარსადან   შექმნა   ზეიმი   ამა   ამბ ისა   მცნობელმან .
  1548   ფარსადან   შექმნა   ზეიმი   ამა   ამბ
ისა   მცნობელმან .
1585   შესთვალა:  «ღმერთსა მ ადლობა შევ სწირე ხმელ თა მფლობელ მან,   1549   შესთვალა:  «ღმერთსა მ ადლობა შევ სწირე ხმელ თა მფლობელ მან,
1586   რათგან ეგე  ჰქმენ მეფ ემან, ჩემე ბრ ინდოეთს  მპყრობელმ ან.   1550   რათგან ეგე  ჰქმენ მეფ ემან, ჩემე ბრ ინდოეთს  მპყრობელმ ან.
1587   აწ მოდი, ა სრე პატივგ ცე, ვითა ძ მამან და მ შობელმან».   1551   აწ მოდი, ა სრე პატივ  გცე, ვითა  ძმამან და  მშობელმან» .
1588     1552  
1589  
ერთი   სამეფო  
საკარგვად,   უბოძა   ამირბარობა .
  1553   ერთი   სამეფო ,   საკარგვად,   უბოძა   ამირბარობა .
1590   თვით   ამირბარსა   ინდოეთს   აქვს   ამირ
სპასალარობ ა.
  1554   თვით   ამირბარსა   ინდოეთს   აქვს   ამირ - სპასალარობ ა.
1591   მეფედ   რა   დაჯდა,   არა   აქვ   ხელისა   მიუმწვდარო ბა;   1555   მეფედ   რა   დაჯდა,   არა   სჭირ   ხელისა   მიუმწვდარო ბა;
1592   სხვად პატრ ონია, მართ  ოდენ არა  აქვს კეისა რობა.   1556   სხვად პატრ ონია, მართ  ოდენ არა  აქვს კეისა რობა.
1593     1557  
1594  
თვით   მეფემან   მამა  
ჩემი   დაიჭირა   სწორად   თავსა.
  1558   თვით   მეფემან   მამა - ჩემი   დაიჭირა   სწორად   თავსა.
1595   თქვა: «ჩემ ებრი ამირბ არი, ნაძლე ვი ვარ, ვი სმცა ჰყავს ა!»   1559   თქვა: «ჩემ ებრი ამირბ არი, ნაძლე ვი ვარ, ვი სმცა ჰყავს ა!»
1596   ლაშქრობდის  და ნადირო ბდის, აძლე ვდიან მტერ ნი ზავსა. LF   1560   ლაშქრობდის  და ნადირო ბდის, აძლე ვდიან მტერ ნი ზავსა. LF
1597   მას არა ვჰ გავ ასრე,  ვითა მე სხ ვა კაცი არ ა მგავსა. LF   1561   მას არა ვჰ გავ ასრე,  ვითა მე სხ ვა კაცი არ ა მგავსა. LF
1598     1562  
1599  
ძე   არ  
ესვა   მეფესა   და   დედოფალსა   მზისა   დარსა,
  1563   ძე   არ   ესვა   მეფესა   და   დედოფალსა   მზისა   დარსა,
1600   ჭმუნვა ჰქო ნდა, ჟამი  იყო, მით ა ეხვნეს სპა ნი ზარსა. LF   1564   ჭმუნვა ჰქო ნდა, ჟამი  იყო, მით ა ეხვნეს სპა ნი ზარსა. LF
1601   ვა ,   კრულია   დღემცა   იგი,   მე   მივეცი   ამირბარსა!   1565   ვა
,   კრულია   დღემცა   იგი,   მე   მივეცი   ამირბარსა!
1602   მეფემან თქ ვა: «შვილა დ გავზრდი,  თვით ჩემი ვე გვარი ა რსა».   1566   მეფემან თქ ვა: «შვილა დ გავზრდი,  თვით ჩემი ვე გვარი ა რსა».
1603     1567  
1604  
მეფემან   და   დედოფალმან   მიმიყვანეს   შვილად   მათად,
  1568   მეფემან   და   დედოფალმან   მიმიყვანეს   შვილად   მათად,
1605   საპატრონოდ  მზრდიდეს  სრულთა ლაშ ქართა და ქ ვეყანათად,   1569   საპატრონოდ  მზრდიდეს  სრულთა ლაშ ქართა და ქ ვეყანათად,
1606   ბრძენთა მი მცეს სასწა ვლელად ხელ მწიფეთა ქც ევა-ქმნათა დ;   1570   ბრძენთა მი მცეს სასწა ვლელად ხელ მწიფეთა ქც ევა-ქმნათა დ;
1607   მოვიწიფე,   დავემსგავს   მზესა   თვალად,   ლომსა     ნაკვთად.   1571   მოვიწიფე,   დავემსგავს   მზესა   თვალად,   ლომსა  
ნაკვთად.
1608     1572  
1609  
ასმათ,   შენცა   ხარ   მოწამე   ჩემისა   ფერ
მიხდილისა,
  1573   ასმათ,   შენცა   ხარ   მოწამე   ჩემისა   ფერ - მიხდილისა,
1610   მზესა   მე   ვსჯობდი   შვენებით,   ვით   ბინდსა     ჟამი   დილისა;   1574   მზესა   მე   ვსჯობდი   შვენებით,   ვით   ბინდსა
ჟამი   დილისა;
1611   იტყოდეს ჩე მნი მნახავ ნი: «მსგავ სია ედემს  ზრდილისა».   1575   იტყოდეს ჩე მნი მნახავ ნი: «მსგავ სია ედემს  ზრდილისა».
1612   აწ მაშინდლ ისა ჩემისა  სახე ვარ  ოდენ ჩრდილ ისა.   1576   აწ მაშინდლ ისა ჩემისა  სახე ვარ  ოდენ ჩრდილ ისა.
1613     1577  
1614  
მე   ხუთისა   წლისა   ვიყავ,   დაორსულდა   დედოფალი“.
  1578   მე   ხუთისა   წლისა   ვიყავ,   დაორსულდა   დედოფალი“.
1615   ესე რა თქვ ა, ყმამან  სულთქვნა,  ცრემლით ბრ ძანა: „შობ ა ქალი“.   1579   ესე რა თქვ ა, ყმამან  სულთქვნა,  ცრემლით ბრ ძანა: „შობ ა ქალი“.
1616   დაბნედასა   მიეწურა,   ასმათ   ასხა   გულსა   წყალი ;   1580   დაბნედასა   მიეწურა,   ასმათ   ასხა   გულსა   წყალი :
1617   თქვა:   „მაშინვე   მზესა   ჰგვანდა,   აწ   მედების   სგან   ალი!   1581   თქვა:   „მაშინვე   მზესა   ჰგვანდა,   აწ   მედების   სგან   ალი!
1618          
1619   წიგნი წიგნ სა ეცემოდა , დედოფალი  ოდეს შობდ ა,        
1620   მოციქული –  მოციქულსა , ინდოეთი  სრულად სცნ ობდა;        
1621   მზე და მთვ არე განცხრ ებოდეს, სი ხარულით ცა  ნათობდა; LF        
1622   ყოვლი არსა დ შემოსრულ ი მხიარულა დ თამაშობდ ა.        
1623     1582  
1624  
ქება   არ   ითქმის   ენითა,   აწ   ჩემგან   ნაუბარითა.
  1583   ქება   არ   ითქმის   ენითა,   აწ   ჩემგან   ნაუბარითა.
1625   ფარსადან დ აჯდა ხარებ ად ზეიმითა  და ზარითა ;   1584   ფარსადან დ აჯდა ხარებ ად ზეიმითა  და ზარითა ;
1626   ყოვლგნით   მოვიდეს   მეფენი   ნიჭითა   მრავალ
გვარითა.
  1585   ყოვლგნით   მოვიდეს   მეფენი   ნიჭითა   მრავალ - გვარითა.
1627   საჭურჭლე   გასცეს ,   აივსნეს   ლაშქარნი   საბოძვარით ა.   1586   საჭურჭლე   გასცეს ;   აივსნეს   ლაშქარნი   საბოძვარით ა.
1628     1587  
1629  
საშობელი   გაიყარა,   ზრდა   დაგვიწყეს   მე   და   ქალსა.
  1588   საშობელი   გაიყარა,   ზრდა   დაგვიწყეს   მე   და   ქალსა.
1630   მართ მაშინ ვე ჰგვანდა  იგი მზისა  შუქთა ნას ამალსა.   1589   მართ მაშინ ვე ჰგვანდა  იგი მზისა  შუქთა ნას ამალსა.
1631  
უყვარდით   და   სწორად  
უჩნდით   მეფესა   და   დედოფალსა.
  1590   უყვარდით   და   სწორად   უჩნდით   მეფესა   და   დედოფალსა.
1632   აწ   ვახსენებ,   ვისგან   ჩემი   დაუდაგავს   გული   ალსა
.
  1591   აწ   ვახსენებ,   ვისგან   ჩემი   დაუდაგავს   გული   ალსა !
1633     1592  
1634   ყმა დაბნდა , რა სახელ ისა ხსენებ ასა მიეწურ ა;   1593   ყმა დაბნდა , რა სახელ ისა ხსენებ ასა მიეწურ ა;
1635   ავთანდილსც ა აეტირა,  მისმან ცეც ხლმან გულს ა მურა;   1594   ავთანდილსც ა აეტირა,  მისმან ცეც ხლმან გულს ა მურა;
1636   ქალმან   სულად   მოაქცია,   მკერდსა   წყალი   დააპკურა .   1595   ქალმან   სულად   მოაქცია,   მკერდსა   წყალი   დააპკურა ;
1637   თქვა: „ისმ ენდი, მაგრ ა ჩემი სიკ ვდილისა დღ ე დასტურ-ა .   1596   თქვა: „ისმ ენდი, მაგრ ა ჩემი სიკ ვდილისა დღ ე დასტურ-ა .
1638     1597  
1639  
მას   ქალსა   ნესტან-დარ ეჯან   იყო   სახელად   ხმობილი.
  1598   მას   ქალსა   ნესტან-დარ ეჯან   იყო   სახელად   ხმობილი.
1640   შვიდისა წლ ისა შეიქმნ ა ქალი წყნ არი და ცნო ბილი,   1599   შვიდისა წლ ისა შეიქმნ ა ქალი წყნ არი და ცნო ბილი,
1641   მთვარისა   მსგავსი,   მზისაგან   შვენებით  
ვერ
შეფრობილი;
  1600   მთვარისა   მსგავსი,  
შვენებით   მზისაგან   ვერ - შეფრობილი;
1642   მისსა   ვით   გასძლებს   გაყრასა   გული   ალმასი,   ობილი!   1601   მისსა   ვით   გასძლებს   გაყრასა   გული   ალმასი,   ობილი!
1643     1602  
1644  
იგი   ასრე   მოიწიფა,   მე   შემეძლო   შესლვა   ომსა;
  1603   იგი   ასრე   მოიწიფა,   მე   შემეძლო   შესლვა   ომსა;
1645   მეფე ქალსა  ვით ხედვი და მეფობის ა ქმნისა მ წთომსა,   1604   მეფე ქალსა  ვით ხედვი და მეფობის ა ქმნისა მ წთომსა,
1646   მამასავე   ხელთა   მიმცეს ,   რა   შევიქმენ   ამა   ზომსა ;   1605   მამასავე   ხელთა   მიმცეს ;   რა   შევიქმენ   ამა   ზომსა ,
1647   ვბურთობდი  და ვნადირო ბდი, ვით კ ატასა ვხოც დი ლომსა. LF   1606   ვბურთობდი  და ვნადირო ბდი, ვით კ ატასა ვხოც დი ლომსა. LF
1648     1607  
1649  
მეფემან   სახლ   ააგო  
შიგან   საყოფი   ქალისა :
  1608   მეფემან   კოშკ   ააგო ,   შიგან   საყოფი   ქალისა ;
1650   ქვად ფაზარ ი სხდა, კუ ბო დგა იაგ უნდისა, ლა ლისა,   1609   ქვად ფაზარ ი სხდა, კუ ბო დგა იაგ უნდისა, ლა ლისა,
1651   პირსა   ბა ჩა   და   საბანლად   სარაჯი   ვარდისწყალ ისა;   1610   პირსა   ბა ჩა ,   საბანლად   სარაჯი   ვარდის   წყალისა;
1652   იგი   მუნ   იყვის,   მედების   ვისგან   სახმილი   ალისა .   1611   იგი   მუნ   იყვის,   მედების   ვისგან   სახმილი   ალისა !
1653     1612  
1654  
დღე   და   ღამე   მუჯამრითა   ეკმეოდის   ალვა   თლილი;
  1613   დღე   და   ღამე   მუჯამრითა   ეკმეოდის   ალვა   თლილი;
1655   ზოგჯერ   კოშკს   ჯდის,   ზოგჯერ   ბა ჩას   ჩამოვიდის,   რა   დგის   ჩრდილი.   1614   ზოგჯერ   კოშკს   ჯდის,   ზოგჯერ   ბა ჩას   ჩამოვიდის,   რა   დგის   ჩრდილი.
1656   დავარ იყო  და მეფისა,  ქვრივი, ქ აჯეთს გათხ ოვილი,   1615   დავარ იყო  და მეფისა,  ქვრივი, ქ აჯეთს გათხ ოვილი,
1657   მას სიბრძნ ისა სასწავ ლელად თვით  მეფემან მ ისცა შვილი .   1616   მას სიბრძნ ისა სასწავ ლელად თვით  მეფემან მ ისცა შვილი .
1658     1617  
1659  
სრა   ედგა   მოფარდაგულ   ოქსინოთა   და   შარდითა;
  1618   სრა   ედგა   მოფარდაგულ   ოქსინოთა   და   შარდითა;
1660   ვერვინ ვხე დევდით, შე იქმნა პირი თა მინა-ვა რდითა;   1619   ვერვინ ვხე დევდით, შე იქმნა პირი თა მინა-ვა რდითა;
1661   ასმათ და ო რნი მონანი  ჰყვიან, ი მღერდის ნა რდითა;   1620   ასმათ და ო რნი მონანი  ჰყვიან, ი მღერდის ნა რდითა;
1662   მუნ იზრდებ ოდის ტანით ა, გაბაონს  განაზარდი თა.   1621   მუნ იზრდებ ოდის ტანით ა, გაბაონს  განაზარდი თა.
1663     1622  
1664  
თხუთმეტისა   წლისა   ვიყავ,   მეფე   მზრდიდა   ვითა   შვილსა;
  1623   თხუთმეტისა   წლისა   ვიყავ,   მეფე   მზრდიდა   ვითა   შვილსა;
1665   დღისით ვიყ ვი მას წინ აშე, გამიშ ვებდის არც ა ძილსა;   1624   დღისით ვიყ ვი მას წინ აშე, გამიშ ვებდის არც ა ძილსა;
1666   ძალად ლომს ა, თვალად  მზესა, ტან ად ვჰგვანდ ი ედემს ზრ დილსა,   1625   ძალად ლომს ა, თვალად  მზესა, ტან ად ვჰგვანდ ი ედემს ზრ დილსა,
1667   სროლასა და  ასპარეზსა  აქებდიან  ჩემგან ქმნ ილსა.   1626   სროლასა და  ასპარეზსა  აქებდიან  ჩემგან ქმნ ილსა.
1668     1627  
1669   რა მინდორს  შევჯდი, ზ არითა ხმა  იყვის ბუკთ ა ცემისა; LF   1628   “მოსრნის მ ხეცნი და ნ ადირნი ისა რმან ჩემმა ნ სრეულმან ,
1670   თანამყვის  სპისა სიმრ ავლე, მსგა ვსი ფუტკრი სა რემისა;   1629   მერმე ვიბუ რთი მოედან ს, მინდორი თ შემოქცეუ ლმან;
1671   ჭვრეტად ქა ლ-ყმები და ჯრილი დგის  თემისა და  თემისა;   1630   შევიდი, შე ვქმნი ნადი მი, ნიადაგ  ლხინსა ჩვ ეულმან;
1672   ვინ მნახის , ეყვის ერ თ წლამდის  კვეხა ნახვ ისა ჩემისა .   1631   აწ საწუთრო სა გამყარა  პირმან ბრ ოლ-ბალახშე ულმან!
1673     1632  
1674   მოსრნის მხ ეცნი და ნა დირნი ისარ მან ჩემმან  სრეულმან,   1633   მამა   მომიკვდა,   მოვიდა   დღე   სიკვდილისა  
ვიშისა;
1675   მერმე ვიბუ რთი მოედან ს, მინდორი თ შემოქცეუ ლმან,        
1676   შევიდი, შე ვქმნი ნადი მი, ნიადაგ  ლხინსა ჩვ ეულმან,        
1677   აწ საწუთრო სა გამყარა  პირმან ბრ ოლბალახშრე ულმან!        
1678          
1679  
მამა   მომიკვდა,   მოვიდა   დღე   სიკვდილისა ,   ვიშისა;
       
1680   ქმნა გაუცუ დდა ფარსად ანს ნიშატი სა და ნიში სა;   1634   ქმნა გაუცუ დდა ფარსად ანს ნიშატი სა და ნიში სა;
1681   მათ გაეხარ ნეს, ვის ზ არი დალევდ ის მისგან  შიშისა;   1635   მათ გაეხარ ნეს, ვის ზ არი დალევდ ის მისგან  შიშისა;
1682   ერთგულთა შ ექმნეს ვაე ბა, მტერთა  – ხსენება  იშისა.   1636   ერთგულთა შ ექმნეს ვაე ბა, მტერთა  – ხსენება  იშისა.
1683     1637  
1684  
მე   წელიწდამდი   ბნელსა   ვჯე   საწუთრო
გაცუდებული ,
  1638   მე   წელიწდამდი   ბნელსა   ვჯე   საწუთრო - გაცუდებული ,
1685   დღისით   და   ღამით   ვვაებდი,   ვერვისგან   სულ
დაღებული;
  1639   დღისით   და   ღამით   ვვაებდი,   ვერვისგან   სულ - დაღებული;
1686   გაყვანად ხ ასნი მოვიდ ეს, მითხრე ს მეფისა მ ცნებული,   1640   გაყვანად ხ ასნი მოვიდ ეს, მითხრე ს მეფისა მ ცნებული,
1687   ებრძანა:   «შვილო   ტარიელ,   ნუ   ხარ   შავითა   ღებული !   1641   ებრძანა:   «შვილო   ტარიელ,   ნუ   ხარ   შავითა   ღებული .
1688     1642  
1689  
ჩვენ   უფრო   გვტკივის   იგი,   ვინ   დაგვაკლდა   სწორად   თავისა».
  1643   « ჩვენ   უფრო   გვტკივის   იგი,   ვინ   დაგვაკლდა   სწორად   თავისა».
1690   ასი ებოძა  საჭურჭლე,  ებრძანა ახ და შავისა,   1644   ასი ებოძა  საჭურჭლე,  ებრძანა ახ და შავისა,
1691   ბოძება მის ეულისა სრუ ლისა საკარ გავისა:   1645   ბოძება მის ეულისა სრუ ლისა საკარ გავისა:
1692   «შენ   გქონდეს   ამირბარობა ,   ქმნა   მისვე   საურავისა ! »
  1646   «შენ   გქონდეს   ამირბარობა ,   ქმნა   მისვე   საურავისა
» .
1693     1647  
1694  
ავენთი,   დამწვეს   მამისა   სახმილთა   დაუშრტობელ თა;
  1648   ავენთი,   დამწვეს   მამისა   სახმილთა   დაუშრტობელ თა;
1695   უკანის   გამომიყვან ეს   ხასთა   მათ   წინა
მდგომელთა;
  1649   უკანის   გამომიყვან ეს   ხასთა   მათ   წინა - მდგომელთა;
1696   გამოსლვისა თვის   ზეიმი   შექმნეს   ინდოეთს   მფლობელთა ,   1650   გამოსლვისა თვის   ზეიმი   შექმნეს   ინდოეთს   მფლობელთა .
1697   შორს მომეგ ებნეს, მაკ ოცეს პატივ ით ვითა მშ ობელთა.   1651   შორს მომეგ ებნეს, მაკ ოცეს პატივ ით ვითა მშ ობელთა.
1698     1652  
1699  
მათ   საჯდომთა   ახლოს   დამსვეს,   პატივს   მცემდეს   ძისა   დარად ,
  1653   მათ   საჯდომთა   ახლოს   დამსვეს,   პატივს   მცემდეს   ძისა   დარად .
1700   მის ხელისა  საურავი მ ათ ორთავე  მითხრეს წყ ნარად;   1654   მის ხელისა  საურავი მ ათ ორთავე  მითხრეს წყ ნარად;
1701   ურჩ ვექმენ  და მისეულ თა წესთა ქ ცევა მიჩნდ ა ზარად.   1655   ურჩ ვექმენ  და მისეულ თა წესთა ქ ცევა მიჩნდ ა ზარად.
1702   არ   მომეშვნეს,   დავმორჩილდ ი,   თაყვანი სვ ეც   ამირბარად.   1656   არ   მომეშვნეს,   დავმორჩილდ ი,   თაყვანი -მ ეც   ამირბარად.
1703     1657  
1704   თავადობა ი ნდოთა და მ რავალთაცა  მქონდა სხვ ათა;   1658   “აღარა ვიც ი, დამვიწყ დეს, თუცა  დიადი წელი ა;
1705   ვნაპირობდი , თუ ვინ ი ყვის მავნე ბელი ჩემთა  სპათა.   1659   გიამბო ჩემ ი ამბავი,  განა რაზომ ცა ძნელია!
1706   ხალვად ვჯდ ი და ვიხარ ებდი, ზამი  შევქმნი მ ღერა-სმათა ;   1660   ცრუ და მუხ თალი სოფელ ი მიწყივ ა ვისა მქმნე ლია,
1707   სპათა ვმოს დი, ვნადირ ობდი, ქება  თქვიან ჩე მთა ქმნათა “.   1661   მისთა ნაკვ ესთა წინწა ლი დამეცა  ხანგრძლად  მწველია“. LF
1708   ამბავი ტარ იელის გამი ჯნურებისა,  პირველ რო მ გამიჯნურ და   1662   ამბავი ტარ იელის გამი ჯნურებისა,  პირველ რო მ გამიჯნურ და
        1663   კვლა დაიწყ ო თქმა ამბ ისა მან, რ ა ხანი მოი ტირა:
        1664   “დღესა ერთ სა მე და მ ეფე მოვიდო დით, გვენა დირა;
        1665   მიბრძანა,  თუ: «ქალი  ვნახოთ», ხ ელი ხელსა  დამიჭირა;.
        1666   მის ჟამისა  მხსენებელ ი მე სულდგ მული არ გი კვირა?
1709     1667  
1710   კვლა დაიწყ ო თქმა ამბ ვისა მან,  რა ხანი მო იტირა:   1668   მეფემან   ახმა   დურაჯთა   მითხრა   მიტანად   ქალისა ;
1711   „დღესა ერთ სა მე და მ ეფე მოვიდო დით, გვენა დირა;   1669   გამო უხვენ   და   წავედით   ჩემად   სადებლად   ალისა;
1712   მიბრძანა,  თუ: «ქალი  ვნახოთ!» –  ხელი ხელს ა დამიჭირა .   1670   მაშინ   დავიწყე   გარდახდა   მე   საწუთროსა   ვალისა ,
1713   მის ჟამისა  მხსენებელ ი მე სულდგ მული არ გი კვირა?!        
1714          
1715  
მეფემან   ახმა   დურაჯთა   მითხრა   მიტანად   ქალისა ,
       
1716   გამო
უხვენ   და   წავედით   ჩემად   სადებლად   ალისა;
       
1717   მაშინ   დავიწყე   გარდახდა   მე   საწუთროსა   ვალისა .        
1718   ალმასისა ხ ამს ლახვარ ი ლახვრად  გულისა სალ ისა!   1671   ალმასისა ხ ამს ლახვარ ი ლახვრად  გულისა სალ ისა!
1719     1672  
1720  
ბაღჩა   ვნახე   უტურფესი   ყოვლისავე   სალხინოსა:
  1673   ბაღჩა   ვნახე   უტურფესი   ყოვლისავე   სალხინოსა:
1721   მფრინველთა გან ხმა ის მოდა უამეს ი სირინოსა ;   1674   მფრინველთა გან ხმა ის მოდა უამეს ი სირინოსა ;
1722   მრავლად იყ ო სარაჯები  ვარდისწყლ ისა აბანოს ა.   1675   მრავლად იყ ო სარაჯები  ვარდის წყ ლისა აბანო სა.
1723   კარსა ზედა  მოჰფარვიდ ა ფარდაგებ ი ოქსინოსა .   1676   კარსა ზედა  მოჰფარვიდ ა ფარდაგებ ი ოქსინოსა .
1724     1677  
1725  
ვიცოდი,   სწადდა   არვისგან   ნახვა   მის   მზისა   დარისა,
  1678   ვიცოდი,   სწადდა   არვისგან   ნახვა   მის   მზისა   დარისა,
1726   მე გარე ვდ ეგ და მეფე მან შევლო  ფარდაგი კა რისა;   1679   მე გარე ვდ ეგ და მეფე მან შევლო  ფარდაგი კა რისა;
1727   ვერას ვხედ ევდი, ოდენ  ხმა მესმო და საუბარი სა.   1680   ვერას ვხედ ევდი, ოდენ  ხმა მესმო და საუბარი სა.
1728   ასმათს უბრ ძანა გამოხ მა დურაჯთა  ამირბარის ა.   1681   ასმათს უბრ ძანა გამოხ მა დურაჯთა  ამირბარის ა.
1729     1682  
1730  
ასმათ   ფარდაგსა   აზიდნა,   გარე   ვდეგ   მოფარდაგულ სა;
  1683   ასმათ   ფარდაგსა   აზიდნა,   გარე   ვდეგ   მოფარდაგულ სა;
1731   ქალსა   შევხედენ,   ლახვარი   მეცა   ცნობასა   და   გულსა .   1684   ქალსა   შევხედენ,   ლახვარი   მეცა   ცნობასა   და   გულსა ,
1732   მოვიდა,   მივსც  
დურაჯნი,   მთხოვა   ცეცხლითა   დაგულსა.
  1685   მოვიდა,   მივსც
  დურაჯნი,   მთხოვა   ცეცხლითა   დაგულსა.
1733   ვა მე,   მას   აქათ   სახმილსა   და
უწვავ   ნიადაგულსა !
  1686   ვა
მე,   მას   აქათ   სახმილსა   და უწვავ   ნიადაგულსა !
1734     1687  
1735  
აწ   წა
ხდეს   იგი   ნათელნი,   მზისაცა   მოწუნარენი !
  1688   აწ   წა ხდეს   იგი    ნათელნი,   მზისაცა   მოწუნარენი
,
1736   მისი ვერ გ ასძლო ხსენ ება, დაბნდ ა და სულთქ ვნა მწარენ ი;   1689   მისი ვერ გ ასძლო ხსენ ება, დაბნდ ა და სულთქ ვნა მწარენ ი;
1737   ყმა   და   ასმათი   ტიროდეს,   ხმას   სცემდეს   იგი   არენი ,   1690   ყმა   და   ასმათი   ტიროდეს,   ხმას   სცემდეს   იგი   არენი .
1738   ჭმუნვით   თქვეს:   „მკლავნი   ცუდ   ქმნილან,   ვა ,   გმირთა   მემუქარენი !“   1691   ჭმუნვით   თქვეს:   „მკლავნი   ცუდ   ქმნილან,   ვა
,   გმირთა   მემუქარენი !“
1739     1692  
1740   ასმათმან წ ყალი დაასხ ა, ცნობად  მოვიდა ტარ ია,   1693   ასმათმან წ ყალი დაასხ ა, ცნობად  მოვიდა ტარ ია,
1741   დიდხან   ვერა   თქვა,   სევდამან   გული   შეუპყრა ,   დარია ;   1694   დიდხან   ვერა   თქვა,   სევდამან   გული   შეუპყრა  
დარია :
1742   დაჯდა   და   მწარედ   სულთ
ითქვნა,   ცრემლი   მიწასა   გარია,
  1695   დაჯდა   და   მწარედ   სულთ - ითქვნა,   ცრემლი   მიწასა   გარია,
1743   თქვა:   „ჩემგან   მისი   ხსენება,   ვა მე,   რა   დიდი   ზარია!   1696   თქვა:   „ჩემგან   მისი   ხსენება,   ვა
მე,   რა   დიდი   ზარია!
1744     1697  
1745  
მიმნდონი   საწუთროსან   მისთა   ნივთთაგან   რჩებიან ,
  1698   მიმნდონი   საწუთროსან   მისთა   ნივთთაგან   რჩებიან ;
1746   იშვებენ, მ აგრა უმუხთ ლოდ ბოლოდ  ვერ მოურჩე ბიან;   1699   იშვებენ, მ აგრა უმუხთ ლოდ ბოლოდ  ვერ მოურჩე ბიან;
1747   ვაქებ   ჭკუასა   ბრძენთასა,   რომელნი   ეურჩებიან .   1700   ვაქებ   ჭკუასა   ბრძენთასა,   რომელნი   ეურჩებიან ;
1748   ისმენდი   ჩემთა   ამბავთა,   თუ   სულნი   შე-ღა-მრჩე ბიან !   1701   ისმენდი   ჩემთა   ამბავთა,   თუ   სულნი   შე-ღა-მრჩე ბიან .
1749     1702  
1750  
დურაჯნი   მივსცენ,   გავიღე   სხვა   ვერა   გზაღა   თავისა,
  1703   დურაჯნი   მივსცენ,   გავიღე   სხვა   ვერა   გზაღა   თავისა,
1751   დავეცი, და ვბნდი, წამ იხდა ძალი  მხართა და  მკლავისა, LF   1704   დავეცი, და ვბნდი, წამ იხდა ძალი  მხართა და  მკლავისა, LF
1752   რა   სულად   მოვე,   შემესმა   ხმა   ტირილისა   და   ვისა :   1705   რა   სულად   მოვე,   შემესმა   ხმა   ტირილისა   და   ვისა ;
1753   გარემომრ
ტყმოდეს   ჯალაბნი,   ვითა   ჩამსხდომნი   ნავისა.
  1706   გარე   მომრ ტყმოდეს   ჯალაბნი,   ვითა   ჩამსხდომნი   ნავისა.
1754     1707  
1755  
შიგან   ვწევ   დიდთა   დარბაზთა   ტურფითა   საგებელითა ,
  1708   შიგან   ვწევ   დიდთა   დარბაზთა   ტურფითა   საგებელითა ,
1756   ზედ დამტირ ოდეს მეფენ ი ცრემლითა  უშრობელით ა,   1709   ზედ დამტირ ოდეს მეფენ ი ცრემლითა  უშრობელით ა,
1757   პირსა იხოკ დეს ხელითა , ღაწვისა  გამპობელით ა.   1710   პირსა იხოკ დეს ხელითა , ღაწვისა  გამპობელით ა.
1758   მუყრნი მოა სხნეს, სენ ითა მთქვეს  გამაბელზე ბელითა.   1711   მუყრნი მოა სხნეს, სენ ითა მთქვეს  გამაბელზე ბელითა.
1759     1712  
1760  
მე   რა   მნახა   თვალ
ახმული,   მეფე   ყელსა   მომეხვია ,
  1713   მე   რა   მნახა   თვალ - ახმული,   მეფე   ყელსა   მომეხვია ;
1761   ცრემლით   მითხრა:   «შვილო,   შვილო,   ცოცხალ   ხარ
ღა?   სიტყვა   თქვია!»
  1714   ცრემლით   მითხრა:   «შვილო,   შვილო,   ცოცხალ   ხარ - ღა?   სიტყვა   თქვია!»
1762   მე   პასუხი   ვერა   გავეც,   ვითა   შმაგი  
შევკრთი   დია ,
  1715   მე   პასუხი   ვერა   გავეც,   ვითა   შმაგი ,   შევკრთი   დია ;
1763   კვლა დავეც ი დაბნედილ ი, გულსა ს ისხლი გარდ მეთხია.   1716   კვლა დავეც ი დაბნედილ ი, გულსა ს ისხლი გარდ მეთხია.
1764     1717  
1765  
სრულნი   მუყრნი   და   მულიმნი   მე   გარეშემომც ვიდიან;
  1718   სრულნი   მუყრნი   და   მულიმნი   მე   გარე   შემომცვიდი ან;
1766   მათ ხელთა  ჰქონდა მუს აფი, ყოველ ნი იკითხვი დიან;   1719   მათ ხელთა  ჰქონდა მუს აფი, ყოველ ნი იკითხვი დიან;
1767   მტერ
დაცემული   ვეგონე,   არ   ვიცი,   რას   ჩმახვიდიან .
  1720   მტერ - დაცემული   ვეგონე,   არ   ვიცი,   რას   ჩმახვიდიან .
1768   სამ დღემდი ს ვიყავ უს ულოდ, ცეცხ ლნი უშრეტნ ი მწვიდიან .   1721   სამ დღემდი ს ვიყავ უს ულოდ, ცეცხ ლნი უშრეტნ ი მწვიდიან .
1769     1722  
1770  
აქიმნიცა   იკვირვებდე ს:   «ესე   სენი   რაგვარია?
  1723   აქიმნიცა   იკვირვებდე ს:   «ესე   სენი   რაგვარია?
1771   სამკურნალო  არა სჭირს  რა, სევდა  რამე შემო ჰყრია».   1724   სამკურნალო  არა სჭირს  რა, სევდა  რამე შემო ჰყრია».
1772   ზოგჯერ   შმაგად   წამოვიჭრი,   სიტყვა   მცთარი   წამერია .   1725   ზოგჯერ   შმაგად   წამოვიჭრი,   სიტყვა   მცთარი   წამერია ,
1773   დედოფალი,   ზღვასა   შეიქ
ს,   მას   რომ   ცრემლი   დაუღვრია
.
  1726   დედოფალი,   ზღვასა   შეიქ ს,   მას   რომ   ცრემლი   დაუღვრია » .
1774     1727  
1775  
სამსა   დღესა   დარბაზს   ვიყავ  
არ   ცოცხალი,   არცა   მკვდარი;
  1728   სამსა   დღესა   დარბაზს   ვიყავ ,   არ   ცოცხალი,   არცა   მკვდარი;
1776   მერმე ცნობ ა მომივიდა , მივხვდი  რასმე მიუმ ხვდარი;   1729   მერმე ცნობ ა მომივიდა , მივხვდი  რასმე მიუმ ხვდარი;
1777   ვთქვი,   თუ:   «ჰა ჲჰაჲ,   რაშიგან   ვარ   მე  
სიცოცხლე
გარდამხდარ ი!»
  1730   ვთქვი,   თუ:   «ჰა   რაშიგან   ვარ   მე ,   სიცოცხლე - გარდამხდარ ი!» .
1778   თმობა ვსთხ ოვე შემოქმ ედსა, ვჰკა დრე სიტყვა  სამუდარი.   1731   თმობა ვსთხ ოვე შემოქმ ედსა, ვჰკა დრე სიტყვა  სამუდარი.
1779     1732  
1780  
ვთქვი,   თუ:   «ღმერთო,   ნუ   გამწირავ,   აჯა   ჩემი   შეისმინე,
  1733   ვთქვი,   თუ:   «ღმერთო,   ნუ   გამწირავ,   აჯა   ჩემი   შეისმინე,
1781   მომეც   ძალი   დათმობისა,   ცოტად   ვით   აღმადგინე,   1734   მომეც   ძალი   დათმობისა,   ცოტად   ვით მე   აღმადგინე,
1782   აქა ყოფა გ ამამჟღავნე ბს, სახლსა  ჩემსა მიმ აწვინე!»   1735   აქა ყოფა გ ამამჟღავნე ბს, სახლსა  ჩემსა მიმ აწვინე!»
1783   მანვე ქმნა  და მო-რე- ვჯობდი, გუ ლი წყლული  გავარკინე.   1736   მანვე ქმნა  და მო-რე- ვჯობდი, გუ ლი წყლული  გავარკინე.
1784     1737  
1785  
ზე   წამოვჯე.   მეფისასა   კაცი   დია   მოვიდოდა ,
  1738   ზე   წამოვჯე.   მეფისასა   კაცი   დია   მოვიდოდა .
1786   ახარებდეს:  «წამოჯდაო », დედოფალ ი გამორბოდ ა;   1739   ახარებდეს:  «წამოჯდაო », დედოფალ ი გამორბოდ ა;
1787   მეფე   მორბის   თავ
შიშველი,   არ   იცოდა,   რას   იქმოდა,
  1740   მეფე   მორბის   თავ - შიშველი,   არ   იცოდა,   რას   იქმოდა,
1788   იგი ღმერთს ა ადიდებდა , სხვა ყვე ლაი უჩუმოდ ა.   1741   იგი ღმერთს ა ადიდებდა , სხვა ყვე ლაი უჩუმოდ ა.
1789     1742  
1790  
იქით   და   აქათ   მომისხდეს,   მახვრიტეს   სახვრეტელი ა;
  1743   იქით   და   აქათ   მომისხდეს,   მახვრიტეს   სახვრეტელი ა;
1791   მე მოვახსე ნე: «პატრო ნო, გული ა წ უფრო მრთ ელია;   1744   მე მოვახსე ნე: «პატრო ნო, გული ა წ უფრო მრთ ელია;
1792   ცხენსა შეჯ დომა მწადი ან, ვნახნე  წყალნი და  ველია».   1745   ცხენსა შეჯ დომა მწადი ან, ვნახნე  წყალნი და  ველია».
1793   ცხენი მომგ ვარეს, შე- ცა-ვჯე, მე ფე ჩემ თან ა მვლელია.   1746   ცხენი მომგ ვარეს, შე- ცა-ვჯე, მე ფე ჩემთანა  მვლელია. LF
1794     1747  
1795  
გამოვედით,   მოვიარეთ   მოედანს   და   წყლისა   პირსა;
  1748   გამოვედით,   მოვიარეთ   მოედანს   და   წყლისა   პირსა;
1796   ჩემსა მივე , დავაბრუნ ვე, მეფე მ ომყვა სახლ თა ძირსა. LF   1749   ჩემსა მივე , დავაბრუნ ვე, მეფე მ ომყვა სახლ თა ძირსა. LF
1797   შინა   ვე,   უარ   გავხე,   სხვა   დამერთო   ჭირი   ჭირსა;   1750   შინა   ვე,   უარ   გავხე,   სხვა   დამერთო   ჭირი   ჭირსა;
1798   ვთქვი,   თუ:   «მოვკვდე,   ბედი   ჩემი   ამის   მეტსა   რას  
ირს
ა!»
  1751   ვთქვი,   თუ:   «მოვკვდე,   ბედი   ჩემი   ამის   მეტსა  
რასღ   ირს - ა!»
1799     1752  
1800  
ზაფრანისფე რად   შეცვალა   ბროლი   ცრემლისა   ბანამან,
  1753   ზაფრანის   ფერად   შეცვალა   ბროლი   ცრემლისა   ბანამან,
1801   გული   უფრორე   დამიჭრა   ათიათასმან   დანამან .   1754   გული   უფრორე   დამიჭრა   ათიათასმან   დანამან ;
1802   საწოლის   მეკ
რე   შემოდგა,   მოლარე   გაიყვანა   მან ;
  1755   საწოლის   მეკ რე   შემოდგა,   მოლარე   გაიყვანა   მან ,
1803   ვთქვი ,   თუ:   «რა   იცის   ამბავი,   ნეტარ,   ან   იმან,   ან   ამან?»   1756   ვთქვი  
თუ:   «რა   იცის   ამბავი,   ნეტარ,   ან   იმან,   ან   ამან?»
1804     1757  
1805   «მონააო   ასმათისი» .     «რა   იცისო,     ვარქვი,     ჰკითხე ! »
  1758   «მონააო   ასმათისი»  
  «რა   იცისო,     ვარქვი,     ჰკითხე
» .
1806   შემოვიდა,  სააშიკო წი გნი მომცა,  წავიკითხე ;   1759   შემოვიდა,  სააშიკო წი გნი მომცა,  წავიკითხე ;
1807   გამიკვირდა , სხვად ვი თამცა ვქმე ნ გულისა მ წველთა სით ხე?   1760   გამიკვირდა , სხვად ვი თამცა ვქმე ნ გულისა მ წველთა სით ხე?
1808   მისგან   ეჭვი   არა   მქონდა,   სევდად   მაწვა   გულსა   მით   ხე
.
  1761   მისგან   ეჭვი   არა   მქონდა,   სევდად   მაწვა   გულსა   მით   ხე .
1809     1762  
1810  
მე   გამიკვირდა :   «სით  
უყვარ,   ანუ   ვით   მკადრებს   თხრობასა?
  1763   მე   გამიკვირდა ,   «სით   უყვარ,   ანუ   ვით   მკადრებს   თხრობასა?
1811   მიუყოლობა  არ ვარგა,  დამწამებს  უზრახობასა ,   1764   მიუყოლობა  არ ვარგა,  დამწამებს  უზრახობასა ,
1812   ჩემგან   იმედსა   გარდასწყვე ს,   მერმე   დამიწყებს   გმობასა».   1765   ჩემგან   იმედსა   გარდასწყვე ს,   მერმე   დამიწყებს   გმობასა».
1813   დავწერე,   რაცა   პასუხად  
მართებდა   აშიკობასა.
  1766   დავწერე,   რაცა   პასუხად   მართებდა   აშიკობასა.
1814     1767  
1815  
დღენი   გამოხდეს,   მე   გული   უფრორე   დამწვეს   კვლავ   ალთა ,
  1768   დღენი   გამოხდეს,   მე   გული   უფრორე   დამწვეს   კვლავ   ალთა ;
1816   ვეღარ  
უჭვრეტდი   ლაშქართა,   მინდორს   თამაშად   მავალთა ;
  1769   ვეღარ   უჭვრეტდი   ლაშქართა,   მინდორს   თამაშად   მავალთა ,
1817   დარბაზს   ვერ   მივე;   მკურნალთა   დაიწყეს   მოს
  მრავალთა,
  1770   დარბაზს   ვერ   მივე;   მკურნალთა   დაიწყეს   მოს
  მრავალთა,
1818   მაშინ დავი წყე გარდახ და სოფლისა  ლხინთა და  ვალთა.   1771   მაშინ დავი წყე გარდახ და სოფლისა  ლხინთა და  ვალთა.
1819     1772  
1820  
მათ   ვერა   მარგეს,   მე   გულსა   ბინდი   დამეცა   ბნელისა,
  1773   მათ   ვერა   მარგეს,   მე   გულსა   ბინდი   დამეცა   ბნელისა,
1821   სხვამან   ვე
რავინ   შემატყო   დება   ცეცხლისა   ცხელისა;
  1774   სხვამან   ვე რავინ   შემატყო   დება   ცეცხლისა   ცხელისა;
1822   სისხლი   დამწამეს;   მეფემან   ბრძანა   გახსნევა   ხელისა .   1775   სისხლი   დამწამეს;   მეფემან   ბრძანა   გახსნევა   ხელისა ,
1823   გავიხსენ ფ არვად პატი ჟთა, არვის გან საეჭვე ლისა.   1776   გავიხსენ ფ არვად პატი ჟთა, არვის გან საეჭვე ლისა.
1824     1777  
1825  
ხელ
გახსნილი,   სევდიანი,   საწოლს   ვიყავ   თავისწინა;
  1778   ხელ - გახსნილი,   სევდიანი,   საწოლს   ვიყავ   თავის   წინა;
1826   ჩემი   მონა   შემოვიდა,   შევხედე ,   თუ   თქვას :   « რა   მინა » .   1779   ჩემი   მონა   შემოვიდა,   შევხედე
,   თუ   თქვას ,   რა   მინა
.
1827     «მონააო   ასმათისი» ,   შემოყვანა  
უთხარ   შინა.
  1780  
«მონააო   ასმათისი» .   შემოყვანა   უთხარ   შინა.
1828   გულსა   შინა   და
უზრახე:   «რა   მპოვაო,   ანუ   ვინ-ა?!»
  1781   გულსა   შინა   და უზრახე:   «რა   მპოვაო,   ანუ   ვინ-ა?!»
1829     1782  
1830  
მონამან   წიგნი   მომართვა,   მე   წავიკითხე   ნებასა;
  1783   მონამან   წიგნი   მომართვა,   მე   წავიკითხე   ნებასა;
1831   წიგნსა   შევატყ
,   ლამოდა   შეყრისა   მოსწრაფება სა;
  1784   წიგნსა   შევატყ
,   ლამოდა   შეყრისა   მოსწრაფება სა;
1832   პასუხად გა ვეც: «ჟამი ა, მართალ  ხარ გაკვირ ვებასა;   1785   პასუხად გა ვეც: «ჟამი ა, მართალ  ხარ გაკვირ ვებასა;
1833   მოვალ, თუ  მიხმობ, მე  ნუ მეჭვ მ ოსლვისა და ზარებასა».   1786   მოვალ, თუ  მიხმობ, მე  ნუ მეჭვ მ ოსლვისა და ზარებასა».
1834     1787  
1835  
გულსა   ვარქვი ,   თუ:   «ლახვარნი   ეგ   ვით   დაგაღონებე ნ?
  1788   გულსა   ვარქვი  
თუ:   «ლახვარნი   ეგ
  ვით    დაგაღონებე ნ?
1836   ამირბარი   ვარ,   ხელმწიფე,   სრულად   ინდონი   მმონებე ;   1789   ამირბარი   ვარ,   ხელმწიფე,   სრულად   ინდონი   მმონებე ;
1837   აზრად შეიქ მან, საქმე სა ათასჯერ  შეაწონებე ნ,   1790   აზრად შეიქ მან, საქმე სა ათასჯერ  შეაწონებე ნ,
1838   თუ შეიგებე ნ, მე მათთ ა არეთა არ  მარონებენ ».   1791   თუ შეიგებე ნ, მე მათთ ა არეთა არ  მარონებენ ».
1839     1792  
1840  
კაცი   მოვიდა   მეფისა:   «სწადსო  
ამბ ისა   სმინება».
  1793   კაცი   მოვიდა   მეფისა:   «სწადსო ,   ამბ
ისა   სმინება».
1841   მოყვანა  
უთხარ;   ებრძანა:   «ქმნაცა   სისხლისა   დინება?»
  1794   მოყვანა   უთხარ;   ებრძანა:   «ქმნაცა   სისხლისა   დინება?»
1842   მე ვჰკადრე : «ხელი გა ვიხსენ, და მიწყო მოჯო ბინება,   1795   მე ვჰკადრე : «ხელი გა ვიხსენ, და მიწყო მოჯო ბინება,
1843   წინაშე მოვ ალ, ამისთვ ის კვლა უფ რო მმართებ ს ლხინება» .   1796   წინაშე მოვ ალ, ამისთვ ის კვლა უფ რო მმართებ ს ლხინება» .
1844     1797  
1845  
დარბაზს   მივე ,   მეფე   ბრძანებს:   «ამის   მეტსა   ნუ   იქ,   აბა!»
  1798   დარბაზს   მივე  
მეფე   ბრძანებს:   «ამის   მეტსა   ნუ   იქ,   აბა!»
1846   ცხენსა   შემსვა   უკაპარჭო,   წელთა   არა   არ   შემაბა ,   1799   ცხენსა   შემსვა   უკაპარჭო,   წელთა    არა   არ   შემაბა ;
1847   შეჯდა,   ქორნი   მოუტივნა,   დურაჯები   დაინაბა ,   1800   შეჯდა,   ქორნი   მოუტივნა,   დურაჯები   დაინაბა .
1848   მშვილდოსან ნი   გასაგანნა,   იტყოდიან:   «შაბა ,   შაბა!»   1801   მშვილდოსან ნი   გასაგანნა,    იტყოდიან:   «შაბა
,   შაბა!»
1849     1802  
1850  
შინა   დავსხედით   ნადიმად   მას   დღესა   მინდორს   რებულნი;
  1803   შინა   დავსხედით   ნადიმად   მას   დღესა   მინდორს   რებულნი;
1851   მომღერალნი   და   მუტრიბნი   არ   იყვნეს   სულ
დაღებულნი;
  1804   მომღერალნი   და   მუტრიბნი   არ   იყვნეს   სულ - დაღებულნი;
1852   მეფემან გა სცნა მრავა ლნი თვალნი , ღარიბად  ქებულნი.   1805   მეფემან გა სცნა მრავა ლნი თვალნი , ღარიბად  ქებულნი.
1853   აუვსებელნი  არ დარჩეს  მას დღესა  მათნი ხლე ბულნი.   1806   აუვსებელნი  არ დარჩეს  მას დღესა  მათნი ხლე ბულნი.
1854     1807  
1855  
ვეცდებოდი,   არა   მცალდა   სევდისაგან   თავის   კრძალვად;
  1808   ვეცდებოდი,   არა   მცალდა   სევდისაგან   თავის   კრძალვად;
1856   ვიგონებდი,  ცეცხლი უფ რო მედებოდ ა გულსა ალ ვად;   1809   ვიგონებდი,  ცეცხლი უფ რო მედებოდ ა გულსა ალ ვად;
1857   ჩემნი სწორ ნი წავიტან ენ, ჩემსა  დავჯე, მთქ ვიან ალვად ,   1810   ჩემნი სწორ ნი წავიტან ენ, ჩემსა  დავჯე, მთქ ვიან ალვად ,
1858   შევქმენ სმ ა და ნადიმ ობა პატიჟთ ა და ჭირთა  მალვად.   1811   შევქმენ სმ ა და ნადიმ ობა პატიჟთ ა და ჭირთა  მალვად.
1859     1812  
1860  
მოლარემან   შინაურმან   ყურსა   მითხრა   ნაუბარი:
  1813   მოლარემან   შინაურმან   ყურსა   მითხრა   ნაუბარი:
1861   « ქალი   ვინმე  
იკითხავსო:   «ინახვის მც   ამირბარი?»
  1814  
ქალი   ვინმე   იკითხავსო:   «ინახვის
  ამირბარი?»
1862   ზეწარითა   მოუბურავს   პირი,   ბრძენთა   საქებარი ».   1815   ზეწარითა   მოუბურავს   პირი,   ბრძენთა   საქებარი ;’’
1863   ვარქვი: «ს აწოლს წაიყ ვანე, ჩემგ ან არის ნა ხმობარი». LF   1816   ვარქვი: «ს აწოლს წაიყ ვანე, ჩემგ ან არის ნა ხმობარი». LF
1864     1817  
1865  
ავდეგ,   მსხდომნი   ნადიმობად   აემზადნეს   ასაყრელად;
  1818   ავდეგ,   მსხდომნი   ნადიმობად   აემზადნეს   ასაყრელად;
1866   შართი  
უთხარ:   «ნუ   ასდგებით,   მოვალ   ხანსა   დაუზმელად» ;
  1819   შართი   უთხარ:   «ნუ   ასდგებით,   მოვალ   ხანსა   დაუზმელად» ;
1867   გამოვე   და   საწოლს   შევე,   მონა   მო დგა   კარ
  მცველად.
  1820   გამოვე   და   საწოლს   შევე,   მონა   და დგა   კარ  
მცველად.
1868   გული   მივეც   თმობა
ქმნათა   აუგისა   საკრძალველ ად.
  1821   გული   მივეც   თმობა - ქმნათა   აუგისა   საკრძალველ ად.
1869     1822  
1870  
კარსა   შევდეგ,   ქალი   წინა   მომეგება,   თაყვანის
მცა;
  1823   კარსა   შევდეგ,   ქალი   წინა   მომეგება,   თაყვანის - მცა;
1871   მითხრა:   «მოს
  თქვენს   წინაშე   კურთხეულ   არს,   ვინცა   ღირსმც-ა!»
  1824   მითხრა:   «მოს
  თქვენს   წინაშე   კურთხეულ   არს,   ვინცა   ღირსმც-ა!»
1872   გამიკვირდა , მიჯნურის ა თაყვანებ ა ექმნა ვი სმცა?   1825   გამიკვირდა , მიჯნურის ა თაყვანებ ა ექმნა ვი სმცა?
1873   ვთქვი:   «არ   იცის   ჯნურ ობა;   თუმც   იცოდა,   წყნარად   ზისმცა
» .
  1826   ვთქვი:   «არ   იცის   აშ ობა;   თუმც   იცოდა,   წყნარად   ზისმცა ! »
1874     1827  
1875  
შევე,   დავჯე   ტახტსა   ზედა,   ქალი   მოდგა   ნოხთა   პირსა ,
  1828   შევე,   დავჯე   ტახტსა   ზედა,   ქალი   მოდგა   ნოხთა   პირსა ;
1876   ჩემსა ახლო ს დასაჯდომ ლად თავი მ ისი არ აღი რსა;   1829   ჩემსა ახლო ს დასაჯდომ ლად თავი მ ისი არ აღი რსა;
1877   ვარქვი: «მ ანდა რად ზ ი შენ, თუ  სიყვარული  ჩემი გჭირს ა?»   1830   ვარქვი: «მ ანდა რად ზ ი შენ, თუ  სიყვარული  ჩემი გჭირს ა?»
1878   მან   პასუხი   არა   მითხრა,   ჩემთვის   ჰგვანდა   სიტყვა
ძვირსა.
  1831   მან   პასუხი   არა   მითხრა,   ჩემთვის   ჰგვანდა   სიტყვა - ძვირსა.
1879     1832  
1880  
მითხრა:   «დღე   ეგე   სირცხვილად ,   მედების   გულსა   ალობა:
  1833   მითხრა:   «დღე   ეგე   სირცხვილად  
მედების   გულსა   ალობა:
1881   გგონია  
ჩემგან   წინაშე   მაგისთვის   მომავალობა ,
  1834   გგონია ,   ჩემგან   წინაშე   მაგისთვის   მომავალობა ,
1882   მაგრა აწ მ იდებს იმედ სა შენგან  ცდისაღა მა ლობა.   1835   მაგრა აწ მ იდებს იმედ სა შენგან  ცდისაღა მა ლობა.
1883   ამას თუ ღი რს ვარ, ვე რ ვიტყვი,  მაკლია ღმრ თისა წყალო ბა».   1836   ამას თუ ღი რს ვარ, ვე რ ვიტყვი,  მაკლია ღმრ თისა წყალო ბა».
1884     1837  
1885  
ადგა,   მითხრა:   «თქვენს   კრძალვასა   ჩემ თვის   ცნობა   უბნევია;
  1838   ადგა,   მითხრა:   «თქვენს   კრძალვასა   ჩემ გან   ცნობა   უბნევია;
1886   ნუ   მეჭვ,   რაცა   პატრონისა   ბრძანებასა   უთქმევია ,   1839   ნუ   მეჭვ,   რაცა   პატრონისა   ბრძანებასა   უთქმევია ;
1887   ეზომ   დიდ სა   შემართება   გულსა   მისსა   უთნევია ;   1840   ეზომ   დიდ   შემართება  
გულსა   მისსა   უთნევია ,
1888   ამა  
წიგნმან   გაგაგონოს,   ჩემთვის   ვისცა   უქნევია .
  1841   ამა   წიგნმან   გაგაგონოს,   ჩემთვის   ვისცა   უქნევია »’’ .
1889   წიგნი ნესტ ან-დარეჯან ისა საყვარ ელსა თანა  მოწერილი პ ირველი   1842   წიგნი ნესტ ან-დარეჯან ისა საყვარ ელსა თანა  მოწერილი პ ირველი
1890          
1891   წიგნი ვნახ ე, მისი იყ ო, ვისი მდ აგავს ცეცხ ლი გულსა; LF   1843   წიგნი ვნახ ე, მისი იყ ო, ვისი მდ აგავს ცეცხ ლი გულსა; LF
1892   მოეწერა   მზისა   შუქსა:   «ნუ   დაიჩენ,   ლომო,   წყლულსა !   1844   მოეწერა   მზისა   შუქსა:   «ნუ   დაიჩენ,   ლომო,   წყლულსა ;
1893   მე შენი ვა რ, ნუ მოჰკ ვდები, მაგ რა ბნედა ც უდი მძულსა .   1845   მე შენი ვა რ, ნუ მოჰკ ვდები, მაგ რა ბნედა ც უდი მძულსა .
1894   აწ   ასმათი   მოგახსენებ   ყველაკასა   ჩემგან   თქმულსა
.
  1846   აწ   ასმათი   მოგახსენებ   ყველაკასა   ჩემგან   თქმულსა » .
1895     1847  
1896  
ბედითი   ბნედა,   სიკვდილი   რა   მიჯნურობა   გგონია?
  1848   « ბედითი   ბნედა,   სიკვდილი   რა   მიჯნურობა   გგონია?
1897   სჯობს,   საყვარელსა   უჩვენნე   საქმენი   საგმირონია !   1849   სჯობს,   საყვარელსა   უჩვენნე   საქმენი   საგმირონია :
1898   ხატაეთს   მყოფნი   ველ
ნი   ჩვენნი   სახარაჯონი ა,
  1850   ხატაეთს   მყოფნი  
ველ ნი   ჩვენნი   სახარაჯონი ა,
1899   აწ მათნი ჯ ავრნი ჩვენ  ზედა ჩვენ გან არ დას ათმონია!   1851   აწ მათნი ჯ ავრნი ჩვენ ზედა ჩვენგ ან არ დასა თმონია!
1900     1852  
1901  
შენგან   ჩემისა   ქმრობისა   წინას  
ვიყავ   მნდომია,
  1853   « შენგან   ჩემისა   ქმრობისა   წინას
  ვიყავ   მნდომია,
1902   მაგრა   აქამდის   საუბრად   კვლა   ჟამი   არ   მომხ დომია,   1854   მაგრა   აქამდის   საუბრად   კვლა   ჟამი   არ   მომხ
დომია,
1903   ძოღან   ხელ
ქმნილსა   გიჭვრეტდი   კუბოსა   შიგან   მჯდომია,
  1855   ძოღან   ხელ - ქმნილსა   გიჭვრეტდი   კუბოსა   შიგან   მჯდომია,
1904   მანდა  
ყველაი   მასმია,   რაცა   შენ   გარდაგხდომ ია.
  1856   მანდა ,   ყველაი   მასმია,   რაცა   შენ   გარდაგხდომ ია.
1905     1857  
1906  
მართლად   გითხრობ,   მომისმინე   ესე,   რაცა   მოგახსენე:
  1858   « მართლად   გითხრობ,   მომისმინე   ესე,   რაცა   მოგახსენე:
1907   წა,   შეები   ხატაელთა,   თავი   კარგად   გამაჩვენე !   1859   წა,   შეები   ხატაელთა,   თავი   კარგად   გამაჩვენე ;
1908   გიჯობს,   ცუდად   ნუღარა   სტირ,   ვარდი   კვლამცა   რად   დასტენე ?   1860   გიჯობს,   ცუდად   ნუღარა   სტირ,   ვარდი   კვლამცა   რად   დასტენე ,
1909   მზემან   მეტი   რაღა   გიყოს,   აჰა,   ბნელი   გაგითენე ! »
  1861   მზემან   მეტი   რაღა   გიყოს,   აჰა,   ბნელი   გაგითენე
» .
1910     1862  
1911  
ასმათი   მეუბნებოდა   უშიშრად,   არ   მეკრძალვოდ ა;
  1863   ასმათი   მეუბნებოდა   უშიშრად,   არ   მეკრძალვოდ ა;
1912   ჩემი   რა   გითხრა,   რა   ვიყავ,   ლხინი   რა   დამეთვალვო და !   1864   ჩემი   რა   გითხრა,   რა   ვიყავ,   ლხინი   რა   დამეთვალვო და ;
1913   გული   მი   და   მო   მიარდა,   კრთებოდა   და   მე ალვოდა ;   1865   გული   მი   და   მო   მიარდა,   კრთებოდა   და   მე ალვოდა
1914   მით პირი ჩ ემი გაბროლ და და ღაწვ ი გამელალვ ოდა“.   1866   მით პირი ჩ ემი გაბროლ და და ღაწვ ი გამელალვ ოდა“.
1915   წიგნი ტარი ელისა საყვ არელსა თან ა მიწერილი  პირველი   1867   წიგნი ტარი ელისა საყვ არელსა თან ა მიწერილი  პირველი
1916          
1917   თვალთა დავ იდევ უსტარ ი მე მისგა ნ მონაწერი ა.   1868   თვალთა დავ იდევ უსტარ ი მე მისგა ნ მონაწერი ა.
1918   პასუხად ვს წერდი: «მთ ვარეო, შენ მცა მზე ვი თ მოგერია?   1869   პასუხად ვს წერდი: «მთ ვარეო, შენ მცა მზე ვი თ მოგერია?
1919   მე ღმერთმა ნ იგი ნუ მ ომცეს, რაც  არა შენი  ფერია!   1870   მე ღმერთმა ნ იგი ნუ მ ომცეს, რაც  არა შენი  ფერია!
1920   სიზმრად   მგონია,   დარჩომა   ჩემი   ვერ   დამიჯერია
» .
  1871   სიზმრად   მგონია,   დარჩომა   ჩემი   ვერ   დამიჯერია ! »
1921     1872  
1922  
ასმათს  
უთხარ:   «მე   პასუხსა   ამის   მეტსა   ვერ   მივხვდები;
  1873   ასმათს   უთხარ:   «მე   პასუხსა   ამის   მეტსა   ვერ   მივხვდები;
1923   ესე   ჰკადრე:   «რათგან ,   მზეო,   ჩემთვის   ნათლად   აღმოხდები,   1874   ესე   ჰკადრე:   «რათგან  
მზეო,   ჩემთვის   ნათლად   აღმოხდები,
1924   აჰა, მკვდა რი გამაცოც ხლე, ამას  იქით აღარ  ვბნდები,   1875   აჰა, მკვდა რი გამაცოც ხლე, ამას  იქით აღარ  ვბნდები,
1925   რასაცაღა   სამსახურსა ,   ვტყუ ი,   თუღა   ვერიდები».   1876   რასაცაღა   სამსახურსა ,   ვტყუ
ი,   თუღა   ვერიდები».
1926     1877  
1927  
ასმათ   მითხრა:   «მე   მიბრძანა,   ესე   ვქმნათო,   ესე   სჯობდეს :
  1878   ასმათ   მითხრა:   «მე   მიბრძანა,   ესე   ვქმნათო,   ესე   სჯობდეს ,
1928   ვინცა   გნახოს,   ჩემგან   მისსა   საუბარსა   ვერა   სცნობდეს ,   1879   ვინცა   გნახოს,   ჩემგან   მისსა   საუბარსა   ვერა   სცნობდეს ;
1929   ჩემად ნახვ ად მოვიდოდ ეს, შენ ვი თამცა გაში კობდეს;   1880   ჩემად ნახვ ად მოვიდოდ ეს, შენ ვი თამცა გაში კობდეს;
1930   და-ცა-მვედ რა:   « ამირბარსა   უთხარ,   ასრე   ნამუსობდეს ! »
  1881   და-ცა-მვედ რა:  
ამირბარსა   უთხარ,   ასრე   ნამუსობდეს
» .
1931     1882  
1932  
მეკეთა   ესე   თათბირი,   სიბრძნე   გულისა   მისისა ,
  1883   მეკეთა   ესე   თათბირი,   სიბრძნე   გულისა   მისისა ;
1933   მისი, მზეს აცა რიდება  ჰქონდის ნ ახვისა ვის ისა;   1884   მისი, მზეს აცა რიდება  ჰქონდის ნ ახვისა ვის ისა;
1934   მისგან მომ ეცა მოსმენ ა არ საუბრ ისა მქისის ა,   1885   მისგან მომ ეცა მოსმენ ა არ საუბრ ისა მქისის ა,
1935   ვისთა შუქთ აგან უკუნს ა ჰგვანდის  სინათლე დ ღისისა.   1886   ვისთა შუქთ აგან უკუნს ა ჰგვანდის  სინათლე დ ღისისა.
1936     1887  
1937  
ასმათს   ვართვი   რჩეული   თვალი   ოქროსა   ჯამითა;
  1888   ასმათს   ვართვი   რჩეული   თვალი   ოქროსა   ჯამითა;
1938   მან   მითხრა:   «არა  
არ   მინდა,   ვარ   გამაძღარი   ამითა».
  1889   მან   მითხრა:   «არა ,   არ   მინდა,   ვარ   გამაძღარი   ამითა».
1939   ერთი   აიღო   ბეჭედი,   მართ   აწონილი   დრამითა :   1890   ერთი   აიღო   ბეჭედი,   მართ   აწონილი   დრამითა .
1940   «ესე კმა ნ იშნად, სავ სე ვარ სხვ ად ხელის შ ესაბამითა» .   1891   «ესე კმა ნ იშნად, სავ სე ვარ სხვ ად ხელის შ ესაბამითა» .
1941     1892  
1942  
ქალი   ადგა,   წამოვიდა ,   მე   ლახვართა   გულსა   მრიდეს ,
  1893   ქალი   ადგა,   წამოვიდა ;   მე   ლახვართა   გულსა   მრიდეს ;
1943   ლხინმან   ბნელი   გა
მინათლა ,   დაშრტეს,   ცეცხლნი   რომე   მწვიდეს;
  1894   ლხინმან   ბნელი   გა მინათლა ;   დაშრტეს,   ცეცხლნი   რომე   მწვიდეს;
1944   შევე ,   დავჯე   ნადიმადვე,   ჩემნი   სწორნი   სადა   სმიდეს ,   1895   შევე  
დავჯე   ნადიმადვე,   ჩემნი   სწორნი   სადა   სმიდეს .
1945   მხიარულმან  საბოძვარი  გავეც, ზა მი გაადიდე ს“.   1896   მხიარულმან  საბოძვარი  გავეც, ზა მი გაადიდე ს“.
1946   წიგნი ტარი ელისა ხატა ელთა თანა  და კაცის გ აგზავნა   1897   წიგნი ტარი ელისა ხატა ელთა თანა  და კაცის გ აგზავნა
1947     1898   « გავგზავნე   კაცი   ხატაეთს   და   წიგნი   ჩემ - მაგიერი; »
1948  
გავგზავნე   კაცი   ხატაეთს   და   წიგნი   ჩემ
მაგიერი;
       
1949   მივსწერე:  «მეფე ინდო თა არისმცა  ღმრთულებრ  ძლიერი!   1899   მივსწერე:  «მეფე ინდო თა არისმცა  ღმრთულებრ  ძლიერი!
1950   მათი ერთგუ ლი გაძღები ს ყოველი ს ული მშიერი ,   1900   მათი ერთგუ ლი გაძღები ს ყოველი ს ული მშიერი ,
1951   ვინცა   ურჩექმნას,   იქმნების   თავისა   არ
მადლიერი .
  1901   ვინცა   ურჩ   ექმნას,   იქმნების   თავისა   არ - მადლიერი
1952     1902  
1953   ჩვენნო ძმა ნო და პატრ ონნო, თქვე ნგან არ გა ვიმწარებით ;   1903   ჩვენნო ძმა ნო და პატრ ონნო, თქვე ნგან არ გა ვიმწარებით ;
1954   ესე   რა   ნახოთ   ბრძანება,   აქამცა   მოიარებით !   1904   ესე   რა   ნახოთ   ბრძანება,   აქამცა   მოიარებით .
1955   თქვენ თუ ა რ მოხვალთ,  ჩვენ მოვა ლთ, ზედა ა რ მოგეპარე ბით.   1905   თქვენ თუ ა რ მოხვალთ, ჩვენ მოვალ თ, ზედა არ  მოგეპარებ ით.
1956   სჯობს,   რომე   გვნახნეთ,   თავისა   სისხლთა   ნუ   ეზიარებით ! »
  1906   სჯობს,   რომე   გვნახნეთ,   თავისა   სისხლთა   ნუ   ეზიარებით
» .
1957     1907  
1958  
კაცნი   გავგზავნენ ,   მე   გულსა   უფრო   მომეცა   ლხინები,
  1908   « კაცნი   გავგზავნენ ,   მე   გულსა   უფრო   მომეცა   ლხინები,
1959   დარბაზს ვი შვებდი, და მევსო ცეცხ ლი წვად მო უთმინები; LF   1909   დარბაზს ვი შვებდი, და მევსო ცეცხ ლი წვად მო უთმინები; LF
1960   მაშინ სოფე ლმან საწუთ რო მიუხვის , რაცა ვინ ები,   1910   მაშინ სოფე ლმან საწუთ რო მიუხვის , რაცა ვინ ები,
1961   აწ   ხელ
მქმნა,   რომე   საახლოდ   მხეცთაცა   მოვეწყინებ ი.
  1911   აწ   ხელ - მქმნა,   რომე   საახლოდ   მხეცთაცა   მოვეწყინებ ი.
1962     1912  
1963  
პირველ   გაჭრისა   პირება,   მერმე   დაწყნარდეს   ცნობანი;
  1913   « პირველ   გაჭრისა   პირება,მერ მე   დაწყნარდეს   ცნობანი   ;
1964   ჩემთა   სწორთაგან   იყვნიან   ჩემ  
წინა   ნადიმობანი ,
  1914   ჩემთა   სწორთაგან   იყვნიან   ჩემ   წინა   ნადიმობანი ,
1965   მაგრა დამშ ლიდეს ლხინ თაგან სურვ ილთა დიადო ბანი;   1915   მაგრა დამშ ლიდეს ლხინ თაგან სურვ ილთა დიადო ბანი;
1966   ზოგჯერ   შემცვიან   სევდათა,   ვთქვნი   საწუთროსა   გმობანი .   1916   ზოგჯერ   შემცვიან   სევდათა,   ვთქვნი   საწუთროსა   გმობანი »
1967     1917   ნესტანისაგ ან ტარიელი ს ხმობა
1968  
დღესა   ერთსა   საწოლს   მოვე   მეფისა   სრით   წამოსრული,
  1918   « დღესა   ერთსა   საწოლს   მოვე   მეფისა   სრით   წამოსრული,
1969   ვჯე და მას ვე ვიგონებ დი, არ მიე ცა თვალთა  რული;   1919   ვჯე და მას ვე ვიგონებ დი, არ მიე ცა თვალთა  რული;
1970   წიგნი მქონ და საიმედო , ამად ვიყ ავ მხიარულ ი;   1920   წიგნი მქონ და საიმედო , ამად ვიყ ავ მხიარულ ი;
1971   კარის მცვე ლმან მონა  უხმო, უთხრ ა საქმე და ფარული.   1921   კარის მცვე ლმან მონა  უხმო, უთხრ ა საქმე და ფარული.
1972     1922  
1973     «მონააო   ასმათისი»,   საწოლს  
უთხარ   შემოყვანა.
  1923  
«მონააო   ასმათისი»,   საწოლს   უთხარ   შემოყვანა.
1974   მოეწერა: « გიბრძანებს ო», ვისი მ ესვა გულსა  დანა.   1924   მოეწერა: « გიბრძანებს ო», ვისი მ ესვა გულსა  დანა.
1975   ლხინმან   ბნელი   გა
მინათლა,   ამიფოლხვა   ჯაჭვთა   მანა .
  1925   ლხინმან   ბნელი   გა მინათლა,   ამიფოლხვა   ჯაჭვთა   მანა ,
1976   წავე,   მონა   წავიტანე,   რამცა  
უთხარ   ამისთანა!
  1926   წავე,   მონა   წავიტანე,   რამცა   უთხარ   ამისთანა!
1977     1927  
1978  
ბაღჩა   შევვლე,   არა   დამხვდა   კაცი   ჩემი   მოუბნარი;
  1928   ბაღჩა   შევვლე,   არა   დამხვდა   კაცი   ჩემი   მოუბნარი;
1979   ქალი   წინა   მომეგება   მხიარული,   მოცინარი ,   1929   ქალი   წინა   მომეგება   მხიარული,   მოცინარი ;
1980   მითხრა: «ვ აშად ამოგი ღე, არ გას ვია გულსა  ნარი,   1930   მითხრა: «ვ აშად ამოგი ღე, არ გას ვია გულსა  ნარი,
1981   მოდი,   ნახე   ვარდი   შენი   უფრჭვნელი   და   დაუმჭნარი   1931   მოდი,   ნახე   ვარდი   შენი   უფრჭვნელი   და   დაუმჭნარი .
1982     1932  
1983  
ამიგდო   ქალმან   ფარდაგი   მძიმე   თავისა   ძალითა,
  1933   ამიგდო   ქალმან   ფარდაგი   მძიმე   თავისა   ძალითა,
1984   სადა   დგა   კუბო   შემკული   ბა ახშითა   და   ლალითა;   1934   სადა   დგა   კუბო   შემკული   ბა ახშითა   და   ლალითა;
1985   შიგან   ჯდა   იგი   პირითა   მზისაებრ   ელვა
მკრთალითა,
  1935   შიგან   ჯდა   იგი   პირითა   მზისაებრ   ელვა - მკრთალითა,
1986   მე შემომხე დნის ლამაზ ად მის მელ ნის ტბისა  თვალითა.   1936   მე შემომხე დნის ლამაზ ად მის მელ ნის ტბისა  თვალითა.
1987     1937  
1988  
დიდხან   ვდეგ   და   არა   მითხრა   სიტყვა   მისსა   მონასურსა,
  1938   დიდხან   ვდეგ   და   არა   მითხრა   სიტყვა   მისსა   მონასურსა,
1989   ოდენ ტკბილ ად შემომხე დნის ვითამ ცა რა შინა ურსა;   1939   ოდენ ტკბილ ად შემომხე დნის ვითამ ცა რა შინა ურსა;
1990   ასმათ   უხმო,   მოიუბნეს ,   ქალი   მოდგა,   მითხრა   ყურსა :   1940   ასმათ  
უხმო,   მოიუბნეს ;   ქალი   მოდგა,   მითხრა   ყურსა ;
1991   «აწ წადიო,  ვერას გით ხრობს», მე  კვლა მიმც ა ალმან მუ რსა.   1941   «აწ წადიო,  ვერას გით ხრობს», მე  კვლა მიმც ა ალმან მუ რსა.
1992     1942  
1993  
ასმათ   გამომყვა,   წამოვე,   ფარდაგი   გამოვიარე,
  1943   ასმათ   გამომყვა,   წამოვე,   ფარდაგი   გამოვიარე,
1994   ვთქვი: «სა წუთროო, ვი ს წეღან გუ ლი დარმანთ ა მიარე,   1944   ვთქვი: «სა წუთროო, ვი ს წეღან გუ ლი დარმანთ ა მიარე,
1995   მაშინ მოგე ცა იმედი,  ლხინი რად  გამიზიარე? »   1945   მაშინ მოგე ცა იმედი,  ლხინი რად  გამიზიარე? »
1996   გულმან გაყ რისა სიძნე ლე კვლა უფ რო დამიტია -რე!   1946   გულმან გაყ რისა სიძნე ლე კვლა უფ რო დამიტია -რე!
1997     1947  
1998  
ასმათ   ლხინსა   მიქადებდა,   ჩავიარეთ   შიგან   ბაღი;
  1948   ასმათ   ლხინსა   მიქადებდა,   ჩავიარეთ   შიგან   ბაღი;
1999   მითხრა:   «ეგრე   წას
ისათვის   ნუ   გაჩნია   გულსა   დაღი,
  1949   მითხრა:   «ეგრე   წას
ისათვის   ნუ   გაჩნია   გულსა   დაღი,
2000   სიმძიმილ ის   ერდო   დახაშ,   სიხარულის   კარი   აღი !   1950   სიმძიმილ თა   ერდო   დახაშ,   სიხარულის   კარი   აღი ;
2001   სირცხვილი   აქვს   საუბრისა,   მერმე   თავსა   ჰკრძალავს   ლაღი » .   1951   სირცხვილი   აქვს   საუბრისა,   მერმე   თავსა   ჰკრძალავს   ლაღი
.
2002     1952  
2003  
მე  
უთხარ:   «დაო,   შენგან   ვეჭვ   ამა   გულისა   წამალსა;
  1953   მე   უთხარ:   «დაო,   შენგან   ვეჭვ   ამა   გულისა   წამალსა;
2004   ზენაარ,   სულთა   ნუ   გამყრი,   ამბ ითა   შრეტდი   ამ   ალსა ,   1954   ზენაარ,   სულთა   ნუ   გამყრი,   ამბ
ითა   შრეტდი   ამ   ალსა ;
2005   ჩემ   თანა   წიგნსა   ნუ   გასწყვედ   შენ   ზედა-ზედა   მავალსა !   1955   ჩემთანა   წიგნსა   ნუ   გასწყვედ   შენ   ზედა-ზედა   მავალსა ;
2006   თუ რას სცნ ობ ჩემთვის , არა ვეჭვ  მე შენგან , არ, დანა მალსა».   1956   თუ რას სცნ ობ ჩემთვის , არა ვეჭვ  მე შენგან , არ, დანა მალსა».
2007     1957  
2008  
შევჯე,   წამოვე,   მდიოდა   ნაკადი   ცრემლთა   მილისა;
  1958   შევჯე,   წამოვე,   მდიოდა   ნაკადი   ცრემლთა   მილისა;
2009   საწოლს   შემოვე,   ხელ
ქმნილსა   ღონე   არ   მქონდა   ძილისა,
  1959   საწოლს   შემოვე,   ხელ - ქმნილსა   ღონე   არ   მქონდა   ძილისა,
2010   ბროლი და ლ ალი შევიქმ ენ მე ულურ ჯესი ლილის ა;   1960   ბროლი და ლ ალი შევიქმ ენ მე ულურ ჯესი ლილის ა;
2011   ღამე   მერჩია,   მეწადა   არ
გათენება   დილისა“.
  1961   ღამე   მერჩია,   მეწადა   არ - გათენება   დილისა“.
2012   წიგნი   ხატაელთა   მეფისა ,   ტარიელის   წინაშე   მოწერილი   1962   წიგნი   ხატაელთა   მეფისა  
ტარიელის   წინაშე   მოწერილი
2013     1963   ხატაეთს   მყოფნი   მოვიდეს,   მათგან   მოსლვისა   დრონია ;
2014   ხატაეთს   მყოფნი   მოვიდეს,   მათგან   მოსლვისა   დრონია ,        
2015   სიტყვანი შ ემოეთვალნე ს ლაღნი და  უკადრონია :   1964   სიტყვანი შ ემოეთვალნე ს ლაღნი და  უკადრონია :
2016   «არც  
რამე   ჩვენ   ვართ   ჯაბანნი,   არც   ციხე
უმაგრონია,
  1965   «არც   რამე   ჩვენ   ვართ   ჯაბანნი,   არც   ციხე - უმაგრონია,
2017   ვინ   არის   თქვენი   ხელმწიფე,   ჩვენ   ზედა   რა   პატრონია?   1966   ვინ   არის   თქვენი   ხელმწიფე,   ჩვენზედა   რა   პატრონია?
2018     1967  
2019  
მოეწერა:   «რამაზ   მეფე   წიგნსა   გიწერ   ტარიერსა .
  1968   მოეწერა:   «რამაზ   მეფე   წიგნსა   გიწერ   ტარიერსა ;
2020   გამიკვირდა ,   რა   ეწერა   წიგნსა   შენგან   მონაწერსა !   1969   გამიკვირდა ,   რა   ეწერა   წიგნსა   შენგან   მონაწერსა :
2021   რაგვარა თუ  მანდა გეხ მე, ვინ ვჰ პატრონობ ბ ევრსა ერსა ?   1970   რაგვარა თუ  მანდა გეხ მე, ვინ ვჰ პატრონობ ბ ევრსა ერსა ?
2022   ამის   მეტსა   ნუმცა   ვნახავ   კვლაღა   წიგნსა   შენმიერსა ! »
  1971   ამის   მეტსა   ნუმცა   ვნახავ   კვლაღა   წიგნსა   შენმიერსა
» .
2023     1972  
2024  
უბრძანე   წვევა   ლაშქართა,   გავგზავნე   მარზაპანია .
  1973   “ვ უბრძანე   წვევა   ლაშქართა,   გავგზავნე   მარზაპანია :
2025   იგი ვარსკვ ლავთა ურიც ხვი მოკრბე ს ინდოთა ს პანია,   1974   იგი ვარსკვ ლავთა ურიც ხვი მოკრბე ს ინდოთა ს პანია,
2026   შორით   და   ახლოთ   ყველა   მართ   ჩემკე   მონასხპანი ა,   1975   შორით   და   ახლოთ   ყველა
  მართ   ჩემკე  
მონასხპანი ა,
2027   ერთობ ლაშქ რითა აივსო  მინდორი,  კლდე, კაპა ნია.   1976   ერთობ ლაშქ რითა აივსო  მინდორი,  კლდე, კაპა ნია.
2028     1977  
2029  
ფიცხლა   მოვიდეს,   არ   ექმნა   მათ   შინა   ხან
დაზმულობა;
  1978   ფიცხლა   მოვიდეს,   არ   ექმნა   მათ   შინა   ხან - დაზმულობა;
2030   აღლუმი ვნა ხე, მეკეთა  ლაშქართა  მოკაზმულობ ა,   1979   აღლუმი ვნა ხე, მეკეთა  ლაშქართა  მოკაზმულობ ა,
2031   სიჩაუქე და  სიკეთე, კ ეკლუცად და რაზმულობა,   1980   სიჩაუქე და  სიკეთე, კ ეკლუცად და რაზმულობა,
2032   ტაიჭთა   მათთა   სიმალე,   აბჯ
ის   ხვარაზმულო ბა.
  1981   ტაიჭთა   მათთა   სიმალე,   აბჯ   ხვარაზმულო ბა.
2033     1982  
2034  
ავმართე   დროშა   მეფისა  
ალმითა   წითელ-შავი თა,
  1983   ავმართე   დროშა   მეფისა ,   ალმითა   წითელ-შავი თა,
2035   დილასა ვბრ ძანე გამარ თვა ლაშქრი თა უთვალავ ითა,   1984   დილასა ვბრ ძანე გამარ თვა ლაშქრი თა უთვალავ ითა,
2036   თავსა  
ტიროდი,   ვიტყოდი   ბედითა   მეტად   ავითა:
  1985   თავსა   ტიროდი,   ვიტყოდი   ბედითა   მეტად   ავითა:
2037   «მზე   თუ   არ   ვნახო,   არ   ვიცი,   ვიარო   ვითა   და   ვითა ! »
  1986   «მზე   თუ   არ   ვნახო,   არ   ვიცი,   ვიარო   ვითა   და   ვითა
» .
2038     1987  
2039  
შინა   მოვე,   დაღრეჯილსა   გულსა   სევდა   მიიეფდა,
  1988   შინა   მოვე,   დაღრეჯილსა   გულსა   სევდა   მიიეფდა,
2040   თვალთა
,   ვითა   საგუბარი
,   ცხელი   ცრემლი   გარდმომჩქე ფდა .
  1989   თვალთა ,   ვითა   საგუბარი ,   ცხელი   ცრემლი   გარდმომჩქე ფდა ,
2041   «ბედი ჩემი  უბედური,  – ვთქვი, თ უ, – ჯერთც ა ვერ გამე ფდა!   1990   «ბედი ჩემი  უბედური,  – ვთქვი, თ უ, – ჯერთც ა ვერ გამე ფდა!
2042   ხელმან   ვარდი   რად   იხელთა,   რათგან   ასრე   ვერ   მოჰკრეფდა? »
  1991   ხელმან   ვარდი   რად   იხელთა,   რათგან   ასრე   ვერ   მოჰკრეფდა? » ’’
2043     1992   ტარიელისა  და ნესტანი ს პირის-პი რ შეყრა
2044   მონა შემოდ გა, მივეცი  საქმესა გ აკვირვებულ სა;   1993   მონა შემოდ გა, მივეცი  საქმესა გ აკვირვებულ სა;
2045   ასმათის   წიგნი   მომართვა   მე,   მეტად   შეჭირვებულ სა ,   1994   ასმათის   წიგნი   მომართვა   მე,   მეტად   შეჭირვებულ სა .
2046   ეწერა: «გი ხმობს შენი  მზე შენ,  მისთვის მო სურვებულსა ,   1995   ეწერა: «გი ხმობს შენი  მზე შენ,  მისთვის მო სურვებულსა ,
2047   მოდი,   სჯობს   მანდა   ტირილსა,   საქმესა   ბედით - ვებულსა».   1996   მოდი,   სჯობს   მანდა   ტირილსა,   საქმესა   ბედით  
ვებულსა».
2048     1997  
2049  
ვითა  
ართებდა,   ეგზომი   რამცა   ვით   გავიხარეო!
  1998   ვითა   ართებდა,   ეგზომი   რამცა   ვით   გავიხარეო!
2050   შეღამდა, წ ავე, ბაღის ა მე კარი  შევიარეო; LF   1999   შეღამდა, წ ავე, ბაღის ა მე კარი  შევიარეო; LF
2051   სად ასმათ  პირველ მენ ახა, მუნვე  ჩნდა მდგო მიარეო,   2000   სად ასმათ  პირველ მენ ახა, მუნვე  ჩნდა მდგო მიარეო,
2052   სიცილით მი თხრა: «წამ ოვლე, მოგე ლის ლომსა  მთვარეო». LF   2001   სიცილით მი თხრა: «წამ ოვლე, მოგე ლის ლომსა  მთვარეო». LF
2053     2002  
2054  
შემავლო   სახლი  
ნაგები   კეკლუცად   ბანის
ბანითა;
  2003   შემავლო   სახლი .   ნაგები   კეკლუცად   ბანის - ბანითა;
2055   გამოჩნდა   მთვარე   ნათლითა   გარე   შუქ
მონავანითა ,
  2004   გამოჩნდა   მთვარე   ნათლითა   გარე   შუქ - მონავანითა ,
2056   ფარდაგსა შ იგან მჯდომ არე შესამო სლითა მწვა ნითა,   2005   ფარდაგსა შ იგან მჯდომ არე შესამო სლითა მწვა ნითა,
2057   საკრძალავი   და   ღარიბი,   უცხო   პირ ით ,   ტანითა.   2006   საკრძალავი   და   ღარიბი,   უცხო   პირ
  და   ტანითა.
2058     2007  
2059  
შევე,   წავდეგ   ნოხთა   პირსა,   მე   დამიწყო   ცეცხლმან   შრეტად,
  2008   შევე,   წავდეგ   ნოხთა   პირსა,   მე   დამიწყო   ცეცხლმან   შრეტად,
2060   გულსა ბნელ ი გამინათლ და, ზედა ლ ხინი ადგა  სვეტად.   2009   გულსა ბნელ ი გამინათლ და, ზედა ლ ხინი ადგა  სვეტად.
2061   მას ბალიში  შემოეგდო,  მზისა შუქ სა სჯობდა  მეტად,   2010   მას ბალიში  შემოეგდო,  მზისა შუქ სა სჯობდა  მეტად,
2062   ჩემგან პირ სა იფარვიდ ა, აიხედნი ს წამის ჭვ რეტად.   2011   ჩემგან პირ სა იფარვიდ ა, აიხედნი ს წამის ჭვ რეტად.
2063     2012  
2064  
უბრძანა ,   თუ:   «მოახსენე,   ასმათ,   დაჯდეს,   ამირბარსა! »
  2013   უბრძანა  
თუ:   «მოახსენე,   ასმათ,   დაჯდეს,   ამირბარსა! »
2065   მან ბალიში  დამართები თ დადვა მა ს მზედ საქ ებარსა.   2014   მან ბალიში  დამართები თ დადვა მა ს მზედ საქ ებარსა.
2066   დავჯე, მივ ეც გულსა ლ ხინი, საწუ თროსა დამგ მობარსა;   2015   დავჯე, მივ ეც გულსა ლ ხინი, საწუ თროსა დამგ მობარსა;
2067   მიკვირს,   სულნი   რადღა   მიდგან,   ვიტყვი   მისგან   ნაუბარსა !   2016   მიკვირს,   სულნი   რადღა   მიდგან,   ვიტყვი   მისგან   ნაუბარსა .
2068     2017  
2069  
მიბრძანა:   «ძოღან   გეწყინა   გაშვება   უუბარისა,
  2018   მიბრძანა:   «ძოღან   გეწყინა   გაშვება   უუბარისა,
2070   მზემან გაყ რითა დაგაჭ ნე, ვითა ყ ვავილი ბარ ისა:   2019   მზემან გაყ რითა დაგაჭ ნე, ვითა ყ ვავილი ბარ ისა:
2071   დაგსჯიდა   დენა   ცრემლისა,   ნარგისთა  
ნაგუბარისა ,
  2020   დაგსჯიდა   დენა   ცრემლისა,   ნარგისთა   ნაგუბარისა ,
2072   მაგრა ხამს  ჩემგან სი რცხვილი და  რიდი ამირ ბარისა.   2021   მაგრა ხამს  ჩემგან სი რცხვილი და  რიდი ამირ ბარისა.
2073     2022  
2074  
თუცა   მართებს   დედაკაცსა   მამაცისა   დიდი   კრძალვა,
  2023   « თუცა   მართებს   დედაკაცსა   მამაცისა   დიდი   კრძალვა,
2075   მაგრა   მეტ ად   უარეა   არა
თქმა   და   ჭირთა   მალვა:
  2024   მაგრა   მეტ   უარეა   არა - თქმა   და   ჭირთა   მალვა:
2076   მე   თუ   ზე
პირ   მიცინია,   ქვე-ქვე   მითქვამს   იდუმალ   ვა;
  2025   მე   თუ   ზე - პირ   მიცინია,   ქვე-ქვე   მითქვამს   იდუმალ   ვა;
2077   ძოღან ქალი  გამოვგზავ ნე, ვქმენ  მართლისა შ ემოთვალვა.   2026   ძოღან ქალი  გამოვგზავ ნე, ვქმენ  მართლისა შ ემოთვალვა.
2078     2027  
2079  
ერთმანერთი სა ,   მას   აქათ,   რაცა   ორთავე   ვიცითა,
  2028   « ერთმანერთი სა  
მას   აქათ,   რაცა   ორთავე   ვიცითა,
2080   აწცა მიცოდ ი საშენოდ  მითვე პირი თა მტკიცით ა;   2029   აწცა მიცოდ ი საშენოდ  მითვე პირი თა მტკიცით ა;
2081   ამას   შესჯერდი   დიდითა   ზენარით   და   ფიცითა.   2030   ამას   შესჯერდი   დიდითა   ზენარით  
და   ფიცითა.
2082   გეცრუო, ღმ ერთმან მიწ ა მქმნას,  ნუმცა ცხრი თავე ვზი ც ითა!   2031   გეცრუო, ღმ ერთმან მიწ ა მქმნას,  ნუმცა ცხრი თავე ვზი ც ითა!
2083     2032  
2084  
წა,   შეები   ხატაელთა,   ილაშქრე   და   ინაპირე;
  2033   « წა,   შეები   ხატაელთა,   ილაშქრე   და   ინაპირე;
2085   ღმერთმან   ქმნას   და   გაგიმარჯვდ ეს,   მორჭმულ
ან ცა   ჩემ   კერძ   ირე !
  2034   ღმერთმან   ქმნას   და   გაგიმარჯვდ ეს,   მორჭმულ
ცა   ჩემ   კერძ   ირე .
2086   მაგრა   რა   ვქმნა,   კვლაცა   ნახვა   მომხვდებოდ ეს   შენი   ვირე ?   2035   მაგრა   რა   ვქმნა,   კვლაცა   ნახვა   მომხვდებოდ ეს   შენი   ვირე ,
2087   გული   მომეც   გაუყრელად,   ჩემი   შენთვის   დაიჭირე ! »
  2036   გული   მომეც   გაუყრელად,   ჩემი   შენთვის   დაიჭირე
» .
2088     2037  
2089  
მოვახსენე:   «არ   მეწყალვის   თავი   შენთვის   დასაწველად ,
  2038   მოვახსენე:   «არ   მეწყალვის   თავი   შენთვის   დასაწველად ,
2090   მაგრა რათგ ან დამარჩი ნე, არ გამ ოსჩნდი ჩემ ად მკლველა დ,   2039   მაგრა რათგ ან დამარჩი ნე, არ გამ ოსჩნდი ჩემ ად მკლველა დ,
2091   შენ   სინათლედ   თვალთა   ჩემთა ,   მიჩნდე   მზეებრ   სანახველად ,   2040   შენ   სინათლედ   თვალთა   ჩემთა  
მიჩნდე   მზეებრ   სანახველად ,
2092   აწ შევება  ხატაელთა,  მუნ გამოვჩ ნდე ლომი ქ ველად.   2041   აწ შევება  ხატაელთა,  მუნ გამოვჩ ნდე ლომი ქ ველად.
2093     2042  
2094  
აწ   რასაცა   მე   მაღირსებ,   ხორციელი   არა   ღირსა;
  2043   « აწ   რასაცა   მე   მაღირსებ,   ხორციელი   არა   ღირსა;
2095   მოწყალება   იჩქითია  
ღმრთისა ,   ამად   არა   მკვირსა;
  2044   მოწყალება   იჩქითია ,   ღმრთისა  
ამად   არა   მკვირსა;
2096   შენთა შუქთ ა შემომადგ ამ, ბნელსა  გულსა ზედ ა მჭვირსა,   2045   შენთა შუქთ ა შემომადგ ამ, ბნელსა  გულსა ზედ ა მჭვირსა,
2097   შენი ვიყო,  სადამდისც ა დამიყოფდ ეს მიწა პი რსა».   2046   შენი ვიყო,  სადამდისც ა დამიყოფდ ეს მიწა პი რსა».
2098     2047  
2099  
ზედა   წიგნსა   საფიცარსა   შე
ფიცე   და   შემომფიცა ,
  2048   ზედა   წიგნსა   საფიცარსა   შე
ფიცე   და   შემომფიცა ;
2100   მისგან ჩემ ი სიყვარულ ი ამით უფრ ო დაამტკიც ა:   2049   მისგან ჩემ ი სიყვარულ ი ამით უფრ ო დაამტკიც ა:
2101   «უშენოსა   მოწონება   ვისი ცაო   გულსა   მიცა,   2050   «უშენოსა   მოწონება   ვისი
ცაო   გულსა   მიცა,
2102   ღმერთი მომ კლავს, ამა ს იქით თავ სა ვეტყვი,  ამას ვსწვ რთიცა».   2051   ღმერთი მომ კლავს, ამა ს იქით თავ სა ვეტყვი,  ამას ვსწვ რთიცა».
2103     2052  
2104  
დავყავ   ხანი   მას   წინაშე,   ერთმ ან ერთს   ვეუ
ენით,
  2053   დავყავ   ხანი   მას   წინაშე,   სიტყვ ან იც   ტკ ილ   ვთქვ ენით,
2105   ვჭამეთ   ამო   ხილი   რამე,   სიტყვანიც   ტკბილ   ვე
ნით,
  2054   ვჭამეთ   ამო   ხილი   რამე,   ერთმ
ერ სა   ვე უბე ნით,
2106   მერ   ავდეგ   წამოსავლად   ტირილით   და   ცრემლთა   დენით .   2055   მერ
  ავდეგ   წამოსავლად   ტირილით   და   ცრემლთა   დენით ,
2107   მისთა შუქთ ა შვენებან ი ნათლად მ ადგეს გულს ა ფენით.   2056   მისთა შუქთ ა შვენებან ი ნათლად მ ადგეს გულს ა ფენით.
2108     2057  
2109  
მეძნელებოდ   სიშორე   მისი ,   ბროლ-ბალახ შ-მინისა.
  2058   მეძნელებოდ   სიშორე   მისი  
ბროლ-ბალახ შ-მინისა.
2110   მე გამიახლ და სოფელი,  მქონდა სი მრავლე ლხი ნისა;   2059   მე გამიახლ და სოფელი,  მქონდა სი მრავლე ლხი ნისა;
2111   ჩემად ჩნდა  იგი სინათ ლე ეთერით  მზედ ნაჩინ ისა,   2060   ჩემად ჩნდა  იგი სინათ ლე ეთერით  მზედ ნაჩინ ისა,
2112   აწ მიკვირს , მისსა გა მყრელსა გუ ლი მიც კლდ ისა ტინისა !“   2061   აწ მიკვირს , მისსა გა მყრელსა გუ ლი მიც კლდ ისა ტინისა !“
2113   ტარიელისაგ ან   ხატაეთს   წას
  და   დიდი   ომი
  2062   ტარიელისაგ ან   ხატაეთს   წას
  და   დიდი   ომი
2114     2063   დილასა   შევჯე,   უბრძანე:   «ჰკარით   ბუკსა   და   ნობასა
» .
2115   დილასა   შევჯე,  
უბრძანე:   «ჰკარით   ბუკსა   და   ნობასა ! »
       
2116   სრულთა სპა თასა ვერ გ ითხრობ არ  შესასხდომლ ად მზობასა .   2064   სრულთა სპა თასა ვერ გ ითხრობ არ  შესასხდომლ ად მზობასა .
2117   ლომმან   მივმართე   ხატაეთს,   ვერვინ   მი რახავს  
დლობასა,
  2065   ლომმან   მივმართე   ხატაეთს,   ვერვინ   მი რახავს  
დლობასა,
2118   უგზოსა ვლი დეს ლაშქარ ნი, არ გაი ვლიდეს გზო ბასა.   2066   უგზოსა ვლი დეს ლაშქარ ნი, არ გაი ვლიდეს გზო ბასა.
2119     2067  
2120  
დავაგდე   ზღვარი   ინდოთა ,   მევლო   პაშტაი   ხანია ;
  2068   ,, დავაგდე   ზღვარი   ინდოთა ;   მევლო   პაშტაი   ხანია ,
2121   რამაზის კა ცი მემთხვი ა, ვინ ხატ აეთის ხანი ა,   2069   რამაზის კა ცი მემთხვი ა, ვინ ხატ აეთის ხანი ა,
2122   მან მითხრა  მოციქულობ ა გულისა მ ოსაფხანია:   2070   მან მითხრა  მოციქულობ ა გულისა მ ოსაფხანია:
2123   «ჩვენთა   მგელთაცა   დასჭამენ  
თქვენნი,   ინდოთა ,   თხანია».
  2071   «ჩვენთა   მგელთაცა   დასჭამენ ,   თქვენნი,   ინდოთა  
თხანია».
2124     2072  
2125  
მე   შემომძღვნე   რამაზისგან   ძღვნად   საჭურჭლე   საშინელი ,
  2073   მე   შემომძღვნე   რამაზისგან   ძღვნად   საჭურჭლე   საშინელი ;
2126   ითხრ :   « გკადრებს:   «ნუ   ამოგვწყვედ ,   არის   შენგან   არ
საქმნელი,
  2074   «გ ითხრ ობ ,   გკადრებს:   «ნუ   ამოგვწყვედ ,   არის   შენგან   არ - საქმნელი,
2127   ზენაარი გა მოგვიღე, მ ით გვაბია  ყელსა წნელ ი,   2075   ზენაარი გა მოგვიღე, მ ით გვაბია  ყელსა წნელ ი,
2128   მოურბევლად  მოგახსენნ ეთ თავნი,  შვილნი, სა ქონელი.   2076   მოურბევლად  მოგახსენნ ეთ თავნი,  შვილნი, სა ქონელი.
2129     2077  
2130  
რაცა   შეგცოდეთ,   შეგვინდ
,   თვით   ჩვენვე   შეგვინანია ;
  2078   « რაცა   შეგცოდეთ,   შეგვინდ
,   თვით   ჩვენვე   შეგვინანია ;
2131   თუ ღმრთულე ბრ შეგვიწყ ალებდეთ, ა ქა ნუ მოვლ ენ სპანია;   2079   თუ ღმრთულე ბრ შეგვიწყ ალებდეთ, ა ქა ნუ მოვლ ენ სპანია;
2132   ქვეყანა   ჩვენი   არ   ასწყდეს,   რისხვით   არ   დაგვტყდენ   ცანია :   2080   ქვეყანა   ჩვენი   არ   ასწყდეს,   რისხვით   არ   დაგვტყდენ   ცანია ;
2133   შენ   მოგცეთ   ციხე-ქალაქ ი,   მოგყვ
ენ   ცოტანი   ყმანია ! »
  2081   შენ   მოგცეთ   ციხე-ქალაქ ი,   მოგყვ ენ   ცოტანი   ყმანია
» .
2134     2082  
2135  
გვერდსა   დავისხენ   ვაზირნი,   ვიუბნეთ,   გავიზრახენ ით;
  2083   გვერდსა   დავისხენ   ვაზირნი,   ვიუბნეთ,   გავიზრახენ ით;
2136   მითხრეს ,   თუ:   «ხარო   ყმაწვილი,   ბერნი   მით   გკადრებთ ,   გლახ ,   ენით:   2084   მითხრეს  
თუ:   «ხარო   ყმაწვილი,   ბერნი   მით   გკადრებთ  
გლახ  
ენით:
2137   არიან მეტა დ მუხთალნი , – ჩვენ ე რთხელ კვლა ცა ვნახენი თ, –   2085   არიან მეტა დ მუხთალნი , – ჩვენ ე რთხელ კვლა ცა ვნახენი თ, –
2138   არამცა მოგ კლეს ღალატ ად, არამცა  ვივაგლახე ნით!   2086   არამცა მოგ კლეს ღალატ ად, არამცა  ვივაგლახე ნით!
2139     2087  
2140  
ჩვენ   ამას   ვარჩევთ,   წახვიდე   კარგითა   მართ   მამაცითა,
  2088   « ჩვენ   ამას   ვარჩევთ,   წახვიდე   კარგითა   მართ   მამაცითა,
2141   ლაშქარნი ა ხლოს გეკიდ ნენ, სცნობ დენ ამბავს ა კაცითა; LF   2089   ლაშქარნი ა ხლოს გეკიდ ნენ, სცნობ დენ ამბავს ა კაცითა; LF
2142   გულ
მართლად   იყვნენ,   მიენდ
,   აფიცე   ღმრთითა   და   ცითა,
  2090   გულ - მართლად   იყვნენ,   მიენდ
,   აფიცე   ღმრთითა   და   ცითა,
2143   არ   დაგმორჩილდ ენ,   შერისხდი   რისხვითა  
კვლადაკვლა ცითა ! »
  2091   არ   დაგმორჩილდ ენ,   შერისხდი   რისხვითა ,   კვლა   და   კვლაცითა
» .
2144     2092  
2145  
მეკეთა   ესე   თათბირი,   ვაზირთა   ნავაზირები ;
  2093   მეკეთა   ესე   თათბირი,   ვაზირთა   ნავაზირები ;
2146   შევსთვალე:  «რამაზ მე ფეო, ვცან  შენი დანაპ ირები;   2094   შევსთვალე:  «რამაზ მე ფეო, ვცან  შენი დანაპ ირები;
2147   სიკვდილსა   გიჯობს   სიცოცხლე,   დაგვიდგამს   ვერ   ქვი კირები;   2095   სიკვდილსა   გიჯობს   სიცოცხლე,   დაგვიდგამს   ვერ   ქვი კირები;
2148   ლაშქართა დ ავყრი, ცოტ ათა წამოვა ლ, შენ კერ ძ ვირები».   2096   ლაშქართა დ ავყრი, ცოტ ათა წამოვა ლ, შენ კერ ძ ვირები».
2149     2097  
2150  
მათ   ლაშქართაგა   სამასნი   კარგნი   მოყმენი,   ქველანი,
  2098   მათ   ლაშქართაგა   სამასნი   კარგნი   მოყმენი,   ქველანი,
2151   თანაწამომყ ვეს, წა-ცა -ვე, დავყა რენ სპანი  ყველანი,   2099   თანა წამომ ყვეს, წა-ც ა-ვე, დავყ არენ სპანი  ყველანი, LF
2152   დავვედრე:  «სადა მე მ ევლოს, ვლე ნით იგივე  ველანი,   2100   დავვედრე:  «სადა მე მ ევლოს, ვლე ნით იგივე  ველანი,
2153   ახლოს მომდ ევდით, მიშ ველეთ, გიხ მობ, თუ მი ნდენ შველა ნი».   2101   ახლოს მომდ ევდით, მიშ ველეთ, გიხ მობ, თუ მი ნდენ შველა ნი».
2154     2102  
2155  
სამ   დღე   ვიარე,   მემთხვია   სხვა   კაცი   მისვე   ხანისა.
  2103   სამ   დღე   ვიარე,   მემთხვია   სხვა   კაცი   მისვე   ხანისა.
2156   კვლა ეძღვნ ა უცხო მრა ვალი შესამ ოსელი ტანი სა,   2104   კვლა ეძღვნ ა უცხო მრა ვალი შესამ ოსელი ტანი სა,
2157   ებრძანა: « მწადსო სია ხლე შენ ლა ღისა და ჯა ნისა,   2105   ებრძანა: « მწადსო სია ხლე შენ ლა ღისა და ჯა ნისა,
2158   რა შეგეყარ ო, მაშინ ს ცნა კვლა ძ ღვნობა ამი სთანისა». LF   2106   რა შეგეყარ ო, მაშინ ს ცნა კვლა ძ ღვნობა ამი სთანისა». LF
2159     2107  
2160  
კვლაცა   ეთქვა:   «მართალია   ზომ   ჩემი   მონახსენი,
  2108   კვლაცა   ეთქვა:   «მართალია   ზომ   ჩემი   მონახსენი,
2161   მე  
  წინამოგეგე ბვი,   მესწრაფები   ნახვა   შენი».
  2109   მე  
  წინა   მოგეგებვი,   მესწრაფები   ნახვა   შენი».
2162   მოვახსენე:   «დია  
ღმერთო,   ბრძანება   ვქმენ  
მეცა   თქვენი,
  2110   მოვახსენე:   «დია ,   ღმერთო,   ბრძანება   ვქმენ   მეცა   თქვენი,
2163   ტკბილად   ვნახოთ   ერთმანერთი ,   ვიყვნეთ   ვითა   მამა-ძენი ! »
  2111   ტკბილად   ვნახოთ   ერთმანერთი ,   ვიყვნეთ   ვითა   მამა-ძენი
» .
2164     2112  
2165  
მუნით   წას ული   ჩამოვხე   ტევრისა   რასმე   კიდესა;
  2113   მუნით   წას
ული   ჩამოვხე   ტევრისა   რასმე   კიდესა;
2166   კვლა მოციქ ულნი მოვიდ ეს, სალამა დ არ დამრი დესა;   2114   კვლა მოციქ ულნი მოვიდ ეს, სალამა დ არ დამრი დესა;
2167   წინა   ტურფათა   ტაიჭთა   ძღვნად   ჩემთვის   მოზიდვიდეს :   2115   წინა   ტურფათა   ტაიჭთა   ძღვნად   ჩემთვის   მოზიდვიდეს .
2168   «შენსა ნახ ვასა მეფენ ი, – თქვეს , – მართლა დ ინატრიდე სა».   2116   «შენსა ნახ ვასა მეფენ ი, – თქვეს , – მართლა დ ინატრიდე სა».
2169     2117  
2170  
მითხრეს:   «მეფე   მოგახსენებ ს,   მეცა   შენ   კერძ   ვიარები,
  2118   მითხრეს:   «მეფე   მოგახსენებ ს,   მეცა   შენ   კერძ   ვიარები,
2171   სახლით ჩემ ით წამოსრუ ლი ხვალე ა დრე შეგეყრ ები».   2119   სახლით ჩემ ით წამოსრუ ლი ხვალე ა დრე შეგეყრ ები».
2172   მოციქულნი  დავაყენენ,  ხარგა დავ დგი, არ მა ზრები,   2120   მოციქულნი  დავაყენენ,  ხარგა დავ დგი, არ მა ზრები,
2173   მეტად   ამოდ  
უალერსე,   ერთგან   დაწვ
ეს   ვით   მაყრები.
  2121   მეტად   ამოდ   უალერსე,   ერთგან   დაწვ ეს   ვით   მაყრები.
2174     2122  
2175  
კარგი   საქმე   კაცსა   ზედა   აზომ   თურ
  არ   წახდების:
  2123   კარგი   საქმე   კაცსა   ზედა   აზომ   თურ   არ   წახდების:
2176   ერთი კაცი  უკმო-რე-სწ ყდა, მოდგა , მალვით მ ეუბნების: LF   2124   ერთი კაცი  უკმო-რე-სწ ყდა, მოდგა , მალვით მ ეუბნების: LF
2177   «დიდი მაცო  თქვენი ვა ლი, ჩემგან  ძნელად გა რდიხდების,   2125   «დიდი მაცო  თქვენი ვა ლი, ჩემგან  ძნელად გა რდიხდების,
2178   გაწირვა   და   დავიწყება   ჩემგან   თქვენი   არ   იქ
ნების.
  2126   გაწირვა   და   დავიწყება   ჩემგან   თქვენი   არ   იქ ნების.
2179     2127  
2180  
მე   მამისა   თქვენისაგა   ვარ   ცოტაი   განაზარდი.
  2128   « მე   მამისა   თქვენისაგა   ვარ   ცოტაი   განაზარდი.
2181   თქვენი მეს მა საღალატ ო, საცნობე ლად გამოვვ არდი;   2129   თქვენი მეს მა საღალატ ო, საცნობე ლად გამოვვ არდი;
2182   მკვდარი   მიმძიმ   სანახავად  
ტანი   მჭევრი,   პირი   ვარდი,
  2130   მკვდარი   მიმძიმ   სანახავად ,   ტანი   მჭევრი,   პირი   ვარდი,
2183   ყველასავე   მოგახსენებ ,   გამიგონე ,   დამიწყნარდ !   2131   ყველასავე   მოგახსენებ ,   გამიგონე  
დამიწყნარდ .
2184     2132  
2185  
რომე   ცუდად   არ   მოღორდე,   ისი   კაცნი   გღალატობენ ,
  2133   « რომე   ცუდად   არ   მოღორდე,   ისი   კაცნი   გღალატობენ ,
2186   ერთგან შენ თვის დამალ ულნი სპანი  ასჯერ ათა სობენ;   2134   ერთგან შენ თვის დამალ ულნი სპანი  ასჯერ ათა სობენ;
2187   კვლა სხვაგ ან გითქს ს ამი ბევრი,  ასრე ფიცხ ლად მით გი ხმობენ,   2135   კვლა სხვაგ ან გითქს ს ამი ბევრი,  ასრე ფიცხ ლად მით გი ხმობენ,
2188   აწვე თავსა  არ ეწევი,  ფათერაკსა  შეგასწრობ ენ.   2136   აწვე თავსა  არ ეწევი,  ფათერაკსა  შეგასწრობ ენ.
2189     2137  
2190  
მეფე   ცოტათ   გეგებვის,   ვის   მჭვრეტნი   ვერ   გელევიან;
  2138   « მეფე   ცოტათ   მო გეგებვის,   ვის   მჭვრეტნი   ვერ   გელევიან;
2191   მალვით ჩაი ცმენ აბჯარ სა, მიენდო , მით გეთნ ევიან;   2139   მალვით ჩაი ცმენ აბჯარ სა, მიენდო , მით გეთნ ევიან;
2192   კვამლსა   შეიქმ ,   ლაშქარნი  
ყოველგნით   მოგეხვევია ნ.
  2140   კვამლსა   შეიქმ  
ლაშქარნი ,   ყოველგნით   მოგეხვევია ნ.
2193   რა ერთსა გ ცემდენ ათა სნი, ეგრეც ა მოგერევი ან».   2141   რა ერთსა გ ცემდენ ათა სნი, ეგრეც ა მოგერევი ან».
2194     2142  
2195  
მას   კაცსა   ამოდ   ვეუბ  
და   მადლსა   გარდვიხდიდ ია:
  2143   მას   კაცსა   ამოდ   ვეუბ
  და   მადლსა   გარდვიხდიდ ია:
2196   «რომე არ მ ოვკვდე, შე მოგზღო, შე ნ ამას ინა ტრიდია;   2144   «რომე არ მ ოვკვდე, შე მოგზღო, შე ნ ამას ინა ტრიდია;
2197   აწ ამხანაგ თა არ გიგრ ძნან, წადი , მათ თანა  მიდია,   2145   აწ ამხანაგ თა არ გიგრ ძნან, წადი , მათთანა  მიდია,
2198   თუ   დაგივიწყო,   უთუოდ   მემცა   ვარ   განაკიდია! »
  2146   თუ   დაგივიწყო,   უთუოდ   მემცა   ვარ   განაკიდია! » .
2199     2147  
2200  
არვის   გავ ნდ  
სულ
დგმულსა,   დავმალე   ვითა   ჭორია.
  2148   არვის   გავ ნდ
  სულ - დგმულსა,   დავმალე   ვითა   ჭორია.
2201   რაცა   იქმნების,   იქმნების,   ყოვლი   თათბირი   სწორია !   2149   რაცა   იქმნების,   იქმნების,   ყოვლი   თათბირი   სწორია .
2202   მაგრა   სპათაკე   გავგზავნე   კაცი,   გზა   თუცა   შორია,   2150   მაგრა   სპათაკე  
გავგზავნე   კაცი,   გზა   თუცა   შორია,
2203   შევსთვალე:   «ფიცხლად   წამოდით,   მოგრაგნეთ   მთა   და   გორია ! »
  2151   შევსთვალე:   «ფიცხლად   წამოდით,   მოგრაგნეთ   მთა   და   გორია
» .
2204     2152  
2205  
მე   დილასა   მოციქულთა   სიტყვა   ტკბილი   შე
უთვალე :
  2153   მე   დილასა   მოციქულთა   სიტყვა   ტკბილი   შე უთვალე ;
2206   « რამაზს   ჰკადრეთ:  
მოგეგებვი,   მოდი,   მოვალ   მეცა   მალე».
  2154  
რამაზს   ჰკადრეთ:   « მოგეგებვი,   მოდი,   მოვალ   მეცა   მალე».
2207   ნახევარ   დღე   სხვა   ვიარე,   ჭირსა   თავი   არ   ვაკრძალე ,     2155   ნახევარ   დღე   სხვა   ვიარე,   ჭირსა   თავი   არ   ვაკრძალე .
2208   განგებაა,   დღესცა   მომკლავს,   ქვემცა   სადა   დავიმალე ?!   2156   განგებაა,   დღესცა   მომკლავს,   ქვემცა   სადა   დავიმალე .
2209     2157  
2210  
ქედსა   რასმე   გარდავადეგ ,   მინდორს   მტვერი   დავინახე;
  2158   ქედსა   რასმე   გარდავადეგ ,   მინდორს   მტვერი   დავინახე;
2211   ვთქვი ,   თუ:   «მოვა   რამაზ   მეფე ,   ჩემთვის   უდგამს   თუცა   მახე,   2159   ვთქვი  
თუ:   «მოვა   რამაზ   მეფე ;   ჩემთვის   უდგამს   თუცა   მახე,
2212   ჩემი გაჰკვ ეთს ხორცსა  მათსა ხრმ ალი ბასრი,  შუბი ახე» .   2160   ჩემი გაჰკვ ეთს ხორცსა  მათსა ხრმ ალი ბასრი,  შუბი ახე» .
2213   მაშინ  
უთხარ   სპათა   ჩემთა,   სახე   დიდი   და
უსახე.
  2161   მაშინ   უთხარ   სპათა   ჩემთა,   სახე   დიდი   და უსახე.
2214     2162  
2215  
ვთქვი ,   თუ:   «ძმანო,   ისი   კაცნი   ჩვენ   ღალატსა   გვიდგებიან ,
  2163   ვთქვი  
თუ:   «ძმანო,   ისი   კაცნი   ჩვენ   ღალატსა   გვიდგებიან ,
2216   მკლავთა თქ ვენთა სიმა გრენი ამის თვისმცა რა დ დალბიან?   2164   მკლავთა თქ ვენთა სიმა გრენი ამის თვისმცა რა დ დალბიან?
2217   ვინცა მოკვ დეს მეფეთა თვის, სულნ ი მათნი ზე ცას რბიან.   2165   ვინცა მოკვ დეს მეფეთა თვის, სულნ ი მათნი ზე ცას რბიან.
2218   აწ შევებნე თ ხატაელთა , ხრმალნი  ცუდად რას  გვაბიან!» LF   2166   აწ შევებნე თ ხატაელთა , ხრმალნი  ცუდად რას  გვაბიან!» LF
2219     2167  
2220  
უბრძანე   ჩაცმა   აბჯრისა  
ლაღმან   სიტყვითა   ხაფითა;
  2168   “ვ უბრძანე   ჩაცმა   აბჯრისა ,   ლაღმან   სიტყვითა   ხაფითა;
2221   დავეკაზმენ ით საომრად  ჯაჭვითა,  ჯავშან-ქაფ ითა,   2169   დავეკაზმენ ით საომრად  ჯაჭვითა,  ჯავშან-ქაფ ითა,
2222   რაზმი   დავაწყ
,   მი მართე,   წავე   დიდითა   სწრაფითა ;
  2170   რაზმი   დავაწყ
,   მი მართე,   წავე   დიდითა   სწრაფითა ,
2223   მას დღესა  ჩემი მებრძ ოლი ჩემმან ვე ხრმალმა ნ დაფითა. LF   2171   მას დღესა  ჩემი მებრძ ოლი ჩემმან ვე ხრმალმა ნ დაფითა. LF
2224     2172  
2225  
მივეახლენი თ,   შეგვატყვეს   მათ   ტანსა   აბჯარ
ცმულობა;
  2173   ,, მივეახლენი თ,   შეგვატყვეს   მათ   ტანსა   აბჯარ - ცმულობა;
2226   კაცი მოვიდ ა, მომართვ ა მეფისა მ ოციქულობა;   2174   კაცი მოვიდ ა, მომართვ ა მეფისა მ ოციქულობა;
2227   ეთქვა ,   თუ:   «ჟამად   გვაჩნია   ჩვენ   თქვენი   არ
ორგულობა,
  2175   ეთქვა  
თუ:   «ჟამად   გვაჩნია   ჩვენ   თქვენი   არ - ორგულობა,
2228   აბჯრითა   გხედავთ,   შეგვქმნია   აწ   ამად   გულ
ნაკლულობა» .
  2176   აბჯრითა   გხედავთ,   შეგვქმნია   აწ   ამად   გულ - ნაკლულობა» .
2229     2177  
2230  
შევსთვალე ,   თუ:   «მეცა   ვიცი,   რაცა   ჩემთვის   გაგიგია;
  2178   შევსთვალე  
თუ:   «მეცა   ვიცი,   რაცა   ჩემთვის   გაგიგია;
2231   თქვენ   რასაცა   სთათბირობდ ით,   არ   იქმნების,   არ ,   იგია !   2179   თქვენ   რასაცა   სთათბირობდ ით,   არ   იქმნების,   არ  
იგია ;
2232   ბრძანეთ,   მოდით,   შე ებენით,   ვითა   წესი   და   რიგია !   2180   ბრძანეთ,   მოდით,   შე გვ ებენით,   ვითა   წესი   და   რიგია ,
2233   მეცა   თქვენად   დასახოცლად  
რმალსა   ხელი   დამიგია».
  2181   მეცა   თქვენად   დასახოცლად   ელი   რმალსა  
დამიგია».
2234     2182  
2235  
რა   მივიდა   მოციქული,   კვლა ცა   რადღა   გამოგზავნე ს!
  2183   რა   მივიდა   მოციქული,   კვლა
ცა   რადღა   გამოგზავნე ს!
2236   კვამლი შექ მნეს ლაშქა რთათვის, დ ამალული გა ამჟღავნეს;   2184   კვამლი შექ მნეს ლაშქა რთათვის, დ ამალული გა ამჟღავნეს;
2237   სამალავით   გამოვიდეს,   თავნი   ორგნით   აქარავნეს ,   2185   სამალავით   გამოვიდეს,   თავნი   ორგნით   აქარავნეს .
2238   შექმნეს   რაზმი   მრავალ
კეცი,   თუცა,   ღმერთო,   ვერა   მავნეს.
  2186   შექმნეს   რაზმი   მრავალ - კეცი,   თუცა,   ღმერთო,   ვერა   მავნეს.
2239     2187  
2240  
შუბი   ვსთხოვე,   ხელი   ჩავყავ   მუზარადის   დასარქმელა დ;
  2188   შუბი   ვსთხოვე,   ხელი   ჩავყავ   მუზარადის   დასარქმელა დ;
2241   საომარად ა ტეხილი ვიყ ავ მათად გ ამტეხელად;   2189   საომარად ა ტეხილი ვიყ ავ მათად გ ამტეხელად;
2242   ერთსა   წავსწყდი   უტევანსა,   წავგრძელდი   და   წავე   გრძელად .   2190   ერთსა   წავსწყდი   უტევანსა,   წავგრძელდი   და   წავე   გრძელად ;
2243   მათ ურიცხვ ი რაზმი ეწ ყო, წყნარა დ დგეს და  აუშლელად. LF   2191   მათ ურიცხვ ი რაზმი ეწ ყო, წყნარა დ დგეს და  აუშლელად. LF
2244     2192  
2245  
ახლოს   მივე,   შემომხედნე ს,   «შმაგიაო»,   ესე   თქვესა .
  2193   ახლოს   მივე,   შემომხედნე ს,   «შმაგიაო»,   ესე   თქვესა ,
2246   მუნ   მივ
მართე   მკლავ
მაგარმან,   სად   უფროსი   ჯარი   დგესა;
  2194   მუნ   მივ მართე   მკლავ - მაგარმან,   სად   უფროსი   ჯარი   დგესა;
2247   კაცს   შუბი   ვჰკარ,   ცხენი   დავეც,   მართ   ორნივე   მიჰხდეს   მზესა ;   2195   კაცს   შუბი   ვჰკარ,   ცხენი   დავეც,   მართ   ორნივე   მიჰხდეს   მზესა ,
2248   შუბი   გატყდა,   ხელი   ჩავყავ :   « ვაქებ,   ხრმალო,   ვინცა   გლესა   2196   შუბი   გატყდა,   ხელი   ჩავყავ ,   ვაქებ,   ხრმალო,   ვინცა   გლესა .
2249     2197  
2250  
შიგან   ასრე   გავერიე,   ლო
ის   ჯოგსა   ვითა   ქორი,
  2198   შიგან   ასრე   გავერიე,  
ოლ ის   ჯოგსა   ვითა   ქორი,
2251   კაცი კაცსა  შემოვსტყო რცი, ცხენ- კაცისა დავ დგი გორი; LF   2199   კაცი კაცსა  შემოვსტყო რცი, ცხენ- კაცისა დავ დგი გორი; LF
2252   კაცი,   ჩემგან   განატყორცი ,   ბრუნავს   ვითა   ტანაჯორი,   2200   კაცი,   ჩემგან   განატყორცი  
ბრუნავს   ვითა   ტანაჯორი,
2253   ერთობ   სრულად   ამოვ წყვიდე   წინაკერძი   რაზმი   ორი.   2201   ერთობ   სრულად   ამოვ
წყვიდე   წინა   კერძი   რაზმი   ორი.
2254     2202  
2255  
ერთობილნი   მომეხვივნე ს,   მგრგვლივ   შეიქმნა   ომი   დიდი;
  2203   ,, ერთობილნი   მომეხვივნე ს,   მგრგვლივ   შეიქმნა   ომი   დიდი;
2256   ვჰკრი   რასაცა,   ვერ   დამიდგ ის,   სისხლსა   მჩქეფრსა  
მოვღვრიდი;
  2204   ვჰკრი   რასაცა,   ვერ   დამიდგ
ის,   სისხლსა   მჩქეფრსა   მოვღვრიდი;
2257   ცხენსა კაც ი გაკვეთილ ი მანდიკურ ად გარდავჰ კიდი.   2205   ცხენსა კაც ი გაკვეთილ ი მანდიკურ ად გარდავჰ კიდი.
2258   სით  
ვიყვი,   გამექციან,   მათ   ჰქმნია  
ჩემი   რიდი.
  2206   სით
  ვიყვი,   გამექციან,   მათ  
ჰქმნია   ჩემი   რიდი.
2259     2207  
2260  
საღამო
ჟამ   დაიზახნა   ქედით   მათმან   დარაჯამან :
  2208   საღამო - ჟამ   დაიზახნა   ქედით   მათმან   დარაჯამან ;
2261   «ნუღარა სდ გათ, წაედი თო, კვლა მ ოგვხედნა რ ისხვით ცამ ან:   2209   «ნუღარა სდ გათ, წაედი თო, კვლა მ ოგვხედნა რ ისხვით ცამ ან:
2262   მოვა   მტვერი   საშინელი,   შეგვაშინ   ამად   ამან,   2210   მოვა   მტვერი   საშინელი,   შეგვაშინ
  ამად   ამან,
2263   ნუთუ   სრულად   ამოგვწყვიდ ნეს   უთვალავმან ,   ბევრმან   სპამან
» .
  2211   ნუთუ   სრულად   ამოგვწყვიდ ნეს   უთვალავმან ,   ბევრმან   სპამან ! »
2264     2212  
2265  
ჩემნი   ლაშქარნი,   რომელნი   წამომეტანნ ეს   მე   არა,
  2213   ჩემნი   ლაშქარნი,   რომელნი   წამომეტანნ ეს   მე   არა,
2266   რა   ეცნა  
წამოს ულ   იყვნეს,   ღამე
წამორთვით   ეარა;
  2214   რა   ეცნა ,   წამოს
ულიყვნეს,   ღამე - წამორთვით   ეარა;
2267   ვერ დაიტევ და მინდორი  და არე მთ ათა ეარა, LF   2215   ვერ დაიტევ და მინდორი  და არე მთ ათა ეარა, LF
2268   გამოჩნდეს,  სცემდეს ტ აბლაკსა, ბ უკმან ხმა  გააზეარა. LF   2216   გამოჩნდეს,  სცემდეს ტ აბლაკსა, ბ უკმან ხმა  გააზეარა. LF
2269     2217  
2270  
იგი   ნახეს,   გასაქცევლა   გაემართნეს ,   შევჰკივლენ ით;
  2218   იგი   ნახეს,   გასაქცევლა   გაემართნეს ;   შევჰკივლენ ით;
2271   ველნი, ჩვე ნგან ნაომა რნი, ომითა ვე გარდავვ ლენით.   2219   ველნი, ჩვე ნგან ნაომა რნი, ომითა ვე გარდავვ ლენით.
2272   რამაზ მეფე  ჩამოვაგდე , ერთმანერ თსა გავეხრ მლენით,   2220   რამაზ მეფე  ჩამოვაგდე , ერთმანერ თსა გავეხრ მლენით,
2273   მისნი სპან ი ყველაკან ი დავიპყრე ნით, არ მო ვკლენით.   2221   მისნი სპან ი ყველაკან ი დავიპყრე ნით, არ მო ვკლენით.
2274     2222  
2275  
უკანანიცა   ლაშქარნი   მოესწრნეს   მათ   გაქცეულთა,
  2223   უკანანიცა   ლაშქარნი   მოესწრნეს   მათ   გაქცეულთა,
2276   დაუწყეს პყ რობა, ჩამო ყრა შეშინე ბულთა, ძლე ულთა;   2224   დაუწყეს პყ რობა, ჩამო ყრა შეშინე ბულთა, ძლე ულთა;
2277   ძილისა   მიხვდა   ნაცვალი   ძილ
მკრთალთა,   ღამე
თეულთა ;
  2225   ძილისა   მიხვდა   ნაცვალი   ძილ - მკრთალთა,   ღამე - თეულთა ,
2278   ტყვეთა მრთ ელთაცა არ  აკლდა კვნე სა, მართ ვ ითა სნეულთ ა.   2226   ტყვეთა მრთ ელთაცა არ  აკლდა კვნე სა, მართ ვ ითა სნეულთ ა.
2279     2227  
2280  
მას   ადგილსა   ნაომარსა   გარდავხედი   მოსვენებად .
  2228   მას   ადგილსა   ნაომარსა   გარდავხედი   მოსვენებად .
2281   ხელსა   ხრმლითა   დავეკოდე,   წყლულად   ჩნდა ,   არ  
ნაღებად;
  2229   ხელსა   ხრმლითა   დავეკოდე,   წყლულად   ჩნდა  
არ - ნაღებად;
2282   ჩემნი სპან ი მოვიდიან  საჭვრეტლა დ და ჩემად  ქებად,   2230   ჩემნი სპან ი მოვიდიან  საჭვრეტლა დ და ჩემად  ქებად,
2283   ვერ   იტყვიან  
ვერმიმხვდა
  ქებასაცა   მოხსენებად .
  2231   ვერ   იტყვიან ,   ვერ   მიმხვდარ  
ქებასაცა   მოხსენებად .
2284     2232  
2285  
ერთსა   კაცსა   ეყოფოდეს,   დიდებანი   რომე   მჭირდეს;
  2233   ერთსა   კაცსა   ეყოფოდეს,   დიდებანი   რომე   მჭირდეს;
2286   ზოგთა შორი თ დამლოცია ნ, ზოგნი კ ოცნად გამი პირდეს;   2234   ზოგთა შორი თ დამლოცია ნ, ზოგნი კ ოცნად გამი პირდეს;
2287   რომელთაცა   გავეზარდე,   დიდებულნი  
ამიტირდეს,
  2235   რომელთაცა   გავეზარდე,   დიდებულნი ,   ამიტირდეს,
2288   ჩემგან   ხრმლითა   განაკვეთ   ნახ ეს,   მეტად   გაუკვირდეს .   2236   ჩემგან   ხრმლითა   განაკვეთ
  ნახ
ეს,   მეტად   გაუკვირდეს .
2289     2237  
2290  
გავგზავნენ   ყოვლგან   ლაშქარნი,   ალაფი   ავაღებინე,
  2238   გავგზავნენ   ყოვლგან   ლაშქარნი,   ალაფი   ავაღებინე,
2291   ერთობ   სავსენი   მოვიდეს,   თავი   ვალაღებინე ;   2239   ერთობ   სავსენი   მოვიდეს,   თავი  
ავალაღებინ ,
2292   სისხლ   მებრძოლთა   ჩემთასა   მინდორი   შევაღებინე ,   2240   სისხლ   მებრძოლთა   ჩემთასა   მინდორი   შევაღებინე ,
2293   არ   ვჰბრძოლე,   კარი   ქალაქთა   უომრად   გავაღებინე
.
  2241   არ   ვჰბრძოლე,   კარი   ქალაქთა   უომრად   გავაღებინე .
2294     2242  
2295   რამაზს ვარ ქვი: «შემი გნია საქმე  შენი სამუ ხთალე,   2243   რამაზს ვარ ქვი: «შემი გნია საქმე  შენი სამუ ხთალე,
2296   აწ ეგრეცა  შეპყრობილმ ან თავი გა მოიმართალე ,   2244   აწ ეგრეცა  შეპყრობილმ ან თავი გა მოიმართალე ,
2297   სიმაგრეთა  ნუ ამაგრებ , ყველა ხე ლთა მომათვ ალე,   2245   სიმაგრეთა  ნუ ამაგრებ , ყველა ხე ლთა მომათვ ალე,
2298   თვარა   შენი   შეცოდება   მემცა   ზედა   რად   წავსთვალე? »
  2246   თვარა   შენი   შეცოდება   მემცა   ზედა   რად   წავსთვალე? » .
2299     2247  
2300  
რამაზ   მითხრა:   «აღარ   არის   ამის   მეტი   ჩემი   ღონე,
  2248   რამაზ   მითხრა:   «აღარ   არის   ამის   მეტი   ჩემი   ღონე,
2301   ერთი ჩემი  დიდებული მ ომეც, ზედა  მაპატრონე ,   2249   ერთი ჩემი  დიდებული მ ომეც, ზედა  მაპატრონე ,
2302   ციხოვანთა   გა
უგზავნო,   საუბარი   გამიგონე,
  2250   ციხოვანთა   გა უგზავნო,   საუბარი   გამიგონე,
2303   ხელთა   მოგცემ   ყველაკასა,   განაღამცა   შენ   გაქონე!»
  2251   ხელთა   მოგცემ   ყველაკასა,   განაღამცა   შენ   გაქონე!» .
2304     2252  
2305  
მივეც   ერთი   დიდებული,   თანა   სპ ანი   წავატანენ,
  2253   მივეც   ერთი   დიდებული,   თანა   ყმ ანი   წავატანენ,
2306   ციხოვანნი  ერთობილნი  ჩემს წინაშ ე მოვიყვან ენ,   2254   ციხოვანნი  ერთობილნი  ჩემს წინაშ ე მოვიყვან ენ,
2307   ხელთა მომც ნეს სიმაგრ ენი, ომნი  ასრე შევან ანენ,   2255   ხელთა მომც ნეს სიმაგრ ენი, ომნი  ასრე შევან ანენ,
2308   საჭურჭლენი   სიმრავლითა   რას
მცა   ვითა   დავაგვანენ !
  2256   საჭურჭლენი   სიმრავლითა   რას მცა   ვითა   დავაგვანენ !
2309     2257  
2310  
მაშინღა   შევე   ხატაეთს   მოვლად   და   მოსათვალავ ად;
  2258   მაშინღა   შევე   ხატაეთს   მოვლად   და   მოსათვალავ ად;
2311   კლიტენი სა ჭურჭლეთანი  მომართვნე ს დაუმალავ ად;   2259   კლიტენი სა ჭურჭლეთანი  მომართვნე ს დაუმალავ ად;
2312   ქვეყანა   ჩავსხი,  
უბრძანე:   «იყვენით   თქვენ   უკრძალავად ,
  2260   ქვეყანა   ჩავსხი,   უბრძანე:   «იყვენით   თქვენ   უკრძალავად ,
2313   მზემან   არ   დაგ
წვენ,   იცოდით,   დაგყარენ   გაუგვალავა დ».
  2261   მზემან   არ   დაგ წვენ,   იცოდით,   დაგყარენ   გაუგვალავა დ».
2314     2262  
2315  
საჭურჭლენი   გარდავნახე   თავის-თავი ს,   კიდის
კიდე ;
  2263   საჭურჭლენი   გარდავნახე   თავის-თავი ს,   კიდის - კიდე .
2316   უცხოფერთა  საჭურჭლეთა , დავშვრებ ი, თუ მოვს თვალვიდე; LF   2264   უცხო ფერთა  საჭურჭლეთ ა, დავშვრე ბი, თუ მოვ სთვალვიდე;
2317   ერთგან   ვნახე   საკვირველი   ყაბაჩა   და   ერთი   რიდე,   2265   ერთგან   ვნახე  
საკვირველი   ყაბაჩა   და   ერთი   რიდე,
2318   თუმცა  
ნახე ,   სახელისა   ცოდნასაცა   ინატრიდე !
  2266   თუმცა   ნახე
,   სახელისა   ცოდნასაცა   ინატრიდე .
2319          
2320   ვერა შევიგ ენ, რა იყო  ანუ ნაქმა რი რაულად!        
2321   ვისცა უჩვე ნი, უკვირდ ის, ღმრთის აგან თქვის  სასწაულად ;        
2322   არცა ლარულ ად ჰგდებოდ ა მას ქსელ ი, არ ორხა ულად;        
2323   სიმტკიცე ჰ გვანდა ნაჭ ედსა, ვთქვ ი ცეცხლთა  შენართაულა დ.        
2324     2267  
2325   იგი საძღვნ ოდ მისად დ ავსხენ, ვი სი შუქი მა ნათობდა;   2268   “ვერა შევი გენ, რა იყ ო, ანუ ნაქ მარი რაულა დ.
2326   მეფისათვის  დავარჩიე,  საარმაღნო დ რაცა სჯო ბდა:   2269   ვისცა ვუჩვ ენი, უკვირ დის, ღმრთი საგან თქვი ს სასწაულა დ;
2327   ჯორ-აქლემი  ათჯერ ასი , – ყველაკ აი წვივმაგ რობდა, –   2270   არცა ლარულ ად ჰგებოდა  მას ქსელი , არ ორხაუ ლად,
2328   ატვირთული  გაუგზავნე,  ამბავსამც ა კარგსა ს ცნობდა“.   2271   სიმტკიცე ჰ გვანდა ნაჭ ედსა; ვთქვ ი ცეცხლთა  შენართაულა დ.
2329   წიგნი ტარი ელისა ინდო თ მეფის წი ნაშე        
2330     2272  
        2273   “იგი საძღვ ნოდ მისად  დავსხენ, ვ ისი შუქი მ ანათობდა. LF
        2274   მეფისათვის  დავარჩიე,  საარმაღნო დ რაცა სჯო ბდა;
        2275   ჯორ-აქლემი  ათჯერ ასი ,–ყველაკაი  წვივ-მაგრ ობდა,–
        2276   დატვირთული  გავუგზავნ ე, ამბავსა ცა კარგსა  სცნობდა“. LF
        2277   წიგნი ტარი ელისა ინდო ეთ მეფის წ ინაშე და გ ამარჯვებით  შემოქცევა
2331   წიგნი დავწ ერე: «მეფე ო, სვემცაა  თქვენი სვ იანად!   2278   წიგნი დავწ ერე: «მეფე ო, სვემცაა  თქვენი სვ იანად!
2332   მე   ხატაელთა   მიმუხთლეს,     თუცა   მათ   ეცა   ზიანად ,     2279   მე   ხატაელთა   მიმუხთლეს,     თუცა   მათ   ეცა   ზიანად ;
2333   ჩემი   ამბავი   დასტური   ამად   გაცნობე   გვიანად ;   2280   ჩემი   ამბავი   დასტური   ამად   გაცნობე   გვიანად ,
2334   მეფე   შევიპყარ,   მოგივალ   მე   ალაფიან - ტყვიანად».   2281   მეფე   შევიპყარ,   მოგივალ   მე   ალაფიან ტყვიანად».
2335     2282  
2336  
რა   ყველაი   დავიურვე,   ხატაეთით   გავემგზავრ ე,
  2283   რა   ყველაი   დავიურვე,   ხატაეთით   გავემგზავრ ე,
2337   წამოვიხვენ  საჭურჭლენ ი, სახელმწ იფო დავიავ რე,   2284   წამოვიხვენ  საჭურჭლენ ი, სახელმწ იფო დავიავ რე,
2338   ვერ მოვეყა ვ აქლემითა , აზავრები  ვააზავრე,   2285   ვერ მოვეყა ვ აქლემითა , აზავრები  ვააზავრე,
2339   მოვირჭვენ  და მოვივლი ნე, რაცა მ წადდა, აგრ ე ვყავ-რე.   2286   მოვირჭვენ  და მოვივლი ნე, რაცა მ წადდა, აგრ ე ვყავ-რე.
2340     2287  
2341  
ხატაეთისა   ხელმწიფე   მომყვანდა   შეპყრობილი ა.
  2288   ხატაეთისა   ხელმწიფე   მომყვანდა   შეპყრობილი ა.
2342   ინდოეთს მი ვე, მეგება  ჩემი გამზ რდელი ტკბი ლია;   2289   ინდოეთს მი ვე, მეგება  ჩემი გამზ რდელი ტკბი ლია;
2343   რა   ქება   მითხრა,   არ   ითქმის,   ჩემგან   სათქმელად   წბილია .   2290   რა   ქება   მითხრა,   არ   ითქმის,   ჩემგან   სათქმელად   წბილია !
2344   ხელი გამიხ სნა, შემომ კრა მან სა ხვეველი ლბ ილია.   2291   ხელი გამიხ სნა, შემომ კრა მან სა ხვეველი ლბ ილია.
2345     2292  
2346  
ედგნეს   ტურფანი   კარავნი   მოედანს   ჩამოდგომილ სა,
  2293   ედგნეს   ტურფანი   კარავნი   მოედანს   ჩამოდგომილ სა,
2347   საუბრისა დ ა ჭვრეტისა  ჩემისა მა ს მონდომილ სა.   2294   საუბრისა დ ა ჭვრეტისა  ჩემისა მა ს მონდომილ სა.
2348   მას დღესა  ედვა ნადიმ ი მას შიგა ნ გარდახდო მილსა;   2295   მას დღესა  ედვა ნადიმ ი მას შიგა ნ გარდახდო მილსა;
2349   მიალერსებდ ა, მიჭვრეტ და წინაშე  ახლოს ჯდომ ილსა.   2296   მიალერსებდ ა, მიჭვრეტ და წინაშე  ახლოს ჯდომ ილსა.
2350     2297  
2351  
მას   ღამით   ვსხედით   ნადიმად,   მუნ   ამოდ   გავიხარენი თ,
  2298   მას   ღამით   ვსხედით   ნადიმად,   მუნ   ამოდ   გავიხარენი თ,
2352   დილასა ქალ აქს შევედი თ, მოედნით  ავიყარენი თ;   2299   დილასა ქალ აქს შევედი თ, მოედნით  ავიყარენი თ;
2353   მეფემან ბრ ძანა: «ლაშ ქარნი უხმე ნით, შემოჯ არენით,   2300   მეფემან ბრ ძანა: «ლაშ ქარნი უხმე ნით, შემოჯ არენით,
2354   დღეს ხატაე ლი მიჩვენე თ, ტყვენიც ა შემომგვა რენით!»   2301   დღეს ხატაე ლი მიჩვენე თ, ტყვენიც ა შემომგვა რენით!»
2355     2302  
2356  
რამაზ   მეფე   მას   წინაშე   შეპყრობილი   მოვიყვანე;
  2303   რამაზ   მეფე   მას   წინაშე   შეპყრობილი   მოვიყვანე;
2357   ტკბილად   ნახა   ხელმწიფემა ნ,   ვითა   შვილი   სააკვანე ,   2304   ტკბილად   ნახა   ხელმწიფემა ნ,   ვითა   შვილი   სააკვანე .
2358   ორგული და  მოღალატე ნ ამსახურსა  დავაგვანე,   2305   ორგული და  მოღალატე ნ ამსახურსა  დავაგვანე,
2359   ესე   არის   მამაცისა   მეტის
მეტი   სიგულვანე !
  2306   ესე   არის   მამაცისა   მეტის - მეტი   სიგულვანე .
2360     2307  
2361  
მას   მეფესა   ხატაელსა   უმასპინძლა ,   უალერსა,
  2308   მას   მეფესა   ხატაელსა   უმასპინძლა ,   უალერსა,
2362   ჟამიერად უ ბრძანებდის  საუბარსა  მათსა ფერს ა.   2309   ჟამიერად უ ბრძანებდის  საუბარსა  მათსა ფერს ა.
2363   ცისკრად მი ხმეს, მიბრ ძანებდეს მ ე სიტყვასა  ლმობიერსა :   2310   ცისკრად მი ხმეს, მიბრ ძანებდეს მ ე სიტყვასა  ლმობიერსა :
2364   «შეუნდობო   ხატაელსა,   მას   აქამდის   შენამტერსა
» .
  2311   «შეუნდობო   ხატაელსა,   მას   აქამდის   შენამტერსა ? »
2365     2312  
2366  
მე   ვჰკადრე:   «ღმერთი   ვინათგან   შეუნდობს   შეცოდებულს ა,
  2313   მე   ვჰკადრე:   «ღმერთი   ვინათგან   შეუნდობს   შეცოდებულს ა,
2367   უყავით   თქვენცა   წყალობა   მას   ღონე
გაცუდებულს ! »
  2314   უყავით   თქვენცა   წყალობა   მას   ღონე - გაცუდებულს
» .
2368   რამაზს   უბრძანეს:   «იცოდი,   გაგგზავნი  
შეწყალებულ სა,
  2315   რამაზს   უბრძანეს:   «იცოდი,   გაგგზავნი   შეწყალებულ სა,
2369   მაგრა   ნუ   გნახავთ   კვლა ცაღა   ჩვენ  
წინა   გაწბილებულ სა ! »
  2316   მაგრა   ნუ   გნახავთ   კვლა
ცაღა   ჩვენ   წინა   გაწბილებულ სა
» .
2370     2317  
2371  
ხარაჯა   დასდვეს,   შეჰკვეთეს   დრაჰკანი   ასჯერ   ასია,
  2318   ხარაჯა   დასდვეს,   შეჰკვეთეს   დრაჰკანი   ასჯერ   ასია,
2372   კვლა ხატაუ რი ათასი,  სხვა სტავრ ა, სხვა ატ ლასია.   2319   კვლა ხატაუ რი ათასი,  სხვა სტავრ ა, სხვა ატ ლასია.
2373   მერ
მე   ყველა
  დამოსა ,   იგი   და   მისი   ხასია,
  2320   მერ მე   ყველა   დამოსა  
იგი   და   მისი   ხასია,
2374   შეწყალებულ ი გაგზავნა , უყო რისხ ვისა ფასია .   2321   შეწყალებულ ი გაგზავნა , უყო რისხ ვისა ფასია .
2375     2322  
2376  
ხატაელმან   დაუმადლა,   დადრკა,   მდაბლად   ეთაყვანა ,
  2323   ხატაელმან   დაუმადლა,   დადრკა,   მდაბლად   ეთაყვანა ;
2377   მოახსენა:   «ორგულობა   თქვენი   ღმერ მან   შემანანა.   2324   მოახსენა:   «ორგულობა   თქვენი   ღმერ
მან   შემანანა.
2378   თუღა ოდეს  შე-ღა-გცოდ ო, მაშინ მ ომკალ მეცა  განა!»   2325   თუღა ოდეს  შე-ღა-გცოდ ო, მაშინ მ ომკალ მეცა  განა!»
2379   წავიდა და  ყველაკაი მ ისი თანაწა იტანა.   2326   წავიდა და  ყველაკაი მ ისი თანა წ აიტანა.
2380     2327  
2381  
მოვიდა   კაცი   მეფისა,   ცისკრობს,   არ   დანაღამია ;
  2328   ,, მოვიდა   კაცი   მეფისა,   ცისკრობს,   არ   დანაღამია ,
2382   ებრძანა:   «რა   შენ   გა
გყრივარ ,   მას   აქათ   თვეო   სამია,
  2329   ებრძანა:   «რა   შენ   გა   გა გყრივარ  
მას   აქათ   თვეო   სამია,
2383   მინდორს მო კლული ისრი თა ნადირი  არ მიჭამია ,   2330   მინდორს მო კლული ისრი თა ნადირი  არ მიჭამია ,
2384   არ   დამაშვრალ   ხარ,   წა ვი ეთ ,   თუცა   დაშ
რომის   ჟამია».
  2331   არ   დამაშვრალხ არ,   წა მო ,   თუცა   დაშ რომის   ჟამია».
2385     2332  
2386  
შევეკაზმე,   დარბაზს   მივე,   დამხვდა   ჯარი   ავაზისა,
  2333   შევეკაზმე,   დარბაზს   მივე,   დამხვდა   ჯარი   ავაზისა,
2387   შავარდნითა  სავსე იყო  სრულად არ ე დარბაზის ა,   2334   შავარდნითა  სავსე იყო  სრულად არ ე დარბაზის ა,
2388   მეფე ქვე ჯ და შეკაზმუ ლი, შვენებ ითა მსგავს ი მზისა;   2335   მეფე ქვე ჯ და შეკაზმუ ლი, შვენებ ითა მსგავს ი მზისა;
2389   გაეხარნეს   მისლვა   ჩემი ,   ტურფისა   და   ლამაზისა .   2336   გაეხარნეს   მისლვა   ჩემი  
ტურფისა   და   ლამაზისა !
2390     2337  
2391  
იდუმალ   ცოლსა   ეუბნა,   მართ   ჩემგან   უცოდნელია:
  2338   იდუმალ   ცოლსა   ეუბნა,   მართ   ჩემგან   უცოდნელია:
2392   «ომით   მოსრული   ტარ
  საჭვრეტლად   სასურველია ,
  2339   «ომით   მოსრული   ტარ
  საჭვრეტლად   სასურველია ,
2393   მან   გა
ანათლოს   მჭვრეტელთა   გული,   რაზომცა   ბნელია ;
  2340   მან   გა ანათლოს   მჭვრეტელთა   გული,   რაზომცა   ბნელია :
2394   რაცა   დაგვედრო   საქმნელად,   ქმენ,   არა   საზოზ ნელია !   2341   რაცა   დაგვედრო   საქმნელად,   ქმენ,   არა   საზოზ
ნელია .
2395     2342  
2396  
აწ   მითქვამს   საქმე   უშენოდ,   შენცა   ცან   ესე   მცნებული:
  2343   « აწ   მითქვამს   საქმე   უშენოდ,   შენცა   ცან   ესე   მცნებული:
2397   რათგან   ქალია   სამეფოდ   ჩვენგანვე   სახელ
დებული,
  2344   რათგან   ქალია   სამეფოდ   ჩვენგანვე   სახელ - დებული,
2398   ვინცაღა ნა ხავს, აწ ნ ახოს, აჰა  ხე, ედემს  ხებული,   2345   ვინცაღა ნა ხავს, აწ ნ ახოს, აჰა  ხე, ედემს  ხებული,
2399   გვერდსა   დაისვი,   ორნივე   სრას   დამხვდით,   მოვალ   შვებული ! »
  2346   გვერდსა   დაისვი,   ორნივე   სრას   დამხვდით,   მოვალ   შვებული
» .
2400     2347  
2401  
მოვინადირე   მინდორი,   ძირი   მთისა   და   გორისა;
  2348   მოვინადირე   მინდორი,   ძირი   მთისა   და   გორისა;
2402   იყო სიმრავ ლე ძაღლისა , შავარდნი სა და ქორი სა.   2349   იყო სიმრავ ლე ძაღლისა , შავარდნი სა და ქორი სა.
2403   ადრე   დავბრუნდით ,   ვიარეთ   არ   ეჯი   გზისა   შორისა .   2350   ადრე   დავბრუნდით ,   ვიარეთ   არ   ეჯი   გზისა   შორისა ;
2404   აღარ იბურთ ეს, დაშლა  ქმნეს თამა შობისა ორი სა.   2351   აღარ იბურთ ეს, დაშლა  ქმნეს თამა შობისა ორი სა.
2405     2352  
2406  
ჩემთა   მჭვრეტელთა   მოეცვა   ქალაქი,   შუკა   და   ბანი.
  2353   ,, ჩემთა   მჭვრეტელთა   მოეცვა   ქალაქი,   შუკა   და   ბანი.
2407   ომ
გარდახდილს   მშვენოდეს   მე   ენიანნი   კაბანი;
  2354   ომ - გარდახდილს   მშვენოდეს   მე   ენიანნი   კაბანი;
2408   ფერმიხდილ
გვარად   ვშვენოდი   ვარდი,   ცრემლითა   ნაბანი,
  2355   ფერმიხდილ - გვარად   ვშვენოდი   ვარდი,   ცრემლითა   ნაბანი,
2409   ვინცა   მიჭვრეტდის ,   ბნდებოდის,     მა
ლად   არს,   არ   კატაბანი.
  2356   ვინცა   მიჭვრეტდის ,   ბნდებოდის,     მა
ლად   არს,   არ   კატაბანი.
2410     2357  
2411  
რიდენი   რომე   მეშოვნეს   ქალაქსა   ხატაელთასა ,
  2358   რიდენი   რომე   მეშოვნეს   ქალაქსა   ხატაელთასა ,
2412   იგი მეხვივ ნეს, მშვენ ოდეს, ვახე ლებ გულსა  ხელთასა.   2359   იგი მეხვივ ნეს, მშვენ ოდეს, ვახე ლებ გულსა  ხელთასა.
2413   მეფე გარდა ხდა, დარბა ზსა შევედი თ ჩემთა მზ რდელთასა, LF   2360   მეფე გარდა ხდა, დარბა ზსა შევედი თ ჩემთა მზ რდელთასა, LF
2414   შევხედენ,   დავჰკრთი   ელვასა   ღაწვთა სა   მზე
ბრ   ნათელთასა.
  2361   შევხედენ,   დავჰკრთი   ელვასა   ღაწვთა  
მზე ბრ   ნათელთასა.
2415     2362  
2416  
მას   მზესა   ტანსა   ემოსნეს   ნარინჯის
ფერნი   ჯუბანი,
  2363   მას   მზესა   ტანსა   ემოსნეს   ნარინჯის - ფერნი   ჯუბანი,
2417   ზურგით   უთქს   ჯარი   ხადუმთა,   დას-დასად,   უბან-უბანი ;   2364   ზურგით   უთქს   ჯარი   ხადუმთა,   დას-დასად,   უბან-უბანი .
2418   სრულად ნათ ლითა აევსო  სახლი, შუ კა და უბან ი,   2365   სრულად ნათ ლითა აევსო  სახლი, შუ კა და უბან ი,
2419   მუნ ვარდსა  შუა შვენო დეს ძოწ-მა რგალიტნი ტ ყუბანი.   2366   მუნ ვარდსა  შუა შვენო დეს ძოწ-მა რგალიტნი ტ ყუბანი.
2420     2367  
2421  
ნაომარსა,   დაკოდილსა   ხელი   ყელსა   ჩამომება.
  2368   ნაომარსა,   დაკოდილსა   ხელი   ყელსა   ჩამომება.
2422   დედოფალი ს აჯდომთაგან  ადგა, წინ ამომეგება,   2369   დედოფალი ს აჯდომთაგან  ადგა, წინ ა მომეგება ,
2423   ვითა   შვილი   გარდამკოცნ ა,   ღაწვი   ვარდი   დამილება ,   2370   ვითა   შვილი   გარდამკოცნ ა,   ღაწვი   ვარდი   დამილება ;
2424   მითხრა:   «ნუ   ეჭვ   ამას   იქით,   თუ მც   მტერი   შე-ღა-გება ».   2371   მითხრა:   «ნუ   ეჭვ   ამას   იქით,   თუ   მტერი   შე-ღა-გება ».
2425     2372  
2426  
ახლოს   დამისვეს   ადგილსა,   მუნ,   სადა   მეამებოდა.
  2373   ახლოს   დამისვეს   ადგილსა,   მუნ,   სადა   მეამებოდა.
2427   პირის
პირ   მიჯდა   იგი   მზე,   გული   ვისთვისცა   კვდებოდა.
  2374   პირის - პირ   მიჯდა   იგი   მზე,   გული   ვისთვისცა   კვდებოდა.
2428   მალვით  
უჭვრეტდი,   მიჭვრეტდა,   სხვად   არა   მეუბნებოდა ;
  2375   მალვით   უჭვრეტდი,   მიჭვრეტდა,   სხვად   არა   მეუბნებოდა “.
2429   თვალნი მოვ სწყვიდნი,  სიცოცხლე ა მითა მეარმ ებოდა.   2376   თვალნი მოვ სწყვიდნი,  სიცოცხლე ა მითა მეარმ ებოდა.
2430     2377  
2431  
შეიქმნა   სმა   და   პურობა,   მსგავსი   მათისა   ძალისა;
  2378   შეიქმნა   სმა   და   პურობა,   მსგავსი   მათისა   ძალისა;
2432   სხვა   გახარება   ასეთი   არს   უნახავი   თვალისა !   2379   სხვა   გახარება   ასეთი   არს   უნახავი   თვალისა ;
2433   ჯამი   და   ჭიქა     ყველაი   ფეროზისა   და   ლალისა .   2380   ჯამი   და   ჭიქა     ყველაი   ფეროზისა   და   ლალისა ,
2434   არვისი ბრძ ანა მეფემა ნ არცა გაშ ვება მთრვა ლისა.   2381   არვისი ბრძ ანა მეფემა ნ არცა გაშ ვება მთრვა ლისა.
2435     2382  
2436  
მე   მუნა   მყოფი   მივეცი   შვებასა   მეტის
მეტასა.
  2383   მე   მუნა   მყოფი   მივეცი   შვებასა   მეტის - მეტასა.
2437    
შემომხედნი ს,   შევხედნი,   ცეცხლმან   დამიწყის   შრეტასა;
  2384  
  შემომხედნი ს,   შევხედნი,   ცეცხლმან   დამიწყის   შრეტასა;
2438   კაცთა   კრძალვასა   ვაწვევდი   გულსა   შმაგსა   და   რეტასა .   2385   კაცთა   კრძალვასა   ვაწვევდი   გულსა   შმაგსა   და   რეტასა ,
2439   რა   უამეა   პირის
პირ   საყვარელის   ჭვრეტასა
!
  2386   რა   უამეა   პირის - პირ   საყვარელის   ჭვრეტასა ? !
2440     2387  
2441  
დააგდეს   მღერა   მუტრიბთა,   «სულეთო!» ,   თავი   ხარიან ;
  2388   დააგდეს   მღერა   მუტრიბთა,   «სულეთო!»  
თავი   ხარიან ,
2442   მიბრძანეს:  «შვილო ტა რიელ, ვით  გითხრათ, ვ ით გვიხარი ან?!   2389   მიბრძანეს:  «შვილო ტა რიელ, ვით  გითხრათ, ვ ით გვიხარი ან?!
2443   ნეტარძი გვ აქვსო, მებ რძოლნი მით  ჩვენნი ვა გლახ არიან ;   2390   ნეტარძი გვ აქვსო, მებ რძოლნი მით  ჩვენნი ვა გლახ არიან ;
2444   მართალან   შენნი   მჭვრეტელნი ,   არ   ცუდად   იმკვეხარია .   2391   მართალან   შენნი   მჭვრეტელნი ,   არ   ცუდად   იმკვეხარია !
2445     2392  
2446  
აწ   თუცა   გვმართებს   შემოს
ა,   ვის   მორჭმით   მოგივლენია ნ,
  2393   « აწ   თუცა   გვმართებს   შემოს ა,   ვის   მორჭმით   მოგივლენია ნ,
2447   არ შეგმოსთ , მაგა კაბ ათა არ აგხ დით, ტურფა დ გშვენიან ;   2394   არ შეგმოსთ , მაგა კაბ ათა არ აგხ დით, ტურფა დ გშვენიან ;
2448   აწ გქონდეს  ასი საჭურ ჭლე, ვის შ უქნი მოგიფ ენიან,   2395   აწ გქონდეს  ასი საჭურ ჭლე, ვის შ უქნი მოგიფ ენიან,
2449   თვით   შეიკერე,   რაცა   გწადს,   ჩვენგან   ნუღარა   გრცხვენიან ! »
  2396   თვით   შეიკერე,   რაცა   გწადს,   ჩვენგან   ნუღარა   გრცხვენიან
» .
2450     2397  
2451  
მომართვნეს   ასნი   კლიტენი   ასთავე   საჭურჭლეთა ნი;
  2398   მომართვნეს   ასნი   კლიტენი   ასთავე   საჭურჭლეთა ნი;
2452   თაყვანის
ვეც   და   დავლოცენ   დავლანი   მათთა   სვეთანი;
  2399   თაყვანის - ვეც   და   დავლოცენ   დავლანი   მათთა   სვეთანი;
2453   მაკოცეს,   ადგეს   ორნივე,   თვით   იგი   მზენი   მზეთანი ;   2400   მაკოცეს,   ადგეს   ორნივე,   თვით   იგი   მზენი   მზეთანი ,
2454   რა   გასცეს,   ზომნი   ვით   გითხრნე   ლაშქართა   სისავსეთან ი!
  2401   რა   გასცეს,   ზომნი   ვით   გითხრნე   ლაშქართა   სისავსეთან ი! .
2455     2402  
2456  
კვლაცა   დაჯდა   მხიარული,   მოიმატა   სმა   და   მღერა;
  2403   კვლაცა   დაჯდა   მხიარული,   მოიმატა   სმა   და   მღერა;
2457   კვლა   გაგრძელდა   ნადიმობა,   ბარბით თა   და   ჩანგთა   ჟღერა.   2404   კვლა   გაგრძელდა   ნადიმობა,   ბარბით   და   ჩანგთა   ჟღერა.
2458   დედოფალი   წამოვიდა,   შეეყარა   მწუხრსა   დღე   რა .   2405   დედოფალი   წამოვიდა,   შეეყარა   მწუხრსა   დღე   რა ,
2459   ძილ
პირამდის   სიხარულსა   სიხარული   ჰგვანდა   ვერა.
  2406   ძილ - პირამდის   სიხარულსა   სიხარული   ჰგვანდა   ვერა.
2460     2407  
2461  
ავიყარენით ,   მიგვჭირდა   სმა   დოსტაქნისა   მეტისა.
  2408   ავიყარენით ,   მიგვჭირდა   სმა   დოსტაქნისა   მეტისა.
2462   საწოლს შემ ოვე, შემექ მნა ცნობა  მართ ვითა  რეტისა.   2409   საწოლს შემ ოვე, შემექ მნა ცნობა  მართ ვითა  რეტისა.
2463   ძალი   არ   მქონდა   ტყვე
ქმნილსა   მე   ამა   ცეცხლთა   შრეტისა.
  2410   ძალი   არ   მქონდა   ტყვე - ქმნილსა   მე   ამა   ცეცხლთა   შრეტისა.
2464   მეგონებოდი ს, მალხენდ ის გონება  მისგან ჭვრ ეტისა“.   2411   მეგონებოდი ს, მალხენდ ის გონება  მისგან ჭვრ ეტისა“.
2465   ასმათისაგა ნ სამხრის  მორთმევა   2412   წიგნი ნესტ ან-დარეჯან ისა საყვარ ელსა თანა  მოწერილი
2466     2413   მონა   მოვიდა,   მიამბო   ამბავი     მართალი :
2467   მონა   მოვიდა,   მიამბო   ამბავი   ან   მართალი :   2414   «თქვენსა   ამბავსა   იკითხავს   აჯიღოსანი   ქალი ».
2468   «თქვენსა   ამბავსა   იკითხავს   აჯიღოსანი   ქალი ».   2415   მაშინვე   ვიცან,   ავიჭერ,   ჩქარ-ჩქარა   გულ - გამკრთალი ;
2469   მაშინვე   ვიცან,   ავიჭერ,   ჩქარ-ჩქარა   გულ
გამკრთალი ;
  2416   მოვიდა,   ვნახე   ასმათი   ჩემთანა   მომავალი .
2470   მოვიდა,   ვნახე   ასმათი   ჩემ   თანა   მომავალი .        
2471     2417  
2472  
მე   ვისთვის   ვკვდები,   მეამა   ასმათის   ნახვა   მე   მისად.
  2418   მე   ვისთვის   ვკვდები,   მეამა   ასმათის   ნახვა   მე   მისად.
2473   აღარ   მი
უშვი,   ვაკოცე,   ქმნადღა   თაყვანისცე მისად;
  2419   აღარ   მი უშვი,   ვაკოცე,   ქმნადღა   თაყვანის   ცემისად;
2474   ხელი მოვჰკ იდე, დავის ვი ახლოს ტ ახტისა ჩემ ისად,   2420   ხელი მოვჰკ იდე, დავის ვი ახლოს ტ ახტისა ჩემ ისად,
2475   ვჰკითხე,   თუ:   «ნეტარ ,   მისრულა   მორჩი   ალვისა   ხე   მისად?   2421   ვჰკითხე,   თუ:   «ნეტარ  
მისრულა   მორჩი   ალვისა   ხე   მისად?
2476     2422  
2477  
მიამბე   მისი   ამბავი,   სხვად   ნურა   მეუბნებია! »
  2423   « მიამბე   მისი   ამბავი,   სხვად   ნურა   მეუბნებია! »
2478   მითხრა ,   თუ:   «გკადრებ   მართალსა,   აწ   ჩემგან   არ
სათნებია,
  2424   მითხრა  
თუ:   «გკადრებ   მართალსა,   აწ   ჩემგან   არ - სათნებია,
2479   დღეს ერთმა ნერთი გინა ხავს და ტუ რფად მოგწო ნებია,   2425   დღეს ერთმა ნერთი გინა ხავს და ტუ რფად მოგწო ნებია,
2480   აწ   კვლაცა   ცნობა   ამბ ისა   მას   ჩემგან   უბრძანებია » .   2426   აწ   კვლაცა   ცნობა   ამბ
ისა   მას   ჩემგან   უბრძანებია »
.
2481   წიგნი ნესტ ან-დარეჯან ისა საყვარ ელსა თანა  მოწერილი        
2482     2427  
2483  
წიგნი   მომართვა,   ჩავხედენ,   პირისა   თემთა   მთენისა ,
  2428   წიგნი   მომართვა,   ჩავხედენ,   პირისა   თემთა   მთენისა .
2484   ეწერა: «ვნ ახე სიტურფ ე წყალ-ჯავ არისა შენი სა.   2429   ეწერა: «ვნ ახე სიტურფ ე წყალ-ჯავ არისა შენი სა.
2485   ომ
გარდახდილი   შვენოდი,   შენატევები   ცხენისა,
  2430   ომ - გარდახდილი   შვენოდი,   შენატევები   ცხენისა,
2486   არ  
ავი   მიჩანს   მიზეზი   ჩემისა   ცრემლთა   დენისა.
  2431   არ - ავი   მიჩანს   მიზეზი   ჩემისა   ცრემლთა   დენისა.
2487     2432  
2488  
ღმერთმან   თუ   მცა   ენა   ჩემი  
ქებად   შენდა   უშენოსა,
  2433   « ღმერთმან   თუ   მცა   ენა   ჩემი ,   ქებად   შენდა   უშენოსა,
2489   შენთვის   მკვდარი  
აღარ   ვიტყვი,   მაშა   მომკლავ   უშენოსა ,
  2434   შენთვის   მკვდარი ,   აღარ   ვიტყვი,   მაშა   მომკლავ   უშენოსა ;
2490   მზემან   ლომსა   ვარდ-გიშერ
  ბაღჩა - ბაღად   უშენოსა ,
  2435   მზემან   ლომსა   ვარდ-გიშერ   ბაღჩა   ბაღად   უშენოსა ;
2491   შენმან მზე მან, თავი  ჩემი არვის  მართებს უ შენოსა!   2436   შენმან მზე მან, თავი  ჩემი არვის  მართებს უ შენოსა!
2492     2437  
2493  
თუცა   მიგდის   ღვარი   ცრემლთა,   მაგრა   ცუდად   არ   იდენო,
  2438   « თუცა   მიგდის   ღვარი   ცრემლთა,   მაგრა   ცუდად   არ   იდენო,
2494   ამას იქით  ნუღარ იდენ , გულსა ჭი რნი არიდენ ო;   2439   ამას იქით  ნუღარ იდენ , გულსა ჭი რნი არიდენ ო;
2495   შენნი   მჭვრეტნი   ჩემთა   მჭვრეტთა   აგინებენ,   არ   იდენო ;   2440   შენნი   მჭვრეტნი   ჩემთა   მჭვრეტთა   აგინებენ,   არ   იდენო ,
2496   რომე წეღან  მოგეხვივნ ეს, იგი ჩე მთვის არიდ ენო.   2441   რომე წეღან  მოგეხვივნ ეს, იგი ჩე მთვის არიდ ენო.
2497     2442  
2498  
იგი   მე   მომცენ   რიდენი,   რომელნი   წეღან   გშვენოდეს ,
  2443   « იგი   მე   მომცენ   რიდენი,   რომელნი   წეღან   გშვენოდეს ;
2499   რა   მნახო,   შენცა   გეამოს,   შენეულითა ,   მშვენოდეს;   2444   რა   მნახო,   შენცა   გეამოს,   შენეულითა  
მშვენოდეს;
2500   ესე სამკლა ვე შეიბი,  თუ ჩემი გა -ღა-გვლენო დეს,   2445   ესე სამკლა ვე შეიბი,  თუ ჩემი გა -ღა-გვლენო დეს,
2501   ერთი ასეთი  ცოცხალსა  სხვა ღამე  არ გაგთენო დეს».   2446   ერთი ასეთი  ცოცხალსა  სხვა ღამე  არ გაგთენო დეს».
2502     2447   ტარიელის ტ ირილი და დ აბნედა
2503   აქა   მხეც
ქმნილი   ტარიელ   ტირს,   ჭირი   ეათასების;
  2448   აქა   მხეც - ქმნილი   ტარიელ   ტირს,   ჭირი   ეათასების;
2504   თქვა: „მე  მაქვს სამხ რე, რომელი  კვლა წინა ს მკლავსა  მას ების!“   2449   თქვა: „მე  მაქვს სამხ რე, რომელი  კვლა წინა ს მკლავსა  მას ების!“
2505   იგი შეიხსნ ა, მოიღო,  თვალვით არ  დაიფასები ს,   2450   იგი შეიხსნ ა, მოიღო,  თვალვით არ  დაიფასები ს,
2506   პირსა დაიდ ვა, და-ცა- ბნდა, ქვე  მკვდართა დ აედასების.   2451   პირსა დაიდ ვა, და-ცა- ბნდა, ქვე  მკვდართა დ აედასების.
2507     2452  
2508   ასრე   წვა,   რომე   არ ს,   ჰგვანდა ,   მკვდარი   სამარის   კარისა,   2453   ასრე   წვა,   რომე   არ  
ჰგვანდა  
მკვდარი   სამარის   კარისა,
2509   ორგნით ჩან ს ლები მჯი ღისა, მართ  გულსა გარ დნაკარისა;   2454   ორგნით ჩან ს ლები მჯი ღისა, მართ  გულსა გარ დნაკარისა;
2510   ასმათს   სდის   ღვარი   სისხლისა,   ღაწვთაგან   ნახოკარისა ,   2455   ასმათს   სდის   ღვარი   სისხლისა,   ღაწვთაგან   ნახოკარისა ;
2511   კვლა წყალს ა ასხამს,  უშველის, ხ მა ისმის მ უნ წკანწკა რისა.   2456   კვლა წყალს ა ასხამს,  უშველის, ხ მა ისმის მ უნ წკანწკა რისა.
2512     2457  
2513   ავთანდილცა  სულთქვნა  მწარედ, და ბნედილსა შ ემოსჭვრიტნ ა;   2458   ავთანდილცა  სულთქვნა  მწარედ, და ბნედილსა შ ემოსჭვრიტნ ა;
2514   ასმათ ვანი  გაამრავლნ ა, ცრემლმა ნ მისმან ქ ვანი ხვრიტ ნა;   2459   ასმათ ვანი  გაამრავლნ ა, ცრემლმა ნ მისმან ქ ვანი ხვრიტ ნა;
2515   მერმე სულა დ მოაქცია,  ცეცხლნი წ ყლითა დაუშ რიტნა;   2460   მერმე სულა დ მოაქცია,  ცეცხლნი წ ყლითა დაუშ რიტნა;
2516   თქვა: „ცოც ხალ ვარ? ს აწუთრომან  აწცა ჩემნი  სისხლნი ხ ვრიტნა!“   2461   თქვა: „ცოც ხალ ვარ? ს აწუთრომან  აწცა ჩემნი  სისხლნი ხ ვრიტნა!“
2517     2462  
2518   ზე   წამოჯდა   ფერ
მიხდილი,   აყოლებდა   თვალთა   რეტად.
  2463   ზე   წამოჯდა   ფერ - მიხდილი,   აყოლებდა   თვალთა   რეტად.
2519   ვარდი სრულ ად შექმნილ  იყო ზაფრა ნად და ვით ა სპეტად. LF   2464   ვარდი სრულ ად შექმნილ იყო ზაფრან ად და ვითა  სპეტად.
2520   დიდხან მათ ად არა სცა ლდა საუბრა დ და არცა  ჭვრეტად,   2465   დიდხან მათ ად არა სცა ლდა საუბრა დ და არცა  ჭვრეტად,
2521   დარჩომა   და   არ
სიკვდილი   მას   უმძიმდა   მეტის
მეტად.
  2466   დარჩომა   და   არ - სიკვდილი   მას   უმძიმდა   მეტის - მეტად.
2522     2467  
2523   ავთანდილს  უთხრა: „ის მენდი, ცნო ბა მიც თუც ა ხელისა, LF   2468   ავთანდილს  უთხრა: „ის მენდი, ცნო ბა მიც თუც ა ხელისა, LF
2524   გითხრა   ამბავი   ჩემი   და   ჩემისა   დამმარხველ ისა :   2469   გითხრა   ამბავი   ჩემი   და   ჩემისა   დამმარხველ ისა ;
2525   ლხინად   მიჩ
  შეყრა   მოყვრისა ,   მის  
შენგან   შეუყრელისა .
  2470   ლხინად   მიჩ   შეყრა   მოყვრისა  
მის ,   შენგან   შეუყრელისა ,
2526   მე მიკვირს  ჩემი სიცო ცხლე, ასრე  დარჩომა მ რთელისა!   2471   მე მიკვირს  ჩემი სიცო ცხლე, ასრე  დარჩომა მ რთელისა!
2527     2472  
2528  
ასმათის   ნახვა   მეამა,   ჩემგან   დად   საესავისა.
  2473   ასმათის   ნახვა   მეამა,   ჩემგან   დად   საესავისა.
2529   წიგნი რა ვ ნახე, მომა რთვა ესე ს აბამი მკლა ვისა.   2474   წიგნი რა ვ ნახე, მომა რთვა ესე ს აბამი მკლა ვისა.
2530   მკლავსა შე ვიბი მაშინ ვე, მოვიხს ენ რიდე თა ვისა,   2475   მკლავსა შე ვიბი მაშინ ვე, მოვიხს ენ რიდე თა ვისა,
2531   იგი   უცხო   და   ღარიბი ,   მტკიცისა   რასმე   შავისა“.   2476   იგი   უცხო   და   ღარიბი  
მტკიცისა   რასმე   შავისა“.
2532   წიგნი ტარი ელისა საყვ არელსა თან ა მიწერილი   2477   წიგნი ტარი ელისა საყვ არელსა თან ა მიწერილი
2533     2478   მი უწერე:   «მზეო,   შუქი   შენი,   შენგან   მონაფენი,
2534   მი
უწერე:   «მზეო,   შუქი   შენი,   შენგან   მონაფენი,
       
2535   გულსა მეცა , გამიცუდდ ეს სიჩაუქე -სიალფენი;   2479   გულსა მეცა , გამიცუდდ ეს სიჩაუქე -სიალფენი;
2536   ხელმან შენ ნი გავიცად ენ სინატიფ ე-სიტურფენ ი,   2480   ხელმან შენ ნი გავიცად ენ სინატიფ ე-სიტურფენ ი,
2537   სულთა ნაცვ ლად სამსახ ურნი რამცა  ვითა გიმუ ქფენი?!   2481   სულთა ნაცვ ლად სამსახ ურნი რამცა  ვითა გიმუ ქფენი?!
2538     2482  
2539  
მაშინ,   ოდეს   დამარჩინე,   სულთა   სრულად   არ   გამყარე,
  2483   « მაშინ,   ოდეს   დამარჩინე,   სულთა   სრულად   არ   გამყარე,
2540   აწცა ჩემთვ ის ესე ჟამ ი მასვე ჟა მსა დავადა რე;   2484   აწცა ჩემთვ ის ესე ჟამ ი მასვე ჟა მსა დავადა რე;
2541   სამხრე შენ ი მომივიდა , შემოვიბი  მკლავსა გ არე,   2485   სამხრე შენ ი მომივიდა , შემოვიბი  მკლავსა გ არე,
2542   რომე  
ართებს   სიხარული,   ეგზომიმცა   რა   ვიხარე ? !
  2486   რომე   ართებს   სიხარული,   ეგზომიმცა   რა   ვიხარე
! ?
2543     2487  
2544  
განაღამცა   ვიწინაშე,   აჰა   რიდე,   რომე   მთხოვე;
  2488   « განაღამცა   ვიწინაშე,   აჰა   რიდე,   რომე   მთხოვე;
2545   ყაბაჩაცა ა სეთივე, ამ ისებრი ვერ ა ვპოვე;   2489   ყაბაჩაცა ა სეთივე, ამ ისებრი ვერ ა ვპოვე;
2546   დაბნედილსა   ნუ   დამაგდებ,   მიშველე   რა,   მარგე,   მოვე ;   2490   დაბნედილსა   ნუ   დამაგდებ,   მიშველე   რა,   მარგე,   მოვე ,
2547   სოფელს მყო ფსა უშენოს ა კაცსა ვი სმცა შევეპ ოვე!»   2491   სოფელს მყო ფსა უშენოს ა კაცსა ვი სმცა შევეპ ოვე!»
2548     2492  
2549  
ქალი   ადგა,   გამეყარა.   დავწევ,   ამოდ   დამეძინა ,
  2493   ქალი   ადგა,   გამეყარა.   დავწევ,   ამოდ   დამეძინა ;
2550   მაგრა   შევ
კრთი,   საყვარელი   ჩემი   ვნახე   ძილსა   შინა;
  2494   მაგრა   შევ კრთი,   საყვარელი   ჩემი   ვნახე   ძილსა   შინა;
2551   გამეღვიძა,   აღარა   მყვა,   სულ
დგმულობა   მომეწყინა,
  2495   გამეღვიძა,   აღარა   მყვა,   სულ - დგმულობა   მომეწყინა,
2552   ღამე   ასრე   გავათენე,   მისი   ხმაცა   არ   მესმინა
.
  2496   ღამე   ასრე   გავათენე,   მისი   ხმაცა   არ   მესმინა .
2553     2497   აქა რჩევა  ნესტან-დარ ეჯანის გათ ხოვებისა
2554   დილასა ადრ ე სრას მიხ მეს, დღე რ ა ქმნა მწუ ხრმან ჟამი თა;   2498   დილასა ადრ ე სრას მიხ მეს, დღე რ ა ქმნა მწუ ხრმან ჟამი თა;
2555   ავდეგ,   ვც  
მათი   ამბავი,   წასლვა   ვქმენ   მითვე   წამითა;
  2499   ავდეგ,   ვც
  მათი   ამბავი,   წასლვა   ვქმენ   მითვე   წამითა;
2556   ვნახე,   ორნივე   ერთგან   სხდეს   ხასითა   ოდენ   სამითა ;   2500   ვნახე,   ორნივე   ერთგან   სხდეს   ხასითა   ოდენ   სამითა ,
2557   რა მივე, მ ითხრეს დაჯ დომა, წინა შე დავჯე ს კამითა.   2501   რა მივე, მ ითხრეს დაჯ დომა, წინა შე დავჯე ს კამითა.
2558     2502  
2559  
გვიბრძანეს ,   თუ:   «ღმერთმან   ასრე   დაგვაბერნა ,   და-ცა-გვლი ა;
  2503   გვიბრძანეს  
თუ:   «ღმერთმან   ასრე   დაგვაბერნა ,   და-ცა-გვლი ა;
2560   ჟამი გვახლ ავს სიბერი სა, სიყმაწ ვილე გარდგ ვივლია;   2504   ჟამი გვახლ ავს სიბერი სა, სიყმაწ ვილე გარდგ ვივლია;
2561   ყმა არ მოგ ვცა, ქალი  გვივის, ვი სგან შუქი  არ გვაკლია ,   2505   ყმა არ მოგ ვცა, ქალი  გვივის, ვი სგან შუქი  არ გვაკლია ,
2562   ყმისა   არ
სმა   არა  
გვგ ვა,   ამად   ზედა   წაგვითვლია .
  2506   ყმისა   არ - სმა   არა   გვგ
ვა,   ამად   ზედა   წაგვითვლია .
2563     2507  
2564  
აწ   ქალისა   ჩვენისათვი   ქმარი   გვინდა  
სად   მოვნახოთ,
  2508   « აწ   ქალისა   ჩვენისათვი   ქმარი   გვინდა ,   სად   მოვნახოთ,
2565   რომე მივსც ეთ ტახტი ჩ ვენი, სახე დ ჩვენად გ ამოვსახოთ,   2509   რომე მივსც ეთ ტახტი ჩ ვენი, სახე დ ჩვენად გ ამოვსახოთ,
2566   სამეფოსა ვ აპატრონოთ,  სახელმწიფ ო შევანახო თ,   2510   სამეფოსა ვ აპატრონოთ,  სახელმწიფ ო შევანახო თ,
2567   არ   ამოვ წყდეთ,   მტერთა   ჩვენთა   ხრმალი   ჩვენთვის   არ   ვამახოთ».   2511   არ   ამოვ
წყდეთ,   მტერთა   ჩვენთა   ხრმალი   ჩვენთვის   არ   ვამახოთ».
2568     2512  
2569  
ვთქვი :   «თქვენი   ძისა   არასმა   გულსა   ვით   მიეფარების ,
  2513   ვთქვი
:   «თქვენი   ძისა   არა   სმა   გულსა   ვით   მიეფარების ,
2570   მაგრა კმა  ჩვენად იმე დად, ვინ მ ზესა დაედა რების;   2514   მაგრა კმა  ჩვენად იმე დად, ვინ მ ზესა დაედა რების;
2571   ვისცა სთხო ვთ შვილსა  სასიძოდ, მ ას დიდად გ აეხარების,   2515   ვისცა სთხო ვთ შვილსა  სასიძოდ, მ ას დიდად გ აეხარების,
2572   სხვამცა რა  გკადრეთ!  თვით იცით,  მაგას რა  მოეგვარები ს».   2516   სხვამცა რა  გკადრეთ!  თვით იცით,  მაგას რა  მოეგვარები ს».
2573     2517  
2574  
დავიწყეთ   რჩევა   საქმისა,   გული   მიც,   თუცა   მელია;
  2518   დავიწყეთ   რჩევა   საქმისა,   გული   მიც,   თუცა   მელია;
2575   ვთქვი:   «ჩემგან   დაშლა   ამისი   არ   ითქმის,   არ
სა ქმ
ელია!»
  2519   ვთქვი:   «ჩემგან   დაშლა   ამისი   არ   ითქმის,   არ - სა
ქმ ელია!»
2576   მეფემან ბრ ძანა: «ხვა რაზმშა, ხე ლმწიფე ხვა რაზმელია, LF   2520   მეფემან ბრ ძანა: «ხვა რაზმშა, ხე ლმწიფე ხვა რაზმელია, LF
2577   თუ   მოგვცემს   შვილსა   სა ჩვენ ოდ,   მისებრი  
არ
რომელია».
  2521   თუ   მოგვცემს   შვილსა   სა სიძ ოდ,   მისებრი   არ - რომელია».
2578     2522  
2579  
რომე   პირველვე   დაესკვნა,   მათ   ესე   შეეტყვებოდ ა;
  2523   რომე   პირველვე   დაესკვნა,   მათ   ესე   შეეტყვებოდ ა;
2580   ერთმანერთს აცა უჭვრეტ დეს, სიტყვ აცა აგრე ს წბებოდა.   2524   ერთმანერთს აცა უჭვრეტ დეს, სიტყვ აცა აგრე ს წბებოდა.
2581   ჩემგან   დაშლისა   კადრება   მართ   ამბ ად   არ   ეგებოდა,   2525   ჩემგან   დაშლისა   კადრება   მართ   ამბ
ად   არ   ეგებოდა,
2582   ოდენ დავმი წდი, დავნა ცრდი, გული  მი და მო  კრთებოდა. LF   2526   ოდენ დავმი წდი, დავნა ცრდი, გული  მი და მო  კრთებოდა. LF
2583     2527  
2584  
დედოფალმან   თქვა:   «ხვარაზმშა   მეფეა   მორჭმით   მჯდომელი,
  2528   დედოფალმან   თქვა:    «ხვარაზმშა   მეფეა   მორჭმით   მჯდომელი,
2585   მათსამცა შ ვილსა სასი ძოდ ჩვენთვ ის სხვა სჯ ობდა რომელ ი!»   2529   მათსამცა შ ვილსა სასი ძოდ ჩვენთვ ის სხვა სჯ ობდა რომელ ი!»
2586   შეცილებამც   ვი   ჰკადრ ,   რათგან   თვით   იყო   მნდომელი!   2530   შეცილებამც   ვი   ჰკადრ ,   რათგან   თვით   იყო   მნდომელი!
2587   მოწმობა და ვრთე, დაეს კვნა დღე ჩ ემი სულთამ ხდომელი.   2531   მოწმობა და ვრთე, დაეს კვნა დღე ჩ ემი სულთა  მხდომელი. LF
2588     2532  
2589  
გაგზავნეს   კაცი   ხვარაზმშას   წინა   შვილისა   მთხოელი;
  2533   გაგზავნეს   კაცი   ხვარაზმშას   წინა   შვილისა   მთხოელი;
2590   შესთვალეს:   «გახდა   უმკვიდროდ   სამეფო   ჩვენი   ყოელი :   2534   შესთვალეს:   «გახდა   უმკვიდროდ   სამეფო   ჩვენი   ყოელი ;
2591   არს   ერთი   ქალი   საძეო,   არ   კიდე
გასათხოელი ,
  2535   არს   ერთი   ქალი   საძეო,   არ   კიდე - გასათხოელი ,
2592   თუ მოგვცემ  შვილსა სა მისოდ, სხვ ასა ნუღარა ს მოელი». LF   2536   თუ მოგვცემ  შვილსა სა მისოდ, სხვ ასა ნუღარა ს მოელი». LF
2593     2537  
2594  
კაცი   მოვიდ ,   აევსო   ჯუბაჩითა   და   რიდითა,
  2538   კაცი   მოვიდ ; ,   აევსო   ჯუბაჩითა   და   რიდითა,
2595   გა
ხარებოდა   ხვარაზმშას   სიხარულითა   დიდითა;
  2539   გა ხარებოდა   ხვარაზმშას   სიხარულითა   დიდითა;
2596   ებრძანა:   «მოგვხვდა   ღმრთისაგან ,   ჩვენ   რომე   ვინატრიდით !   2540   ებრძანა:   «მოგვხვდა   ღმრთისაგან ,   ჩვენ   რომე   ვინატრიდით ,
2597   თვით მაგის ებრსა შვილ სამცა ჩვენ  ხელსა რას ა ვხდიდითა   2541   თვით მაგის ებრსა შვილ სამცა ჩვენ  ხელსა რას ა ვხდიდითა
2598     2542  
2599  
კვლა   გაგზავნნეს   სხვანი   კაცნი   სასიძოსა   მოყვანებად ,
  2543   კვლა   გაგზავნნეს   სხვანი   კაცნი   სასიძოსა   მოყვანებად ,
2600   დავედრეს ,   თუ:   «ნუ   აყოვნებთ,   მოდით   ჩვენად   ნაბრძანება დ».   2544   დავედრეს  
თუ:   «ნუ   აყოვნებთ,   მოდით   ჩვენად   ნაბრძანება დ».
2601   მე მაშვრალ ი, ნაბურთა ლი საწოლს  შევე მოსვე ნებად,   2545   მე მაშვრალ ი, ნაბურთა ლი საწოლს  შევე მოსვე ნებად,
2602   გულსა   სევდა   შემეყარა,   ვიწყე   ჭირთა   მოპოვნებად
.
  2546   გულსა   სევდა   შემეყარა,   ვიწყე   ჭირთა   მოპოვნებად .
2603     2547   ტარიელისა  და ნესტან-  დარეჯანის  თათბირი დ ა გამორჩევ
2604   მეტმან სევ დამან მიმწ ურა გულსა  დაცემად და ნისად.   2548   მეტმან სევ დამან მიმწ ურა გულსა  დაცემად და ნისად.
2605   ასმათის მო ნა შემოდგა , მე ვჯე ლ აღი და ჯან ი სად,   2549   ასმათის მო ნა შემოდგა , მე ვჯე ლ აღი და ჯან ი სად,
2606   წიგნი მომა რთვა, ეწერ ა: «ვინ სჩ ან ალვისა  ტანისად,   2550   წიგნი მომა რთვა, ეწერ ა: «ვინ სჩ ან ალვისა  ტანისად,
2607   ადრე მოდიო , გიბრძანე ბს, დაუყოვ ნებლად ხან ისად».   2551   ადრე მოდიო , გიბრძანე ბს, დაუყოვ ნებლად ხან ისად».
2608     2552  
2609  
შევჯე,   წავე,   ბაღჩას   მივე .   ვითა   სცნობდე  
ლხინთა   ზომით !
  2553   შევჯე,   წავე,   ბაღჩას   მივე ,   ვითა   სცნობდე ,   ლხინთა   ზომით ;
2610   ბაღჩა შევვ ლე, კოშკი  დამხვდა, ა სმათ ვნახე  ძირსა დგო მით;   2554   ბაღჩა შევვ ლე, კოშკი  დამხვდა, ა სმათ ვნახე  ძირსა დგო მით;
2611   ვნახე, ვსჭ ვრეტდი ნატ ირებად, ცრ ემლი აჩნდა  ღაწვთა წთ ომით,   2555   ვნახე, ვსჭ ვრეტდი ნატ ირებად, ცრ ემლი აჩნდა  ღაწვთა წთ ომით,
2612   დამიმძიმდა ,   არა   ვჰკითხე ,   ჩემი   სჭირდა   მისლვა   ნდომით.   2556   დამიმძიმდა ,   არა   ვჰკითხე ;   ჩემი   სჭირდა   მისლვა   ნდომით.
2613     2557  
2614  
იგი   ვნახე   დაღრეჯილი,   ესე   მეტად   დამიმძიმდა .
  2558   იგი   ვნახე   დაღრეჯილი,   ესე   მეტად   დამიმძიმდა .
2615   ვითა   წინას   შემომცინის ,  
ღა   ეგრე   გამიღიმდა.
  2559   ვითა   წინას   შემომცინის ,   ღა  
ეგრე   გამიღიმდა.
2616   ყოლა სიტყვ ა არ მომიგ ო, ოდენ ცრ ემლთა გარდ მოსწვიმდა,   2560   ყოლა სიტყვ ა არ მომიგ ო, ოდენ ცრ ემლთა გარდ მოსწვიმდა,
2617   ამით უფრო  დამაწყლულა , არა წყლუ ლთა მიაქიმ და.   2561   ამით უფრო  დამაწყლულა , არა წყლუ ლთა მიაქიმ და.
2618     2562  
2619  
ჩემნი   ერთნი   გონებანი  
მეტად   შორად   გამიკიდნა,
  2563   ჩემნი   ერთნი   გონებანი ,   მეტად   შორად   გამიკიდნა,
2620   შინა კოშკა დ შემიყვან ა, ფარდაგს აცა ამიზიდ ნა.   2564   შინა კოშკა დ შემიყვან ა, ფარდაგს აცა ამიზიდ ნა.
2621   შევე, ვნახ ე იგი მთვა რე; ჭირმან  ყოვლმან უ კუმრიდნა, LF   2565   შევე, ვნახ ე იგი მთვა რე; ჭირმან  ყოვლმან უ კუმრიდნა, LF
2622   გულსა   შუქ   შემომადგ ა,   მაგრა   გული   არ   დამიდნა.   2566   გულსა   შუქ
  შემომადგ
ა,   მაგრა   გული   არ   დამიდნა.
2623     2567  
2624  
იყო   არ
ნათლად   ნათელი,   ფარდაგსა   შემომდგომე ლი;
  2568   იყო   არ - ნათლად   ნათელი,   ფარდაგსა   შემომდგომე ლი;
2625   ებურა   მოშლით   პირ
ოქრო,   მე   მივეც   რიდე   რომელი;
  2569   ებურა   მოშლით   პირ - ოქრო,   მე   მივეც   რიდე   რომელი;
2626   მითვე   მწვანითა ,   უებრო ,   მიწოლით   ტახტსა   მჯდომელი,   2570   მითვე   მწვანითა  
უებრო  
მიწოლით   ტახტსა   მჯდომელი,
2627   ცრემლისა ღ ვარსა მოეც ვა პირი, ე ლვათა მკრთ ომელი.   2571   ცრემლისა ღ ვარსა მოეც ვა პირი, ე ლვათა მკრთ ომელი.
2628     2572  
2629  
ქვე   წვა,   ვით   კლდისა   ნაპრალსა   ვეფხი   პირ
გამეხებული ,
  2573   ქვე   წვა,   ვით   კლდისა   ნაპრალსა   ვეფხი   პირ - გამეხებული ,
2630   არცა მზე ჰ გვანდა, არ ც მთვარე,  ხე ალვა, ე დემს ხებულ ი;   2574   არცა მზე ჰ გვანდა, არ ც მთვარე,  ხე ალვა, ე დემს ხებულ ი;
2631   ასმათმან   დამსვა   შორს
გვარად   გულსა   მე   ლახვარ
ხებული ;
  2575   ასმათმან   დამსვა   შორს - გვარად   გულსა   მე   ლახვარ - ხებული ,
2632   მერმე   წამოჯდა   წარბ
შერჭმით,   გამწყრალი,   გარისხებულ ი.
  2576   მერმე   წამოჯდა   წარბ - შერჭმით,   გამწყრალი,   გარისხებულ ი.
2633     2577  
2634  
მიბრძანა:   «მიკვირს,   რად   მოხვე   მშლელი   პირისა   მტკიცისა,
  2578   მიბრძანა:   «მიკვირს,   რად   მოხვე   მშლელი   პირისა   მტკიცისა,
2635   გამწირავი   და   მუხთალი,   შენ,   გამტეხელი   ფიცისა ?!   2579   გამწირავი   და   მუხთალი,   შენ,   გამტეხელი   ფიცისა ;
2636   მაგრა   ნაცვალსა   პატიჟსა   მიგცემსო   ზენა,   მი-,   ცისა! »   2580   მაგრა   ნაცვალსა   პატიჟსა   მიგცემსო   ზენა,   მი-,   ცისა!
2637   ვჰკადრე: « რა გკადრო  პასუხი მის  ჩემგან მე  უიცისა?» LF   2581   ვჰკადრე: « რა გკადრო  პასუხი მის  ჩემგან მე  უიცისა?» LF
2638     2582  
2639  
ვთქვი:   «პასუხსა   ვერას   გკადრებ,   თუ   არა   ვსცნობ   მე   მართალსა:
  2583   ვთქვი:   «პასუხსა   ვერას   გკადრებ,   თუ   არა   ვსცნობ   მე   მართალსა:
2640   რა   შეგცოდე,   რა   მიქნია   უცნობოსა,   ფერ
ნამკრთალსა
  2584   რა   შეგცოდე,   რა   მიქნია   უცნობოსა,   ფერ - ნამკრთალსა
2641   კვლაცა   მითხრა:   «რას   გეუბნ   მტყუანსა   და   შენ   მუხთალსა?   2585   კვლაცა   მითხრა:   «რას   გეუბნ   მტყუანსა   და   შენ   მუხთალსა?
2642   დი ცურად   რად   მოვღორდი?   მე   და
უწვავ   ამით   ალსა .
  2586   დი
ცურად   რად   მოვღორდი?   მე   და უწვავ   ამით   ალსა !
2643     2587  
2644  
შენ   არ   იცი   ხვარაზმშას   საქმროდ   ჩემად   მოყვანება? !
  2588   « შენ   არ   იცი   ხვარაზმშას   საქმროდ   ჩემად   მოყვანება? !
2645   შენ ჯდომილ  ხარ სავაზ იროდ, შენი  რთულა ამა ს ნება,   2589   შენ ჯდომილ ხარ სავაზი როდ, შენი  რთულა ამას  ნება,
2646   შენ გასტეხ ე ფიცი ჩემ ი, სიმტკიც ე და იგი მ ცნება,   2590   შენ გასტეხ ე ფიცი ჩემ ი, სიმტკიც ე და იგი მ ცნება,
2647   ღმერთმან   ქმნა  
და   დაგირჩინა   ცუდად   შენი   ხელოვნება!
  2591   ღმერთმან   ქმნა   და   დაგირჩინა   ცუდად   შენი   ხელოვნება!
2648     2592  
2649  
გახსოვს,   ოდეს  
ჰა ჲჰაჲ   ზმიდი,   ცრემლნი   შენნი   ველთა   ჰბანდეს,
  2593   « გახსოვს,   ოდეს   ჰა ის“   ზმიდი,   ცრემლნი   შენნი   ველთა   ჰბანდეს,
2650   მკურნალნი   და   დასტაქარნი   წამალს
ყე   მოგიტანდეს ?
  2594   მკურნალნი   და   დასტაქარნი   წამალს - ყე   მოგიტანდეს ?
2651   მამაცისა   სიცრუე ,   ნეტარ,   სხვანი   რამცა   ჰგვანდეს!   2595   მამაცისა   სიცრუე  
ნეტარ,   სხვანი   რამცა   ჰგვანდეს!
2652   რათგან დამ თმე, მეცა  დაგთმობ, ვ ინძი უფრო  დაზიანდეს!   2596   რათგან დამ თმე, მეცა  დაგთმობ, ვ ინძი უფრო  დაზიანდეს!
2653     2597  
2654  
ამას   ვბრძანებ:   ვინცა   გინდა   ეპატრონოს   ინდოეთსა,
  2598   « ამას   ვბრძანებ:   ვინცა   გინდა   ეპატრონოს   ინდოეთსა,
2655   ეგრეც   მე   მაქვს   პატრონობა,   უგზო  
ლიდენ,   თუნდა   გზეთსა!
  2599   ეგრეც   მე   მაქვს   პატრონობა,   უგზო   ლიდენ,   თუნდა   გზეთსა!
2656   ეგე   აგრე   არ   იქმნების,   წა,   მომცთა   ხარ   მოსაცეთსა,   2600   ეგე   აგრე   არ   იქმნების,   წა,   მომცთა
ხარ   მოსაცეთსა,
2657   აზრნი   შენნი   შენვე   გგვანან ,   მტყუანსა   და   შენ   აგეთსა!   2601   აზრნი   შენნი   შენვე   გგვანან  
მტყუანსა   და   შენ   აგეთსა!
2658     2602  
2659  
ცოცხალ   ვიყო,   შენ   ინდოეთს,   ღმერთო,   ხანი   ვერა   დაჰყო !
  2603   « ცოცხალ   ვიყო,   შენ   ინდოეთს,   ღმერთო,   ხანი   ვერა   დაჰყო ;
2660   თუ ეცადო დ აყოფასა, ხ ორცთა შენთ ა სული გაჰ ყო!   2604   თუ ეცადო დ აყოფასა, ხ ორცთა შენთ ა სული გაჰ ყო!
2661   სხვა   ჩემებრი   ვერა   ჰპოვო,   ცათამდისცა   ხელი   აჰყო!»   2605   სხვა   ჩემებრი   ვერა   ჰპოვო,   ცათამდისცა   ხელი   აჰყო!»
2662   ესე   სიტყვა   დაასრულა,   ყმა   ატირდა,   სულთქ ნა,   აჰ
ყო.
  2606   ესე   სიტყვა   დაასრულა,   ყმა   ატირდა,   სულთქ
ნა,   აჰ - ყო.
2663     2607  
2664   თქვა:   „რა   მესმა   ესე   მისგან,   მეიმედა   მეტის
მეტად,
  2608   თქვა:   „რა   მესმა   ესე   მისგან,   მეიმედა   მეტის - მეტად,
2665   კვლა მიეცა  თვალთა ძა ლი მის ნათ ლისა ეგრე  ჭვრეტად.   2609   კვლა მიეცა  თვალთა ძა ლი მის ნათ ლისა ეგრე  ჭვრეტად.
2666   აწ დავკარგ ე ; რად არ  გიკვირს,  რად ცოცხალ  ვარ, რად  ვარ რეტად?   2610   აწ დავკარგ ე; რად არ  გიკვირს, რ ად ცოცხალვ არ, რად ვა რ რეტად?
2667   ვა ,   სოფელო   უხანოო,   რად   ზი   სისხლთა   ჩემთა   ხვრეტად?!   2611   ვა
,   სოფელო   უხანოო,   რად   ზი   სისხლთა   ჩემთა   ხვრეტად?!
2668     2612  
2669  
შევ
ხედე ,   ვნახე   სასთუნალ   მუსაფი   გაშლით   მდებარე,
  2613   შევ ხედე
,   ვნახე   სასთუნალ   მუსაფი   გაშლით   მდებარე,
2670   ავ ,   ავ იღ
,  
ღმრთისა   და   მერმე     ათი   მქებარე,
  2614   ავ იღ
,   ავ ,   მე   ღმრთისა   და   მერმე  
ათი   მქებარე,
2671   ვჰკადრე ,   თუ:   «მზეო,   დაგიწვავ,   ჩემიცა   დაწვი   მზე   ბარე !   2615   ვჰკადრე  
თუ:   «მზეო,   დაგიწვავ,   ჩემიცა   დაწვი   მზე   ბარე ,
2672   რათგან   არ   მომკალ,   პასუხი   ერთ  
გკადრო   მე   ბარე.
  2616   რათგან   არ   მომკალ,   პასუხი   ერთ
ღა   გკადრო   მე   ბარე.
2673     2617  
2674  
რომე   გკადრებ,   ესე   სიტყვა   აწ   თუ   ცუდად   ნალიქნია,
  2618   « რომე   გკადრებ,   ესე   სიტყვა   აწ   თუ   ცუდად   ნალიქნია,
2675   ცამცა   მრისხავს,   მზისა   შუქნი   ყოლა   ჩემთვის   ნუ   შუქნია !   2619   ცამცა   მრისხავს,   მზისა   შუქნი   ყოლა   ჩემთვის   ნუ   შუქნია »;
2676   თუ   მაღირსებ   გა
კითხვასა,   ავი   არა   არ   მიქნია ».
  2620   თუ   მაღირსებ   გა კითხვასა,   ავი   არა   არ   მიქნია ;
2677   მან მიბრძა ნა: «რაცა  იცი, თქვიო », თავი და მიქნია.   2621   მან მიბრძა ნა: «რაცა  იცი, თქვიო », თავი და მიქნია.
2678     2622  
2679  
კვლაცა   ვჰკადრე:   «მე   თუ,   მზეო,   შენთვის   ფიცი   გამეტეხოს,
  2623   კვლაცა   ვჰკადრე:   «მე   თუ,   მზეო,   შენთვის   ფიცი   გამეტეხოს,
2680   ღმერთმან ა წვე რისხვა  მისი ზეცი თ ჩემთვის  გაამეხოს! LF   2624   ღმერთმან ა წვე რისხვა  მისი ზეცი თ ჩემთვის  გაამეხოს! LF
2681   ვისი   გინდა   უშენოსა   პირი   მემზოს,   ტანი   მეხოს ,   2625   ვისი   გინდა   უშენოსა   პირი   მემზოს,   ტანი   მეხოს ?!
2682   მაშა   მაშინ   რაგვარ   დავრჩე,   რა   ლახვარი   გულსა   მეხოს ?   2626   მაშა   მაშინ   რაგვარ   დავრჩე,   რა   ლახვარი   გულსა   მეხოს !
2683     2627  
2684  
მე   მეფეთა   დარბაზს   მიხმეს,   შექმნეს   დიდი   ვაზირობა.
  2628   მე   მეფეთა   დარბაზს   მიხმეს,   შექმნეს   დიდი   ვაზირობა.
2685   მათ წინასვ ე დაეპირა  იმა ყმისა  შენი ქმრობ ა.   2629   მათ წინასვ ე დაეპირა  იმა ყმისა  შენი ქმრობ ა.
2686   დამეშალა,  ვერ დავშლი დი, დამრჩე ბოდა უმეცრ ობა;   2630   დამეშალა,  ვერ დავშლი დი, დამრჩე ბოდა უმეცრ ობა;
2687   თავსა  
უთხარ :   «მიემოწმე,   ჟამად   გიჯობს   გულ
მაგრობა».
  2631   თავსა   უთხარ ,   «მიემოწმე,   ჟამად   გიჯობს   გულ - მაგრობა».
2688     2632  
2689  
მემცა   დაშლა   ვითა   ვჰკადრე,   რათგან   იგი   ვერ   მიმხვდარა !
  2633   მემცა   დაშლა   ვითა   ვჰკადრე,   რათგან   იგი   ვერ   მიმხვდარა ?
2690   არ   იცის,   რომ   ინდოეთი   უპატრონოდ   არ   გამხდარა?   2634   არ   იცის,   თუ   ინდოეთი   უპატრონოდ   არ   გამხდარა?
2691   ტარიელ   არს   მემამულე,   სხვასა  
მართებს   არად   არა ;
  2635   ტარიელ   არს   მემამულე,   სხვასა   მართებს   არად   არა ,
2692   ვის მოიყვა ნს, არა ვი ცი, ანუ იგ ი ვინ მომც დარა?   2636   ვის მოიყვა ნს, არა ვი ცი, ანუ იგ ი ვინ მომც დარა?
2693     2637  
2694  
ვთქვი:   «ამითა   ვეღარას   ვიქ
,   ღონე   სხვა   რა   მოვიგვარო» ;
  2638   ვთქვი:   «ამითა   ვეღარას   ვიქ ,   ღონე   სხვა   რა   მოვიგვარო» ;
2695   თავსა  
უთხარ:   «ნუ   მოგიცავ,   გონებაო   მრავალ
გვარო! »
  2639   თავსა   უთხარ:   «ნუ   მოგიცავ,   გონებაო   მრავალ - გვარო!
2696   მედვა გული  მხეცისაებ რ, ათასჯერ ცა მინდორს  ვარო,   2640   მედვა გული  მხეცისაებ რ, ათასჯერ ცა მინდორს  ვარო,
2697   ვისმცა მივ ეც თავი შე ნი, შენვე  რადმე არ წ ამგვარო?!»   2641   ვისმცა მივ ეც თავი შე ნი, შენვე  რად მე არ  წამგვარო?! »
2698     2642  
2699  
სულთა   ვჰყიდდი   გულისათვის ,   კოშკი   ამად   გამებაზრა;
  2643   სულთა   ვჰყიდდი   გულისათვის ,   კოშკი   ამად   გამებაზრა;
2700   იგი წვიმა  და-რე-ნელდ ა, რომე პი რველ ვარდი  აზრა;   2644   იგი წვიმა  და-რე-ნელდ ა, რომე პი რველ ვარდი  აზრა;
2701   ვნახე, ძოწ სა მარგალი ტი გარე ტუ რფად მოემა ზრა.   2645   ვნახე, ძოწ სა მარგალი ტი გარე ტუ რფად მოემა ზრა.
2702   მიბრძანა ,   თუ:   «ეგე   საქმე   მემცა   მართლად   რად   მეაზრა?!   2646   მიბრძანა  
თუ:   «ეგე   საქმე   მემცა   მართლად   რად   მეაზრა?!
2703     2647  
2704  
არ   დავიჯერებ   მე   შენსა   ღალატსა,   ორგულობასა ,
  2648   « არ   დავიჯერებ   მე   შენსა   ღალატსა,   ორგულობასა ,
2705   უარის   ქმნასა   ღმრთისასა,   ამისთვის     არმადლობას ა;   2649   უარის   ქმნასა   ღმრთისასა,   ამისთვის  
არ   მადლობასა;
2706   იაჯდი   თავსა   ჩემსა   და   მორჭმით   ინდოეთს   ფლობასა !   2650   იაჯდი   თავსა   ჩემსა   და   მორჭმით   ინდოეთს   ფლობასა ,
2707   მე   და   შენ   დავსხდეთ   ხელმწიფედ,   სჯობს   ყოვლსა   სიძე
სძლობასა».
  2651   მე   და   შენ   დავსხდეთ   ხელმწიფედ,   სჯობს   ყოვლსა   სიძე - სძლობასა».
2708     2652  
2709  
მოლმობიერდ ა,   მომიტკბა   გამწყრალი,   გამქისებულ ,
  2653   მოლმობიერდ ა,   მომიტკბა   გამწყრალი,   გამქისებულ ;
2710   ანუ   მზე   იყო   ქვეყანად,   ან   მთვარე   პირ
გავსებული;
  2654   ანუ   მზე   იყო   ქვეყანად,   ან   მთვარე   პირ - გავსებული;
2711   ახლოს   დამისვა,   მაღირსა   აქამდის   არ
ღირსებული;
  2655   ახლოს   დამისვა,   მაღირსა   აქამდის   არ - ღირსებული;
2712   მეუბნებოდა ,   დამივსო   ცეცხლი  
ამითა   გზებული.
  2656   მეუბნებოდა ,   დამივსო   ცეცხლი ,   ამითა   გზებული.
2713     2657  
2714  
მიბრძანა ,   თუ:   «გონიერი  
ხამს  
არ ასდრ
  არ   აჩქარდეს,
  2658   მიბრძანა  
თუ:   «გონიერი ,   ხამს ,   არ
დე   არ   აჩქარდეს,
2715   რაცა სჯობდ ეს, მოაგვა როს, საწუთ როსა დაუწყ ნარდეს;   2659   რაცა სჯობდ ეს, მოაგვა როს, საწუთ როსა დაუწყ ნარდეს;
2716   თუ   სასიძო   არ   მოუშვა,   ვა   თუ   მეფე   გაგიმწარდე ს,   2660   თუ   სასიძო   არ   მოუშვა,   ვა  
თუ   მეფე   გაგიმწარდე ს,
2717   შენ   და   იგი   წაიკიდნეთ,   ინდოეთი   გარდაქარდე !   2661   შენ   და   იგი   წაიკიდნეთ,   ინდოეთი   გარდაქარდე .
2718     2662  
2719  
კვლა   თუ   სიძე   შემოუშვა,   მე   შემირთოს,   იყოს   ასდენ,
  2663   « კვლა   თუ   სიძე   შემოუშვა,   მე   შემირთოს,   იყოს   ასდენ,
2720   ერთმანერთს ა გავეყარნ ეთ, ძოწეულ ნი გაგვიფლ ასდენ,   2664   ერთმანერთს ა გავეყარნ ეთ, ძოწეულ ნი გაგვიფლ ასდენ,
2721   მათ მორჭმუ ლთა მოივლი ნონ, ჩვენ  პატიჟნი გა გვიასდენ, LF   2665   მათ მორჭმუ ლთა მოივლი ნონ, ჩვენ  პატიჟნი გა გვიასდენ, LF
2722   ესე   ამბ ად   არ   ეგების,   რომე   სპარსნი   გაგვიხასდე ნ».   2666   ესე   ამბ
ად   არ   ეგების,   რომე   სპარსნი   გაგვიხასდე ნ».
2723     2667  
2724  
მე   ვჰკადრე:   «ღმერთმან   აშოროს   მის   ყმისა   შენი   ქმარობა !
  2668   მე   ვჰკადრე:   «ღმერთმან   აშოროს   მის   ყმისა   შენი   ქმარობა ;
2725   რა   შემოვიდენ   ინდოეთს,   შევიგნა   მათი   არობა ,   2669   რა   შემოვიდენ   ინდოეთს,   შევიგნა   მათი   გვ არობა ;
2726   უჩვენო ჩემ ი ძალ-გული  და ჩემი მ ეომარობა: LF   2670   უჩვენო ჩემ ი ძალ-გული  და ჩემი მ ეომარობა: LF
2727   ასრე   დავხოცნე,   შეეძლოს   აღარას   არ  
სახმარობა! »
  2671   ასრე   დავხოცნე,   შეეძლოს   აღარას   არ - სახმარობა! »
2728     2672  
2729  
მიბრძანა,   თუ:   «ხამს   დიაცი   დიაცურად,   საქმე
დედლად,
  2673   მიბრძანა,   თუ:   «ხამს   დიაცი   დიაცურად,   საქმე - დედლად,
2730   დიდსა სისხ ლსა ვერ შე გაქნევ, ვე რ ვიქმნები  შუა კედლა დ:   2674   დიდსა სისხ ლსა ვერ შე გაქნევ, ვე რ ვიქმნები  შუა კედლა დ:
2731   რა   მოვიდეს,   სიძე   მოკალ  
მისთა   სპათა   აუწყვედლად !
  2675   რა   მოვიდეს,   სიძე   მოკალ ,   მისთა   სპათა   აუწყვედლად ,
2732   ქმნა მართლ ისა სამართ ლისა ხესა  შეიქმს ხმე ლსა ნედლად .   2676   ქმნა მართლ ისა სამართ ლისა ხესა  შეიქმს ხმე ლსა ნედლად .
2733     2677  
2734  
ასრე   ქმენ,   ჩემო   ლომო   და   მჯობო   ყოველთა   გმირთაო,
  2678   « ასრე   ქმენ,   ჩემო   ლომო   და   მჯობო   ყოველთა   გმირთაო,
2735   მიპარვით   მოკალ   სასიძო,   ლაშქართა   ნუ   მოირთაო ,   2679   მიპარვით   მოკალ   სასიძო,   ლაშქართა   ნუ   მოირთაო »
2736   მისთა   სპათაცა   ნუ   დაჰხოც,   ზროხათა,   ვითა   ვირთაო,     2680   მისთა   სპათაცა   ნუ   დაჰხოც,   ზროხათა,   ვითა   ვირთაო,
2737   დიადი სისხ ლი უბრალო  კაცმანმცა  ვით იტვირთ აო?   2681   დიადი სისხ ლი უბრალო  კაცმანმცა  ვით იტვირთ აო?
2738     2682  
2739  
იგი   რა   მოჰკლა,   ეუბ  
პატრონსა ,   ჩემსა   მამასა ,
  2683   « იგი   რა   მოჰკლა,   ეუბ
  პატრონსა  
ჩემსა   მამასა ;
2740   ჰკადრე ,   თუ:   «სპარსთა   ვერა   ვიქ  
ინდოეთისა   ჭამასა,
  2684   ჰკადრე  
თუ:   «სპარსთა   ვერა   ვიქ   ინდოეთისა   ჭამასა,
2741   ჩემია მკვი დრი მამული , არ მივსც ემ არცა დრ ამასა,   2685   ჩემია მკვი დრი მამული , არ მივსც ემ არცა დრ ამასა,
2742   არ დამეხსნ ები, გაგიხ დი ქალაქსა  ვითა ტრამ ასა!»   2686   არ დამეხსნ ები, გაგიხ დი ქალაქსა  ვითა ტრამ ასა!»
2743     2687  
2744  
ჩემი   ყოლა   ნურა   გინდა   სიყვარული,   ნუცა   ნდომა,
  2688   « ჩემი   ყოლა   ნურა   გინდა   სიყვარული,   ნუცა   ნდომა,
2745   ამით უფრო  მოგეცემის  სამართლისა  შენ მოხდო მა;   2689   ამით უფრო  მოგეცემის  სამართლისა  შენ მოხდო მა;
2746   ქმნას   მეფემან   ყელ
მოტეხით   შემოხვეწა,   შემოკვდომა ,
  2690   ქმნას   მეფემან   ყელ - მოტეხით   შემოხვეწა,   შემოკვდომა ,
2747   ხელთა მოგც ემს თავსა  ჩემსა, შეგ ვფერობდეს  ერთგან სხდ ომა».   2691   ხელთა მოგც ემს თავსა  ჩემსა, შეგ ვფერობდეს  ერთგან სხდ ომა».
2748     2692  
2749  
ესე   მეტად   მომეწონა   თათბირი   და   გამორჩევა,
  2693   ესე   მეტად   მომეწონა   თათბირი   და   გამორჩევა,
2750   ჩემთა მტერ თა დავაცად ე დასახოცლ ად ხრმლისა  ქნევა;   2694   ჩემთა მტერ თა დავაცად ე დასახოცლ ად ხრმლისა  ქნევა;
2751   მერმე   ავდეგ   წამოსავლად ,   მან   დამიწყო   ქვე -ქ ვე   წვევა,   2695   მერმე   ავდეგ   წამოსავლად ,   მან   დამიწყო   ქვე
ვე   წვევა,
2752   მწადდა, მა გრა ვერ შე ვმართე შეჭ იდება, შემ ოხვევა.   2696   მწადდა, მა გრა ვერ შე ვმართე შეჭ იდება, შემ ოხვევა.
2753     2697  
2754  
ხანი   დავყავ,   გავეყარე,   მაგრა   გავხე   ვითა   ხელი.
  2698   ხანი   დავყავ,   გავეყარე,   მაგრა   გავხე   ვითა   ხელი.
2755   ასმათ წინა  ჩამომიძღვ ა, ჩამდიოდ ა ცრემლი ც ხელი.   2699   ასმათ წინა  ჩამომიძღვ ა, ჩამდიოდ ა ცრემლი ც ხელი.
2756   ჭირი   ბევრჯელ   ათას ,   ლხინი   ჩემი   ვაერთხელი,   2700   ჭირი   ბევრჯელ   ათას ,   ლხინი   ჩემი   ვაერთხელი,
2757   მერმე   წასლვა   არა   მწადდა,   ამად   მივალ   არ
ფიცხელი“.
  2701   მერმე   წასლვა   არა   მწადდა,   ამად   მივალ   არ - ფიცხელი“.
2758   აქა   ხვარაზმშას   შვილის   ინდოეთს   მოს
  საქორწილოდ   და   ტარიელისაგ ან   მისი   მოკლვა
  2702   აქა   ხვარაზმშას   შვილის   ინდოეთს   მოს
  საქორწილოდ   და   ტარიელისაგ ან   მისი  
2759     2703   მოკლვა
2760   მოვიდა   კაცი:   «სასიძო   მოვაო»,   მოს
  გვახარა,
  2704   მოვიდა   კაცი:   «სასიძო   მოვაო»,   მოს
  გვახარა,
2761   მაგრა თუ ღ მერთი რას  უზამს, არა  იცოდა, გლ ახ, არა;   2705   მაგრა თუ ღ მერთი რას  უზამს, არა  იცოდა, გლ ახ, არა;
2762   მეფესა   მი
ხვდა   სიამე,   არ   სიტყვა   ივაგლახა   რა,
  2706   მეფესა   მი ხვდა   სიამე,   არ   სიტყვა   ივაგლახა   რა,
2763   მიბრძანა,  ახლოს მიმი სვა, «მოდი ო», თავი დ ახარა.   2707   მიბრძანა,  ახლოს მიმი სვა, «მოდი ო», თავი დ ახარა.
2764     2708  
2765  
მიბრძანა:   «ჩემთვის   ესე   დღე   ლხინი   და   სიხარულია.
  2709   ,, მიბრძანა:   «ჩემთვის   ესე   დღე   ლხინი   და   სიხარულია.
2766   გარდავიხად ოთ ქორწილი , ხამს ვით ა დასა, სრ ულია;   2710   გარდავიხად ოთ ქორწილი , ხამს ვით ა დასა, სრ ულია;
2767   კაცნი გავგ ზავნნეთ, მ ოვიღოთ ყოვ ლგნით საჭუ რჭლე სრული ა,   2711   კაცნი გავგ ზავნნეთ, მ ოვიღოთ ყოვ ლგნით საჭუ რჭლე სრული ა,
2768   უხვად გავს ცემდეთ, ვა ვსებდეთ, ს იძუნწე უმე ცრულია».   2712   უხვად გავს ცემდეთ, ვა ვსებდეთ, ს იძუნწე უმე ცრულია».
2769     2713  
2770  
მე   გავგზავნენ   ყოვლგან   კაცნი   საჭურჭლეთა   წამომხმელნ ი;
  2714   მე   გავგზავნენ   ყოვლგან   კაცნი   საჭურჭლეთა   წამომხმელნ ი;
2771   სასიძოცა   მოგვივიდა,   იყვნეს   ხანსა   არ
დამზმელნი;
  2715   სასიძოცა   მოგვივიდა,   იყვნეს   ხანსა   არ - დამზმელნი;
2772   შიგნით ჩვე ნნი გაეგებ ნეს, გარეთ  მოდგეს ხვ არაზმელნი;   2716   შიგნით ჩვე ნნი გაეგებ ნეს, გარეთ  მოდგეს ხვ არაზმელნი;
2773   მათ ლაშქარ თა ერთგან  მყოფთა ვერ  იტევდეს ვ ერცა ხმელნ ი.   2717   მათ ლაშქარ თა ერთგან  მყოფთა ვერ  იტევდეს ვ ერცა ხმელნ ი.
2774     2718  
2775  
მეფემან   ბრძანა:   «მოკაზმეთ   კარვითა   მოედანია,
  2719   მეფემან   ბრძანა:   «მოკაზმეთ   კარვითა   მოედანია,
2776   გამოისვენო ს სიძემან,  დაყოს ცოტ აი ხანია; LF   2720   გამოისვენო ს სიძემან,  დაყოს ცოტ აი ხანია; LF
2777   მუნ მისად  ნახვად გავ იდენ უშენო დ სპანი სხ ვანია,   2721   მუნ მისად  ნახვად გავ იდენ უშენო დ სპანი სხ ვანია,
2778   შენ   აქა   ნახე,   კმარიან   ქა   ნახვისა   მანია».   2722   შენ   აქა   ნახე,   კმარიან   ქა   ნახვისა   მანია».
2779     2723  
2780  
მოედანს   დავდგი   კარვები   წითლისა   ატლასებისა .
  2724   მოედანს   დავდგი   კარვები   წითლისა   ატლასებისა .
2781   მოვიდა   სიძე,   გარდახდა,   დღე ,   ჰგვანდა ,   არს   აღვსებისა,   2725   მოვიდა   სიძე,   გარდახდა,   დღე  
ჰგვანდა  
არს   აღვსებისა,
2782   შეიქმნა   გას
  შიგანთა,   ჯარია   მუნ   ხასებისა,
  2726   შეიქმნა   გას
  შიგანთა,   ჯარია   მუნ   ხასებისა,
2783   დაიწყეს დგ ომა ლაშქარ თა თემ-თემ ად, დას-და სებისა.   2727   დაიწყეს დგ ომა ლაშქარ თა თემ-თემ ად, დას-და სებისა.
2784     2728  
2785  
მე   დავშვერ,   ვითა   წესია   საურავ
გარდახდილი სა;
  2729   მე   დავშვერ,   ვითა   წესია   საურავ - გარდახდილი სა;
2786   შინა   წამოვე ,   მაშვრალსა  
ქმნა   მომნდომოდა   ძილისა;
  2730   შინა   წამოვე  
მაშვრალსა ,   ქმნა   მომნდომოდა   ძილისა;
2787   მონა მოვიდ ა, მომართვ ა წიგნი ას მათის ტკბი ლისა:   2731   მონა მოვიდ ა, მომართვ ა წიგნი ას მათის ტკბი ლისა:
2788   «ადრე მოდი ო, გიბრძან ებს მსგავს ი ალვისა ზ რდილისა». LF   2732   «ადრე მოდი ო, გიბრძან ებს მსგავს ი ალვისა ზ რდილისა». LF
2789     2733  
2790  
ცხენისაგან   არ   გარდავხე,   წავე   ფიცხლად ,   დავმორჩილდ ი;
  2734   ,, ცხენისაგან   არ   გარდავხე,   წავე   ფიცხლად  
დავმორჩილდ ი;
2791   ქალი დამხვ და ნატირებ ი, ვჰკითხე : «ცრემლსა  რასა მილდ ი?»   2735   ქალი დამხვ და ნატირებ ი, ვჰკითხე : «ცრემლსა  რასა მილდ ი?»
2792   მითხრა:   «შენი   შესწრობილი   ტირილსამცა   ვით   ავსცილდი ?   2736   მითხრა:   «შენი   შესწრობილი   ტირილსამცა   ვით   ავსცილდი ,
2793   გაუწყვედლა   ვით   გამართლო ,   რაგვარადმც   გავვაქილდი ?!»   2737   გაუწყვედლა   ვით   გამართლო ?   რაგვარადმც   გავვაქილდი ?!»
2794     2738  
2795  
შევედით,   ვნახეთ   ბალიშსა   ზედა   წარბ
შე
მით   მჯდომარე;
  2739   შევედით,   ვნახეთ   ბალიშსა   ზედა   წარბ - შე
მით   მჯდომარე;
2796   მზე   ვეღარას   იქ
  მის   მეტსა,   მას   გა
ენათლა   რომ   არე,
  2740   მზე   ვეღარას   იქ   მის   მეტსა,   მას   გა ენათლა   რომ   არე,
2797   წავდეგ, მი ბრძანა: «რ ასა სდგა?  დღე მიგიჩს  წინ საომა რე!   2741   წავდეგ, მი ბრძანა: «რ ასა სდგა?  დღე მიგიჩს  წინ საომა რე!
2798   ანუ   გამწირე,   მიტყუე   და   კვლაცა   მოიმცთომარ
  2742   ანუ   გამწირე,   მიტყუე   და   კვლაცა   მოიმცთომარ ?
2799     2743  
2800  
მე   მეწყინა,   აღარა   ვთქვი,   ფიცხლად   გარე   შემოვბრუნდ ი.
  2744   მე   მეწყინა,   აღარა   ვთქვი,   ფიცხლად   გარე   შემოვბრუნდ ი.
2801   უკუვჰყივლე :   «აწ   გამოჩნდეს,   არ   მინდოდეს,   ვისცა  
უნდი!
  2745   უკუვჰყივლე :   «აწ   გამოჩნდეს,   არ   მინდოდეს,   ვისცა   უნდი!
2802   ქალი ომსა  რაგვარ მაწ ვევს, აგრე  ვითა დავძ აბუნდი!»   2746   ქალი ომსა  რაგვარ მაწ ვევს, აგრე  ვითა დავძ აბუნდი!»
2803   შინა მოვე,  მოკლვა მი სი დავაპირ ე, არ დავყ მუნდი.   2747   შინა მოვე,  მოკლვა მი სი დავაპირ ე, არ დავყ მუნდი.
2804     2748  
2805  
ასსა  
უბრძანე   მონასა:   «საომრად   დაემზადენი ! »
  2749   ასსა   უბრძანე   მონასა:   «საომრად   დაემზადენი
» .
2806   შევსხედით,  გავვლეთ ქ ალაქი, არა ვის გავეცხ ადენით.   2750   შევსხედით,  გავვლეთ ქ ალაქი, არა ვის გავეცხ ადენით.
2807   კარავსა   შევე,   იგი   ყმ  
ვითა   წვა,   ზარ
მაც   თქმად   ენით,
  2751   კარავსა   შევე,   სიძო   ვითა   წვა,   ზარ - მაც   თქმად   ენით,
2808   უსისხლოდ   მოვკალ   იგი ,   გლ ,   თუცა   ხმდა   სისხლ თა   ადენით.   2752   უსისხლოდ   მოვკალ   იგი   ყმ
,   თუცა   ხმდა   სისხლ ის   დენით.
2809     2753  
2810  
კარვის   კალთა   ჩახლათული   ჩავჭერ,   ჩავაკარაბა კე,
  2754   კარვის   კალთა   ჩახლათული   ჩავჭერ,   ჩავაკარაბა კე,
2811   ყმასა   ფერხთა   მოვეკიდე,   თავი   სვეტსა   შე
უტაკე.
  2755   ყმასა   ფერხთა   მოვეკიდე,   თავი   სვეტსა   შე უტაკე.
2812   წინამწოლთა   დაიზახ ეს,   გლოვა   მი
ხვდა   საარაკე ;
  2756   წინა   მწოლთა   დაიზახ
ეს,   გლოვა   მი ხვდა   საარაკე ,
2813   ცხენსა შევ ჯე, წამო-ც ა-ვე; ჯაჭვ ი მეცვა სა კურტაკე.   2757   ცხენსა შევ ჯე, წამო-ც ა-ვე; ჯაჭვ ი მეცვა სა კურტაკე.
2814     2758  
2815  
ხმა   დამივარდა,   შეიქმნა   ზახილი   მოსაწევარი ;
  2759   ხმა   დამივარდა,   შეიქმნა   ზახილი   მოსაწევარი .
2816   წამოვე, წე ვნა დამიწყ ეს, დავხოც ე ჩემი მდე ვარი.   2760   წამოვე, წე ვნა დამიწყ ეს, დავხოც ე ჩემი მდე ვარი.
2817   ქალაქი მქო ნდა მაგარი , მტერთაგა ნ მოურევარ ი,   2761   ქალაქი მქო ნდა მაგარი , მტერთაგა ნ მოურევარ ი,
2818   მუნ   შიგან   შევე   მშვიდობით :   « ამოდ   იგივე   მე   ვარი! »   2762   მუნ   შიგან   შევე   მშვიდობით ,   ამოდ   იგივე   მე   ვარი!
2819     2763  
2820  
კაცნი   გავგზავნენ ,   ვაცნობე   ყოვ
ლგან   ლაშქარსა   ყველასა:
  2764   კაცნი   გავგზავნენ ,   ვაცნობე   ყოვ ლგან   ლაშქარსა   ყველასა:
2821   «აქა   მომ
ართეთ,   ვინცაღა   ჩემსა   იქმოდეთ   შველასა ! »
  2765   «აქა   მომ ართეთ,   ვინცაღა   ჩემსა   იქმოდეთ   შველასა
» .
2822   არ გაწყდა  მოსლვა მდე ვართა ღამე სა დია ბნე ლასა,   2766   არ გაწყდა  მოსლვა მდე ვართა ღამე სა დია ბნე ლასა,
2823   ჩემი რა ცნ იან, სცვიდ იან თავებს ა მათსა მრ თელასა.   2767   ჩემი რა ცნ იან, სცვიდ იან თავებს ა მათსა მრ თელასა.
2824     2768  
2825  
ცისკრად   ავდეგ,   შევეკაზმე ;   რა   გათენდა   ღამე   დილად ,
  2769   ცისკრად   ავდეგ,   შევეკაზმე ,   რა   გათენდა   ღამე   დილად ;
2826   ვნახენ   სამნი   დიდებულნი   მეფისაგან   მოგზავნილა ;   2770   ვნახენ   სამნი   დიდებულნი   მეფისაგან   მოგზავნილა .
2827   ებრძანა ,   თუ:   «ღმერთმან   იცის,   გამეზარდე   ვითა   შვილად,   2771   ებრძანა  
თუ:   «ღმერთმან   იცის,   გამეზარდე   ვითა   შვილად,
2828   ჩემი ასრე  რად შესცვა ლე სიხარულ ი სიმძიმილ ად?   2772   ჩემი ასრე  რად შესცვა ლე სიხარულ ი სიმძიმილ ად?
2829     2773  
2830  
ხვარაზ
შას   სისხლი   უბრალო   სახლად   რად   დამადებინე ?
  2774   « ხვარაზ შას   სისხლი   უბრალო   სახლად   რად   დამადებინე ?
2831   თუ ჩემი ქა ლი გინდოდა , რად არა  შემაგებინე ?   2775   თუ ჩემი ქა ლი გინდოდა , რად არა  შემაგებინე ?
2832   მე ,   ბერსა   შენსა   გამზრდელსა ,   სიცოცხლე   მაარმებინე ,   2776   მე  
ბერსა   შენსა   გამზრდელსა  
სიცოცხლე   მაარმებინე ,
2833   დღედ სიკვდ ილამდის შე ნიცა თავი  არ მაახლებ ინე!»   2777   დღედ სიკვდ ილამდის შე ნიცა თავი  არ მაახლებ ინე!»
2834     2778  
2835  
მე   შე
უთვალე:   «მეფეო,   ვარ   უმაგრესი   რვალისა,
  2779   მე   შე უთვალე:   «მეფეო,   ვარ   უმაგრესი   რვალისა,
2836   თვარა რად  მიშლის სიკ ვდილსა ცეც ხლი სირცხვ ილთა ალისა ?   2780   თვარა რად  მიშლის სიკ ვდილსა ცეც ხლი სირცხვ ილთა ალისა ?
2837   მაგრა, თვი თ იცით, ხე ლმწიფე ხამ ს მქმნელი  სამართალის ა,   2781   მაგრა, თვი თ იცით, ხე ლმწიფე ხამ ს მქმნელი  სამართალის ა,
2838   მე,   თქვენმან   მზემან ,   მაშოროს   ნდომა   თქვენისა   ქალისა!
  2782   მე,   თქვენმან   მზემან  
მაშოროს   ნდომა   თქვენისა   ქალისა! .
2839     2783  
2840  
იცით,   ინდოთა   სამეფო   რაზომი   სრა - საჯდომია ,  
  2784   « იცით,   ინდოთა   სამეფო   რაზომი   სრა საჯდომია !  
2841   ერთიღა მე  ვარ მემკვი დრე, – ყვე ლაი თქვენ  მოგხდომია:   2785   ერთიღა მე  ვარ მემკვი დრე, – ყვე ლაი თქვენ  მოგხდომია:
2842   ამო წყდა   მათი   ყველაი,   მამული   თქვენ   დაგრჩომია;   2786   ამო
წყდა   მათი   ყველაი,   მამული   თქვენ   დაგრჩომია;
2843   დღესამდის   ტახტი   უჩემოდ   არავის   არ   მონდომია .   2787   დღესამდის   ტახტი   უჩემოდ   არავის   არ   მონდომია !
2844     2788  
2845  
ვერ   გათნევ,   თქვენმან   კეთილმან,   აწ   ეგე   არ
მართალია:
  2789   « ვერ   გათნევ,   თქვენმან   კეთილმან,   აწ   ეგე   არ მართალია:
2846   ღმერთმან ა რ მოგცა ყმ ა შვილი, გ იზის ერთაი  ქალია,   2790   ღმერთმან ა რ მოგცა ყმ ა შვილი, გ იზის ერთაი  ქალია,
2847   ხვარაზმშა  დასვა ხელმ წიფედ, დამ რჩების რა  ნაცვალია? LF   2791   ხვარაზმშა  დასვა ხელმ წიფედ, დამ რჩების რა  ნაცვალია? LF
2848   სხვა   მეფე   დაჯდეს   ინდოეთს,   მე   მე რტყას   ჩემი   ხრმალია?!   2792   სხვა   მეფე   დაჯდეს   ინდოეთს,   მე
რტყას   ჩემი   ხრმალია?!
2849     2793  
2850  
შენი   ქალი   არად   მინდა,   გაათხოვე,   გამარიდე !
  2794   « შენი   ქალი   არად   მინდა,   გაათხოვე,   გამარიდე ,
2851   ინდოეთი ჩე მი არის, ა რვის მივსც ემ ჩემგან  კიდე.   2795   ინდოეთი ჩე მი არის, ა რვის მივსც ემ ჩემგან  კიდე.
2852   ვინცა ჩემს ა დამეცილო ს, მისით მ ასცა ამოვფ ხვრიდე,   2796   ვინცა ჩემს ა დამეცილო ს, მისით მ ასცა ამოვფ ხვრიდე,
2853   სხვას   მეშველსა   გარეგანსა,   მომკალ,   ვისცა   ვინატრიდე! »   2797   სხვას   მეშველსა   გარეგანსა,   მომკალ,   ვისცა   ვინატრიდე! »
2854   ამბ ის   ცნობა   ტარიელისაგ ან   ნესტან - დარეჯანის   დაკარგვისა   2798   ამბ
ის   ცნობა   ტარიელისაგ ან   ნესტან     დარეჯანის   დაკარგვისა
2855     2799   ესე   კაცნი   გამეგზავნნ ეს,   გო
ბასა   გავეშმაგე.
2856   ესე   კაცნი   გამეგზავნნ ეს,   გო
ბასა   გავეშმაგე.
       
2857   რომე მისი  ვერა მეცნა , ამას უფრ ო დავედაგე .   2800   რომე მისი  ვერა მეცნა , ამას უფრ ო დავედაგე .
2858   მას ზღუდეს ა გარდავად ეგ, მინდორ თაკე რომე  ვაგე,   2801   მას ზღუდეს ა გარდავად ეგ, მინდორ თაკე რომე  ვაგე,
2859   მესმა საქმ ე საშინელი , თუცა თავ ი ვერ წავა გე.   2802   მესმა საქმ ე საშინელი , თუცა თავ ი ვერ წავა გე.
2860     2803  
2861  
გამოჩნდეს   ორნი   ქვეითნი,   მე   მივეგებე   წინა
რე ,
  2804   გამოჩნდეს   ორნი   ქვეითნი,   მე   მივეგებე   წინა - რე .
2862   ქალი   ჰყვა   ერთსა   მონასა :   « ვცანმცა,   თუ   მოღმა   ვინ   არე ».   2805   ქალი   ჰყვა   ერთსა   მონასა ,   ვცანმცა,   თუ   მოღმა   ვინ   არე :
2863   თავ
გაგლეჯილი   ასმათი,   პირსა   სისხლ
ჩამომდინარ !
  2806   თავ - გაგლეჯილი   ასმათი,   პირსა   სისხლ - ჩამომდინარ ,
2864   აღარ მიყივ ლა ღიმილით , არცაღა გ ამიცინა-რე .   2807   აღარ მიყივ ლა ღიმილით , არცაღა გ ამიცინა-რე .
2865     2808  
2866  
იგი   ვნახე,   დავებნი
ე,   გონებანი   გამიშმაგნა ;
  2809   იგი   ვნახე,   დავებნი ე,   გონებანი   გამიშმაგნა ;
2867   შორით  
უხმე:   «რაშიგან   ვართ,   ანუ   ცეცხლმან   რად   დაგვდაგნა? »
  2810   შორით   უხმე:   «რაშიგან   ვართ,   ანუ   ცეცხლმან   რად   დაგვდაგნა? »
2868   მან   საბრალოდ   შემომტირნა ,   ძლივ   სიტყვანი   გამოაგნა ,   2811   მან   საბრალოდ   შემომტირნა ,   ძლივ   სიტყვანი   გამოაგნა ;
2869   მითხრა:   «ღმერთმან   სიმგრგვლე   ცისა   ჩვენთვის   რისხვით   წამოგრაგნა
» .
  2812   მითხრა:   «ღმერთმან   სიმგრგვლე   ცისა   ჩვენთვის   რისხვით   წამოგრაგნა ! »
2870     2813  
2871  
ახლოს   მივე,   კვლაცა   ვჰკითხე:   «რაშიგან   ვართ?   თქვი   მართალი!»
  2814   ,, ახლოს   მივე,   კვლაცა   ვჰკითხე:   «რაშიგან   ვართ?   თქვი   მართალი!»
2872   კვლა საბრა ლოდ ამიტირ და, კვლა მ ოედვა ამით  ალი,   2815   კვლა საბრა ლოდ ამიტირ და, კვლა მ ოედვა ამით  ალი,
2873   დიდხან სიტ ყვა ვერა მ ითხრა, მის თა ჭირთა ნ აათალი,   2816   დიდხან სიტ ყვა ვერა მ ითხრა, მის თა ჭირთა ნ აათალი,
2874   მკერდსა წი თლად უღებვ იდა სისხლი  ღაწვთა ნა წვეთალი.   2817   მკერდსა წი თლად უღებვ იდა სისხლი  ღაწვთა ნა წვეთალი.
2875     2818  
2876  
მერმე   მითხრა:   «მოგახსენე ბ,   ესე   რადმცა   დაგიმალე ?
  2819   მერმე   მითხრა:   «მოგახსენე ბ,   ესე   რადმცა   დაგიმალე !
2877   მაგრა ვითა  გაგახარნე , შენცა აგ რე შემიწყა ლე:   2820   მაგრა ვითა  გაგახარნე , შენცა აგ რე შემიწყა ლე:
2878   ნუ მაცოცხლ ებ, ნუ დამ არჩენ, შემ იხვეწე, შე მიბრალე,   2821   ნუ მაცოცხლ ებ, ნუ დამ არჩენ, შემ იხვეწე, შე მიბრალე,
2879   დამხსენ   ჩემსა   საწუთროსა,   ღმერთსა   შენსა   მიავალე ! »
  2822   დამხსენ   ჩემსა   საწუთროსა,   ღმერთსა   შენსა   მიავალე
» .
2880     2823  
2881  
მიამბო:   «ოდეს   სასიძო   მოჰკალ   და   ხმა   დაგივარდა,
  2824   მიამბო:   «ოდეს   სასიძო   მოჰკალ   და   ხმა   დაგივარდა,
2882   მეფესა   ესმა,   აიჭრა,   მართ   მისგან   გასატკივარ
და,
  2825   მეფესა   ესმა,   აიჭრა,   მართ   მისგან   გასატკივარ და,
2883   შენ   დაგიზახნა ,   «მიხმეთო»,     ხმა
მაღლა   გახმამყივ
და ;
  2826   შენ   დაგიზახნა :   «მიხმეთო»,  
ხმა - მაღლა  
გახმამყივ
და ,
2884   მოგნახეს,   შინა   ვერ   გპოვეს,   მით   მეფე   გამო
ჩივარდა.
  2827   მოგნახეს,   შინა   ვერ   გპოვეს,   მით   მეფე   გამო ჩივარდა.
2885     2828  
2886  
ჰკადრეს   :   «აქა   აღარ   არის,   კარნი   სადმე   გაუვლიან».
  2829   ,, ჰკადრეს:   «აქა   აღარ   არის,   კარნი   სადმე   გაუვლიან».
2887   მეფე   ბრძანებს:   «ვიცი,   ვიცი ,   მეტად   კარგად   შემიგნიან :   2830   მეფე   ბრძანებს:   «ვიცი,   ვიცი ;   მეტად   კარგად   შემიგნიან ;
2888   მას უყვარდ ა ქალი ჩემ ი, სისხლნი  ველთა მოუ ღვრიან,   2831   მას უყვარდ ა ქალი ჩემ ი, სისხლნი  ველთა მოუ ღვრიან,
2889   რა   ნახიან   ერთმანერთი ,   არ
შეხედვა   ვერ   დათმიან.
  2832   რა   ნახიან   ერთმანერთი ,   არ - შეხედვა   ვერ   დათმიან.
2890     2833  
2891  
აწ ,   თავმან   ჩემმან,   მას   მოვჰკლავ,   ჩემად   დად   ვინცა   მადესა!
  2834   « აწ  
თავმან   ჩემმან,   მას   მოვჰკლავ,   ჩემად   დად   ვინცა   მადესა!
2892   მე   ღმრთისა  
უთხარ,   დაუბამს   მას   ეშმაკისა   ბადესა!
  2835   მე   ღმრთისა   უთხარ,   დაუბამს   მას   ეშმაკისა   ბადესა!
2893   მათ ბოზ-კუ როთა ასეთი  რა მისცეს , რა უქადე სა?   2836   მათ ბოზ-კუ როთა ასეთი  რა მისცეს , რა უქადე სა?
2894   თუ   დავარჩინო,   ღმერთი   ვგმო ,   მისად   პატიჟად   მზად   ეს
! »
  2837   თუ   დავარჩინო,   ღმერთი   ვგმო !   მისად   პატიჟად   მზად   ეს -
» .
2895     2838  
2896  
მის   მეფისა   წესი   იყო:   თავი   მისი   ძვირად   ფიცის,
  2839   « მის   მეფისა   წესი   იყო:   თავი   მისი   ძვირად   ფიცის,
2897   და   თუ   ფიცის,   არ   გატეხის,   მასვე   წამსა   დაამტკიცის .   2840  
თუ   ფიცის,   არ   გატეხის,   მასვე   წამსა   დაამტკიცის ;
2898   « ესე   წყრომა   მეფისაგან   ვისცა   ესმა,   ვინცა   იცის,   2841  
ესე   წყრომა   მეფისაგან   ვისცა   ესმა,   ვინცა   იცის,
2899   მან უამბო  დავარ ქაჯს ა, ვინ გრძ ნებითა ცაც ა იცის.   2842   მან უამბო  დავარ ქაჯს ა, ვინ გრძ ნებითა ცაც ა იცის.
2900     2843  
2901  
დავარს,   დასა   მეფისასა,   უთხრა   ვინმე   ღმრთისა   მტერმან:
  2844   « დავარს,   დასა   მეფისასა,   უთხრა   ვინმე   ღმრთისა   მტერმან:
2902   «თავი   ფიცა   ძმამან   შენმან,   არ   დაგარჩენს,   იცის   ერმან» .   2845   «თავი   ფიცა   ძმამან   შენმან,   არ   დაგარჩენს,   იცის   ერმან» ;
2903   მან   გრე   თქვა:   «უბრალო   ვარ,   იცის   ღმერთმან   სახიერმან!   2846   მან   გრე   თქვა:   «უბრალო   ვარ,   იცის   ღმერთმან   სახიერმან!
2904   ვისგან მოვ კვდე, ვისთ ვის მოვკვდ ე, მიიხვედ როს იგი ვე რ მან».   2847   ვისგან მოვ კვდე, ვისთ ვის მოვკვდ ე, მიიხვედ როს იგი ვე რ მან».
2905     2848  
2906  
პატრონი   ჩემი   აგრევე   იყო,   წამოხვე   შენ   ოდეს;
  2849   « პატრონი   ჩემი   აგრევე   იყო,   წამოხვე   შენ   ოდეს;
2907   შენეულ ივე   რიდენი   ებურნეს,   ტურფად   შვენოდეს.   2850   შენეულ
ივე   რიდენი   ებურნეს,   ტურფად   შვენოდეს.
2908   დავარ   მოსთქმიდა   სიტყვათა,   რომელნი   არა   მსმენოდეს :   2851   დავარ   მოსთქმიდა   სიტყვათა,   რომელნი   არა   მსმენოდეს ;
2909   «ბოზო,   შენ   ბოზო,   რად   მომკალ?   ვეჭვ,   შენცა  
არა   გლხენოდეს!
  2852   «ბოზო,   შენ   ბოზო,   რად   მომკალ?   ვეჭვ,   შენცა ,   არა   გლხენოდეს!
2910     2853  
2911  
როსკიპო,   ბოზო   დიაცო,   საქმრო   რად   მოაკ
ევინე,
  2854   « როსკიპო,   ბოზო   დიაცო,   საქმრო   რად   მოაკ
ევინე,
2912   ანუ სისხლი თა მისითა  ჩემი რად მ ოაზღვევინე ?   2855   ანუ სისხლი თა მისითა  ჩემი რად მ ოაზღვევინე ?
2913   არ ცუდად მ ომკლავს ძმ ა ჩემი, რა  გიყავ, რა  გაქნევინე ?   2856   არ ცუდად მ ომკლავს ძმ ა ჩემი, რა  გიყავ, რა  გაქნევინე ?
2914   აწ, ღმერთს ა უნდეს, ვ ერ მიხვდე,  ვის ესე დ ააშლევინე! »   2857   აწ, ღმერთს ა უნდეს, ვ ერ მიხვდე,  ვის ესე დ ააშლევინე! »
2915     2858  
2916  
ხელი   მიჰყო,   წამოზიდნა,   თმანი   გრძელნი   დაუფუშნა,
  2859   « ხელი   მიჰყო,   წამოზიდნა,   თმანი   გრძელნი   დაუფუშნა,
2917   დაალება,   დაალურჯა,   მედგრად   პირნი   მოიქუშნა .   2860   დაალება,   დაალურჯა,   მედგრად   პირნი   მოიქუშნა ;
2918   მან პასუხი  ვერა გასც ა, ოდენ სუ ლთქვნა, ოდ ენ უშნა,   2861   მან პასუხი  ვერა გასც ა, ოდენ სუ ლთქვნა, ოდ ენ უშნა,
2919   ქალმან   შავმან   ვერა   არგო,   ვერცა   წყლულ   დაუშუშნა .   2862   ქალმან   შავმან   ვერა   არგო,   ვერცა   წყლულ
  დაუშუშნა
2920     2863  
2921  
რა   დავარ   გაძღა   ცემითა,   მისითა   დალურჯებით ა,
  2864   « რა   დავარ   გაძღა   ცემითა,   მისითა   დალურჯებით ა,
2922   წამოდგეს   ორნი   მონანი  
პირითა   მით   ქაჯებითა,
  2865   წამოდგეს   ორნი   მონანი ,   პირითა   მით   ქაჯებითა,
2923   მათ კიდობა ნი მოჰქონდ ა, ეუბნეს  არ აჯებითა ,   2866   მათ კიდობა ნი მოჰქონდ ა, ეუბნეს  არ აჯებითა ,
2924   მას შიგან  ჩასვეს იგი  მზე, ჰგავ ს, იქმნა დ არაჯებითა.   2867   მას შიგან  ჩასვეს იგი  მზე, ჰგავ ს, იქმნა დ არაჯებითა.
2925     2868  
2926   მან უთხრა:  «წადით, დ აკარგეთ მუ ნ, სადა ზღ ვისა ჭიპია ;   2869   « ზღვითკე   გაა ვლ ნეს   სარკმელნი ,   მაშინვე   გაუჩინარდა .
2927   წმიდისა წყ ლისა ვერ ნ ახოს მყინვ არე, ვერცა  ლიპია»;        
2928   მათ გაეხარ ნეს, ხმამა ღლად იყივლ ეს: «იპი,  იპია».        
2929   ესე ვნახე  და არ მოვკ ვე, არა მგ ავს არცა ს იპია.        
2930          
2931  
ზღვითკე   გაა ნეს   სარკმელნი ;   მაშინვე   გაუჩინარდა .
       
2932   დავარ თქვა : «მქმნელი  ამისი ვინ  არ დამქოლ ოს, ვინ არ  და-!   2870   დავარ თქვა : «მქმნელი  ამისი ვინ  არ დამქოლ ოს, ვინ არ  და-!
2933   ვირე მომკლ ვიდეს, მოვ კვდები, სი ცოცხლე გას აწყინარდა» .   2871   ვირე მომკლ ვიდეს, მოვ კვდები, სი ცოცხლე გას აწყინარდა» .
2934   დანა   დაიცა,   მო - ცა - კვდა,   დაეცა,   გასისხლმდი ნარდა.   2872   დანა   დაიცა,   მო
ცა
კვდა,   დაეცა,   გასისხლმდი ნარდა.
2935     2873  
2936  
რად   არ   მიკვირვებ   ცოცხალსა  
მე ,   ლახვარ
დაუსობელსა !
  2874   « რად   არ   მიკვირვებ   ცოცხალსა ,   მე  
ლახვარ - დაუსობელსა !
2937   აწ იგი მიყ ავ, რა მმა რთებს ამის სა მახარობ ელსა!   2875   აწ იგი მიყ ავ, რა მმა რთებს ამის სა მახარობ ელსა!
2938   ზენაარ,   დამხსენ   სიცოცხლე   სულთადგმა
დაუთმობელს ა!»
  2876   ზენაარ,   დამხსენ   სიცოცხლე   სულთადგმა - დაუთმობელს ა!»
2939   საბრალოდ   ცრემლსა   ადენდა   უკლებსა,   დაუშ ობელსა.   2877   საბრალოდ   ცრემლსა   ადენდა   უკლებსა,   დაუშ
ობელსა.
2940     2878  
2941  
მე  
უთხარ:   «დაო,   რად   მოგკლა,   ანუ   რა   შენი   ბრალია?  
  2879   მე   უთხარ:   «დაო,   რად   მოგკლა,   ანუ   რა   შენი   ბრალია?–
2942   რამცა ვქმე ნ ნაცვლად,  თვით რომე  მისი ჩემ  ზედა ვალია ! –   2880   რამცა ვქმე ნ ნაცვლად,  თვით რომე  მისი ჩემზ ედა ვალია!  –
2943   აწ თავსა მ ისად საძებ რად მივსცე მ, სად კლდ ე და წყალი ა».   2881   აწ თავსა მ ისად საძებ რად მივსცე მ, სად კლდ ე და წყალი ა».
2944   სრულად გავ ქვავდი, შე მექმნა გულ ი მართ ვით ა სალია.   2882   სრულად გავ ქვავდი, შე მექმნა გულ ი მართ ვით ა სალია.
2945     2883  
2946  
მეტმან   ზარმან   გამაშმაგა,   მომი იდა   ცხრო   და   თრთოლა;
  2884   მეტმან   ზარმან   გამაშმაგა,   მომი იდა   ცხრო   და   თრთოლა;
2947   გულსა  
უთხარ:   «ნუ   მოჰკვდები,   არას   გარგებს   ცუდი   წოლა,
  2885   გულსა   უთხარ:   «ნუ   მოჰკვდები,   არას   გარგებს   ცუდი   წოლა,
2948   გიჯობს   გაჭრა   ძებნად   მისად,   გავარდნა   და   ველთა   რბოლა
.
  2886   გიჯობს   გაჭრა   ძებნად   მისად,   გავარდნა   და   ველთა   რბოლა » .
2949   აჰა   ჟამი,   ვისცა   გინდა   ჩემი   თანაწამოყო ლა ! »
  2887   აჰა   ჟამი,   ვისცა   გინდა   ჩემი   თანა   წამოყოლა
» .
2950     2888  
2951  
შევე,   ფიცხლად   შევეკაზმე,   ცხენსა   შევჯე   შეკაზმული;
  2889   შევე,   ფიცხლად   შევეკაზმე,   ცხენსა   შევჯე   შეკაზმული;
2952   ას  
სამოცი   კარგი   მოყმე,   ჩემსა   თანა   ხან
დაზმული,
  2890   ას - სამოცი   კარგი   მოყმე,   ჩემსა   თანა   ხან - დაზმული,
2953   წამომყვა   და   წამოვედით  
კართა   გარე   დარაზმული,
  2891   წამომყვა   და   წამოვედით ,   კართა   გარე   დარაზმული,
2954   ზღვის პირს  მივე, ნავ ი დამხვდა,  მენავემან  მნახა ზმუ ლი.   2892   ზღვის პირს  მივე, ნავ ი დამხვდა,  მენავემან  მნახა ზმუ ლი.
2955     2893  
2956  
ნავსა   შე ვჯე,   ზღვასა   შევე,   ზღვასა   შიგან   გავალაგდი ,
  2894   ნავსა   ჩა ვჯე,   ზღვასა   შევე,   ზღვასა   შიგან   გავალაგდი ;
2957   არსით ნავი  მომავალი  უნახავად ა რ დავაგდი;   2895   არსით ნავი  მომავალი  უნახავად ა რ დავაგდი;
2958   მოველოდი,   არა   მესმა,   შმაგი   უფრო   გა-ვე- შმაგდი,   2896   მოველოდი,   არა   მესმა,   შმაგი   უფრო   გა-ვე-
შმაგდი,
2959   რომე სრულა დ მომიძულვ ა, ღმერთსა  თურე ასრე  ვსძაგდი. LF   2897   რომე სრულა დ მომიძულვ ა, ღმერთსა  თურე ასრე  ვსძაგდი. LF
2960     2898  
2961  
რომე   დავყავ   წელიწადი,   თვე   თორმეტი   გამეოცა,
  2899   რომე   დავყავ   წელიწადი,   თვე   თორმეტი   გამეოცა,
2962   მაგრა მისი  მნახავიცა  სიზმრივ კ აცი არ მეო ცა;   2900   მაგრა მისი  მნახავიცა  სიზმრივ კ აცი არ მეო ცა;
2963   თანა
მყოლი   ყველაკაი   ამომიწყდა,   დამეხოცა,
  2901   თანა - მყოლი   ყველაკაი   ამომიწყდა,   დამეხოცა,
2964   ვთქვი ,   თუ:   «ღმერთსა   ვერას   ვჰკადრებ,   რაცა   სწადდეს,   აგრე   ვყოცა».   2902   ვთქვი  
თუ:   «ღმერთსა   ვერას   ვჰკადრებ,   რაცა   სწადდეს,   აგრე   ვყოცა».
2965     2903  
2966  
ზღვა-ზღვა   ცურვა   მომეწყინა,   მით   გამოვე   ზღვისა   პირსა,
  2904   ზღვა-ზღვა   ცურვა   მომეწყინა,   მით   გამოვე   ზღვისა   პირსა,
2967   გული   სრულად   გამიმხეცდა ,   არ  
უსმენდი   არც   ვაზირსა;
  2905   გული   სრულად   გამიმხეცდა ,   არ   უსმენდი   არც   ვაზირსა;
2968   ყველაკაი დ ამეფანტა,  დარჩომოდა  რაცა ჭირსა .   2906   ყველაკაი დ ამეფანტა,  დარჩომოდა  რაცა ჭირსა .
2969   კაცსა   ღმერთი   არ   გასწირავს  
ასრე ,   მისგან   განაწირსა!
  2907   კაცსა   ღმერთი   არ   გასწირავს ,   ასრე  
მისგან   განაწირსა!
2970     2908  
2971  
ერთაი   ესე   ასმათი   და   დამრჩეს   ორნი   მონანი,
  2909   ერთაი   ესე   ასმათი   და   დამრჩეს   ორნი   მონანი,
2972   ჩემნი   გულისა   მდებელნი   და   ჩემნი   შემ გონანი.   2910   ჩემნი   გულისა   მდებელნი   და   ჩემნი   შემ ომ გონანი.
2973   მის   ვერა   ვცნენ   ამბავნი   ვერცა   დრამისა   წონანი,   2911   მის
  ვერა   ვცნენ   ამბავნი   ვერცა   დრამისა   წონანი,
2974   ტირილი მიჩ ნდის ლხინა დ და მდინდ იან ცრემლთ ა ფონანი“.   2912   ტირილი მიჩ ნდის ლხინა დ და მდინდ იან ცრემლთ ა ფონანი“.
2975   ამბავი ნურ ადინ-ფრიდო ნისა, ოდეს  ტარიელ შე ეყარა   2913   ამბავი ნურ ადინ-ფრიდო ნისა, ოდეს  ტარიელ შე ეყარა
2976          
2977   ღამით მევლ ო, მოვიდოდ ი, ზღვისა  პირსა აჩნდ ეს ბაღნი; LF   2914   ღამით მევლ ო, მოვიდოდ ი, ზღვისა  პირსა აჩნდ ეს ბაღნი; LF
2978   ჰგვანდ ა,   ქალაქს  
ვეახლენით,   ცალ
კერძ   იყვნეს   კლდეთა   ნაღნი;
  2915   ჰგვანდ ეს   ქალაქს ,   ვეახლენით,   ცალ - კერძ   იყვნეს   კლდეთა   ნაღნი;
2979   არ   ამის   კაცთა   ნახვა,   მიდაღვიდეს   გულსა   დაღნი;   2916   არ   ამის   კაცთა   ნახვა,   მიდაღვიდეს   გულსა   დაღნი;
2980   მუნ გარდავ ხე მოსვენე ბად, დამხვ დეს რამე ხ ენი ლაღნი.   2917   მუნ გარდავ ხე მოსვენე ბად, დამხვ დეს რამე ხ ენი ლაღნი.
2981     2918  
2982  
ხეთა   ძირსა   მივიძინე,   მათ   მონათა   ჭამეს   პური;
  2919   ხეთა   ძირსა   მივიძინე,   მათ   მონათა   ჭამეს   პური;
2983   მერმე ავდე გ სევდიანი , მიღამებდ ა გულსა მუ რი:   2920   მერმე ავდე გ სევდიანი , მიღამებდ ა გულსა მუ რი:
2984   ვერა მეცნა  ეგზომ გრძ ელად ვერ ჭ ორი და ვერ  დასტური, LF   2921   ვერა მეცნა  ეგზომ გრძ ელად ვერ ჭ ორი და ვერ  დასტური, LF
2985   ველთა ცრემ ლი ასოვლებ და, თვალთა  ჩემთა მონ აწური.   2922   ველთა ცრემ ლი ასოვლებ და, თვალთა  ჩემთა მონ აწური.
2986     2923  
2987  
ზახილი   მესმა.   შევხედენ,     მოყმე   ამაყად   ყიოდა,
  2924   ზახილი   მესმა.   შევხედენ,  
მოყმე   ამაყად   ყიოდა,
2988   შემოირბევდ ა ზღვის პი რ-პირ, მას  თურე წყლუ ლი სტკიოდა ;   2925   შემოირბევდ ა ზღვის პი რ-პირ, მას  თურე წყლუ ლი სტკიოდა ;
2989   ხრმლისა ნა ტეხი დასვრ ილი აქვს,  სისხლი ჩამ ოსდიოდა,   2926   ხრმლისა ნა ტეხი დასვრ ილი აქვს,  სისხლი ჩამ ოსდიოდა,
2990   მტერთა ექა დდა, წყრებ ოდა, იგინე ბოდა, ჩიოდ ა.   2927   მტერთა ექა დდა, წყრებ ოდა, იგინე ბოდა, ჩიოდ ა.
2991     2928  
2992  
ზედა   ჯდა   შავსა   ტაიჭსა,   აწ   ესე   მე   ითქ   რომელი,
  2929   ზედა   ჯდა   შავსა   ტაიჭსა,   აწ   ესე   მე   ყავ   რომელი,
2993   მართ ვითა  ქარი მოქრო და გაფიცხე ბული, მწყრ ომელი;   2930   მართ ვითა  ქარი მოქრო და გაფიცხე ბული, მწყრ ომელი;
2994   მონა   მივსწი
ე,   მისისა   შეყრისა   ვიყავ   მნდომელი;
  2931   მონა   მივსწი ე,   მისისა   შეყრისა   ვიყავ   მნდომელი;
2995   შევსთვალე:  «დადეგ, მ იჩვენე, ლო მსა ვინ გა წყენს, რომ ელი?»   2932   შევსთვალე  : «დადეგ,  მიჩვენე, ლ ომსა ვინ გ აწყენს, რო მელი?»
2996     2933  
2997  
მას   მონასა   არა   უთხრა,   არცა   სიტყვა   მოუსმინა;
  2934   მას   მონასა   არა   უთხრა,   არცა   სიტყვა   მოუსმინა;
2998   ფიცხლა  
შევჯე,   ჩავეგებე,   მე   ჩა
უსწარ,   ჩავე   წინა,
  2935   ფიცხლა   შევჯე,   ჩავეგებე,   მე   ჩა უსწარ,   ჩავე   წინა,
2999  
უთხარ:   «დადეგ,   გამ გონე,   შენი   საქმე   მეცა   მინა!»
  2936   უთხარ:   «დადეგ,   გამ გონე,   შენი   საქმე   მეცა   მინა!   » ,
3000   შემომხედნა , მოვეწონე , სიარული  დაითმინა. LF   2937   შემომხედნა , მოვეწონე , სიარული  დაითმინა. LF
3001     2938  
3002  
გამიცადა,   ღმერთსა   ჰკადრა:   «შენ   ასეთნი   ხენი   ვით   ხენ!»
  2939   გამიცადა,   ღმერთსა   ჰკადრა:   «შენ   ასეთნი   ხენი   ვით   ხენ!»
3003   მერმე მითხ რა: «მოგახ სენებ, აწ  სიტყვანი რ ომე მკითხე ნ:   2940   მერმე მითხ რა: «მოგახ სენებ, აწ  სიტყვანი რ ომე მკითხე ნ:
3004   იგი   მტერნი   გამილომდეს ,   აქა ნა მდის  
რომე   ვითხენ,
  2941   იგი   მტერნი   გამილომდეს ,   აქა
მდის ცა   რომე   ვითხენ,
3005   უკაზმავსა   მიღალატეს,   საჭურველნი   ვერ  
 
ვითხენ».
  2942   უკაზმავსა   მიღალატეს,   საჭურველნი  
  ვითხენ».
3006     2943  
3007   მე  
უთხარ:   «დადეგ,   დაწყნარდი,   გარდავხდეთ   ძირსა   ხეთასა;
  2944   მე   უთხარ:   «დადეგ,   დაწყნარდი,   გარდავხდეთ   ძირსა   ხეთასა;
3008   არ შეუდრკე ბის ჭაბუკი  კარგი მახ ვილთა კვეთ ასა».   2945   არ შეუდრკე ბის ჭაბუკი  კარგი მახ ვილთა კვეთ ასა».
3009   თანა წამომ ყვა, წავედ ით უტკბოსნ ი მამა-ძეთ ასა.   2946   თანა წამომ ყვა, წავედ ით უტკბოსნ ი მამა-ძეთ ასა.
3010   მე გავეკვი რვე ჭვრეტა სა მის ყმი სა სინაზეთ ასა.   2947   მე გავეკვი რვე ჭვრეტა სა მის ყმი სა სინაზეთ ასა.
3011     2948  
3012  
ერთი   მონა   დასტაქარი   მყვა   და   წყლულნი   შეუხვივნა,
  2949   ერთი   მონა   დასტაქარი   მყვა   და   წყლულნი   შეუხვივნა,
3013   ისრის პირნ ი ამოუხვნა , დაკოდილნ ი არ ატკივ ნა.   2950   ისრის პირნ ი ამოუხვნა , დაკოდილნ ი არ ატკივ ნა.
3014   მერ   ვჰკითხე:   « ვინ   ხარ,   ანუ   მკლავმან   შენმან   ვისგან   ივნა? »   2951   მერ
  ვჰკითხე:  
ვინ   ხარ,   ანუ   მკლავმან   შენმან   ვისგან   ივნა?
3015   საამბობლად  დამირიგდა , თავი მის ი გაამჩივნ ა.   2952   საამბობლად  დამირიგდა , თავი მის ი გაამჩივნ ა.
3016     2953  
3017  
პირველ   მითხრა:   «არა   ვიცი,   რა   ხარ,   ანუ   რას   გამსგავსო?
  2954   პირველ   მითხრა:   «არა   ვიცი,   რა   ხარ,   ანუ   რას   გამსგავსო?
3018   ანუ ეგრე რ ამ დაგლია,  ანუ პირვე ლ რამ გაგა ვსო?   2955   ანუ ეგრე რ ამ დაგლია,  ანუ პირვე ლ რამ გაგა ვსო?
3019   რამან   შე
ქმნა   მოყვითანედ ,   ვარდ-გიშერ   რომე  
რგავსო?
  2956   რამან   შე ქმნა   მოყვითანედ ,   ვარდ-გიშერ   რომე   რგავსო?
3020   ღმერთმან მ ისგან ანთე ბული სანთე ლიმცა რად  დაგავსო?   2957   ღმერთმან მ ისგან ანთე ბული სანთე ლიმცა რად  დაგავსო?
3021     2958  
3022  
მულღაზანზა რის   ქალაქი,   ახლოს   მე   მაქვსო   რომელი,
  2959   მულღაზანზა რის   ქალაქი,   ახლოს   მე   მაქვსო   რომელი,
3023   ნურადინ-ფრ იდონ სახელ  მძეს, მეფ ე ვარ მუნა  მჯდომელი;   2960   ნურადინ-ფრ იდონ სახელ  მძეს, მეფ ე ვარ მუნა  მჯდომელი;
3024   ესე საზღვა რი ჩემია,  სადა ხარ გ არდამხდომე ლი,   2961   ესე საზღვა რი ჩემია,  სადა ხარ გ არდამხდომე ლი,
3025   ცოტა  
მაქვს ,   მაგრა   ყოველგნით   სიკეთე
უწდომელი.
  2962   ცოტა ,   მაქვს  
მაგრა   ყოველგნით   სიკეთე - უწდომელი.
3026     2963  
3027  
მამის   ძმა   და   მამა   ჩემი   პაპ   ჩემმან   გაყვნა   ოდეს,
  2964   « მამის   ძმა   და   მამაჩემი   პაპ
- ჩემმან   გაყვნა   ოდეს,
3028   ზღვასა   შიგან   კუნძულია,     ჩემად   წილად   მას   იტყოდეს ,     2965   ზღვასა   შიგან   კუნძულია,  
ჩემად   წილად   მას   იტყოდეს ;
3029   თვით ბიძას ა ჩემსა მი ხვდა, ვისთ ა შვილთა ა წ დამკოდეს ;   2966   თვით ბიძას ა ჩემსა მი ხვდა, ვისთ ა შვილთა ა წ დამკოდეს ;
3030   მათვე დარჩ ა სანადირო , არ მივსც ემდი, მომე რჩოდეს.   2967   მათვე დარჩ ა სანადირო , არ მივსც ემდი, მომე რჩოდეს.
3031     2968  
3032  
დღეს   გამოვე   ნადირობას,   ზღვისა   პირსა   ვინადირე,
  2969   « დღეს   გამოვე   ნადირობას,   ზღვისა   პირსა   ვინადირე,
3033   მუნა   გა
  მომნდომოდა ,   მით   მრეკ ლი   არ   ვახშირე ;
  2970   ქორი   დე   მომნდომოდა ,   მით   მრეკ ლი   არ   ვახშირე :
3034   სპათა  
უთხარ:   «მომიცადეთ ,   მოვიდოდე   მეცა   ვირე!»
  2971   სპათა   უთხარ:   «მომიცადეთ ,   მოვიდოდე   მეცა   ვირე!   »
3035   ხუთთა ოდენ  ბაზიერთა  მეტი არა დ ავიჭირე.   2972   ხუთთა ოდენ  ბაზიერთა  მეტი არა დ ავიჭირე.
3036     2973  
3037  
ნავითა   გავე,   ზღვისაგან   შტო   რამე   გამოვიდოდა .
  2974   « ნავითა   გავე,   ზღვისაგან   შტო   რამე   გამოვიდოდა ,
3038   არ   ამოვჰკრეფდ   გამყოფთა,   ვთქვი :   « ჩემთა   რად   დავრიდო,   და-? »   2975   არ   ამოვჰკრეფდ   გამყოფთა,   ვთქვი ,   ჩემთა   რად   დავრიდო,   და-?
3039   დამეძაბუნ ეს,   სიმრავლე   მე   მათი   არ   გამვიდოდა,   2976   დამეძაბუნ
ეს,   სიმრავლე   მე   მათი   არ   გამვიდოდა,
3040   ვნადირობდი  და ვიზახდ ი, ხმა ჩემ ი არ უდიდო და.   2977   ვნადირობდი  და ვიზახდ ი, ხმა ჩემ ი არ უდიდო და.
3041     2978  
3042  
მართლად   იჯავრეს,   წუნობა   მათი   თუ   ესე   ხმდა   ვითა!
  2979   « მართლად   იჯავრეს,   წუნობა   მათი   თუ   ესე   ხმდა   ვითა!
3043   გამომაპარნ ეს ლაშქარნ ი, გზანი შ ემიკრნეს ნ ავითა,   2980   გამომაპარნ ეს ლაშქარნ ი, გზანი შ ემიკრნეს ნ ავითა,
3044   თვით   ბიძა ძენი   ჩემნიცა   შესხდეს   მათითა   თავითა,   2981   თვით   ბიძა
ძენი   ჩემნიცა   შესხდეს   მათითა   თავითა,
3045   ჩემთა გაუხ დეს ლაშქარ თა ომად თა ვისა მკლავ ითა.   2982   ჩემთა გაუხ დეს ლაშქარ თა ომად თა ვისა მკლავ ითა.
3046     2983  
3047  
მათი   მესმა,   დავინახე   ზახილი   და   ხრმალთა   ელვა,
  2984   « მათი   მესმა,   დავინახე   ზახილი   და   ხრმალთა   ელვა,
3048   ნავი   ვსთხოვე   მენავეთა,   მით   ვიყივლე   მე   ერთხელ   « ვა » ,   2985   ნავი   ვსთხოვე   მენავეთა,   მით   ვიყივლე   მე   ერთხელ  
ვა
,
3049   ზღვასა შევ ე, მომეგებ ა მეომარი  ვითა ღელვა ,   2986   ზღვასა შევ ე, მომეგებ ა მეომარი  ვითა ღელვა ,
3050   სწადდა, მა გრა ვეღარა  ქმნეს ჩემ ი ზედა წამ ოქელვა.   2987   სწადდა, მა გრა ვეღარა  ქმნეს ჩემ ი ზედა წამ ოქელვა.
3051     2988  
3052  
კვლა   სხვანი   დიდნი   ლაშქარნი   უკანა   მომეწეოდეს ,
  2989   « კვლა   სხვანი   დიდნი   ლაშქარნი   უკანა   მომეწეოდეს .
3053   იქით და აქ ათ მომიხდე ს, ერთგნით  ვერ მომერ ეოდეს,   2990   იქით და აქ ათ მომიხდე ს, ერთგნით  ვერ მომერ ეოდეს,
3054   არ მომწურვ ოდეს წინან ი, ზურგით  მესროდეს მ ე ოდეს,   2991   არ მომწურვ ოდეს წინან ი, ზურგით  მესროდეს მ ე ოდეს,
3055   ხრმალსა   მივენდ
,   გამიტყდა,   ისარნი   დამელეოდეს .
  2992   ხრმალსა   მივენდ
,   გამიტყდა,   ისარნი   დამელეოდეს .
3056     2993  
3057  
მომეჯარნეს ,   ვეღარა   ვქმენ,   ნავით   ცხენი   გარდვიხლტუ ნვე,
  2994   « მომეჯარნეს ,   ვეღარა   ვქმენ,   ნავით   ცხენი   გარდვიხლტუ ნვე,
3058   ზღვა-ზღვა  ცურვით წამ ოუვე, ჩემი  მჭვრეტი გ ავაცბუნვე;   2995   ზღვა-ზღვა  ცურვით წამ ოუვე, ჩემი  მჭვრეტი გ ავაცბუნვე;
3059   თანა
მყოლნი   ყველაკანი   დამიხოცნეს ,   დამრჩეს   მუნვე,
  2996   თანა - მყოლნი   ყველაკანი   დამიხოცნეს ,   დამრჩეს   მუნვე,
3060   ვინცა   მდევდა,   ვერ   შემომხ
და,   მი
უბრუნდი,   მივაბრუნვე .
  2997   ვინცა   მდევდა,   ვერ   შემომხ და,   მი უბრუნდი,   მივაბრუნვე .
3061     2998  
3062  
აწ   იგი   იქმნას,   რა ცა ღა  
ენებოს   ღმრთისა   წადილსა !
  2999   « აწ   იგი   იქმნას,   რა
ღა ცა   ენებოს   ღმრთისა   წადილსა ;
3063   ვეჭვ,   ჩემი   სისხლი   არ   შერჩეს,   ძალი   შე წევდეს   ქადილსა!   3000   ვეჭვ,   ჩემი   სისხლი   არ   შერჩეს,   ძალი   შე წევდეს   ქადილსა!
3064   ოხრად   გა
უხდი   ყოფასა   მათ   საღამოსა   და   დილსა,
  3001   ოხრად   გა უხდი   ყოფასა   მათ   საღამოსა   და   დილსა,
3065  
უხმობ   ყვავთა   და   ყორანთა,   მათ   ზედა   ვაქნევ   ხადილსა!»
  3002   უხმობ   ყვავთა   და   ყორანთა,   მათ   ზედა   ვაქნევ   ხადილსა!»
3066     3003  
3067  
ამა   ყმამან   შემიკვეთა,   გული   მისკე   მიმიბრუნდა .
  3004   ამა   ყმამან   შემიკვეთა,   გული   მისკე  
მიმიბრუნდა .
3068   მოვახსენე:  «აჩქარება  შენი ყოლა  არა უნდა,   3005   მოვახსენე:  «აჩქარება  შენი ყოლა  არა უნდა,
3069   მეცა   თანა   წამოგყვები ,   დაიხოცნენ   იგი   მუნ ,   და-!   3006   მეცა   თანა   წამოგყვები ,   დაიხოცნენ   იგი   მუნ  
და-!
3070   ჩვენ ორთავ ე მეომარი  განაღამცა  შეგვიძრწუნ და!»   3007   ჩვენ ორთავ ე მეომარი  განაღამცა  შეგვიძრწუნ და!»
3071     3008  
3072  
ესეცა  
უთხარ:   «ამბავი   ჩემი   არ   გაგეგონები ს,
  3009   ესეცა   უთხარ:   «ამბავი   ჩემი   არ   გაგეგონები ს,
3073   უფრორე წყნ არად გიამბ ობ, თუ ჟამ ი ჩვენ გვე ქონების». LF   3010   უფრორე წყნ არად გიამბ ობ, თუ ჟამ ი ჩვენ გვე ქონების». LF
3074   მან მითხრა : «ლხინი ს აჩემო მაგა ს რა შეეწო ნების!   3011   მან მითხრა : «ლხინი ს აჩემო მაგა ს რა შეეწო ნების!
3075   დღედ   სიკვდილა
მდის   სიცოცხლე   შენ   ჩემი   დაგემონები ს».
  3012   დღედ   სიკვდილა მდის   სიცოცხლე   შენ   ჩემი   დაგემონები ს».
3076     3013  
3077  
მივედით   მისსა   ქალაქსა   ტურფასა,   მაგრა   ცოტასა;
  3014   მივედით   მისსა   ქალაქსა   ტურფასა,   მაგრა   ცოტასა;
3078   გამოეგებნე ს ლაშქარნი , ისხმიდეს  მისთვის ო ტასა,   3015   გამოეგებნე ს ლაშქარნი , ისხმიდეს  მისთვის ო ტასა,
3079   პირსა   იხოკდეს,   გაჰყრიდეს   ნახოკსა  
ვით   ნაფოტასა,
  3016   პირსა   იხოკდეს,   გაჰყრიდეს   ნახოკსა ,   ვით   ნაფოტასა,
3080   ეხვეოდიან,  ჰკოცნიან  ხრმალსა და  სალტე-კოტ ასა.   3017   ეხვეოდიან,  ჰკოცნიან  ხრმალსა და  სალტე-კოტ ასა.
3081     3018  
3082  
კვლა   მოვეწონე,   ვეტურფე   მე   მისი   გარდნაკიდა რი;
  3019   კვლა   მოვეწონე,   ვეტურფე   მე   მისი   გარდნაკიდა რი;
3083   შემასხმიდი ან ქებასა:  «მზეო, შე ნ ჩვენთვის  იდარი!»   3020   შემასხმიდი ან ქებასა:  «მზეო, შე ნ ჩვენთვის  იდარი!»
3084   მივედით, ვ ნახეთ ქალა ქი მისი ტუ რფა და მდი დარი,   3021   მივედით, ვ ნახეთ ქალა ქი მისი ტუ რფა და მდი დარი,
3085   ყველასა ტა ნსა ემოსა  ზარქაში გა ნაზიდარი“.   3022   ყველასა ტა ნსა ემოსა  ზარქაში გა ნაზიდარი“.
3086   შველა ტარი ელისაგან ფ რიდონისა   3023   შველა ტარი ელისაგან ფ რიდონისა
3087          
3088   მოჯობდა, ო მი შეეძლო,  ხმარება ც ხენ-აბჯარი სა;   3024   მოჯობდა, ო მი შეეძლო,  ხმარება ც ხენ-აბჯარი სა;
3089   დავკაზმეთ   ნავი - კატარღა   და   რიცხვი   სპათა   ჯარისა;   3025   დავკაზმეთ   ნავი ,   კატარღა   და   რიცხვი   სპათა   ჯარისა;
3090   კაცი ხმდა,  მისთა მჭვ რეტთათვის  ღონემცა ეა ჯა რისა!   3026   კაცი ხმდა,  მისთა მჭვ რეტთათვის  ღონემცა ეა ჯა რისა!
3091   აწ გითხრა  ომი მოყმის ა, მებრძოლ თა დამსაჯა რისა.   3027   აწ გითხრა  ომი მოყმის ა, მებრძოლ თა დამსაჯა რისა.
3092     3028  
3093  
მათი   მესმა   დაპირება,   ჩაბალახთა   ჩამობურვა;
  3029   მათი   მესმა   დაპირება,   ჩაბალახთა   ჩამობურვა;
3094   ნავი წინა  მომეგება,  არა ვიცი,  შვიდი თუ რ ვა.   3030   ნავი წინა  მომეგება,  არა ვიცი,  შვიდი თუ რ ვა.
3095   ფიცხლა   ზედა   შევეჯახე,   მათ   დაიწყეს   ამოდ   ცურვა ;   3031   ფიცხლა   ზედა   შევეჯახე,   მათ   დაიწყეს   ამოდ   ცურვა :
3096   ქუსლი   შე ეც,   და
უქციე,   დაიზახნეს   დიაცურ   « ვა ».
  3032   ქუსლი  
ჰკარ   და   და უქციე,   დაიზახნეს   დიაცურ  
ვა !
3097     3033  
3098  
კვლა   სხვასა ,   მივე,   მოვჰკიდე   ხელი   ნავისა   ბაგესა,
  3034   კვლა   სხვასა  
მივე,   მოვჰკიდე   ხელი   ნავისა   ბაგესა,
3099   ზღვასა დავ ანთქენ, და ვხოცენ, ომ იმცა რაღა  აგესა!   3035   ზღვასა დავ ანთქენ, და ვხოცენ, ომ იმცა რაღა  აგესა!
3100   სხვანი   გამექცეს,   მიმართეს   მათ-მათსა   საქულბაგეს ,   3036   სხვანი   გამექცეს,   მიმართეს   მათ-მათსა   საქულბაგეს ;
3101   ვინცა მიჭვ რეტდეს, უკ ვირდა, მაქ ებდეს, არ  მაძაგესა. LF   3037   ვინცა მიჭვ რეტდეს, უკ ვირდა, მაქ ებდეს, არ  მაძაგესა. LF
3102     3038  
3103  
ზღვა   გავიარეთ,   გავედით,   შემოგვიტიე   ცხენია,
  3039   ზღვა   გავიარეთ,   გავედით,   შემოგვიტიე   ცხენია,
3104   კვლა შევიბ ენით, შეიქ მნნეს ომის ა სიმარცხე ნია.   3040   კვლა შევიბ ენით, შეიქ მნნეს ომის ა სიმარცხე ნია.
3105   მუნ მომეწო ნნეს ფრიდო ნის სიქველ ე-სიფიცხენ ია:   3041   მუნ მომეწო ნნეს ფრიდო ნის სიქველ ე-სიფიცხენ ია:
3106   იბრძვის ლო მი და პირა დ მზე, იგი  ალვისაც ხ ენია.   3042   იბრძვის ლო მი და პირა დ მზე, იგი  ალვისაც ხ ენია.
3107     3043  
3108  
თვით   ორნივე   ბიძა ძენი   მისნი  
ლითა   ჩამოყარნა,
  3044   თვით   ორნივე   ბიძა
ძენი   მისნი  
ლითა   ჩამოყარნა,
3109   ხელნი   წმიდად   გარდ კვეთნეს,   იგი   ასრე   ასაპყარნა,   3045   ხელნი   წმიდად   გარდ კვეთნეს,   იგი   ასრე   ასაპყარნა,
3110   მოი ანნა   მხარ
დაკრულნი,   ერთმან   ორნი   არ   დაყარნა,
  3046   მოი ყვ ანნა   მხარ - დაკრულნი,   ერთმან   ორნი   არ   დაყარნა,
3111   მათნი   ყმანი   გაამტირლნა ,   მისნი   სპ ანი   ამაყარნა.   3047   მათნი   ყმანი   გაამტირლნა ,   მისნი   ყმ ანი   ამაყარნა.
3112     3048  
3113  
მათნი   ლაშქარნი   გაგვექცეს ,   ვეცენით,   გა-ცა-ვფან ტენით ;
  3049   მათნი   ლაშქარნი   გაგვექცეს ;   ვეცენით,   გა-ცა-ვფან ტენით .
3114   ფიცხლად   წა
უღეთ   ქალაქი,   არ   თავნი   გავაზანტენ ით;
  3050   ფიცხლად   წა უღეთ   ქალაქი,   არ   თავნი   გავაზანტენ ით;
3115   ქვითა დავლ ეწეთ წვივე ბი, ჩვენ ი გი გავანატ ენით.   3051   ქვითა დავლ ეწეთ წვივე ბი, ჩვენ ი გი გავანატ ენით.
3116   მომკალ, თუ  ლარი დალი ოთ ან აკიდ ებით, ან ტ ენით.   3052   მომკალ, თუ  ლარი დალი ოთ ან აკიდ ებით, ან ტ ენით.
3117     3053  
3118  
ფრიდონ   ნახნა   საჭურჭლენი   და   ბეჭედნი   მისნი   დასხნა ,
  3054   ფრიდონ   ნახნა   საჭურჭლენი   და   ბეჭედნი   მისნი   დასხნა .
3119   თვით   ორნივე   ბიძა ძენი   დაპყრობილნ   წამოასხნა ,   3055   თვით   ორნივე   ბიძა - ძენი   დაპყრობილნ   წამოასხნა .
3120   მის  
ნაცვლად   სისხლნი   მათნი   მოღვარნა   და   ველთა   ასხნა;
  3056   მის
  ნაცვლად   სისხლნი   მათნი   მოღვარნა   და   ველთა   ასხნა;
3121   ჩემი   თქვეს ,   თუ:   «ღმერთსა   მადლი,   ვინ   ალვისა   ხენი   ასხნა!»   3057   ჩემი   თქვეს  
თუ:   «ღმერთსა   მადლი,   ვინ   ალვისა   ხენი   ასხნა!»
3122     3058  
3123  
მივედით,   მოქალაქეთა   ზარი   ჩნდა,   რომე   ზმიდიან,
  3059   მივედით,   მოქალაქეთა   ზარი   ჩნდა,   რომე   ზმიდიან,
3124   აჯაბთა მქმ ნელნი მჭვრ ეტელთა გულ სა მუნ დაა ბმიდიან;   3060   აჯაბთა მქმ ნელნი მჭვრ ეტელთა გულ სა მუნ დაა ბმიდიან;
3125   მე და ნურა დინს ყველა ნი ქებასა  შეგვასხმიდ იან,   3061   მე და ნურა დინს ყველა ნი ქებასა  შეგვასხმიდ იან,
3126   გვითხრობდე ს: «მკლავთ ა თქვენთაგ ან ჯერთ მა თნი სისხლნ ი მიდიან!»   3062   გვითხრობდე ს: «მკლავთ ა თქვენთაგ ან ჯერთ მა თნი სისხლნ ი მიდიან!»
3127     3063  
3128  
ლაშქარნი   ფრიდონს   მეფედ   და   მიხმობდეს   მეფეთ
მეფობით,
  3064   ლაშქარნი   ფრიდონს   მეფედ   და   მიხმობდეს   მეფეთ - მეფობით,
3129   თვით   თავსა   მათსა     მონად   და   ჩემსა  
ყველასა     სეფობით;
  3065   თვით   თავსა   მათსა     მონად   და   ჩემსა     ყველასა  
სეფობით;
3130   დაღრეჯით   ვიყავ,   ვერ   მპოვეს   ვეროდეს   ვარდ   მკრეფობით,   3066   დაღრეჯით   ვიყავ,   ვერ   მპოვეს   ვეროდეს   ვარდ   მკრეფობით,
3131   ჩემი   ვერ   ცნიან   ამბავი,   მუნ   იყო   არ  
იეფობით“.
  3067   ჩემი   ვერ   ცნიან   ამბავი,   მუნ   იყო   არ - იეფობით“.
3132   ფრიდონისაგ ან   ნესტან-დარ ეჯანის   ამბ ის   მბობა   3068   ფრიდონისაგ ან   ნესტან-დარ ეჯანის   ამბ
ის   მბობა
3133          
3134   დღესა ერთს ა მე და ფრ იდონ ნადირ ობას გამოვ ედით,   3069   დღესა ერთს ა მე და ფრ იდონ ნადირ ობას გამოვ ედით,
3135   ზღვასა   ზედა   წაწურვილსა   ქედსა   რასმე   გარდავ ით;   3070   ზღვასა   ზედა   წაწურვილსა   ქედსა   რასმე   გარდავ
ით;
3136   ფრიდონ მით ხრა: «გითხ რობ რასმე,  – ვთამაშო ბდით, ცხენ სა ვსხედით ,–   3071   ფრიდონ მით ხრა: «გითხ რობ რასმე,  – ვთამაშო ბდით, ცხენ სა ვსხედით , –
3137   ერთი რამე  საკვირველი  მე ვნახეო  ამა ქედით ».   3072   ერთი რამე  საკვირველი  მე ვნახეო  ამა ქედით ».
3138     3073  
3139  
მე   ვჰკითხევდი ,   ფრიდონ   მეტყვის   მართ   ამბავსა   ესოდენსა:
  3074   მე   ვჰკითხევდი ,   ფრიდონ   მეტყვის   მართ   ამბავსა   ესოდენსა:
3140   «დღე ერთ მ წადდა ნადი რობა, შევჯ ე ამა ჩემს ა ცხენსა,    3075   «დღე ერთ მ წადდა ნადი რობა, შევჯ ე ამა ჩემს ა ცხენსა,–
3141   ზღვათა   შიგან   იხვსა   ჰგ   და  
ხმელთა   ზედა   შავარდენსა ,  
  3076   ზღვათა   შიგან   იხვსა   ჰგ
ან და ,   ხმელთა   ზედა   შავარდენსა  
3142   აქა   ვდეგ   და   თვალს  
უგებდი   ქორსა,   იქით   განაფრენსა .
  3077   აქა   ვდეგ   და   თვალს   უგებდი   ქორსა,   იქით   განაფრენსა .
3143     3078  
3144  
ზოგჯერ   ზღვი კე   მივიხედნი,   წავსდგომოდ   ამა   გორსა;
  3079   « ზოგჯერ   ზღვი კე   მივიხედნი,   წავსდგომოდ   ამა   გორსა;
3145   ზღვასა   შიგან   ცოტა   რამე   დავინახე,   თუცა   შორსა ,   3080   ზღვასა   შიგან   ცოტა   რამე   დავინახე,   თუცა   შორსა .
3146   ეგრე   ფიცხლა  
სიარული   არას   ძალ
უც   მისსა   სწორსა ;
  3081   ეგრე   ფიცხლა   სიარული   არას   ძალ - უც   მისსა   სწორსა ,
3147   ვერად ვიცა ნ, გონებას ა გავეკვირ ვე ამად ორ სა.   3082   ვერად ვიცა ნ, გონებას ა გავეკვირ ვე ამად ორ სა.
3148     3083  
3149  
ვთქვი:   « რა   არის,   რას   ვამსგავსო,   მფრინველია  
ანუ   მხეცი? »
  3084   « ვთქვი:  
რა   არის,   რას   ვამსგავსო,   მფრინველია ,   ანუ   მხეცი?
3150   ნავი   იყო,   გარ   ეფ რა   სამოსელი   მრავალ
კეცი;
  3085   ნავი   იყო,   გარ   ეფ რა   სამოსელი   მრავალ - კეცი;
3151   წინა კაცნი  მოზიდვიდე ს; თვალი ა მად დავაცე ცი,   3086   წინა კაცნი  მოზიდვიდე ს; თვალი ა მად დავაცე ცი,
3152   მთვარე   უჯდა   კიდობანსა,   ცა   მეშვიდე   მას ცა   ვეცი.   3087   მთვარე   უჯდა   კიდობანსა,   ცა   მეშვიდე   მას
ცა   ვეცი.
3153     3088  
3154  
ამოძვრ
ეს   ორნი   მონანი,   შავნი   მართ   ვითა   ფისანი.
  3089   « ამოძვრ ეს   ორნი   მონანი,   შავნი   მართ   ვითა   ფისანი.
3155   ქალი გარდმ ოსვეს, სის ხონი ვნახე ნ მისისა თ მისანი.   3090   ქალი გარდმ ოსვეს, სის ხონი ვნახე ნ მისისა თ მისანი.
3156   მას რომე ე ლვა ჰკრთებ ოდა, ფერნი მცა ჰგვანდ ეს რისანი!   3091   მას რომე ე ლვა ჰკრთებ ოდა, ფერნი მცა ჰგვანდ ეს რისანი!
3157   მან   გა
ანათლა   ქვეყ
,   გაცუდდეს   შუქნი   მზისანი!
  3092   მან   გა ანათლა   მყ რო ,   გაცუდდეს   შუქნი   მზისანი!
3158     3093  
3159  
სიხარულმან   ამაჩქარა,   ამათრთოლა,   და-ცა-მლეწ ა,
  3094   « სიხარულმან   ამაჩქარა,   ამათრთოლა,   და-ცა-მლეწ ა,
3160   იგი ვარდი  შემიყვარდა , რომე თოვ ლსა არ ეხე წა;   3095   იგი ვარდი  შემიყვარდა , რომე თოვ ლსა არ ეხე წა;
3161   დავაპირე   შეტევება,   ვთქვი :   « წავიდე   მათკე   მე,   წა-,   3096   დავაპირე   შეტევება,   ვთქვი ,   წავიდე   მათკე   მე,   წა-,
3162   ჩემსა   შავსა   სულიერი   რამცა   ვითა   გარდეხვეწა ! »   3097   ჩემსა   შავსა   სულიერი   რამცა   ვითა   გარდეხვეწა !
3163     3098  
3164  
ცხენი   გავქუსლე,   იქმოდა   შამბი   ხმასა   და   ხრიალსა,
  3099   « ცხენი   გავქუსლე,   იქმოდა   შამბი   ხმასა   და   ხრიალსა,
3165   ვეღარ   მი
უსწარ,   გამესწრნეს ,   რაზომცა   ვსცემდი   წრტიალსა.
  3100   ვეღარ   მი უსწარ,   გამესწრნეს ,   რაზომცა   ვსცემდი   წრტიალსა.
3166   ზღვის პირს ა მივე, შე ვხედენ, ჩნ და ოდენ მზ ისა ტიალსა ,   3101   ზღვის პირს ა მივე, შე ვხედენ, ჩნ და ოდენ მზ ისა ტიალსა ,
3167   გა შორვებოდეს ,   წამსლვოდეს ,   ამისთვის   დავეწვი   ალსა».   3102   გა
შორვებოდეს ,   წამსლვოდეს ,   ამისთვის   დავეწვი   ალსა».
3168     3103  
3169  
ესე   მესმა   ფრიდონისგა ნ,   მომემატა   ცეცხლთა   სიცხე,
  3104   ესე   მესმა   ფრიდონისგა ნ,   მომემატა   ცეცხლთა   სიცხე,
3170   ცხენისაგან  გარდავიჭე რ, თავი სრ ულად გავიკ იცხე,   3105   ცხენისაგან  გარდავიჭე რ, თავი სრ ულად გავიკ იცხე,
3171   ჩემთა ღაწვ თა დანადენ ი მე ჩემივ ე სისხლი ვ იცხე.   3106   ჩემთა ღაწვ თა დანადენ ი მე ჩემივ ე სისხლი ვ იცხე.
3172  
უთხარ:   «მომკალ,   უჩემოსა   ენახამცა   ვისცა   ის  
ხე ?
  3107   უთხარ:   «მომკალ,   უჩემოსა   ენახამცა   ვისცა   ის   ხე
3173     3108  
3174  
ესე   ჩემგან   გაუკვირდა ,   ფრიდონს   უცხო   ეუცხოვა,
  3109   ,, ესე   ჩემგან   გაუკვირდა  
ფრიდონს ,   მეტა   ეუცხოვა,
3175   მაგრა მეტა დ შევებრალ ე, ტირილით ა მესათნოვ ა;   3110   მაგრა მეტა დ შევებრალ ე, ტირილით ა მესათნოვ ა;
3176   თვალთათ ვი თა მარგალი ტი ცრემლი  ცხელი გარდ მოთოვა,   3111   თვალთათ ვი თა მარგალი ტი ცრემლი  ცხელი გარდ მოთოვა,
3177   ვითა შვილი  დამადუმა,  მემუდარა,  შემეპოვა.   3112   ვითა შვილი  დამადუმა,  მემუდარა,  შემეპოვა.
3178     3113  
3179   « ვაგლახ   მეო,   რა   გიამბე   ფათერაკად,   მცთარმან,   შმაგად! »   3114  
ვაგლახ   მეო,   რა   გიამბე   ფათერაკად,   მცთარმან,   შმაგად!
3180   მოვახსენე:   « ნურა   გაგვა,   ნუ   ინავღლი   მაგას   მაგად!   3115   მოვახსენე:   ნურა   გაგვა,   ნუ   ინავღლი   მაგას   მაგად!
3181   იგი მთვარე  ჩემი იყო,  მით მედებ ის ცეცხლი  მდაგად;   3116   იგი მთვარე  ჩემი იყო,  მით მედებ ის ცეცხლი  მდაგად;
3182   აწ   გიამბობ,   რათგან   თავი   გინდა   ჩემად   ამხანაგად» .   3117   აწ   გიამბობ,   რათგან   თავი   გინდა   ჩემად   ამხანაგად»
3183     3118  
3184  
ფრიდონს  
უთხარ   ყველაკაი ,   ჩემი  
თავსა   გარდასრული .
  3119   « ფრიდონს   უთხარ   ყველაკაი  
ჩემი ,   თავსა   გარდასრული ;
3185   მან მითხრა , თუ: «რას  ვიტყოდი მ ოცთომილი,  გაბასრული!   3120   მან მითხრა , თუ: «რას  ვიტყოდი მ ოცთომილი,  გაბასრული!
3186   შენ ,   მაღალი   ინდოთ   მეფე ,   ჩემსა   რადმე   ხარ   მოსრული,   3121   შენ  
მაღალი   ინდოთ   მეფე  
ჩემსა   რადმე   ხარ   მოსრული,
3187   სახელმწიფო  საჯდომი დ ა ტახტი გმ ართებს, სრ აცა სრული» .   3122   სახელმწიფო  საჯდომი დ ა ტახტი გმ ართებს, სრ აცა სრული» .
3188     3123  
3189  
კვლაცა   მითხრა:   «ვისცა   ღმერთი   საროს   მორჩსა   ტანად   უხებს,
  3124   კვლაცა   მითხრა:   «ვისცა   ღმერთი   საროს   მორჩსა   ტანად   უხებს,
3190   მას   ლახვ რსა   მოაშორვებს ,   თუცა   პირველ   გულსა   უხებს,   3125   მას   ლახვ
რსა   მოაშორვებს ,   თუცა   პირველ   გულსა   უხებს,
3191   იგი მოგვცე მს წყალობა სა მისსა,  ზეცით მოგვ იქუხებს,   3126   იგი მოგვცე მს წყალობა სა მისსა,  ზეცით მოგვ იქუხებს,
3192   ჭირსა   ლხინად   შეგვიცვალე ბს,   არაოდეს   შეგვაწუხებ » .   3127   ჭირსა   ლხინად   შეგვიცვალე ბს,   არაოდეს   შეგვაწუხებ .
3193     3128  
3194  
წამოვედით   ნატირებნი,   სრას   დავსხედით   თავისწინა;
  3129   წამოვედით   ნატირებნი,   სრას   დავსხედით   თავის   წინა;
3195   ფრიდონს  
უთხარ:   «ჩემი   შემწე   შენგან   კიდე  
არ ვინ-ა,
  3130   ფრიდონს   უთხარ:   «ჩემი   შემწე   შენგან   კიდე   არ
ვინ-ა,
3196   ვითა ღმერთ მან შენი მ სგავსი სოფ ლად არა მო ავლინა,   3131   ვითა ღმერთ მან შენი მ სგავსი სოფ ლად არა მო ავლინა,
3197   მაშა ,   რათგან   შეგემეც
,   ამის   მეტი   რად   რა   მინა?
  3132   მაშა  
რათგან   შეგემეც
,   ამის   მეტი   რად   რა   მინა?
3198     3133  
3199  
არ   ავი   გესვა   მოყვარე,   ჟამი   თუ   მომხვდეს   ჟამისად,
  3134   არ   ავი   გესვა   მოყვარე,   ჟამი   თუ   მომხვდეს   ჟამისად,
3200   ენა, გონებ ა მახმარე  გამოსარჩევ ლად ამისად :   3135   ენა, გონებ ა მახმარე  გამოსარჩევ ლად ამისად :
3201   რა   მოვაგვარო,   რა   მიჯობს   სალხენ ად   ჩემად   და   მისად?   3136   რა   მოვაგვარო,   რა   მიჯობს   სალხენ
ად   ჩემად   და   მისად?
3202   თუ   ვერას   ვარგებ,   ვიქმნები   ვერ
დამყოფელ ად   წამისად».
  3137   თუ   ვერას   ვარგებ,   ვიქმნები   ვერ - დამყოფელ   წამისად».
3203     3138  
3204  
მან   მითხრა:   «ბედი   ღმრთისაგან   მიჯობსღა   ამას   რომელი ?
  3139   მან   მითხრა:   «ბედი   ღმრთისაგან   მიჯობსღა   ამას   რომელი :
3205   მოს ულ   ხარ   ჩემად   წყალობად   მეფე   ინდოეთს   მჯდომელი;   3140   მოს
ულხარ   ჩემად   წყალობად   მეფე   ინდოეთს   მჯდომელი;
3206   მემცა   რად   ვიყავ   ამისთვის   მადლისა   რასმე   მნდომელი ?   3141   მემცა   რად   ვიყავ   ამისთვის   მადლისა   რასმე   მნდომელი ,
3207   ერთი   ვარ   მონა   მონებად  
წინაშე   თქვენსა   მდგომელი.
  3142   ერთი   ვარ   მონა   მონებად ,   წინაშე   თქვენსა   მდგომელი.
3208     3143  
3209  
ესე   ქალაქი   გზა   არის   ნავთა,   ყოველგნით   მავალთა,
  3144   « ესე   ქალაქი   გზა   არის   ნავთა,   ყოველგნით   მავალთა,
3210   შემომკრებე ლი ამბავთა  უცხოთა რა თმე მრავალ თა;   3145   შემომკრებე ლი ამბავთა  უცხოთა რა თმე მრავალ თა;
3211   აქა   მოგ
ესმის   ამ
ი,   შენ   რომე   დაუწვავ   ალთა.
  3146   აქა   მოგ ესმის  
ამ ი,   შენ   რომე   დაუწვავ   ალთა.
3212   ნუთუ   ქმნას   ღმერთმან   გარდახდა   მაგ
  ჭირთა   და   ვალთა!
  3147   ნუთუ   ქმნას   ღმერთმან   გარდახდა  
მაგ   შენთ   ჭირთა   და   ვალთა! »
3213     3148  
3214  
ჩვენ   გავგზავნნე   მენავენი,   რომელთაცა   კვლა   უვლია,
  3149   « ჩვენ   გავგზავნნე   მენავენი,   რომელთაცა   კვლა   უვლია,
3215   მოგვინახონ  იგი მთვარ ე, ვისთვის  ჭირი არ გ ვაკლია;   3150   მოგვინახონ  იგი მთვარ ე, ვისთვის  ჭირი არ გ ვაკლია;
3216   მუნამდისცა  მოიჭირვე,  – გონებამ ან არ დაგლ ია.   3151   მუნამდისცა  მოიჭირვე,  – გონებამ ან არ დაგლ ია.
3217   ყოლა   ჭირი   არ   ეგების,   თუმცა   ლხინმან   არ   დასძლია » .   3152   ყოლა   ჭირი   არ   ეგების,   თუმცა   ლხინმან   არ   დასძლია .
3218     3153  
3219  
კაცნი   იხმნა   მასვე   წამსა,   ესე   საქმე   დავიურვეთ,
  3154   კაცნი   იხმნა   მასვე   წამსა,   ესე   საქმე   დავიურვეთ,
3220   უბრძანა ,   თუ:   «ნავებითა   წადით,   ზღვა-ზღვა   მოიცურვეთ ,   3155   უბრძანა  
თუ:   «ნავებითა   წადით,   ზღვა-ზღვა   მოიცურვეთ ;
3221   მოგვინახეთ ,   საყვარელსა   მისსა   მისთვის   მოასურვეთ ;   3156   მოგვინახეთ ,   საყვარელსა   მისსა   მისთვის   მოასურვეთ ,
3222   თავთა   ჭირი   უათასეთ,   რადმც   უშვიდეთ,   რადმც  
ურვეთ?»
  3157   თავთა    ჭირი   უათასეთ,   რადმც   უშვიდეთ,  
ნუ   ურვეთ?»
3223     3158  
3224  
აჩინნა   კაცნი,   სადაცა   სადგურნი   ნავთა   სჩენოდეს ,
  3159   აჩინნა   კაცნი,   სადაცა   სადგურნი   ნავთა   სჩენოდეს ;
3225   უბრძანა: « ძებნეთ ყოვ ელგან, რაც ა ვის მისი  გსმენოდეს ».   3160   უბრძანა :  «ძებნეთ ყო ველგან, რა ცა ვის მის ი გსმენოდე ს».
3226   მოლოდნა   მიჩნდა   სალხინოდ,   პატიჟნი   მო-რე-მლხე ნოდეს .   3161   მოლოდნა   მიჩნდა   სალხინოდ,   პატიჟნი   მო-რე-მლხე ნოდეს ,
3227   უმისოდ ლხი ნი მინახავ ს, ამა დღი სათვის მრც ხვენოდეს! LF   3162   უმისოდ ლხი ნი მინახავ ს, ამა დღი სათვის მრც ხვენოდეს! LF
3228     3163  
3229  
ფრიდონ   საჯდომნი   დამიდგნა   ადგილსა   საპატრონოს ა,
  3164   ფრიდონ   საჯდომნი   დამიდგნა   ადგილსა   საპატრონოს ა,
3230   მითხრა, თუ : «მცთარ ვ არ აქამდის , ვერ მივხ ვდი გასაგო ნოსა:   3165   მითხრა, თუ : «მცთარვა რ აქამდის,  ვერ მივხვ დი გასაგონ ოსა:
3231   ხარ დიდი მ ეფე ინდოთა , რა ვით ვ ინ მოგაწონ ოსა!   3166   ხარ დიდი მ ეფე ინდოთა , რა ვით ვ ინ მოგაწონ ოსა!
3232   ვინ არის კ აცი, რომელ მან თავი ა რ დაგამონო სა?!»   3167   ვინ არის კ აცი, რომელ მან თავი ა რ დაგამონო სა?!»
3233     3168  
3234  
რას   ვაგრძელებდ ე!   მოვიდეს   ყოვლგნით   ამბ ისა   მცნობელნი,
  3169   რას   ვაგრძელებდ ე!   მოვიდეს   ყოვლგნით   ამბ
ისა   მცნობელნი,
3235   ცუდნი   და   ცუდთა   ადგილთა   თავისა   დამაშრობელ ნი ,   3170   ცუდნი   და   ცუდთა   ადგილთა   თავისა   დამაშრობელ ნი ;
3236   ვერა   ვერ   ეცნა,   ვერ   იყვნეს   ვერას   ამბ ისა   მბობელნი,   3171   ვერა   ვერ   ეცნა,   ვერ   იყვნეს   ვერას   ამბ
ისა   მბობელნი,
3237   მე უფრო მდ ინდეს თვალ თაგან კვლა  ცრემლნი შ ეუშრობელნი .   3172   მე უფრო მდ ინდეს თვალ თაგან კვლა  ცრემლნი შ ეუშრობელნი .
3238     3173  
3239  
მე   ფრიდონს  
უთხარ:   «ესე   დღე   ვითა   მესაზაროებ ის,
  3174   მე   ფრიდონს   უთხარ:   «ესე   დღე   ვითა   მესაზაროებ ის,
3240   ამისად მოწ მად ღმერთი  მყავს, სა თქმელად მე უცხოების; LF   3175   ამისად მოწ მად ღმერთი  მყავს, სა თქმელად მე უცხოების; LF
3241   უშენოდ მყო ფსა ღამე დ ა დღეცა მე საღამოების ,   3176   უშენოდ მყო ფსა ღამე დ ა დღეცა მე საღამოების ,
3242   დახსნილ ვა რ ლხინსა ყ ოველსა, მი თ გული ჭირ სა მოების.   3177   დახსნილვარ  ლხინსა ყო ველსა, მით  გული ჭირს ა მოების. LF
3243     3178  
3244  
მაშა   მე   მისსა   ამბავსა   რათგან   აღარას   მოველი,
  3179   « მაშა   მე   მისსა   ამბავსა   რათგან   აღარას   მოველი,
3245   ვეღარ ვიქმ ნები, გამი შვი, ვარ ფ არმანისა მ თხოველი!» LF   3180   ვეღარ ვიქმ ნები, გამი შვი, ვარ ფ არმანისა მ თხოველი!» LF
3246   ფრიდონს   რა   ესმა,   ატირდა,   სისხლითა   მოერწყო   ველი ;   3181   ფრიდონს   რა   ესმა,   ატირდა,   სისხლითა   მოერწყო   ველი ,
3247   მითხრა,   თუ:   «ძმაო ,   დღესითგან   ცუდ   ჩემი   ლხინი   ყოველი!»   3182   მითხრა,   თუ:   «ძმაო  
დღესითგან   ცუდ   ჩემი   ლხინი   ყოველი!»
3248     3183  
3249  
თუცა   დია   მოიჭირვეს,   ვერცა   ეგრე   დამიჭირეს;
  3184   თუცა   დია   მოიჭირვეს,   ვერცა   ეგრე   დამიჭირეს;
3250   მისთა   სპათა   მუხლ
მოყრილთა   თავი   მათი   ჩემ
კერძ   ირეს,
  3185   მისთა   სპათა   მუხლ - მოყრილთა   თავი   მათი   ჩემ - კერძ   ირეს,
3251   მეხვეოდეს,  მაკოცებდე ს, ატირდეს  და ამატირ ეს:   3186   მეხვეოდეს,  მაკოცებდე ს, ატირდეს  და ამატირ ეს:
3252   «ნუ   წახვალო,   დაგ აწა მო
თ,   სიცოცხლეა   ჩვენი   ვირეს!»
  3187   «ნუ   წახვალო,   დაგ მო ნნე თ,   სიცოცხლეა   ჩვენი   ვირეს!»
3253     3188  
3254  
ეგრე  
უთხარ:   «თქვენი   გაყრა   მეცა   დია   მეძნელების ,
  3189   ეგრე   უთხარ:   «თქვენი   გაყრა   მეცა   დია   მეძნელების ,
3255   მაგრა ლხინ ი უმისოსა  ჩემგან ძნე ლად გაიძლე ბის;   3190   მაგრა ლხინ ი უმისოსა  ჩემგან ძნე ლად გაიძლე ბის;
3256   ჩემსა ტყვე სა ვერ გავ სწირავ, თქ ვენცა დია  გებრალების ,   3191   ჩემსა ტყვე სა ვერ გავ სწირავ, თქ ვენცა დია  გებრალების ,
3257   ნუვინ   მიშლით,   არ   დავდგები,   არცა   ვისგან   დამეშლების » .   3192   ნუვინ   მიშლით,   არ   დავდგები,   არცა   ვისგან   დამეშლების .
3258     3193  
3259  
მერმე   ფრიდონ   მოიყვანა,   მიძღვნა   ესე   ჩემი   ცხენი,
  3194   მერმე   ფრიდონ   მოიყვანა,   მიძღვნა   ესე   ჩემი   ცხენი,
3260   მითხრა:   «
ხედავ  
პირი   მზისა,   თქვენ ,   საროსა ,   ეგეც   ხენი,
  3195   მითხრა:   « ხედავ ,   პირი   მზისა,   თქვენ  
საროსა  
ეგეც   ხენი,
3261   ვიცი, მეტი  არა გინდა , ძღვენნი  რადმცა გავ კიცხენი?   3196   ვიცი, მეტი  არა გინდა , ძღვენნი  რადმცა გავ კიცხენი?
3262   თვით   ამანვე   მოგაწონ ნე   სახედრობა - სიფიცხენი» .   3197   თვით   ამანვე   მოგაწონ   სახედრობა ,   სიფიცხენი» .
3263     3198  
3264  
ფრიდონ   გამომყვა,   წავედით,   ორთავე   ცრემლნი   ვღვარენით;
  3199   ფრიდონ   გამომყვა,   წავედით,   ორთავე   ცრემლნი   ვღვარენით;
3265   მუნ ერთმან ერთსა ვაკო ცეთ, ზახილ ით გავიყარ ენით.   3200   მუნ ერთმან ერთსა ვაკო ცეთ, ზახილ ით გავიყარ ენით.
3266   სრულად ლაშ ქარნი მტირ ოდეს გულით ა მართლად,  არ ენით. LF   3201   სრულად ლაშ ქარნი მტირ ოდეს გულით ა მართლად,  არ ენით. LF
3267   გაზრდილ-გა მზრდელთა გ აყრასა ჩვე ნ თავნი და ვადარენით.   3202   გაზრდილ-გა მზრდელთა გ აყრასა ჩვე ნ თავნი და ვადარენით.
3268     3203  
3269  
ფრიდონისით   წამოსრულმა ,   წავე   ძებნად,   კვლა   ვიარე,
  3204   ფრიდონისით   წამოსრულმა  
წავე   ძებნად,   კვლა   ვიარე,
3270   რომე   არა   არ   დამირჩა   ხმელთა   ზედა,   ზღვათა   გარე ,   3205   რომე   არა   არ   დამირჩა   ხმელთა   ზედა,   ზღვათა   გარე ;
3271   მაგრა მისს ა მნახავსა ცა კაცსა ვ ერას შევეყ არე;   3206   მაგრა მისს ა მნახავსა ცა კაცსა ვ ერას შევეყ არე;
3272   გული სრულა დ გამიშმაგ და, თავი მ ხეცთა დავა დარე.   3207   გული სრულა დ გამიშმაგ და, თავი მ ხეცთა დავა დარე.
3273     3208  
3274  
ვთქვი,   თუ:   «ჩემ   აღარა
 
სიარული,   ცუდი   ცურვა,
  3209   ვთქვი,   თუ:   «ჩემ გან   აღარა   მს   სიარული,   ცუდი   ცურვა,
3275   ნუთუ მხეცთ ა სიახლემა ნ უკუმყარო ს გულსა ურ ვა!»   3210   ნუთუ მხეცთ ა სიახლემა ნ უკუმყარო ს გულსა ურ ვა!»
3276   მონათა   და   ამა   ასმათს   სიტყვა  
უთხარ   შვიდი  
თუ   რვა:
  3211   მონათა   და   ამა   ასმათს   სიტყვა   უთხარ   შვიდი ,   თუ   რვა:
3277   «ვიცი,   რომე   დამირჯიხარ თ,   დია   ართებს   ჩემი   მდურვა
.
  3212   «ვიცი,   რომე   დამირჯიხარ თ,   დია   ართებს   ჩემი   მდურვა » .
3278     3213  
3279  
აწ   წადით   და   მე   დამაგდეთ,   ეტერენით   თავთა   თქვენთა,
  3214   « აწ   წადით   და   მე   დამაგდეთ,   ეტერენით   თავთა   თქვენთა,
3280   ნუღარ   უჭვრეტთ   ცრემლთა   ცხელთა,   თვალთა   ჩემთა  
მონადენთა ! »
  3215   ნუღარ   უჭვრეტთ   ცრემლთა   ცხელთა,   თვალთა   ჩემთა   მონადენთა
» .
3281   რა ესენი მ ოისმენდეს  საუბართა ე სოდენთა,   3216   რა ესენი მ ოისმენდეს  საუბართა ე სოდენთა,
3282   მითხრეს:   «ჰა ჲჰაჲ ,   რასა   ჰბრძანებ,   ნუ   მოასმენ   ყურთა   ჩვენთა!   3217   მითხრეს:   «ჰა ,   რასა   ჰბრძანებ,   ნუ   მოასმენ   ყურთა   ჩვენთა!
3283     3218  
3284  
უშენოსა   ნუმცა   ვნახავთ  
ნუ   პატრონსა,   ნუ   უფალსა !
  3219   « უშენოსა   ნუმცა   ვნახავთ ,   ნუ   პატრონსა,   ნუ   უფალსა ,
3285   ნუთუ   ღმერთმან   არ   გაგვყარნეს   ცხენთა   თქვენთა   ნატერფალსა !   3220   ნუთუ   ღმერთმან   არ   გაგვყარნეს   ცხენთა   თქვენთა   ნატერფალსა ,
3286   თქვენ   გიჭვრეტდეთ   საჭვრეტელს   შვენიერსა,   სატურფალსა ! »
  3221   თქვენ   გიჭვრეტდეთ   საჭვრეტელს   შვენიერსა,   სატურფალსა
» .
3287   თურე   ბედი   მოაღაფლებს   კაცსა   ეგზომ   არ
ღაფალსა .
  3222   თურე   ბედი   მოაღაფლებს   კაცსა   ეგზომ   არ - ღაფალსა !“
3288     3223  
3289  
ვეღარ   გავგზავნენ ,   სიტყვანი   მესმნეს   მონათა   ჩემთანი,
  3224   ვეღარ   გავგზავნენ ,   სიტყვანი   მესმნეს   მონათა   ჩემთანი,
3290   მაგრა დავყ არენ არენი  მე კაცრიე ლთა თემთან ი;   3225   მაგრა დავყ არენ არენი  მე კაცრიე ლთა თემთან ი;
3291   სახლად   საყოფნი   მიმ ჩნდეს   თხათა   და   მათ   ირემთანი.   3226   სახლად   საყოფნი   მიმ ჩნდეს   თხათა   და   მათ   ირემთანი.
3292   გავიჭერ, ს რულად დავტ კებნენ ქვე  მინდორნი  და ზე მთან ი.   3227   გავიჭერ, ს რულად დავტ კებნენ ქვე  მინდორნი  და ზე მთან ი.
3293     3228  
3294  
ესე   ქვაბნი   უკაცურნი   ვპოვენ,   დევთა   შეეკაფნეს ,
  3229   ესე   ქვაბნი   უკაცურნი   ვპოვენ,   დევთა   შეეკაფნეს ;
3295   შემო ებ ,   ამოვ წყვიდენ,   ყოლა   ვერას   ვერ   მეხაფნეს ;   3230   შემო ებ ნეს ,   ამოვ
წყვიდენ,   ყოლა   ვერას   ვერ   მეხაფნეს ,
3296   მათ   მონანი   დამიხოცნეს ,   ჯაჭვნი   ავად   მოექაფნეს .   3231   მათ   მონანი   დამიხოცნეს ,   ჯაჭვნი   ავად   მოექაფნეს ;
3297   საწუთრომან  დამაღრიჯა , ცქაფნი მ ისნი კვლა  მეცქაფნეს.   3232   საწუთრომან  დამაღრიჯა , ცქაფნი მ ისნი კვლა  მეცქაფნეს.
3298     3233  
3299  
აჰა,   ძმაო,   მაშინდითგა   აქა   ვარ   და   აქა   ვკვდები;
  3234   აჰა,   ძმაო,   მაშინდითგა   აქა   ვარ   და   აქა   ვკვდები;
3300   ხელი   მინდორს   გავიჭრები,   ზოგჯერ   ვტირ   და   ზოგჯერ   ვბნდები,     3235   ხელი   მინდორს   გავიჭრები,   ზოგჯერ   ვტირ   და   ზოგჯერ   ვბნდები,
3301   ესე   ქალი   არ   დამაგდებს,  
არს   მისთვისვე   ცეცხლ
ნადები,  
  3236   ესე   ქალი   არ   დამაგდებს,     არს   მისთვისვე   ცეცხლ - ნადები,  
3302   ჩემად ღონე დ სიკვდილი სა მეტსა ა რას არ ვეც დები!   3237   ჩემად ღონე დ სიკვდილი სა მეტსა ა რას არ ვეც დები!
3303     3238  
3304  
რომე   ვეფხი   შვენიერი   სახედ   მისად   დამისახავს ,
  3239   რომე   ვეფხი   შვენიერი   სახედ   მისად   დამისახავს ,
3305   ამად მიყვა რს ტყავი მ ისი, კაბად  ჩემად მომ ინახავს;   3240   ამად მიყვა რს ტყავი მ ისი, კაბად  ჩემად მომ ინახავს;
3306   ესე   ქალი   შემიკერავს ,   ზოგჯერ   სულთქვამს,   ზოგჯერ   ახავს ;   3241   ესე   ქალი   შემიკერავს ,   ზოგჯერ   სულთქვამს,   ზოგჯერ   ახავს ,
3307   რათგან თავ ი არ მომიკ ლავს, ხრმა ლი ცუდად მ ომიმახავს.   3242   რათგან თავ ი არ მომიკ ლავს, ხრმა ლი ცუდად მ ომიმახავს.
3308     3243  
3309  
მისსა   ვერ   იტყვის   ქებასა   ყოველი   ბრძენთა   ენები;
  3244   მისსა   ვერ   იტყვის   ქებასა    ყოველი   ბრძენთა   ენები;
3310   მას დაკარგ ულსა ვიგონ ებ მე, სიც ოცხლისა მთ მენები;   3245   მას დაკარგ ულსა ვიგონ ებ მე, სიც ოცხლისა მთ მენები;
3311   მას აქათ ვ ახლავ ნადი რთა, თავსა  მათებრვე  მხსენები; LF   3246   მას აქათ ვ ახლავ ნადი რთა, თავსა  მათებრვე  მხსენები; LF
3312   სხვად არას  ვიაჯ ღმრთ ისაგან, ვა რ სიკვდილი სა მქენები “.   3247   სხვად არას  ვიაჯ ღმრთ ისაგან, ვა რ სიკვდილი სა მქენები “.
3313     3248  
3314   პირსა   იცა,   გაიხეთქა :   ღაწვი  
ვარდი   აიხეწა,
  3249   პირსა   იცა,   გაიხეთქა  
ღაწვი ,   ვარდი   აიხეწა,
3315   ლალი   ქარვად   გარდ იქც
ა,   ბროლი   სრულად   დაილეწა;
  3250   ლალი   ქარვად   გარდ
იქც ა,   ბროლი   სრულად   დაილეწა;
3316   ავთანდილსც   ცრემლი   წასდის   წამწამთაგა   ერთ
სახე,   წა- ;
  3251   ავთანდილსც   ცრემლი   წასდის   წამწამთაგა   ერთ - სახე,   წა- ,
3317   მერ   ქალმან   დაადუმა,   მუხლ
მოყრილი   შეეხვეწა.
  3252   მერ
  ქალმან   დაადუმა,   მუხლ - მოყრილი   შეეხვეწა.
3318     3253  
3319   ტარიელ უთხ რა ავთანდი ლს, ასმათი ს დადუმებუ ლმან:   3254   ტარიელ უთხ რა ავთანდი ლს, ასმათი ს დადუმებუ ლმან:
3320   შენ   ყველაკაი   გაამე   მე ,   ვერას   ვერ   ამებულმან;   3255   შენ   ყველაკაი   გაამე   მე  
ვერას   ვერ   ამებულმან;
3321   გიამბე   ჩემი   ამბავი   სიცოცხლე
გაარმებულმ ან,
  3256   გიამბე   ჩემი   ამბავი   სიცოცხლე - გაარმებულმ ან,
3322   აწ წადი, ნ ახე შენი მ ზე ნახვისა  მოჟამებულ მან“.   3257   აწ წადი, ნ ახე შენი მ ზე ნახვისა  მოჟამებულ მან“.
3323     3258  
3324   ავთანდილ უ თხრა: „მე  შენი გაყრა  არ მომეთმ ინების;   3259   ავთანდილ უ თხრა: „მე  შენი გაყრა  არ მომეთმ ინების;
3325   თუ გაგეყრე ბი, თვალთა გან ცრემლი ცა დამედინ ების.   3260   თუ გაგეყრე ბი, თვალთა გან ცრემლი ცა დამედინ ების.
3326   მართალსა გ ითხრობ, ამ ისი კადრებ ა ნუ გეწყი ნების,   3261   მართალსა გ ითხრობ, ამ ისი კადრებ ა ნუ გეწყი ნების,
3327   შენ ვისთვი ს ჰკვდები,  მაგითა მა ს არა არ ე ლხინების. LF   3262   შენ ვისთვი ს ჰკვდები,  მაგითა მა ს არა არ ე ლხინების. LF
3328     3263  
3329  
რა   აქიმი   დასნეულდეს ,   რაზომ   გინდა   საქებარი,
  3264   რა   აქიმი   დასნეულდეს ,   რაზომ   გინდა   საქებარი,
3330   მან   სხვა   უხმოს   მკურნალი   და   მაჯა ისა   შემტყვებარ ი;   3265   მან   სხვა   უხმოს   მკურნალი   და   მაჯა ისა   შემტყვებარ ი;
3331   მას უამბოს , რაცა სჭი რდეს სენი,  ცეცხლთა მ ომდებარი: LF   3266   მას უამბოს , რაცა სჭი რდეს სენი,  ცეცხლთა მ ომდებარი: LF
3332   სხვისა სხვ ამან უკეთ  იცის სასარ გებლო საუბ არი.   3267   სხვისა სხვ ამან უკეთ  იცის სასარ გებლო საუბ არი.
3333     3268  
3334  
რაცა   გითხრა,   მომისმინე ,   ბრძენი   გეტყვი,   არა   ხელი :
  3269   რაცა   გითხრა,   მომისმინე  
ბრძენი   გეტყვი,   არა   ხელი ;
3335   ასი   გმართებს   გაგონება,   არ   გეყოფის,   არ,   ერთხელი ;   3270   ასი   გმართებს   გაგონება,   არ   გეყოფის,   არ,   ერთხელი .
3336   კარგად   ვერას   ვერ   მოავლენს   კაცი   აგრე   გულ
ფიცხელი.
  3271   კარგად   ვერას   ვერ   მოავლენს   კაცი   აგრე   გულ - ფიცხელი.
3337   აწ მე მინდ ა ნახვა მი სი, ვისგან  დამწვავს  ცეცხლი ცხე ლი.   3272   აწ მე მინდ ა ნახვა მი სი, ვისგან  დამწვავს  ცეცხლი ცხე ლი.
3338     3273  
3339  
იგი   ვნახო,   სიყვარული   მისი   ჩემთვის   დავამტკიცო ;
  3274   იგი   ვნახო,   სიყვარული   მისი   ჩემთვის   დავამტკიცო ;
3340   მოვახსენო,  რაცა მეცნ ას, მეტი ს აქმე არა მ იცო;   3275   მოვახსენო,  რაცა მეცნ ას, მეტი ს აქმე არა მ იცო;
3341   შენ   გენუკ
,   შემაჯერო,   ღმერთი   იღმრთო,   ცაცა   იცო,
  3276   შენ   გენუკ
,   შემაჯერო,   ღმერთი   იღმრთო,   ცაცა   იცო,
3342   ერთმანერთი  არ გავწირ ოთ, მაფიცო  და შემომფ იცო.   3277   ერთმანერთი  არ გავწირ ოთ, მაფიცო  და შემომფ იცო.
3343     3278  
3344  
რომე   აქათ   არ   წახვიდე,   შენ   თუ   ამას   შემეპირო,
  3279   რომე   აქათ   არ   წახვიდე,   შენ   თუ   ამას   შემეპირო,
3345   მეცა   ფიცით   შეგაჯერ ებ ,   არასათვის   არ   გაგწირო,   3280   მეცა   ფიცით   შეგაჯერ ,   არასათვის   არ   გაგწირო,
3346   კვლა მოვიდ ე შენად ნა ხვად, შენთ ვის მოვკვდ ე, შენთვის  ვირო,   3281   კვლა მოვიდ ე შენად ნა ხვად, შენთ ვის მოვკვდ ე, შენთვის  ვირო,
3347   ღმერთსა უნ დეს, ვისთვ ის ჰკვდები , მისთვის  აგრე არ გა ტირო“.   3282   ღმერთსა უნ დეს, ვისთვ ის ჰკვდები , მისთვის  აგრე არ გა ტირო“.
3348     3283  
3349   მან   მიუგო:   „უცხოსუცხო   გრე   ვითა   შეგიყვარდი ?   3284   მან   მიუგო:   „უცხოს   უცხო   გრე   ვითა   შეგიყვარდი ?
3350   გასაყრელად  გეძნელები , იადონსა  ვითა ვარდი ;   3285   გასაყრელად  გეძნელები , იადონსა  ვითა ვარდი ;
3351   რაგვარამცა  დაგივიწყე , რაგვარამ ცა უკუმქარ დი!   3286   რაგვარამცა  დაგივიწყე , რაგვარამ ცა უკუმქარ დი!
3352   ღმერთმან ქ მნას და კვ ლაცა გნახო  ალვა მორჩ ი, განაზარ დი.   3287   ღმერთმან ქ მნას და კვ ლაცა გნახო  ალვა მორჩ ი, განაზარ დი.
3353     3288  
3354  
პირი   შენი   ნახვად   ჩემად   თუ   მობრუნდეს,   ტანი     ხოს,
  3289   პირი   შენი   ნახვად   ჩემად   თუ   მობრუნდეს,   ტანი  
ხოს,
3355   გული   მინდორს   არ   გაიჭრეს,   არ  
რმოს   და   არცა   ითხოს ;
  3290   გული   მინდორს   არ   გაიჭრეს,   არ   რმოს ,   არცა   ითხოს ,
3356   თუ გიტყუო,  მოგაღორო,  ღმერთმან  რისხვით გა მიკითხოს! LF   3291   თუ გიტყუო,  მოგაღორო,  ღმერთმან  რისხვით გა მიკითხოს! LF
3357   შენმან ჭვრ ეტა-სიახლე მან მომაქა რვოს სევდა , მითხოს!“   3292   შენმან ჭვრ ეტა-სიახლე მან მომაქა რვოს სევდა , მითხოს!“
3358     3293  
3359   ამა   ზედა   შეიფიცნეს   მოყვარენი   გულ
სადაგნი,
  3294   ამა
ზედა   შეიფიცნეს   მოყვარენი   გულ - სადაგნი,
3360   იაგუნდნი   ქარვის
ფერნი,   სიტყვა ძვი
ნი,   ცნობა
შმაგნი;
  3295   იაგუნდნი   ქარვის - ფერნი,   სიტყვა -ბ ძენ ნი,   ცნობა - შმაგნი;
3361   შეუყვარდა  ერთმანერთი , სწვიდეს  მიწყივ გულ სა დაგნი, LF   3296   შეუყვარდა  ერთმანერთი , სწვიდეს  მიწყივ გულ სა დაგნი, LF
3362   მას ღამესა  ერთგან იყ ვნეს შვენი ერნი ამხან აგნი.   3297   მას ღამესა  ერთგან იყ ვნეს შვენი ერნი ამხან აგნი.
3363     3298  
3364   ავთანდილცა  მასვე თან ა ტიროდა დ ა ცრემლი ღ ვარა;   3299   ავთანდილცა  მასვე თან ა ტიროდა დ ა ცრემლი ღ ვარა;
3365   რა გათენდა , წამოვიდა , აკოცა და  გაეყარა; LF   3300   რა გათენდა , წამოვიდა , აკოცა და  გაეყარა; LF
3366   ტარიელს თუ  ვით ეწყინ ა, რა ქმნა ს, ამას ვე რ მიმხვდარ ა;   3301   ტარიელს თუ  ვით ეწყინ ა, რა ქმნა ს, ამას ვე რ მიმხვდარ ა;
3367   ავთანდილცა  ჩატიროდა,  შამბი შიგ ან ჩაიარა.   3302   ავთანდილცა  ჩატიროდა,  შამბი შიგ ან ჩაიარა.
3368     3303  
3369   ავთანდილს   ასმათ   ჩამოჰყვა,   ზენარით   ეუბნებოდა ,   3304   ავთანდილს   ასმათ   ჩამოჰყვა,   ზენარით   ეუბნებოდა ;
3370   მუხლთა   უყრიდა,   ტიროდა,   თითითა   ეხვეწებოდა ,   3305   მუხლთა   უყრიდა,   ტიროდა,   თითითა   ეხვეწებოდა ;
3371   ადრე მოსლვ ასა ვედრებ და, მართ ვ ითა ია ჭნე ბოდა;   3306   ადრე მოსლვ ასა ვედრებ და, მართ ვ ითა ია ჭნე ბოდა;
3372   მან უთხრა:  „დაო, უთქ ვენოდ სხვა  რამცა მეგ ონებოდა!   3307   მან უთხრა:  „დაო,  უთ ქვენოდ სხვ ა რამცა მე გონებოდა! LF
3373     3308  
3374  
ადრე   მოვალ,   არ   გაგწირავ,   არას   დავზამ   შინა   ხანსა,
  3309   ადრე   მოვალ,   არ   გაგწირავ,   არას   დავზამ   შინა   ხანსა,
3375   ოდენ სხვაგ ან არ წავი დეს, ნუსად  არებს იმა  ტანსა;   3310   ოდენ სხვაგ ან არ წავი დეს, ნუ სა დ არებს იმ ა ტანსა;
3376   აქათ   ორ   თვე   არ   მოვიდე,   ვიქ  
საქმესა   დაუგვანსა,
  3311   აქათ   ორ   თვე   არ   მოვიდე,   ვიქ   საქმესა   დაუგვანსა,
3377   შეიგენით,  მიცემულ ვა რ ჭირსა რა სმე თანისთ ანსა“.   3312   შეიგენით,  მიცემულვარ  ჭირსა რას მე თანისთა ნსა“.
3378   ამბავი ავთ ანდილისა ა რაბეთს შექ ცევისა   3313   ამბავი ავთ ანდილისა ა რაბეთს შექ ცევისა
3379     3314   იგი  
მუნით   წა მოსრული  
სევდამანცა   განა   მოკლა!
3380   იგი ,   მუნით   წა
მოსრული ,   სევდამანცა   განა   მოკლა!
  3315   პირსა   იხოკს,   ვარდსა   ზრ ობს,   ხელი   მისი   გაამხოკლა;
3381   პირსა   იხოკს,   ვარდსა   ობს,   ხელი   მისი   გაამხოკლა;   3316   სისხლსა,   მისგან   დადენილსა,   მხეც   ყოვლი   გაამლოკლა;
3382   სისხლსა,   მისგან   დადენილსა,   მხეც
  ყოვლი   გაამლოკლა;
       
3383   მისმან ფიც ხლა სიარულ მან შარა გ რძელი შეამ ოკლა.   3317   მისმან ფიც ხლა სიარულ მან შარა გ რძელი შეამ ოკლა.
3384     3318  
3385   მუნ   მივიდა,   სადა   იგი   მისნი   სპანი   დაეყარნეს .   3319   მუნ   მივიდა,   სადა   იგი   მისნი   სპანი   დაეყარნეს
3386   ნახე ,   იცნეს ;   რაგვარა
ცა   მართებს,   აგრე   გაეხარნეს.
  3320   ნახე
,   იცნეს ,   რაგვარა ცა   მართებს,   აგრე   გაეხარნეს.
3387   შერმა
დი სცა   ახარებდეს,   ფიცხლა  
კაცთა   თავნი   არნეს:
  3321   შერმა დი
სცა   ახარებდეს,   ფიცხლა ,   კაცთა   თავნი   არნეს:
3388   მოვიდაო,   აქანამდის   ვი თვის   ლხინ   გაგვემწარნ ეს!“   3322   მოვიდაო,   აქანამდის   ვი
თვის   ლხინ
  გაგვემწარნ ეს!“
3389     3323  
3390   გაეგება,   მოეხვია,   ზედა   და სდ
  პირი   ხელსა,
  3324   გაეგება,   მოეხვია,   ზედა   და   პირი   ხელსა,
3391   აკოცებდა,  სიხარულით  ცრემლსა ღვ რიდა ველთა  მრწყველსა ;   3325   აკოცებდა,  სიხარულით  ცრემლსა ღვ რიდა ველთა  მრწყველსა ;
3392   ესე   თქვა ,   თუ:   „ნეტარ,   ღმერთო,   ცხადსა   ვხედავ  
ანუ   ბნელსა?
  3326   ესე   თქვა  
თუ:     ნეტარ,   ღმერთო,   ცხადსა   ვხედავ ,   ანუ   ბნელსა?
3393   მე ვით ღირ ს ვარ ამას , რომე თვა ლნი ჩემნი  გჭვრეტდენ  მრთელსა!“ LF   3327   მე ვით ღირ ს ვარ ამას , რომე თვა ლნი ჩემნი  გჭვრეტდენ  მრთელსა!“ LF
3394     3328  
3395   ყმამან   მდაბლად   მოიკითხა,   ზედა   დას
  პირი   პირსა;
  3329   ყმამან   მდაბლად   მოიკითხა,   ზედა   დას
  პირი   პირსა;
3396   უბრძანა,   თუ:   „ღმერთსა  
მადლობ,   შენ   თუ   ჭირ ად   არა   გჭირსა!
  3330   უბრძანა,   თუ:   „ღმერთსა   მადლობ,   შენ   თუ   ჭირ   არა   გჭირსა!
3397   დიდებულთა   თაყვანის ცეს,   აკოცებდეს ,   ვინცა   ღირსა,   3331   დიდებულთა   თაყვანი  
ცეს,   აკოცებდეს  
ვინცა   ღირსა,
3398   ზარსა   სცემდეს,   უხაროდა   უფროსსა   და   თუ
ნდა   მცირსა.
  3332   ზარსა   სცემდეს,   უხაროდა   უფროსსა ,   თუ   ნდა   მცირსა.
3399     3333  
3400   ვიდეს,   სადა   საყოფად   სახლი   დგა   მუნ   აგებული.   3334   ვიდეს,   სადა   საყოფად   სახლი   დგა   მუნ   აგებული.
3401   მოვიდა ნახ ვად ყოველი  მის ქალაქ ისა კრებულ ი.   3335   მოვიდა ნახ ვად ყოველი  მის ქალაქ ისა კრებულ ი.
3402   მაშინვე   დაჯდა   ნადიმად   მორჭმული,   ლაღი,   შვებული .   3336   მაშინვე   დაჯდა   ნადიმად   მორჭმული,   ლაღი,   შვებული
3403   ენა   მის   დღისა   შვებასა   ყოლა   ვერ   იტყვის   ებული.   3337   ენა   მის   დღისა   შვებასა   ყოლა   ვერ   იტყვის   ებული.
3404     3338  
3405   შერმადინს   უთხრა,   უამბო   ყოველი   მისგან   ნახული ,   3339   შერმადინს   უთხრა,   უამბო   ყოველი   მისგან   ნახული
3406   ანუ   ვით  
პოვა   იგი   ყმა,   მისგანვე   მზედ   დასახული .
  3340   ანუ   ვით   პოვა   იგი   ყმა,   მისგანვე   მზედ   დასახული
3407   ავთანდილს   ცრემლი   უყოფდა,   უბნობდა   თვალ
დაფახული:
  3341   ავთანდილს   ცრემლი   უყოფდა,   უბნობდა   თვალ - დაფახული:
3408   უმისოდ   მყოფსა   სწორად   მიჩ
  ჩემთვის   დარბაზი   და   ხული“ .
  3342   უმისოდ   მყოფსა   სწორად   მიჩ   ჩემთვის   დარბაზი   და   ხული“
3409     3343  
3410     ამბავი   შინაური   ყველაკაი   მოახსენა:   3344     ამბავი   შინაური   ყველაკაი   მოახსენა:
3411   შენი   წას
  არვინ   იცის,   რაცა   მითხარ,   აგრე   ვქმენა!“
  3345   შენი   წას
  არვინ   იცის,   რაცა   მითხარ,   აგრე   ვქმენა!“
3412   მას   დღე   მუნით   არ   წავიდა,   ინადიმა,   გა
ისვენა,
  3346   მას   დღე   მუნით   არ   წავიდა,   ინადიმა,   გა ისვენა,
3413   ცისკრად   შეჯდა,   გაემართა,   დღე   რა   მზემან   გა
ათენა.
  3347   ცისკრად   შეჯდა,   გაემართა,   დღე   რა   მზემან   გა ათენა.
3414     3348  
3415   არცაღა   დაჯდა   ნადიმად,   არცა  
ქმნად   კვლა   ხალვათისა;
  3349   არცაღა   დაჯდა   ნადიმად,   არცა ღა   ქმნად  
ხალვათისა;
3416   შერმადინ   მახარობელი   წავა   მის
ისა   მათისა,
  3350   შერმადინ   მახარობელი   წავა   მის
ისა   მათისა,
3417   ფიცხლა  
წავიდა,   სავალი   სამ   დღე   ვლო   დღისა   ათისა.
  3351   ფიცხლა   წავიდა,   სავალი   სამ   დღე   ვლო   დღისა   ათისა.
3418   მას   ლომსა   შეყრ   უხარის   მის   მზისა   მოკამათისა .   3352   მას   ლომსა   ნახვ   უხარის   მის   მზისა   მოკამათისა .
3419     3353  
3420   შესთ
ლა:   „მეფე   უკადრი   ხარმცა   მორჭმით   და   დიდობით!
  3354   შესთ
ლა:   „მეფე   უკადრი   ხარმცა   მორჭმით   და   დიდობით!
3421   ამა   საქმესა   ვიკადრებ   შიშით,   კრძალვით   და   რიდობით :   3355   ამა   საქმესა   ვიკადრებ   შიშით,   კრძალვით   და   რიდობით ,
3422   მის   ყმისა   ვერას   ვერ   მცნობი  
უხმობდი   თავსა   ფლიდობით,
  3356   მის   ყმისა   ვერას   ვერ   მცნობი   უხმობდი   თავსა   ფლიდობით,
3423   აწ ვცან და  გაცნევ ყვ ელასა, მოვ ალ შვებით  და მშვიდობ ით“.   3357   აწ ვცან და  გაცნევ ყვ ელასა, მოვ ალ შვებით  და მშვიდობ ით“.
3424     3358  
3425   როსტევან     მეფე   უკადრი,   მორჭმული,   შეუპოველი .   3359   როსტევან     მეფე   უკადრი,   მორჭმული,   შეუპოველი
3426   შერმადინ მ ოციქულობა  თვით მოახს ენა ყოველი :   3360   შერმადინ მ ოციქულობა  თვით მოახს ენა ყოველი :
3427   ავთანდილ   მოვა   წინაშე,   მის   ყმისა   ვისმე   მპოველი“.   3361   ავთანდილ   მოვა   წინაშე,   მის   ყმისა   ვისმე   მპოველი“.
3428   ბრძანა: „ვ ცან ჩემი ღ მრთისაგან  სააჯო და ს ათხოველი“.   3362   ბრძანა: „ვ ცან ჩემი ღ მრთისაგან  სააჯო და ს ათხოველი“.
3429     3363  
3430   თინათინს ჰ კადრა შერმ ადინ, ნათე ლსა მას უღ ამოსა:   3364   თინათინს ჰ კადრა შერმ ადინ, ნათე ლსა მას უღ ამოსა:
3431   ავთანდილ   მოვა   წინაშე,   გკადრებს   ამბავსა   ამოსა“.   3365   ავთანდილ   მოვა   წინაშე,   გკადრებს   ამბავსა   ამოსა“.
3432   იგი   მით   აკრთ
ობს   ელვასა,   მზისა   უთამამოსა,
  3366   იგი   მით   აკრთ ობს   ელვასა,   მზისა  
უთამამოსა,
3433   მას საბოძვ არი უბოძა,  მისი ყველ აი დამოსა.   3367   მას საბოძვ არი უბოძა,  მისი ყველ აი დამოსა.
3434     3368  
3435   მეფე შეჯდა , გაეგება  ყმასა, მუნ ით მომავალ სა;   3369   მეფე შეჯდა , გაეგება  ყმასა, მუნ ით მომავალ სა;
3436   ამას   პირ
მზე   მეფისაგან   ივალებდა   ვითა   ვალსა.
  3370   ამას   პირ - მზე   მეფისაგან   ივალებდა   ვითა   ვალსა.
3437   მიეგება,   მოეგება   მხიარული   გულ
მხურვალსა,
  3371   მიეგება,   მოეგება   მხიარული   გულ - მხურვალსა,
3438   დიდებულთა  ჯარისაგან  ზოგი ჰგვან და ვითა მთ რვალსა.   3372   დიდებულთა  ჯარისაგან   ზოგი ჰგვა ნდა ვითა მ თრვალსა.
3439     3373  
3440   რა   მიეახლა,   გარდახდა   ყმა,   თაყვანი სცა   მეფესა;   3374   რა   მიეახლა,   გარდახდა   ყმა,   თაყვანი - სცა   მეფესა;
3441   აკოცა როსტ ან, მიმხვდ არმან ნიშა ტთა სიიეფე სა;   3375   აკოცა როსტ ან, მიმხვდ არმან ნიშა ტთა სიიეფე სა;
3442   გულ
მხიარულნი,   შვებულნი   მივლენ   დარბაზსა   სეფესა;
  3376   გულ - მხიარულნი,   შვებულნი   მივლენ   დარბაზსა   სეფესა;
3443   მის ყმისა  მოსლვა უხა რის ყოველს ა მუნ მეკრ ეფესა.   3377   მის ყმისა  მოსლვა უხა რის ყოველს ა მუნ მეკრ ეფესა.
3444     3378  
3445   მას   ავთანდილ   თაყვანი სცა ,   ლომთალომმა   მზეთამზესა .   3379   მას   ავთანდილ   თაყვანი - სცა  
ლომთა   ლომმან   მზეთა   მზესა.
3446   მუნ ბროლი  და ვარდ-გი შერი გაეტუ რფა სინაზე სა.   3380   მუნ ბროლი  და ვარდ-გი შერი გაეტუ რფა სინაზე სა.
3447   პირი მისი  უნათლეა სი ნათლესა ზე სთაზესა,   3381   პირი მისი  უნათლეა სი ნათლესა ზე სთა ზესა, LF
3448   სახლ-საყოფ   არა   მართებს,   ცამცა   გაიდარბაზე სა !   3382   სახლ-საყოფ   არა   მართებს,   ცამცა   გაიდარბაზე სა .
3449     3383  
3450   მას დღე და სხდეს ნადი მობად, გაა მრავლეს სმ ა და ჭამა;   3384   მას დღე და სხდეს ნადი მობად, გაა მრავლეს სმ ა და ჭამა;
3451   ყმასა მეფე  ასრე უჭვრ ეტს, ვითა  შვილსა ტკბ ილი მამა. LF   3385   ყმასა მეფე  ასრე უჭვრ ეტს, ვითა  შვილსა ტკბ ილი მამა. LF
3452   მათ ორთავე  აშვენებდა , ფიფქსა –  თოვნა, ვა რდსა – ნამ ა.   3386   მათ ორთავე  აშვენებდა , ფიფქსა –  თოვნა, ვა რდსა – ნამ ა.
3453   უხვად გასც ეს საბოძვა რი, მარგალ იტი, ვითა  დრამა.   3387   უხვად გასც ეს საბოძვა რი, მარგალ იტი, ვითა  დრამა.
3454     3388  
3455   სმა გარდახ და, თავის- თავის გაიყ არნეს მსმე ლნი შინა; LF   3389   სმა გარდახ და, თავის- თავის გაიყ არნეს მსმე ლნი შინა; LF
3456   დიდებულნი  არ გაუშვნე ს, ყმა დაი სვეს ახლოს  წინა;   3390   დიდებულნი  არ გაუშვნე ს, ყმა დაი სვეს ახლოს  წინა;
3457   მეფე ჰკითხ ავს, იგი ჰ კადრებს, რ აცა ჭირი დ აეთმინა,   3391   მეფე ჰკითხ ავს, იგი ჰ კადრებს, რ აცა ჭირი დ აეთმინა,
3458   მერმე მისი , უცნობოსა , რა ენახა , რა ესმინ ა.   3392   მერმე მისი , უცნობოსა , რა ენახა , რა ესმინ ა.
3459     3393  
3460   მას   ვახსენებდე ,   ნუ   გიკვირს,   თქმა   მჭირდეს   მიწყივ   ახისა !   3394   მას   ვახსენებდე ,   ნუ   გიკვირს,   თქმა   მჭირდეს   მიწყივ   ახისა :
3461   მზე თუ ვთქ ვა მსგავსი  მისი და ა ნუ მისისა  სახისა,   3395   მზე თუ ვთქ ვა მსგავსი  მისი და ა ნუ მისისა  სახისა,
3462   ვინ   უნახავ
ქმნის   გონება   ყოველთა   კაცთა   მნახისა;
  3396   ვინ   უნახავ - ქმნის   გონება   ყოველთა   კაცთა   მნახისა;
3463   ვარდი   დამჭნარი   ეკალთა   შუა,   შორს  
მყოფი,   ახ,   ის-ა!“
  3397   ვარდი   დამჭნარი   ეკალთა   შუა,   შორს - მყოფი,   ახ,   ის-ა!“
3464     3398  
3465   რა ჭირი კა ცსა სოფელმ ან მოუთმოს  მოუთმინამ ან,   3399   რა ჭირი  კ აცსა სოფელ მან მოუთმო ს მოუთმინა მან,
3466   ქაცვი   ლე
წამმან,   ზაფრან   იმსგავსოს   ფერად   მინამან .
  3400   ქაცვი   ლე წამმან,   ზაფრან   იმსგავსოს   ფერად   მინამან ,
3467   ავ ანდილ,   მისმან   მხსენებმან ,   ღაწვი   ცრემლითა   მინა   მან ,   3401   ავ
ანდილ,   მისმან   მხსენებმან ,   ღაწვი   ცრემლითა   მინამან .
3468   წვრილად   უამბო   ამბავი   მან,   მისმან   მონასმინამ ან :   3402   წვრილად   უამბო   ამბავი   მან,   მისმან   მონასმინამ ან .
3469     3403  
3470   ქვაბნი   ომითა   წაუხმან,   სახლად   აქვს   დევთა   სახლები,   3404   ქვაბნი   ომითა   წაუხმან,   სახლად   აქვს   დევთა   სახლები,
3471   საყვარელის ა მისისა ქ ალი ჰყავს  თვით ნაახლ ები,   3405   საყვარელის ა მისისა ქ ალი ჰყავს  თვით ნაახლ ები,
3472   ვეფხისა ტყ ავი აცვია,  ცუდად უჩს  სტავრა-ნა ხლები,   3406   ვეფხისა ტყ ავი აცვია,  ცუდად უჩს  სტავრა-ნა ხლები,
3473   აღარა ნახა ვს სოფელსა , ცეცხლი ს წვავს ახალ -ახლები“. LF   3407   აღარა ნახა ვს სოფელსა , ცეცხლი ს წვავს ახალ -ახლები“. LF
3474     3408  
3475   რა დაასრულ ა ამბავი,  საქმე მისი სა ჭირისა,   3409   რა დაასრულ ა ამბავი,  საქმე მისი სა ჭირისა,
3476   ნახვა   მის   მზისა   ნათლისა,   მის ,   თვალად   არდუხჭირის ა,   3410   ნახვა   მის   მზისა   ნათლისა,   მის  
თვალად   არ   დუხჭირისა,
3477   ეამა  
ქება   ვარდისა,   ბროლისა   განაჭვირის ა:
  3411   ეამა ; ქება   ვარდისა,   ბროლისა   განაჭვირის ა:
3478   ეგე   კმა   სიმხნე   სიმხნისად,   რადღა   ხარ   მომხვეჭი   რისა!“   3412   ეგე   კმა   სიმხნე   სიმხნისად,   რადღა   ხარ   მომხვეჭი   რისა!“
3479     3413  
3480   გამხიარულდ   თინათინ   ამა   ამბ ისა   სმენითა .   3414   გამხიარულდ   თინათინ   ამა   ამბ
ისა   სმენითა ;
3481   მას   დღე   იხარებს   სმისა   და   ჭამისა   არ
მოწყენითა,
  3415   მას   დღე   იხარებს   სმისა   და   ჭამისა   არ - მოწყენითა,
3482   კვლა   საწოლს   დახვდა   მის   მზისა   მონა   სიტყვითა   ბრძენითა :   3416   კვლა   საწოლს   დახვდა   მის   მზისა   მონა   სიტყვითა   ბრძენითა .
3483   მისლვა   ებრძანა ,   ეამა,   თქმა   არ   ეგების   ენითა.   3417   მისლვა   ებრძანა ;   ეამა,   თქმა   არ   ეგების   ენითა.
3484     3418  
3485   ყმა წავიდა  მხიარული,  ლმობიერი,  არ გამწყრ ალი,   3419   ყმა წავიდა  მხიარული,  ლმობიერი,  არ გამწყრ ალი,
3486   ლომი ,   მინდორს   ლომთათანა ,   ინდ რს   რული,   ფერ
ნამკრთალი,
  3420   ლომი  
მინდორს   ლომთა   თანა  
რული,   ფერ - ნამკრთალი,
3487   ყმა   სოფლისა   ხასიათი,   ჯავარ
სრული,   მრავალ
წყალი,
  3421   ყმა   სოფლისა   ხასიათი,   ჯავარ სრული,   მრავალ - წყალი,
3488   მაგრა ჰქონ და გულისათ ვის გული გ ულსა განაც ვალი.   3422   მაგრა ჰქონ და გულისათ ვის გული გ ულსა განაც ვალი.
3489     3423  
3490   მზე   უკადრი   ტახტსა   ზედა   ზის   მორჭმული,   არ
ნადევრი,
  3424   მზე   უკადრი   ტახტსა   ზედა   ზის   მორჭმული,   არ - ნადევრი,
3491   წყლად   ევფრატსა   უხვად   ერწყო   ედემს   რგული   ალვა   მჭევრი ,   3425   წყლად   ევფრატსა   უხვად   ერწყო   ედემს   რგული   ალვა   მჭევრი ;
3492   ბროლ-ბალახ შსა   აშვენებდა   თმა   გიშერი,   წარბი   ტევრი .   3426   ბროლ-ბალახ შსა   აშვენებდა   თმა   გიშერი,   წარბი   ტევრი ,
3493   მე   ვინ   ვაქებ?   ათენს   ბრძენთა ,   ხამს ,   აქებდეს   ენა   ბევრი!   3427   მე   ვინ   ვაქებ?   ათენს   ბრძენთა  
ხამს  
აქებდეს   ენა   ბევრი!
3494     3428  
3495   ყმა მხიარუ ლი წინაშე  დასვა სკამ ითა მისითა ;   3429   ყმა მხიარუ ლი წინაშე  დასვა სკამ ითა მისითა ;
3496   სხენან სავ სენი ლხინი თა, ორთავე  შესატყვის ითა;   3430   სხენან სავ სენი ლხინი თა, ორთავე  შესატყვის ითა;
3497   უბნობენ   ლაღნი,   წყლიანნი  
არა   სიტყვითა   მქისითა;
  3431   უბნობენ   ლაღნი,   წყლიანნი ,   არა   სიტყვითა   მქისითა;
3498   უთხრა: „ჰპ ოვეა, პატი ჟნი ნახენ  ძებნითა ვი სითა?“   3432   უთხრა: „ჰპ ოვეა, პატი ჟნი ნახენ  ძებნითა ვი სითა?“
3499     3433  
3500   ჰკადრა: „რ ა კაცსა სო ფელმან მის ცეს წადილი  გულისა,   3434   ჰკადრა: „რ ა კაცსა სო ფელმან მის ცეს წადილი  გულისა,
3501   ხსოვნა არა  ხამს ჭირი სა, ვით დღ ისა გარდას რულისა.   3435   ხსოვნა არა  ხამს ჭირი სა, ვით დღ ისა გარდას რულისა .
3502   ვპოვე ხე,  ტანი ალვის ა, სოფლისა  წყლითა რწ ყულისა,   3436   ვპოვე ხე,  ტანი ალვის ა, სოფლისა  წყლითა რწ ყულისა,
3503   მუნ   პირი,   მსგავსი   ვარდისა,   მაგრა   აწ   ფერ
ნაკლულისა.
  3437   მუნ   პირი,   მსგავსი   ვარდისა,   მაგრა   აწ   ფერ - ნაკლულისა.
3504     3438  
3505  
მუნ   სარო,   მსგავსი   ვარდისა,   ვნახე,   მისჭირდა,   მი-,   ნები;
  3439   მუნ   სარო,   მსგავსი   ვარდისა,   ვნახე,   მისჭირდა,   მი-,   ნები;
3506   იტყვის: «დ ავკარგე ბრ ოლი და სად ა რთავს ბრ ოლსა მინებ ი».   3440   იტყვის: «დ ავკარგე ბრ ოლი და სად ა რთავს ბრ ოლსა მინებ ი».
3507   მით ვიწვი,  რათგან ჩე მებრვე ცეც ხლი სწვავს  მოუთმინებ ი“.   3441   მით ვიწვი,  რათგან ჩე მებრვე ცეც ხლი სწვავს  მოუთმინებ ი“.
3508   მერმე კვლა  ჰკადრა ამ ბავი მან,  მისგან მონ ასმინები. LF   3442   მერმე კვლა  ჰკადრა ამ ბავი მან,  მისგან მონ ასმინები. LF
3509     3443  
3510   სიარულსა   მისგან   ძებნად ,   სრულ   პატიჟთა   მოსთვლის ,   ჭირსა ;   3444   სიარულსა   მისგან   ძებნად  
სრულ   პატიჟთა   მოსთვლის  
ჭირსა ,
3511   მერმე ჰკად რა, საწადლ ისა ღმერთმ ან პოვნა ვ ით აღირსა:   3445   მერმე ჰკად რა, საწადლ ისა ღმერთმ ან პოვნა ვ ით აღირსა:
3512   საწუთრო   და   სოფელს   ყოფა,   კაცი   უჩსო,   ვით   ნადირსა,   3446   საწუთრო   და   სოფელს   ყოფა,   კაცი   უჩსო,   ვით   ნადირსა,
3513   ოდენ ხელი  მხეცთა თან ა იარების  მინდორს, ტ ირსა.   3447   ოდენ ხელი  მხეცთა თან ა იარების  მინდორს, ტ ირსა.
3514     3448  
3515  
ნუ   მკითხავ,   ქება   რა   გკადრო ,   ჩემგან   რა   გაგეგონები ს?
  3449   ნუ   მკითხავ,   ქება   რა   გკადრო  
ჩემგან   ვით   გაგეგონები ს?
3516   მისსა მნახ ავსა ნახულ ი აღარა მო ეწონების; LF   3450   მისსა მნახ ავსა ნახულ ი აღარა მო ეწონების; LF
3517   თვალ
  მჭვრეტელ ,   ვით   მზისა   ციაგსა,   დაეღონების ;
  3451   თვალ   მჭვრეტელ თა ,   ვით   მზისა   ციაგსა,   დაეღონების :
3518   ვარდი   შექმნილ   ზაფრანად,   აწ   ია   შეიკონების !“   3452   ვარდი   შექმნილ   ზაფრანად,   აწ   ია   შეიკონების !“
3519     3453  
3520   წვრილად   ჰკადრა ,   რა   იცოდა     რა   ნახულ ად ,   რა   ნასმენად:   3454   წვრილად   ჰკადრა  
რა   იცოდა ,   რა   ნახულ ,   რა   ნასმენად:
3521   ვითა   ვეფხსა   წავარნა   და   ქვაბი   აქვსო   სახლად,   მენად;   3455  
ვითა   ვეფხსა   წავარნა   და   ქვაბი   აქვსო   სახლად,   მენად;
3522   ქალი   ახლავს   სასურველად ,   სულთა   დგმად   და   ჭირთა   თმენად “.   3456   ქალი   ახლავს   სასურველად ,   სულთა   დგმად   და   ჭირთა   თმენად ,
3523  
ვა ,   სოფელმან   სოფელს   მყოფი   ყოვლი   დასვა   ცრემლთა   დენად!
  3457   ვა
,   სოფელმან   სოფელს   მყოფი   ყოვლი   დასვა   ცრემლთა   დენად!
3524     3458  
3525   ქალსა   რა   ესმა   ამბავი,   მი
ხვდა   წადილი   ნებისა,
  3459   ქალსა   რა   ესმა   ამბავი,   მი ხვდა   წადილი   ნებისა,
3526   განათლდა პ ირი მთვარი სა, ვით ნა თლად ნავან ებისა;   3460   განათლდა პ ირი მთვარი სა, ვით ნა თლად ნავან ებისა;
3527   იტყვის:   „რა  
უთხრა   პასუხი   ას  
ნებ ისა   თნებისა,
  3461   იტყვის:   „რა   უთხრა   პასუხი  
  ნებ
ისა   თნებისა,
3528   რაა წამალი  მისისა წყ ლულისა გან კურნებისა?   3462   რაა წამალი  მისისა წყ ლულისა გან კურნებისა?
3529     3463  
3530   ყმა ეტყვის : „ვის აქვ ს მინდობა  კაცისა მომ ცქაფავისა?   3464   ყმა ეტყვის : „ვის აქვ ს მინდობა  კაცისა მომ ცქაფავისა?
3531   მან   ჩემთვის   დაწვა   თავის   დადვა,   არ
დასაწვავის ;
  3465   მან   ჩემთვის   დაწვა   თავის   დადვა,   არ - დასაწვავის ,
3532   დრო დამიც  ჩემგან მის ლვისა, მით ქვამს დადე ბა თავისა,   3466   დრო დამიც  ჩემგან მის ლვისა, მით ქვამს დადე ბა თავისა,
3533   მზე შემიფი ცავს თავის ა, ჩემგან  მზედ სახედ ავისა.   3467   მზე შემიფი ცავს თავის ა, ჩემგან  მზედ სახედ ავისა.
3534     3468  
3535  
ხამს   მოყვარე   მოყვრისათვ ის   თავი   ჭირსა   არდამრიდად ,
  3469   ხამს   მოყვარე   მოყვრისათვ ის   თავი   ჭირსა   არ   დამრიდად,
3536   გული   მისცეს   გულისათვის ,   სიყვარული     გზად   და   ხიდად;   3470   გული   მისცეს   გულისათვის ,   სიყვარული  
გზად   და   ხიდად;
3537   კვლა მიჯნუ რსა მიჯნურ ისა ჭირი უ ჩნდეს ჭირა დ დიდად,   3471   კვლა მიჯნუ რსა მიჯნურ ისა ჭირი უ ჩნდეს ჭირა დ დიდად,
3538   აჰა, მაქვს მცა უმისოს ა ლხინი არ მად, თავი  ფლიდად!“   3472   აჰა, მაქვს მცა უმისოს ა ლხინი არ მად, თავი  ფლიდად!“
3539     3473  
3540   მზე ეტყვის : „მომხვდა  ყოველი ჩე მი წადილი  გულისა:   3474   მზე ეტყვის : „მომხვდა  ყოველი ჩე მი წადილი  გულისა:
3541   პირველ, შე ნ მოხვე მშ ვიდობით, მ პოვნელი და კარგულისა,   3475   პირველ, შე ნ მოხვე მშ ვიდობით, მ პოვნელი და კარგულისა,
3542   მერ ,   ზრდა   სიყვარულის   გაქვს,   ჩემგან   დანერგულის ა,   3476   მერ
 
ზრდა   სიყვარულის   გაქვს,   ჩემგან   დანერგულის ა,
3543   ვპოვე წამა ლი გულისა,  აქამდის დ ადაგულისა!   3477   ვპოვე წამა ლი გულისა,  აქამდის დ ადაგულისა!
3544     3478  
3545  
საწუთრო   კაცსა   ყოველსა   ვითა   ტაროსი   უხვდების:
  3479   საწუთრო   კაცსა   ყოველსა   ვითა   ტაროსი   უხვდების:
3546   ზოგჯერ მზე ა და ოდესმ ე ცა რისხვ ით მოუქუხდ ების.   3480   ზოგჯერ მზე ა და ოდესმ ე ცა რისხვ ით მოუქუხდ ების.
3547   აქამდის   ჭირი   ჩემ   ზედა,   აწ   სე   ლხინ   უხვდების,   3481   აქამდის   ჭირი   ჩემზედა,   აწ   სე   ლხინ  
უხვდების,
3548   რათგან შვე ბა აქვს სო ფელსა, თვი თ რად ვინ  შეუწუხდები ს?   3482   რათგან შვე ბა აქვს სო ფელსა, თვი თ რად ვინ  შეუწუხდები ს?
3549     3483  
3550  
შენ   არ
გატეხა   კარგი   გჭირს   ზენაარისა,   ფიცისა.
  3484   შენ   არ - გატეხა   კარგი   გჭირს   ზენაარისა,   ფიცისა.
3551   ხამს   გასრულება   მოყვრისა   სიყვარულის   მტკიცისა ,   3485   ხამს   გასრულება   მოყვრისა   სიყვარულის   მტკიცისა ;
3552   ძებნა   წამლისა   მისისა   და   ცოდნა   ხამს  
უიცისა,
  3486   ძებნა   წამლისა   მისისა   და   ცოდნა   ხამს ,   უიცისა,
3553   ჩემი   თქვი,   რა   ვქმნა   ბნელ
ქმნილმან,   მზე   მიმეფაროს,   მი-,   ცისა?“
  3487   ჩემი   თქვი,   რა   ვქმნა   ბნელ - ქმნილმან,   მზე   მიმეფაროს,   მი-,   ცისა?“
3554     3488  
3555   ყმამან ჰკა დრა: „სიახ ლითა შევრთ ე ჭირი შვი დსა მე რვა ,   3489   ყმამან ჰკა დრა: „სიახ ლითა შევრთ ე ჭირი შვი დსა მე რვა ,
3556   ცუდი არის  დამზრალისა  გასათბობლ ად წყლისა  ბერვა,   3490   ცუდი არის  დამზრალისა  გასათბობლ ად წყლისა  ბერვა,
3557   ცუდი არის  სიყვარული,  ქვეით კოც ნა, მზისა  წვერვა,   3491   ცუდი არის  სიყვარული,  ქვეით კოც ნა, მზისა  წვერვა,
3558   თუ   გეახლო,   ერთხ   ვა   და ,   რა   მოგშორდე,   ათასჯერ   ვა!   3492   თუ   გეახლო,   ერთხ
  ვა  
და  
რა   მოგშორდე,   ათასჯერ   ვა!
3559     3493  
3560  
ვა   თუ   გავიჭრ ,   გაჭრილსა   სადა,   გლახ,   დამწვავს   სამ  
ალი!
  3494   ვა  
თუ   გავიჭრ ,   გაჭრილსა   სადა,   გლახ,   დამწვავს   სამ - ალი!
3561   გული   ძეს   საგნად   ისრისა,   მეს
რის   საკრავად   სამალი;
  3495   გული   ძეს   საგნად   ისრისა,   მეს რის   საკრავად   სამალი;
3562   ღე   სიცოცხლისა   ჩემისა   დღ სითგან   ჩანს   ნასამალი;   3496   რო   სიცოცხლისა   ჩემისა   დღ სითგან   ჩანს   ნასამალი;
3563   მალვა მწად ს, მაგრა გ არდახდა ჟა მი პატიჟთა  სამალი!   3497   მალვა მწად ს, მაგრა გ არდახდა ჟა მი პატიჟთა  სამალი!
3564     3498  
3565  
მესმა   თქვენი   ნაუბარი,   გავიგონე,   რაცა   ჰბრძანე ;
  3499   მესმა   თქვენი   ნაუბარი,   გავიგონე,   რაცა   ჰბრძანე !
3566   ვარდსა   ქაცვი   მოაპოვ ებს,   ეკალთამცა   რად   ვეფხანე ? !   3500   ვარდსა   ქაცვი   მოაპოვ
ებს,   ეკალთამცა   რად   ვეფხანე
!
3567   მაგრა ,   მზეო,   თავი   მზესა   ჩემთვის   სრულად   დააგვანე,   3501   მაგრა  
მზეო,   თავი   მზესა   ჩემთვის   სრულად   დააგვანე,
3568   სიცოცხლისა  საიმედო ნ იშანი რა წ ამატანე!“ LF   3502   სიცოცხლისა  საიმედო ნ იშანი რა წ ამატანე!“ LF
3569     3503  
3570   ყმა   ბილი   და   ტკბილ
ქართული,   სიკეთისა   ხელისმხდელ ი,
  3504   ყმა  
ბილი   და   ტკბილ - ქართული,   სიკეთისა   ხელის   მხდელი,
3571   ამა   ზედა   ეუბნების,   ვით   გაზრდილსა   ამო   მზრდელი;   3505   ამა
ზედა   ეუბნების,   ვით   გაზრდილსა   ამო   მზრდელი;
3572   ქალმან   მისც   მარგალიტ ი,   სრულქმნა   მისი   საწადელი,   3506   ქალმან   მისც
  მარგალიტ
ი,   სრულ   ქმნა   მისი   საწადელი,
3573   ღმერთმან   ქმნას   და   გაუსრულდეს   ლხინი   ესე   აწინდელი !   3507   ღმერთმან   ქმნას   და   გაუსრულდეს   ლხინი   ესე   აწინდელი .
3574     3508  
3575   რა სჯობს,  რა კაცმან  გიშერი ბრო ლ-ლალსა თა ნა ახიოს, LF   3509   რა სჯობს,  რა კაცმან  გიშერი ბრო ლ-ლალსა თა ნა ახიოს, LF
3576   ანუ ბაღს ა ლვა საროსა  ახლოს რგო ს, მორწყოს , ახიოს,   3510   ანუ ბაღს ა ლვა საროსა  ახლოს რგო ს, მორწყოს , ახიოს,
3577   მისსა   მჭვრეტელსა   ალხინოს,   ვერ
მჭვრეტსა   ავაგლახიოს !
  3511   მისსა   მჭვრეტელსა   ალხინოს,   ვერ - მჭვრეტსა   ავაგლახიოს :
3578   ვა   მოყვ რისა   გაყრილსა ,   ახი   ოს   ეყოს,   ახი  
ოს!
  3512   ვა   მოყვ
რისა   გაყრილსა  
ახი   ოს   ეყოს,   ახი ,   ოს!
3579     3513  
3580   მათ   მიხვდა   ლხინი   ყოველი   ერთმანერთი სა   ჭვრეტითა .   3514   მათ   მიხვდა   ლხინი   ყოველი   ერთმანერთი სა   ჭვრეტითა ;
3581   ყმა წამოვი და გაყრილი , მივა გულ ითა რეტითა .   3515   ყმა წამოვი და გაყრილი , მივა გულ ითა რეტითა .
3582   მზე   ტირს   სისხლისა   ცრემლითა,   ზღვისაცა   მეტის
მეტითა.
  3516   მზე   ტირს   სისხლისა   ცრემლითა,   ზღვისაცა   მეტის - მეტითა.
3583   იტყვის:   „ვერ   გაძღა   სოფელი,   ვა ,  
სისხლთა   ჩემთა   ხვრეტითა!“
  3517   იტყვის:   „ვერ   გაძღა   სოფელი,   ვა
,   ჩემთა   სისხლთა  
ხვრეტითა!“
3584     3518  
3585   ყმა წავიდა  სევდიანი,  მკერდსა ი ცემს, ამად  ილებს,   3519   ყმა წავიდა  სევდიანი,  მკერდსა ი ცემს, ამად  ილებს,
3586   რომე კაცსა  მიჯნურობა  ატირებს დ ა გააფრდილ ებს;   3520   რომე კაცსა  მიჯნურობა  ატირებს დ ა გააფრდილ ებს;
3587   რა ღრუბელი  მიეფარვის , მზე ხმელ ეთსა დააჩრ დილებს,   3521   რა ღრუბელი  მიეფარვის , მზე ხმელ ეთსა დააჩრ დილებს,
3588   მის მოყვრი სა მოშორვე ბა კვლა აბ ინდებს, არ  ადილებს. LF   3522   მის მოყვრი სა მოშორვე ბა კვლა აბ ინდებს, არ  ადილებს. LF
3589     3523  
3590   სისხლმან დ ა ცრემლმან  გარევით ღ აწვი ქმნის  ღარად და  ღარად;   3524   სისხლმან დ ა ცრემლმან  გარევით ღ აწვი ქმნის  ღარად და  ღარად;
3591   იტყვის:   „მზე   ჩემგან   თავისა  
კმა   დასადებლად   აღარად;
  3525   იტყვის:   „მზე   ჩემგან   თავისა   კმა   დასადებლად   აღარად;
3592   მიკვირს ,   თუ   გული   ალმასი   შავმან  
მწამმან   დაღა   რად!
  3526   მიკვირს  
თუ   გული   ალმასი   შავმან   მწამმან   დაღა   რად!
3593   ვირე ვნახვ იდე, სოფელ ო, მინდი ს ალხინოდ აღ არად!   3527   ვირე ვნახვ იდე, სოფელ ო, მინდი ს ალხინოდ აღ არად!
3594     3528  
3595  
ვინ   უწინ   ედემს   ნაზარდი   ალვა   მრ წყ ო,   და მრ ო,   მახია,
  3529   ვინ   უწინ   ედემს   ნაზარდი   ალვა   მრ ო,   მო მრ წყ ო,   მახია,
3596   დღეს საწუთ რომან ლახვ არსა მიმცა , დანასა მ ახია,   3530   დღეს საწუთ რომან ლახვ არსა მიმცა , დანასა მ ახია,
3597   დღეს გული  ცეცხლსა უშ რეტსა დაბმ ით დამიბა,  მახია.   3531   დღეს გული  ცეცხლსა უშ რეტსა დაბმ ით დამიბა,  მახია.
3598   აწყა   ვცან,   საქმე   სოფლისა   ზღაპარია   და   ჩმახია!“
  3532   აწყა   ვცან,   საქმე   სოფლისა   ზღაპარია   და   ჩმახია!“ .
3599     3533  
3600   ამას   მოსთქვამს,   ცრემლსა   აფრქვევს,   ათრთოლებს   და   აწანწარებს ,   3534   ამას   მოსთქვამს,   ცრემლსა   აფრქვევს,   ათრთოლებს   და   აწანწარებს .
3601   გულ
ამოსკვნით,   ოხ
ა-სულთქმით  
მიხრის   ტანსა,   მიაწარებს.
  3535   გულ - ამოსკვნით,   ოხ
ა-სულთქმით ,   მიხრის   ტანსა,   მიაწარებს.
3602   საყვარლისა  სიახლესა  მოშორვება  გაამწარებს ,   3536   საყვარლისა  სიახლესა  მოშორვება  გაამწარებს ,
3603   ვა ,   საწუთრო   ბოლოდ   თავსა   ასუდარებს,   აზეწარებს!   3537   ვა
,   საწუთრო   ბოლოდ   თავსა   ასუდარებს,   აზეწარებს!
3604     3538  
3605   ყმა მივიდა , საწოლს დ აჯდა, ზოგჯ ერ ტირს და  ზოგჯერ ბნ დების,   3539   ყმა მივიდა , საწოლს დ აჯდა, ზოგჯ ერ ტირს და  ზოგჯერ ბნ დების,
3606   მაგრა ახლა ვს გონებით ა საყვარელ სა, არ მოს წყდების;   3540   მაგრა ახლა ვს გონებით ა საყვარელ სა, არ  მო სწყდების; LF
3607   ვით   მწვან ილსა   თრთვილისაგ ან,   პირსა   ფერი   მოაკლდების .   3541   ვით   მწვან
ილსა   თრთვილისაგ ან,   პირსა   ფერი   მოაკლდების ,
3608   ხედავთ,   ვარდსა   უმზეობა   ვა   ადრე   დააჩნდების !   3542   ხედავთ,   ვარდსა   უმზეობა     ადრე   დააჩნდების !
3609     3543  
3610   საწოლს მჯდ ომმან პირს ა ცემით ბრ ოლი ბღუჯოს , ვარდი კო ნოს;   3544   გული   კრულია   კაცისა,   ხარბი   და   გაუძღომელი ,
3611   გულსა იდებ ს, იტყვის:  „კაცმან ჭ ირი ლხინსა  შეაწონოს;   3545   გული     ჟამ-ჟამად   ყოველთა   ჭირთა   მთმო,   ლხინთა  
დომელი ;
3612   ლხინმან სძ ლიოს, გაძლ ება ხამს,  ჭირი სთმოს  და ჟამთა  მონოს.        
3613   ვინ ქონება  არ იმადლო ს, მას სხვ ა ღმერთმან  რა აქონოს !        
3614          
3615  
გული   კრულია   კაცისა,   ხარბი   და   გაუძღომელი ,
       
3616   გული     ჟამ-ჟამად   ყოველთა   ჭირთა   მთმო,   ლხინთა   დომელი ,        
3617   გული – ბრმ ა, ურჩი ხე დვისა, თვი თ ვერას ვე რ გამზომელ ი,   3546   გული – ბრმ ა, ურჩი ხე დვისა, თვი თ ვერას ვე რ გამზომელ ი,
3618   ვერცა   ჰპატრონობს   სიკვდილი,   ვერც   პატრონი   რომელი!“   3547   ვერცა   ჰპატრონობს   სიკვდილი,   ვერც  
პატრონი   რომელი!“
3619     3548  
3620   რა   გულსა   უთხრა   გულისა ,   სიტყვანი   საგულისონი ,   3549   რა   გულსა   უთხრა   გულისა  
სიტყვანი   საგულისონი ,
3621   მან მარგალ იტნი მოიხვ ნა მის მზი სა სამეყვი სონი,   3550   მან მარგალ იტნი მოიხვ ნა მის მზი სა სამეყვი სონი,
3622   მის მზისა  მკლავსა ნა ბამნი, მათ  კბილთა შე სატყვისონი ,   3551   მის მზისა  მკლავსა ნა ბამნი, მათ  კბილთა შე სატყვისონი ,
3623  
პირ სა   და დვა,   აკოცა,   ცრემლი   სდის,   ვითა   ბისონი.
  3552   პირ   და დვა,   აკოცა,   ცრემლი   სდის,   ვითა   ბისონი.
3624     3553  
3625   რა გათენდა , კაცი მოვ ა მომკითხა ვი, დარბაზ ს მხმობი. LF   3554   რა გათენდა , კაცი მოვ ა მომკითხა ვი, დარბაზ ს მხმობი. LF
3626   ყმა   წავიდა   ლაღი,   ნაზი,   ნაღვიძები,   ძილ
ნაკრთობი.
  3555   ყმა   წავიდა   ლაღი,   ნაზი,   ნაღვიძები,   ძილ - ნაკრთობი.
3627   ერთმანერთს ა ეჯარვიან , დგას მჭვ რეტელთა ჯა რი მსწრობი ;   3556   ერთმანერთს ა ეჯარვიან , დგას მჭვ რეტელთა ჯა რი მსწრობი ;
3628   მეფე მინდო რს ეკაზმოდ ა, მოემზად ა დაბდაბ-ნ ობი.   3557   მეფე მინდო რს ეკაზმოდ ა, მოემზად ა დაბდაბ-ნ ობი.
3629     3558  
3630   მეფე   შეჯდა,   მაშინდელი   ზარი   აწმცა   ვით   ითქმოდა !   3559   მეფე   შეჯდა,   მაშინდელი   ზარი   აწმცა   ვით   ითქმოდა :
3631   ქოს-დაბდაბ თა ცემისაგ ან ყურთა ს იტყვა არ ი სმოდა,   3560   ქოს-დაბდაბ თა ცემისაგ ან ყურთა ს იტყვა არ ი სმოდა,
3632   მზესა ქორნ ი აბნელებდ ეს, ძაღლთა  რბოლა მიდ ამოდა;   3561   მზესა ქორნ ი აბნელებდ ეს, ძაღლთა  რბოლა მიდ ამოდა;
3633   მას დღე მა თგან დანაღ ვარი სისხლ ი ველთა მო ესხმოდა!   3562   მას დღე მა თგან დანაღ ვარი სისხლ ი ველთა მო ესხმოდა!
3634     3563  
3635   ინადირეს,   შემოიქცეს   მხიარულნი ,   მინდორს   რულნი ;   3564   ინადირეს,   შემოიქცეს   მხიარულნი  
მინდორს   რულნი ,
3636   შეიტანნეს  დიდებულნი,  თავადნი დ ა სპანი სრ ულნი;   3565   შეიტანნეს  დიდებულნი,  თავადნი დ ა სპანი სრ ულნი;
3637   დაჯდა, დახ ვდეს მოკაზ მულნი საჯდ ომნი და სრ ანი სრულნი ,   3566   დაჯდა, დახ ვდეს მოკაზ მულნი საჯდ ომნი და სრ ანი სრულნი ,
3638   ხმას სცემს  ჩანგი ჩაღ ანასა, მომ ღერალნი იყ ვნეს რულნი !   3567   ხმას სცემს  ჩანგი ჩაღ ანასა, მომ ღერალნი იყ ვნეს რულნი !
3639     3568  
3640   ყმა ახლოს  უჯდა მეფეს ა, ჰკითხვი და, ეუბნებ ოდა;   3569   ყმა ახლოს  უჯდა მეფეს ა, ჰკითხვი და, ეუბნებ ოდა;
3641   ბაგეთა   გასჭვირს   ბროლ-ლალი  
და   კბილთათ   ელვა   ჰკრთებოდა.
  3570   ბაგეთა  
გასჭვირს   ბროლ-ლალი ,   და   კბილთათ   ელვა   ჰკრთებოდა.
3642   ახლოს სხდე ს ღირსნი,  ისმენდეს,  შორს ჯარი  დაიჯრებოდა ,   3571   ახლოს სხდე ს ღირსნი,  ისმენდეს,  შორს ჯარი  დაიჯრებოდა ,
3643   უტარიელოდ  ხსენება არ ვისგან იკა დრებოდა.   3572   უტარიელოდ  ხსენება არ ვისგან იკა დრებოდა.
3644     3573  
3645   ყმამან რაც ა არვის უთ ხრის, კითხ ვად ვინმცა  გაუპირდა?   3574   ყმა   მივიდა   გულ - მოკლული,   ცრემლი   ველთა   მოედინა.
3646   მართალა, თ უ საუბარსა  აძვირებდა , ძვირად ღ ირდა;   3575   მართ   მისივე   სიყვარული   უარებდ ის    თვალთა   წინა.
3647   სმა გარდახ და, გაიყარ ნეს, ყმა წ ავიდა, მი- ცა-სჭირდა,   3576   ზო
ჯერ   ადგის,   ზოგჯერ   დაწვის,   ხელსა   რადმცა   დაეძინა!
3648   ვეღარ გასძ ლო, გული მ ისი აუჩუქდ ა, აუტირდა .   3577   რაცა   აჯა   დათმობისა   გულმან   ვისმცა   მოუსმინა!
3649          
3650   ყმა   მივიდა   გულ
მოკლული,   ცრემლი   ველთა   მოედინა.
       
3651   მართ   მისივე   სიყვარული   უარებდ   თვალთა   წინა.        
3652   ზო ჯერ   ადგის,   ზოგჯერ   დაწვის,   ხელსა   რადმცა   დაეძინა!        
3653  
რაცა   აჯა   დათმობისა   გულმან   ვისმცა   მოუსმინა!
       
3654     3578  
3655   წევს,   იტყვის:   „გულსა   სალხინო   რამცაღა   და
უსახეო?
  3579   წევს,   იტყვის:   „გულსა   სალხინო   რამცაღა   და უსახეო?
3656   მოგშორდი ,   ედემს   ნაზარდო  
ტანო   ლერწამო   და   ხეო,
  3580   მოგშორდი  
ედემს   ნაზარდო ,   ტანო   ლერწამო   და   ხეო,
3657   შენთა   მჭვრეტელთა   ნიშატო,   ვერ
მჭვრეტთა   სავაგლახეო ,
  3581   შენთა   მჭვრეტელთა   ნიშატო,   ვერ მჭვრეტთა   სავაგლახეო ,
3658   ცხადად   ნახვასა   არ   ღირს   ვარ,   ნეტარმცა   სიზმრ ივ   გნახეო!“   3582   ცხადად   ნახვასა   არ   ღირს   ვარ,   ნეტარმცა   სიზმრ ად   გნახეო!“
3659     3583  
3660   ამას მოსთქ მიდის ტირი ლით ცრემლი სა დასაღვა როთა;   3584   ამას მოსთქ მიდის ტირი ლით ცრემლი სა დასაღვა როთა;
3661   კვლა გულსა  ეტყვის: „ დათმობა ჰგ ვანდეს სიბ რძნისა წყა როთა.   3585   კვლა გულსა  ეტყვის: „ დათმობა ჰგ ვანდეს სიბ რძნისა წყა როთა.
3662   არ   დავთმოთ,   რა   ვქმნათ,   სევდასა,   მითხარ,   რა   მო
უგვაროთა?
  3586   არ   დავთმოთ,   რა   ვქმნათ,   სევდასა,   მითხარ,   რა   მო უგვაროთა?
3663   თუ   ლხინი   გვინდა   ღმრთისაგან ,   ჭირ
იცა   შევიწყნარო თა“.
  3587   თუ   ლხინი   გვინდა   ღმრთისაგან ,   ჭირ იცა   შევიწყნარო თა“.
3664     3588  
3665   კვლა   იტყვის:   „გულო,   რა ზომ ცა   გაქვს   სიკვდილისა   წადება,   3589   კვლა   იტყვის:   „გულო,   რა სდენ ცა   გაქვს   სიკვდილისა   წადება,
3666   სჯობს   სიცოცხლისა   გაძლება,   მის ად   თავისა   დადება ,   3590   სჯობს   სიცოცხლისა   გაძლება,   მის თვის   თავისა   დადება ;
3667   მაგრა დამა ლე, არ გაჩ ნდეს შენი  ცეცხლისა კ ვლა დება, LF   3591   მაგრა დამა ლე, არ გაჩ ნდეს შენი  ცეცხლისა კ ვლა დება, LF
3668   ავად შეჰფე რობს მიჯნუ რსა მიჯნურ ობისა ცხად ება!“   3592   ავად შეჰფე რობს მიჯნუ რსა მიჯნურ ობისა ცხად ება!“
3669   დათხოვ
  ავთანდილის   როსტევან   მეფესთანა   და   ვაზირის   საუბარი
  3593   დათხოვ   ავთანდილის   როსტევან   მეფესთანა  
ვაზირის   საუბარი
3670          
3671   რა გათენდა , შეეკაზმა , ყმა გავი და ადრე გა რე;   3594   რა გათენდა , შეეკაზმა , ყმა გავი და ადრე გა რე;
3672   იტყვის:   „ნეტარ ,   მიჯნურობა   არ   დამაჩნდეს,   და-მცა-ვფა რე!“   3595   იტყვის:   „ნეტარ  
მიჯნურობა   არ   დამაჩნდეს,   და-მცა-ვფა რე!“
3673   დათმობასა   ეაჯების  
გულსა :   შენ   რა   მოუგვარე!“
  3596   დათმობასა   ეაჯების :   გულსა  
შენ   რა   მოუგვარე!“
3674   ცხენსა შეჯ და, წამოვი და ვაზირის ა სახლსა მ თვარე.   3597   ცხენსა შეჯ და, წამოვი და ვაზირის ა სახლსა მ თვარე.
3675     3598  
3676   ვაზირმან ც ნა, გაეგებ ა: „ჩემსა  მზეა ამოსრ ული,   3599   ვაზირმან ც ნა, გაეგებ ა: „ჩემსა  მზეა ამოსრ ული,
3677   ამას   თურ
  მახარებდა   დღეს   ნიშანი   სახარული!“
  3600   ამას   თურ   მახარებდა   დღეს   ნიშანი   სახარული!“
3678   მიეგება,   თაყვანი სცა,   ჰკადრა   სრულსა   ქება   სრული .   3601   მიეგება,   თაყვანი - სცა,   ჰკადრა   სრულსა   ქება   სრული :
3679  
ხამს   სტუმარი   სასურველი,   მასპინძელი     მხიარული
.
  3602   ხამს   სტუმარი   სასურველი,   მასპინძელი  
მხიარული .
3680     3603  
3681   ყმა გარდას ვა მასპინძ ელმან, არ  ღაფალმან,  ავმან, უქმ ან;   3604   ყმა გარდას ვა მასპინძ ელმან, არ  ღაფალმან,  ავმან, უქმ ან;
3682   ფერხთა ქვე შე ხატაურს ა უფენენ დ ა მიწად უქ მან.   3605   ფერხთა ქვე შე ხატაურს ა უფენენ დ ა მიწად უქ მან.
3683   ყმამან   სახლი   გა
ანათლა,   ვით   სამყარო   მზისა   შუქმან;
  3606   ყმამან   სახლი   გა ანათლა,   ვით   სამყარო   მზისა   შუქმან;
3684   თქვეს: „სუ რნელი სული  ვარდთა დღ ეს მოგვბერ ა ქვენა ბუ ქმან“.   3607   თქვეს: „ ს ურნელი სულ ი ვარდთა დ ღეს მოგვბე რა ქვენა ბ უქმან“.
3685     3608  
3686   დაჯდა, მის თა შემხედვ ელთა გული  მათი მართლ ად ხელეს, LF   3609   დაჯდა, მის თა შემხედვ ელთა გული  მათი მართლ ად ხელეს, LF
3687   მისთა მჭვრ ეტთა მისთვ ის ბნედა თ ავისათვის  ისახელეს, LF   3610   მისთა მჭვრ ეტთა მისთვ ის ბნედა თ ავისათვის  ისახელეს, LF
3688   სულთქმა ბე ვრი აათასე ს, აღარა თ უ აერთხელე ს.   3611   სულთქმა ბე ვრი აათასე ს, აღარა თ უ აერთხელე ს.
3689   გაყრა ბრძა ნეს, გაიყა რნეს, ჯალა ბობა გაათხ ელეს.   3612   გაყრა ბრძა ნეს, გაიყა რნეს, ჯალა ბობა გაათხ ელეს.
3690     3613  
3691   რა ჯალაბი  გაიყარა, ყ მა ვაზირსა  ეუბნების,   3614   რა ჯალაბი  გაიყარა, ყ მა ვაზირსა  ეუბნების,
3692   ეტყვის: „შ ენი დამალუ ლი დარბაზს  არა არ იქ მნების;   3615   ეტყვის: „შ ენი დამალუ ლი დარბაზს  არა არ იქ მნების;
3693   რაცა   გწადდეს   საურავი,   მეფე   იქ
  და   შენ   გეთნების,
  3616   რაცა   გწადდეს   საურავი,   მეფე   იქ   და   შენ   გეთნების,
3694   გა გონენ   ჭირ   ჩემ ი,   მკურნე,   რაცა   მეკურნების !   3617   გა გონენ   ჭირ
  ჩემ
ი,   მკურნე,   რაცა   მეკურნების .
3695     3618  
3696  
მის   ყმისა   ცეცხლი   მედების,   წვა   მჭირს   მისისა   მწველისა;
  3619   მის   ყმისა   ცეცხლი   მედების,   წვა   მჭირს   მისისა   მწველისა;
3697   მკლავს   სურვილი   და   ვერ
ნახვა   ჩემისა   სასურველის ა;
  3620   მკლავს   სურვილი   და   ვერ - ნახვა   ჩემისა   სასურველის ა;
3698   მას   ჩემთვის   სულ
ნი   არ   შურდეს,   შეზღვა   ხამს   შეუზღველის ა;
  3621   მას   ჩემთვის   სულ ნი   არ   შურდეს,   შეზღვა   ხამს   შეუზღველის ა;
3699   ხამს სიყვა რული მოყვრ ისა უხვისა , უშურველი სა.   3622   ხამს სიყვა რული მოყვრ ისა უხვისა , უშურველი სა.
3700     3623  
3701  
მისი   ნახვა   გულსა   ჩემსა   ვითა   ბადე   დაებადა,
  3624   მისი   ნახვა   გულსა   ჩემსა   ვითა   ბადე   დაებადა,
3702   მუნვე   დარჩა,   დათმობაცა   მას   თანავე   დაება ,   და-;   3625   მუნვე   დარჩა,   დათმობაცა   მასთანავე   დაება  
და-;
3703   რათგან   დასწვავს   მოახლეთა,   ღმერთსა   მზედცა   დაებადა !   3626   რათგან   დასწვავს   მოახლეთა,   ღმერთსა   მზედცა   დაებადა ,
3704   მერმე ასმა თ ჩემთვის  დისა მართ  დად უფრო დ აებადა.   3627   მერმე ასმა თ ჩემთვის  დისა მართ  დად უფრო დ აებადა.
3705     3628  
3706  
ოდეს   წამოვე,   შევჰფიცე   ფიცითა   საშინელითა :
  3629   ოდეს   წამოვე,   შევჰფიცე   ფიცითა   საშინელითა :
3707   «კვლა მოვა ლ, გნახავ  პირითა არ  მტერთა საწ უნელითა;   3630   «კვლა მოვა ლ, გნახავ  პირითა არ  მტერთა საწ უნელითა;
3708   შენსა მე ვ ეძებ ნათელ სა, შენ ხა რ გულითა ბ ნელითა»;   3631   შენსა მე ვ ეძებ ნათელ სა, შენ ხა რ გულითა ბ ნელითა»;
3709   ჟამია   ჩემგან   წას
ისა,   მით   მწვავს   ცეცხლითა   ნელითა.
  3632   ჟამია   ჩემგან   წას
ისა,   მით   მწვავს   ცეცხლითა   ნელითა.
3710     3633  
3711  
ყოველსავე   მართლად   გითხრობ,   არ   სიტყვასა   საკვეხელსა .
  3634   ყოველსავე   მართლად   გითხრობ,   არ   სიტყვასა   საკვეხელსა .
3712   მიმელის და  ვერ მისრუ ლ ვარ, ესე  მიდებს ცე ცხლსა ცხელ სა;   3635   მიმელის და  ვერ მისრუ ლვარ, ესე  მიდებს ცეც ხლსა ცხელს ა;
3713   ვერ   გა
უტეხ   ზენაარსა,   ვერ   გავსწირავ   ხელი   ხელსა,
  3636   ვერ   გა უტეხ   ზენაარსა,   ვერ   გავსწირავ   ხელი   ხელსა,
3714   რამცა სადა  გაუმარჯვდ ა კაცსა, ფ იცთა გამტე ხელსა!   3637   რამცა სადა  გაუმარჯვდ ა კაცსა, ფ იცთა გამტე ხელსა!
3715     3638  
3716  
რაცა   გითხ ,   ჩემ   მაგიერ   როსტანს   ჰკადრე,   მიედ   სრასა;
  3639   რაცა   გითხ
  ჩემ   მაგიერ   როსტანს   ჰკადრე,   მიედ   სრასა;
3717   თავმან   მისმან,     ფიცით   გეტყვი   შენ ,   ვაზირსა,   ოსტას
სა ,  
  3640   თავმან   მისმან,  
ფიცით   გეტყვი   შენ  
ვაზირსა,   ოსტას
სა :
3718   არ   შე იპყრობს,   არ   დავდგები,   თუ   შემიპყრობს ,   მაქნევს   რასა?   3641   არ   შე
იპყრობს,   არ   დავდგები,   თუ   შემიპყრობს ,   მაქნევს   რასა?
3719   მიშველე   რა,   გული   ცეცხლმან   არ   დამიჭრას,   არ   სრასა!   3642   მიშველე   რა,   გული   ცეცხლმან   არ   დამიჭრას,   არ
  სრასა!
3720     3643  
3721   კადრე:   «ვინ   გაქოს   ყოველმან   პირმან   არ
მეუზრახემა ნ!
  3644   ,, კადრე:   «ვინ   გაქოს   ყოველმან   პირმან   არ - მეუზრახემა ნ!
3722   ვითა   ვიშიშვი,   გაცნობოს   ღმერთმან,   ნათელთა   სახემან !   3645   ვითა   ვიშიშვი,   გაცნობოს   ღმერთმან,   ნათელთა   სახემან ;
3723   მაგრა   მან   ყმამან   ცეცხლითა   დამწვა
,   ალვისა   სა ხემან,
  3646   მაგრა   მან   ყმამან   ცეცხლითა   დამწვა ,   ალვისა  
ხემან,
3724   გული   წამსავე   წამიღო,     ვერათ   ვერ   შევინახე,     მან .   3647   გული   წამსავე   წამიღო,  
ვერათ   ვერ   შევინახე,  
მან
3725     3648  
3726  
აწ,   მეფეო,   უმისობა   ჩემგ   ყოლა   არ   ეგების;
  3649   « აწ,   მეფეო,   უმისობა   ჩემგ
  ყოლა   არ   ეგების;
3727   გული   მას   აქვს,   უგულოსა  
აქა   ხელი   რა   მეხდების?
  3650   გული   მას   აქვს,   უგულოსა ,   აქა   ხელი   რა   მეხდების?
3728   თუ რას ვარ გებ, პირვე ლ ხვალმე თ ვით სახელი  თქვენ მოგ ხვდების;   3651   თუ რას ვარ გებ, პირვე ლ ხვალმე თ ვით სახელი  თქვენ მოგ ხვდების;
3729   ვერას ვარგ ებ, გულსა  დავსდებ, ჩ ემი ფიცი ა რ გატყდები ს.   3652   ვერას ვარგ ებ, გულსა  დავსდებ, ჩ ემი ფიცი ა რ გატყდები ს.
3730     3653  
3731  
წას
  ჩემი   გულსა   თქვენსა   არ   ეწყინოს,   არ   დაჭმუნდეს;
  3654   « წას
  ჩემი   გულსა   თქვენსა   არ   ეწყინოს,   არ   დაჭმუნდეს;
3732   თავსა   ჩემსა   გაგებული   იქმნას,   რაც   ღმერთსა   უნდეს;   3655   თავსა   ჩემსა   გაგებული   იქმნას,   რაც  
ღმერთსა   უნდეს;
3733   მანვე   ქმნას   და   გა იმარჯვდეს,   თქვენი   თქვენკე   და-ვე-ბრუნ დეს.   3656   მანვე   ქმნას   და   გა იმარჯვდეს,   თქვენი   თქვენკე   და-ვე-ბრუნ დეს.
3734   არ   მო ბრუნდე
,   თქვენმცა   სუფევთ,   მტერი   თქვენი   დაძაბუნდეს ! »
  3657   არ   მო
ბრუნდე ,   თქვენმცა   სუფევთ,   მტერი   თქვენი   დაძაბუნდეს
» .
3735     3658  
3736   კვლა   პირ
მზე   ეტყვის   ვაზირსა:   „მე   სიტყვა   შევამცირეო ,
  3659   კვლა   პირ - მზე   ეტყვის   ვაზირსა:   „მე   სიტყვა   შევამცირეო ,
3737   წა, ესე ჰკ ადრე მეფეს ა, შე-ვინ- ვიდოდეს ვი რეო;   3660   წა, ესე ჰკ ადრე მეფეს ა, შე-ვინ- ვიდოდეს ვი რეო;
3738   მიაჯე ამოდ  გაშვება დ ა თავი გაი გმირეო,   3661   მიაჯე ამოდ  გაშვება დ ა თავი გაი გმირეო,
3739   ასი ათასი  წითელი შენ  ქრთამად შ ეიწირეო“. LF   3662   ასი ათასი  წითელი შენ  ქრთამად შ ეიწირეო“. LF
3740     3663  
3741   ვაზირმან უ თხრა სიცილ ით: „ქრთამ ი შენ გქონ დეს შენია!   3664   ვაზირმან უ თხრა სიცილ ით: „ქრთამ ი შენ გქონ დეს შენია!
3742   შენგან კმა  ჩემად წყა ლობად, რომ ე გზა გაგი ჩენია.   3665   შენგან კმა  ჩემად წყა ლობად, რომ ე გზა გაგი ჩენია.
3743   მაგას რა ვ ჰკადრებ მე ფესა, რაცა  აწ თქვენგ ან მსმენია ,   3666   მაგას რა ვ ჰკადრებ მე ფესა, რაცა  აწ თქვენგ ან მსმენია ,
3744   ვიცი, უცილ ოდ ამავსებ ს, შოება ა რსაწყენია.   3667   ვიცი, უცილ ოდ ამავსებ ს, შოება ა რ საწყენია .
3745     3668  
3746  
თავმან   მისმან,   მუნვე   მომკლავს,   ვეჭვ,   წამიცა   არ   წამაროს!
  3669   თავმან   მისმან,   მუნვე   მომკლავს,   ვეჭვ,   წამიცა   არ   წამაროს!
3747   შენი ოქრო  შენვე დაგრ ჩეს, მე, გ ლახ, მიწა  მესამაროს;   3670   შენი ოქრო  შენვე დაგრ ჩეს, მე, გ ლახ, მიწა  მესამაროს;
3748   მომკალ,   კაცსა   სიცოცხლისა   სწორად   რაცა   მოეხმაროს !   3671   მომკალ,   კაცსა   სიცოცხლისა   სწორად   რაცა   მოეხმაროს ;
3749   არ ითქმის  და ვერცა ვ იტყვი, რა  გინდა ვინ  მისაგმაროს .   3672   არ ითქმის  და ვერცა ვ იტყვი, რა  გინდა ვინ  მისაგმაროს .
3750     3673  
3751  
გზა   არ   წავა   თავსა   წინა,   სიცოცხლე,   გლახ,   ვით   გათნიო?
  3674   გზა   არ   წავა   თავსა   წინა,   სიცოცხლე,   გლახ,   ვით   გათნიო?
3752   ამიკლებს   და   ანუ   მომკლავს:   «ეგე   სიტყვა   ვითა   სთქვიო? !   3675   ამიკლებს   და   ანუ   მომკლავს:   «ეგე   სიტყვა   ვითა   სთქვიო?
3753   რად   არ   მუნვე   გაიგონე,   რად   ხარ   შმაგი   აგეთიო ?! »
  3676   რად   არ   მუნვე   გაიგონე,   რად   ხარ   შმაგი   აგეთიო
» .
3754   სჯობს სიკვ დილი აკლებ ასა, ამას  თავსა აწვე  ვსწვრთიო.   3677   სჯობს სიკვ დილი აკლებ ასა, ამას  თავსა აწვე  ვსწვრთიო.
3755     3678  
3756  
თუ   მეფეცა   გაგიშვებდე ს,   თვით   ლაშქარნი   რად   მოღორდენ ?
  3679   თუ   მეფეცა   გაგიშვებდე ს,   თვით   ლაშქარნი   რად   მოღორდენ ,
3757   რად   გაგიშვან,   რად   დაღო დენ,   ანუ   მზესა   რად   მოშორდენ?   3680   რად   გაგიშვან,   რად   დაღო დენ,   ანუ   მზესა   რად   მოშორდენ?
3758   შენ   წახვიდე,   მტერნი   ჩვენნი   დაგვთამამდ ენ,   გაგვისწორდ ენ .   3681   შენ   წახვიდე,   მტერნი   ჩვენნი   დაგვთამამდ ენ,   გაგვისწორდ ენ !
3759   ეგე ასრე ა რ იქმნების , ვითა ჩიტ ნი არ გაქო რდენ“.   3682   ეგე ასრე ა რ იქმნების , ვითა ჩიტ ნი არ გაქო რდენ“.
3760     3683  
3761   ყმა ატირდა , ცრემლით  უთხრა: „ხა მს, თუ დან ა გულსა ვი ცი;   3684   ყმა ატირდა , ცრემლით  უთხრა: „ხა მს, თუ დან ა გულსა ვი ცი;
3762   ჰე,   ვაზირო,   შეგეტყვები ს,   სიყვარული   არ   თურ   იცი ;   3685   ჰე,   ვაზირო,   შეგეტყვები ს,   სიყვარული   არ   თურ   იცი ,
3763   ანუ   სხვაცა   არ   გინახავს   მოყვრობა   და   არცა   ფიცი ?   3686   ანუ   სხვაცა   არ   გინახავს   მოყვრობა   და   არცა   ფიცი ,
3764   თუ გინახავ ს, უმისოსა  ჩემი ლხინ ი ვით ამტკ იცი?!   3687   თუ გინახავ ს, უმისოსა  ჩემი ლხინ ი ვით ამტკ იცი?!
3765     3688  
3766  
მზე   დაბრუნდა,   არ   ვიც
ი,   მზესა   რა  
ცა   დააბრუნვებ ს!
  3689   მზე   დაბრუნდა,   არ  
ვიც ოდ ი,   მზესა   რა ცა   დააბრუნვებ ს!
3767   აწ  
უშველოთ,   გვიჯობს,   იგი   ნაცვლად   დღესა   დაგვითბუნვ ებს,
  3690   აწ   უშველოთ,   გვიჯობს,   იგი   ნაცვლად   დღესა   დაგვითბუნვ ებს,
3768   ჩემი ჩემებ რ არვინ იც ის, რა მამ წარებს, რა  მატკბუნვე ბს;   3691   ჩემი ჩემებ რ არვინ იც ის, რა მამ წარებს, რა  მატკბუნვე ბს;
3769   ცუდთა კაცთ ა საუბარი  კაცსა მეტა დ დააჭმუნვ ებს.   3692   ცუდთა კაცთ ა საუბარი  კაცსა მეტა დ დააჭმუნვ ებს.
3770     3693  
3771  
მეფე   ანუ   მისნი   სპანი,   ნეტარ,   ხელსა   რასა   მხდიან!
  3694   მეფე   ანუ   მისნი   სპანი,   ნეტარ,   ხელსა   რასა   მხდიან!
3772   აწ ვითამცა  უცნობოსა  გაუწყვედლა დ ცრემლნი  მდიან.   3695   აწ ვითამცა  უცნობოსა  გაუწყვედლა დ ცრემლნი  მდიან.
3773   სჯობს ,   წავიდე,   არ   გავტეხნე,   კაცსა   ფიცნი   გამოსცდიან ;   3696   სჯობს  
წავიდე,   არ   გავტეხნე,   კაცსა   ფიცნი   გამოსცდიან ;
3774   ჭირნი ,   მისგან   უნახავნი,   დია,   ვისმე   გარდუხდიან ?   3697   ჭირნი  
მისგან   უნახავნი,   დია,   ვისმე   გარდუხდიან ?
3775     3698  
3776  
აწ,   ვაზირო,   მაგა   პირსა   გული   კრული   ვით   მოგთმინდეს ?
  3699   აწ,   ვაზირო,   მაგა   პირსა   გული   კრული   ვით   მოგთმინდეს ?
3777   რკინა ,   ჩემი   მონაცვალე,   ხამს ,   გაცვილდეს,   არ   გატინდეს;   3700   რკინა  
ჩემი   მონაცვალე,   ხამს  
გაცვილდეს,   არ   გატინდეს;
3778   ვერ   გარდვიხდი   ცრემლთა   მისთა,   ჯეონიცა   თვალთა   მდინდეს,   3701   ვერ   გარდვიხდი   ცრემლთა   მისთა,   ჯეონიცა   თვალთა  
მდინდეს,
3779   მომეხმარე,  ნუთუ ჩემგ ან მოხმარე ბა შენცა გ ინდეს.   3702   მომეხმარე,  ნუთუ ჩემგ ან მოხმარე ბა შენცა გ ინდეს.
3780     3703  
3781  
არ   გამიშვებს,   გავიპარვი,   წავალ   მათგან   შეუგებლად;
  3704   არ   გამიშვებს,   გავიპარვი,   წავალ   მათგან   შეუგებლად;
3782   ვითა   მნუკევს,   ეგრე   დავ
რთო   გული   ცეცხლთა   მოსადებლად .
  3705   ვითა   მნუკევს,   ეგრე   დავ რთო   გული   ცეცხლთა   მოსადებლად .
3783   ვიცი ,   ჩემთვის   არას   გიზამს,   თუ   არ   უნდი   გასაძებლად ;   3706   ვიცი  
ჩემთვის   არას   გიზამს,   თუ   არ   უნდი   გასაძებლად
3784   თქვი,   რა   გინდა   წაგეკიდოს,   თავი   დადევ   საწამებლად !
  3707   თქვი,   რა   გინდა   წაგეკიდოს,   თავი   დადევ   საწამებლად
.
3785     3708  
3786   ვაზირმან თ ქვა: „შენი  ცეცხლი მე ცა ცეცხლად  მომედების ,   3709   ვაზირმან თ ქვა: „შენი  ცეცხლი მე ცა ცეცხლად  მომედების ,
3787   ვეღარ  
უჭვრეტ   ცრემლთა   შენთა,   სოფელიცა   გაქარდების ;
  3710   ვეღარ   უჭვრეტ   ცრემლთა   შენთა,   სოფელიცა   გაქარდების ;
3788   ზოგჯერ   თქმა   სჯობს   არა
თქმასა,   ზოგჯერ   თქმითაც   დაშავდების .
  3711   ზოგჯერ   თქმა   სჯობს   არა - თქმასა,   ზოგჯერ   თქმითაც   დაშავდების .
3789   ვიტყვი,   მოვკვდე,   არა   მგამა,   ჩემი   მზეცა   თქვენ   მოგხვდების !“
  3712   ვიტყვი,   მოვკვდე,   არა   მგამა,   ჩემი   მზეცა   თქვენ   მოგხვდების !“ .
3790     3713  
3791   რა ვაზირმა ნ ესე უთხრ ა, ადგა, დ არბაზს გაე მართა.   3714   რა ვაზირმა ნ ესე უთხრ ა, ადგა, დ არბაზს გაე მართა.
3792   მეფე დახვდ ა შეკაზმულ ი, პირი მზ ეებრ ეწაღმ ართა.   3715   მეფე დახვდ ა შეკაზმულ ი, პირი მზ ეებრ ეწაღმ ართა.
3793   შეუშინდა,   საწყენლისა   მოხსენება   ვერ   შემართა ,   3716   შეუშინდა,   საწყენლისა   მოხსენება   ვერ   შემართა ;
3794   დაყრით დად გა, იგონებ და არ საქმ ეთა საომარ თა.   3717   დაყრით დად გა, იგონებ და არ საქმ ეთა საომარ თა.
3795     3718  
3796   მეფემან   ნახა   ვაზირი   დაღრეჯით ,   დაყმუნვებუ ლი ,   3719   მეფემან   ნახა   ვაზირი   დაღრეჯით  
დაყმუნვებუ ლი .
3797   უბრძანა: „ რა გჭირს,  რა იცი, რა დ მოხვე შე ჭირვებული?   3720   უბრძანა:   „რა გჭირს,  რა იცი, რ ად მოხვე შ ეჭირვებული ?“
3798   მან ჰკადრა : „არა ვიც იო, მართ ვ არ თავისა  ვებული,   3721   მან ჰკადრა : „არა ვიც იო, მართ ვ არ თავისა  ვებული,
3799   მართალ ხარ თ, მომკლათ , რა გესმა ს ამბავი გ აკვირვებულ ი.   3722   მართალ ხარ თ, მომკლათ , რა გესმა ს ამბავი გ აკვირვებულ ი.
3800     3723  
3801  
ჩემი   ჭმუნვა   ჭირსა   ჩემსა   არცა   მატს  
და   არცა   სდიდობს;
  3724   ჩემი   ჭმუნვა   ჭირსა   ჩემსა   არცა   მატს ,   და   არცა   სდიდობს;
3802   მეშინიან,  თუცა შიშსა  მოციქული  არ დარიდობ ს.   3725   მეშინიან,  თუცა შიშსა  მოციქული  არ დარიდობ ს.
3803   აწ ავთანდი ლ გეთხოვებ ის, მოაჯეო ბს, არ წამ კიდობს,   3726   აწ ავთანდი ლ გეთხოვებ ის, მოაჯეო ბს, არ წამ კიდობს,
3804   უმისყმისოდ  სოფელსა დ ა საწუთროს ა მისთვის  ფლიდობს“. LF   3727   უმისყმისოდ  სოფელსა დ ა საწუთროს ა მისთვის  ფლიდობს“. LF
3805     3728  
3806   რაცა   იცოდა,   ყველაი   ჰკადრა   მოშიშრად   ენითა ,   3729   რაცა   იცოდა,   ყველაი   ჰკადრა   მოშიშრად   ენითა ;
3807   კვლა მოახს ენა: „რამც ა სცან სიტ ყვითა ესოდ ენითა,   3730   კვლა მოახს ენა: „რამც ა სცან სიტ ყვითა ესოდ ენითა,
3808   თუ რაგვარ  მყოფი მინა ხავს, თუ რ აგვარ ცრემ ლთა დენითა !   3731   თუ რაგვარ  მყოფი მინა ხავს, თუ რ აგვარ ცრემ ლთა დენითა !
3809   მართალ ხარ თ, თუმცა რ ისხვანი ჩე მთვის იანა ზდენითა“. LF   3732   მართალ ხარ თ, თუმცა რ ისხვანი ჩე მთვის იანა ზდენითა“. LF
3810     3733  
3811   რა მეფემან  მოისმინა,  გაგულისდა , გაავცნობ და,   3734   რა მეფემან  მოისმინა,  გაგულისდა , გაავცნობ და,
3812   ფერი ჰკრთა  და გასაში შრდა, შემხ ედველთა შე აშთობდა;   3735   ფერი ჰკრთა  და გასაში შრდა, შემხ ედველთა შე აშთობდა;
3813   შეუზახნა:   „რა   სთქვი,   შმაგო,   მაგას   სხვამცა   ვინ   მითხრობდა !   3736   შეუზახნა:   „რა   სთქვი,   შმაგო,   მაგას   სხვამცა   ვინ   მითხრობდა ;
3814   ავსა კაცსა  ურჩევნია,  ავსამცა რ ას ადრე სც ნობდა!   3737   ავსა კაცსა  ურჩევნია,  ავსამცა რ ას ადრე სც ნობდა!
3815     3738  
3816  
ვითამც   რამე   სახარული   საქმე   მითხარ   ვითა   ადრად.
  3739   ვითამც   რამე   სახარული   საქმე   მითხარ   ვითა   ადრად.
3817   მაგის მეტი  რა ვინ მი ყოს, თუ არ  მომკლას მ უხთლად, ღა დრად!   3740   მაგის მეტი  რა ვინ მი ყოს, თუ არ  მომკლას მ უხთლად, ღა დრად!
3818   შმაგო, ენა  ვით იხმარ ე აწ მაგის ად ჩემად კ ადრად!   3741   შმაგო, ენა  ვით იხმარ ე აწ მაგის ად ჩემად კ ადრად!
3819   აგრე   შმაგი   არ   ვაზირად,   არა  
ვარგ   ხარ   არცა   სხვად   რად!
  3742   აგრე   შმაგი   არ   ვაზირად,   არა   ვარგხარ   არცა   სხვად   რად!
3820     3743  
3821  
ხამსცა  
კაცმან   პატრონისა   საწყინარსა   არ   დახედნეს,
  3744   ხამსცა ,   კაცმან   პატრონისა   საწყინარსა   არ   დახედნეს,
3822   ოდენ სიტყვ ა უმეცრული  უმეცრულად  დაიყბედნე ს?!   3745   ოდენ სიტყვ ა უმეცრული  უმეცრულად  დაიყბედნე ს?!
3823   მე მაგისად  მოსმენამდ ის რად არ  ყურნი შემე ჭედნეს!   3746   მე მაგისად  მოსმენამდ ის რად არ  ყურნი შემე ჭედნეს!
3824   შენ   თუ   მოგკლა,   სისხლნი   შენნი   ჩემმან   ქედმან   მიიქედნეს !
  3747   შენ   თუ   მოგკლა,   სისხლნი   შენნი   ჩემმან   ქედმან   მიიქედნეს
.
3825     3748  
3826   კვლა უბრძა ნა: „თუმცა  მისგან აწ  არ იყავ მ ოგზავნილი,   3749   კვლა უბრძა ნა: „თუმცა  მისგან აწ  არ იყავ მ ოგზავნილი,
3827   თავმან ჩემ მან, თავსა  მოგკვეთ,  არად უნდა  ამას ცილი!   3750   თავმან ჩემ მან, თავსა  მოგკვეთ,  არად უნდა  ამას ცილი!
3828   წა,   უკუდეგ ,   ავი,   შმაგი,   უმეცარი,   შლეგი,   წბილი!   3751   წა,   უკუდეგ !   ავი,   შმაგი,   უმეცარი,   შლეგი,   წბილი!
3829   შაბაშ სიტყ ვა, შაბაშ  კაცი, შაბა შ საქმე, მ ისგან ქმნი ლი!“   3752   შაბაშ სიტყ ვა, შაბაშ  კაცი, შაბა შ საქმე, მ ისგან ქმნი ლი!“
3830     3753  
3831   დადრკა, სკ ამნი შემოს ტყორცნა, ჰ კრნა კედელ სა, შეალეწ ნა;   3754   დადრკა, სკ ამნი შემოს ტყორცნა, ჰ კრნა კედელ სა, შეალეწ ნა;
3832   დააცთუნ ა,   მაგრა   მისთვის   აალმასნა,   არ   აძეწნა:   3755   დააცთუნ
ა,   მაგრა   მისთვის   აალმასნა,   არ   აძეწნა:
3833   ვით   მიამბე   წას
  მისი,   ვინ   ალვისა   მორჩი   ხე   წნა!“
  3756   ვით   მიამბე   წას
  მისი,   ვინ   ალვისა   მორჩი   ხე   წნა!“
3834   ვაზირისა ც რემლმან ცხ ელმან ღაწვ ნი თეთრნი  აახეწნა.   3757   ვაზირისა ც რემლმან ცხ ელმან ღაწვ ნი თეთრნი  აახეწნა.
3835     3758  
3836   ვაზირმან,   გლახ,   გამორიდნა,   მართ   ვეღარას   ვერ   იძრწივნებს ,   3759   ვაზირმან,   გლახ,   გამორიდნა,   მართ   ვეღარას   ვერ   იძრწივნებს ;
3837   გამოძრწა   და   გამომელდა,   გულსა   წყლულსა   მოიმტკივნე ბს ;   3760   გამოძრწა   და   გამომელდა,   გულსა   წყლულსა   მოიმტკივნე ბს ,
3838   შეის ხასობ ს, გაის ქუ შობს, ენა  ასრე მოაყი ვნებს,   3761   შეის ხასობ ს, გაის ქუ შობს, ენა  ასრე მოაყი ვნებს,
3839   მტერი   მტერსა   ვერას   ავნებს,   რომე  
კაცი   თავსა   ივნებს.
  3762   მტერი   მტერსა   ვერას   ავნებს,   რომე   კაცი   თავსა   ივნებს.
3840     3763  
3841   თქვა: „ცოდ ვათა ჩემთა  მსგავსი ღ მერთმან მე ტი რა მიჩვ ენოს?   3764   თქვა: „ცოდ ვათა ჩემთა  მსგავსი ღ მერთმან მე ტი რა მიჩვ ენოს?
3842   რად   მოვღორდი,   რად   დავბნელდი,   ნეტარ ,   ვინღა   გამითენოს!   3765   რად   მოვღორდი,   რად   დავბნელდი,   ნეტარ  
ვინღა   გამითენოს!
3843   ვინცა კაცმ ან კადნიერ ად პატრონს ა რა მოახს ენოს,   3766   ვინცა კაცმ ან კადნიერ ად პატრონს ა რა მოახს ენოს,
3844   ჩემნი დღენ ი მასმცა ა დგან, რაძი  ვითა გაის ვენოს!“   3767   ჩემნი დღენ ი მასმცა ა დგან, რაძი  ვითა გაის ვენოს!“
3845     3768  
3846   ვაზირი გაწ ბილებული მ ივა ბედითა  შავითა;   3769   ვაზირი გაწ ბილებული მ ივა ბედითა  შავითა;
3847   ავთანდილს  უთხრა დაღრ ეჯით, პირი თა გამქუშა ვითა:   3770   ავთანდილს  უთხრა დაღრ ეჯით, პირი თა გამქუშა ვითა:
3848   მადლი   რა   გკადრო,   აწ   თქვენგან  
გავხასდი   მე   მაშა   ვითა,
  3771   მადლი   რა   გკადრო,   აწ   თქვენგან ,   გავხასდი   მე   მაშა   ვითა,
3849   ვა ,   კარგი   თავი   უებრო   დავკარგე  
დავაშავითა !“
  3772   ვა
,   კარგი   თავი   უებრო   დავკარგე ,   დავაშავითა !“
3850     3773  
3851   ქრთამსა   სთხოვს   და   ამხანაგობს ,   თუცა   ცრემლსა     იწურვებს:   3774   ქრთამსა   სთხოვს   და   ამხანაგობს ,   თუცა   ცრემლსა   ვე   იწურვებს:
3852   – მიკვირს,  რად სცალს  წყლიანობა დ, რად არ  გულსა შეიუ რვებს! –   3775    – მიკვირს , რად სცალ ს წყლიანობ ად, რად არ  გულსა შეი ურვებს! – LF
3853   ვინ  
არ   მისცემს   ქადებულსა ,   მოურავსა   მოიმდურვებ ს,
  3776   ვინ ,   არ   მისცემს   ქადებულსა  
მოურავსა   მოიმდურვებ ს,
3854   თქმულა: «ქ რთამი საურ ავსა ჯოჯოხ ეთსცა დაიუ რვებს».   3777   თქმულა: «ქ რთამი საურ ავსა ჯოჯოხ ეთსცა დაიუ რვებს».
3855     3778  
3856  
ვით   გამხადა,   რა   მიბრძანა,   არ   ეგების   ჩემგან   თხრობა :
  3779   ვით   გამხადა,   რა   მიბრძანა,   არ   ეგების   ჩემგან   თხრობა ;
3857   რა   სიავე,   რა   სირეგვნე,   რა   შლ ობა,   რა   შმაგობა!   3780   რა   სიავე,   რა   სირეგვნე,   რა   შლ ეგ ობა,   რა   შმაგობა!
3858   მე თვით კა ცად აღარ ვ არგ ვარ, ა ღარა მიც თ ავსა ცნობა ;   3781   მე თვით კა ცად აღარ ვ არგვარ, აღ არა მიც თა ვსა ცნობა;
3859   ესე მიკვირ ს, რად არ  მომკლა, მი სცა თურე ღ მერთმან თმ ობა.   3782   ესე მიკვირ ს, რად არ  მომკლა, მი სცა თურე ღ მერთმან თმ ობა.
3860     3783  
3861  
მეცა   ვიცოდი,   რაცა   ვქმენ,   ცთომით   არ   წამკიდებია ;
  3784   მეცა   ვიცოდი,   რაცა   ვქმენ,   ცთომით   არ   წამკიდებია ;
3862   ვიაზრე, გა მიწყრებოდა , ჭმუნვა მ ით გამდიდე ბია;   3785   ვიაზრე, გა მიწყრებოდა , ჭმუნვა მ ით გამდიდე ბია;
3863   განგებით ქ მნილსა რის ხვასა ვერა ვინ დარიდე ბია!   3786   განგებით ქ მნილსა რის ხვასა ვერა ვინ დარიდე ბია!
3864   შენთვის   სიკვდილი   ლხინად   მიჩს,   ჭირი   არ   გამცუდებია .   3787   შენთვის   სიკვდილი   ლხინად   მიჩს,   ჭირი   არ   გამცუდებია   .
3865          
3866   ყმამან უთხ რა: „შენი  წყრომა მეც ა განა დამ იმძიმდა,        
3867   მაგრა ქრთა მი რადღა გ მართებს? –  გაიცინნა,  გა-ცა-ღიმ და, –        
3868   შენ ადიმი  გაგიმეშდა,  არ თუ მეშ ი გიადიმდა .        
3869   რა აქიმი დ ასნეულდეს,  მისთვის ვ ინმცა გააქ იმდა!“        
3870          
3871   მოახსენა კ ვლა ვაზირმ ან: „მე რა  გინდა წამ ეკიდოს,        
3872   მოიწყრომებ ს, შე-ცა-მ ინდობს, ნუ თუ გული გა იწმიდოს;        
3873   შენ რასა ი ქ, ესე მით ხარ, ჩემი  ჭმუნვა გაი დიდოს!        
3874   ხამსცა, კა ცმან სასიკ ვდილოდ თავ სა არა არ  დარიდოს!“ LF        
3875     3788  
3876   ყმამან   უთხრა:   „აღარ
წას
  არ   ეგების   ჩემგან   აროს.
  3789   ყმამან   უთხრა:   „აღარ - წას
  არ   ეგების   ჩემგან   აროს.
3877   იადონი მაშ ინ მოკვდეს , ოდეს ვარ დმან იდამჭ ნაროს.   3790   იადონი მაშ ინ მოკვდეს , ოდეს ვარ დმან იდამჭ ნაროს.
3878   ხამს, უძებ ნოს ცვარი  წყლისა, მი სთვის თავი  ყოვლგან ა როს,   3791   ხამს, უძებ ნოს ცვარი  წყლისა, მი სთვის თავი  ყოვლგან ა როს,
3879   ვერ უპოვოს , რა ქმნას , ანუ გული  რითა დაიწ ყნაროს!   3792   ვერ უპოვოს , რა ქმნას , ანუ გული  რითა დაიწ ყნაროს!
3880     3793  
3881  
უმისოდ   მყოფი   ვერ   გავსძლებ   ჯდომასა,   ვერცა   წოლასა,
  3794   უმისოდ   მყოფი   ვერ   გავსძლებ   ჯდომასა,   ვერცა   წოლასა,
3882   მართ ნადირ თაებრ გაჭრ ასა ვირჩევ , მათ თანა  რბოლასა; LF   3795   მართ ნადირ თაებრ გაჭრ ასა ვირჩევ , მათთანა  რბოლასა;
3883   ასრე   გასრულსა   რად   მნუკევს  
მისთა   მებრძოლთა   ბრძოლასა?
  3796   ასრე   გასრულსა   რად   მნუკევს ,   მისთა   მებრძოლთა   ბრძოლასა?
3884   სჯობს უყოლ ობა კაცისა  მომდურავი სა ყოლასა.   3797   სჯობს უყოლ ობა კაცისა  მომდურავი სა ყოლასა.
3885     3798  
3886  
მოვახსენებ   ერთხელ   კვლაცა,   აწ   რაზომცა   მეფე   წყრების,
  3799   მოვახსენებ   ერთხელ   კვლაცა,   აწ    რაზომცა   მეფე   წყრების,
3887   ნუთუ გაბრჭ ოს, გული ჩ ემი ვით იწ ვის და ვით  ენთების; LF   3800   ნუთუ გაბრჭ ოს, გული ჩ ემი ვით იწ ვის და ვით  ენთების; LF
3888   არ გამიშვე ბს, გავიპა რვი, რა იმ ედი გარდმი წყდების,   3801   არ გამიშვე ბს, გავიპა რვი, რა იმ ედი გარდმი წყდების,
3889   მე   თუ   მოვკვდე,   ჩემი   კერძი   სოფელი
ცა   გარდიფხვრე ბის!“
  3802   მე   თუ   მოვკვდე,   ჩემი   კერძი   სოფელი ცა   გარდიფხვრე ბის!“ .
3890     3803  
3891   მოიუბნეს .   ვაზირმან   ქმნნა   ჭამა-სმანი   მათნი   ფერნი ,   3804   მოიუბნეს ;   ვაზირმან   ქმნნა   ჭამა-სმანი   მათნი   ფერნი .
3892   უმასპინძლა ,   ძღვენნი   უძღვნნა   შვენიერსა   შვენიერნი ,   3805   უმასპინძლა ,   ძღვენნი   უძღვნნა   შვენიერსა   შვენიერნი ;
3893   მისნი მყოლ ნი ა-ვე-ავ სნა, მოყმე ნი და თუნდ ა ბერნი.   3806   მისნი მყოლ ნი ა-ვე-ავ სნა, მოყმე ნი და თუნდ ა ბერნი.
3894   გაიყარნეს,  ყმა წავიდ ა, სახლად  ჩადგეს მზი სა წვერნი.   3807   გაიყარნეს,  ყმა წავიდ ა, სახლად  ჩადგეს მზი სა წვერნი.
3895     3808  
3896   შეკრა წითე ლი ასი ათა სი პირად მ ზემან და ტ ანად სარომ ან,   3809   შეკრა წითე ლი ასი ათა სი პირად მ ზემან და ტ ანად სარომ ან,
3897   სამასი   თავი   სტავრა-ატლ ასი   უხვმან,   ნიადაგ  
მიუმცთარომ ან,
  3810   სამასი   თავი   სტავრა-ატლ ასი   უხვმან,   ნიადაგ ,   მიუმცთარომ ან,
3898   სამოცი   თვალი   ლალ-იაგუნდ   ფერად   არ   მა
მან  
არომან .
  3811   სამოცი   თვალი   ლალ-იაგუნდ   ფერად  
მა რთ   ვი
  მი მხვდ არომან
3899   კაცი გაგზა ვნა ვაზირი სასა, ესე  ყველაი მის თვის არო მ ან.   3812   კაცი გაგზა ვნა ვაზირი სასა, ესე  ყველაი მის თვის არო მ ან.
3900     3813  
3901   შესთვალა ,   თუ:   „რაცა   გმართებს,   ვით   მოგცე   და   ვით   გაქონო,   3814   შესთვალა  
თუ:   „რაცა   გმართებს,   ვით   მოგცე   და   ვით   გაქონო,
3902   ვალთა შენთ ა გარდსახდ ელად რა ნა ცვალი მოვი გონო?   3815   ვალთა შენთ ა გარდსახდ ელად რა ნა ცვალი მოვი გონო?
3903   თუღა დავრჩ ე, შენთვის  მოვკვდე,  თავი ჩემი  დაგამონო, LF   3816   თუღა დავრჩ ე, შენთვის  მოვკვდე,  თავი ჩემი  დაგამონო, LF
3904   სიყვარული  სიყვარულსა  შეგიცალო,  შეგიწონო“ .   3817   სიყვარული  სიყვარულსა  შეგიცალო,  შეგიწონო“ .
3905     3818  
3906   მე ვითა ვთ ქვა უებრობ ა, სიკეთე  და ქება მი სი!   3819   მე ვითა ვთ ქვა უებრობ ა, სიკეთე  და ქება მი სი!
3907   კაცი იყო ს აქმისაცა შ ესაფერი, შ ესატყვისი;   3820   კაცი იყო ს აქმისაცა შ ესაფერი, შ ესატყვისი;
3908   ასრე უნდა  მოხმარება,  გავიდოდეს  ვისცა ვის ი.   3821   ასრე უნდა  მოხმარება,  გავიდოდეს  ვისცა ვის ი.
3909   ოდეს კაცსა  დაეჭიროს,  მაშინ უნდ ა ძმა და თ ვისი.   3822   ოდეს კაცსა  დაეჭიროს,  მაშინ უნდ ა ძმა და თ ვისი.
3910   ავთანდილის აგან შერმა დინის საუბ არი   3823   ავთანდილის აგან შერმა დინის საუბ არი
3911     3824   შერმადინს   ეტყვის,   უბრძანებს   პირ - მზე,   ნათელთა   მფენელი:
3912   შერმადინს   ეტყვის,   უბრძანებს   პირ
მზე,   ნათელთა   მფენელი:
  3825   ესე   დღე   არის   იმედი,   ჩემი   გულისა   მლხენელი,
3913   ესე   დღე   არის   იმედი,   ჩემი  
გულისა   მლხენელი,
       
3914   შენგან თავ ისა შენისა  საჩემოდ გ ამომჩენელი “.   3826   შენგან თავ ისა შენისა  საჩემოდ გ ამომჩენელი “.
3915   მქებრად   ამბ ისა   მათისა   ხამს   მკითხველი   და   მსმენელი.   3827   მქებრად   ამბ
ისა   მათისა   ხამს   მკითხველი   და   მსმენელი.
3916     3828  
3917   იტყვის: „რ ოსტან არ გ ამიშვა, არ ცა სიტყვა  მომისმინა;   3829   იტყვის: „რ ოსტან არ გ ამიშვა, არ ცა სიტყვა  მომისმინა;
3918   მან   არ   იცის,   რა თა   ნ-ა    
სულ
დგმული   ვისგან   ვინ-ა;
  3830   მან   არ   იცის,   რა   მჭ რს,   ნუ   სულ - დგმული   ვისგან   ვინ-ა;
3919   უმისომცა   ნუ   ცოცხალ   ვარ   ნუცა   გარე,   ნუცა   შინა !   3831   უმისომცა   ნუ   ცოცხალ   ვარ   ნუცა   გარე,   ნუცა   შინა .
3920   რაცა საქმე  უსამართლო  ღმერთმან  ვისმცა შეა რჩინა!   3832   რაცა საქმე  უსამართლო  ღმერთმან  ვისმცა შეა რჩინა!
3921     3833  
3922  
თუცა   მისი   არ
გაწირვა  
ჩემგან   მტკიცობს,   არ   სათუობს ,  
  3834   თუცა   მისი   არ - გაწირვა ,   ჩემგან   მტკიცობს,   არ   სათუობს ;
3923   ყოვლი ცრუ  და მოღალატ ე ღმერთსა  ჰგმობს და  აგრე ცრუობ ს, –        
3924   გული, მისი  უნახავი,  ტირს და სუ ლთქვამს, ვ აებს, უობს ,   3835   გული, მისი  უნახავი,  ტირს და სუ ლთქვამს, ვ აებს, უობს ,
3925   ლხინ სა   არას   არ   იახლებს,   ჰკ ების,  
უშტობს,   ვახშო
ს,   ქსუობს.
  3836   კაც სა   არას   არ   იახლებს,   იდ ების,   რთე ს,   ქსუობს.
        3837   ყოვლი ცრუ  და მოღალატ ე ღმერთსა  ჰგმობს და  აგრე ცრუობ ს;
3926     3838  
3927  
სამი   არის   მოყვრისაგა   მოყვრობისა   გამოჩენა:
  3839   სამი   არის   მოყვრისაგა   მოყვრობისა   გამოჩენა:
3928   პირველ ,   ნდომა   სიახლისა,   სიშორისა   ვერმოთმენა ,   3840   პირველ  
ნდომა   სიახლისა,   სიშორისა   ვერ   მოთმენა,
3929   მიცემა და  არას შური,  ჩუქებისა  არმოწყენა,   3841   მიცემა და  არას შური,  ჩუქებისა  არ მოწყენა ,
3930   გავლენა და  მოხმარება , მისად რგ ებად ველთა  რბენა.   3842   გავლენა და  მოხმარება , მისად რგ ებად ველთა  რბენა.
3931     3843  
3932  
რადღა   ვაგრძელებ   სიტყვასა,   ჟამია   შემოკლების ა!
  3844   რადღა   ვაგრძელებ   სიტყვასა,   ჟამია   შემოკლების ა!
3933   აწ გაპარვა ა წამალი ა მა გულისა  ლებისა.   3845   აწ გაპარვა ა წამალი ა მა გულისა  ლებისა.
3934   რასაცა   გვედრებ,   ისმენდი,   ვირე   დრო   გქონდეს   ხლებისა ;   3846   რასაცა   გვედრებ,   ისმენდი,   ვირე   დრო   გქონდეს   ხლებისა ,
3935   შენ გაამაგ რე დაჭირვა  ჩემისა ნა სწავლებისა .   3847   შენ გაამაგ რე დაჭირვა  ჩემისა ნა სწავლებისა .
3936     3848  
3937  
აწ   მეფეთა   სამსახურად   პირველ   თავი   დაამზადე,
  3849   აწ   მეფეთა   სამსახურად   პირველ   თავი   დაამზადე,
3938   სიკეთე და  უკლებლობა  შენი ერთობ  გააცხადე;   3850   სიკეთე და  უკლებლობა  შენი ერთობ  გააცხადე;
3939   სახლი ჩემი  შეინახე,  სპათა ჩემთ ა ეთავადე,   3851   სახლი ჩემი  შეინახე,  სპათა ჩემთ ა ეთავადე,
3940   სამსახური   აქამდისი,   კვლა   გავლენა   გააკვლადე !   3852   სამსახური   აქამდისი,   კვლა   გავლენა   გააკვლადე .
3941     3853  
3942  
მტერთა   ჩემთა   ენაპირე,   ძალი   ნურა   მოგაკლდები ს,
  3854   მტერთა   ჩემთა   ენაპირე,   ძალი   ნურა   მოგაკლდები ს,
3943   ერთგულთათვ ის   კარგი   ნუ   გშურს,   ორგულიმცა   შენი   კვდების !   3855   ერთგულთათვ ის   კარგი   ნუ   გშურს,   ორგულიმცა   შენი   კვდების .
3944   შემოვიქცე,  შენი ჩემგ ან ვალი კა რგად გარდი ხდების;   3856   შემოვიქცე,  შენი ჩემგ ან ვალი კა რგად გარდი ხდების;
3945   პატრონისა  სამსახური  არაოდეს არ  წახდების“ .   3857   პატრონისა  სამსახური  არაოდეს არ  წახდების“ .
3946     3858  
3947   ესე ესმა,  ცრემლი ცხე ლი შერმადი ნსა თვალთა  სდინდი;   3859   ესე ესმა,  ცრემლი ცხე ლი შერმადი ნსა თვალთა  სდინდი;
3948   მოახსენა:   „მარტოობით   ჭირსა   რადმცა   შე
უშინდი !
  3860   მოახსენა:   „მარტოობით   ჭირსა   რადმცა   შე უშინდი ,
3949   მაგრა რა ვ ქმნა, უშენ ოსა დამეცე მის გულსა  ბინდი!   3861   მაგრა რა ვ ქმნა, უშენ ოსა დამეცე მის გულსა  ბინდი!
3950   წამიტანე ს ამსახურად,  მოგეხმარო , რადცა გი ნდი.   3862   წამიტანე ს ამსახურად,  მოგეხმარო , რადცა გი ნდი.
3951     3863  
3952  
ვის   ასმია   მარტოსაგან   ღარიბობა   ეგზომ   დიდი
!
  3864   ვის   ასმია   მარტოსაგან   ღარიბობა   ეგზომ   დიდი ? !
3953   ვის   ასმია   პატრონისა   ჭირსა   შიგან   ყმისა   რიდი
!
  3865   ვის   ასმია   პატრონისა   ჭირსა   შიგან   ყმისა   რიდი ? !
3954   დაკარგულსა  გიგონებდე , რა ვიქმნ ები აქა ფლ იდი?“   3866   დაკარგულსა  გიგონებდე , რა ვიქმნ ები აქა ფლ იდი?“
3955   ყმამან   უთხრა:   „ვერ   წაგიტან ,   რაზომსა
ცა   ცრემლსა   ღვრიდი.
  3867   ყმამან   უთხრა:   „ვერ   წაგიტან  
რაზომსა ცა   ცრემლსა   ღვრიდი.
3956     3868  
3957  
შენგან   ჩემი   სიყვარული   ვითამც   არა   დამეჯერა,
  3869   შენგან   ჩემი   სიყვარული   ვითამც   არა   დამეჯერა,
3958   მაგრა საქმ ე არ მოხდე ბის, ჟამი  ასრე დამემ ტერა!   3870   მაგრა საქმ ე არ მოხდე ბის, ჟამი  ასრე დამემ ტერა!
3959   ვის მივანდ ო სახლი ჩე მი, შენგან  კიდე ვინმ ც მეფერა?!   3871   ვის მივანდ ო სახლი ჩე მი, შენგან  კიდე ვინმ ც მეფერა?!
3960   გული   დადევ,   დაიჯერე,   ვერ   წაგიტან  
ვერა ,   ვერა!
  3872   გული   დადევ,   დაიჯერე,   ვერ   წაგიტან ,   ვერა
,   ვერა!
3961     3873  
3962  
თუ   მიჯნური   ვარ,   ერთი   ვხამ   ხელი   მინდორთა   მე   რებად;
  3874   ,, თუ   მიჯნური   ვარ,   ერთი   ვხამ   ხელი   მინდორთა   მე   რებად;
3963   არ მარტო უ ნდა გაჭრილ ი ცრემლისა  სისხლსა ფ ერებად?   3875   არ მარტო უ ნდა გაჭრილ ი ცრემლისა  სისხლსა ფ ერებად?
3964   გაჭრა ხელი ა მიჯნურთა , რად სცალ ს თავისა ბ ერებად!   3876   გაჭრა ხელი ა მიჯნურთა , რად სცალ ს თავისა ბ ერებად!
3965   ასრეა   ესე   სოფელი,   შესჯერდი   კვლა   შეჯერებად !   3877   ასრეა   ესე   სოფელი,   შესჯერდი   კვლა   შეჯერებად .
3966     3878  
3967  
რა   მოგშორდე,   მახსენებდი ,   სიყვარული   ჩემი   გქონდეს;
  3879   რა   მოგშორდე,   მახსენებდი ,   სიყვარული   ჩემი   გქონდეს;
3968   არ ვეშიშვი  მტერთა ჩე მთა, თავი  მონად მომი მონდეს.   3880   არ ვეშიშვი  მტერთა ჩე მთა, თავი  მონად მომი მონდეს.
3969   ხამს ,   მამაცი   გაგულოვნდე ს,   ჭირსა   შიგან   არ   დაღონდეს .   3881   ხამს  
მამაცი   გაგულოვნდე ს,   ჭირსა   შიგან   არ   დაღონდეს ,
3970   მძულს, რა  კაცსა სააუ გო საქმე ა რა არ შესწ ონდეს.   3882   მძულს, რა  კაცსა სააუ გო საქმე ა რა არ შესწ ონდეს.
3971     3883  
3972  
მე   იგი   ვარ,   ვინ   სოფელსა   არ   ამოვჰკრეფ   კიტრად   ბერად,
  3884   მე   იგი   ვარ,   ვინ   სოფელსა   არ   ამოვჰკრეფ   კიტრად   ბერად,
3973   ვის სიკვდი ლი მოყვრის ათვის თამა შად და მიჩ ანს მღერად ;   3885   ვის სიკვდი ლი მოყვრის ათვის თამა შად და მიჩ ანს მღერად ;
3974   ჩემსა   მზესა   დავეთხოვე,   გა
უშვივარ,   დავდგე   მე   რად!
  3886   ჩემსა   მზესა   დავეთხოვე,   გა უშვივარ,   დავდგე   მე   რად!
3975   მას   თუ   დავ თმობ,   სახლსა   ჩემსა   ვეღარ   დავსთმობ   ვისსა   ვერად?
  3887   მას   თუ   დავ
თმობ,   სახლსა   ჩემსა   ვეღარ   დავსთმობ   ვისსა   ვერად? !
3976     3888  
3977  
აწ   ანდერძსა   ჩემსა   მოგცემ,   როსტანს   წინა   დაწერილსა;
  3889   აწ   ანდერძსა   ჩემსა   მოგცემ,   როსტანს   წინა   დაწერილსა;
3978   შენ შეგვედ რებ, დაგიჭ იროს, ვითა  გმართებს  ჩემსა ზრდი ლსა.   3890   შენ შეგვედ რებ, დაგიჭ იროს, ვითა  გმართებს  ჩემსა ზრდი ლსა.
3979   მოვკვდე,   თავსა   ნუ   მოიკლავ,   სატანასგან   ნუ   იქ  
ქმნილსა,
  3891   მოვკვდე,   თავსა   ნუ   მოიკლავ,   სატანასგან   ნუ   იქ   ქმნილსა,
3980   ამა   ზედა   იტირებდი,   დაიდებდი   თვალთა   მილსა !“   3892   ამა
ზედა   იტირებდი,   დაიდებდი   თვალთა   მილსა .
3981   ანდერძი ავ თანდილისა  როსტევან მ ეფის წინაშ ე, ოდეს გა იპარა   3893   ანდერძი ავ თანდილისა  როსტევან მ ეფის წინაშ ე, ოდეს გა იპარა
        3894   დაჯდა წერა დ ანდერძის ად, საბრალ ოსა საუბრი სად:
        3895   “ჰე, მეფეო , გავიპარე  ძებნად ჩე მგან საძებ რისად;
        3896   ვერ დავდგე ბი შეუყრელ ად ჩემთა ც ეცეხლთა მო მდებრისად;
        3897   შემინდევ დ ა წამატანე  მოწყალება  ღმრთაებრი სად.
3982     3898  
3983   დაჯდა წერა დ ანდერძის ა, საბრალო სა საუბრის ად:   3899   ვიცი,   ბოლოდ   არ   დამიგმობ   ამა   ჩემსა   გა ზრახულსა.
3984   „ჰე, მეფეო , გავიპარვ ი ძებნად ჩ ემგან საძე ბრისად;   3900   კაცი   ბრძენი   ვერ   გასწირავს   მოყვარესა   მოყვარულსა ;
3985   ვერ დავდგე ბი შეუყრელ ად ჩემთა ც ეცხლთა მომ დებრისად; LF        
3986   შემინდვე დ ა წამატანე  მოწყალება  ღმრთაებრი სად.        
3987          
3988  
ვიცი,   ბოლოდ   არ   დამიგმობ   ამა   ჩემსა   გა
ზრახულსა.
       
3989   კაცი   ბრძენი   ვერ   გასწირავს   მოყვარესა   მოყვარულსა !        
3990   მე სიტყვას ა ერთსა გკ ადრებ, პლა ტონისგან ს წავლა-თქმუ ლსა:   3901   მე სიტყვას ა ერთსა გკ ადრებ, პლა ტონისგან ს წავლა-თქმუ ლსა:
3991   «სიცრუე და  ორპირობა  ავნებს ხორ ცსა, მერმე  სულსა».   3902   «სიცრუე და  ორპირობა  ავნებს ხორ ცსა, მერმე  სულსა».
3992     3903  
3993  
რათგან   თავია   სიცრუე   ყოვლისა   უბადობისა,
  3904   რათგან   თავია   სიცრუე   ყოვლისა   უბადობისა,
3994   მე   რად   გავწირო   მოყვარე,   ძმა   უმტკიცესი   ძმობისა? !   3905   მე   რად   გავწირო   მოყვარე,   ძმა   უმტკიცესი   ძმობისა?
3995   არა   ვიქ
,   ცოდნა   რას   მარგებს   ფილოსოფოსთ   ბრძნობისა !
  3906   არა   ვიქ ,   ცოდნა   რას   მარგებს   ფილოსოფოსთ   ბრძნობისა ,
3996   მით ვისწავ ლებით, მოგ ვეცეს შერთ ვა ზესთ მწ ყობრთა წყო ბისა.   3907   მით ვისწავ ლებით, მოგ ვეცეს შერთ ვა ზესთ მწ ყობრთა წყო ბისა.
3997     3908  
3998  
წაგიკითხავ ს,   სიყვარულსა   მოციქულნი   რაგვარ   წერენ?
  3909   წაგიკითხავ ს,   სიყვარულსა   მოციქულნი   რაგვარ   წერენ?
3999   ვით იტყვია ნ, ვით აქე ბენ? ცან,  ცნობანი მი აფერენ.   3910   ვით იტყვია ნ, ვით აქე ბენ? ცან,  ცნობანი მი აფერენ.
4000   «სიყვარული   აღგვამაღლე ბს»,   ვით   ეჟვანნი,   ამას   ჟღერენ .   3911   «სიყვარული   აღგვამაღლე ბს»,   ვით   ეჟვანნი,   ამას   ჟღერენ ,
4001   შენ არ ჯერ  ხარ, უსწა ვლელნი კაც ნი ვითმცა  შევაჯერენ!   3912   შენ არ ჯერ  ხარ, უსწა ვლელნი კაც ნი ვითმცა  შევაჯერენ!
4002     3913  
4003  
ვინ   დამბადა,   შეძლებაცა   მანვე   მომცა   ძლევად   მტერთად ;
  3914   ვინ   დამბადა,   შეძლებაცა   მანვე   მომცა   ძლევად   მტერთად ,
4004   ვინ არს ძა ლი უხილავი  შემწედ ყო ვლთა მიწიე რთად,   3915   ვინ არს ძა ლი უხილავი  შემწედ ყო ვლთა მიწიე რთად,
4005   ვინ საზღვა რსა დაუსაზ ღვრებს, ზი ს უკვდავი  ღმერთი ღმე რთად,   3916   ვინ საზღვა რსა დაუსაზ ღვრებს, ზი ს უკვდავი  ღმერთი ღმე რთად,
4006   იგი   გა ხდის   წამის
ყოფით   ერთსა   ასად,   ასსა   ერთად.
  3917   იგი   გა
ხდის   წამის ყოფით   ერთსა   ასად,   ასსა   ერთად.
4007     3918  
4008  
რაცა   ღმერთსა   არა   სწადდეს,   არა   საქმე   არ   იქმნების.
  3919   რაცა   ღმერთსა   არა   სწადდეს,   არა   საქმე   არ   იქმნების.
4009   მზისა   შუქთა   ვერმჭვრეტე ლი   ია  
მების,   ვარდი   ჭნების ;
  3920   მზისა   შუქთა   ვერ   მჭვრეტელი   ია   მების,   ვარდი   ჭნების ,
4010   თვალთა   ტურფა   საჭვრეტელი   უცხო   რადმე   ეშვდინების ;   3921   თვალთა   ტურფა   საჭვრეტელი   უცხო  
რადმე   ეშვდინების ;
4011   მე   ვით   გავ ძლო   უმისობა,   ან   სიცოცხლე   ვით   მეთნების!   3922   მე   ვით   გავ
ძლო   უმისობა,   ან   სიცოცხლე   ვით   მეთნების!
4012     3923  
4013  
რაზომცა   სწყრები,   შემინდევ   შეცვლა   თქვენისა   მცნებისა.
  3924   რაზომცა   სწყრები,   შემინდევ   შეცვლა   თქვენისა   მცნებისა.
4014   ძალი   არ   მქონდა   ტყვე
ქმნილსა   მე   მაგისისა   თნებისა;
  3925   ძალი   არ   მქონდა   ტყვე - ქმნილსა   მე   მაგისისა   თნებისა;
4015   აწ წასლვა  იყო წამალი  ჩემთა სახ მილთა გზნე ბისა,   3926   აწ წასლვა  იყო წამალი  ჩემთა სახ მილთა გზნე ბისა,
4016   სადა გინდ  ვიყო, რა მ გამა, ყოფა მცა მქონდა  ნებისა!   3927   სადა გინდ  ვიყო, რა მ გამა, ყოფა მცა მქონდა  ნებისა!
4017     3928  
4018  
არას   გარგებს   სიმძიმილი,   უსარგებლო   ცრემლთა   დენა;
  3929   არას   გარგებს   სიმძიმილი,   უსარგებლო   ცრემლთა   დენა;
4019   არ გარდავა  გარდუვალა დ მომავალი  საქმე ზენ ა;   3930   არ გარდავა  გარდუვალა დ მომავალი  საქმე ზენ ა;
4020   წესი არის  მამაცისა მ ოჭირვება,  ჭირთა თმენ ა,   3931   წესი არის  მამაცისა მ ოჭირვება,  ჭირთა თმენ ა,
4021   არვის   ძალ
უც   ხორციელსა   განგებისა   გარდავლენა .
  3932   არვის   ძალ - უც   ხორციელსა   განგებისა   გარდავლენა .
4022     3933  
4023  
რაცა   ღმერთსა   გაუგია   თავსა   ჩემსა   გარდასავლა დ,
  3934   რაცა   ღმერთსა   გაუგია   თავსა   ჩემსა   გარდასავლა დ,
4024   გარდამხდეს  და შემოვი ქცე, აღარ  დამრჩეს გუ ლი ავლად; LF   3935   გარდამხდეს  და შემოვი ქცე, აღარ  დამრჩეს გუ ლი ავლად; LF
4025   თქვენვე   გნახნე   მხიარულნი   დიდებით   და   დავლა
მრავლად;
  3936   თქვენვე   გნახნე   მხიარულნი   დიდებით   და   დავლა - მრავლად;
4026   მას რა ვარ გო, დიდება დ და კმარი ს ესე ჩემა დ დავლად. LF   3937   მას რა ვარ გო, დიდება დ და კმარი ს ესე ჩემა დ დავლად. LF
4027     3938  
4028  
მეფეო,   ესე   თათბირი,   მომკალ,   ვინ   დამიწუნოსა !
  3939   მეფეო,   ესე   თათბირი,   მომკალ,   ვინ   დამიწუნოსა !
4029   მეფეო,   ნუთუ   წასლვამან   თქვენ   ჩემმან   დაგაჭმუნოს ,   3940   მეფეო,   ნუთუ   წასლვამან   თქვენ   ჩემმან   დაგაჭმუნოს ?!
4030   ვერ   ვეცრუები,   ვერ  
უზამ   საქმესა   საძაბუნოსა ,
  3941   ვერ   ვეცრუები,   ვერ   უზამ   საქმესა   საძაბუნოსა ,
4031   პირის
პირ   მარცხვენს,   ორნივე   მივალთ   მას   საუკუნოსა.
  3942   პირის - პირ   მარცხვენს,   ორნივე   მივალთ   მას   საუკუნოსა.
4032     3943  
4033  
არ
დავიწყება   მოყვრისა   აროდეს   გვიზამს   ზიანსა;
  3944   არ - დავიწყება   მოყვრისა   აროდეს   გვიზამს   ზიანსა;
4034   ვჰგმობ კაც სა აუგიანს ა, ცრუსა დ ა ღალატიან სა!   3945   ვჰგმობ კაც სა აუგიანს ა, ცრუსა დ ა ღალატიან სა!
4035   ვერ   ვეცრუები,   ვერ  
უზამ   მას   ხელმწიფესა   მზიანსა .
  3946   ვერ   ვეცრუები,   ვერ   უზამ   მას   ხელმწიფესა   მზიანსა ,
4036   რა   უარეა   მამაცსა   სულ
დიდსა,   წასლვა
გვიანსა
!
  3947   რა   უარეა   მამაცსა   სულ - დიდსა,   წასლვა - გვიანსა ? !
4037     3948  
4038  
რა   უარეა   მამაცსა  
ომშიგან   პირის   მხმეჭელსა,
  3949   რა   უარეა   მამაცსა ,   ომშიგან   პირის   მხმეჭელსა,
4039   შე
დრ - შეშინებულს   და   სიკვდილისა   მეჭველსა!
  3950   შე დრ
სა,   შეშინებულს   და   სიკვდილისა   მეჭველსა!
4040   კაცი  
ჯაბანი   რითა   სჯობს   დიაცსა  
ქსლისა   მბეჭველსა?
  3951   კაცი ,   ჯაბანი   რითა   სჯობს   დიაცსა ,   ქსლისა   მბეჭველსა?
4041   სჯობს სახე ლისა მოხვე ჭა ყოველსა  მოსახვეჭე ლსა!   3952   სჯობს სახე ლისა მოხვე ჭა ყოველსა  მოსახვეჭე ლსა!
4042     3953  
4043  
ვერ   დაიჭირავს   სიკვდილსა   გზა   ვიწრო,   ვერცა   კლდოვანი;
  3954   ვერ   დაიჭირავს   სიკვდილსა   გზა   ვიწრო,   ვერცა   კლდოვანი;
4044   მისგან  
გასწორდეს   ყოველი ,   სუსტი   და   ძალ
გულოვანი;
  3955   მისგან   ყოველი   გასწორდეს
,   სუსტი   და   ძალ - გულოვანი;
4045   ბოლოდ შეყა რნეს მიწამ ან ერთგან  მოყმე და მ ხცოვანი.   3956   ბოლოდ შეყა რნეს მიწამ ან ერთგან  მოყმე და მ ხცოვანი.
4046   სჯობს სიცო ცხლესა ნაზ რახსა სიკვ დილი სახელ ოვანი!   3957   სჯობს სიცო ცხლესა ნაზ რახსა სიკვ დილი სახელ ოვანი!
4047     3958  
4048  
მერმე   ვიშიშვი,   მეფეო,   თქვენად   კადრებად   ამისად:
  3959   მერმე   ვიშიშვი,   მეფეო,   თქვენად   კადრებად   ამისად:
4049   სცთების და  სცთების,  სიკვდილსა  ვინ არ მოე ლის წამისა დ;   3960   სცთების და  სცთების,  სიკვდილსა  ვინ არ მოე ლის წამისა დ;
4050   მოვა შემყრ ელი ყოველთ ა ერთგან დ ღისა და ღა მისად,   3961   მოვა შემყრ ელი ყოველთ ა ერთგან დ ღისა და ღა მისად,
4051   თუ   ვერა   გნახე   ცოცხალმან,   სიცოცხლე   გქონდ ეს   ჟამისად.   3962   თუ   ვერა   გნახე   ცოცხალმან,   სიცოცხლე   გქონდ   ჟამისად.
4052     3963  
4053  
თუ   საწუთრომან   დამამხოს,   ყოველთა   დამამხობელ მან,
  3964   თუ   საწუთრომან   დამამხოს,   ყოველთა   დამამხობელ მან,
4054   ღარიბი მოვ კვდე ღარიბ ად, ვერ და მიტიროს მშ ობელმან,   3965   ღარიბი მოვ კვდე ღარიბ ად, ვერ და მიტიროს მშ ობელმან,
4055   ვეღარ შემს უდრონ დაზრ დილთა და ვ ერცა მისან დობელმან,    3966   ვეღარ შემს უდრონ დაზრ დილთა და ვ ერცა მისან დობელმან,–
4056   მუნ შემიწყ ალოს თქვენ მანვე გულმ ან მოწყალე -მლმობელმა ნ.   3967   მუნ შემიწყ ალოს თქვენ მანვე გულმ ან მოწყალე -მლმობელმა ნ.
4057     3968  
4058  
მაქვს   საქონელი   ურიცხვი,   ვერვისგან   ანაწონები,
  3969   მაქვს   საქონელი   ურიცხვი,   ვერვისგან   ანაწონები,
4059   მიეც გლახა კთა საჭურჭ ლე, ათავის უფლე მონებ ი,   3970   მიეც გლახა კთა საჭურჭ ლე, ათავის უფლე მონებ ი,
4060   შენ დაამდი დრე ყოველი , ობოლი, ა რას მქონებ ი:   3971   შენ დაამდი დრე ყოველი , ობოლი, ა რას მქონებ ი:
4061   მიღვწიან,   მომიგონებე ნ,   დამლ ცვენ,   მოვეგონები .   3972   მიღვწიან,   მომიგონებე ნ,   დამლ ცვენ,   მოვეგონები .
4062     3973  
4063  
რაცა   თქვენთვის   არ   ვარგ   იყოს   საჭურჭლესა   დასადებლად ,
  3974   რაცა   თქვენთვის   არ   ვარგიყოს   საჭურჭლესა   დასადებლად ,
4064   მიეც ზოგი  ხანაგათა,  ზოგი ხიდთა  ასაგებლად ;   3975   მიეც ზოგი  ხანაგათა,  ზოგი ხიდთა  ასაგებლად ;
4065   ნურა   ნუ   გშურს   საქონელი   ჩემი   ჩემთვის   წასაგებლად !   3976   ნურა   ნუ   გშურს   საქონელი   ჩემი   ჩემთვის   წასაგებლად ,
4066   შენგან   კიდე  
არვინ   მივის   ცეცხლთა   ცხელთა   დამავსებლა დ.
  3977   შენგან   კიდე   არვინ   მივის   ცეცხლთა   ცხელთა   დამავსებლა დ.
4067     3978  
4068  
ამას   იქით   ჩემგან   ჩემი   ამბავიცა   არ   გეცნევის,
  3979   ამას   იქით   ჩემგან   ჩემი   ამბავიცა   არ   გეცნევის,
4069   ამად გვედრ ებ სულსა ჩ ემსა, წიგნ ი გკადრებს , არ გეთნე ვის,   3980   ამად გვედრ ებ სულსა ჩ ემსა, წიგნ ი გკადრებს ,არ გეთნევ ის,
4070   არას არგებ ს, ეშმაკის ა საქმეთაგ ან დაეძლევ ის,   3981   არას არგებ ს, ეშმაკის ა საქმეთაგ ან დაეძლევ ის,
4071   შემინდ  
და   შემივედრე,   მკვდარსა   რაღა   გარდმეხდევ ის!
  3982   შემინდ
  და   შემივედრე,   მკვდარსა   რაღა   გარდმეხდევ ის!
4072     3983  
4073  
გვედრებ,   მეფეო,   შერმადინს,   მონასა   ჩემსა   რჩეულსა,  
  3984   გვედრებ,   მეფეო,   შერმადინს,   მონასა   ჩემსა   რჩეულსა,–
4074   ნაკად აქვს  ჭირი სამი სოდ ამ წელ იწადსა წლე ულსა, –   3985   ნაკად აქვს  ჭირი სამი სოდ ამ წელ იწადსა წლე ულსა,–
4075   ნუგეშინის
ეც   წყალობით,   ჩემგან   წყალობა
ჩვეულსა,
  3986   ნუგეშინის - ეც   წყალობით,   ჩემგან   წყალობა - ჩვეულსა,
4076   ნუ დაადინე ბ თვალთაგა ნ ცრემლსა,  სისხლითა  ფრქვეულსა.   3987   ნუ დაადინე ბ თვალთაგა ნ ცრემლსა,  სისხლითა  ფრქვეულსა.
4077     3988  
4078  
გასრულდა   ჩემი   ანდერძი,   ჩემგან   ნაწერი   ხელითა .
  3989   გასრულდა   ჩემი   ანდერძი,   ჩემგან   ნაწერი   ხელითა ;
4079   აჰა,   გამზრდელო,   მოგშორდი,   წავე   გულითა   ხელითა .   3990   აჰა,   გამზრდელო,   მოგშორდი,   წავე   გულითა   ხელითა !
4080   ნუ   სჭმუნავთ   ჩემთვის   მეფენი,   ნუ   ხართ   მოსილნი   ბნელითა ,   3991   ნუ   სჭმუნავთ   ჩემთვის   მეფენი,   ნუ   ხართ   მოსილნი   ბნელითა .
4081   სუფევითმცა  ხართ თავი თა, მტერთა გან საკრძა ლველითა!“ LF   3992   სუფევითმცა  ხართ თავი თა, მტერთა გან საკრძა ლველითა!“ LF
4082     3993  
4083   მისცა   ანდერძი   შერმადინს,   რა   გაათავა   წერითა ,   3994   მისცა   ანდერძი   შერმადინს,   რა   გაათავა   წერითა ;
4084   უთხრა: „ჰკ ადრეო მეფე სა საქმითა  მეცნიერით ა,   3995   უთხრა: „ჰკ ადრეო მეფე სა საქმითა  მეცნიერით ა,
4085   შენ დაგამე ტებს ვერავ ინ მსახურე ბითა ვერით ა“.   3996   შენ დაგამე ტებს ვერავ ინ მსახურე ბითა ვერით ა“.
4086   მოეხვია და  ატირდა ცრ ემლითა სის ხლთა ფერით ა.   3997   მოეხვია და  ატირდა ცრ ემლითა სის ხლთა ფერით ა.
4087   ლოცვა ავთა ნდილისა   3998   ლოცვა ავთა ნდილისა
4088     3999   ილოცავს,   იტყვის:   „მაღალო   ღმერთო ,   ხმელთა   და   ცათაო,
4089   ილოცავს,   იტყვის:   „მაღალო   ღმერთო  
ხმელთა   და   ცათაო,
       
4090   ზოგჯერ მომ ცემო პატიჟ თა, ზოგჯერ  კეთილთა მ ზათაო,   4000   ზოგჯერ მომ ცემო პატიჟ თა, ზოგჯერ  კეთილთა მ ზათაო,
4091   უცნაურო და  უთქმელო,  უფალო უფლე ბათაო,   4001   უცნაურო და  უთქმელო,  უფალო უფლე ბათაო,
4092   მომეც   დათმობა   სურვილთა,   მფლობელო   გულის
თქმათაო!
  4002   მომეც   დათმობა   სურვილთა,   მფლობელო   გულის - თქმათაო!
4093     4003  
4094  
ღმერთო,   ღმერთო,   გეაჯები,   რომელი   ჰფლობ   ქვენათ   ზესა,
  4004   ღმერთო,   ღმერთო,   გეაჯები,   რომელი   ჰფლობ   ქვენათ   ზესა,
4095   შენ დაჰბად ე მიჯნურობ ა, შენ აწე სებ მისსა  წესსა,   4005   შენ დაჰბად ე მიჯნურობ ა, შენ აწე სებ მისსა  წესსა,
4096   მე   სოფელმან   მომაშორვა   უკეთესსა   ჩემს
  მზესა,
  4006   მე   სოფელმან   მომაშორვა   უკეთესსა   ჩემს   მზესა,
4097   ნუ ამოჰფხვ რი სიყვარუ ლსა, მისგა ნ ჩემთვის  დანათესსა!   4007   ნუ ამოჰფხვ რი სიყვარუ ლსა, მისგა ნ ჩემთვის  დანათესსა!
4098     4008  
4099  
ღმერთო,   ღმერთო  
მოწყალეო,   არვინ   მივის   შენგან   კიდე,
  4009   ღმერთო,   ღმერთო ,   მოწყალეო,   არვინ   მივის   შენგან   კიდე,
4100   შენგან   ვითხოვ   შეწევნასა,   რაზომსაცა   გზასა   ვვლიდე ;   4010   შენგან   ვითხოვ   შეწევნასა,   რაზომსაცა   გზასა   ვვლიდე :
4101   მტერთა ძლე ვა, ზღვათა  ღელვა, ღა მით მავნე  გამარიდე! LF   4011   მტერთა ძლე ვა, ზღვათა  ღელვა, ღა მით მავნე  გამარიდე! LF
4102   თუღა   დავრჩე,   გმსახურებდ ე,   შენდა   მსხვერპლსა   შევ წირვიდე“.   4012   თუღა   დავრჩე,   გმსახურებდ ე,   შენდა   მსხვერპლსა   შევ
წირვიდე“.
4103     4013  
4104   რა ილოცა,  ცხენსა შეჯ და, მალვით  კარნი გაი არნა,   4014   რა ილოცა,  ცხენსა შეჯ და, მალვით  კარნი გაი არნა,
4105   შერმადინცა   დააბრუნ ა,   თუც  
ნი  
ნა ;
  4015   შერმადინცა   დააბრუნ
ა,   ბრ ლო
  ცრემლნ   ღვ ნა !
4106   მონა   ტირს   და   მკერდსა   იცემს,   აბრა მან   ცრე
ნი   არნა;
  4016   მონა   ტირს   და   მკერდსა   იცემს,   ისხ
მან  
ისმან   დე ნი  
არნა;
4107   პატრონისა   ვერა
მჭვრეტმან   ყმამან   რამცა   გაიხარნა!
  4017   პატრონისა   ვერა - მჭვრეტმან   ყმამან   რამცა   გაიხარნა!
4108   ცნობა როსტ ევან მეფის აგან ავთან დილის გაპა რვისა   4018   ცნობა როსტ ევან მეფის აგან ავთან დილის გაპა რვისა
4109     4019   აწ   ამბავი   სხვა   დავიწყო,     ყმასა   წავჰყ
  წამავალსა .
4110   აწ   ამბავი   სხვა   დავიწყო,     ყმასა   წავჰყ  
წამავალსა ,  
  4020   არ   შეექმნა   დარბაზობა   მას   დღე   როსტანს   გულ - გამწყრალსა ;
4111   არ   შეექმნა   დარბაზობა   მას   დღე  
როსტანს   გულ
გამწყრალსა ;
  4021   რა   გათენდა,   ქუში   ადგა,   ჰგავს  
თუ   ადენს   პირით   ალსა,
4112   რა   გათენდა,   ქუში   ადგა,   ჰგავს ,   თუ   ადენს   პირით   ალსა,        
4113   ხმობა ბრძა ნა ვაზირის ა, მიიყვან დეს შიშით  მკრთალსა. LF   4022   ხმობა ბრძა ნა ვაზირის ა, მიიყვან დეს შიშით  მკრთალსა. LF
4114     4023  
4115   რა ვაზირი  მოწიწებით  დარბაზს ნა ხა შემოსრუ ლი,   4024   რა ვაზირი  მოწიწებით  დარბაზს ნა ხა შემოსრუ ლი,
4116   როსტან უთხ რა: „არა მ ახსოვს გუშ ინდელი შენ გან თქმული .   4025   როსტან უთხ რა: „არა მ ახსოვს გუშ ინდელი შენ გან თქმული .
4117   მაწყინე   და   გამარისხე,   ვერ   დავიღე   დიდხან  
ული,
  4026   მაწყინე   და   გამარისხე,   ვერ   დავიღე   დიდხანს   ული,
4118   აზომ   რომე   გაგათრიე   შენ  
ვაზირი   გულის
გული.
  4027   აზომ   რომე   გაგათრიე   შენ ,   ვაზირი   გულის - გული.
4119     4028  
4120  
თუღა   გახსოვს,   რად   უნდოდა,   ისრე   ავად   რად   გაგხადე?
  4029   თუღა   გახსოვს,   რად   უნდოდა,   ისრე   ავად   რად   გაგხადე?
4121   მართლად უთ ქვამს მეცნ იერთა: «წყ ენააო ჭირთ ა ბადე»;   4030   მართლად უთ ქვამს მეცნ იერთა: «წყ ენააო ჭირთ ა ბადე»;
4122   ესეგვარსა   ნუოდეს   იქ
,   საქმე   ხოლე   გაიცადე,
  4031   ესეგვარსა   ნუოდეს   იქ ,   საქმე   ხოლე   გაიცადე,
4123   აწ   მითხარ,   თუ   რას   იტყოდი,   თქვი   და   სიტყვა   გააკვლადე !
  4032   აწ   მითხარ,   თუ   რას   იტყოდი,   თქვი   და   სიტყვა   გააკვლადე
.
4124     4033  
4125   კვლა მოახს ენა ვაზირმ ან სიტყვა  ნაგუშინდელ ევი,   4034   კვლა მოახს ენა ვაზირმ ან სიტყვა  ნაგუშინდელ ევი,
4126   რა   გაიგონა,   შესთვალა   პასუხი   არნაგრძელ ვი:   4035   რა   გაიგონა,   შესთვალა   პასუხი   არ   ნაგრძელ ვი:
4127   შენ   თუ   უშმაგო   მგონიხარ,   ვარმცა   ურია   მე   ლევი!   4036   შენ   თუ   უშმაგო   მგონიხარ,   ვარმცა   ურია   მე   ლევი!
4128   კვლა მაგის  მეტად ნუ  მასმენ, თვ არა მე სრუ ლად გელევი !“   4037   კვლა მაგის  მეტად ნუ  მასმენ, თვ არა მე სრუ ლად გელევი !“
4129     4038  
4130   რა   გამოვიდა ,   ვაზირმან   ძებნა,   ვერ   პოვ   მინანი,   4039   რა   გამოვიდა  
ვაზირმან   ძებნა,   ვერ   პოვ
  მინანი,
4131   მართ გაპარ ვასა უთხრო ბდეს მონან ი, ცრემლთა  მდინანი. LF   4040   მართ გაპარ ვასა უთხრო ბდეს მონან ი, ცრემლთა  მდინანი. LF
4132   მან თქვა:  „მე დარბაზ ს ვერ შევა ლ, მახსოვა ნ დღენი წი ნანი,   4041   მან თქვა:  „მე დარბაზ ს ვერ შევა ლ, მახსოვა ნ დღენი წი ნანი,
4133   ვინცაღა   ჰკადრებს,   მან   ჰკადროს ,   რაცა   ვთქვი,   მასცა   ვინანი“.   4042   ვინცაღა   ჰკადრებს,   მან   ჰკადროს ;   რაცა   ვთქვი,   მასცა   ვინანი“.
4134     4043  
4135   რა ვაზირი  არ შევიდა,  კვლა მეფე მან კაცი გ ზავნის;   4044   რა ვაზირი  არ შევიდა,  კვლა მეფე მან კაცი გ ზავნის;
4136   კაცმან ცნი ს და გარეთ  დადგის, წ ასლვა ვერვ ინ გაამჟღა ვნის;   4045   კაცმან ცნი ს და გარეთ  დადგის, წ ასლვა ვერვ ინ გაამჟღა ვნის;
4137   როსტანს ეჭ ვი შეუვიდა , ჭმუნვა ა მით გაათავ ნის;   4046   როსტანს ეჭ ვი შეუვიდა , ჭმუნვა ა მით გაათავ ნის;
4138   თქვა: „უცი ლოდ გაიპარ ა, ვინ მარ ტომან ასთა  ავნის“.   4047   თქვა: „უცი ლოდ გაიპარ ა, ვინ მარ ტომან ასთა  ავნის“.
4139     4048  
4140   თავ
დადრეკით   იგონებდა,   გულსა   ჰქონდა   ჭმუნვა   დიდი,
  4049   თავ - დადრეკით   იგონებდა,   გულსა   ჰქონდა   ჭმუნვა   დიდი,
4141   უში ქმნა დ ა აიხედნა,  უბრძანებდ ა მონას: „ მიდი,   4050   უში ქმნა დ ა აიხედნა,  უბრძანებდ ა მონას: „ მიდი,
4142   მოვიდეს და  აწ მიამბო ს, შემოვიდ ეს იგი ფლი დი!“   4051   მოვიდეს და  აწ მიამბო ს, შემოვიდ ეს იგი ფლი დი!“
4143   რა ვაზირი  შემობრუნდა , ფერი ჰკრ თა და ჰქონ და რიდი.   4052   რა ვაზირი  შემობრუნდა , ფერი ჰკრ თა და ჰქონ და რიდი.
4144     4053  
4145   კვლა   შევა   დარბაზს   ვაზირი   დაღრეჯით,   არ
მხიარულად;
  4054   კვლა   შევა   დარბაზს   ვაზირი   დაღრეჯით,   არ - მხიარულად;
4146   მეფემან   ჰკითხა:   „წასრულა   მზე   დაუდგ
ომლად,   მთვარულად?
  4055   მეფემან   ჰკითხა:   „წასრულა   მზე   დაუდგ ომლად,   მთვარულად?
4147   მან   მოახსენა  
ველ ი,   ვით   წა
ულიყო     რულად:
  4056   მან   მოახსენა   ველ
ი,   ვით   წა
ულიყო   არულად:
4148   მზე   აღარ   მზეობს   ჩვე   თანა,   დარი   არ   დარობს   დარულად!“   4057   მზე   აღარ   მზეობს   ჩვე
თანა,   დარი   არ   დარობს   დარულად!“
4149     4058  
4150   რა   მეფემან   მოისმინა,   დაიზახნა   მეტის
მეტნი;
  4059   რა   მეფემან   მოისმინა,   დაიზახნა   მეტის - მეტნი;
4151   პირსა ხოკი თ, წვერსა  გლეჯით გაა კვირვნა მი სნი მჭვრეტ ნი,   4060   მოსთქვამს,   იტყვის:   „ვა
,   გაზრდილო,   ვეღარ   გნახვენ   თვალნი   რეტნი!    
4152   მოსთქვამს,   იტყვის:   „ვა ,   გაზრდილო,   ვეღარ   გნახვენ   თვალნი   რეტნი!
  4061   პირსა ხოკი თ, წვერსა  გლეჯით გაა კვირვნა მი სნი მჭვრეტ ნი, –
4153  
სად   წაჰხე   და   სად   დაჰკარგენ   სინათლისა   ეგე   სვეტნი?
  4062   სად   წაჰხე   და   სად   დაჰკარგენ   სინათლისა   ეგე   სვეტნი? !
4154     4063  
4155  
თუ   თავი   შენი   შენ   გახლავს,   ღარიბად   არ   იხსენები ,
  4064   თუ   თავი   შენი   შენ   გახლავს,   ღარიბად   არ   იხსენები .
4156   მაგრა მე რ ა ვქმნა, გ აზრდილო, ა წ სახლად მ მართებს სე ნები!   4065   მაგრა მე რ ა ვქმნა, გ აზრდილო, ა წ სახლად მ მართებს სე ნები!
4157   გამაღარიბე ,   დამაგდე,   გულსა,   გლახ,   ვისთვის   ენები ?   4066   გამაღარიბე ,   დამაგდე,   გულსა,   გლახ,   ვისთვის   ენები ,
4158   შენად შეყრ ამდის პატი ჟთა ჩემთა  ვერ იტყვის  ენები!   4067   შენად შეყრ ამდის პატი ჟთა ჩემთა  ვერ იტყვის  ენები!
4159     4068  
4160  
ოდეს   გნახავ   მხიარულსა,   ნადირობით   შემოსრულსა ,
  4069   ოდეს   გნახავ   მხიარულსა,   ნადირობით   შემოსრულსა ?
4161   ვეღარ   გიჭვრეტ   ნაბურთალსა ,   ტანსა   მჭევრსა,   ჯავარ
სრულსა,
  4070   ვეღარ   გიჭვრეტ   ნაბურთალსა ,   ტანსა   მჭევრსა,   ჯავარ - სრულსა,
4162   ვეღარ ვისმ ენ ხმასა შ ენსა, სასმ ენელად მე  მას რულსა,   4071   ვეღარ ვისმ ენ ხმასა შ ენსა, სასმ ენელად მე  მას რულსა,
4163   აწ   უშენოდ   რა,   გლახ,  
უყო   საჯდომსა   და   სრასა   სრულსა?
  4072   აწ   უშენოდ   რა,   გლახ,   უყო   საჯდომსა   და   სრასა   სრულსა?
4164     4073  
4165  
ვიცი,   არ   მოგკლავს   შიმშილი,   რაზომცა   დია   ირები:
  4074   ვიცი,   არ   მოგკლავს   შიმშილი,   რაზომცა   დია   ირები:
4166   შენ შენი მ შვილდი დაგ არჩენს, შე ნთა ისართა  პირები,   4075   შენ შენი მ შვილდი დაგ არჩენს, შე ნთა ისართა  პირები,
4167   ნუთუ   კვლა   ღმე
თმან   წყალობით   გაგიადვილო   ჭირები,
  4076   ნუთუ   კვლა   ღმე თმან   წყალობით   გაგიადვილო   ჭირები,
4168   მაგრა, თუ  მოვკვდე, გ აზრდილო, ვ ისგანღა და ვიტირები?“   4077   მაგრა, თუ  მოვკვდე, გ აზრდილო, ვ ისგანღა და ვიტირები?“
4169     4078  
4170   ზარი გაისმ ა, შემოკრბ ა ჯარი მრა ვალი კაცის ა,   4079   ზარი გაისმ ა, შემოკრბ ა ჯარი მრა ვალი კაცის ა,
4171   დარბაზს ხა სთაგან ჯარ ია ხელითა  წვერთა ტაც ისა,   4080   დარბაზს ხა სთაგან ჯარ ია ხელითა  წვერთა ტაც ისა,
4172   იგლეჯს და  იცემს ყველ აი, ხმა ის მის თავსა  ტკაცისა;   4081   იგლეჯს და  იცემს ყველ აი, ხმა ის მის თავსა  ტკაცისა;
4173   თქვეს:   „ბნელი   გვმართებს   დღე
კრულთა,   რათგან   მზე   მიგვიდრკა   ცისა!“
  4082   თქვეს:   „ბნელი   გვმართებს   დღე - კრულთა,   რათგან   მზე   მიგვიდრკა   ცისა!“
4174     4083  
4175   რა   მეფემან   დიდებულნი   ნახნა,   სულთქმით   შემოსტირნა ,   4084   რა   მეფემან   დიდებულნი   ნახნა,   სულთქმით   შემოსტირნა ;
4176   უთხრა: „ხე დავთ, მზემ ან ჩვენმან  შუქნი სრუ ლად დაგვიძ ვირნა!   4085   უთხრა: „ხე დავთ, მზემ ან ჩვენმან  შუქნი სრუ ლად დაგვიძ ვირნა!
4177   რა   ვაწყინეთ,   რა   შევსცოდეთ,   რად   დაგვყარნა,   რად   გაგვწირნა !   4086   რა   ვაწყინეთ,   რა   შევსცოდეთ,   რად   დაგვყარნა,   რად   გაგვწირნა ,
4178   სპანი, მის გან დაჭირუ ლნი, ვინმც აღა ვით და გვიჭირნა?“   4087   სპანი, მის გან დაჭირუ ლნი, ვინმც აღა ვით და გვიჭირნა?“
4179     4088  
4180   ყოვლნი ტირ ოდეს, მოსთ ქმიდეს, მე რმე დაწყნა რდეს გვიან ად.   4089   ყოვლნი ტირ ოდეს, მოსთ ქმიდეს, მე რმე დაწყნა რდეს გვიან ად.
4181   მეფემან   ბრძანა:   „იკითხეთ,   მარტოა  
ანუ   ყმიანად?“
  4090   მეფემან   ბრძანა:   „იკითხეთ,   მარტოა ,   ანუ   ყმიანად?“
4182   მოვიდა მონ ა შერმადინ  მოშიშრად,  სირცხვილი ანად,   4091   მოვიდა მონ ა შერმადინ  მოშიშრად,  სირცხვილი ანად,
4183   ანდერძი ჰკ ადრა, ატირ და, სიცოცხ ლე უჩნდა ზ იანად.   4092   ანდერძი ჰკ ადრა, ატირ და, სიცოცხ ლე უჩნდა ზ იანად.
4184     4093  
4185   მოახსენა:   „საწოლს   ვპოვე   ესე   მისგან   დანაწერი ,   4094   მოახსენა:   „საწოლს   ვპოვე   ესე   მისგან   დანაწერი ;
4186   დგეს   მონანი   ნატირებნი,   დაეგლიჯა   თმა   და   წვერი ,   4095   დგეს   მონანი   ნატირებნი,   დაეგლიჯა   თმა   და   წვერი ;
4187   იგი   მარტო   გაპარულა,   ყმა   არ   ახლავს,   არცა   ბერი ;   4096   იგი   მარტო   გაპარულა,   ყმა   არ   ახლავს,   არცა   ბერი ,
4188   მე თუ მომკ ლათ, მემარ თლებით, სი ცოცხლე მჭი რს შეუფერი !“   4097   მე თუ მომკ ლათ, მემარ თლებით, სი ცოცხლე მჭი რს შეუფერი !“
4189     4098  
4190   რა ანდერძი  წაიკითხეს , კვლა იტი რეს დიდი ხ ანი;   4099   რა ანდერძი  წაიკითხეს , კვლა იტი რეს დიდი ხ ანი;
4191   მერმე ბრძა ნა: „მხიარ ულსა ნუ ჩა იცმენ ჩემნ ი სპანი,   4100   მერმე ბრძა ნა: „მხიარ ულსა ნუ ჩა იცმენ ჩემნ ი სპანი,
4192   ვამლოცველნ ეთ დავრდომ ილნი, ობოლ ნი და ქვრი ვნი სხვანი ,   4101   ვამლოცველნ ეთ დავრდომ ილნი, ობოლ ნი და ქვრი ვნი სხვანი ,
4193   შევეწივნეთ , მშვიდობი სა ნუთუ მი სცნეს ღმერ თმან გზანი !“   4102   შევეწივნეთ , მშვიდობი სა ნუთუ მი სცნეს ღმერ თმან გზანი !“
4194   წას
  ავთანდილის აგან   ტარიელის   შეყრად   მეორედ
  4103   წას
  ავთანდილის აგან   ტარიელის   შეყრად   მეორედ
4195     4104   მთვარე   მზესა   მოეშორვოს,   მოშორვება   გა ანათლებს,
4196   მთვარე   მზესა   მოეშორვოს,   მოშორვება   გა
ანათლებს,
       
4197   რა ეახლოს,  შუქი დასწ ვავს, გაეყ რების, ვერ  იახლებს, LF   4105   რა ეახლოს,  შუქი დასწ ვავს, გაეყ რების, ვერ  იახლებს, LF
4198   მაგრა ვარდ სა უმზეობა  გაახმობს  და ფერსა ა კლებს,   4106   მაგრა ვარდ სა უმზეობა  გაახმობს  და ფერსა ა კლებს,
4199   ჩვენ   ვერ
ჭვრეტა   საყვარლისა   ჭირსა   ძველსა   გაგვიახლებ ს.
  4107   ჩვენ   ვერ - ჭვრეტა   საყვარლისა   ჭირსა   ძველსა   გაგვიახლებ ს.
4200     4108  
4201   აწყა დავიწ ყებ ამბავს ა, მის ყმი სა წამავლო ბასა:   4109   აწყა დავიწ ყებ ამბავს ა, მის ყმი სა წამავლო ბასა:
4202   მივა   და  
მიტირს   გულ
მდუღ
დ,   ვერ   ვიტყვი   ცრემლთა   მცრობასა,
  4110   მივა   და ,   მიტირს   გულ - მდუღ
რე დ,   ვერ   ვიტყვი   ცრემლთა   მცრობასა,
4203   წამ-წამ მო ბრუნდის, ი აჯდის მისთ ვის მზისავ ე მზობასა,   4111   წამ-წამ მო ბრუნდის, ი აჯდის მისთ ვის მზისავ ე მზობასა,
4204   უჭვრეტდის,   თვალი   ვერ   მო ხსნის,   თუ   მო ხსნის,   მი ხდის   ცნობასა.   4112   უჭვრეტდის,   თვალი   ვერ   მო
ხსნის,   თუ   მო
ხსნის,   მი
ხდის   ცნობასა.
4205     4113  
4206   რა   მიეახლის   დაბნედად,   ვერ   ხელ
ყვის   გაძრვად   ენისად,
  4114   რა   მიეახლის   დაბნედად,   ვერ   ხელ - ყვის   გაძრვად   ენისად,
4207   მაგრა   სდის   ცრემლი   თვალთაგან  
მსგავსად   დიჯლისა   დენისად,
  4115   მაგრა   სდის   ცრემლი   თვალთაგან ,   მსგავსად   დიჯლისა   დენისად,
4208   ზო ჯერ   დაბრუნდის,   იჭვრეტდის   ღონედ   პატიჟთა   თმენისად,   4116   ზო ჯერ   დაბრუნდის,   იჭვრეტდის   ღონედ   პატიჟთა   თმენისად,
4209   რა გაემართ ის, არ იცი ს, მას თუ  არბევდის ც ხენი სად. LF   4117   რა გაემართ ის, არ იცი ს, მას თუ  არბევდის ც ხენი სად. LF
4210     4118  
4211   თქვა: „ჩემ ო, შენი შო რს მყოფი კ რულია, ვინ ცა დადუმდე ს,   4119   თქვა: „ჩემ ო, შენი შო რს მყოფი კ რულია, ვინ ცა დადუმდე ს,
4212   რათგან შენ  დაგრჩა გო ნება, გული  შენკენვე  დაბრუნდეს,   4120   რათგან შენ  დაგრჩა გო ნება, გული  შენკენვე  დაბრუნდეს,
4213   თვალთა   მტირალთა   შეხედვა   შენივე   სწადდეს   და   უნდეს .   4121   თვალთა   მტირალთა   შეხედვა   შენივე   სწადდეს   და   უნდეს ,
4214   სჯობს, საყ ვარელსა მო ყვარე რაზო მცა დაუძაბ უნდეს!   4122   სჯობს, საყ ვარელსა მო ყვარე რაზო მცა დაუძაბ უნდეს!
4215     4123  
4216   მე   რა   ვქმნა   შენად   შეყრამდის,   ანუ   რას   ვეჭვდე   ლხენასა ?   4124   მე   რა   ვქმნა   შენად   შეყრამდის,   ანუ   რას   ვეჭვდე   ლხენასა !
4217   თავსა   მოვიკლავ ,   მე  
თუ ცა   შენგან   არ   ვეჭვდი   წყენასა,
  4125   თავსა   მოვიკლავ  
მე ,   თუ
ცა   შენგან   არ   ვეჭვდი   წყენასა,
4218   მაგრა   შენ   გაწყენ   ჩემისა   არ
სიცოც
ხლისა   სმენასა,
  4126   მაგრა   შენ   გაწყენ   ჩემისა   არ - სიცოც ხლისა   სმენასა,
4219  
მოდი   და   მივსცნე   ცოცხალმან   თვალნი   ცრემლისა   დენასა!“
  4127   მოდი   და   მივსცნე   ცოცხალმან   თვალნი   ცრემლისა   დენასა!“
4220     4128  
4221   იტყვის: „ჰ ე, მზეო, ვ ინ ხატად გ თქვეს მზია ნისა ღამის ად,   4129   იტყვის: „ჰ ე, მზეო, ვ ინ ხატად გ თქვეს მზია ნისა ღამის ად,
4222   ერთ
არსებისა   ერთისა,   მის   უჟამოსა   ჟამისად,
  4130   ერთ - არსებისა   ერთისა,   მის   უჟამოსა   ჟამისად,
4223   ვის გმორჩი ლობენ ციერ ნი ერთის ი ოტის წამის ად,   4131   ვის გმორჩი ლობენ ციერ ნი ერთის ი ოტის წამის ად,
4224   ბედსა ნუ მ იქცევ, მია ჯე, შეყრამ დის ჩემად  და მისად! LF   4132   ბედსა ნუ მ იქცევ, მია ჯე, შეყრამ დის ჩემად  და მისად! LF
4225     4133  
4226  
ვის   ხატად   ღმრთისად   გიტყვიან   ფილოსოფოსნ   წინანი,
  4134   ვის   ხატად   ღმრთისად   გიტყვიან   ფილოსოფოსნ   წინანი,
4227   შენ   მიშველე   რა   ტყვე
ქმნილსა,   ჯაჭვნი   მაბიან,   რკინანი!
  4135   შენ   მიშველე   რა   ტყვე - ქმნილსა,   ჯაჭვნი   მაბიან,   რკინანი!
4228   ბროლ-ბალახ შისა   მძებნელმან   სათნი   დავკარგენ,   მინანი ;   4136   ბროლ-ბალახ შისა   მძებნელმან   სათნი   დავკარგენ,   მინანი ,
4229   მაშინ   ვერ   გავსძ  
სიახლე,   აწ   სიშორესა   ვინანი“.
  4137   მაშინ   ვერ   გავსძ
  სიახლე,   აწ   სიშორესა   ვინანი“.
4230     4138  
4231   ამას   მო
ქმიდის,   იწ
ოდის,   ვითა   სანთელი   დნებოდის,
  4139   ამას   მო
ქმიდის,   იწ ოდის,   ვითა   სანთელი   დნებოდის,
4232   დაყოვნების ა მოშიში ი სწრაფდის,  იარებოდის;   4140   დაყოვნების ა მოშიში ი სწრაფდის,  იარებოდის;
4233   რა შეუღამდ ის, ვარსკვ ლავთა ამოს ლვა ეამებო დის,   4141   რა შეუღამდ ის, ვარსკვ ლავთა ამოს ლვა ეამებო დის,
4234   მას ამსგავ სებდის, ილ ხენდის, უჭ ვრეტდის, ე უბნებოდის.   4142   მას ამსგავ სებდის, ილ ხენდის, უჭ ვრეტდის, ე უბნებოდის.
4235     4143  
4236   მთვარესა   ეტყვის:   „იფიცე   სახელი   ღმრთისა   შენისა !   4144   მთვარესა   ეტყვის:   „იფიცე   სახელი   ღმრთისა   შენისა ,
4237   შენ ხარ მო მცემი მიჯნ ურთა მიჯნუ რობისა სენ ისა,   4145   შენ ხარ მო მცემი მიჯნ ურთა მიჯნუ რობისა სენ ისა,
4238   შენ   გაქვს   წამალი   მისისა   მოთმინების   თმენისა ,   4146   შენ   გაქვს   წამალი   მისისა   მოთმინების   თმენისა !
4239   მიაჯე შეყრ ა პირისა,  შენ გამო შ ენებრ მშვე ნისა!“   4147   მიაჯე შეყრ ა პირისა,  შენ გამო შ ენებრ მშვე ნისა!“
4240     4148  
4241   ღამე ალხენ დის, დღე ს ჯიდის, ელი ს ჩასლვასა  მზისასა; LF   4149   ღამე ალხენ დის, დღე ს ჯიდის, ელი ს ჩასლვასა  მზისასა; LF
4242   რა   წყალი   ნახის,   გარდ ხდის,   უჭვრეტდის   ჭავლსა   წყლისასა,   4150   რა   წყალი   ნახის,   გარდ ხდის,   უჭვრეტდის   ჭავლსა   წყლისასა,
4243   მას   თანა
რთვიდის   ნაკადსა   სისხლისა   ცრემლთა   ტბისასა,
  4151   მას   თანა - რთვიდის   ნაკადსა   სისხლისა   ცრემლთა   ტბისასა,
4244   კვლა გაემა რთის, ისწრ აფდის წავლ ასა მისვე  გზისასა.   4152   კვლა გაემა რთის, ისწრ აფდის წავლ ასა მისვე  გზისასა.
4245     4153  
4246   მარტო  
მოსთქმიდის ,   ტიროდის   ტანად   ალვისა   ხიანი,
  4154   მარტო ,   მოსთქმიდის ,   ტიროდის   ტანად   ალვისა   ხიანი,
4247   მინდორს თხ ა მოკლის,  სადაცა ადგ ილი დახვდი ს კლდიანი,   4155   მინდორს თხ ა მოკლის,  სადაცა ადგ ილი დახვდი ს კლდიანი,
4248   შეწვის,   ჭამის   და   წავიდის   პირმზე,   გულ
მარიხიანი,
  4156   შეწვის,   ჭამის   და   წავიდის   პირ   მზე,   გულ - მარიხიანი,
4249   იტყვის: „დ ავყარენ ვა რდნი და, ა ჰა მე, ვაგ ლახ, იანი!   4157   იტყვის: „დ ავყარენ ვა რდნი და, ა ჰა მე, ვაგ ლახ, იანი!
4250     4158  
4251   აწ ვერ ვიტ ყვი მაშინდ ელსა მე მი ს ყმისა ნა უბარსა,   4159   აწ ვერ ვიტ ყვი მაშინდ ელსა მე მი ს ყმისა ნა უბარსა,
4252   რას   უბნობდის,   რას   მო თქმიდის,   რას   ტურფასა,   რაზომგვარს .   4160   რას   უბნობდის,   რას   მო
თქმიდის,   რას   ტურფასა,   რაზომ   გვარსა !
4253   ზოგან   თოვლი   გაეწითლის   ვარდსა,   ბრჭ
ლითა   ნახოკარსა.
  4161   ზოგან   თოვლი   გაეწითლის   ვარდსა,   ბრჭ ლითა   ნახოკარსა.
4254   ქვაბნი ნახ ნა, გაეხარ ნეს, ზე გა ვიდა ქვაბთ ა კარსა.   4162   ქვაბნი ნახ ნა, გაეხარ ნეს, ზე გა ვიდა ქვაბთ ა კარსა.
4255     4163  
4256   რა ასმათმა ნ დაინახა,  მოეგება,  ცრემლი სწვ თების,   4164   რა ასმათმა ნ დაინახა,  მოეგება,  ცრემლი სწვ თების,
4257   ვით ეამა,  სიხარულსა  მართ ვეღარ ას ვერ მიხ ვდების;   4165   ვით ეამა,  სიხარულსა  მართ ვეღარ ას ვერ მიხ ვდების;
4258   ყმა   გარდახდა,   მოეხვია,   აკოცებს   და   ეუბნების .   4166   ყმა   გარდახდა,   მოეხვია,   აკოცებს   და   ეუბნების ,
4259   კაცი   კაცსა   მოელოდეს,   მოს
  დია   ეამების.
  4167   კაცი   კაცსა   მოელოდეს,   მოს
  დია   ეამების.
4260     4168  
4261   ყმა ქალსა  ეტყვის: „პ ატრონი, ნე ტარ, სად ა რის და ვით ა?“   4169   ყმა ქალსა  ეტყვის: „პ ატრონი, ნე ტარ, სად ა რის და ვით ა?“
4262   ქალი ატირდ ა ცრემლითა , ზღვათაცა  შესართავი თა,   4170   ქალი ატირდ ა ცრემლითა , ზღვათაცა  შესართავი თა,
4263   ტყვის:   „რა   წახვე,   გაიჭრა,   ქვაბს   ყოფა   მისჭირდა   ვითა;   4171   ტყვის:   „რა   წახვე,   გაიჭრა,   ქვაბს   ყოფა   მისჭირდა   ვითა;
4264   აწ მისი არ ა არ ვიცი  არ ნახვით,  არ ამბავი თა“.   4172   აწ მისი არ ა არ ვიცი  არ ნახვით,  არ ამბავი თა“.
4265     4173  
4266   ყმა დაჭმუნ და, ვითამც  რამე ჰკრე ს ლახვარი  გულსა შუა;   4174   ყმა დაჭმუნ და, ვითამც  რამე ჰკრე ს ლახვარი  გულსა შუა;
4267   ქალსა ეტყვ ის: „აჰა,  დაო, ეგეთი მცა კაცი ნ უა!   4175   ქალსა ეტყვ ის: „აჰა,  დაო, ეგეთი მცა კაცი ნ უა!
4268   იგი ფიცი ვ ით გატეხა!  არ ვეცრუე , ვით მეცრ უა!   4176   იგი ფიცი ვ ით გატეხა!  არ ვეცრუე , ვით მეცრ უა!
4269   ვერ იქმოდა , რად მიქა და? თუ მიქ ადა, რად მ იტყუა?!   4177   ვერ იქმოდა , რად მიქა და?თუ მიქა და, რად მი ტყუა?!
4270     4178  
4271  
მე   უმისოდ   სოფელს   ყოფა   რათგან   ჩირად   არ   მიღირდა,
  4179   მე   უმისოდ   სოფელს   ყოფა   რათგან   ჩირად   არ   მიღირდა,
4272   რად   დავვიწყდი,   რა   მივსცილდი,   რად   ვერ   გასძლო,   რა   მისჭირდა?   4180   რად   დავვიწყდი,   რა  
მივსცილდი,   რად   ვერ   გასძლო,   რა   მისჭირდა?
4273   მან გატეხა  ზენარისა  რად შემართ ა, ვით გაპ ირდა?   4181   მან გატეხა  ზენარისა  რად შემართ ა, ვით გაპ ირდა?
4274   მაგრა   ავი  
ბედისაგან   ჩემი   რამცა   გამიკვირდა !
  4182   მაგრა   ავი   ბედისაგან   ჩემი   რამცა   გამიკვირდა
.
4275     4183  
4276   კვლა   ქალი   ეტყვის:   „მართ  
ხარ   მაგისსა   დამძიმებას ა,
  4184   კვლა   ქალი   ეტყვის:   „მართ
აც   ხარ   მაგისსა   დამძიმებას ა,
4277   მაგრა ,   რა   გავბრჭო   მართალი,   ნუ   მეჭვ   რასაცა   თნებასა ;   4185   მაგრა  
რა   გავბრჭო   მართალი,   ნუ   მეჭვ   რასაცა   თნებასა :
4278   არ გული უნ და ფიცის დ ა პირისა გ ასრულებასა ?   4186   არ გული უნ და ფიცის დ ა პირისა გ ასრულებასა ?
4279   იგი უგულო  მოელის მარ თ დღეთა შე მოკლებასა.   4187   იგი უგულო  მოელის მარ თ დღეთა შე მოკლებასა.
4280     4188  
4281  
გული,   ცნობა   და   გონება   ერთმანერთზ ედა   ჰკიდიან:
  4189   გული,   ცნობა   და   გონება   ერთმანერთზ ედა   ჰკიდიან:
4282   რა გული წა ვა, იგიცა  წავლენ და  მისკენ მიდ იან;   4190   რა გული წა ვა, იგიცა  წავლენ და  მისკენ მიდ იან;
4283   უგულო   კაცი   ვერ   კაცობს,   კაცთაგან   განაკიდიან .   4191   უგულო   კაცი   ვერ   კაცობს,   კაცთაგან   განაკიდიან ;
4284   შენ   არ   გინახ ,   არ   იცი,   მას   რომე   ცეცხლნი   სწვიდიან.   4192   შენ   არ   გინახ
ვს ,   არ   იცი,   მას   რომე   ცეცხლნი   სწვიდიან.
4285     4193  
4286  
შენ   უმართლე   ხარ,   ემდურვი,   შენ   გაეყარე   ძმობილსა,
  4194   შენ   უმართლე   ხარ,   ემდურვი,   შენ   გაეყარე   ძმობილსა,
4287   მაგრა ვით  ითქმის, ვი თ გახდა, ვ ითა გიამბო  ცნობილსა!   4195   მაგრა ვით  ითქმის, ვი თ გახდა, ვ ითა გიამბო  ცნობილსა!
4288   ენა დაშვრე ბის, გაცვთ ების, გულს ა შეელმის  ლმობილსა, LF   4196   ენა დაშვრე ბის, გაცვთ ების, გულს ა შეელმის  ლმობილსა, LF
4289   ამას   მით   ვაზრობ,   მინახავს   მე ,   უბედურსა   შობილსა.   4197   ამას   მით   ვაზრობ,   მინახავს   მე  
უბედურსა   შობილსა.
4290     4198  
4291  
ჯერთ   მისი   მსგავსი   სასჯელი   არცა   ვის   ამბ ად   სმენია:
  4199   ჯერთ   მისი   მსგავსი   სასჯელი   არცა   ვის   ამბ
ად   სმენია:
4292   არა თუ კაც თა, სასჯელ ი ქვათაცა  შესაძრწენი ა,   4200   არა თუ კაც თა, სასჯელ ი ქვათაცა  შესაძრწენი ა,
4293   დიჯლადცა   კმარის,   მას   რომე   თვალთაგან   ცრემლი   სდენია ;   4201   დიჯლადცა   კმარის,   მას   რომე   თვალთაგან   ცრემლი   სდენია ,
4294   თვით   რაცა   ჰბრძანოთ,   მართალ   ხართ :   სხვა   სხვისა   ომსა   ბრძენია.   4202   თვით   რაცა   ჰბრძანოთ,   მართალ   ხართ ,   სხვა   სხვისა   ომსა   ბრძენია.
4295     4203  
4296   მას   წამავალსა   ვჰკითხევდი ,   დამწვარსა,   ცეცხლ
მოდებულსა:
  4204   მას   წამავალსა   ვჰკითხევდი ,   დამწვარსა,   ცეცხლ - მოდებულსა:
4297   «მოვიდეს,  რა ქმნას ა ვთანდილ? მ ისსა დამვე დრე დებულს ა».   4205   «მოვიდეს,  რა ქმნას ა ვთანდილ? მ ისსა დამვე დრე დებულს ა».
4298   მიბრძანა:   «მო-ღა-მნა ხვიდეს   მე,   მისთვის   გაცუდებულს ,   4206   მიბრძანა:   «მო-ღა-მნა ხვიდეს   მე,   მისთვის   გაცუდებულს .
4299  
ამათ   არ   დავჰყრი  
არეთა,   არ   გავსტეხ   მას   ქადებულსა
.
  4207   ამათ   არ   დავჰყრი ,   არეთა,   არ   გავსტეხ   მას   ქადებულსა » .
4300     4208  
4301  
მას   ზენაარს   არ   გავსტეხ,   მას   ფიცსა   არ   ვეცრუები,
  4209   « მას   ზენაარს
  არ   გავსტეხ,   მას   ფიცსა   არ   ვეცრუები,
4302   მას პაემნა მდის მოვიც დი, რაზომც ა გამდის რ უები;   4210   მას პაემნა მდის მოვიც დი, რაზომც ა გამდის რ უები;
4303   თუ მკვდარი  მნახოს, დ ამმარხოს,  თქვას ვაგლ ახი და უებ ი,   4211   თუ მკვდარი  მნახოს, დ ამმარხოს,  თქვას ვაგლ ახი და უებ ი,
4304   ცოცხალი და ვხვდე, უკვ ირდეს, სიც ოცხლე არს  სათუები». LF   4212   ცოცხალი და ვხვდე, უკვ ირდეს, სიც ოცხლე არს  სათუები». LF
4305     4213  
4306  
ჩემთვის   გარდახდა   მას   აქათ   გაყრა   მზისა   და   ქედისა;
  4214   ჩემთვის   გარდახდა   მას   აქათ   გაყრა   მზისა   და   ქედისა;
4307   ოდენ მოდენ ა ცრემლისა  მჭირს, ვე ლთა მოსალბ ე დისა.   4215   ოდენ მოდენ ა ცრემლისა  მჭირს, ვე ლთა მოსალბ ედისა.
4308   მსჯის   გამრავლება   ხელ
ქმნილსა   სულთქმისა   ზედა
ზედისა .
  4216   მსჯის   გამრავლება   ხელ - ქმნილსა   სულთქმისა   ზედა - ზედისა ,
4309   დავვიწყები ვარ სიკვდი ლსა, ნახეთ  ნაქმარი ბ ედისა!   4217   დავვიწყები ვარ სიკვდი ლსა, ნახეთ  ნაქმარი ბ ედისა!
4310     4218  
4311  
ესე   არაკი   მართალი   ჩინს   ქვასა   ზედა   სწერია:
  4219   ესე   არაკი   მართალი   ჩინს   ქვასა   ზედა   სწერია:
4312   «ვინ მოყვა რესა არ ეძ ებს, იგი თ ავისა მტერ ია».   4220   «ვინ მოყვა რესა არ ეძ ებს, იგი თ ავისა მტერ ია».
4313   აწ ზაფრანი ა, ვის წინ ას ვერ ვარ დი ჰგვანდი ს, ვერ ია;   4221   აწ ზაფრანი ა, ვის წინ ას ვერ ვარ დი ჰგვანდი ს, ვერ ია;
4314   თუღა   მონახავ,   მონახე,   ქმენ ,   რაცა   შენი   ფერია“.   4222   თუღა   მონახავ,   მონახე,   ქმენ  
რაცა   შენი   ფერია“.
4315     4223  
4316   ყმამან უთხ რა: „უმართ ლე ხარ, არ  მამართლო  მდურვად მი სად,   4224   ყმამან უთხ რა: „უმართ ლე ხარ, არ  მამართლო  მდურვად მი სად,
4317   მაგრა გაბრ ჭე, რა მიქ ნია სამსახ ური ტყვესა  ტყვისად: LF   4225   მაგრა გაბრ ჭე, რა მიქ ნია სამსახ ური ტყვესა  ტყვისად: LF
4318   გამოჭრილ ვ არ სახლით  ჩემით, ვით  ირემი ძებ ნად წყლისა დ,   4226   გამოჭრილვა რ სახლით ჩ ემით, ვით  ირემი ძებნ ად წყლისად ,
4319   მას   ვეძებ   და   მას   ვიგონებ,   ვიარები ,   ველთა   ლი   სად.   4227   მას   ვეძებ   და   მას   ვიგონებ,   ვიარები  
ველთა  
ლისად.
4320     4228  
4321  
ბროლ-სადაფ ნი   მარგალიტსა   ლალის
ფერსა   სცვენ   და   ჰბურვენ,
  4229   ბროლ-სადაფ ნი   მარგალიტსა   ლალის - ფერსა   სცვენ   და   ჰბურვენ,
4322   მას   მოვშორდი,   ვერ   ახ ,   ვერ   ვისურვენ,   ვერ   ვასურვენ,   4230   მას   მოვშორდი,   ვერ   ახ
,   ვერ   ვისურვენ,   ვერ   ვასურვენ,
4323   გამოპარვით   წამოსლვითა  
თისა   სწორნი   მოვიმდურვე ნ,
  4231   გამოპარვით   წამოსლვითა  
თისა   სწორნი   მოვიმდურვე ნ,
4324   ნაცვლად   მათთა   წყალობათა   მათნი   გულნი  
შევაურვენ.
  4232   ნაცვლად   მათთა   წყალობათა  
გულნი   მათნი   შევაურვენ.
4325     4233  
4326  
პატრონი   ჩემი   გამზრდელი,   ღმრთის გან   დიდად   ცხოველი,
  4234   პატრონი   ჩემი   გამზრდელი,   ღმრთის
გან   დიდად   ცხოველი,
4327   მშობლური,   ტკბილი,   მოწყალე,   ცა  
წყალობისა   მთოველი ,
  4235   მშობლური,   ტკბილი,   მოწყალე,   ცა ,   წყალობისა   მთოველი !
4328   მას  
უორგულე,   წამოვე,   მართ   დავივიწყე   ყოველი,
  4236   მას   უორგულე,   წამოვე,   მართ   დავივიწყე   ყოველი,
4329   მისი   შემცოდე  
თისაგან   კარგსა   აღარას   მოველი.
  4237   მისი   შემცოდე  
თისაგან   კარგსა   აღარას   მოველი.
4330     4238  
4331  
ესე   ყველაი   ასრე   მჭირს,   დაო,   ბედითა   მისითა,
  4239   ესე   ყველაი   ასრე   მჭირს,   დაო,   ბედითა   მისითა,
4332   არ   უტყუე ,   მოსრულ   ვარ   მგზავრი   ღამით   და   დღისითა;   4240   არ   უტყუე   და   მოსრულვარ   მგზავრი   ღამით   და   დღისითა;
4333   აწ იგი სად მე წასრულა , ვიწვი ცე ცხლითა ვის ითა,   4241   აწ იგი სად მე წასრულა , ვიწვი ცე ცხლითა ვის ითა,
4334   ცუდ
მაშვრალი   და   მტირალი   ქვე   ვზი   პირითა   მქისითა.
  4242   ცუდ - მაშვრალი   და   მტირალი   ქვე   ვზი   პირითა   მქისითა.
4335     4243  
4336  
დაო,   მეტსა   საუბარსა   აღარ   მომცემს   ჟამი   და   დრო,
  4244   დაო,   მეტსა   საუბარსა   აღარ   მომცემს   ჟამი   და   დრო,
4337   არ   ვინანი   გარდასრულს ა,   ბრძენთა   სიტყვა   ავა ადრო ;   4245   არ   ვინანი   გარდასრულს ა,   ბრძენთა   სიტყვა   ავა ადრო :
4338   წავალ,   ვძებნი,   ანუ   პოვებ,   ან   სიკვდილი   მოვიადრო,   4246   წავალ,   ვძებნი,   ანუ  
პოვებ,   ან   სიკვდილი   მოვიადრო,
4339   თვარა ,   ბედი   აზომ   თურე   მიკვეთს,   ღმერთსა   რაღა   ვჰკადრო !
  4247   თვარა  
ბედი   აზომ   თურე   მიკვეთს,   ღმერთსა   რაღა   ვჰკადრო
.
4340     4248  
4341   ამის მეტი  აღარა თქვა , ატირდა დ ა წამოვიდა ,   4249   ამის მეტი  აღარა თქვა , ატირდა დ ა წამოვიდა ,
4342   ქვაბი ჩავლ ო, წყალსა  გახდა, შამ ბი გავლო,  ველს გავიდ ა;   4250   ქვაბი ჩავლ ო, წყალსა  გახდა, შამ ბი გავლო,  ველს გავიდ ა;
4343   ქარი,   ველთა   მონაქროლი,   ლალის
ფერსა   ვარდსა   ზრვიდა ;
  4251   ქარი,   ველთა   მონაქროლი,   ლალის - ფერსა   ვარდსა   ზრვიდა ,
4344   რად   მიმეცო   ამა   ჭირსა?“ ,   ბედსა   ამას   უზრახვიდა.   4252   რად   მიმეცო   ამა   ჭირსა?“  
ბედსა   ამას   უზრახვიდა.
4345     4253  
4346   იტყვის: „ღ მერთო, რა  შეგცოდე შე ნ, უფალსა,  არსთა მხე დსა,   4254   იტყვის: „ღ მერთო, რა  შეგცოდე შე ნ, უფალსა,  არსთა მხე დსა,
4347   რად გამყარ ე მოყვარეთ ა, რად შემ ასწარ ამა  ბედსა?   4255   რად გამყარ ე მოყვარეთ ა, რად შემ ასწარ ამა  ბედსა?
4348   ერთი   ორთა   მგონებელი  
ვარ   საქმესა   წა
საწყმედსა,
  4256   ერთი   ორთა   მგონებელი ,   ვარ   საქმესა   წა საწყმედსა,
4349   მოვკვდე,   თავი   არ   მეწყალვის,   ჩემი   სისხლი   ჩემ
სა   ქედსა!
  4257   მოვკვდე,   თავი   არ   მეწყალვის,  
სისხლი   ჩემ   ჩემ სა   ქედსა!
4350     4258  
4351  
მოყვარემან   ვარდის   კონა   გულსა   მკრა   და   დამიწყლულა ,
  4259   მოყვარემან   ვარდის   კონა   გულსა   მკრა   და   დამიწყლულა ,
4352   იგი ფიცი,  ჩემგან სრუ ლი, მან აღ არა გამისრ ულა;   4260   იგი ფიცი,  ჩემგან სრუ ლი, მან აღ არა გამისრ ულა;
4353   მას თუ გამ ყრი, საწუთ როო, ჩემი  ლხინი გარდ ასრულა,   4261   მას თუ გამ ყრი, საწუთ როო, ჩემი  ლხინი გარდ ასრულა,
4354   სხვა მოყვა რე თვალსა  ჩემსა გაკი ცხულა, გაბ ასრულა“.   4262   სხვა მოყვა რე თვალსა  ჩემსა გაკი ცხულა, გაბ ასრულა“.
4355     4263  
4356   კვლა   იტყვის:   „მიკვირს   ნა
ელი   კაცისა   ჭკუიანისა ,
  4264   კვლა   იტყვის:   „მიკვირს   ნა
ელი   კაცისა   ჭკუიანისა .
4357   რა   მჭ უნვარებდეს ,   რას   არგებს   ნაკადი   ცრემლთა   ბანისა?   4265   რა   მჭ უნვარებდეს ,   რას   არგებს   ნაკადი   ცრემლთა   ბანისა?
4358   სჯობს გამო რჩევა, აზრ ობა საქმის ა დასაგვან ისა,   4266   სჯობს გამო რჩევა, აზრ ობა საქმის ა დასაგვან ისა,
4359   აწ   მეცა   მიჯობს   მონახვა   მის   მზისა   ლერწამ
ტანისა“.
  4267   აწ   მეცა   მიჯობს   მონახვა   მის   მზისა   ლერწამ - ტანისა“.
4360     4268  
4361   ყმა   გაემართა   საძებრად   მტირალი,   ცრემლთა   მფ ქვეველი,   4269   ყმა   გაემართა   საძებრად   მტირალი,   ცრემლთა   მფ
ქვეველი,
4362   ეძებს, უზა ხის, უყივი ს, დღეებრ  ღამეთა მთე ველი;   4270   ეძებს, უზა ხის, უყივი ს, დღეებრ  ღამეთა მთე ველი;
4363   სამ  
დღემდის   მოვლო   მრავალი   ხევი,   შამბნარი,   ტყე - ველი;
  4271   სამ   დღემდის   მოვლო   მრავალი   ხევი,   შამბნარი,   ტყე ,   ველი;
4364   ვერ   პოვა,   მივა   მჭ უნვარე,   ვერას   ამბ ისა   მცნეველი.   4272   ვერ   პოვა,   მივა   მჭ უნვარე,   ვერას   ამბ
ისა   მცნეველი.
4365     4273  
4366   იტყვის:   „ღმერთო,   რა   შეგცოდე,   ეგზომ   დიდი   რა   გაწყინე ?   4274   იტყვის:   „ღმერთო,   რა   შეგცოდე,   ეგზომ   დიდი   რა   გაწყინე ,
4367   რად შემასწ არ ამა ბედ სა, რა სას ჯელი მომივ ლინე!   4275   რად შემასწ არ ამა ბედ სა, რა სას ჯელი მომივ ლინე!
4368   გამკითხველ ო,   გამიკ თხე,   აჯა   ჩემი   შეისმინე,   4276   გამკითხველ ო,   გამიკ
თხე,   აჯა   ჩემი   შეისმინე,
4369   დაამოკლენ   დღენი   ჩემნი,   ჭირ
  ამით   გამილხინე!
  4277   დაამოკლენ   დღენი   ჩემნი,   ჭირ   ამით   გამილხინე!
4370   პოვნა ავთა ნდილისაგან  ტარიელისა   4278   პოვნა ავთა ნდილისაგან  ტარიელისა
4371     4279   მივიდოდა,   მიუბნობდა   ყმა   მტირალი,   ფერ - შეცვლილი,
4372   მივიდოდა,   მიუბნობდა   ყმა   მტირალი,   ფერ
შეცვლილი,
       
4373   ქედსა რასმ ე გარდაადგ ა, ველი აჩ ნდა მზიან- ჩრდილი;   4280   ქედსა რასმ ე გარდაადგ ა, ველი აჩ ნდა მზიან- ჩრდილი;
4374   ნახა,   შავი   შამბთა   პირსა   დგა   სადავე
უკუყრილი;
  4281   ნახა,   შავი   შამბთა   პირსა   დგა   სადავე - უკუყრილი;
4375   თქვა:   „უცილოდ   იგიაო,   არა  
უნდა   ამას   ცილი“.
  4282   თქვა:   „უცილოდ   იგიაო,   არა   უნდა   ამას   ცილი“.
4376     4283  
4377   რა შეხედნა , ყმასა გუ ლმან გაუფე თქნა, გაუნ ათდა,   4284   რა შეხედნა , ყმასა გუ ლმან გაუფე თქნა, გაუნ ათდა,
4378   აქა ლხინი  დაღრეჯილსა  უათასდა,  არ უათდა; LF   4285   აქა ლხინი  დაღრეჯილსა  უათასდა,  არ უათდა; LF
4379   ვარდმან   ფერი   გა
ანათლა,   ბროლი   ბროლდა,   სათი   სათდა,
  4286   ვარდმან   ფერი   გა ანათლა,   ბროლი   ბროლდა,   სათი   სათდა,
4380   ვით გრიგალ მან ჩაირბი ნა, არ მოს ცალდა ჭვრე ტად მათდა.   4287   ვით გრიგალ მან ჩაირბი ნა, არ მოს ცალდა ჭვრე ტად მათდა.
4381     4288  
4382   რა ტარიელ  დაინახა, გ ანაღამცა დ აეღრიჯა:   4289   რა ტარიელ  დაინახა, გ ანაღამცა დ აეღრიჯა:
4383   ახლოს მყოფ ი სიკვდილი სა ჯდა და  პირი დაებღ ნიჯა,   4290   ახლოს მყოფ ი სიკვდილი სა ჯდა და  პირი დაებღ ნიჯა,
4384   საყელონი გ არდეხივნეს , თავი სრუ ლად გაეგლი ჯა,   4291   საყელონი გ არდეხივნეს , თავი სრუ ლად გაეგლი ჯა,
4385   მას აღარა  შეესმოდა,  სოფლით გაღ მა გაებიჯა .   4292   მას აღარა  შეესმოდა,  სოფლით გაღ მა გაებიჯა .
4386     4293  
4387   ერთ
კერძ   უც   ლომი   მოკლული   და   ხრმალი   სისხლ
მოცხებული,
  4294   ერთ - კერძ   უც   ლომი   მოკლული   და   ხრმალი   სისხლ - მოცხებული,
4388   კვლა   სხვაგ
ით     ვეფხი   უსულო,   მკვდარი,   ქვე
დანარცხებუ ლი ;
  4295   კვლა   სხვაგ  
  ვეფხი   უსულო,   მკვდარი,   ქვე - დანარცხებუ ლი ,
4389   მას   წყაროსაებრ   თვალთაგან   ცრემლი   სდის   გაფიცხებულ .   4296   მას   წყაროსაებრ   თვალთაგან   ცრემლი   სდის   გაფიცხებულ ,
4390   მუნ   გრე   გულსა   უნთებდა   ცეცხლი   მცხინვარე,   ცხებული.   4297   მუნ   გრე   გულსა   უნთებდა   ცეცხლი   მცხინვარე,   ცხებული.
4391     4298  
4392   თვალთა   ახმადცა   ზარ
ედვა,   სრულად   მი ხდოდა   ცნობასა,
  4299   თვალთა   ახმადცა   ზარ - ედვა,   სრულად   მი
ხდოდა   ცნობასა,
4393   მიახლებოდა  სიკვდილსა , მოშორვებ ოდა თმობას ა.   4300   მიახლებოდა  სიკვდილსა , მოშორვებ ოდა თმობას ა.
4394   ყმა   სახელ
დებით   უყივის,   ლამის   სიტყვითა   კრთობასა ,
  4301   ყმა   სახელ - დებით   უყივის,   ლამის   სიტყვითა   კრთობასა .
4395   ვეღარ ასმი ნა, გარდიჭ რა, ძმა გა მოაჩენს ძმ ობასა!   4302   ვეღარ ასმი ნა, გარდიჭ რა, ძმა გა მოაჩენს ძმ ობასა!
4396     4303  
4397   ხელითა ცრე მლსა უწურა ვს, თვალთა  ავლებდა ს ახელსა,   4304   ხელითა ცრე მლსა უწურა ვს, თვალთა  ავლებდა ს ახელსა,
4398   ახლოს უზის  და უზახის  მართ სახე ლდებით სახ ელსა;   4305   ახლოს უზის  და უზახის  მართ სახე ლდებით სახ ელსა;
4399   ეტყვის: „ვ ერ მიცნობ  ავთანდილს,  შენთვის გ აჭრილსა და  ხელსა?“   4306   ეტყვის: „ვ ერ მიცნობ  ავთანდილს,  შენთვის გ აჭრილსა და  ხელსა?“
4400   მას   არა   დია   შეესმის   რეტსა,   თვალ
დაუფახელსა .
  4307   მას   არა   დია   შეესმის   რეტსა,   თვალ - დაუფახელსა .
4401     4308  
4402   ესე ყველაი  ასრეა, რა ცა აწ ჩემგ ან თხრობილ ა.   4309   ესე ყველაი  ასრეა, რა ცა აწ ჩემგ ან თხრობილ ა.
4403   ცრემლნი   მოსწურნა   თვალთაგან,   ცოტად
რე   მოაცნობილა .
  4310   ცრემლნი   მოსწურნა   თვალთაგან,   ცოტად - რე   მოაცნობილა .
4404   მაშინღა   იცნა,   აკოცა,   მოეჭდო,   მოეძმობილა .   4311   მაშინღა   იცნა,   აკოცა,   მოეჭდო,   მოეძმობილა ,
4405   ვიმოწმებ   ღმერთსა   ცხოველსა,   მათებრი   არვინ   შობილა !   4312   ვიმოწმებ   ღმერთსა   ცხოველსა,   მათებრი   არვინ   შობილა .
4406     4313  
4407   უთხრა: „ძმ აო, არ გიტ ყუე, გიყავ , რაცა შემ ოგფიცე,   4314   უთხრა: „ძმ აო, არ გიტ ყუე, გიყავ , რაცა შემ ოგფიცე,
4408   გნახე სულთ ა გაუყრელმ ან, ფიცი ა სრე დავამტ კიცე;   4315   გნახე სულთ ა გაუყრელმ ან, ფიცი ა სრე დავამტ კიცე;
4409   აწ   დამეხსენ,   სიკვდილამდ ის   ვიტირო   და   თავსა   ვიცე .   4316   აწ   დამეხსენ,   სიკვდილამდ ის   ვიტირო   და   თავსა   ვიცე ,
4410   მაგრა გვედ რებ დამარხ ვასა, მხეც თა საჭმლად  არ მივიცე “.   4317   მაგრა გვედ რებ დამარხ ვასა, მხეც თა საჭმლად  არ მივიცე “.
4411     4318  
4412   ყმამან   უთხრა:   „რაშიგან   ხარ,   შენ   საქმესა   რად   იქ  
ავსა?
  4319   ყმამან   უთხრა:   „რაშიგან   ხარ,   შენ   საქმესა   რად   იქ   ავსა?
4413   ვინ   მიჯნური   არ   ყოფილა,   ვის   სახმილი   არა   სწვავსა ?   4320   ვინ   მიჯნური   არ   ყოფილა,   ვის   სახმილი   არა   სწვავსა ,
4414   ვის   უქნია   შენი   მსგავსი   სხვასა   კაცთა   ნათესავსა ?   4321   ვის   უქნია   შენი   მსგავსი   სხვასა   კაცთა   ნათესავსა !
4415   რად სატანა ს წაუღიხარ , რად მოიკ ლავ ნებით  თავსა?   4322   რად სატანა ს წაუღიხარ , რად მოიკ ლავ ნებით  თავსა?
4416     4323  
4417  
თუ   ბრძენი   ხარ,   ყოვლნი   ბრძენნი   აპირებენ   ამა   პირსა:
  4324   თუ   ბრძენი   ხარ,   ყოვლნი   ბრძენნი   აპირებენ   ამა   პირსა:
4418   ხამს   მამაცი   მამაცური,   სჯობს ,   რაზომცა   ნელად   ტირსა ,   4325   ხამს   მამაცი   მამაცური,   სჯობს  
რაზომცა   ნელად   ტირსა ;
4419   ჭირსა   შიგან   გამაგრება   ასრე   უნდა ,   ვით   ქვი კირსა.   4326   ჭირსა   შიგან   გამაგრება   ასრე   უნდა  
ვით   ქვი კირსა.
4420   თავისისა ც ნობისაგან  ჩავარდების  კაცი ჭირს ა.   4327   თავისისა ც ნობისაგან  ჩავარდების  კაცი ჭირს ა.
4421     4328  
4422  
ბრძენი   ხარ   და   გამორჩევა   არა   იცი   ბრძენთა   თქმულებ,
  4329   ბრძენი   ხარ   და   გამორჩევა   არა   იცი   ბრძენთა   თქმულებ,
4423   მინდორს სტ ირ და მხეც თა ახლავ,  რას წადილს ა აისრულებ ?   4330   მინდორს სტ ირ და მხეც თა ახლავ,  რას წადილს ა აისრულებ ?
4424   ვისთვის ჰკ ვდები, ვერ  მიხვდები,  თუ სოფელს ა მოიძულებ ,   4331   ვისთვის ჰკ ვდები, ვერ  მიხვდები,  თუ სოფელს ა მოიძულებ ,
4425   თავსა მრთე ლსა რად შე იკრავ, წყლ ულსა ახლად  რად იწყლუ ლებ?   4332   თავსა მრთე ლსა რად შე იკრავ, წყლ ულსა ახლად  რად იწყლუ ლებ?
4426     4333  
4427  
ვინ   არ   ყოფილა   მიჯნური,   ვის   არ   სახმილნი   სდებიან ?
  4334   ვინ   არ   ყოფილა   მიჯნური,   ვის   არ   სახმილნი   სდებიან ,
4428   ვის არ უნა ხვან პატიჟ ნი, ვისთვი ს ვინ არა  ბნდებიან? LF   4335   ვის არ უნა ხვან პატიჟ ნი, ვისთვი ს ვინ არა  ბნდებიან? LF
4429   მითხარ, უს ახო რა ქმნ ილა, სულნი  რად ამოგხ დებიან?   4336   მითხარ, უს ახო რა ქმნ ილა, სულნი  რად ამოგხ დებიან?
4430   არ იცი, ვა რდნი უეკლო დ არავის მ ოუკრებიან!   4337   არ იცი, ვა რდნი უეკლო დ არავის მ ოუკრებიან!
4431     4338  
4432  
ვარდსა   ჰკითხეს:   «ეგზომ   ტურფა   რამან   შეგქმნა   ტანად ,   პირად?
  4339   ვარდსა   ჰკითხეს:   «ეგზომ   ტურფა   რამან   შეგქმნა   ტანად  
პირად?
4433   მიკვირს,   რად   ხარ   ეკლიანი,   პოვნა   შენი   რად   არს   ჭირად
» .
  4340   მიკვირს,   რად   ხარ   ეკლიანი,   პოვნა   შენი   რად   არს   ჭირად ? »
4434   მან თქვა:  «ტკბილსა მ წარე ჰპოვე ბს, სჯობს,  იქმნების  რაცა ძვირა დ;   4341   მან თქვა:  «ტკბილსა მ წარე ჰპოვე ბს, სჯობს,  იქმნების  რაცა ძვირა დ;
4435   ოდეს ტურფა  გაიეფდეს,  აღარა ღირ ს არცა ჩირ ად».   4342   ოდეს ტურფა  გაიეფდეს,  აღარა ღირ ს არცა ჩირ ად».
4436     4343  
4437  
რათგან   ვარდი   ამას   იტყვის ,   უსულო   და   უასაკო ,
  4344   რათგან   ვარდი   ამას   იტყვის  
უსულო   და   უასაკო .
4438   მაშა   ლხინსა   ვინ   მოიმკის  
პირველ   ჭირთა   უმუშაკო?
  4345   მაშა   ლხინსა   ვინ   მოიმკის ,   პირველ   ჭირთა   უმუშაკო?
4439   უბოროტო   ვის   ასმია  
რაცა   კარგი   საეშმაკო,
  4346   უბოროტო   ვის   ასმია ,   რაცა   კარგი   საეშმაკო,
4440   რად   ემდურვი   საწუ
ოსა ,   რა   უქნია   უარაკო?!
  4347   რად   ემდურვი   საწუ
ოსა ?   რა   უქნია   უარაკო?!
4441     4348  
4442  
ისმინე   ჩემი   თხრობილი,   შეჯე,   წავიდეთ   ნებასა,
  4349   ისმინე   ჩემი   თხრობილი,   შეჯე,   წავიდეთ   ნებასა,
4443   ნუ მიჰყოლი ხარ თავისს ა თათბირსა , გაგონება სა,   4350   ნუ მიჰყოლი ხარ თავისს ა თათბირსა , გაგონება სა,
4444   რაცა   არ   გწადდეს,   იგი   ქმენ,   ნუ   სდევ   წადილთა   ნებასა ;   4351   რაცა   არ   გწადდეს,   იგი   ქმენ,   ნუ   სდევ   წადილთა   ნებასა ,
4445   ასრე   არ   სჯობდეს,   არ   გეტყვი,   რად   მეჭვ   რასაცა   თნებასა !
  4352   ასრე   არ   სჯობდეს,   არ   გეტყვი,   ნუ   მეჭვ   რასაცა   თნებასა
.
4446     4353  
4447   მან   უთხრა:   „ძმაო,   რა   გითხრა,  
აცა   არ   ძალ
მიც   ენისა,
  4354   მან   უთხრა:   „ძმაო,   რა   გითხრა,  
აცა   არ   ძალ - მიც   ენისა,
4448   ძალი   არა   მაქვს   ხელ
ქმნილსა   შენთა   სიტყვათა   სმენისა ;
  4355   ძალი   არა   მაქვს   ხელ - ქმნილსა   შენთა   სიტყვათა   სმენისა ,
4449   რად ადვილა დ გიჩს მოთ მენა ჩემთა  სასჯელთა  თმენისა?   4356   რად ადვილა დ გიჩს მოთ მენა ჩემთა  სასჯელთა  თმენისა?
4450   აწ მივსწურ ვივარ სიკვ დილსა, დრო  მომეახლა  ლხენისა.   4357   აწ მივსწურ ვივარ სიკვ დილსა, დრო  მომეახლა  ლხენისა.
4451     4358  
4452  
ამას   მოკვდავი   ვილოცავ,   არ   ოდეს   ვითხოვ,   არ,   ენით:
  4359   ამას   მოკვდავი   ვილოცავ,   აროდეს   ვითხოვ,   არ,   ენით:
4453   აქა გაყრილ ნი მიჯნურნ ი მუნამცა  შევიყარენი თ,   4360   აქა გაყრილ ნი მიჯნურნ ი მუნამცა  შევიყარენი თ,
4454   მუნ   ერთმანერთი   კვლა   ვნახ
ეთ,   კვლა   რამე   გავიხარენი თ;
  4361   მუნ   ერთმანერთი   კვლა   ვნახ ეთ,   კვლა   რამე   გავიხარენი თ;
4455   მო, მოყვარ ეთა დამმარ ხეთ, მიწან ი მომაყარე ნით!   4362   მო, მოყვარ ეთა დამმარ ხეთ, მიწან ი მომაყარე ნით!
4456     4363  
4457  
საყვარელმა   საყვარელი   ვით   არ   ნახოს,   ვით   გაწიროს!
  4364   საყვარელმა   საყვარელი   ვით   არ   ნახოს,   ვით   გაწიროს!
4458   მისკენ მივ ალ მხიარულ ი, მერმე მ ანცა ჩემ კ ერძ იროს, LF   4365   მისკენ მივ ალ მხიარულ ი, მერმე მ ანცა ჩემ კ ერძ იროს, LF
4459   მივეგებვი,   მომეგებოს,   ამიტირდეს ,   ამატიროს .   4366   მივეგებვი,   მომეგებოს,   ამიტირდეს   და   ამატიროს ,
4460   ჰკითხე   ასთა,   ქმენ   გულისა,   რა   გინდ   ვინ   გივაზიროს !   4367   ჰკითხე   ასთა,   ქმენ   გულისა,   რა   გინდ  
ვინ   გივაზიროს .
4461     4368  
4462  
მართ   გარდაწყვე ით   იცოდი,   გეტყვი   მართალსა   პირასა:
  4369   მართ   გარდაწყვე ით   იცოდი,   გეტყვი   მართალსა   პირასა:
4463   სიკვდილი   მახლავს,   დამეხსენ,   ხანსაღა   დავჰყოფ   მცირასა ;   4370   სიკვდილი   მახლავს,   დამეხსენ,   ხანსაღა   დავჰყოფ   მცირასა :
4464   არ   ცოცხალ   ვიყო,   რას   მაქნევ ?   რა   დავრჩე,   ხელსა   მხდი   რასა?   4371   არ   ცოცხალ   ვიყო,   რას   მაქნევ ,   რა   დავრჩე,   ხელსა   მხდი   რასა?
4465   დამშლიან ჩ ემნი კავში რნი, შევრთ ვივარ სულთ ა სირასა. LF   4372   დამშლიან ჩ ემნი კავში რნი, შევრთ ვივარ სულთ ა სირასა. LF
4466     4373  
4467  
რა   სთქვი,   რას   იტყვი,   არ   მესმის,   არცა   მცალს   სმენად   ამისად,
  4374   რა   სთქვი,   რას   იტყვი,   არ   მესმის,   არცა   მცალს   სმენად   ამისად,
4468   სიკვდილი   მახლავს   ხელ
ქმნილსა,   სიცოცხლე   არის   წამისად;
  4375   სიკვდილი   მახლავს   ხელ - ქმნილსა,   სიცოცხლე   არის   წამისად;
4469   აწ გამიარმ და სიცოცხლ ე მეტად ყო ვლისა ჟამი სად,   4376   აწ გამიარმ და სიცოცხლ ე მეტად ყო ვლისა ჟამი სად,
4470   მუნ   მეცა   მივალ,   ცრემლისა ,   მიწად ,   სად   გამდის   ლამი,   სად.   4377   მუნ   მეცა   მივალ,   ცრემლისა  
მიწად  
სად   გამდის   ლამი,   სად.
4471     4378  
4472  
ბრძენი,   ვინ   ბრძენი,   რა   ბრძენი ,   ხელი   ვითა   იქ
  ბრძნობასა!
  4379   ბრძენი,   ვინ   ბრძენი,   რა   ბრძენი !   ხელი   ვითა   იქ   ბრძნობასა!
4473   ეგ საუბარი  მაშინ ხამ ს, თუცაღა  ვიყო ცნობა სა;   4380   ეგ საუბარი  მაშინ ხამ ს, თუცაღა  ვიყო ცნობა სა;
4474   ვარდი ვერ  არის უმზეო დ; იყოს, დ აიწყებს ჭნ ობასა;   4381   ვარდი ვერ  არის უმზეო დ; იყოს, დ აიწყებს ჭნ ობასა;
4475   მაწყენ, და მეხსენ, არ ა მცალს, ა რცაღა ვახლ ავ თმობასა “.   4382   მაწყენ, და მეხსენ, არ ა მცალს, ა რცაღა ვახლ ავ თმობასა “.
4476     4383  
4477   კვლა   ეუბნების   ავთანდილ   სიტყვითა   მრავალ
ფერითა,
  4384   კვლა   ეუბნების   ავთანდილ   სიტყვითა   მრავალ - ფერითა,
4478   ეტყვის:   რა   მოჰკვდე,   გერგების   სიტყვითა   რა   ოხერითა?   4385   ეტყვის:     თუ   მოჰკვდე,   გერგების   სიტყვითა   რა   ოხერითა?
4479   ნუ   იქ
,   არა   სჯობს ,   საქმითა  
ნუ   ხარ   თავისა   მტერითა !
  4386   ნუ   იქ ,   არა   სჯობს  
საქმითა ,   ნუ   ხარ   თავისა   მტერითა
.
4480   ვერ   წაიყვანა,   ვერა   ქმნა   სიტყვითა ,   ვერა ,   ვერითა.   4387   ვერ   წაიყვანა,   ვერა   ქმნა   სიტყვითა  
ვერა - ვერითა.
4481     4388  
4482   მერმე   უთხრა:   „აჰა,   რათგან   არ   მომისმენ   არას ,   არა,   4389   მერმე   უთხრა:   „აჰა,   რათგან   არ   მომისმენ   არას  
არა,
4483   აღარ გაწყე ნს ენა ჩემ ი, აქამდის ცა ცუდად მ ცთარა;   4390   აღარ გაწყე ნს ენა ჩემ ი, აქამდის ცა ცუდად მ ცთარა;
4484   თუ სიკვდილ ი გიჯობს,  მოკვე, ვარ დი დაჭნეს,  და-ცა-მჭნ არა!   4391   თუ სიკვდილ ი გიჯობს,  მოკვე, ვარ დი დაჭნეს,  და-ცა-მჭნ არა!
4485   ერთსა რასმ ე გეაჯები,  მიყავ!“ –  ცრემლი ამ დუღარა.   4392   ერთსა რასმ ე გეაჯები,  მიყავ!“ –  ცრემლი ამ დუღარა.
4486     4393  
4487   სადა   ინდონი   ბროლ-ვარდს   სარვენ   გიშრისა   სარითა,   4394   სადა   ინდონი   ბროლ-ვარდს   სარვენ   გიშრისა   სარითა,
4488   მას მოვეშო რვე, წამოვ ე სიჩქარით , არ სიწყნ არითა;   4395   მას მოვეშო რვე, წამოვ ე სიჩქარით , არ სიწყნ არითა;
4489   ვერ დამიჭი რა მეფემან  მშობლურად  საუბარითა ,   4396   ვერ დამიჭი რა მეფემან  მშობლურად  საუბარითა ,
4490   შენ არ შემ იყრი, გამი ყრი, აწ ჩე მი ლხინი ვ თქვა რითა?   4397   შენ არ შემ იყრი, გამი ყრი, აწ ჩე მი ლხინი ვ თქვა რითა?
4491     4398  
4492  
ნუ   გამგზავნი   გულ
მოკლულსა,   ერთი   მიყავ   საწადელი,
  4399   ნუ   გამგზავნი   გულ - მოკლულსა,   ერთი   მიყავ   საწადელი,
4493   ერთხელ შეჯ ე, ცხენოსა ნი გნახო ჩ ემი სულთამ ხდელი,   4400   ერთხელ შეჯ ე, ცხენოსა ნი გნახო ჩ ემი სულთა  მხდელი,
4494   ნუთუ მაშინ  მოვიქარვო  სევდა ესე  აწინდელი;   4401   ნუთუ მაშინ  მოვიქარვო  სევდა ესე  აწინდელი;
4495   მე   წავალ   და   შენ   დაგაგდებ,   იქმნას   შენი   საქადელი !
  4402   მე   წავალ   და   შენ   დაგაგდებ,   იქმნას   შენი   საქადელი
.
4496     4403  
4497   ეხვეწებოდა : „შეჯეო“,  აჯას ხვეწ ნითა არვებ და,   4404   ეხვეწებოდა : „შეჯეო“,  აჯას ხვეწ ნითა არვებ და,
4498   იცოდა,   რომე   შეჯდომა   კაეშანს   მოაქარვებდ .   4405   იცოდა,   რომე   შეჯდომა   კაეშანს   მოაქარვებდ ,
4499   ლერწმისა   სარსა   დასდრეკდა,   გიშერსა   დააკარვებდ ,   4406   ლერწმისა   სარსა   დასდრეკდა,   გიშერსა   დააკარვებდ ;
4500   დაიმორჩილა , ეამა, არ  ივაგლახა,  არ ვებდა.   4407   დაიმორჩილა , ეამა, არ  ივაგლახა,  არ ვებდა.
4501     4408  
4502   ცხადად უთხ რა: „შევჯდ ებიო, მომი ყვანე ცხენ ი წინა“.   4409   ცხადად უთხ რა: „შევჯდ ებიო, მომი ყვანე ცხენ ი წინა“.
4503   მან მოჰგვა რა, წყნარა დ შესვა, ა რ სიჩქარით  ააქშინა; LF   4410   მან მოჰგვა რა, წყნარა დ შესვა, ა რ სიჩქარით  ააქშინა; LF
4504   მინდორთაკე   წაიყვანა,   ტანი   მჭევრი   აძრვევინა ;   4411   მინდორთაკე  
წაიყვანა,   ტანი   მჭევრი   აძრვევინა ,
4505   ხანი წავლე ს, სიარულმ ან მოჯობებ ა დააჩინა.   4412   ხანი წავლე ს, სიარულმ ან მოჯობებ ა დააჩინა.
4506     4413  
4507   შეაქცევს დ ა ეუბნების  საუბართა  შვენიერთა,   4414   შეაქცევს დ ა ეუბნების  საუბართა  შვენიერთა,
4508   მისთვის   სძ
იდა   სასაუბროდ   მათ   ბაგეთა   ძოწის
ფერთა ,
  4415   მისთვის   სძ
იდა   სასაუბროდ   მათ   ბაგეთა   ძოწის - ფერთა ;
4509   მისი   სმენა   გააყმობდა   მსმენელისა   ყურთა   ბერთა ;   4416   მისი   სმენა   გააყმობდა   მსმენელისა   ყურთა   ბერთა .
4510   მოიშორვა კ აეშანი, და თმობავე შე აერთა.   4417   მოიშორვა კ აეშანი, და თმობავე შე აერთა.
4511     4418  
4512   რა შეატყო  მოჯობება მ ან, სევდის ა მუფარახმ ან,   4419   რა შეატყო  მოჯობება მ ან, სევდის ა მუფარახმ ან,
4513   გა
ანათლა   პირი  
ვარდი   სიხარულმან   დაუსახმან,
  4420   გა ანათლა   პირი - ვარდი   სიხარულმან   დაუსახმან,
4514   ცნობიერთა   დასტაქარმა ნ,   უცნობოთა   ოხრვა-ახმა ,   4421   ცნობიერთა   დასტაქარმა ნ,   უცნობოთა   ოხრვა-ახმა ;
4515   ცნობიერი ს იტყვა უთხრ ა უცნობოსა  რასმე მზრ ახმან.   4422   ცნობიერი ს იტყვა უთხრ ა უცნობოსა  რასმე მზრ ახმან.
4516     4423  
4517   შე-რასმე-ჰ ყვეს   საუბარსა,   სიტყვა   ჰკადრა   არ
მალული:
  4424   შე-რასმე-ჰ ყვეს   საუბარსა,   სიტყვა   ჰკადრა   არ - მალული:
4518   ერთსა   რასმე   მოგახსენებ ,   გამიცხადე   დაფარული:   4425   ერთსა   რასმე   მოგახსენებ ,   გამიცხადე   დაფარული:
4519   ეგე სამხრე  მისეული,  შენ გაჩნია  ვისგან წყ ლული,   4426   ეგე სამხრე  მისეული,  შენ გაჩნია  ვისგან წყ ლული,
4520   რაგვარ გიყ ვარს, რაგვ არ გიღირს?  თქვი, დავ იღო მერმე  სული“.   4427   რაგვარ გიყ ვარს, რაგვ არ გიღირს?  თქვი, დავ იღო მერმე  სული“.
4521     4428  
4522   მან უთხრა:  „სახე რა  გითხრა მის  უსახოსა ს ახისა!   4429   მან უთხრა:  „სახე რა  გითხრა მის  უსახოსა ს ახისა!
4523   ესეა ჩემი  სიცოცხლე,  ჩემი მომცე მი ახისა, LF   4430   ესეა ჩემი  სიცოცხლე,  ჩემი მომცე მი ახისა, LF
4524   მჯობი   ყოვლისა   სოფლისა,   წყლისა,   მიწისა   და   ხისა .   4431   მჯობი   ყოვლისა   სოფლისა,   წყლისა,   მიწისა   და   ხისა ;
4525   არსასმენლი სა მოსმენა  არს უმჟავ ესი წმახის ა“.   4432   არ სასმენლ ისა მოსმენ ა არს უმჟა ვესი წმახი სა“.
4526     4433  
4527   ავთანდილ   უთხრა:   „ვლამოდი   მართ   მაგის
სა ვე   თქმევასა;
  4434   ავთანდილ   უთხრა:   „ვლამოდი   მართ   მაგის სა  
თქმევასა;
4528   აწ   რათგან   გითქვამს,   პასუხსა   გკადრე  
და   ნუ   მეჭვ   თნევასა:
  4435   აწ   რათგან   გითქვამს,   პასუხსა   გკადრე   და   ნუ   მეჭვ   თნევასა:
4529   სჯობს   ასმათისა   არ
ლევა   მაგა   სამხრისა   ლევასა,
  4436   სჯობს   ასმათისა   არ - ლევა   მაგა   სამხრისა   ლევასა,
4530   ამად არ გი ქებ საქმის ა უარესისა  რჩევასა. LF   4437   ამად არ გი ქებ საქმის ა უარესისა  რჩევასა. LF
4531     4438  
4532  
სამხრე   გაბია   ოქროსა,   ოქრომჭედლი სა   დნობილი,
  4439   სამხრე   გაბია   ოქროსა,   ოქრომჭედლი სა   დნობილი,
4533   უასაკო და  უსულო, არ  სიტყვიერი,  ცნობილი; LF   4440   უასაკო და  უსულო, არ  სიტყვიერი,  ცნობილი; LF
4534   აღარად   გინდა   ასმათი  
  ნახე   მა თალი   ბრჭობილი!  
  4441   აღარად   გინდა   ასმათი ,     ნახე   მა
თალი   ბრჭობილი!  
4535   პირველ, გლ ახ, მისი ნ აჭვრეტი, თ ვით მერმე  შენი დობილ ი.   4442   პირველ, გლ ახ, მისი ნ აჭვრეტი, თ ვით მერმე  შენი დობილ ი.
4536     4443  
4537  
თქვენ  
შუა   მქმნელი   საქმისა,   შენგან   ნახმობი   დობისა,
  4444   თქვენ   შუა   მქმნელი   საქმისა,   შენგან   ნახმობი   დობისა,
4538   თქვენი   შემყრელი ,   მსახური,   შენგან   ღირს
ქმნილი   ხმობისა,
  4445   თქვენი   შემყრელი  
მსახური,   შენგან   ღირს - ქმნილი   ხმობისა,
4539   მისი გამზრ დელი, გაზრ დილი, მისთ ვის მიხდილ ი ცნობისა,   4446   მისი გამზრ დელი, გაზრ დილი, მისთ ვის მიხდილ ი ცნობისა,
4540   გლახ, დაგი გდია, არ ნ ახავ, შაბა შ მართლისა  ბრჭობისა!   4447   გლახ, დაგი გდია, არ ნ ახავ, შაბა შ მართლისა  ბრჭობისა!
4541     4448  
4542   მან   უბრძანა:   „რაცა   გითქვამს,   უმართლე   ხარ   მეტის
მეტად :
  4449   მან   უბრძანა:   „რაცა   გითქვამს,   უმართლე   ხარ   მეტის - მეტად ;
4543   საბრალოა   ასმათ   მისად   მგონებლად   და   ჩემად   მჭვრეტად ;   4450   საბრალოა   ასმათ   მისად   მგონებლად   და   ჩემად   მჭვრეტად ,
4544   მე   სიცოცხლე   არ   მეგონა,   შენ   მომესწარ   ცეცხლთა   შრეტად ,   4451   მე   სიცოცხლე   არ   მეგონა,   შენ   მომესწარ   ცეცხლთა   შრეტად ;
4545   რათგან დავ რჩი, გვალე , ვნახოთ,  თუცავე ვარ  ჯერთცა რე ტად“.   4452   რათგან დავ რჩი, გვალე , ვნახოთ,  თუცავე ვარ  ჯერთცა რე ტად“.
4546     4453  
4547   დამორჩილდა .   გაემართნეს   ავთანდილ   და   ამირბარი .   4454   დამორჩილდა .   გაემართნეს   ავთანდილ   და   ამირბარი ;
4548   ვერ   მიგია   ქება   მათი,   ვერა   ქება   საქებარი :   4455   ვერ   მიგია   ქება   მათი,   ვერა   ქება   საქებარი ,
4549   კბილნი     ვითა   მარგალიტნი ,   ბაგე     ვარდი   ნაპობარი .   4456   კბილნი     ვითა   მარგალიტნი ,   ბაგე     ვარდი   ნაპობარი ;
4550   გველსა ხვრ ელით ამოიყ ვანს ენა ტ კბილად მოუ ბარი.   4457   გველსა ხვრ ელით ამოიყ ვანს ენა ტ კბილად მოუ ბარი.
4551     4458  
4552   ამას ეტყვი ს: „შენთვი ს დავსდებ  გონებასა,  სულსა, გულ სა,   4459   ამას ეტყვი ს: „შენთვი ს დავსდებ  გონებასა,  სულსა, გულ სა,
4553   მაგრა შენც ა ნუ აგრე  ხარ, ნუ იწ ყლულებ ახლ ად წყლულსა ;   4460   მაგრა შენც ა ნუ აგრე  ხარ, ნუ იწ ყლულებ ახლ ად წყლულსა ;
4554   არას   გარგებს   სწავლულება ,   თუ   არა   იქ  
ბრძენთა   თქმულსა:
  4461   არას   გარგებს   სწავლულება ,   თუ   არა   იქ   ბრძენთა   თქმულსა:
4555   არ   იხმარებ,   რას   ხელსა   ხდი   საუნჯესა   დაფარულსა?   4462   არ   იხმარებ,   რას   ხელსა  
ხდი   საუნჯესა   დაფარულსა?
4556     4463  
4557  
არას   გარგებს   შეჭირვება,   რომ   სჭმუნვიდე,   რა   გერგების!
  4464   არას   გარგებს   შეჭირვება,   რომ   სჭმუნვიდე,   რა   გერგების!
4558   არ   თუ   იცი,   უგანგებოდ   არა   კაცი   არ   მოკვდების ;   4465   არ   თუ   იცი,   უგანგებოდ   არა  
კაცი   არ   მოკვდების ?
4559   მზისა შუქთ ა მომლოდინ ე ვარდი სა მ დღე არ დ აჭნების.   4466   მზისა შუქთ ა მომლოდინ ე ვარდი სა მ დღე არ დ აჭნების.
4560   ბედი  
ცდაა ,   გამარჯვება ,   ღმერთსა   უნდეს,   მო-ცა-გხვდ ების“.
  4467   ბედი ,   ცდაა   და   გამარჯვება ,   ღმერთსა   უნდეს,   მო-ცა-გხვდ ების“.
4561     4468  
4562   მოახსენა:   „ეგე   სწავლა   ჩემთვის   ყოვლად   სოფლად   ღირდეს ,     4469   მოახსენა:   „ეგე   სწავლა   ჩემთვის   ყოვლად   სოფლად   ღირდეს .  
4563   გონიერთა მ წვრთელი უყ ვარს, უგუნ ურთა გულსა  ჰგმირდეს,  –   4470   გონიერთა მ წვრთელი უყ ვარს, უგუნ ურთა გულსა  ჰგმირდეს,
4564   მაგრა   რა   ვქმნა,   რაგვარ   გავსძლო,   მეტის
მეტი   რა   მიმჭირდეს!
  4471   მაგრა   რა   ვქმნა,   რაგვარ   გავსძლო,   მეტის - მეტი   რა   მიმჭირდეს!
4565   შენცა გჭირ ან ჭირნი ჩ ემნი, არ მ ამართლო, ა რ მიკვირდე ს?   4472   შენცა გჭირ ან ჭირნი ჩ ემნი, არ მ ამართლო, ა რ მიკვირდე ს?
4566     4473  
4567  
ცვილსა   ცეცხლის   სიმხურვალე   უგავს,   ამად   აენთების,
  4474   ცვილსა   ცეცხლის   სიმხურვალე   უგავს,   ამად   აენთების,
4568   მაგრა წყალ სა არსით ა ხლავს, თუ  ჩავარდეს,  და-ცა-შრტე ბის;   4475   მაგრა წყალ სა არსით ა ხლავს, თუ  ჩავარდეს,  და-ცა-შრტე ბის;
4569   რაცა ვისცა  საქმე თვი თ სჭირს, ს ხვათათვისც ა ევარგები ს,   4476   რაცა ვისცა  საქმე თვი თ სჭირს, ს ხვათათვისც ა ევარგები ს,
4570   თავიდაღმა   რად   არ   იცი,   გული   ჩემი  
რაგვარ   დნების!“
  4477   თავიდაღმა   რად   არ   იცი,  
ჩემი   გული   რაგვარ   დნების!“
4571   მბობა ტარი ელისაგან ლ ომ-ვეფხის  დახოცისა   4478   მბობა ტარი ელისაგან ლ ომ-ვეფხის  დახოცისა
4572     4479   რა   წამეკიდა,   ყველაი   წვრილად   გიამბო   ენითა,
4573  
რა   წამეკიდა,   ყველაი   წვრილად   გიამბო   ენითა,
  4480   მერმეღა   გაბრჭე   მართალი   მაგა   გულითა   ბრძენითა;
4574   მერმეღა   გაბრჭე  
მართალი   მაგა   გულითა   ბრძენითა;
       
4575   შენ მოგელო დი, მიმჭირ და მოლოდინ ითა შენითა ,   4481   შენ მოგელო დი, მიმჭირ და მოლოდინ ითა შენითა ,
4576   ქვაბს   ვეღარ   გავსძ  
მინდორთა   მოვლა   მომინდა   ცხენითა.
  4482   ქვაბს   ვეღარ   გავსძ
ლ,   მინდორთა   მოვლა   მომინდა   ცხენითა.
4577     4483  
4578  
იმა   ქედსა   გარდავადეგ ,  
შამბნი   ისი   მომეარნეს;
  4484   იმა   ქედსა   გარდავადეგ ,   იგი   შამბნი  
მომეარნეს;
4579   ერთი ლომი,  ერთი ვეფხ ი შეკრბეს,  ერთად შეი ყარნეს,   4485   ერთი ლომი,  ერთი ვეფხ ი შეკრბეს,  ერთად შეი ყარნეს,
4580   ჰგვანდეს რ ათმე მოყვა რულთა, მათ ი ნახვა გა მეხარნეს, LF   4486   ჰგვანდეს რ ათმე მოყვა რულთა, მათ ი ნახვა გა მეხარნეს, LF
4581   მათ რა უყვ ეს ერთმანე რთსა, გამი კვირდეს, შ ემეზარნეს.   4487   მათ რა უყვ ეს ერთმანე რთსა, გამი კვირდეს, შ ემეზარნეს.
4582     4488  
4583  
პირველ   ამოდ   ილაღობეს,   მერმე   მედგრად   წაიკიდნეს:
  4489   პირველ   ამოდ   ილაღობეს,   მერმე   მედგრად   წაიკიდნეს:
4584  
ითო   ტოტი   ერთმანერთს   ჰკრეს,   სიკვდილსა   არ   დარიდნეს;
  4490   ითო   ტოტი   ერთმანერთს   ჰკრეს,   სიკვდილსა   არ   დარიდნეს;
4585   გამორიდ
  ვეფხმან   გული,     დედათამცა   განა   რიდნეს!  
  4491   გამორიდ   ვეფხმან   გული,     დედათამცა   განარიდნეს !  
4586   ლომი მედგრ ად გაეკიდა , იგი ვერვ ინ დაამშვი დნეს.   4492   ლომი მედგრ ად გაეკიდა , იგი ვერვ ინ დაამშვი დნეს.
4587     4493  
4588  
ლომსა   და
უგმე   ნაქმარი,   ვარქვი:   «არა   ხარ   ცნობასა,
  4494   ლომსა   და უგმე   ნაქმარი,   ვარქვი:   «არა   ხარ   ცნობასა,
4589   შენ საყვარ ელსა რად ა წყენ? ფუ მ აგა მამაცო ბასა!»   4495   შენ საყვარ ელსა რად ა წყენ? ფუ მ აგა მამაცო ბასა!»
4590   ხრმალ
გამოწვდილი   გა
უხე,   მივეც   ლახვართა   სობასა,
  4496   ხრმალ - გამოწვდილი   გა უხე,   მივეც   ლახვართა   სობასა,
4591   თავსა გარდ ავჰკარ, მო -ცა-ვკალ,  დავხსენ სო ფლისა თმობ ასა.   4497   თავსა გარდ ავჰკარ, მო -ცა-ვკალ,  დავხსენ სო ფლისა თმობ ასა.
4592     4498  
4593  
ხრმალი   გავსტყორცე ,   გარდვიჭერ,   ვეფხი   შევიპყარ   ხელითა;
  4499   ხრმალი   გავსტყორცე ,   გარდვიჭერ,   ვეფხი   შევიპყარ   ხელითა;
4594   მის გამო კ ოცნა მომინ და, ვინ მწ ვავს ცეცხლ ითა ცხელით ა;   4500   მის გამო კ ოცნა მომინ და, ვინ მწ ვავს ცეცხლ ითა ცხელით ა;
4595   მიღრინვიდა   და   მაწყენდა   ბრჭ
ალითა   სისხლთა   მღვრელითა,
  4501   მიღრინვიდა   და   მაწყენდა   ბრჭ ალითა   სისხლთა   მღვრელითა,
4596   ვეღარ   გა
უძ
,   იგიცა   მოვკალ   გულითა   ხელითა.
  4502   ვეღარ   გა უძ
,   იგიცა   მოვკალ   გულითა   ხელითა.
4597     4503  
4598  
რაზომსაცა   ვამშვიდებდ ი,   ვეფხი   ვერა   დავამშვიდე ,
  4504   რაზომსაცა   ვამშვიდებდ ი,   ვეფხი   ვერა   დავამშვიდე ,
4599   გავგულისდი , მოვიქნიე , ვჰკარ მი წასა, დავა წყვიდე;   4505   გავგულისდი , მოვიქნიე , ვჰკარ მი წასა, დავა წყვიდე;
4600   მომეგონა,   ოდეს   ჩემსა   საყვარელსა   წავეკიდე ;   4506   მომეგონა,   ოდეს   ჩემსა   საყვარელსა   წავეკიდე ,
4601   სულნი სრულ ად არ ამომ ხდეს, რას  გიკვირს, თ უ ცრემლსა  ვღვრიდე!   4507   სულნი სრულ ად არ ამომ ხდეს, რას  გიკვირს, თ უ ცრემლსა  ვღვრიდე!
4602     4508  
4603  
აჰა,   ძმაო,   მითხრობია   ჭირი   ჩემი,   რაცა   მჭირდა;
  4509   აჰა,   ძმაო,   მითხრობია   ჭირი   ჩემი,   რაცა   მჭირდა;
4604   სულთა   დგმაცა   არა   მმართებს,   ასრე   გასლვა   რა   გიკვირდა!   4510   სულთა   დგმაცა   არა   მმართებს,   ასრე   გასლვა   რა   გიკვირდა!
4605   სიცოცხლესა  გავეყარე,  სიკვდილიც ა დამიძვირ და“.   4511   სიცოცხლესა  გავეყარე,  სიკვდილიც ა დამიძვირ და“.
4606   ესე   სიტყვა   დაასრულა,   ყმამან   სულ
თქ ნა,   ა-ცა-ტირდა .
  4512   ესე   სიტყვა   დაასრულა,   ყმამან   სულ - თქ
ნა,   ა-ცა-ტირდა .
4607     4513  
4608   ავთანდილცა  მას თანავ ე ტიროდა დ ა ცრემლსა  ღვრიდა;   4514   ავთანდილცა  მასთანავე  ტიროდა და  ცრემლსა ღ ვრიდა;
4609   უთხრა:   „დათმე,   ნუ   მოჰკვდები,   გულსა   სრულად   ნუ   დასჭრი ,   და-!   4515   უთხრა:   „დათმე,   ნუ   მოჰკვდები,   გულსა   სრულად   ნუ   დასჭრი  
და-!
4610   ღმერთი მაგ ას მოწყალე ობს, თუცა  ჭირმან არ  გაგრიდა;   4516   ღმერთი მაგ ას მოწყალე ობს, თუცა  ჭირმან არ  გაგრიდა;
4611   თუმც უნდოდ ით გასაყრე ლად, პირვე ლ ერთად არ  შეგყრიდა.   4517   თუმც უნდოდ ით გასაყრე ლად, პირვე ლ ერთად არ  შეგყრიდა.
4612     4518  
4613  
სდევს   მიჯნურსა   ფათერაკი,   საწუთროსა   დაანავღლებ ს,
  4519   სდევს   მიჯნურსა   ფათერაკი,   საწუთროსა   დაანავღლებ ს,
4614   მაგრა ბოლო დ ლხინსა მ ისცემს, ვი ნცა პირველ  ჭირსა გას ძლებს;   4520   მაგრა ბოლო დ ლხინსა მ ისცემს, ვი ნცა პირველ  ჭირსა გას ძლებს;
4615   მიჯნურობა  საჭიროა, მ ით სიკვდილ სა მიგვაახ ლებს,   4521   მიჯნურობა  საჭიროა, მ ით სიკვდილ სა მიგვაახ ლებს,
4616   გასწავლულს ა გააშმაგე ბს, უსწავლ ელსა გაასწ ავლებს“.   4522   გასწავლულს ა გააშმაგე ბს, უსწავლ ელსა გაასწ ავლებს“.
4617   აქა ტარიელ ისაგან და  ავთანდილის აგან ქვაბს  მისლვა და  ასმათის ნ ახვა   4523   აქა ტარიელ ისაგან და  ავთანდილის აგან ქვაბს  მისლვა და  ასმათის ნ ახვა
4618          
4619   იტირეს და  გაემართნეს , ქვაბისაკ ენ თავნი ა რნეს;   4524   იტირეს და  გაემართნეს , ქვაბისაკ ენ თავნი ა რნეს;
4620   რა ასმათმა ნ დაინახა,  განაღამცა  გაეხარნეს !   4525   რა ასმათმა ნ დაინახა,  განაღამცა  გაეხარნეს !
4621   მოეგება, მ ოტიროდა, ც რემლმან მი სმან კლდენ ი ღარნეს, LF   4526   მოეგება, მ ოტიროდა, ც რემლმან მი სმან კლდენ ი ღარნეს, LF
4622   აკოცეს და  ა-ცა-ტირდე ს, კვლა ცნ ობანი ააჩქ არნეს.   4527   აკოცეს და  ა-ცა-ტირდე ს, კვლა ცნ ობანი ააჩქ არნეს.
4623     4528  
4624   ასმათ თქვა : „ღმერთო,  რომელი არ  ითქმი კაც თა ენითა, LF   4529   ასმათ თქვა : „ღმერთო,  რომელი არ  ითქმი კაც თა ენითა, LF
4625   შენ ხარ სა ვსება ყოვე ლთა, აღგვა ვსებ მზეებ რ ფენითა; LF   4530   შენ ხარ სა ვსება ყოვე ლთა, აღგვა ვსებ მზეებ რ ფენითა; LF
4626   გაქო,   ვით   გაქო,   რა   გაქო,   არ
საქებელო   სმენითა!
  4531   გაქო,   ვით   გაქო,   რა   გაქო,   არ - საქებელო   სმენითა!
4627   დიდება შენ და, არ მომ კალ ამათთვ ის ცრემლთა  დენითა!“ LF   4532   დიდება შენ და, არ მომ კალ ამათთვ ის ცრემლთა  დენითა!“ LF
4628     4533  
4629   ტარიელ   ეტყვის:   „ჰე ,   დაო,   მით   ცრემლი   აქა   მდინია,   4534   ტარიელ   ეტყვის:   „ჰე  
დაო,   მით   ცრემლი   აქა   მდინია,
4630   საწუთრო   ნაცვლად   გვატირებს,   რაც   ოდენ   გაგვიცინია ,   4535   საწუთრო   ნაცვლად   გვატირებს,   რაც   ოდენ   გაგვიცინია .
4631   ძველი წესი ა სოფლისა,  არ ახლად  მოსასმინია .   4536   ძველი წესი ა სოფლისა,  არ ახლად  მოსასმინია .
4632   ვა   შენი   ბრალი ,   და ,   თვარა   სიკვდილი   ჩემი   ლხინია!   4537   ვა  
შენი   ბრალი  
და
,   თვარა   სიკვდილი   ჩემი   ლხინია!
4633     4538  
4634  
სწყუროდეს,   წყალსა   ვინ   დაღვრის   კაცი   უშმაგო,   ცნობილი?
  4539   სწყუროდეს,   წყალსა   ვინ   დაღვრის   კაცი   უშმაგო,   ცნობილი?
4635   მე თვალთა  ჩემთა მით  მიკვირს, რ ად ვარ ცრე მლითა ლტობ ილი!   4540   მე თვალთა  ჩემთა მით  მიკვირს, რ ად ვარ ცრე მლითა ლტობ ილი!
4636   უწყ ლობა   ჰკლავს ,   წყალი   სდის,   აროდეს   არ   გახმობილი!   4541   უწყ
ლობა   ჰკლავს   და   წყალი   სდის,   აროდეს   არ   გახმობილი!
4637   ვა ,   წახდა   ვარდი   პობილი,   ვა ,   მარგალიტი   წყობილი!“   4542   ვა
,   წახდა   ვარდი   პობილი,   ვა
,   მარგალიტი   წყობილი!“
4638     4543  
4639  
ავთანდილსც   მოეგონა   მისი   მზე   და   საყვარელი;
  4544   ავთანდილსც   მოეგონა   მისი   მზე   და   საყვარელი;
4640   იტყვის:  
ჩემო,   ვით   ვეგები   მე   უშენოდ   სულთა   მდგმელი?
  4545   იტყვის:   ჩემო,   ვით   ვეგები   მე   უშენოდ   სულთა   მდგმელი?
4641   შენ არ გახ ლავ, ჩემი  ჩემთვის სი ცოცხლეა სა ნანელი,   4546   შენ არ გახ ლავ, ჩემი  ჩემთვის სი ცოცხლეა სა ნანელი,
4642   გითხრამცა   ვინ,   რა   მჭირს ,   ანუ   რა   ცეცხლი   მწვავს,   ვა   ცხელი!   4547   გითხრამცა   ვინ,   რა   მჭირს  
ანუ   რა   ცეცხლი   მწვავს,     ცხელი!
4643     4548  
4644  
ვარდი   ამას   ვით   იაზრებს:   მზე   მომშორდეს,   არ   დავჭნეო,
  4549   ვარდი   ამას   ვით   იაზრებს:   მზე   მომშორდეს,   არ   დავჭნეო,
4645   ანუ ჩვენ,  გლახ, რა გ ვერგების,  რა ჩასვენდ ეს გორსა მ ზეო?   4550   ანუ ჩვენ,  გლახ, რა გ ვერგების,  რა ჩასვენდ ეს გორსა მ ზეო?
4646   გულო, გიჯო ბს, გაუმაგ რდე, თავი  სრულად გაი კლდეო,   4551   გულო, გიჯო ბს, გაუმაგ რდე, თავი  სრულად გაი კლდეო,
4647   ნუთუ   მოგხვდეს   ნახვა   მისი,   სულთა   სრულად   ნუ   დალეო .
  4552   ნუთუ   მოგხვდეს   ნახვა   მისი,   სულთა   სრულად   ნუ   დალეო
.
4648     4553  
4649   სული დაიღე ს, დადუმდე ს, ორთავე  ცეცხლი სდე ბოდა;   4554   სული დაიღე ს, დადუმდე ს, ორთავე  ცეცხლი სდე ბოდა;
4650   ასმათი   შეჰყვა,   შევიდა,   ცეცხლი   მათებრ ვე   ჰგზებოდა,   4555   ასმათი   შეჰყვა,   შევიდა,  
მათებრ   სახმილი   ჰგზებოდა,
4651   დაუგო ტყავ ი ვეფხისა,  რომელ კვლ ა მიწყივ ჰ გებოდა;   4556   დაუგო ტყავ ი ვეფხისა,  რომელ კვლ ა მიწყივ ჰ გებოდა;
4652   ორნივე დას ხდეს, უბნო ბდეს, რაცა  მათ ეამებ ოდა.   4557   ორნივე დას ხდეს, უბნო ბდეს, რაცა  მათ ეამებ ოდა.
4653     4558  
4654   წვადი შეიწ ვეს, შეიქმ ნა პურობა  მსგავსი ჟა მისა,   4559   წვადი შეიწ ვეს, შეიქმ ნა პურობა  მსგავსი ჟა მისა,
4655   მუნ   უპურობა     პურობა,   არ  
სიდიადე   ჯამისა,
  4560   მუნ   უპურობა  
პურობა,   არ - სიდიადე   ჯამისა,
4656   მას   ეეხვეწნეს:   „ჭამეო“,   ძალი   არ   ჰქონდა   ჭამისა,   4561   მას   ეეხვეწნეს:   „ჭამეო“,   ძალი   არ   ჰქონდა   ჭამისა,
4657   გასცოხნის,  ლუკმა გას ტყორცის, წ ონა ძლივ ჩ ანთქის დრა მისა.   4562   გასცოხნის,  ლუკმა გას ტყორცის, წ ონა ძლივ ჩ ანთქის დრა მისა.
4658     4563  
4659   ამოა, რომე  კაცი კაცს  ამოსა ეუბ ნებოდეს!   4564   ამოა, რომე  კაცი კაცს  ამოსა ეუბ ნებოდეს!
4660   მან გაუგონ ოს, რაცა თ ქვას, არ ც უდად წაუხდ ებოდეს,   4565   მან გაუგონ ოს, რაცა თ ქვას, არ ც უდად წაუხდ ებოდეს,
4661   ცოტად ეგრე ცა დაუვსებ ს, ცეცხლი  რაზომცა სდ ებოდეს.   4566   ცოტად ეგრე ცა დაუვსებ ს, ცეცხლი  რაზომცა სდ ებოდეს.
4662   დიდი ლხინი ა ჭირთა თქ მა, თუ კაც სა მოუხდებ ოდეს.   4567   დიდი ლხინი ა ჭირთა თქ მა, თუ კაც სა მოუხდებ ოდეს.
4663     4568  
4664   მას ღამესა  ერთგან იყ ვნეს იგი ლ ომნი, იგი  გმირნი,   4569   მას ღამესა  ერთგან იყ ვნეს იგი ლ ომნი, იგი  გმირნი,
4665   იუბნეს და  გააცხადნეს  თავის-თავ ის მათნი ჭ ირნი.   4570   იუბნეს და  გააცხადნეს  თავის-თავ ის მათნი ჭ ირნი.
4666   რა   გათენდა,   კვლა   დაიწყეს   საუბარნი   სიტყვა
ხშირნი;
  4571   რა   გათენდა,   კვლა   დაიწყეს   საუბარნი   სიტყვა - ხშირნი;
4667   ერთმანერთს ა გაუგონნე ს ფიცნი პი რველ დანაპ ირნი.   4572   ერთმანერთს ა გაუგონნე ს ფიცნი პი რველ დანაპ ირნი.
4668     4573  
4669   ტარიელ ეტყ ვის: „რად  უნდა სიტყვ ისა თქმა მ რავალისა? LF   4574   ტარიელ ეტყ ვის: „რად  უნდა სიტყვ ისა თქმა მ რავალისა? LF
4670   რაცა შენ ჩ ემთვის გიქ ნია, ღმერთ ი მზღველია  ვალისა;   4575   რაცა შენ ჩ ემთვის გიქ ნია, ღმერთ ი მზღველია  ვალისა;
4671   კმა ზენაარ ი ზენარად,  არ ნაქმარ ია მთრვალი სა,   4576   კმა ზენაარ ი ზენარად,  არ ნაქმარ ია მთრვალი სა,
4672   არ  
და ვიწყე  
მოყვრობა   მოყვრისა   წა
მავალისა.
  4577   არ - და
ვიწყე ბა,   მოყვრობა   მოყვრისა   წა მავალისა.
4673     4578  
4674  
აწ   შემიხვეწე,   ნუ   დამწვავ   კვლა   წვითა   უცხელესითა ;
  4579   აწ   შემიხვეწე,   ნუ   დამწვავ   კვლა   წვითა   უცხელესითა :
4675   მე   რომე   ცეცხლი   მედების,   არ   ნაგზებია   კვესითა ,   4580   მე   რომე   ცეცხლი   მედების,   არ   ნაგზებია   კვესითა .
4676   ვერ   და შრეტ,   შენცა   დაიწვი   სოფლისა   ქმნისა   წესითა .   4581   ვერ   და
შრეტ,   შენცა   დაიწვი   სოფლისა   ქმნისა   წესითა ,
4677   წადი, დაბრ უნდი, შეიქ ეც მუნითვე , შენი მზე  სით-ა.   4582   წადი, დაბრ უნდი, შეიქ ეც მუნითვე , შენი მზე  სით-ა.
4678     4583  
4679  
ვინ   დამბადა,   განკურნება   ჩემი   უჩანს   მასცა   ძნელად,
  4584   ვინ   დამბადა,   განკურნება   ჩემი   უჩანს   მასცა   ძნელად,
4680   ვისცა   გესმის  
გაიგონეთ,   მით   გაჭრილ   ვარ   ხელი   ველად .
  4585   ვისცა   გესმის ,   გაიგონეთ,   მით   გაჭრილვარ   ხელი   ველად ;
4681   რაცა მართე ბს გონიერთ ა, ერთხელ  ვიყავ მეცა  მქმნელად,   4586   რაცა მართე ბს გონიერთ ა, ერთხელ  ვიყავ მეცა  მქმნელად,
4682   აწ ნობათი  ხელობისა მ ომხვდომია,  მით ვარ ხ ელად“.   4587   აწ ნობათი  ხელობისა მ ომხვდომია,  მით ვარ ხ ელად“.
4683     4588  
4684   ავთანდილ   ეტყვის:   „რა   გითხრა   პასუხი   მაგა   თქმულისა?
  4589   ავთანდილ   ეტყვის:   „რა   გითხრა   პასუხი   მაგა   თქმულისა?
4685   შენვე   სთქვი ,   ეგე   სიტყვა   კაცისა   ბრძნად   სწავლულისა ?!   4590   შენვე   სთქვი  
ეგე   სიტყვა   კაცისა   ბრძნად   სწავლულისა :
4686   ღმერთსამცა  ვით არ შე ეძლო კვლა  განკურნება  წყლულისა?   4591   ღმერთსამცა  ვით არ შე ეძლო კვლა  განკურნება  წყლულისა?
4687   იგია მზრდე ლი ყოვლისა  დანერგულ- დათესულისა !   4592   იგია მზრდე ლი ყოვლისა  დანერგულ- დათესულისა !
4688     4593  
4689  
ღმერთსამცა   ესე   რად   ექმნა,   ეგეთნი   დაებადენით ,
  4594   ღმერთსამცა   ესე   რად   ექმნა,   ეგეთნი   დაებადენით ,
4690   აღარ შეგყა რნა, გაგყა რნა, ხელი  გქმნა ცრემ ლთა დადენი თ!   4595   აღარ შეგყა რნა, გაგყა რნა, ხელი  გქმნა ცრემ ლთა დადენი თ!
4691   სდევს   ფათერაკი   მიჯნურსა,   გა ჭვრიტეთ,   გაიცადენით ,   4596   სდევს   ფათერაკი   მიჯნურსა,   გა
ჭვრიტეთ,   გაიცადენით ,
4692   თქვენ ერთმ ანერთი არ  მოგხვდეს,  მე სულნი ა მომხადენით !   4597   თქვენ ერთმ ანერთი არ  მოგხვდეს,  მე სულნი ა მომხადენით !
4693     4598  
4694  
ნეტარ,   მამაცი   სხვა   რაა,   არ   გასძლოს,   რაცა   ჭირია!
  4599   ნეტარ,   მამაცი   სხვა   რაა,   არ   გასძლოს,   რაცა   ჭირია!
4695   ჭირსა გადრ ეკა რად უნ და, რა სას აუბრო პირი ა!   4600   ჭირსა გადრ ეკა რად უნ და, რა სას აუბრო პირი ა!
4696   ნუ გეშის,  ღმერთი უხვ ია, თუცა ს ოფელი ძვირ ია,   4601   ნუ გეშის,  ღმერთი უხვ ია, თუცა ს ოფელი ძვირ ია,
4697   რასცა მიწვ რთიხარ, იწ ვართე; გკა დრო, უწვრთ ელი ვირია.   4602   რასცა მიწვ რთიხარ, იწ ვართე; გკა დრო, უწვრთ ელი ვირია.
4698     4603  
4699  
თუ   რა   გესმის,   გაიგონე,   ესე   კმარის   სწავლა   სწავლად;
  4604   თუ   რა   გესმის,   გაიგონე,   ესე   კმარის   სწავლა   სწავლად;
4700   ჩემსა   მზესა   დავეთხოვე   თქვენ  
წინაშე   წამოსავლად ,
  4605   ჩემსა   მზესა    დავეთხოვე   თქვენ   წინაშე   წამოსავლად ,
4701   მოვახსენე:  «რათგან ჩ ემი შეუქმნ ია გული ავ ლად,   4606   მოვახსენე:  «რათგან ჩ ემი შეუქმნ ია გული ავ ლად,
4702   არას ვარგე ბ, არ დავდ გები, სხვა  ვიუბნო რა ღა მრავლად   4607   არას ვარგე ბ, არ დავდ გები, სხვა  ვიუბნო რა ღა მრავლად
4703     4608  
4704  
მან   მიბრძანა:   «მადლიერ   ვარ,   კარგად   ხარ   და   მამაცურად,
  4609   მან   მიბრძანა:   «მადლიერ   ვარ,   კარგად   ხარ   და   მამაცურად,
4705   შენგან მის სა გავლენა სა მე დავი ჩენ სამსახ ურად».   4610   შენგან მის სა გავლენა სა მე დავი ჩენ სამსახ ურად».
4706   მისით   კითხვით   წამოსრულ   ვარ,   არ  
მთრვალ ურა ,   არ  
მახმურად,
  4611   მისით   კითხვით   წამოსრულვა რ,   არ - მთრვალ     არ - მახმურად,
4707   აწ   შევ ქც ,   რა  
უამბო,  
რად   მოვეო   ჯაბან
ხრდლურად?
  4612   ვბრუნდ   და   რა   უამბო,   « რად   მოვეო   ჯაბან - ხრდლურად? »
4708     4613  
4709  
მაგ   საუბარსა   ესე   სჯობს,   ისმინე   ჩემი   თხრობილი:
  4614   მაგ   საუბარსა   ესე   სჯობს,   ისმინე   ჩემი   თხრობილი:
4710   მქმნელი სა ქმისა ძნელ ისა კაციმც ა იყო ცნობ ილი;   4615   მქმნელი სა ქმისა ძნელ ისა კაციმც ა იყო ცნობ ილი;
4711   ვერას   ვერა   იქ
  ნაყოფსა   ვარდი   უმზეოდ   ჭნობილი.
  4616   ვერას   ვერა   იქ   ნაყოფსა   ვარდი   უმზეოდ   ჭნობილი.
4712   შენ ვერას  ირგებ, მე  გარგებ, ძმ ა ძმისა უნ და ძმობილი !   4617   შენ ვერას  ირგებ, მე  გარგებ, ძმ ა ძმისა უნ და ძმობილი !
4713     4618  
4714  
სადაცა   გწადდეს,   მუნ   იყავ   მითვე   წესითა   მაგითა,
  4619   სადაცა   გწადდეს,   მუნ   იყავ   მითვე   წესითა   მაგითა,
4715   გწადდეს     გულითა   ბრძენითა,   გწადდეს     ცნობითა   შმაგითა ,   4620   გწადდეს     გულითა   ბრძენითა,   გწადდეს     ცნობითა   შმაგითა ;
4716   მაგა ქცევი თა ტურფითა , ანაგებით ა ნაგითა, LF   4621   მაგა ქცევი თა ტურფითა , ანაგებით ა ნაგითა, LF
4717   ოდენ გამაგ რდი, არ მო ჰკვდე, არ  დასდნე ცეც ხლთა დაგით ა.   4622   ოდენ გამაგ რდი,არ მოჰ კვდე, არ დ ასდნე ცეცხ ლთა დაგითა .
4718     4623  
4719  
ამის   მეტსა   არას   გნუკევ:   წელიწადსა   ერთსა   მსგეფსსა
  4624   ამის   მეტსა   არას   გნუკევ:   წელიწადსა   ერთსა   მსგეფსსა
4720   აქა   ქვაბსა   მომნახევდი   მე,   ამბავთა   ყოვლგნით   მკრეფსა;   4625   აქა  
ქვაბსა   მომნახევდი   მე,   ამბავთა   ყოვლგნით   მკრეფსა;
4721   ამა   ჟამსა   ნიშნად   მოგცემ,   დროსა   ამას   ვარდ
იეფსა,
  4626   ამა   ჟამსა   ნიშნად   მოგცემ,   დროსა   ამას   ვარდ - იეფსა,
4722   ვარდთა   ნახვა   გაგაკრთობდ ეს,   მართ   ვითა ცა   ძაღლი   ყეფსა.   4627   ვარდთა   ნახვა   გაგაკრთობდ ეს,   მართ   ვითა ცა   ძაღლი   ყეფსა.
4723     4628  
4724  
ამა   დროსა   გარდავსცილ დე,   აქავ   ქვაბსა   არ   მოვიდე,
  4629   ამა   დროსა   გარდავსცილ დე,   აქავ   ქვაბსა   არ   მოვიდე,
4725   ცან, ცოცხა ლი არ თურე  ვარ, უღონ იოდ მოვკვე  კიდე;   4630   ცან, ცოცხა ლი არ თურე  ვარ, უღონ იოდ მოვკვე  კიდე;
4726   ეს ამისად  ნიშნად კმა რის, შენ თ უ ჩემთვის  ცრემლსა ღვ რიდე,   4631   ეს ამისად  ნიშნად კმა რის, შენ თ უ ჩემთვის  ცრემლსა ღვ რიდე,
4727   მაშინ გწად დეს – იხარ ებდი, გწად დეს – ჭმუნ ვა გაადიდე .   4632   მაშინ გწად დეს – იხარ ებდი, გწად დეს – ჭმუნ ვა გაადიდე .
4728     4633  
4729  
აწ   რაცა   გკადრე,   ამისთვის   ნუთუ   შენ   იყო   მჭმუნავი!
  4634   აწ   რაცა   გკადრე,   ამისთვის   ნუთუ   შენ   იყო   მჭმუნავი!
4730   მოგშორდები  და არ ვიც ი, თუ ცხენ ი დამცემს,  თუ ნავი; LF   4635   მოგშორდები  და არ ვიც ი, თუ ცხენ ი დამცემს,  თუ ნავი; LF
4731   არ, უთქმელ ობა არ ვარ გა, არ პირ უტყვი ვარ  მჩმუნავი, LF   4636   არ, უთქმელ ობა არ ვარ გა, არ პირ უტყვი ვარ  მჩმუნავი, LF
4732   არ ვიცი, ღ მერთი რას  მიზამს, ან უ ცა მიწყი ვ მბრუნავი “.   4637   არ ვიცი, ღ მერთი რას  მიზამს, ან უ ცა მიწყი ვ მბრუნავი “.
4733     4638  
4734   მან უბრძან ა: „აღარ გ აწყენ, არც ა სიტყვა გ ამეტადდეს,   4639   მან უბრძან ა: „აღარ გ აწყენ, არც ა სიტყვა გ ამეტადდეს,
4735   არ მომისმე ნ, რაზომიც ა საუბარი  მიდიადდეს;   4640   არ მომისმე ნ, რაზომიც ა საუბარი  მიდიადდეს;
4736   თუ არ მოგყ ვეს საყვარ ელი, შენ მ ას მიჰყევ,  რაცა სწად დეს,   4641   თუ არ მოგყ ვეს საყვარ ელი, შენ მ ას მიჰყევ,  რაცა სწად დეს,
4737   ბოლოდ ყოვლ ი დამალული  საქმე ცხა დად გამოცხ ადდეს.   4642   ბოლოდ ყოვლ ი დამალული  საქმე ცხა დად გამოცხ ადდეს.
4738     4643  
4739  
არ   დაიჯერო,   მაშინ   სცნა   ჩემთა   საქმეთა   ძნელობა;
  4644   არ   დაიჯერო,   მაშინ   სცნა   ჩემთა   საქმეთა   ძნელობა;
4740   ჩემთვის ყვ ელაი სწორი ა, გაჭრა დ ა გაუჭრელო ბა;   4645   ჩემთვის ყვ ელაი სწორი ა, გაჭრა დ ა გაუჭრელო ბა;
4741   შენ   რაცა   გითქვამს,   მაგას   ვიქ
,   მრჯის   რაზომ   გინდა   ხელობა,
  4646   შენ   რაცა   გითქვამს,   მაგას   ვიქ ,   მრჯის   რაზომ   გინდა   ხელობა,
4742   უშენოდ მომ ხვდეს, რაღ ა ვქმნა, ა რ დია დღეთ ა გრძელობა !“   4647   უშენოდ მომ ხვდეს, რაღ ა ვქმნა, ა რ დია დღეთ ა გრძელობა !“
4743     4648  
4744   საუბარი გა რდასწყვიდე ს, დააპირე ს ესე პირი ;   4649   საუბარი გა რდასწყვიდე ს, დააპირე ს ესე პირი ;
4745   ცხენსა   შესხდეს,   მოიარეს,  
ითო   მოკლეს   ველს   ნადირი;
  4650   ცხენსა   შესხდეს,   მოიარეს,   ითო   მოკლეს   ველს   ნადირი;
4746   შემოიქცეს,  აატირეს გ ული, კვლაც ა ანატირი,   4651   შემოიქცეს,  აატირეს გ ული, კვლაც ა ანატირი,
4747   ხვალ გაყრი სა გონებამ ან სხვა უმ ატა ჭირსა  ჭირი.   4652   ხვალ გაყრი სა გონებამ ან სხვა უმ ატა ჭირსა  ჭირი.
4748     4653  
4749   ლექსთა მკი თხველო, შე ნიმცა თვალ ი ცრემლისა  მღვრელია!   4654   ლექსთა მკი თხველო, შე ნიმცა თვალ ი ცრემლისა  მღვრელია!
4750   გულმან, გლ ახ, რა ქმნ ას უგულოდ,  თუ გული გ ულსა ელია? !   4655   გულმან, გლ ახ, რა ქმნ ას უგულოდ,  თუ გული გ ულსა ელია? !
4751   მოშორვება  და მოყვრის ა გაყრა კა ცისა მკლვე ლია,   4656   მოშორვება  და მოყვრის ა გაყრა კა ცისა მკლვე ლია,
4752   ვინცა   არ   იცის,   არ   ესმის,   ესე   დღე   ვა   ძნელია!   4657   ვინცა   არ   იცის,   არ   ესმის,   ესე   დღე     ძნელია!
4753     4658  
4754   დილა   გათენდა,   შესხდეს   და   მას   ქალსა   გაესალამნე ,   4659   დილა   გათენდა,   შესხდეს   და   მას   ქალსა   გაესალამნე .
4755   ტარიელ, ას მათ, ავთან დილ თვალთა გან ცრემლნ ი დალამნეს ;   4660   ტარიელ, ას მათ, ავთან დილ თვალთა გან ცრემლნ ი დალამნეს ;
4756   სამთავე ღა წვთა ალამნ ი არღავნის  ფერად ალა მნეს,   4661   სამთავე ღა წვთა ალამნ ი არღავნის  ფერად ალა მნეს,
4757   მათ   ლომთა,   მიწყივ   მხეც
ქმნილთა,   თავნი   მხეცთავე   ალამნეს.
  4662   მათ   ლომთა,   მიწყივ   მხეც - ქმნილთა,   თავნი   მხეცთავე   ალამნეს.
4758     4663  
4759   ქვაბი ჩავლ ეს და წავი დეს ზახილი თ ცრემლთა  მდენანი,   4664   ქვაბი ჩავლ ეს და წავი დეს ზახილი თ ცრემლთა  მდენანი,
4760   ასმათ   ტირს,   მოსთქვამს:   „ჰე ,   ლომნო,   ვისნი   ვით   მოგთქმენ   ენანი!   4665   ასმათ   ტირს,   მოსთქვამს:   „ჰე  
ლომნო,   ვისნი   ვით   მოგთქმენ   ენანი!
4761   მზემან   დაგწვნა   და   აგდაგნა   ცისა   მნათობნი   ზენანი,   4666   მზემან   დაგწვნა   და   აგდაგნა   ცისა   მნათობნი   ზენანი,
4762   ვა ჲ,   ჭირნი   ჩემნი   ეზომნი ,   ვა ჲ,   სიცოცხლისა   თმენანი!“   4667   ვა  
ჭირნი   ჩემნი   ეზომნი !   ვა  
სიცოცხლისა   თმენანი!“
4763     4668  
4764   მათ ყმათა,  მუნით წას რულთა, იგი  დღე ერთგა ნ იარეს,   4669   მათ ყმათა,  მუნით წას რულთა, იგი  დღე ერთგა ნ იარეს,
4765   ზღვის პირს  მივიდეს,  მუნ დადგეს , არ ხმელთ ა არე იარე ს,   4670   ზღვის პირს  მივიდეს,  მუნ დადგეს , არ ხმელთ ა არე იარე ს,
4766   არ გაიყარნ ეს მას ღამ ე, კვლა ცე ცხლი გაიზი არეს,   4671   არ გაიყარნ ეს მას ღამ ე, კვლა ცე ცხლი გაიზი არეს,
4767   ერთმანერთი სა შორს ყო ფა იტირეს,  იმგლოვიარ ეს.   4672   ერთმანერთი სა შორს ყო ფა იტირეს,  იმგლოვიარ ეს.
4768     4673  
4769   ტარიელს   ეტყვის   ავთანდილ ,   რუ   გახმა   ცრემლთა   დენისა :   4674   ტარიელს   ეტყვის   ავთანდილ :   რუ   გახმა   ცრემლთა   დენისა !
4770   რად   მოიშორვე   შენ   ფრიდონ,   მომცემი   მაგა   ცხენისა?   4675  
რად   მოიშორვე   შენ   ფრიდონ,   მომცემი   მაგა   ცხენისა?
4771   მუნით იცნო ბის ამბავი , ღონე მის  მზისა ლხე ნისა,   4676   მუნით იცნო ბის ამბავი , ღონე მის  მზისა ლხე ნისა,
4772   აწ   მე   მუნ   მივალ,   მასწავლე   გზა   ძმად
ფიცისა   შენისა .
  4677   აწ   მე   მუნ   მივალ,   მასწავლე   გზა   ძმად - ფიცისა   შენისა
.
4773     4678  
4774   ტარიელ სიტ ყვით ასწავ ლის მხარსა  ფრიდონის  გზისასა,   4679   ტარიელ სიტ ყვით ასწავ ლის მხარსა  ფრიდონის  გზისასა,
4775   მართ გააგო ნა, რაც ოდ ენ შეეძლო  ძალსა თქმი სასა:   4680   მართ გააგო ნა, რაც ოდ ენ შეეძლო  ძალსა თქმი სასა:
4776   აღმოსავლით კენ   წადიო,   პირსა   იარე   ზღვისასა,   4681   აღმოსავლით კენ   წადიო,   პირსა   იარე   ზღვისასა,
4777   თუ   ნახო,   ჩემი   უამბ ე,   გკითხავს   ამბავსა   ძმისასა .
  4682   თუ   ნახო,   ჩემი   უამბ
ე,   გკითხავს   ამბავსა   ძმისასა
.
4778     4683  
4779   თხა მოკლეს  და მიითრი ეს, ცეცხლი  შექმნეს ზ ღვისა პირს ა,   4684   თხა მოკლეს  და მიითრი ეს, ცეცხლი  შექმნეს ზ ღვისა პირს ა,
4780   სვეს და ჭა მეს, რაცა  ჭამა შეჰფე რობდა მათს ა ჭირსა;   4685   სვეს და ჭა მეს, რაცა  ჭამა შეჰფე რობდა მათს ა ჭირსა;
4781   მას ღამესა  ერთად იყვ ნეს, ერთგა ნ მიწვეს ხ ეთა ძირსა.   4686   მას ღამესა  ერთად იყვ ნეს, ერთგა ნ მიწვეს ხ ეთა ძირსა.
4782   ვჰგმობ მუხ თალსა საწუ თროსა, ზოგ ჯერ უხვსა,  ზოგჯერ ძვ ირსა.   4687   ვჰგმობ მუხ თალსა საწუ თროსა, ზოგ ჯერ უხვსა,  ზოგჯერ ძვ ირსა.
4783     4688  
4784   ცისკრად ად გეს გასაყრ ელად, ერთმ ანერთსა მო ეხვინეს;   4689   ცისკრად ად გეს გასაყრ ელად, ერთმ ანერთსა მო ეხვინეს;
4785   მაშინ მათგ ან ნაუბარნ ი, დადნეს,  ვინცა მოი სმინეს;   4690   მაშინ მათგ ან ნაუბარნ ი, დადნეს,  ვინცა მოი სმინეს;
4786   თვალთათ,   ვითა   წყაროს   თვალი ,   ცრემლი   ველთა   მოადინეს,   4691   თვალთათ,   ვითა   წყაროს   თვალი  
ცრემლი   ველთა   მოადინეს,
4787   დიდხან   დგანან   შეჭედილნი ,   მკერდი   მკერდსა   შეარკინეს.   4692   დიდხან   დგანან   შეჭედილნი  
მკერდი   მკერდსა   შეარკინეს.
4788     4693  
4789   გაიყარნეს  ტირილით და  პირსა ხოკ ით, თმათა  გლეჯით,   4694   გაიყარნეს  ტირილით და  პირსა ხოკ ით, თმათა  გლეჯით,
4790   ერთი აღმა,  ერთი ჩაღმ ა, უგზოდ მ ივლენ შამბ თა ეჯით;   4695   ერთი აღმა,  ერთი ჩაღმ ა, უგზოდ მ ივლენ შამბ თა ეჯით;
4791   ვირე   უჩნდა   ერთმანერთი ,   იზახდიან   პირსა   ბღნეჯით .   4696   ვირე   უჩნდა   ერთმანერთი ,   იზახდიან   პირსა   ბღნეჯით ;
4792   იგი ნახნეს  დაღრეჯილნ ი, მზე დაი ღრეჯს მისი თ ღრეჯით. LF   4697   იგი ნახნეს  დაღრეჯილნ ი, მზე დაი ღრეჯს მისი თ ღრეჯით. LF
4793   წას
  ავთანდილის აგან   ფრიდონისას
  4698   წას
  ავთანდილის აგან   ფრიდონისას
4794     4699   ვა
,   სოფელო,   რაშიგან   ხარ,   რას   გვაბრუნვებ ,   რა   ზნე   გჭირსა!
4795   ვა ,   სოფელო,   რაშიგან   ხარ,   რას   გვაბრუნვებ ,   რა   ზნე   გჭირსა!        
4796   ყოვლი შენი  მონდობილი  ნიადაგმცა  ჩემებრ ტი რსა!   4700   ყოვლი შენი  მონდობილი  ნიადაგმცა  ჩემებრ ტი რსა!
4797   სად   წაიყვან   სადაურსა,   სად   აღუფხვრი   სა და   ძირსა?!   4701   სად   წაიყვან   სადაურსა,   სად   აღუფხვრი   სა   ძირსა?!
4798   მაგრა ღმერ თი არ გასწ ირავს კაცს ა, შენგან  განაწირსა.   4702   მაგრა ღმერ თი არ გასწ ირავს კაცს ა, შენგან  განაწირსა.
4799     4703  
4800   ავთანდილ მ ისი გაყრილ ი ტირს, მი სწვთომია ხ მა ცამდის,   4704   ავთანდილ მ ისი გაყრილ ი ტირს, მი სწვთომია ხ მა ცამდის,
4801   იტყვის, თუ : „ღვარი ს ისხლისა კვ ლაცა მდენი ა, კვლაცა  მდის;   4705   იტყვის, თუ : „ღვარი ს ისხლისა კვ ლაცა მდენი ა, კვლაცა  მდის;
4802   აწ აგრე გა ყრა ძნელია , ვით მაში ნ შეყრა და -ც-ამდის. LF   4706   აწ აგრე გა ყრა ძნელია , ვით მაში ნ შეყრა და -ც-ამდის. LF
4803   კაცი არ ყვ ელა სწორია , დიდი ძეს  კაცით კაც ამდის“.   4707   კაცი არ ყვ ელა სწორია , დიდი ძეს  კაცით კაც ამდის“.
4804     4708  
4805   ველს მაშინ  მხეცნი ძღ ებოდეს სის ხლითა მუნ  ნატირითა; LF   4709   ველს მაშინ  მხეცნი ძღ ებოდეს სის ხლითა მუნ  ნატირითა; LF
4806   ვერ დაივსე ბდა სახმილ სა, იწვის  ცეცხლითა ხ შირითა;   4710   ვერ დაივსე ბდა სახმილ სა, იწვის  ცეცხლითა ხ შირითა;
4807   კვლა თინათ ინის გონებ ა ავსებს უ ფრორე ჭირი თა;   4711   კვლა თინათ ინის გონებ ა ავსებს უ ფრორე ჭირი თა;
4808   ბაგეთათ ვა რდსა ანათო ბს ბროლი ძ ოწისა ძირი თა.   4712   ბაგეთათ ვა რდსა ანათო ბს ბროლი ძ ოწისა ძირი თა.
4809     4713  
4810   ვარდი ჭნებ ოდა, ღვრებ ოდა, ალვის ა შტო ირხე ოდა;   4714   ვარდი ჭნებ ოდა, ღვრებ ოდა, ალვის ა შტო ირხე ოდა;
4811   ბროლი და ლ ალი გათლილ ი ლაჟვარდა დ გარდიქცე ოდა;   4715   ბროლი და ლ ალი გათლილ ი ლაჟვარდა დ გარდიქცე ოდა;
4812   გამაგრებოდ ა სიკვდილს ა, ამისთვი ს არ უმხნე ოდა;   4716   გამაგრებოდ ა სიკვდილს ა, ამისთვი ს არ უმხნე ოდა;
4813   იტყვის,   თუ:   „ბნელი   რას   მიკვირს,   რათგან   და აგდე,   მზეო,   და-!“   4717   იტყვის,   თუ:   „ბნელი   რას   მიკვირს,   რათგან   და აგდე,   მზეო,   და-!“
4814     4718  
4815   მზესა ეტყვ ის: „მზეო,  გიტყვი თი ნათინის ღა წვთა დარად ,   4719   მზესა ეტყვ ის: „მზეო,  გიტყვი თი ნათინის ღა წვთა დარად ,
4816   შენ მას ჰგ ავ და იგი  შენ გგავს,  თქვენ ანა თობთ მთად  და ბარად; LF   4720   შენ მას ჰგ ავ და იგი  შენ გგავს,  თქვენ ანა თობთ მთად  და ბარად; LF
4817   ხელსა   მალხენს   ნახვა   შენი,   ამად   გიჭვრეტ   არ
დამცთარად,
  4721   ხელსა   მალხენს   ნახვა   შენი,   ამად   გიჭვრეტ   არ - დამცთარად,
4818   მაგრა   ჩემი   რად   დააგდე  
გული   ცივად,   გაუმთბარად ?
  4722   მაგრა   ჩემი   რად   დააგდე   გული   ცივად,   გაუმთბარად ?
4819     4723  
4820  
თუ   ერთისა   მოშორვება   მზისა   ზამთრის   გაგვამცივნ ებს,
  4724   თუ   ერთისა   მოშორვება   მზისა   ზამთრის   გაგვამცივნ ებს,
4821   მე, გლახ,  ორნი დამიყ რიან, გული  ამად რად  არ ივნებს?   4725   მე, გლახ,  ორნი დამიყ რიან, გული  ამად რად  არ ივნებს?
4822   მაგრა   კლდესა   არა   შესწონს,   არაოდეს   არ  
ტკივნებს;
  4726   მაგრა   კლდესა   არა   შესწონს,   არაოდეს   არ   ტკივნებს;
4823   წყლულსა   დანა   ვერა   ჰკურნებს,   გაჰკვეთს  
ანუ   გაამსივნებ ს“.
  4727   წყლულსა   დანა   ვერა   ჰკურნებს,   გაჰკვეთს ,   ანუ   გაამსივნებ ს“.
4824     4728  
4825   მიმავალი ც ასა შესტირ ს, ეუბნები ს, ეტყვის  მზესა:   4729   მიმავალი ც ასა შესტირ ს, ეუბნები ს, ეტყვის  მზესა:
4826   აჰა,   მზეო,   გეაჯები   შენ,   უმძლესთა   მძლეთა   მძლესა,   4730   აჰა,   მზეო,   გეაჯები   შენ,   უმძლესთა   მძლეთა   მძლესა,
4827   ვინ   მდაბალთა   გაამაღლებ,   მეფობასა   მისცემ  
სვესა,
  4731   ვინ   მდაბალთა   გაამაღლებ,   მეფობასა   მისცემ ,   სვესა,
4828   მე ნუ გამყ რი საყვარე ლსა, ნუ შე მიცვლი ღამ ედ დღესა! LF   4732   მე ნუ გამყ რი საყვარე ლსა, ნუ შე მიცვლი ღამ ედ დღესა! LF
4829     4733  
4830  
მო,   ზუალო,   მომიმატე   ცრემლი   ცრემლსა,   ჭირი   ჭირსა,
  4734   მო,   ზუალო,   მომიმატე   ცრემლი   ცრემლსა,   ჭირი   ჭირსა,
4831   გული შავად  შემიღებე,  სიბნელესა  მიმეც ხში რსა,   4735   გული შავად  შემიღებე,  სიბნელესა  მიმეც ხში რსა,
4832   შემომყარე  კაეშნისა ტ ვირთი მძიმ ე, ვითა ვი რსა,   4736   შემომყარე  კაეშნისა ტ ვირთი მძიმ ე, ვითა ვი რსა,
4833   მას უთხარ,  თუ: «ნუ გ ასწირავ, შ ენია და შე ნთვის ტირს ა».   4737   მას უთხარ,  თუ: «ნუ გ ასწირავ, შ ენია და შე ნთვის ტირს ა».
4834     4738  
4835  
ჰე ,   მუშთარო,   გეაჯები   შენ,   მართალსა ,   ბრჭესა  
ღმრთულსა,
  4739   ჰე  
მუშთარო,   გეაჯები   შენ,   მართალსა  
ბრჭესა ,   ღმრთულსა,
4836   მო და უყავ  სამართალი , გაებრჭობ ის გული გუ ლსა;   4740   მო და უყავ  სამართალი , გაებრჭობ ის გული გუ ლსა;
4837   ნუ ამრუდებ  უმართლესს ა, ნუ წაიწ ყმედ ამით  სულსა!   4741   ნუ ამრუდებ  უმართლესს ა, ნუ წაიწ ყმედ ამით  სულსა!
4838   მართალი ვა რ, გამიკით ხე! რად მა წყლულებ მი სთვის წყლუ ლსა?   4742   მართალი ვა რ, გამიკით ხე! რად მა წყლულებ მი სთვის წყლუ ლსა?
4839     4743  
4840  
მოდი,   მარიხო,   უწყალოდ   დამჭერ   ლახვრითა   შენითა,
  4744   მოდი,   მარიხო,   უწყალოდ   დამჭერ   ლახვრითა   შენითა,
4841   შე-ცა-მღებ ე და შემსვ არე წითლად  სისხლისა  დენითა,   4745   შე-ცა-მღებ ე და შემსვ არე წითლად  სისხლისა  დენითა,
4842   მას   უთხრენ   ჩემნი   პატიჟნი,   მას   გააგონენ   ენითა !   4746   მას   უთხრენ   ჩემნი   პატიჟნი,   მას   გააგონენ   ენითა ,
4843   რაგვარ   გასრულ   ვარ,   შენ   იცი,   გული  
ღარ ას   ლხენით - ა.
  4747   რაგვარ   გასრულვარ,   შენ   იცი,   გულია   ღარ  
ლხენით
ა.
4844     4748  
4845  
მოდი,   ასპიროზ,   მა
  რა,   მან   დამწვა   ცეცხლთა   დაგითა,
  4749   მოდი,   ასპიროზ,   მა
  რა,   მან   დამწვა   ცეცხლთა   დაგითა,
4846   ვინ მარგალ იტსა გარეშ ე მოსცავს  ძოწისა ბაგ ითა;   4750   ვინ მარგალ იტსა გარეშ ე მოსცავს  ძოწისა ბაგ ითა;
4847   შენ   დააშვე ბე  
კეკლუცთა   დაშვენებით   მაგითა,
  4751   შენ   დააშვე
ებ   კეკლუცთა   დაშვენებით   მაგითა,
4848   ვისმე  
ჩემებრ სა   დააგდებ,   გა ხდი   ცნობითა   შმაგითა.
  4752   ვისმე ,   გლახ,   ჩემებრ  
დააგდებ,   გა
ხდი   ცნობითა   შმაგითა.
4849     4753  
4850  
ოტარიდო,   შენგან   კიდე   არვის   მიგავს   საქმე   სხვასა:
  4754   ოტარიდო,   შენგან   კიდე   არვის   მიგავს   საქმე   სხვასა:
4851   მზე მაბრუნ ვებს, არ გ ამიშვებს,  შემიყრის დ ა მიმცემს  წვასა;   4755   მზე მაბრუნ ვებს, არ გ ამიშვებს,  შემიყრის დ ა მიმცემს  წვასა;
4852   დაჯე წერად  ჭირთა ჩემ თა, მელნად  მოგცემ ცრ ემლთა ტბას ა,   4756   დაჯე წერად  ჭირთა ჩემ თა, მელნად  მოგცემ ცრ ემლთა ტბას ა,
4853   კალმად გიკ ვეთ გაწლობ ილსა ტანსა , წვრილსა  ვითა თმასა .   4757   კალმად გიკ ვეთ გაწლობ ილსა ტანსა ,წვრილსა ვ ითა თმასა.
4854     4758  
4855  
მო,   მთვარეო,   შემიბრალე,   ვილევი   და   შენებრ   ვმჭლდები,
  4759   მო,   მთვარეო,   შემიბრალე,   ვილევი   და   შენებრ   ვმჭლდები,
4856   მზე გამავს ებს, მზევე  გამლევს,  ზოგჯერ ვსხ ვდები, ზოგ ჯერ ვწვლდე ბი;   4760   მზე გამავს ებს, მზევე  გამლევს,  ზოგჯერ ვსხ ვდები, ზოგ ჯერ ვწვლდე ბი;
4857   მას   უამბ ენ   სჯანი   ჩემნი,   რა   მჭირს,   ანუ   ვა   ვბნდები,   4761   მას   უამბ
ენ   სჯანი   ჩემნი,   რა   მჭირს,   ანუ     ვბნდები,
4858   მიდი, უთხა რ, ნუ გამწ ირავს, მის ი ვარ და მ ისთვის ვკვ დები.   4762   მიდი, უთხა რ, ნუ გამწ ირავს, მის ი ვარ და მ ისთვის ვკვ დები.
4859     4763  
4860  
აჰა,   მმოწმობენ   ვარსკვლავნ ი,   შვიდნივე   მემოწმებია ნ:
  4764   აჰა,   მმოწმობენ   ვარსკვლავნ ი,   შვიდნივე   მემოწმებია ნ:
4861   მზე, ოტარი დი, მუშთარ ი და ზუალ  ჩემთვის ბნ დებიან,   4765   მზე, ოტარი დი, მუშთარ ი და ზუალ  ჩემთვის ბნ დებიან,
4862   მთვარე,   ასპიროზ,   მარიხი  
მოვლენ   და   მოწმად   მყვებიან ,
  4766   მთვარე,   ასპიროზ,   მარიხი ,   მოვლენ   და   მოწმად   მყვებიან .
4863   მას გააგონ ნენ, რანიც ა ცეცხლნი  უშრეტნი მდ ებიან“.   4767   მას გააგონ ნენ, რანიც ა ცეცხლნი  უშრეტნი მდ ებიან“.
4864     4768  
4865   აწ   გულსა   ეტყვის:   „ვითამცა   გდის ,   ცრემლი  
არ   გაგხმობია,
  4769   აწ   გულსა   ეტყვის:   „ვითამცა   გდის  
ცრემლი ,   არ   გაგხმობია,
4866   რას გარგებ ს მოკლვა თ ავისა? ეშმ ა ძმად თურ ე გძმობია;   4770   რას გარგებ ს მოკლვა თ ავისა? ეშმ ა ძმად თურ ე გძმობია;
4867   მეც   ვიცი,   ჩემსა   ხელ
მქ
ნელსა   თმად   ყორნის   ბოლო   სთმობია,
  4771   მეც   ვიცი,   ჩემსა   ხელ - მქ ნელსა   თმად   ყორნის   ბოლო   სთმობია,
4868   მაგრა თუ ჭ ირსა არ და სთმობ, ლხი ნი რა დასა თმობია!   4772   მაგრა თუ ჭ ირსა არ და სთმობ, ლხი ნი რა დასა თმობია!
4869     4773  
4870  
თუ   დავრჩეო,   ესე   მიჯობს,     სიცოცხლისა   იტყვის   თუსა,  
  4774   თუ   დავრჩეო,   ესე   მიჯობს,     სიცოცხლისა   იტყვის   თუსა,  
4871   ნუთუ მომხვ დეს ნახვა  მზისა, ნუ  ვიზახი მიწ ყივ უსა“. LF   4775   ნუთუ მომხვ დეს ნახვა  მზისა, ნუ  ვიზახი მიწ ყივ უსა“. LF
4872   მიიმღერის  ხმასა ტკბი ლსა, არ და სწყვედდის  ცრემლთა რუ სა,   4776   მიიმღერის  ხმასა ტკბი ლსა, არ და სწყვედდის  ცრემლთა რუ სა,
4873   მისსა ხმას ა თანა ხმა ცა ბულბული სა ჰგვანდი ს ბუსა.   4777   მისსა ხმას ა თანა ხმა ცა ბულბული სა ჰგვანდი ს ბუსა.
4874     4778  
4875   რა ესმოდის  მღერა ყმი სა, სმენად  მხეცნი მო ვიდიან,   4779   რა ესმოდის  მღერა ყმი სა, სმენად  მხეცნი მო ვიდიან,
4876   მისვე ხმის ა სიტკბოსა გან წყლით  ქვანიცა გა მოსხდიან, LF   4780   მისვე ხმის ა სიტკბოსა გან წყლით  ქვანიცა გა მოსხდიან, LF
4877   ისმენდიან,  გაჰკვირდი ან, რა ატი რდის, ატირ დიან;   4781   ისმენდიან,  გაჰკვირდი ან, რა ატი რდის, ატირ დიან;
4878   იმღერს ლექ სთა საბრალ ოთა, ღვარი საებრ ცრემ ლნი სდიან.   4782   იმღერს ლექ სთა საბრალ ოთა, ღვარი საებრ ცრემ ლნი სდიან.
4879   ავთანდილის აგან   ფრიდონისას   მის
ა,   ტარიელს   რომ   გაეყარა
  4783   ავთანდილის აგან   ფრიდონისას   მის
ა,   ტარიელს   რომ   გაეყარა
4880          
4881   ყმა მტირალ ი სამოცდათ  დღე ზღვის ა პირსა მი ვა გზასა; LF   4784   ყმა მტირალ ი სამოცდათ  დღე ზღვის ა პირსა მი ვა გზასა; LF
4882   შორით ნახა , მენავენი  მოდიოდეს  შიგან ზღვა სა;   4785   შორით ნახა , მენავენი  მოდიოდეს  შიგან ზღვა სა;
4883   მოიცად ა,   ჰკითხა:   „ვინ   ხართ,   თქვენ   ამისსა   გნუკევ   თქმასა,   4786   მოიცად
ა,   ჰკითხა:   „ვინ   ხართ,   თქვენ   ამისსა   გნუკევ   თქმასა,
4884   ეს სამეფო  ვისი არის,  ან მორჩილ ობს ვისსა  ხმასა?“   4787   ეს სამეფო  ვისი არის,  ან მორჩილ ობს ვისსა  ხმასა?“
4885     4788  
4886   მათ მოახსე ნეს: „ტურფ აო სახით დ ა ანაგებით ა,   4789   მათ მოახსე ნეს: „ტურფ აო სახით დ ა ანაგებით ა,
4887   გვეუცხოვე  და გვეკეთე , მით გეუბ ნებით ქები თა;   4790   გვეუცხოვე  და გვეკეთე , მით გეუბ ნებით ქები თა;
4888   აქამდის   ზღვარი   თურქთაა,   მოზღვრე  
ფრიდონ ის   ზღვრებითა;
  4791   აქამდის   ზღვარი   თურქთაა,   მოზღვრე   ფრიდონ  
ზღვრებითა;
4889   ჩვენცა ვის ნი ვართ, გ იამბობთ, თ უ ჭვრეტით  არ დავბნდე ბითა.   4792   ჩვენცა ვის ნი ვართ, გ იამბობთ, თ უ ჭვრეტით  არ დავბნდე ბითა.
4890     4793  
4891  
ნურადინ - ფრიდონ   მეფეა   ამა   ქვეყნისა   ჩვენისა,
  4794   ნურადინ  
ფრიდონ   მეფეა   ამა   ქვეყნისა   ჩვენისა,
4892   მოყმე მხნე , უხვი, ძლ იერი, ფიცხ ლად მომხლტ ომი ცხენის ა;   4795   მოყმე მხნე , უხვი, ძლ იერი, ფიცხ ლად მომხლტ ომი ცხენის ა;
4893   ვნება   არავის   არ   ძალ
უც   მის   მზისა   ოდნად   მშვენისა,
  4796   ვნება   არავის   არ   ძალ - უც   მის   მზისა   ოდნად   მშვენისა,
4894   იგია   ჩვენი   პატრონი,   მსგავსი   ცით   შუქთა   მფენისა .
  4797   იგია   ჩვენი   პატრონი,   მსგავსი   ცით   შუქთა   მფენისა
.
4895     4798  
4896   ყმამან უთხ რა: „ძმანო  ჩემნო, კა რგთა კაცთა  გარდგეკიდ ე;   4799   ყმამან უთხ რა: „ძმანო  ჩემნო, კა რგთა კაცთა  გარდგეკიდ ე;
4897   მე მეფესა  თქვენსა ვე ძებ, მასწა ვლეთ, თუ ს ით წავიდე,   4800   მე მეფესა  თქვენსა ვე ძებ, მასწა ვლეთ, თუ ს ით წავიდე,
4898   რა ვიარო,  ოდეს მივალ , ან გზასა  აქვს რა ს იდიდე?“   4801   რა ვიარო,  ოდეს მივალ , ან გზასა  აქვს რა ს იდიდე?“
4899   მენავეთა უ წინამძღვრე ს, არ დააგ დეს გზამდი ს კიდე.   4802   მენავეთა უ წინამძღვრე ს, არ დააგ დეს გზამდი ს კიდე.
4900     4803  
4901   მოახსენეს:  „ესე გზაა  მულღაზანზ არს მიმავა ლი,   4804   მოახსენეს:  „ ესე გზა ა მულღაზან ზარს მიმავ ალი,
4902   მუნ   დაგხვდების   მეფე   ჩვენი   მშვილდ
ფიცხელი,   მახვილ
ხრმალი;
  4805   მუნ   დაგხვდების   მეფე   ჩვენი   მშვილდ - ფიცხელი,   მახვილ - ხრმალი;
4903   აქადაღმა ა თ დღე მიხვ ალ ნაკვთად  სარო, ფერ ად ლალი;   4806   აქადაღმა ა თ დღე მიხვ ალ ნაკვთად  სარო, ფერ ად ლალი;
4904   ვა ,   რად   დაგვწვენ,   უცხო უცხო  
რად   მოგვიდევ   ცეცხლებრ   ალი!“
  4807   ვა
,   რად   დაგვწვენ,   უცხო   უცხო ,   რად   მოგვიდევ   ცეცხლებრ   ალი!“
4905     4808  
4906   ყმამან   უთხრა:   „მიკვირს,   ძმანო,   რად   ხართ   ჩემთვის   გულ
მოკლულნი,
  4809   ყმამან   უთხრა:   „მიკვირს,   ძმანო,   რად   ხართ   ჩემთვის   გულ - მოკლულნი,
4907   ანუ   ეგრე   ვით   გეკეთნეს   ზამთრის   ვარდნი   ფერ
ნაკლულნი!
  4810   ანუ   ეგრე   ვით   გეკეთნეს   ზამთრის   ვარდნი   ფერ - ნაკლულნი!
4908   თქვენმცა   მაშინ   გენახენით,   ლაღნი   სხე
ით,   არ   საპყრულნი!
  4811   თქვენმცა   მაშინ   გენახენით,   ლაღნი  
ეგ ით,   არ   საპყრულნი!
4909   ჩვენნი მჭვ რეტნი დავა შვენნით, ჩ ვენგან სხდ იან მხიარუ ლნი“.   4812   ჩვენნი მჭვ რეტნი დავა შვენნით, ჩ ვენგან სხდ იან მხიარუ ლნი“.
4910     4813  
4911   იგი   წავიდეს;   დაბრუნდა   ყმა   გზასა   თავის
წინასა,
  4814   იგი   წავიდეს;   დაბრუნდა   ყმა   გზასა   თავის - წინასა,
4912   ვისი   ჰგავს   ტანი   საროსა   და   ვისი   გულ     რკინასა;   4815   ვისი   ჰგავს   ტანი   საროსა   და   ვისი   გულ  
  რკინასა;
4913   მიაცორვებს  და მიუბნო ბს, მოსთქვ ამს მისსავ ე ლხინასა,   4816   მიაცორვებს  და მიუბნო ბს, მოსთქვ ამს მისსავ ე ლხინასა,
4914   ნარგისნი   ქუხან,   ცრემლსა   წვიმს,   ჩარცხის   ბროლსა   და   მინასა.   4817   ნარგისნი   ქუხან,   ცრემლსა  
წვიმს,   ჩარცხის   ბროლსა   და   მინასა.
4915     4818  
4916   ვინცა   გზას   ნახნის ,   უცხონი,   მსახურებდი ან,   ჰყმობდიან,   4819   ვინცა   გზას   ნახნის  
უცხონი,   მსახურებდი ან,   ჰყმობდიან,
4917   მოეხვივნია ნ საჭვრეტლ ად, მას ზე და სტრფიალ ობდიან,   4820   მოეხვივნია ნ საჭვრეტლ ად, მას ზე და სტრფიალ ობდიან,
4918   ეძნელებოდი ს გაშვება,  გაყრასა ძ ლივ დასთმო ბდიან,   4821   ეძნელებოდი ს გაშვება,  გაყრასა ძ ლივ დასთმო ბდიან,
4919   გზის ყოლაუ ზი მისციან , ჰკითხის  რა, უამბობ დიან.   4822   გზის ყოლაუ ზი მისციან , ჰკითხის  რა, უამბობ დიან.
4920     4823  
4921   მულღაზანზა რს მიეახლა , ადრე დალ ევს გზასა  გრძელსა;   4824   მულღაზანზა რს მიეახლა , ადრე დალ ევს გზასა  გრძელსა;
4922   მინდორს   ნახა   სპა ,   ლაშქართა   და   ნადირთა   ჰგვანდეს   მსრველსა,   4825   მინდორს   ნახა   სპა  
ლაშქართა   და   ნადირთა   ჰგვანდეს   მსრველსა,
4923   ყოვლგნით ა ლყა შემოეკ რა, მოსდგო მოდეს გარე  ველსა,   4826   ყოვლგნით ა ლყა შემოეკ რა, მოსდგო მოდეს გარე  ველსა,
4924   ის
რიან   და   იზახიან,   მხეც   სჭრიან   ვითა   მჭელსა.
  4827   ის რიან   და   იზახიან,   მხეც   სჭრიან   ვითა   მჭელსა.
4925     4828  
4926   კაცი ემთხვ ია; მას ჰკ ითხა ამბავ ი მის ლაშქ არისა,   4829   კაცი ემთხვ ია; მას ჰკ ითხა ამბავ ი მის ლაშქ არისა,
4927   უბრძანა: „ ისი ვისია  ხმა ზათქის ა და ზარის ა?“   4830   უბრძანა: „ ისი ვისია  ხმა ზათქის ა და ზარის ა?“
4928   მან უთხრა:  „ფრიდონ ხ ელმწიფე, მ ეფე მულღაზ ანზარისა, LF   4831   მან უთხრა:  „ფრიდონ ხ ელმწიფე, მ ეფე მულღაზ ანზარისა, LF
4929   იგი ნადირო ბს, შეუკრა ვს ნაპირი  ველ-შამბნა რისა“.   4832   იგი ნადირო ბს, შეუკრა ვს ნაპირი  ველ-შამბნა რისა“.
4930     4833  
4931   მათ   ლაშქართაკე   წავიდა   მით   უსახოთა   ქცევითა,   4834   მათ   ლაშქართაკე  
წავიდა   მით   უსახოთა   ქცევითა,
4932   გამხიარულდ ა; შვენება  მის ყმისა  ვთქვიმცა  მე ვითა!   4835   გამხიარულდ ა; შვენება  მის ყმისა  ვთქვიმცა  მე ვითა!
4933   მისთა გამყ რელთა დააზ რობს, შემყ რელთა დასწ ვავს მზე ვ ითა,   4836   მისთა გამყ რელთა დააზ რობს, შემყ რელთა დასწ ვავს მზე ვ ითა,
4934   ნახვა მჭვრ ეტელთა ახე ლებს, ტანი  ლერწამობს  რხევითა. LF   4837   ნახვა მჭვრ ეტელთა ახე ლებს, ტანი  ლერწამობს  რხევითა. LF
4935     4838  
4936   მათ ლაშქარ თა ყოლბსა  შუა ორბი ს ითმე გარდმ ოფრინდა;   4839   მათ ლაშქარ თა ყოლბსა  შუა ორბი ს ითმე გარდმ ოფრინდა;
4937   ყმამან   ცხენი   შეუტ ევ ა,   გაამაყდა,   არ   შეშინდა,   4840   ყმამან   ცხენი   შეუტ ა,   გაამაყდა,   არ   შეშინდა,
4938   შესტყორცა   და   ჩამოაგდო,   დაეცა   და   სისხლი   სდინდა .   4841   შესტყორცა   და   ჩამოაგდო,   დაეცა   და   სისხლი   სდინდა ,
4939   გარდახდა   და   ფრთენი   დასჭრნა,   წყნარად   შეჯდა,   არ   აქშინდა .   4842   გარდახდა   და   ფრთენი   დასჭრნა,   წყნარად   შეჯდა,   არ   აქშინდა
4940     4843  
4941   იგი რა ნახ ეს, მესროლ ნი სროლასა  მოეშლებოდ ეს,   4844   იგი რა ნახ ეს, მესროლ ნი სროლასა  მოეშლებოდ ეს,
4942   ალყა დაშალ ეს, მოვიდე ს, მოეხვეო დეს, ბნდებ ოდეს,   4845   ალყა დაშალ ეს, მოვიდე ს, მოეხვეო დეს, ბნდებ ოდეს,
4943   იქით და აქ ათ უვლიდეს , ზოგნი უკ ანა ჰყვებო დეს,   4846   იქით და აქ ათ უვლიდეს , ზოგნი უკ ანა ჰყვებო დეს,
4944   ვერცა   ჰკადრებდეს ,   „ვინ   ხარო“,   ვერცა   რას   ეუბნებოდეს .   4847   ვერცა   ჰკადრებდეს :   „ვინ   ხარო“,   ვერცა   რას   ეუბნებოდეს .
4945     4848  
4946   მინდორსა    
გორი   დგა,   ფრიდონ   მას   ზედა   დგებოდა;
  4849   მინდორსა   იგ   გორი   დგა,   ფრიდონ   მას   ზედა   დგებოდა;
4947   ღირსი მას  თანა სროლა სა ორმოცი  კაცი ხლებო და;   4850   ღირსი მას  თანა სროლა სა ორმოცი  კაცი ხლებო და;
4948   მუნ დაემარ თა ავთანდი ლ, მას თან ა ყოლბი ჰყ ვებოდა.   4851   მუნ დაემარ თა ავთანდი ლ, მას თან ა ყოლბი ჰყ ვებოდა.
4949   ფრიდონს   უკვირდა ,   „რა   ქმნესო“,   მისთა   სპათათვის   წყრებოდა.   4852   ფრიდონს   უკვირდა :   „რა   ქმნესო“,   მისთა   სპათათვის   წყრებოდა.
4950     4853  
4951   ფრიდონ მონ ა გამოგზავ ნა: „წა, ნ ახენო ისი  სპანი,   4854   ფრიდონ მონ ა გამოგზავ ნა: „წა, ნ ახენო ისი  სპანი,
4952   რა ქმნეს,  ალყა რად დ აშალეს, სა დ წადიან ვ ითა ბრმანი ?“   4855   რა ქმნეს,  ალყა რად დ აშალეს, სა დ წადიან ვ ითა ბრმანი ?“
4953   მონა   ფიცხლა   მოეგება,   ნახა   სარო  
მორჩი     ტანი,
  4856   მონა   ფიცხლა   მოეგება,   ნახა   სარო ,   მორჩი  
ტანი,
4954   დადგა, თვა ლნი გაურეტ დეს, დაავი წყდეს სიტყ ვის თქმანი .   4857   დადგა, თვა ლნი გაურეტ დეს, დაავი წყდეს სიტყ ვის თქმანი .
4955     4858  
4956   ავთანდილ   ცნა,   თუ:   „ისია   მოამბ ედ   ჩემად   რებული .   4859   ავთანდილ   ცნა,   თუ:   „ისია   მოამბ
ედ   ჩემად   რებული
.
4957   უთხრ :  
ქვი   შენს  
პატრონსა   ეს   ჩემი   დავედრებულ ი:
  4860     ,   ჰკ   შენს   პატრონსა   ეს   ჩემი   დავედრებულ ი:
4958   ვარ უცხო ვ ინმე ღარიბ ი, საყოფთა  მოშორვებუ ლი,   4861   ვარ უცხო ვ ინმე ღარიბ ი, საყოფთა  მოშორვებუ ლი,
4959   ძმად
ფიცი   ტარიელისი,   თქვენს   წინა   მომგზავრებ ული“.
  4862   ძმად - ფიცი   ტარიელისი,   თქვენს   წინა   მომგზავრებ ული“.
4960     4863  
4961   მონა   წავიდა   ფრიდონის   თხრობად   ამ ბისა   მისისად,   4864   მონა   წავიდა   ფრიდონის   თხრობად   ამ
ბისა   მისისად,
4962   უთხრა: „მზ ე ვნახე მო სრული, ჩან ს მანათობლ ად დღისისა დ;   4865   უთხრა: „მზ ე ვნახე მო სრული, ჩან ს მანათობლ ად დღისისა დ;
4963   ვაზრობ, იგ იცა დაშმაგ დენ, თუ ბრ ძენთა ნახო ნ ისი სად;   4866   ვაზრობ, იგ იცა დაშმაგ დენ, თუ ბრ ძენთა ნახო ნ ისი სად;
4964   «ვარ   ძმა  
ტარიელისი   შეყრად   ფრიდონის   მქისისად » .
  4867   «ვარ  
ძმა   ტარიელისი   შეყრად   ფრიდონის   მქისისად .
4965     4868  
4966   რა „ტარიელ “ მოისმინა , ფრიდონს  ჭირი უსუბუ ქდა,   4869   რა „ტარიელ “ მოისმინა , ფრიდონს  ჭირი უსუბუ ქდა,
4967   თვალთა   ცრემლნი   გარდმოსცვი ვდეს,   გული   უფრო   აუჩუქდა,   4870   თვალთა  
ცრემლნი   გარდმოსცვი ვდეს,   გული   უფრო   აუჩუქდა,
4968   მონაქროლმა ნ ვარდი და ზრა, წამწა მთაგან ბუქ ი ბუქდა;   4871   მონაქროლმა ნ ვარდი და ზრა, წამწა მთაგან ბუქ ი ბუქდა;
4969   შეიყარნეს,  ერთმანერთ ი მათგან ი ქო, არ გაუ ქდა.   4872   შეიყარნეს,  ერთმანერთ ი მათგან ი ქო, არ გაუ ქდა.
4970     4873  
4971   ფიცხლა იგი  ქედი ჩავლ ო, ჩაეგება  ფრიდონ წი ნა;   4874   ფიცხლა იგი  ქედი ჩავლ ო, ჩაეგება  ფრიდონ წი ნა;
4972   რა შეხედნა , მან ესე  თქვა: „თუ  არ მზეო, ი სი ვინ-ა?“   4875   რა შეხედნა , მან ესე  თქვა: „თუ  არ მზეო, ი სი ვინ-ა?“
4973   მას მეტობდ ა, რაცა ქე ბა მონისაგ ან მოესმინ ა;   4876   მას მეტობდ ა, რაცა ქე ბა მონისაგ ან მოესმინ ა;
4974   ერთმანერთს   გარდაუხდეს ,   ლხინმან   ცრემლი   აფრქ
ვევინა.
  4877   ერთმანერთს   გარდაუხდეს ,   ლხინმან   ცრემლი   აფრქ ვევინა.
4975     4878  
4976   მოეხვივნეს  ერთმანერთ სა, უცხოობ ით არ დარი დონ;   4879   მოეხვივნეს  ერთმანერთ სა, უცხოობ ით არ დარი დონ;
4977   თვით უსახო დ ფრიდონს  ყმა და მოე წონა ყმასა  ფრიდონ;   4880   თვით უსახო დ ფრიდონს  ყმა და მოე წონა ყმასა  ფრიდონ;
4978   რა მჭვრეტე ლთა იგი ნა ხონ, მზე მ ათთანა გაა ფლიდონ,   4881   რა მჭვრეტე ლთა იგი ნა ხონ, მზე მ ათთანა გაა ფლიდონ,
4979   მომკ
,   ბაზარს   სხვა   მათებრი   ივაჭრონ   რა ,   ანუ   ყიდონ.
  4882   მომკ
ად ,   ბაზარს   სხვა   მათებრი   ივაჭრონ   რა  
ანუ   ყიდონ.
4980     4883  
4981   ფრიდონისებ რნი   მოყმენი   ვინმცა   ვით ,   ვინ ,   ეგებიან!   4884   ფრიდონისებ რნი   მოყმენი   ვინმცა   ვით  
ვინ  
ეგებიან!
4982   მაგრა მას  ახლვან ქებ ანი, მართ  მეტნი არ მ იხვდებიან;   4885   მაგრა მას  ახლვან ქებ ანი, მართ  მეტნი არ მ იხვდებიან;
4983   მზე   უჩინოიქ
  მნათობთა,   რა   ახლოს   შეიყრებიან ,
  4886   მზე   უჩინო   იქ   მნათობთა,   რა   ახლოს   შეიყრებიან ,
4984   დღისით ვერ  ნათობს სა ნთელი და ღ ამით შუქნი  ჰკრთებიან .   4887   დღისით ვერ  ნათობს სა ნთელი და ღ ამით შუქნი  ჰკრთებიან .
4985     4888  
4986   ცხენთა შეს ხდეს, გაემ ართნეს, ფრ იდონისსა მ ივლენ სრას ა.   4889   ცხენთა შეს ხდეს, გაემ ართნეს, ფრ იდონისსა მ ივლენ სრას ა.
4987   დაიშალა   ნადირობა,   მოეშალნეს   მხეცთა  
ასა;
  4890   დაიშალა   ნადირობა,   მოეშალნეს   მხეცთა  
ასა;
4988   ავთანდილის   ჭვრეტად   სპანი   იქი -აქათ   იქმან   ჯრასა,   4891   ავთანდილის   ჭვრეტად   სპანი   იქი
-აქათ   იქმან   ჯრასა,
4989   თქვეს:   „ასეთი   ხორ
ელი   შეუქმნია,   ნეტარ,   რასა?“
  4892   თქვეს:   „ასეთი   ხორ
ელი   შეუქმნია,   ნეტარ,   რასა?“
4990     4893  
4991   ყმა   ფრიდონს   ეტყვის:   „ისწრაფვი,   ვიცი,   ამბ ისა   თხრობასა,   4894   ყმა   ფრიდონს   ეტყვის:   „ისწრაფვი,   ვიცი,   ამბ
ისა   თხრობასა,
4992   გიამბო, ვი ნ ვარ, სით  მოვალ, ვი ნათგან ლამ ი ცნობასა,   4895   გიამბო, ვი ნ ვარ, სით  მოვალ, ვი ნათგან ლამ ი ცნობასა,
4993   ანუ სით ვი ცნობ ტარიე ლს, ანუ რა დ ვიტყვი ძ მობასა,   4896   ანუ სით ვი ცნობ ტარიე ლს, ანუ რა დ ვიტყვი ძ მობასა,
4994   იგი ძმად მ იხმობს, ძმ ა ხარო, თუ ცა ძლივ ღი რს ვარ ყმო ბასა.   4897   იგი ძმად მ იხმობს, ძმ ა ხარო, თუ ცა ძლივ ღი რს ვარ ყმო ბასა.
4995     4898  
4996  
მე   ვარ   ყმა   როსტან   მეფისა,   მოყმე   არაბეთს   ზრდილობით,
  4899   მე   ვარ   ყმა   როსტან   მეფისა,   მოყმე   არაბეთს   ზრდილობით,
4997   დიდი სპასპ ეტი, სახელ ად მიხმობე ნ ავთანდილ ობით,   4900   დიდი სპასპ ეტი, სახელ ად მიხმობე ნ ავთანდილ ობით,
4998   ძე   დიდებულთა   დიდ
გვართა,   ზრდილი   მეფეთა   შვილობით,
  4901   ძე   დიდებულთა   დიდ - გვართა,   ზრდილი   მეფეთა   შვილობით,
4999   საკრძალავი  და უკადრი , მყოფი არ ვისგან ცილ ობით.   4902   საკრძალავი  და უკადრი , მყოფი არ ვისგან ცილ ობით.
5000     4903  
5001  
დღესა   ერთსა   მეფე   შეჯდა,   ნადირობას   გამოვიდა;
  4904   დღესა   ერთსა   მეფე   შეჯდა,   ნადირობას   გამოვიდა;
5002   მინდორს   ვნახეთ   ტარიელ ,   ცრემლთა   ღვრიდა,   ველთა   რწყვიდა,   4905   მინდორს   ვნახეთ   ტარიელ
,   ცრემლთა   ღვრიდა,   ველთა   რწყვიდა,
5003   გაგვიკვირდ ა, გვეუცხო ვა, ვაწვიე თ და არ მო ვიდა,   4906   გაგვიკვირდ ა, გვეუცხო ვა, ვაწვიე თ და არ მო ვიდა,
5004   ჩვენ გვეწყ ინა, არ ვი ცოდით, მას  თუ ცეცხლი  რაგვარ სწ ვიდა.   4907   ჩვენ გვეწყ ინა, არ ვი ცოდით, მას  თუ ცეცხლი  რაგვარ სწ ვიდა.
5005     4908  
5006  
მეფემან   სპანი   შეპყრობად   შეუზახნა   და   წყრებოდა;
  4909   მეფემან   სპანი   შეპყრობად   შეუზახნა   და   წყრებოდა;
5007   მან უჭირვე ლად დახოცნ ა, ომი არ  მისჭირდებო და,   4910   მან უჭირვე ლად დახოცნ ა, ომი არ  მისჭირდებო და,
5008   ზოგსა   მხარ-თეძო   დალეწა   და   ზოგსა   სული   ხდებოდა;   4911   ზოგსა   მხარ-თეძო   დალეწა   და   ზოგსა   სული  
ხდებოდა;
5009   მუნღა ცნეს , ეტლი მთვ არისა რომე  არ დაბრუნ დებოდა.   4912   მუნღა ცნეს , ეტლი მთვ არისა რომე  არ დაბრუნ დებოდა.
5010     4913  
5011  
მა   სპათაგან   ვერ
შეპყრობა   ცნეს   მეფეთა   მეტად   მწყრალთა,
  4914   მა   სპათაგან   ვერ - შეპყრობა   ცნეს   მეფეთა   მეტად   მწყრალთა,
5012   თვით   შესხდეს   და   შეუტ ევ ეს   ამაყთა   და   არას   მკრთალთა.   4915   თვით   შესხდეს   და   შეუტ ეს   ამაყთა   და   არას   მკრთალთა.
5013   რა   ტარიელ   მეფე   იცნა,   მუნღა   დაჰკრთა   მათთა   ხრმალთა ,   4916   რა   ტარიელ   მეფე   იცნა,   მუნღა   დაჰკრთა   მათთა   ხრმალთა .
5014   ცხენსა   მისცნა   სად ვენი,   დაგვეკარგა   წინა   თვალთა.   4917   ცხენსა   მისცნა   სად ვენი,   დაგვეკარგა   წინა   თვალთა.
5015     4918  
5016  
ვძებნეთ   და   კვალი   ვერ   ვპოვეთ,   დავსწამეთ   ეშმაურობა.
  4919   ვძებნეთ   და   კვალი   ვერ   ვპოვეთ,   დავსწამეთ   ეშმაურობა.
5017   მეფე დაჭმუ ნდა, დაშალ ა სმა, ნად იმობა, პურ ობა.   4920   მეფე დაჭმუ ნდა, დაშალ ა სმა, ნად იმობა, პურ ობა.
5018   მე   ვეღარ   გავსძ  
მისისა   ამბ ისა   არ
დასტურობა,
  4921   მე   ვეღარ   გავსძ
  მისისა   ამბ
ისა   არ - დასტურობა,
5019   გამოვიპარე  საძებრად:  მწვიდა ცე ცხლი და მუ რობა.   4922   გამოვიპარე  საძებრად:  მწვიდა ცე ცხლი და მუ რობა.
5020     4923  
5021  
იგი   ვძებნე   წელსა   სამსა,   არ   ვიამე   არცა   ძილი.
  4924   იგი   ვძებნე   წელსა   სამსა,   არ   ვიამე   არცა   ძილი.
5022   მათ მასწავ ლეს, ხატაე ლნი ვნახენ  მისგან და კოდილი;   4925   მათ მასწავ ლეს, ხატაე ლნი ვნახენ  მისგან და კოდილი;
5023   ვპოვე   ვარდი   მოყვითან ,   შუქ
მკრ
ალი   და   ფერ
მიხდილი,
  4926   ვპოვე   ვარდი   მოყვითან ,   შუქ - მკრ ალი   და   ფერ - მიხდილი,
5024   შემიტკბო დ ა შემიყვარ ა, ვითა ძმ ა და ვითა  შვილი.   4927   შემიტკბო დ ა შემიყვარ ა, ვითა ძმ ა და ვითა  შვილი.
5025     4928  
5026  
ქვაბნი   წაუხმან   დევთათვის,   სრულად   გამესისხლე ბია;
  4929   ქვაბნი   წაუხმან   დევთათვის,   სრულად   გამესისხლე ბია;
5027   მუნ ასმათ  ახლავს მარ ტოსა, სხვა  არვინ უახ ლებია;   4930   მუნ ასმათ  ახლავს მარ ტოსა, სხვა  არვინ უახ ლებია;
5028   მას   მუდამ   ძველი   ცეცხლი   სწვავს,   არახალ - არახლებია,   4931   მას   მუდამ   ძველი   ცეცხლი   სწვავს,   არ   ახალ ,   არ   ახლებია,
5029   ვა   მართებს   მისსა   გაყრილსა,   შავი   ხლა   თავსა   ხლებია.   4932   ვა  
მართებს   მისსა   გაყრილსა,   შავი   ხლა   თავსა   ხლებია.
5030     4933  
5031  
ქალი   მარტო   ქვაბსა   შიგან   ზის   მტირალი,   ცრემლ
ნაწთომი;
  4934   ქალი   მარტო   ქვაბსა   შიგან   ზის   მტირალი,   ცრემლ - ნაწთომი;
5032   ყმა ნადირს ა უნადირებ ს, ლომის ლ ეკვსა ვითა  ლომი,   4935   ყმა ნადირს ა უნადირებ ს, ლომის ლ ეკვსა ვითა  ლომი,
5033   მიართვამს   და   აგრე   არჩენს   იგი  
ერთგან   ვერ
დამდგომი,
  4936   მიართვამს   და   აგრე   არჩენს   იგი ,   ერთგან   ვერ - დამდგომი,
5034   მისგან კიდ ე სანახავა დ არა უნდა  კაცთა ტომ ი.   4937   მისგან კიდ ე სანახავა დ არა უნდა  კაცთა ტომ ი.
5035     4938  
5036  
მე ,   უცხოს ,   უცხო   მანატრა   მოსმენა   სანატრელის ,
  4939   მე  
უცხოს  
უცხო   მანატრა   მოსმენა   სანატრელის ;
5037   მითხრა ამბ ავი მისი დ ა მისისა ს ასურველისა .   4940   მითხრა ამბ ავი მისი დ ა მისისა ს ასურველისა .
5038   რა ჭირნი დ ასთმნა, ვე რ იტყვის ა წ ენა ესე  ხელისა,   4941   რა ჭირნი დ ასთმნა, ვე რ იტყვის ა წ ენა ესე  ხელისა,
5039   ჰკლავს   სურვილი   და   ვერ
ჭვრეტა   მისისა   დამმარხველ ისა.
  4942   ჰკლავს   სურვილი   და   ვერ - ჭვრეტა   მისისა   დამმარხველ ისა.
5040     4943  
5041  
ვითა   მთვარე   დაუდგომლად   იარების,   არ   დადგების;
  4944   ვითა   მთვარე   დაუდგომლად   იარების,   არ   დადგების;
5042   მასვე ცხენ სა შენეულს ა ზის, არო დეს გარდახ დების;   4945   მასვე ცხენ სა შენეულს ა ზის, არო დეს გარდახ დების;
5043   არას   ნახავს   პირ
მეტყველსა,   ვით   ნადირი   კაცთა   ჰკრთების.
  4946   არას   ნახავს   პირ - მეტყველსა,   ვით   ნადირი   კაცთა   ჰკრთების.
5044   ვა   მე,   მისსა   მგონებელსა ,   ვა   მას,   ვინცა   მისთვის   კვდების!   4947   ვა  
მე,   მისსა   მგონებელსა ,   ვა  
მას,   ვინცა   მისთვის   კვდების!
5045     4948  
5046  
მის   ყმისა   ცეცხლი   მედების,   დამწ  
ცხ ლითა   ცხელითა,
  4949   მის   ყმისა   ცეცხლი   მედების,  
ტირი   ლითა   ცხელითა,
5047   შემებრალნე ს და გავშმ აგდი, გავხ ე გულითა ხ ელითა;   4950   შემებრალნე ს და გავშმ აგდი, გავხ ე გულითა ხ ელითა;
5048   მომინდა მი სთა წამალთ ა ძებნა ზღ ვითა და ხმ ელითა;   4951   მომინდა მი სთა წამალთ ა ძებნა ზღ ვითა და ხმ ელითა;
5049   შევიქეც ,   ვნახენ   მეფენი,   მყოფნი   გულითა   ბნელითა.   4952   შევიქეც  
ვნახენ   მეფენი,   მყოფნი   გულითა   ბნელითა.
5050     4953  
5051  
დავეთხოვე   და   გამიწყრა,   მეფე   მიეცა   ჭმუნვასა.
  4954   დავეთხოვე   და   გამიწყრა,   მეფე   მიეცა   ჭმუნვასა.
5052   დავყარენ ჩ ემნი ლაშქა რნი, მით ი ზახიან მუნ  ვასა;   4955   დავყარენ ჩ ემნი ლაშქა რნი, მით ი ზახიან მუნ  ვასა;
5053   გამოვიპარე , დავეხსენ  სისხლისა  ცრემლთა წუ რვასა,   4956   გამოვიპარე , დავეხსენ  სისხლისა  ცრემლთა წუ რვასა,
5054   აწ   ვეძებ   მისთა   წამალთა,   ვიქ  
იქით-აქათ   ბრუნვასა.
  4957   აწ   ვეძებ   მისთა   წამალთა,   ვიქ   იქით-აქათ   ბრუნვასა.
5055     4958  
5056  
შენი   მან   მითხრა   ამ
ბავი,   მისგან   ძმობისა   შენისა,
  4959   შენი   მან   მითხრა   ამ ბავი,   მისგან   ძმობისა   შენისა,
5057   აწ მიპოვნი ხარ უებრო  შენ, საქებ ელი ენისა;   4960   აწ მიპოვნი ხარ უებრო  შენ, საქებ ელი ენისა;
5058   გამომირჩიე , სით მიჯო ბს ძებნა მ ის მზისა ზ ენისა,   4961   გამომირჩიე , სით მიჯო ბს ძებნა მ ის მზისა ზ ენისა,
5059   მისთა   მჭვრეტელთა   ლხინისა,   ვერ
მჭვრეტთა   ამაზრზენის .
  4962   მისთა   მჭვრეტელთა   ლხინისა,   ვერ - მჭვრეტთა   ამაზრზენის
.
5060     4963  
5061   აწ   ფრიდონ   იწვის   სიტყვითა ,   მის   ყმისა   ნაუბარითა;   4964   აწ   ფრიდონ   იწვის   სიტყვითა  
მის   ყმისა   ნაუბარითა;
5062   ორნივე სწო რად მოსთქმ იდეს მოთქმ ითა საქება რითა,   4965   ორნივე სწო რად მოსთქმ იდეს მოთქმ ითა საქება რითა,
5063   გულ
ამოსკვნილნ   გულითა   ტირან   ვერ
დამთმობარი თა ,
  4966   გულ - ამოსკვნილნ   გულითა   ტირან   ვერ - დამთმობარი თა ;
5064   მუნ ვარდსა  წყლითა ცხ ელითა რწყვ ენ ტევრთა  საგუბარითა .   4967   მუნ ვარდსა  წყლითა ცხ ელითა რწყვ ენ ტევრთა  საგუბარითა .
5065     4968  
5066   ლაშქართა შ იგან შეიქმ ნა ხმა ტირ ილისა დიდი სა,   4969   ლაშქართა შ იგან შეიქმ ნა ხმა ტირ ილისა დიდი სა,
5067   ზოგთაგან ხ ოკა პირისა , ზოგთაგან  სრევა რიდ ისა.   4970   ზოგთაგან ხ ოკა პირისა , ზოგთაგან  სრევა რიდ ისა.
5068   ფრიდონ   ტირს,   მო თქვამს   ხმა
მაღლად,   გაყრილი   წლისა   შვიდისა:
  4971   ფრიდონ   ტირს,   მო
თქვამს   ხმა - მაღლად,   გაყრილი   წლისა   შვიდისა:
5069   ხა
ობა   და   სიცრუე,   ვა ,   საწუ
ოსა   ფლიდისა!“
  4972  
ახ ობა   და   სიცრუე,   ვა
,   საწუ
ოსა   ფლიდისა!“
5070     4973  
5071   ფრიდონ   მოსთქვამს:   „რა   შეგასხათ,   ვერ
საქებო,   ვერ
სათქმელო!
  4974   ფრიდონ   მოსთქვამს:   „რა   შეგასხათ,   ვერ - საქებო,   ვერ - სათქმელო!
5072   ხმელთა მზე ო, სამყარო სა მზისა ე ტლთა გარდა მხმელო,   4975   ხმელთა მზე ო, სამყარო სა მზისა ე ტლთა გარდა მხმელო,
5073   მოახლეთა ს ალხინოო, ს იცოცხლეო,  სულთა მდგმ ელო,   4976   მოახლეთა ს ალხინოო,სი ცოცხლეო, ს ულთა მდგმე ლო,
5074   ცისა ეტლთა  სინათლეო,  დამწველო  და დამანთქ მელო!   4977   ცისა ეტლთა  სინათლეო,  დამწველო  და დამანთქ მელო!
5075     4978  
5076  
რა   მოგეშორვე,   მას   აქათ   სიცოცხლე   მომძულვები ა;
  4979   რა   მოგეშორვე,   მას   აქათ   სიცოცხლე   მომძულვები ა;
5077   თუცა შენ ჩ ემად არა გ ცალს, მე შ ენთვის მომ სურვებია; LF   4980   თუცა შენ ჩ ემად არა გ ცალს, მე შ ენთვის მომ სურვებია; LF
5078   შენ   უჩემობა   ლხინად   გიჩ
ს,   მე   დია   მიმჭირვები ა,
  4981   შენ   უჩემობა   ლხინად   გიჩ ს,   მე   დია   მიმჭირვები ა,
5079   ოხერ სიცოც ხლე უშენოდ , სოფელი გ ამარმებია!   4982   ოხერ სიცოც ხლე უშენოდ , სოფელი გ ამარმებია!
5080     4983  
5081   ფრიდონ თქვ ნა ესე სიტ ყვანი მოთქ მითა შვენი ერითა;   4984   ფრიდონ თქვ ნა ესე სიტ ყვანი მოთქ მითა შვენი ერითა;
5082   სული დაიღე ს, დადუმდე ს, მივლენ  არ თურე მღ ერითა.   4985   სული დაიღე ს, დადუმდე ს, მივლენ  არ თურე მღ ერითა.
5083   ავთანდილ   მჭვრეტთა   აშვენებს   ტურფითა   აერ
ფერითა,
  4986   ავთანდილ   მჭვრეტთა   აშვენებს   ტურფითა   აერ - ფერითა,
5084   მელნისა ტბ ათა მიჯარვ ით ჰბურავს  გიშრისა ჭ ერითა.   4987   მელნისა ტბ ათა მიჯარვ ით ჰბურავს  გიშრისა ჭ ერითა.
5085     4988  
5086   ქალაქს შევ იდეს, მუნ  დახვდა სრა  მოკაზმული  სრულითა, LF   4989   ქალაქს შევ იდეს, მუნ  დახვდა სრა  მოკაზმული  სრულითა, LF
5087   სახელმწიფო თა ყოვლითა  გასაგებლი თა სრულითა ;   4990   სახელმწიფო თა ყოვლითა  გასაგებლი თა სრულითა ;
5088   მონანი ტურ ფად მოსილნ ი წესითა ი ყვნეს რული თა!   4991   მონანი ტურ ფად მოსილნ ი წესითა ი ყვნეს რული თა!
5089   შეჰფრფინვი დიან   ავთანდილს   გულითა   სულ
წასრულითა.
  4992   შეჰფრფინვი დიან   ავთანდილს   გულითა   სულ - წასრულითა.
5090     4993  
5091   შევიდეს და  დიდი შექმ ნეს ჯალაბო ბა, არ ხალ ვათი:   4994   შევიდეს და  დიდი შექმ ნეს ჯალაბო ბა, არ ხალ ვათი:
5092   იქით-აქათ  დიდებულნი  წარიგებით  ათჯერ ათი;   4995   იქით-აქათ  დიდებულნი  წარიგებით  ათჯერ ათი;
5093   თვით ორნივ ე ერთგან დ ასხდეს; ვი თა ვინ თქვ ას ქება მა თი!   4996   თვით ორნივ ე ერთგან დ ასხდეს; ვი თა ვინ თქვ ას ქება მა თი!
5094   ბროლ-ბალახ შსა აშვენე ბდა ზოგან  მინა, ზოგა ნ სათი.   4997   ბროლ-ბალახ შსა აშვენე ბდა ზოგან  მინა, ზოგა ნ სათი.
5095     4998  
5096   დასხდეს, შ ეიქმნა პურ ობა, გაამრ ავლებდეს მ ახალსა,   4999   დასხდეს, შ ეიქმნა პურ ობა, გაამრ ავლებდეს მ ახალსა,
5097   უმასპინძლე ბდეს ავთან დილს, ვითა  მზახალი მ ზახალსა,   5000   უმასპინძლე ბდეს ავთან დილს, ვითა  მზახალი მ ზახალსა,
5098   მოიღებდიან  ჭურჭელსა  ტურფასა, ა ხალ-ახალსა ,   5001   მოიღებდიან  ჭურჭელსა  ტურფასა, ა ხალ-ახალსა ,
5099   მაგრა მის  ყმისა მჭვრ ეტელთა გულ ი მიეცა, გ ლახ, ალსა.   5002   მაგრა მის  ყმისა მჭვრ ეტელთა გულ ი მიეცა, გ ლახ, ალსა.
5100     5003  
5101   მას დღე სვ ეს, ჭამეს,  გარდახდა  ნადიმი მსმ ელთა დასის ა.   5004   მას დღე სვ ეს, ჭამეს,  გარდახდა  ნადიმი მსმ ელთა დასის ა.
5102   გათენდა, ბ ანეს ავთან დილ, რიცხვ ი ძეს მუნ  ატლასისა, LF   5005   გათენდა, ბ ანეს ავთან დილ, რიცხვ ი ძეს მუნ  ატლასისა, LF
5103   შესამოსელი   შემოსეს   დრაჰკნისა   ბევრ
ათასისა,
  5006   შესამოსელი   შემოსეს   დრაჰკნისა   ბევრ - ათასისა,
5104   შეარტყეს წ ელთა სარტყ ელი, დაუდე ბელი ფასის ა.   5007   შეარტყეს წ ელთა სარტყ ელი, დაუდე ბელი ფასის ა.
5105     5008  
5106   ყმამან დაყ ვნა დღენი  რამე, თუცა  ყოვნას ვე რა სთმობდა ,   5009   ყმამან დაყ ვნა დღენი  რამე, თუცა  ყოვნას ვე რა სთმობდა ,
5107   ფრიდონს   თანა   ნადირობა   გავიდის   და   თამაშობდა,   5010   ფრიდონს   თანა   ნადირობა   გავიდის   და   თამაშობდა,
5108   სწორად   ხოცდა   შორს   და   ახლოს,   თუ   რას   ხელსა   მიაპყრო და,   5011   სწორად  
ხოცდა   შორს   და   ახლოს,   თუ   რას   ხელსა   მიაპყრო
და,
5109   მისი სროლა  მშვილდოსა ნსა ყველაკ ასა აწბილო ბდა.   5012   მისი სროლა  მშვილდოსა ნსა ყველაკ ასა აწბილო ბდა.
5110     5013  
5111   ყმა ფრიდონ ს ეტყვის:  „გესმოდეს  ჩემი აწ მო ნახსენები:   5014   ყმა ფრიდონ ს ეტყვის:  „გესმოდეს  ჩემი აწ მო ნახსენები:
5112   მე შენი გა ყრა სიკვდი ლად მიჩს დ ა მით თავს ა ვევნები,   5015   მე შენი გა ყრა სიკვდი ლად მიჩს დ ა მით თავს ა ვევნები,
5113   მაგრა   არა   მცალს   დღე
კრულსა,   ცეცხლი   მწვავს   მოუთმენები ,
  5016   მაგრა   არა   მცალს   დღე - კრულსა,   ცეცხლი   მწვავს   მოუთმენები ,
5114   გზა გრძელი , საქმე სა სწრაფო მიც , დია დავე ყენები.   5017   გზა გრძელი , საქმე სა სწრაფო მიც , დია დავე ყენები.
5115     5018  
5116  
მართალ
ა,   შენი   გამყრელი   თვალი   თუ   ცრემლსა   ღვრიდესა,
  5019   მართალ - ა,   შენი   გამყრელი   თვალი   თუ   ცრემლსა   ღვრიდესა,
5117   დღეს წაუვა ლი ვერა ვა რ, მით ცეც ხლი სხვაცა  მწვიდესა;   5020   დღეს წაუვა ლი ვერა ვა რ, მით ცეც ხლი სხვაცა  მწვიდესა;
5118   დგომა   მგზავრისა   ცთომაა,   კარგსა   იქ
ს,   თავსა   სწვრთიდესა ;
  5021   დგომა   მგზავრისა   ცთომაა,   კარგსა   იქ ს,   თავსა   სწვრთიდესა ;
5119   სადა გინახ ავს იგი მზ ე, წამომყე ვ ზღვისა კ იდესა“.   5022   სადა გინახ ავს იგი მზ ე, წამომყე ვ ზღვისა კ იდესა“.
5120     5023  
5121   ფრიდონ   უთხრა:   „დასაშლელი   ჩემგან   არა   არ   გეთხრობის ;   5024   ფრიდონ   უთხრა:   „დასაშლელი   ჩემგან   არა   არ   გეთხრობის ,
5122   ვიცი, რომე  აღარა გცა ლს, შენ ლა ხვარი სხვა  გესობის; LF   5025   ვიცი, რომე  აღარა გცა ლს, შენ ლა ხვარი სხვა  გესობის; LF
5123   წადი, ღმერ თი გიწინამ ძღვრებს, შ ენი მტერი  დაემხობის,   5026   წადი, ღმერ თი გიწინამ ძღვრებს, შ ენი მტერი  დაემხობის,
5124   მაგრა   თქვი,   თუ   უშენობა   ჩემგან   ვითა   დაითმობის !   5027   მაგრა   თქვი,   თუ   უშენობა   ჩემგან   ვითა   დაითმობის ?
5125     5028  
5126  
ამას   გკადრებ,   არ   ეგების   მარტოსაგან   წასლვა   შენი;
  5029   ამას   გკადრებ,   არ   ეგების   მარტოსაგან   წასლვა   შენი;
5127   თანა ყმათა  წამოგატან , იმსახურე ნ, იახლენი ,   5030   თანა ყმათა  წამოგატან , იმსახურე ნ, იახლენი ,
5128   აბჯარი და  საგებელი,  ერთი ჯორი,  ერთი ცხენ ი.   5031   აბჯარი და  საგებელი,  ერთი ჯორი,  ერთი ცხენ ი.
5129   არ   წაიტან,   გაირჯები   ღაწვი  
ვარდი,   ცრემლთა   მდენი“.
  5032   არ   წაიტან,   გაირჯები   ღაწვი - ვარდი,   ცრემლთა   მდენი“   .
5130     5033  
5131   მოასხნა ოთ ხნი მონანი , მისანდობ ელნი გულით ა,   5034   მოასხნა ოთ ხნი მონანი , მისანდობ ელნი გულით ა,
5132   სრული აბჯა რი საკაცო  ქაფითა, სა ბარკულითა,   5035   სრული აბჯა რი საკაცო  ქაფითა, სა ბარკულითა,
5133   სამოცი   ლიტრა   წითელი   აწონით  
არ
ნაკლულითა,
  5036   სამოცი   ლიტრა   წითელი   აწონით ,   არ - ნაკლულითა,
5134   ერთი   ტაიჭი   უებრო  
მით   უნაგრითა   სრულითა.
  5037   ერთი   ტაიჭი   უებრო ,   მით   უნაგრითა   სრულითა.
5135     5038  
5136   ერთსა   ჯორსა   წვივ
მაგარსა   საგებელი   აუკიდა;
  5039   ერთსა   ჯორსა   წვივ - მაგარსა   საგებელი   აუკიდა;
5137   წავიდა და  ფრიდონ შეჯ და, მასთან ავე გამოვი და.   5040   წავიდა და  ფრიდონ შეჯ და, მასთან ავე გამოვი და.
5138   აწ გაყრისა  მომლოდნეს ა ედებოდა  ცეცხლი, სწ ვიდა,   5041   აწ გაყრისა  მომლოდნეს ა ედებოდა  ცეცხლი, სწ ვიდა,
5139   მოსთქვამს:  „თუმცა მზ ე გვეახლა,  ჩვენ ზამთ არი ვერ და გვზრვიდა“.   5042   მოსთქვამს:  „თუმცა მზ ე გვეახლა,  ჩვენ ზამთ არი ვერ და გვზრვიდა“.
5140     5043  
5141   ზარი   მის   ყმისა   წასლვისა   გახდა,   მიეცნეს   წუხილსა ,   5044   ზარი   მის   ყმისა   წასლვისა   გახდა,   მიეცნეს   წუხილსა .
5142   მოატყდეს   მოქალაქენი ,   ლარსა   ვინ   ჰყიდდა  
თუ   ხილსა;
  5045   მოატყდეს   მოქალაქენი ,   ლარსა   ვინ   ჰყიდდა ,   თუ   ხილსა;
5143   ხმა   ზახილისა   მათისა   ჰგვანდა   აერთა   ქუხილსა .   5046   ხმა   ზახილისა   მათისა   ჰგვანდა   აერთა   ქუხილსა ,
5144   იტყოდეს: „ მზესა მოვშ ორდით, მო,  თვალნი მი ვსცნეთ წუხ ილსა!“   5047   იტყოდეს: „ მზესა მოვშ ორდით, მო,  თვალნი მი ვსცნეთ წუხ ილსა!“
5145     5048  
5146   ქალაქი გავ ლეს, მივიდ ეს პირსა დ იდისა ზღვი სასა,   5049   ქალაქი გავ ლეს, მივიდ ეს პირსა დ იდისა ზღვი სასა,
5147   მაშინ ფრიდ ონის ნახულ სა, ნასაჯდ ომევსა მზი სასა,   5050   მაშინ ფრიდ ონის ნახულ სა, ნასაჯდ ომევსა მზი სასა,
5148   მუნ დაადენ დეს ნაკადს ა სისხლისა  ცრემლთა ტ ბისასა,   5051   მუნ დაადენ დეს ნაკადს ა სისხლისა  ცრემლთა ტ ბისასა,
5149   ფრიდონ უამ ბობს ამბავ სა მის მნა თობისა ტყვ ისასა:   5052   ფრიდონ უამ ბობს ამბავ სა მის მნა თობისა ტყვ ისასა:
5150     5053  
5151   აქა   მათ   ზანგთა   მონათა   მზე   მოიყვანეს   ნავითა,   5054   აქა   მათ   ზანგთა   მონათა   მზე   მოიყვანეს   ნავითა,
5152   კბილ
თეთრი,   ბაგე
ბალახში,   სახედავითა   შავითა;
  5055   კბილ - თეთრი,   ბაგე - ბალახში,   სახედავითა   შავითა;
5153   ცხენი გავქ უსლე, გავა გე წაგვრა  ხრმლითა და  მკლავითა,   5056   ცხენი გავქ უსლე, გავა გე წაგვრა  ხრმლითა და  მკლავითა,
5154   შორს   მნახეს,   ადრე   გამექცეს,   ნავი   მფრინვ   ჩნდა   ვითა“.   5057   შორს   მნახეს,   ადრე   გამექცეს,   ნავი   მფრინვ   ჩნდა   ვითა“.
5155     5058  
5156   მოეხვივნეს  ერთმანერთ სა, გაამრა ვლნეს ცრემ ლთა ღვრანი ,   5059   მოეხვივნეს  ერთმანერთ სა, გაამრა ვლნეს ცრემ ლთა ღვრანი ,
5157   აკოცეს და  გაუახლდეს  მათ ორთავე  მათნი წვა ნი,   5060   აკოცეს და  გაუახლდეს  მათ ორთავე  მათნი წვა ნი,
5158   გაიყარნეს   გაუყრელნი   ძმად
ფიცნი   და   ვითა   ძმანი,
  5061   გაიყარნეს   გაუყრელნი   ძმად - ფიცნი   და   ვითა   ძმანი,
5159   ფრიდონ   დადგა,   ყმა   წავიდა,   შემხედველთ   მკ
ელი   ტანი.
  5062   ფრიდონ   დადგა,   ყმა   წავიდა,   შემხედველთ   მკ
ელი   ტანი.
5160   წასლვა ავთ ანდილისაგა ნ ნესტან-დ არეჯანის ს აძებრად და  ქარავანთა  შეყრა   5063   წასლვა ავთ ანდილისაგა ნ ნესტან-დ არეჯანის ს აძებრად და  ქარავანთა  შეყრა
5161          
5162   ყმა მიმავა ლი მიუბნობ ს, მსგავსი  მთვარისა  სრულისა.   5064   ყმა მიმავა ლი მიუბნობ ს, მსგავსი  მთვარისა  სრულისა.
5163   არს თინათი ნის გონება  მისად სალ ხენლად გულ ისა;   5065   არს თინათი ნის გონება  მისად სალ ხენლად გულ ისა;
5164   იტყვის:   „მოგშორდი,   სიცრუე,   ვა ,   საწუთროსა   კრულისა!   5066   იტყვის:   „მოგშორდი,   სიცრუე,   ვა
,   საწუთროსა   კრულისა!
5165   შენ გაქვს  წამალი ჩემ ისა მამრთე ლებელი წყლ ულისა.   5067   შენ გაქვს  წამალი ჩემ ისა მამრთე ლებელი წყლ ულისა.
5166     5068  
5167  
რად   სიცხე   გულსა   ნიადაგ   მწვავს   გმირსა   სამსალების ,
  5069   რად   სიცხე   გულსა   ნიადაგ   მწვავს   გმირსა   სამს   ალებისა ?
5168   რად გული კ ლდისა ტინი სა შემქმნი ა სამ სალე ბისა?   5070   რად გული კ ლდისა ტინი სა შემქმნი ა სამ სალე ბისა?
5169   არ შეუძლია  ლახვარსა  დაჩენა სამ სა ლებისა,   5071   არ შეუძლია  ლახვარსა  დაჩენა სამ სა ლებისა,
5170   შენ ხარ მი ზეზი სოფლი სა ასრე გა სამსალების ა“.   5072   შენ ხარ მი ზეზი სოფლი სა ასრე გა სამსალების ა“.
5171     5073  
5172   ავთანდილ მ არტო ზღვის  პირსა მივ ა ოთხითა მ ონითა,   5074   ავთანდილ მ არტო ზღვის  პირსა მივ ა ოთხითა მ ონითა,
5173   წამალსა ტა რიელისსა ე ძებს ყოვლი თა ღონითა,   5075   წამალსა ტა რიელისსა ე ძებს ყოვლი თა ღონითა,
5174   დღისით და  ღამით მტირ ალი იღვრებ ის ცრემლთა  ფონითა,   5076   დღისით და  ღამით მტირ ალი იღვრებ ის ცრემლთა  ფონითა,
5175   ჩალად უჩს  ყოვლი ქვეყ ანა, მისვე  ჩალისა წო ნითა.   5077   ჩალად უჩს  ყოვლი ქვეყ ანა, მისვე  ჩალისა წო ნითა.
5176     5078  
5177   სადაცა ნახ ნის, ეუბნი ს, მგზავრნ ი ზღვის პი რსა რებულნ ი,   5079   სადაცა ნახ ნის, ეუბნი ს, მგზავრნ ი ზღვის პი რსა რებულნ ი,
5178   ჰკითხის მი ს მზისა ამ ბავი; დღენ ი ვლნა გაა სებულნი.   5080   ჰკითხის მი ს მზისა ამ ბავი; დღენ ი ვლნა გაა სებულნი.
5179   ქედსა   გარდადგ ,   აქლემნი   აუჩნდეს   ლარ
კიდებულნი.
  5081   ქედსა   გარდადგ ეს ,   აქლემნი   აუჩნდეს   ლარ - კიდებულნი.
5180   მოქარავნენ   ზღვის   პირსა   დაყრით   დგეს,   დაყმუნ ვებულნი.   5082   მოქარავნენ   ზღვის   პირსა   დაყრით   დგეს,   შეჭირ ვებულნი.
5181     5083  
5182   მუნ ქარავა ნი ურიცხვი  იდგა მის  ზღვისა კიდ ესა.   5084   მუნ ქარავა ნი ურიცხვი  იდგა მის  ზღვისა კიდ ესა.
5183   შეიჭირვებდ ეს, ჭმუნვი დეს, ვერცა  დგეს, ვერ ცა ვლიდესა .   5085   შეიჭირვებდ ეს, ჭმუნვი დეს, ვერცა  დგეს, ვერ ცა ვლიდესა .
5184   ყმამან სალ ამი უბრძან ა, ქებასა  შეასხმიდეს ა,   5086   ყმამან სალ ამი უბრძან ა, ქებასა  შეასხმიდეს ა,
5185   ჰკითხა,   თუ:   „ვინ   ხართ ,   ვაჭარნო?“     მათ   საუბარი   ჰკიდესა.   5087   ჰკითხა,   თუ:   „ვინ   ხართ  
ვაჭარნო?“     მათ   საუბარი   ჰკიდესა.
5186     5088  
5187   უსამ იყო ქ არავნისა უ ხუცესი, კა ცი ბრძენი.   5089   უსამ იყო ქ არავნისა უ ხუცესი, კა ცი ბრძენი.
5188   მოახსენა ხ ოტბა სრული , დალოცა დ ა უქნა ზნე ნი.   5090   მოახსენა ხ ოტბა სრული , დალოცა დ ა უქნა ზნე ნი.
5189   ჰკადრეს:   „მზეო,   სიცოცხლე   და   შენ   ამო ხე   ჩვენი   მლხენი,   5091   ჰკადრეს:   „მზეო,სიცო ცხლე   და   შენ   ამო
ხე   ჩვენი   მლხენი,
5190   ჩამოხე და  მოგახსენოთ  ამბავი და  საქმე ჩვე ნი“.   5092   ჩამოხე და  მოგახსენოთ  ამბავი და  საქმე ჩვე ნი“.
5191     5093  
5192   გარდახდა.  ჰკადრეს: „ ჩვენ ვართო  მობაღდადე ნი ვაჭარნი ,   5094   გარდახდა.  ჰკადრეს: „ ჩვენ ვართო  მობაღდადე ნი ვაჭარნი ,
5193   მაჰმადის   სჯულის   მჭირავნი,   აროდეს   გვის
მან   მაჭარნი,
  5095   მაჰმადის   სჯულის   მჭირავნი,   აროდეს   გვის მან   მაჭარნი,
5194   ზღვათა   მეფისა   ქალაქსა   სავაჭროდ   გა
მონაჭარნი,
  5096   ზღვათა   მეფისა   ქალაქსა   სავაჭროდ   გა რდ მონაჭარნი,
5195   საქონელ
სრულნი,   მდიდარნი,   არ   ლარნი   გვქონან   ნაჭარნი.
  5097   საქონელ - სრულნი,   მდიდარნი,   არ   ლარნი   გვქონან   ნაჭარნი.
5196     5098  
5197  
ჩვენ   აქა   ვპოვეთ   ზღვის   პირსა   კაცი   უსულოდ   მდებარე,
  5099   ჩვენ   აქა   ვპოვეთ   ზღვის   პირსა   კაცი   უსულოდ   მდებარე,
5198  
უშველეთ,   ენა   მოეცა   სიტყვისა   გამომგებარ ე;
  5100   უშველეთ,   ენა   მოეცა   სიტყვისა   გამომგებარ ე;
5199  
კითხეთ,   თუ :   «ვინ   ხარ,   ღარიბო,   რასა   საქმისა   ებარე?»
  5101   კითხეთ,   თუ  
«ვინ   ხარ,   ღარიბო,   რასა   საქმისა   ებარე?»
5200   გვითხრა: « თუ შეხვალთ , დაგხოცენ ; კიდე ცოც ხალ ვარ მე  ბარე?!»   5102   გვითხრა: « თუ შეხვალთ , დაგხოცენ ; კიდე ცოც ხალ ვარ მე  ბარე?!»
5201     5103  
5202  
თქვა:   «ქარავანი   ეგვიპტით   გამოვემართ ეთ   ერითა,
  5104   თქვა:   «ქარავანი   ეგვიპტით   გამოვემართ ეთ   ერითა,
5203   ზღვასა   შევედით   ტვირთულნი   ლარითა   მრავალ
ფერითა,
  5105   ზღვასა   შევედით   ტვირთულნი   ლარითა   მრავალ - ფერითა,
5204   მუნ   მეკობრეთა   დაგვხოცნეს   ძელ - სახნისის   წვერითა;   5106   მუნ   მეკობრეთა   დაგვხოცნეს   ძელ ის   სახნისის  
წვერითა;
5205   ყველაი წახ და, არ ვიც ი, აქა მოს რულ ვარ მე  რითა!»   5107   ყველაი წახ და, არ ვიც ი, აქა მოს რულვარ მე  რითა!»
5206     5108  
5207  
ლომო   და   მზეო,   ესეა   მიზეზი   აქა   დგომისა,
  5109   ლომო   და   მზეო,   ესეა   მიზეზი   აქა   დგომისა,
5208   დაბრუნვები თა   გვეცემის   ზიანი   არ
საზომისა;
  5110   დაბრუნვები თა   გვეცემის   ზიანი   არ - საზომისა;
5209   შევიდეთ,   ვა   თუ   დაგვხოცნენ ,   ძალი   არა   გვაქვს   ომისა,   5111   შევიდეთ,   ვა  
თუ   დაგვხოცნენ ,   ძალი   არა   გვაქვს   ომისა,
5210   ვერცა ვდგა თ, ვერცა წ ასრულ ვართ , ღონე წაგ ვსლვია რჩო მისა“.   5112   ვერცა ვდგა თ, ვერცა წ ასრულვართ,  ღონე წაგვ სლვია რჩომ ისა“.
5211     5113  
5212   ყმამან უთხ რა: „ვინცა  ჭმუნავს,  ცუდია და ც უდად სცთებ ის!   5114   ყმამან უთხ რა: „ვინცა  ჭმუნავს,  ცუდია და ც უდად სცთებ ის!
5213   რაცა მოვა  საქმე ზენა , მომავალი  არ აგვცთე ბის;   5115   რაცა მოვა  საქმე ზენა , მომავალი  არ აგვცთე ბის;
5214   მე მივინდო ბ სისხლთა  თქვენთა, შ ემოვისხამ,  და-ცა-მწვ თების,   5116   მე მივინდო ბ სისხლთა  თქვენთა, შ ემოვისხამ,  და-ცა-მწვ თების,
5215   ვინცა გებრ ძვის, ხრმა ლი ჩემი მბ რძოლთა თქვ ენთა დააცვ თების“.   5117   ვინცა გებრ ძვის, ხრმა ლი ჩემი მბ რძოლთა თქვ ენთა დააცვ თების“.
5216     5118  
5217   მოქარავნენ ი აივსნეს  სიხარულითა  დიდითა,   5119   მოქარავნენ ი აივსნეს  სიხარულითა  დიდითა,
5218   თქვეს: „ყმ ა ვინმეა ჭ აბუკი, არა  ჩვენებრვე  რიდითა,   5120   თქვეს: „ყმ ა ვინმეა ჭ აბუკი, არა  ჩვენებრვე  რიდითა,
5219   აქვს თავის აგან იმედი , ვიყვნეთ  გულითა მშვ იდითა“.   5121   აქვს თავის აგან იმედი , ვიყვნეთ  გულითა მშვ იდითა“.
5220   შევიდეს, ჩ ასხდეს ხომ ალდსა, გამ ართეს ზღვი სა კიდითა.   5122   შევიდეს, ჩ ასხდეს ხომ ალდსა, გამ ართეს ზღვი სა კიდითა.
5221     5123  
5222   სიამოვნისა  დარითა ია რეს, არ სი ძნელითა.   5124   სიამოვნისა  დარითა ია რეს, არ სი ძნელითა.
5223   მათი ბადრა გა ავთანდი ლ უძღვის გ ულითა ქველ ითა.   5125   მათი ბადრა გა ავთანდი ლ უძღვის გ ულითა ქველ ითა.
5224   გამოჩნდა ნ ავი მეკობრ ე დროშითა  მეტად გრძე ლითა,   5126   გამოჩნდა ნ ავი მეკობრ ე დროშითა  მეტად გრძე ლითა,
5225   მას ნავსა  ნავთა სალე წლად სახნი სი ჰგია ძე ლითა.   5127   მას ნავსა  ნავთა სალე წლად სახნი სი ჰგია ძე ლითა.
5226     5128  
5227   კიოდეს და  მოდიოდეს,  იზახდეს და  ბუკსა ჰკრ ესა;   5129   კიოდეს და  მოდიოდეს,  იზახდეს და  ბუკსა ჰკრ ესა;
5228   შეუშინდა ქ არავანი მა თ ლაშქართა  სიდიდესა;   5130   შეუშინდა ქ არავანი მა თ ლაშქართა  სიდიდესა;
5229   ყმამან უთხ რა: „ნუ იშ იშვით თქვე ნ იმათსა ს იალფესა,   5131   ყმამან უთხ რა: „ნუ იშ იშვით თქვე ნ იმათსა ს იალფესა,
5230   ანუ   დავ ხოც   იმ   ყველასა,   ან   სიკვდილი   ჩემი   დღეს-ა.   5132   ანუ   დავ
ხოც   იმ   ყველასა,   ან   სიკვდილი   ჩემი   დღეს-   ა.
5231     5133  
5232  
უგანგებოდ   ვერას   მიზმენ,   შე-ცა-მებნ ენ   ხმელთა   სპანი;
  5134   უგანგებოდ   ვერას   მიზმენ,   შე-ცა-მებნ ენ   ხმელთა   სპანი;
5233   განგებაა,  არ დავრჩებ ი, ლახვარნ ია ჩემთვის  მზანი;   5135   განგებაა,  არ დავრჩებ ი, ლახვარნ ია ჩემთვის  მზანი;
5234   ვერ დამხსნ იან ვერ ცი ხენი, ვერ  მოყვასნი,  ვერცა ძმან ი.   5136   ვერ დამხსნ იან ვერ ცი ხენი, ვერ  მოყვასნი,  ვერცა ძმან ი.
5235   ვინცა იცის  ესე ასრე,  ჩემებრვეა  გულოვანი.   5137   ვინცა იცის  ესე ასრე,  ჩემებრვეა  გულოვანი.
5236     5138  
5237  
თქვენ,   ვაჭარნი,   ჯაბანნი   ხართ,   ომისაცა   უმეცარნი,
  5139   თქვენ,   ვაჭარნი,   ჯაბანნი   ხართ,   ომისაცა   უმეცარნი,
5238   შორს ისრით ა არ დაგხო ცნენ, ჩაიხ შენით თანა  კარნი;   5140   შორს ისრით ა არ დაგხო ცნენ, ჩაიხ შენით თანა  კარნი;
5239   მარტო მნახ ეთ, ვით შე ვება, ვით  ვიხმარნე ლ ომნი მხარნ ი!   5141   მარტო მნახ ეთ, ვით შე ვება, ვით  ვიხმარნე ლ ომნი მხარნ ი!
5240   მეკობრისა   ნავისანი  
სისხლნი   ნახნეთ   მონაღვარნი “.
  5142   მეკობრისა   ნავისანი ,   სისხლნი   ნახნეთ   მონაღვარნი “.
5241     5143  
5242   ჩაიცვა ტან სა აბჯარი  ქცევითა ვე ფხებრ მკრჩ ხალითა.   5144   ჩაიცვა ტან სა აბჯარი  ქცევითა ვე ფხებრ მკრჩ ხალითა.
5243   მას ხელთა  კეტი რკინი სა ჰქონდა  ხელითა ცალ ითა;   5145   მას ხელთა  კეტი რკინი სა ჰქონდა  ხელითა ცალ ითა;
5244   ნავისა   თავსა   გულითა   წადგა   შიშ
შეუვალითა,
  5146   ნავისა   თავსა   გულითა   წადგა   შიშ - შეუვალითა,
5245   ვითა მჭვრე ტელნი ჭვრე ტითა, მტერ ნი დახოცნა  ხრმალითა.   5147   ვითა მჭვრე ტელნი ჭვრე ტითა, მტერ ნი დახოცნა  ხრმალითა.
5246     5148  
5247   კიოდეს   იგი   ლაშქარნი,   ხმა   მათი   არ   გაწყდებოდა ,   5149   კიოდეს   იგი   ლაშქარნი,   ხმა   მათი   არ   გაწყდებოდა .
5248   აძგერეს ძე ლი, რომელს ა ზედა სახ ნისი ჰგებო და;   5150   აძგერეს ძე ლი, რომელს ა ზედა სახ ნისი ჰგებო და;
5249   ყმა   ნავის   თავსა   უშიშრად   ქვე   დგა,   არ   თურ   კრთებოდა,   5151   ყმა   ნავის   თავსა   უშიშრად   ქვე   დგა,   არ   თურ   კრთებოდა,
5250   კეტი ჰკრა,  ძელი მოსტ ეხა, სხვით  არათ არ მ ოსტყდებოდა .   5152   კეტი ჰკრა,  ძელი მოსტ ეხა, სხვით  არათ არ მ ოსტყდებოდა .
5251     5153  
5252   ძელი   მოსტყდა   და   ავთანდილ   დარჩა   ნავ
დაულეწელი;
  5154   ძელი   მოსტყდა   და   ავთანდილ   დარჩა   ნავ - დაულეწელი;
5253   შეშინდეს ი გი ლაშქარნ ი, გზა ძებ ნეს გარდსა ხვეწელი;   5155   შეშინდეს ი გი ლაშქარნ ი, გზა ძებ ნეს გარდსა ხვეწელი;
5254   ვეღარ გარდ ესწრნეს, გ არდუხლტა მ ტერთა მი დ ა მო მლეწე ლი;   5156   ვეღარ გარდ ესწრნეს, გ არდუხლტა მ ტერთა მი დ ა მო მლეწე ლი;
5255   არ დარჩა კ აცი ცოცხალ ი მუნ მისგ ან დაუფრეწ ელი.   5157   არ დარჩა კ აცი ცოცხალ ი მუნ მისგ ან დაუფრეწ ელი.
5256     5158  
5257   მათ   ლაშქართა   გულ
უშიშრად   ასრე   ხოცდა,   ვითა   თხასა;
  5159   მათ   ლაშქართა   გულ - უშიშრად   ასრე  
ხოცდა,   ვითა   თხასა;
5258   ზოგი ნავსა  შეანარცხი ს, ზოგსა ჰ ყრიდა შიგა ნ ზღვასა; LF   5160   ზოგი ნავსა  შეანარცხი ს, ზოგსა ჰ ყრიდა შიგა ნ ზღვასა; LF
5259   ერთმანერთს ა შემოსტყო რცის, რვა  ცხრასა და  ცხრა ჰკრის  რვასა;   5161   ერთმანერთს ა შემოსტყო რცის, რვა  ცხრასა და  ცხრა ჰკრის  რვასა;
5260   დაკოდილნი  მკვდართა შ უა იმალვია ნ, მალვენ  ხმასა.   5162   დაკოდილნი  მკვდართა შ უა იმალვია ნ, მალვენ  ხმასა.
5261     5163  
5262   გაუმარჯვდა  ომი მათი,  ვითა სწად და მისსა გ ულსა.   5164   გაუმარჯვდა  ომი მათი,  ვითა სწად და მისსა გ ულსა.
5263   ზოგთა ჰკად რეს ზენაარ ი: „ნუ დაგ ვხოცო, შენ სა სჯულსა!   5165   ზოგთა ჰკად რეს ზენაარ ი: „ნუ დაგ ვხოცო, შენ სა სჯულსა!
5264   არ დახოცნა , დაიმონნა , დარჩომოდ ა რაცა წყლ ულსა.   5166   არ დახოცნა , დაიმონნა , დარჩომოდ ა რაცა წყლ ულსა.
5265   მართლად   იტყვის   მოციქული:   „შიში   შეიქ
  სიყვარულსა “.
  5167   მართლად   იტყვის   მოციქული:   „შიში   შეიქ   სიყვარულსა “.
5266     5168  
5267   კაცო, ძალს ა ნუ იქადი , ნუცა მოჰ კვეხ ვითა  მთრვალი!   5169   კაცო, ძალს ა ნუ იქადი , ნუცა მოჰ კვეხ ვითა  მთრვალი!
5268   არას   გარგებს   ძლიერება,   თუ   არ   შეგწევს  
თისა   ძალი!
  5170   არას   გარგებს   ძლიერება,   თუ   არ   შეგწევს  
თისა   ძალი!
5269   დიდთა ხეთა  მოერევის,  მცირე დას წვავს ნაბე რწკალი,   5171   დიდთა ხეთა  მოერევის,  მცირე დას წვავს ნაბე რწკალი,
5270   ღმერთი გფა რავს, სწორ ად გაჰკვეთ ს, შეშა ვი ს ჰკრა, თუ ნდა ხრმალი .   5172   ღმერთი გფა რავს, სწორ ად გაჰკვეთ ს, შეშა ვი ს ჰკრა, თუ ნდა ხრმალი .
5271     5173  
5272   მუნ ავთანდ ილ საჭურჭლ ენი მათეულ ნი დიდნი ნ ახნა,   5174   მუნ ავთანდ ილ საჭურჭლ ენი მათეულ ნი დიდნი ნ ახნა,
5273   ნავი ნავსა  შეატყუბა,  ქარავანსა  დაუზახნა.   5175   ნავი ნავსა  შეატყუბა,  ქარავანსა  დაუზახნა.
5274   უსამ ნახა  მხიარულმან , – გაეხარ ნეს, არ ია ხნა,   5176   უსამ ნახა  მხიარულმან , – გაეხარ ნეს, არ ია ხნა,
5275   ჰკადრა ხოტ ბა ქებად მ ისად, სასა ხავნი დიდნ ი სახნა.   5177   ჰკადრა ხოტ ბა ქებად მ ისად, სასა ხავნი დიდნ ი სახნა.
5276     5178  
5277   ავთანდილის   მაქებელთა   ათასი ცა   ენა   ენდა ,   5179   ავთანდილის   მაქებელთა   ათასი
ცა   ენა   ენდა !
5278   ვერცა   მათ   თქვ ან ,   ნაომრობა   რაგვარ   ტურფად   დაუშვენდა;   5180   ვერცა   მათ   თქვ ეს ,   ნაომრობა   რაგვარ   ტურფად   დაუშვენდა;
5279   ქარავანმან  იზრიალა,  თქვეს: „უფ ალო, მადლი  შენდა!   5181   ქარავანმან  იზრიალა,  თქვეს: „უფ ალო, მადლი  შენდა!
5280   მზემან შუქ ნი შემოგვა დგნა, ღამე  ბნელი გაგ ვითენდა“. LF   5182   მზემან შუქ ნი შემოგვა დგნა, ღამე  ბნელი გაგ ვითენდა“. LF
5281     5183  
5282   მოეგებნეს,  აკოცებდეს  თავსა, პი რსა, ფერხთ ა, ხელსა; LF   5184   მოეგებნეს,  აკოცებდეს  თავსა, პი რსა, ფერხთ ა, ხელსა; LF
5283   ჰკადრეს   ქება   უსაზომო   მას   ტურფასა   საქებელსა ,     5185   ჰკადრეს   ქება   უსაზომო   მას   ტურფასა   საქებელსა :
5284   ისი   ჭვრეტა   გააშმაგებს   კაცსა   ბრძენსა,   ვითა   ხელსა ,     5186   ისი   ჭვრეტა   გააშმაგებს   კაცსა   ბრძენსა,   ვითა   ხელსა :
5285   შენგან   დავრჩით   ჩვენ   ყველანი   ფათერაკსა   ეზომ   ძნელსა“.   5187   შენგან   დავრჩით   ჩვენ   ყველანი   ფათერაკსა   ეზომ   ძნელსა“.
5286     5188  
5287   ყმამან უთხ რა: „მადლი  ღმერთსა,  შემოქმედსა , არსთა მხ ადსა,   5189   ყმამან უთხ რა: „მადლი  ღმერთსა,  შემოქმედსა , არსთა მხ ადსა,
5288   ვისგან   ძალნი   ზეციერნი   გა
აგებენ   აქა   ქმნადსა,
  5190   ვისგან   ძალნი   ზეციერნი   გა აგებენ   აქა   ქმნადსა,
5289   იგი იქმან  ყველაკასა,  იდუმალსა,  ზოგსა ცხა დსა;   5191   იგი იქმან  ყველაკასა,  იდუმალსა,  ზოგსა ცხა დსა;
5290   ხამს   ყოვლისა   დაჯერება,   ბრძენი  
ჯერა   მოწევნადსა .
  5192   ხამს   ყოვლისა   დაჯერება,   ბრძენი   ჯერა   მოწევნადსა .
5291     5193  
5292  
ღმერთმან   სულსა   ეგოდენსა   თქვენ   გათნია   სისხლი   თქვენი.
  5194   ღმერთმან   სულსა   ეგოდენსა   თქვენ   გათნია   სისხლი   თქვენი.
5293   მე, გლახ,  რა ვარ? მი წა ცუდი; თ ავით ჩემით  რამცა ვქმ ენი?   5195   მე, გლახ,  რა ვარ? მი წა ცუდი;თა ვით ჩემით  რამცა ვქმე ნი?
5294   აწ დავხოცე ნ მტერნი თ ქვენნი, გა ვასრულენ,  რაცა ვთქვე ნი;   5196   აწ დავხოცე ნ მტერნი თ ქვენნი, გა ვასრულენ,  რაცა ვთქვე ნი;
5295   ნავი   სრულად   საქონლითა   მიღია,   ვითა   ძღვენი“.   5197   ნავი   სრულად    საქონლითა   მიღია,   ვითა   ძღვენი“.
5296     5198  
5297   ამოა, კარგ სა მოყმესა  რა ომი გა მარჯვებოდე ს,   5199   ამოა, კარგ სა მოყმესა  რა ომი გა მარჯვებოდე ს,
5298   ამხანაგთათ ვის   ეჯობნოს,   ვინცა   მას   თანა
ხლებოდეს ,
  5200   ამხანაგთათ ვის   ეჯობნოს,   ვინცა   მას   თანა - ხლებოდეს .
5299   მიულოცვიდ
ენ,   აქებდენ,   მათ   აგრე   მყოფთა   სწბებოდეს,
  5201   მიულოცვიდ ენ,   აქებდენ,   მათ   აგრე   მყოფთა   სწბებოდეს,
5300   შვენოდეს დ აკოდილობა,  ცოტაი რამ ე ვნებოდეს .   5202   შვენოდეს დ აკოდილობა,  ცოტაი რამ ე ვნებოდეს .
5301     5203  
5302   იგი ნავი მ ეკობრეთა მ ას დღე ნახ ეს, არ ახვ ალეს,   5204   იგი ნავი მ ეკობრეთა მ ას დღე ნახ ეს, არ ახვ ალეს,
5303   მუნ დებულთ ა საჭურჭლე თა ამარიმც ა ვით დათვ ალეს!   5205   მუნ დებულთ ა საჭურჭლე თა ამარიმც ა ვით დათვ ალეს!
5304   მათსა ნავს ა გარდმოიღ ეს, ნავი ს რულად გარდ მოცალეს;   5206   მათსა ნავს ა გარდმოიღ ეს, ნავი ს რულად გარდ მოცალეს;
5305   დალეწეს და  ზოგი დაწვ ეს, შეშა დ რამად არ გ აცვალეს.   5207   დალეწეს და  ზოგი დაწვ ეს, შეშა დ რამად არ გ აცვალეს.
5306     5208  
5307   ავთანდილს  უსამ მოართ ვა ვაჭართა  შემოთვლილ ობა:   5209   ავთანდილს  უსამ მოართ ვა ვაჭართა  შემოთვლილ ობა:
5308   შენგან   ვართ   გამაგრებულ ნი,   ჩვენ   ვი ით   ენ   რდილობა;   5210   შენგან   ვართ   გამაგრებულ ნი,   ჩვენ
  აქვს   ამ   რდილობა;
5309   რაცა გვაქვ ს, იგი შენ ია, ამას ა რ უნდა ცილ ობა,   5211   რაცა გვაქვ ს, იგი შენ ია, ამას ა რ უნდა ცილ ობა,
5310   რასაცა მოგ ვცემ, გვიბ ოძე, გვიქნ ია აქა ყრი ლობა“.   5212   რასაცა მოგ ვცემ, გვიბ ოძე, გვიქნ ია აქა ყრი ლობა“.
5311     5213  
5312   ყმამან შეს თვალა: „ჰე , ძმანო, წ ეღანცა მოგ ისმენია,   5214   ყმამან შეს თვალა: „ჰე , ძმანო, წ ეღანცა მოგ ისმენია,
5313   ღმერთსა   შეესმა,   ნაკადი  
რაცა   თქვენ   თვალთა   გდენია,
  5215   ღმერთსა   შეესმა,   ნაკადი ,   რაცა   თქვენ   თვალთა   გდენია,
5314   მან დაგარჩ ინნა; მე რ ა ვარ? მე,  გლახ, რა  მომილხენია !   5216   მან დაგარჩ ინნა; მე რ ა ვარ? მე,  გლახ, რა  მომილხენია !
5315   რა გინდა მ ომცეთ, რას  ვაქნევ? მ ე ვარ და ჩ ემი ცხენია !   5217   რა გინდა მ ომცეთ, რას  ვაქნევ? მ ე ვარ და ჩ ემი ცხენია !
5316     5218  
5317  
მე   თუმცა   რა
ცა   მინდოდა   საჭურჭლე   დასადებელი ,
  5219   მე   თუმცა   რა ცა   მინდოდა   საჭურჭლე   დასადებელი ,
5318   ჩემსაცა მქ ონდა ურიცხ ვი, უსახო  ლარ-საგებე ლი;   5220   ჩემსაცა მქ ონდა ურიცხ ვი, უსახო  ლარ-საგებე ლი;
5319   რას   ვაქნევ   თქვენსა   რას   გინდა?   ოდენ   ვარ   თანა
მხლებელი;
  5221   რას   ვაქნევ   თქვენსა   რას   გინდა?   ოდენ   ვარ   თანა - მხლებელი;
5320   სხვაგან რა მე მიც სხვ ა საქმე თა ვისა წასაგ ებელი.   5222   სხვაგან რა მე მიც სხვ ა საქმე თა ვისა წასაგ ებელი.
5321     5223  
5322  
აწ   რაცა   აქა   ვიშოვე   საჭურჭლე   დაუთვალავი ,
  5224   აწ   რაცა   აქა   ვიშოვე   საჭურჭლე   დაუთვალავი ,
5323   რაცა ვის გ ინდა, წაიღ ეთ, არვისი  ვიყო მლალ ავი,   5225   რაცა ვის გ ინდა, წაიღ ეთ, არვისი  ვიყო მლალ ავი,
5324   ერთსა   ვიაჯი,   მააჯეთ   სააჯო   არ
საკრძალავი :
  5226   ერთსა   ვიაჯი,   მააჯეთ   სააჯო   არ - საკრძალავი :
5325   საქმე   რამე   მიც   თქვენშიგა  
თავისა   დასამალავი .
  5227   საქმე   რამე   მიც   თქვენშიგა   თავისა   დასამალავი .
5326     5228  
5327  
ჟამამდის   ჩემსა   ნუ   იტყვით   არ   თქვენსა   პატრონობას ა,
  5229   ჟამამდის   ჩემსა   ნუ   იტყვით   არ   თქვენსა   პატრონობას ა,
5328   თვით თავად ია ჩვენი-თ ქვა, ნუ მი ხმობთ ჭაბუ კობასა.   5230   თვით თავად ია ჩვენი-თ ქვა, ნუ მი ხმობთ ჭაბუ კობასა.
5329   მე სავაჭრო სა ჩავიცვა მ, დავიწყე ბ ჯუბაჩობა სა;   5231   მე სავაჭრო სა ჩავიცვა მ, დავიწყე ბ ჯუბაჩობა სა;
5330   თქვენ შემი ნახეთ ნამუ სი, თქვენს ა და ჩემსა  ძმობასა!“   5232   თქვენ შემი ნახეთ ნამუ სი, თქვენს ა და ჩემსა  ძმობასა!“
5331     5233  
5332   ესე საქმე  ქარავანსა  გაეხარნეს  მეტად დია;   5234   ესე საქმე  ქარავანსა  გაეხარნეს  მეტად დია;
5333   მოვიდეს   და   თაყვანის
სცეს,   ჰკადრეს:   „ჩვენი   იმედია,
  5235   მოვიდეს   და   თაყვანის - სცეს,   ჰკადრეს:   „ჩვენი   იმედია,
5334   რაცა აჯა ჩ ვენ გვმართ ებდა, იგი  თქვენვე გი აჯია,   5236   რაცა აჯა ჩ ვენ გვმართ ებდა, იგი  თქვენვე გი აჯია,
5335   მას ვმსახუ როთ, ვისი  პირი მზისა  პირად გაგ ვიცდია“.   5237   მას ვმსახუ როთ, ვისი  პირი მზისა  პირად გაგ ვიცდია“.
5336     5238  
5337   მუნით წავი დეს, იარეს , არ თურე  ხანსა ზმიდ იან,   5239   მუნით წავი დეს, იარეს , არ თურე  ხანსა ზმიდ იან,
5338   მიხვდეს ტა როსსა ამოს ა, ნიადაგ  ამოდ ვლიდი ან;   5240   მიხვდეს ტა როსსა ამოს ა, ნიადაგ  ამოდ ვლიდი ან;
5339   შეჰფრფინვი დიან ავთან დილს, ქება სა შეასხმი დიან,   5241   შეჰფრფინვი დიან ავთან დილს, ქება სა შეასხმი დიან,
5340   მას მარგალ იტსა მას ყ მასა, კბილ თავე ფერსა , სძღვნიდი ან.   5242   მას მარგალ იტსა მას ყ მასა, კბილ თავე ფერსა , სძღვნიდი ან.
5341   ამბავი   ავთანდილის აგ ან   ულანშაროს   მისლვისა   5243   ამბავი   ავთანდილის  
ულანშაროს   მისლვისა
5342          
5343   ზღვა გაიარ ა ავთანდილ , მივა ტან ითა მჭევრი თა.   5244   ზღვა გაიარ ა ავთანდილ , მივა ტან ითა მჭევრი თა.
5344   ნახეს ქალა ქი, მოცული  გარე ბაღი სა ტევრითა ,   5245   ნახეს ქალა ქი, მოცული  გარე ბაღი სა ტევრითა ,
5345   გვარად   უცხონი   ყვავილნი  
ფერითა   ბევრისბევრ ითა.
  5246   გვარად   უცხონი   ყვავილნი ,   ფერითა   ბევრის   ბევრითა.
5346   მის   ქვეყანისა   სიტურფე   რა   გაგაგონო   მე  
რითა!
  5247   მის   ქვეყანისა   სიტურფე   რა   გაგაგონო   მე ვ,   რითა!
5347     5248  
5348   მათ ბაღთა  პირსა დააბ ეს ნავი სა ბლითა სამი თა;   5249   მათ ბაღთა  პირსა დააბ ეს ნავი სა ბლითა სამი თა;
5349   ავთანდილ ტ ანსა ჯუბან ი ჩაიცვნა,  დაჯდა სკა მითა;   5250   ავთანდილ ტ ანსა ჯუბან ი ჩაიცვნა,  დაჯდა სკა მითა;
5350   მოასხნეს კ აცნი მზიდა ვნი, დამიზ დებულნი დრ ამითა;   5251   მოასხნეს კ აცნი მზიდა ვნი, დამიზ დებულნი დრ ამითა;
5351   იგი ყმა ვა ჭრობს, თავ ადობს და თ ავსა მალავ ს ამითა.   5252   იგი ყმა ვა ჭრობს, თავ ადობს და თ ავსა მალავ ს ამითა.
5352     5253  
5353   მოვიდა მის ი მებაღე,  ბაღსა ეახლ ნეს რომელს ა,   5254   მოვიდა მის ი მებაღე,  ბაღსა ეახლ ნეს რომელს ა,
5354   მას ყმასა  უჭვრეტს შე ფრფინვით პ ირსა, ელვა თა მკრთომე ლსა;   5255   მას ყმასა  უჭვრეტს შე ფრფინვით პ ირსა, ელვა თა მკრთომე ლსა;
5355   ავთანდილ   უხმო,   ეუბნა   კაცსა   არ   სიტყვა
მცთომელსა:
  5256   ავთანდილ   უხმო,   ეუბნა   კაცსა   არ   სიტყვა - მცთომელსა:
5356   ვისნი   ხართ,   ვინ   ხართ,   რა   ჰქვიან   მეფესა   აქა   მჯდომელსა?   5257   ვისნი   ხართ,   ვინ   ხართ,   რა   ჰქვიან   მეფესა   აქა   მჯდომელსა?
5357     5258  
5358  
წვრილად   მითხარ   ყველაკაი,     ყმა   მას   კაცსა   ეუბნების,  
  5259   წვრილად   მითხარ   ყველაკაი,     ყმა   მას   კაცსა   ეუბნების,  
5359   რა ლარია უ ფრო ძვირად , ან იეფად  რა იხსნებ ის?“   5260   რა ლარია უ ფრო ძვირად , ან იეფად  რა იხსნებ ის?“
5360   ჰკადრა: „ვ ხედავ, პირ ი შენი მზი სა პირად მ ემეცნების;   5261   ჰკადრა: „ვ ხედავ, პირ ი შენი მზი სა პირად მ ემეცნების;
5361   რაცა ვიცი,  მართლად გ კადრებ, მრ უდი არა არ  გემცნების .   5262   რაცა ვიცი,  მართლად გ კადრებ, მრ უდი არა არ  გემცნების .
5362     5263  
5363  
ესეა   ზღვათა   სამეფო   თვისა   ათისა   სავლითა,
  5264   ესეა   ზღვათა   სამეფო   თვისა   ათისა   სავლითა,
5364   თვით გულან შაროს ქალა ქი, სავსე  ტურფითა მრ ავლითა;   5265   თვით გულან შაროს ქალა ქი, სავსე  ტურფითა მრ ავლითა;
5365   აქ   მოდის   ტურფა   ყველაი  
ზღვა-ზღვა   ნავითა   მავლითა;
  5266   აქ   მოდის   ტურფა   ყველაი   ნავითა   ზღვა-ზღვა  
მავლითა;
5366   მელიქ - სურხავი   ხელმწიფობს ,   სრული   სვითა   და   დავლითა.   5267   მელიქ  
სურხავი   ხელმწიფობს ,   სრული   სვითა   და   დავლითა.
5367     5268  
5368  
აქა   მოს
ითა   გაყმდების,   კაციცა   იყოს   ბერები ;
  5269   აქა   მოს
ითა   გაყმდების,   კაციცა   იყოს   ბერები :
5369   სმა,   გახარება,   თამაშ ,   ნიადაგ   არს   სიმღერები,   5270   სმა,   გახარება,   თამაშ ,   ნიადაგ   არს   სიმღერები,
5370   ზამთარ და  ზაფხულ სწო რად გვაქვს  ყვავილი ფ ერად-ფერებ ი;   5271   ზამთარ და  ზაფხულ სწო რად გვაქვს  ყვავილი ფ ერად-ფერებ ი;
5371   ვინცა გვიც ნობენ, გვნ ატრიან, იგ იცა, ვინ-ა  მტერები. LF   5272   ვინცა გვიც ნობენ, გვნ ატრიან, იგ იცა, ვინ-ა  მტერები. LF
5372     5273  
5373  
დიდ
ვაჭარნი   სარგებელსა   ამისებრსა   ვერ   ჰპოვებენ:
  5274   დიდ - ვაჭარნი   სარგებელსა   ამისებრსა   ვერ   ჰპოვებენ:
5374   იყიდიან, გ აჰყიდიან,  მოიგებენ,  წააგებენ; LF   5275   იყიდიან, გ აჰყიდიან,  მოიგებენ,  წააგებენ; LF
5375   გლახა   თვე   ერთ   გამდიდრდებ ის,   სავაჭროსა   ყოვლგნით   ჰკრებენ ;   5276   გლახა   თვე   ერთ   გამდიდრდებ ის,   სავაჭროსა   ყოვლგნით   ჰკრებენ
5376   უქონელნი წ ელიწდამდის  საქონელსა  დაიდებენ.   5277   უქონელნი წ ელიწდამდის  საქონელსა  დაიდებენ.
5377     5278  
5378  
მე   ვარ   მებაღე   უსენის,   ვაჭართა   უხუცესისა;
  5279   მე   ვარ   მებაღე   უსენის,   ვაჭართა   უხუცესისა;
5379   ესეცა   გკადრო   ამბავი,   საქმე   მისისა   წესისა ,     5280   ესეცა   გკადრო   ამბავი,   საქმე   მისისა   წესისა :
5380   თვით   ესე   ბაღი   მისია,   თქვენი   სადგომი   დღესისა ,     5281   თვით   ესე   ბაღი   მისია,   თქვენი   სადგომი   დღესისა ;
5381   პირველ   მას   მართებს   ჩვენება   ყოვლისა   უტუ
ფესისა.
  5282   პირველ   მას   მართებს   ჩვენება   ყოვლისა   უტუ ფესისა.
5382     5283  
5383  
რა   შემოვლენ   დიდ
ვაჭარნი,   მას   ნახვენ   და   ძღვენსა   სძღვნიან,
  5284   რა   შემოვლენ   დიდ - ვაჭარნი,   მას   ნახვენ   და   ძღვენსა   სძღვნიან,
5384   უჩვენებენ,   რაცა   ჰქონდეს,   სხვაგან   ლარსა   ვერ   გახსნიან ;   5285   უჩვენებენ,   რაცა   ჰქონდეს,   სხვაგან   ლარსა   ვერ   გახსნიან ,
5385   უტურფესთა   სეფედ   დასხმენ,   ფასსა   მუნვე   დაუთვლიან ,   5286   უტურფესთა   სეფედ   დასხმენ,   ფასსა   მუნვე   დაუთვლიან ;
5386   მათ მაშინვ ე ააზატებს , ვითა სწა დდეს, დაჰყ იდიან.   5287   მათ მაშინვ ე ააზატებს , ვითა სწა დდეს, დაჰყ იდიან.
5387     5288  
5388  
თქვენებრთა   სა ატიოთა   მას   მართებს   გამოსვენებ ა;
  5289   თქვენებრთა   სა ატიოთა   მას   მართებს   გამოსვენებ ა;
5389   დამყენებელ თა უბრძანე ბს, მართებ დეს ვის და ყენება.   5290   დამყენებელ თა უბრძანე ბს, მართებ დეს ვის და ყენება.
5390   აწ იგი აქა  არ არის,  რას მარგებ ს მისი ხსე ნება!   5291   აწ იგი აქა  არ არის,  რას მარგებ ს მისი ხსე ნება!
5391   გამოგებვა  და წაყვანა  მას მართე ბს, თქვენი  ქენება.   5292   გამოგებვა  და წაყვანა  მას მართე ბს, თქვენი  ქენება.
5392     5293  
5393  
ფატმან   ხათუნ   შინა   არის,   ხათუნი   და   ცოლი   მისი,
  5294   ფატმან   ხათუნ   შინა   არის,   ხათუნი   და   ცოლი   მისი,
5394   პურად კარგ ი მასპინძე ლი, მხიარუ ლი, არ თუ  მქისი;   5295   პურად კარგ ი მასპინძე ლი, მხიარუ ლი, არ თუ  მქისი;
5395   მას   ვაცნობო   მოს
  თქვენი,   წაგიყვანოს   ვითა   თვისი;
  5296   მას   ვაცნობო   მოს
  თქვენი,   წაგიყვანოს   ვითა   თვისი;
5396   წინა კაცსა  მოგაგებებ ს, ქალაქს  შეხვალ ნათ ლივ, დღისი “.   5297   წინა კაცსა  მოგაგებებ ს, ქალაქს  შეხვალ ნათ ლივ, დღისი “.
5397     5298  
5398   ავთანდილ უ თხრა: „წად იო, აგრე ქ მენ, რაცა  გწადიან“. LF   5299   ავთანდილ უ თხრა: „წად იო, აგრე ქ მენ, რაცა  გწადიან“. LF
5399   მებაღე მირ ბის, იხარე ბს, ოფლნი  ქვე მკრდამ დის ჩადიან .   5300   მებაღე მირ ბის, იხარე ბს, ოფლნი  ქვე მკრდამ დის ჩადიან .
5400   ხათუნსა უთ ხრა ამბავი : „მე ესე  დამიქადიან ,   5301   ხათუნსა უთ ხრა ამბავი : „მე ესე  დამიქადიან ,
5401   ყმა   მოვა,   მის   მჭვრეტელთა   შუქ
  მზედ   გაიცადიან.
  5302   ყმა   მოვა,   მის თა   მჭვრეტელთა   შუქ   მზედ   გაიცადიან.
5402     5303  
5403  
ვაჭარნი   ვინმე   პატრონი   არს   ქარავნისა   დიდისა,
  5304   ,, ვაჭარნი   ვინმე   პატრონი   არს   ქარავნისა   დიდისა,
5404   საროსა მსგ ავსი ნაზარ დი და მთვა რე დღისა შ ვიდისა;   5305   საროსა მსგ ავსი ნაზარ დი და მთვა რე დღისა შ ვიდისა;
5405   შვენის ჯუბ ა და მოხვე ვა ძოწეული სა რიდისა.   5306   შვენის ჯუბ ა და მოხვე ვა ძოწეული სა რიდისა.
5406   მე მიხმო,  მკითხა ამბ ავი და ნირ ი ლართა სყ იდისა“.   5307   მე მიხმო,  მკითხა ამბ ავი და ნირ ი ლართა სყ იდისა“.
5407     5308  
5408   ფატმან ხათ უნს გაეხარ ნეს, გააგე ბა მონა ათ ი,   5309   ფატმან ხათ უნს გაეხარ ნეს, გააგე ბა მონა ათ ი,
5409   მოუკაზმნა  ქარვანსრან ი, დააყენა  ბარგი მათ ი.   5310   მოუკაზმნა  ქარვანსრან ი, დააყენა  ბარგი მათ ი.
5410   შემოვიდა   ღაწვი  
ვარდი,   ბროლ-ბალახ ში,   მინა-სათი;
  5311   შემოვიდა   ღაწვი - ვარდი,   ბროლ-ბალახ ში,   მინა-სათი;
5411   მისთა მჭვრ ეტთა დაუსა ხეს ვეფხსა  ტოტი, ლომ სა – თათი.   5312   მისთა მჭვრ ეტთა დაუსა ხეს ვეფხსა  ტოტი, ლომ სა – თათი.
5412     5313  
5413   ზარი გახდა , შემოაკრბ ეს ქალაქის ა ერნი სრუ ლად,   5314   ზარი გახდა , შემოაკრბ ეს ქალაქის ა ერნი სრუ ლად,
5414   იქით-აქათ   იჯრებოდეს:  
უჭვრიტოთო   ამას   რულად!“
  5315   იქით-აქათ   იჯრებოდეს:   უჭვრიტოთო   ამას   რულად!“
5415   ზოგნი   ნდომით   შეჰფრფინვი დეს,   ზოგნი   იყვნეს   სულ
წასრულად;
  5316   ზოგნი   ნდომით   შეჰფრფინვი დეს,   ზოგნი   იყვნეს   სულ - წასრულად;
5416   მათთა   ცოლთა   მოიძულვნეს ,   ქმარნი  
დარჩეს   გაბასრულად .
  5317   მათთა   ცოლთა   მოიძულვნეს  
ქმარნი ,   დარჩეს   გაბასრულად .
5417     5318  
5418   ფატმან, ცო ლი უსენისი , გაეგება  კართა წინა ,   5319   ფატმან, ცო ლი უსენისი , გაეგება  კართა წინა ,
5419   მხიარულმან  უსალამა,  სიხარული დ აიჩინა;   5320   მხიარულმან  უსალამა,  სიხარული დ აიჩინა;
5420   ერთმანერთი  მოიკითხეს , შევიდეს  და დასხდეს  შინა;   5321   ერთმანერთი  მოიკითხეს , შევიდეს  და დასხდეს  შინა;
5421   ფატმან ხათ უნს მოსლვა  მისი, შე- ვით-ვატყვე , არ ეწყინ ა.   5322   ფატმან ხათ უნს მოსლვა  მისი, შე- ვით-ვატყვე , არ ეწყინ ა.
5422     5323  
5423   ფატმან   ხათუნ   თვალად   მარჯვე,   არ
ყმაწვილი,   მაგრა   მზმელი,
  5324   ფატმან   ხათუნ   თვალად   მარჯვე,   არ - ყმაწვილი,   მაგრა   მზმელი,
5424   ნაკვთად   კარგი,   შავ
გრემანი,   პირ
მსუქანი,   არ   პირ
ხმელი,
  5325   ნაკვთად   კარგი,   შავ - გრემანი,   პირ - მსუქანი,   არ   პირ - ხმელი,
5425   მუტრიბთა დ ა მომღერალ თა მოყვარუ ლი, ღვინის  მსმელი;   5326   მუტრიბთა დ ა მომღერალ თა მოყვარუ ლი, ღვინის  მსმელი;
5426   დია ედვა ს ასალუქო და საბურავ-ჩა საცმელი.   5327   დია ედვა ს ასალუქო და საბურავ-ჩა საცმელი.
5427     5328  
5428   მას ღამესა  ფატმან ხა თუნ უმასპი ნძლა მეტად  კარგა.   5329   მას ღამესა  ფატმან ხა თუნ უმასპი ნძლა მეტად  კარგა.
5429   ყმამან   ღვნა   ძღვენი   ტურფა,   მიმღებელთა   თქვეს,   თუ:   „ვარგა“.   5330   ყმამან   ღვნა  
ტურფა,   მიმღებელთა   თქვეს,   თუ:   „ვარგა“.
5430   ფატმანს მი სი მასპინძ ლობა უღირს , ღმერთო,  არ დაკარგა ;   5331   ფატმანს მი სი მასპინძ ლობა უღირს , ღმერთო,  არ დაკარგა ;
5431   სვეს   და   ჭამეს,   დასაწოლად   ყმა   გავიდა   ღამით   გარ,   გა - .   5332   სვეს   და   ჭამეს,   დასაწოლად   ყმა   გავიდა   ღამით   გარ,   გა
.
5432     5333  
5433   დილასა ლარ ი ყველაი უ ჩვენა, გაა ხსნევინა, LF   5334   დილასა ლარ ი ყველაი უ ჩვენა, გაა ხსნევინა, LF
5434   ტურფანი   სეფედ   გარდასხნ ეს ,   ფასიცა   დაათვლევინ ა.   5335   ტურფანი   სეფედ   გარდასხნ ,   ფასიცა   დაათვლევინ ა.
5435   ვაჭართა უთ ხრა: „წაიღ ეთ, – აჰკი და, გააწევ ინა, –   5336   ვაჭართა უთ ხრა: „წაიღ ეთ, – აჰკი და, გააწევ ინა, –
5436   თქვენ ვითა  გინდა, ვა ჭრობდით, ნ უ გამამჟღა ვნებთ, მე  ვინა“.   5337   თქვენ ვითა  გინდა, ვა ჭრობდით, ნ უ გამამჟღა ვნებთ, მე  ვინა“.
5437     5338  
5438   ყმა ვაჭრულ ად იმოსები ს, არ ჩაიც ვამს არას  მისსა.   5339   ყმა ვაჭრულ ად იმოსები ს, არ ჩაიც ვამს არას  მისსა.
5439   ზოგჯერ უხმ ის ფატმან  მისსა, ზოგ ჯერ იყვის  ფატმანისსა ;   5340   ზოგჯერ უხმ ის ფატმან  მისსა, ზოგ ჯერ იყვის  ფატმანისსა ;
5440   ერთგან სხდ იან, უბნობ დიან საუბა რსა არა მქ ისსა;   5341   ერთგან სხდ იან, უბნობ დიან საუბა რსა არა მქ ისსა;
5441   ფატმანს ჰკ ლვიდა უმის ობა, რამინ ისი ვითა ვ ისსა.   5342   ფატმანს ჰკ ლვიდა უმის ობა, რამინ ისი ვითა ვ ისსა.
5442   ფატმანისაგ ან ავთანდი ლის გამიჯნ ურება   5343   ფატმანისაგ ან ავთანდი ლის გამიჯნ ურება
5443          
5444   სჯობს სიშო რე დიაცისა , ვისგან ვ ითა დაითმო ბის:   5344   სჯობს სიშო რე დიაცისა , ვისგან ვ ითა დაითმო ბის:
5445   გილიზღებს  და შეგიკვე თებს, მიგი ნდობს და მ ოგენდობის,   5345   გილიზღებს  და შეგიკვე თებს, მიგი ნდობს და მ ოგენდობის,
5446   მართ   ანაზდა   გიღალატებს ,   გაჰკვეთს,   რაცა   დაესობის,   5346   მართ   ანაზდა   გიღალატებს ,   გაჰკვეთს,   რაცა   დაესობის,
5447   მით დიაცსა  სამალავი  არასთანა ა რ ეთხრობის .   5347   მით დიაცსა  სამალავი  არასთანა ა რ ეთხრობის .
5448     5348  
5449   ფატმან ხათ უნს ავთანდ ილის გულსა  ნდომა შეუ ვიდა,   5349   ფატმან ხათ უნს ავთანდ ილის გულსა  ნდომა შეუ ვიდა,
5450   სიყვარული   მეტის
მეტი   მოემატა,   ცეცხლებრ   სწვიდა.
  5350   სიყვარული   მეტის - მეტი   მოემატა,   ცეცხლებრ   სწვიდა.
5451   დამალვასა  ეცდებოდა,  მაგრა ჭირთ ა ვერ მალვ იდა,   5351   დამალვასა  ეცდებოდა,  მაგრა ჭირთ ა ვერ მალვ იდა,
5452   იტყვის:   „რა   ვქმნა,   რა   მერგების!“ ,   აწვიმებდა,   ცრემლთა   ღვრიდა.   5352   იტყვის:   „რა   ვქმნა,   რა   მერგების!“  
აწვიმებდა,   ცრემლთა   ღვრიდა.
5453     5353  
5454   მიღმა  
უთხრა,   ვა   თუ   გაწყრეს,   შეხედვაცა   დამიძვირდე !
  5354   მიღმა   უთხრა,   ვა  
თუ   გაწყრეს,   შეხედვაცა   დამიძვირდე ;
5455   თუ   არ   ხრ ა,   რაგვარ   გავსძლო,   ცეცხლი   უფრო   გამიხშირდე ს.   5355   თუ   არ   ქვ ა,   რაგვარ   გავსძლო,   ცეცხლი   უფრო   გამიხშირდე ს.
5456   ვთქვა და მ ოვკვდე, ან უ დავრჩე,  ერთი რამე  გამიპირდეს ;   5356   ვთქვა და მ ოვკვდე, ან უ დავრჩე,  ერთი რამე  გამიპირდეს ;
5457   მას მკურნა ლმან რაგვა რ ჰკურნოს,  თუ არ უთხ რას, რაცა  სჭირდეს!“ LF   5357   მას მკურნა ლმან რაგვა რ ჰკურნოს,  თუ არ უთხ რას, რაცა  სჭირდეს!“ LF
5458   წიგნი ფატმ ანისა ავთა ნდილთანა ს ამიჯნურო   5358   წიგნი ფატმ ანისა ავთა ნდილთანა ს ამიჯნურო
5459          
5460   დაწერა წიგ ნი საბრალო , მის ყმის ა მისართმე ველი,   5359   დაწერა წიგ ნი საბრალო , მის ყმის ა მისართმე ველი,
5461   მისისა მიჯ ნურობისა,  მისთა პატი ჟთა მცნევე ლი,   5360   მისისა მიჯ ნურობისა,  მისთა პატი ჟთა მცნევე ლი,
5462   მისთა   მსმენელთა   გულისა   შემძ
ელი,   შემარ ეველი,
  5361   მისთა   მსმენელთა   გულისა   შემძ
ელი,   შემარ ეველი,
5463   უსტარი   შესანახავი ,   არ  
ცუდად   დასახეველი :
  5362   უსტარი   შესანახავი ,   არ - ცუდად   დასახეველი :
5464     5363  
5465   ჰე ,   მზეო,   ღმერთსა   ვინათგან   მზედ   სწადდი   დასაბადებლ ად,   5364   ჰე  
მზეო,   ღმერთსა   ვინათგან   მზედ   სწადდი   დასაბადებლ ად,
5466   მით შეგქმნ ა მოშორვებ ულთა ჭირთა , არ ლხინთ ა მწადებლა დ,   5365   მით შეგქმნ ა მოშორვებ ულთა ჭირთა , არ ლხინთ ა მწადებლა დ,
5467   ახლოს შემყ რელთა დამწ ველად, მათ ად ცეცხლის ა მადებლად ,   5366   ახლოს შემყ რელთა დამწ ველად, მათ ად ცეცხლის ა მადებლად ,
5468   მნათობთა შ ენი შეხედვ ა ტკბილად  უჩს, დასაქ ადებლად.   5367   მნათობთა შ ენი შეხედვ ა ტკბილად  უჩს, დასაქ ადებლად.
5469     5368  
5470  
შენ   გტრფიალობე   მჭვრეტელნი ,   შენთვის   საბრალოდ   ბნდებიან,
  5369   შენ   გტრფიალობე   მჭვრეტელნი ,   შენთვის   საბრალოდ   ბნდებიან,
5471   ვარდი ხარ,  მიკვირს,  ბულბულნი რ ად არ შენ  ზედა კრფებ იან!   5370   ვარდი ხარ,  მიკვირს,  ბულბულნი რ ად არ შენზ ედა კრფები ან!
5472   შენი შვენე ბა ყვავილთ ა აჭნობს,  ჩემნიცა ჭნ ებიან,   5371   შენი შვენე ბა ყვავილთ ა აჭნობს,  ჩემნიცა ჭნ ებიან,
5473   სრულად დამ წვარ ვარ,  თუ მზისა შ უქნი არ მო მესწრებიან .   5372   სრულად დამ წვარვარ, თ უ მზისა შუ ქნი არ მომ ესწრებიან.
5474     5373  
5475  
ღმერთი   მყავს   მოწმად,   ვიშიშვი   თქვენსა   ამისსა   თხრობასა,
  5374   ღმერთი   მყავს   მოწმად,   ვიშიშვი   თქვენსა   ამისსა   თხრობასა,
5476   მაგრა   რა   ვირგო   დღე
კრულმან,   სრულად   გავჰყრივარ   თმობასა!
  5375   მაგრა   რა   ვირგო   დღე - კრულმან,   სრულად   გავჰყრივარ   თმობასა!
5477   გული ვერ გ ასძლებს ნი ადაგ შავთა  წამწამთა  სობასა,   5376   გული ვერ გ ასძლებს ნი ადაგ შავთა  წამწამთა  სობასა,
5478   თუ   რას   მეწევი,   მეწიე,   თვარა   მივ ხდები   ცნობასა!   5377   თუ   რას   მეწევი,   მეწიე,   თვარა   მივ
ხდები   ცნობასა!
5479     5378  
5480  
მე   ვირე   ამა   წიგნისა   პასუხი   მომივიდოდე ს,
  5379   მე   ვირე   ამა   წიგნისა   პასუხი   მომივიდოდე ს,
5481   ვცნობდე, გ ინდოდე საკ ლავად, ან  ჩემი რა გა გვიდოდეს, LF   5380   ვცნობდე, გ ინდოდე საკ ლავად, ან  ჩემი რა გა გვიდოდეს, LF
5482   მუნამდის გ ავსძლო სულ თა დგმა, გ ული რაზომც ა მტკიოდეს ,   5381   მუნამდის გ ავსძლო სულ თა დგმა, გ ული რაზომც ა მტკიოდეს ,
5483   სიცოცხლე ა ნუ სიკვდილ ი გარდმიწყ დეს, ნეტარ ძი, ოდეს!“   5382   სიცოცხლე ა ნუ სიკვდილ ი გარდმიწყ დეს, ნეტარ ძი, ოდეს!“
5484     5383  
5485   ფატმან ხათ უნ დაწერა  და გაუგზავ ნა წიგნი მ ისი.   5384   ფატმან ხათ უნ დაწერა  და გაუგზავ ნა წიგნი მ ისი.
5486   ყმამან ასრ ე წაიკითხა , და ვინმე ა ანუ თვის ი;   5385   ყმამან ასრ ე წაიკითხა , და ვინმე ა ანუ თვის ი;
5487   თქვა:   „არ   იცის   გული   ჩემი,   ვინ   მაშ კობს,   ვისსა   ვისი,   5386   თქვა:   „არ   იცის   გული   ჩემი,   ვინ   მაშ კობს,   ვისსა   ვისი,
5488   რომე მიმიჩ ს სამიჯნურ ო, რათ ვამ სგავსო მე  მას ისი!“ LF   5387   რომე მიმიჩ ს სამიჯნურ ო, რათ ვამ სგავსო მე  მას ისი!“ LF
5489     5388  
5490   თქვა:   „ყვავი   ვარდსა   რას   აქნევს ,   ანუ   რა   მისი   ფერია!   5389   თქვა:   „ყვავი   ვარდსა   რას   აქნევს  
ანუ   რა   მისი   ფერია!
5491   მაგრა მას  ზედა ბულბუ ლსა ჯერთ ტ კბილად არ  უმღერია.   5390   მაგრა მას  ზედა ბულბუ ლსა ჯერთ ტ კბილად არ  უმღერია.
5492   უმსგავსო ს აქმე ყოველ ი მოკლეა,  მით ოხერია .   5391   უმსგავსო ს აქმე ყოველ ი მოკლეა,  მით ოხერია .
5493   რა უთქვამს , რა მოუჩმ ახავს, რა  წიგნი მოუწ ერია!“   5392   რა უთქვამს , რა მოუჩმ ახავს, რა  წიგნი მოუწ ერია!“
5494     5393  
5495   ესეგვარი ს აზრახავი დ აუზრახა გუ ლსა შინა; LF   5394   ესეგვარი ს აზრახავი დ აუზრახა გუ ლსა შინა; LF
5496   მერმე   იტყვის:   „ჩემგან   კიდე   ჩემი   შემწე   არავინ
-ა;
  5395   მერმე   იტყვის:   „ჩემგან   კიდე   ჩემი   შემწე   არავინ -ა;
5497   რასათვისცა  გამოჭრილ  ვარ, მისი  ძებნა რათგ ან მინა,   5396   რასათვისცა  გამოჭრილვ არ, მისი ძ ებნა რათგა ნ მინა,
5498   რათა
ცა   ვით   ვჰპოვებ,   მას   ვიქ
,   გულმან   სხვამცა   რა   ისმინა!
  5397   რათა ცა   ვით   ვჰპოვებ,   მას   ვიქ ,   გულმან   სხვამცა   რა   ისმინა!
5499     5398  
5500  
ისი   დიაცი   აქა   ზის,   კაცთა   მნახავი   მრავალთა ,
  5399   ისი   დიაცი   აქა   ზის,   კაცთა   მნახავი   მრავალთა ;
5501   მოსადგურე  და მოყვარე  მგზავრთა,  ყოველგნით  მავალთა; LF   5400   მოსადგურე  და მოყვარე  მგზავრთა,  ყოველგნით  მავალთა; LF
5502   მივჰყვე, მ იამბობს ყვ ელასა, რაზ ომცა ცეცხლ ი მწვავ ალ თა,   5401   მივჰყვე, მ იამბობს ყვ ელასა, რაზ ომცა ცეცხლ ი მწვავ ალ თა,
5503   ნუთუ რა მა რგოს, მე მ ისი გარდახ და ჩემგან  ვცნა ვალთა “.   5402   ნუთუ რა მა რგოს, მე მ ისი გარდახ და ჩემგან  ვცნა ვალთა “.
5504     5403  
5505   თქვა: „დია ცსა ვინცა  უყვარს, გა ექსვის და  მისცემს გუ ლსა,   5404   თქვა: „დია ცსა ვინცა  უყვარს, გა ექსვის და  მისცემს გუ ლსა,
5506   აუგი და მო ყივნება არ ად შესწონს  ყოლა კრულ სა;   5405   აუგი და მო ყივნება არ ად შესწონს  ყოლა კრულ სა;
5507   რაცა იცის,  გაუცხადებ ს, ხვაშიად სა უთხრობს  სრულსა,   5406   რაცა იცის,  გაუცხადებ ს, ხვაშიად სა უთხრობს  სრულსა,
5508   მიჯობს, მი ვჰყვე, გან ღა სადმე ვ სცნობ საქმ ესა დამალუ ლსა“.   5407   მიჯობს, მი ვჰყვე, გან ღა სადმე ვ სცნობ საქმ ესა დამალუ ლსა“.
5509     5408  
5510   კვლა   იტყვის:   „ვერვინ   ვერას   იქ
ს,   თუ   ეტლი   არ   მოსთმინდებ ის;
  5409   კვლა   იტყვის:   „ვერვინ   ვერას   იქ ს,   თუ   ეტლი   არ   მოსთმინდებ ის;
5511   მით ,   რაცა   მინდა,   არა   მაქვს,   რაცა   მაქვს,   არ   მომინდების ;   5410   მით  
რაცა   მინდა,   არა   მაქვს,   რაცა   მაქვს,   არ   მომინდების ;
5512   ბინდისგვარ ია   სოფელი,   ესე   თურ   ამად   ბინდდების ;   5411   ბინდის   გვარია   სოფელი,   ესე   თურ   ამად   ბინდდების ,
5513   კოკასა შიგ ან რაცა დგ ას, იგივე  წამოდინდებ ის!“   5412   კოკასა შიგ ან რაცა დგ ას, იგივე  წამოდინდებ ის!“
5514   წიგნი ავთა ნდილისა ფა ტმანის პას უხად მიწერ ილი   5413   წიგნი ავთა ნდილისა ფა ტმანის პას უხად მიწერ ილი
5515          
5516   მიუწერა: „ წავიკითხე  შენი წიგნი , ჩემი ქებ ა.   5414   მიუწერა: „ წავიკითხე  შენი წიგნი , ჩემი ქებ ა.
5517   შენ მომასწ არ, თვარა  შენგან მე  უფრო მჭირს  ცეცხლთა დ ება;   5415   შენ მომასწ არ, თვარა  შენგან მე  უფრო მჭირს  ცეცხლთა დ ება;
5518   შენცა   გინდა,   მეცა   მინდა   გაუწყვედლა   შენი   ხლება .   5416   შენცა   გინდა,   მეცა   მინდა   გაუწყვედლა   შენი   ხლება ,
5519   შეყრა არის  პირიანი,  ორთავეა რა თგან ნება“ .   5417   შეყრა არის  პირიანი,  ორთავეა რა თგან ნება“ .
5520     5418  
5521   ფატმანისსა  ვერ გიამბ ობ, მოემატ ა რა სიამე !   5419   ფატმანისსა  ვერ გიამბ ობ, მოემატ ა რა სიამე !
5522   მიუწერა: „ კმარის, რა ცა უშენომა ნ ცრემლი ვ ლამე,   5420   მიუწერა: „ კმარის, რა ცა უშენომა ნ ცრემლი ვ ლამე,
5523   აწ ვიქმნებ ი თავისწინ ა, აქა მპო ვე მარტო ს ამე,   5421   აწ ვიქმნებ ი თავის წი ნა, აქა მპ ოვე მარტო  სამე,
5524   მომისწრაფე   შეყრა   შენი,   რა   შეღამდეს,   მოდი   ღამე !
  5422   მომისწრაფე   შეყრა   შენი,   რა   შეღამდეს,   მოდი   ღამე
.
5525     5423  
5526   მას ღამითვ ე საწვეველ ი რა მიართ ვეს წიგნი  ყმასა,   5424   მას ღამითვ ე საწვეველ ი რა მიართ ვეს წიგნი  ყმასა,
5527   შეღამდა   და   წა-ცა-ვიდა ;   სხვა   ემთხვია   მონა   გზასა:   5425   შეღამდა   და   წა-ცა-ვიდა ,   სხვა   ემთხვია   მონა   გზასა:
5528   ამას   ღამე   ნუ   მოხვალო,   ვერა   მპოვებ   შენთვის   მზასა“.   5426   ამას   ღამე   ნუ   მოხვალო,   ვერა   მპოვებ   შენთვის   მზასა“.
5529   მას   ეწყინა,   არ   დაბრუნდა,   თქვა ,   თუ:   „ჰგავსო   ეგე   რასა!“   5427   მას   ეწყინა,   არ   დაბრუნდა,   თქვა  
თუ:   „ჰგავსო   ეგე   რასა!“
5530     5428  
5531   წვეული   აღარ   დაბრუნდა  
კვლა   ზევე   უკუწვევითა .
  5429   წვეული   აღარ   დაბრუნდა ,   კვლა   ზევე   უკუწვევითა .
5532   ფატმან ზის  წყენით, შ ევიდა ავთა ნდილ მარტო ხე ვითა,   5430   ფატმან ზის  წყენით, შ ევიდა ავთა ნდილ მარტო  ხე ვითა, LF
5533   დიაცსა   წყენა   შეატყ ვა ,   ნახა   შესლვითა,   შე
,   ვითა,
  5431   დიაცსა   წყენა   შეატყ ,   ნახა   შესლვითა,   შე - ,   ვითა,
5534   ვერ დაიჩინ ა შიშითა დ ა მისითავე  თნევითა. LF   5432   ვერ დაიჩინ ა შიშითა დ ა მისითავე  თნევითა. LF
5535     5433  
5536   ერთგან დას ხდეს და და იწყეს კოცნ ა, ლაღობა  წყლიანი;   5434   ერთგან დას ხდეს და და იწყეს კოცნ ა, ლაღობა  წყლიანი;
5537   შემოდგა   კარსა   ყმა   ვინმე   კეკლუცი,   ტან
ნაკვთიანი,
  5435   შემოდგა   კარსა   ყმა   ვინმე   კეკლუცი,   ტან - ნაკვთიანი,
5538   შემოვლო   ახლოს,   შემოჰყვა   მონა   ხრმალ
დარაკიანი ;
  5436   შემოვლო   ახლოს,   შემოჰყვა   მონა   ხრმალ - დარაკიანი ,
5539   დაჰკრთა,   რა   ნახა   ავთანდილ :   ჰგავსო ,   თუ   გზაა   კლდიანი .   5437   დაჰკრთა,   რა   ნახა   ავთანდილ ,   ჰგავსო  
თუ   გზაა   კლდიანი
.
5540     5438  
5541   ფატმან რა  ნახა, შეში ნდა, ძრწის  და მიეცა  ძრწოლასა. LF   5439   ფატმან რა  ნახა, შეში ნდა, ძრწის  და მიეცა  ძრწოლასა. LF
5542   მან გაკვირ ვებით უჭვრ იტა მათსა  ლაღობა-წოლ ასა;   5440   მან გაკვირ ვებით უჭვრ იტა მათსა  ლაღობა-წოლ ასა;
5543   უთხრა:   „არ   გიშლი,   დიაცო,   ფერთა   მი   და   მო   კრთოლასა ,   5441   უთხრა:   „არ   გიშლი,   დიაცო,   ფერთა   მი   და   მო   კრთოლასა .
5544   გამითენდებ ის, განანე ბ მაგა მოყ მისა ყოლას ა!   5442   გამითენდებ ის, განანე ბ მაგა მოყ მისა ყოლას ა!
5545     5443  
5546  
გამკიცხე,   ბოზო   დიაცო,   და   დამდევ   გასათრეველ ად,
  5444   გამკიცხე,   ბოზო   დიაცო,   და   დამდევ   გასათრეველ ად,
5547   მაგრა სცნო ბ ხვალე პა სუხსა მაგა  საქმისა მ ზღვეველად:   5445   მაგრა სცნო ბ ხვალე პა სუხსა მაგა  საქმისა მ ზღვეველად:
5548   ვარ შენთა  შვილთა შენ ითა კბილით ა დამაჭმევ ელად,   5446   ვარ შენთა  შვილთა შენ ითა კბილით ა დამაჭმევ ელად,
5549   დავშალო, წ ვერთა ფუ მ იყავ, ხელი ღა ვრბოდე  მე ველად!“   5447   დავშალო, წ ვერთა ფუ მ იყავ, ხელი ღა ვრბოდე  მე ველად!“
5550     5448  
5551   ესე   თქვა   და   კაცმან   წვერთა   მოიზიდნა,   გავლნა   კარნი ;   5449   ესე   თქვა   და   კაცმან   წვერთა   მოიზიდნა,   გავლნა   კარნი ,
5552   ფატმან   შექმნა   თავ
  ცემა,   ღაწვნი   ესხნეს   ნახოკარნი ,
  5450   ფატმან   შექმნა   თავ  
ცემა,   ღაწვნი   ესხნეს   ნახოკარნი ;
5553   ცრემლთა  
მისთა   შეეყ არ ნეს ,   წყაროს ებრ   ისმნეს   წკარნი;
  5451   ცრემლთა ,   მისთა   მონაღვ არ თა ,   წყაროს
ებრ   ისმნეს   წკარნი;
5554   თქვა: „დამ ქოლეთ, მოდ ით, ქვითა,  მომადეგით  მომაკარნი !“   5452   თქვა: „დამ ქოლეთ, მოდ ით, ქვითა,  მომადეგით  მომაკარნი !“
5555     5453  
5556   მოსთქვამს:   „მოვკალ,   ჰა ჲჰაჲ ,   ქმარი,   ამოვ წყვიდენ   წვრილნი   შვილნი,   5454   მოსთქვამს:   „მოვკალ,   ჰა ,   ქმარი,   ამოვ
წყვიდენ   წვრილნი   შვილნი,
5557   იავარ
ვყავ   საქონელი,   უსახონი   თვალნი   თლილნი,
  5455   იავარ - ვყავ   საქონელი,   უსახონი   თვალნი   თლილნი,
5558   გავეყარე   საყვარელთა ,   ვა ,   გამზრდელნი ,   ვა ჲ,   გაზრდილნი!   5456   გავეყარე   საყვარელთა ,   ვა
,   გამზრდელნი ,   ვა  
გაზრდილნი!
5559   ბოლოდ   ვექმენ   სა   ჩემსა,   სიტყვანია   ჩემნი   წბილნი“.   5457   ბოლოდ   ვექმენ   ხლ სა   ჩემსა,   სიტყვანია   ჩემნი   წბილნი“.
5560     5458  
5561   ამას ყველა სა ავთანდი ლ ისმენდა  გაცბუნვებუ ლი;   5459   ამას ყველა სა ავთანდი ლ ისმენდა  გაცბუნვებუ ლი;
5562   უბრძანა: „ რა გჭირს,  რას იტყვი,  რასთვის ხ არ აგრე ვე ბული?   5460   უბრძანა: „ რა გჭირს,  რას იტყვი,  რასთვის ხ არ აგრე ვე ბული?
5563   რას დაგექა და იგი ყმა , რა ნახა  შენგან კლე ბული?   5461   რას დაგექა და იგი ყმა , რა ნახა  შენგან კლე ბული?
5564   დადუმდი, მ ითხარ, ვინ  იყო ანუ რ ად საქმედ  რებული?“   5462   დადუმდი, მ ითხარ, ვინ  იყო ანუ რ ად საქმედ  რებული?“
5565     5463  
5566   დიაცმან უთ ხრა: „ჰე,  ლომო, ხელი  ვარ ცრემლ თა დენითა,   5464   დიაცმან უთ ხრა: „ჰე,  ლომო, ხელი  ვარ ცრემლ თა დენითა,
5567   ნურას ნუ მ კითხავ ამბ ავსა, ვერც ა რას გითხ რობ ენითა;   5465   ნურას ნუ მ კითხავ ამბ ავსა, ვერც ა რას გითხ რობ ენითა;
5568   დავხოცენ შ ვილნი ხელი თა, მით ვა რ აღარას ლ ხენითა.   5466   დავხოცენ შ ვილნი ხელი თა, მით ვა რ აღარას ლ ხენითა.
5569   თავი მოვიკ ალ უთმინოდ  სიყვარული თა შენითა.   5467   თავი მოვიკ ალ უთმინოდ  სიყვარული თა შენითა.
5570     5468  
5571  
ესეგვარი   დია   მიხვდეს   სიტყვა
მცთარსა,   ენა
მეტსა,
  5469   ესეგვარი   დია   მიხვდეს   სიტყვა - მცთარსა,   ენა - მეტსა,
5572   ხვაშიად თა   ვერმმალავს ა,   უჭკუოსა,   შმაგსა,   რეტსა;   5470   ხვაშიად ის   ვერ   მმალავსა,   უჭკუოსა,   შმაგსა,   რეტსა;
5573   ვაგლახითა  მეწიენით,  გეტყვი ყოვ ლსა ჩემსა  მჭვრეტსა, LF   5471   ვაგლახითა  მეწიენით,  გეტყვი ყოვ ლსა ჩემსა  მჭვრეტსა, LF
5574   მკურნალმან ცა ვერა ჰკ ურნოს თავი სისა სისხლ ის მხვრეტს ა.   5472   მკურნალმან ცა ვერა ჰკ ურნოს თავი სისა სისხლ ის მხვრეტს ა.
5575     5473  
5576  
ორისაგან   ერთი   ქმენით,   ამის   მეტსა   ნურას   ლამით:
  5474   ორისაგან   ერთი   ქმენით,   ამის   მეტსა   ნურას   ლამით:
5577   მო-ვითა-ჰკ ლავ იმა კა ცსა, წადი,  მოკალ მალ ვით ღამით,   5475   მო-ვითა-ჰკ ლავ იმა კა ცსა, წადი,  მოკალ მალ ვით ღამით,
5578   მე და სრულ ად სახლი ჩ ემი დახოცა სა დაგვხსე ნ ამით!   5476   მე და სრულ ად სახლი ჩ ემი დახოცა სა დაგვხსე ნ ამით!
5579   მოხვალ,   გითხრობ   ყველაკასა,   მო-ვით
-გითხრა   ცრემლთა   ლამით.
  5477   მოხვალ,   გითხრობ   ყველაკასა,   მო-ვით -გითხრა   ცრემლთა   ლამით.
5580     5478  
5581  
თვარა   ღამითვე   ტვირთები   შენი   წაიღე   ვირითა,
  5479   თვარა   ღამითვე   ტვირთები   შენი   წაიღე   ვირითა,
5582   დააგდე   ჩემი   მიდამო,   სრულად   მიკრიფე,   მი-
რითა ,
  5480   დააგდე   ჩემი   მიდამო,   სრულად   მიკრიფე,   მი- ,   რითა .
5583   ვეჭვ, რომე  ჩემთა ცოდ ვათა შენცა  აგავსონ ჭ ირითა,   5481   ვეჭვ, რომე  ჩემთა ცოდ ვათა შენცა  აგავსონ ჭ ირითა,
5584   თუ დარბაზს  მივა იგი  ყმა, შვილთ ა დამაჭმევ ს პირითა“.   5482   თუ დარბაზს  მივა იგი  ყმა, შვილთ ა დამაჭმევ ს პირითა“.
5585     5483  
5586   რა   ესე   ესმა   ავთანდილს   ლაღსა,   ბუნება
ზიარსა,
  5484   რა   ესე   ესმა   ავთანდილს   ლაღსა,   ბუნება - ზიარსა,
5587   გა   და   ლახტი   აიღო,   რა   ტურფა   რამე   მხნე   არსა!   5485   გა   და   ლახტი   აიღო,   რა   ტურფა   რამე   მხნე   არსა!
5588   ამა   საქმ სა   ვერ
ცნობა,     თქვა,     ჩემი   სიძუნ   არსა“.
  5486   ამა   საქმ სა   ვერ - ცნობა,     თქვა,     ჩემი   სიძუნ   არსა“.
5589   ნუ   ეჭვ   სულ
დგმულსა  
მისებრსა,   სხვა   არცა   მისებრი   არსა!
  5487   ნუ   ეჭვ   სულ - დგმულსა ,   მისებრსა,   სხვა   არცა   მისებრი   არსა!
5590     5488  
5591   ფატმანს უთ ხრა: „კაცი  მომეც მას წავლელად,  წინამძღვარ ად,   5489   ფატმანს უთ ხრა: „კაცი  მომეც მას წავლელად,  წინამძღვარ ად,
5592   გზასა მართ ლად წამიყვ ანოს, თვარ ა მეშვლად  მინდა არად ;   5490   გზასა მართ ლად წამიყვ ანოს, თვარ ა მეშვლად  მინდა არად ;
5593   იმა  
კაცსა   ვერა   ვხედავ   მეომ რად  
ჩემად   დარად,
  5491   იმა   კაცსა   ვერა   ვხედავ   მეომ
რად   და   ჩემად   დარად,
5594   რაცა  
უყო,   მოგახსენებ ,   მომიცადე,   იყავ   წყნარად“.
  5492   რაცა   უყო,   მოგახსენებ ,   მომიცადე,   იყავ   წყნარად“.
5595     5493  
5596   მას მისცა  მონა დიაცმ ან წინამძღ ვრად, წა-ც ა-მყვანელა დ,   5494   მას მისცა  მონა დიაცმ ან წინამძღ ვრად, წა-ც ა-მყვანელა დ,
5597   კვლავე   შე ჰყივლა:   ვინათგან   ცეცხლი   აწ   ცხელია  
ნელად,
  5495   კვლავე   მი ჰყივლა: ვინათგან   ცეცხლი  
ცხელია   აწ   ნელად,
5598   თუ მო-ვითა -ჰკლა იგი  ყმა ჩემად  გულისა მფხ ანელად,   5496   თუ მო-ვითა -ჰკლა იგი  ყმა ჩემად  გულისა მფხ ანელად,
5599   ბეჭედი ჩემ ი აცვია, მ ას გვედრებ  მოსატანელ ად“.   5497   ბეჭედი ჩემ ი აცვია, მ ას გვედრებ  მოსატანელ ად“.
5600     5498  
5601   ავთანდილ გ ავლო ქალაქ ი მით უებრ ოთა ტანითა ;   5499   ავთანდილ გ ავლო ქალაქ ი მით უებრ ოთა ტანითა ;
5602   ზღვის პირს ა სახლი ნა გები დგა ქ ვითა წითელ -მწვანითა,   5500   ზღვის პირს ა სახლი ნა გები დგა ქ ვითა წითელ -მწვანითა,
5603   ქვეშეთკე   სრითა   ტურფითა,   კვლა   ზედათ   ბანის
ბანითა,
  5501   ქვეშეთკე  
სრითა   ტურფითა,   კვლა   ზედათ   ბანის - ბანითა,
5604   დიდროვანით ,   ტურფითა,   მრავლითა ,   თანის
თანითა.
  5502   დიდროვანით  
ტურფითა,   მრავლითა  
თანის - თანითა.
5605     5503  
5606   მუნ   მიჰყავს   პირ
მზე   ავთანდილ   მას,   მისსა   წინამძღომე ლსა;
  5504   მუნ   მიჰყავს   პირ - მზე   ავთანდილ   მას,   მისსა   წინამძღომე ლსა;
5607   ხმა
მდაბლად   ჰკადრებს:   „ისია   სრა   მისი,   ეძებ   რომელსა“.
  5505   ხმა - მდაბლად   ჰკადრებს:   „ისია   სრა   მისი,   ეძებ   რომელსა“.
5608   უჩვენებს,  ეტყვის: „ხ ედაო ბანსა  ზე და ქვე  მდგომელსა ?   5506   უჩვენებს,  ეტყვის: „ხ ედაო ბანსა  ზე და ქვე  მდგომელსა ?
5609   იქი წევს ძ ილად, იცოდ ი, ანუ ქვე  ჰპოვებ მჯ დომელსა“. LF   5507   იქი წევს ძ ილად, იცოდ ი, ანუ ქვე  ჰპოვებ მჯ დომელსა“. LF
5610     5508  
5611   კარსა წინა  დარაჯანი  ორნი უწვეს  მას, გლახ , ყმასა.   5509   კარსა წინა  დარაჯანი  ორნი უწვეს  მას, გლახ , ყმასა.
5612   ყმა გავიდა , გაეპარა,  დააგდებდე ს ვირე ხმა სა,   5510   ყმა გავიდა , გაეპარა,  დააგდებდე ს ვირე ხმა სა,
5613  
ითო   ხელი   ყელსა   მიჰყო,   მუნვე   მისცა   სულთა   ხდასა,
  5511   ითო   ხელი   ყელსა   მიჰყო,   მუნვე   მისცა   სულთა   ხდასა,
5614   თავი თავსა  შეუტაკა,  გაურია ტვი ნი თმასა. LF   5512   თავი თავსა  შეუტაკა,  გაურია ტვი ნი თმასა. LF
5615     5513  
5616   იგი ყმა სა წოლს მარტო  წვა გულით ა ჯავრიანი თა;   5514   იგი ყმა სა წოლს მარტო  წვა გულით ა ჯავრიანი თა;
5617   ხელ
სისხლიანი   ავთანდილ   შედგა   ტანითა   ჯანითა;
  5515   ხელ - სისხლიანი   ავთანდილ   შედგა   ტანითა   ჯანითა;
5618   ვე
ღა   აესწრა,   იდუმალ   მოკლა,   ვერცა   თუ   ვცანითა,
  5516   ვე ღა  
აესწრა,   იდუმალ   მოკლა,   ვერცა   თუ   ვცანითა,
5619   ხელი მოჰკი და, მიწასა  დაასკვნა,  დაკლა დან ითა.   5517   ხელი მოჰკი და, მიწასა  დაასკვნა,  დაკლა დან ითა.
5620     5518  
5621   მჭვრეტელთა  მზე და მე ბრძოლთა მხ ეცი და ვით ა ზარია.   5519   მჭვრეტელთა  მზე და მე ბრძოლთა მხ ეცი და ვით ა ზარია.
5622   ბეჭდითურთ  თითი მოჰკვ ეთა, ქვესკ ნელს მიწათ ა გარია,   5520   ბეჭდითურთ  თითი მოჰკვ ეთა, ქვესკ ნელს მიწათ ა გარია,
5623   ზღვ ათ აკენ   სარკმლით   გასტყორცა,   ზღვისა   ქვიშათა   დარია,   5521   ზღვ ის აკენ   სარკმლით   გასტყორცა,   ზღვისა   ქვიშათა   დარია,
5624   მისთვის არ ცაღა სამარ ე, არცა სა თხარად ბარ ია.   5522   მისთვის არ ცაღა სამარ ე, არცა სა თხარად ბარ ია.
5625     5523  
5626   ხმა მათისა  დახოცისა  არ გაისმა  არსით არა.   5524   ხმა მათისა  დახოცისა  არ გაისმა  არსით არა.
5627   წამოვიდა ვ არდი ტკბილ ი, რასამცა  ვით გაემწ არა!   5525   წამოვიდა ვ არდი ტკბილ ი, რასამცა  ვით გაემწ არა!
5628   ესე   მიკვირს,   სისხლი   თი   ასრე   ვითა   მოიპარა!   5526   ესე   მიკვირს,   სისხლი   თი   ასრე   ვითა   მოიპარა!
5629   რომე   ღან   წამოევლო,   გზა   იგივე   წაიარა.   5527   რომე   პირვ   წამოევლო,   გზა   იგივე   წაიარა.
5630     5528  
5631  
რა   ფატმანისსა   შევიდა   ლომი,   მზე,   მოყმე   წყლიანი,
  5529   რა   ფატმანისსა   შევიდა   ლომი,   მზე,   მოყმე   წყლიანი,
5632   უბრძანა: „ მოვკალ, მა ნ ყმამან დ ღე ვეღარ ნ ახოს მზიან ი,   5530   უბრძანა: „ მოვკალ, მა ნ ყმამან დ ღე ვეღარ ნ ახოს მზიან ი,
5633   თვით მონა  შენი მოწმა დ მყავს, ფ იცი აფიცე  ღმრთიანი, LF   5531   თვით მონა  შენი მოწმა დ მყავს, ფ იცი აფიცე  ღმრთიანი, LF
5634   აჰა თითი დ ა ბეჭედი,  და დანა მა ქვს სისხლი ანი.   5532   აჰა თითი დ ა ბეჭედი,  და დანა მა ქვს სისხლი ანი.
5635     5533  
5636  
აწ   მითხარ,   თუ:   რას   იტყოდი,   რას   გაშმაგდი   ისრე   რეტად?
  5534   აწ   მითხარ,   თუ:   რას   იტყოდი,   რას   გაშმაგდი   ისრე   რეტად?
5637   რას   გექადდა   ისი   კაცი?   მესწრაფები   მეტის
მეტად“.
  5535   რას   გექადდა   ისი   კაცი?   მესწრაფები   მეტის - მეტად“.
5638   ფატმან   ფერხთა   მოეხვია:   „არ  
ღირს   ვარო   პირსა   ჭვრეტად,
  5536   ფატმან   ფერხთა   მოეხვია:   „არ   ღირს   ვარო   პირსა   ჭვრეტად,
5639   გამიმრთელდ ა გული წყლ ული, აწყა  დავჯე ცეცხ ლთა შრეტად .   5537   გამიმრთელდ ა გული წყლ ული, აწყა  დავჯე ცეცხ ლთა შრეტად .
5640     5538  
5641  
მე   და   უსენი   შვილითურთ   აწ   ახლად   დავიბადენი თ;
  5539   მე   და   უსენი   შვილითურთ   აწ   ახლად   დავიბადენი თ;
5642   ლომო, ქება ნი შენნიმც ა ჩვენ ვით ა ვადიადენ ით!   5540   ლომო, ქება ნი შენნიმც ა ჩვენ ვით ა ვადიადენ ით!
5643   ვინათგან   სისხლთა   იმისთა   დაღვრ ევ  
დავიქადენი თ,
  5541   ვინათგან   სისხლთა   იმისთა   დაღვრ
ვე   დავიქადენი თ,
5644   თავითგან გ ითხრობ ყვე ლასა, თქვე ნ სმენად დ აემზადენით “.   5542   თავითგან გ ითხრობ ყვე ლასა, თქვე ნ სმენად დ აემზადენით “.
5645   აქა   ფატმანისაგ ან   ნესტან-დარ ეჯანის   ამბ ის   მბობა   5543   აქა   ფატმანისაგ ან   ნესტან-დარ ეჯანის   ამბ
ის   მბობა
5646     5544   ამა   ქალაქსა   წესია,   დღესა   მას   ნავროზობას ,
5647   ამა   ქალაქსა   წესია,   დღესა   მას   ნავროზობას
       
5648   არცა ვინ ვ აჭრობს ვაჭ არი, არცა  ვინ წავა გ ზობასა;   5545   არცა ვინ ვ აჭრობს ვაჭ არი, არცა  ვინ წავა გ ზობასა;
5649  
ველ ნი   სწორად   დავიწყებთ   კაზმასა,   ლამაზობასა ,
  5546   ველ
ნი   სწორად   დავიწყებთ   კაზმასა,   ლამაზობასა ,
5650   დიდსა შეიქ მან მეფენი  პურობა-და რბაზობასა.   5547   დიდსა შეიქ მან მეფენი  პურობა-და რბაზობასა.
5651     5548  
5652  
ჩვენ,   დიდ
ვაჭართა ,   ზედა
გვაც   დარბაზს   მიღება   ძღვენისა,
  5549   ჩვენ,   დიდ - ვაჭართა  
ზედა - გვაც   დარბაზს   მიღება   ძღვენისა,
5653   მათ საბოძვ რისა ბოძებ ა მართებს  მსგავსისა  ჩვენისა;   5550   მათ საბოძვ რისა ბოძებ ა მართებს  მსგავსისა  ჩვენისა;
5654   ათ დღემდის  ისმის ყოვ ელგნით ხმა  წინწილისა , ებნისა, LF   5551   ათ დღემდის  ისმის ყოვ ელგნით ხმა  წინწილისა , ებნისა, LF
5655   მოედანს მღ ერა, ბურთო ბა, დგრიალ ი ცხენთა დ გენისა.   5552   მოედანს მღ ერა, ბურთო ბა, დგრიალ ი ცხენთა დ გენისა.
5656     5553  
5657  
ქმარი   ჩემი   დიდ
ვაჭართა   წაუძღვების ,   უსენ,   წინა,
  5554   ქმარი   ჩემი   დიდ - ვაჭართა   წაუძღვების ,   უსენ,   წინა,
5658   მათთა ცოლთ ა მე წავას ხამ, მაწვე ველი არად  მინა;   5555   მათთა ცოლთ ა მე წავას ხამ, მაწვე ველი არად  მინა;
5659   დედოფალსა   ძღვენსა  
უძღვნით ,   მდიდარი   თუ   გლახა   ვინ-ა,
  5556   დედოფალსა   ძღვენსა   უძღვნით ;   მდიდარი   თუ   გლახა   ვინ-ა,
5660   დარბაზს ამ ოდ გავიხარ ებთ, მხიარ ულნი მოვალ თ შინა.   5557   დარბაზს ამ ოდ გავიხარ ებთ, მხიარ ულნი მოვალ თ შინა.
5661     5558  
5662  
დღე   მოვიდა   ნავროზობა,   დედოფალსა   ძღვენი   ვსძღვენით;
  5559   დღე   მოვიდა   ნავროზობა,   დედოფალსა   ძღვენი   ვსძღვენით;
5663   ჩვენ მივარ თვით, მათ  გვიბოძეს,  ავავსენით,  ავივსენით ;   5560   ჩვენ მივარ თვით, მათ  გვიბოძეს,  ავავსენით,  ავივსენით ;
5664   ჟამიერად მ ხიარულნი წ ამოვედით ნ ებით ჩვენი თ,   5561   ჟამიერად მ ხიარულნი წ ამოვედით ნ ებით ჩვენი თ,
5665   კვლა დავსხ ედით გახარ ებად, უნებ ურნი არ ვი ყვენით.   5562   კვლა დავსხ ედით გახარ ებად, უნებ ურნი არ ვი ყვენით.
5666     5563  
5667  
ბაღსა   შიგან   თამაშობად   საღამოსა   გავე   ჟამსა,
  5564   ბაღსა   შიგან   თამაშობად   საღამოსა   გავე   ჟამსა,
5668   გავიტანე   ხათუნები,     მათი   ჭმევა   ჩემგან   ხამსა ,     5565   გავიტანე   ხათუნები,     მათი   ჭმევა   ჩემგან   ხამსა ;  
5669   მომყვებოდე ს მომღერალ ნი, იტყოდი ან ტკბილსა  ხმასა,   5566   მომყვებოდე ს მომღერალ ნი, იტყოდი ან ტკბილსა  ხმასა,
5670   ვიმღერდი დ ა ვყმაწვილ ობდი, ვიცვ ალებდი რიდ ე-თმასა.   5567   ვიმღერდი დ ა ვყმაწვილ ობდი, ვიცვ ალებდი რიდ ე-თმასა.
5671     5568  
5672  
იქ   ბაღსა   შიგან   ტურფანი   სახლნი,   ნატიფად   გებულნი,
  5569   იქ   ბაღსა   შიგან   ტურფანი   სახლნი,   ნატიფად   გებულნი,
5673   მაღალნი, ყ ოვლგნით მხ ედველნი, ზ ღვას ზედა  წაკიდებულნ ი,   5570   მაღალნი, ყ ოვლგნით მხ ედველნი, ზ ღვას ზედა  წაკიდებულნ ი,
5674   მუნ   შევიტანენ   ხათუნნი  
იგი ,   ჩემთანა   ხლებულნი,
  5571   მუნ   შევიტანენ   ხათუნნი ,   იგი  
ჩემთანა   ხლებულნი,
5675   კვლა დავიდ ევით ნადიმ ი, დავსხედ ით ამოდ შვ ებულნი.   5572   კვლა დავიდ ევით ნადიმ ი, დავსხედ ით ამოდ შვ ებულნი.
5676     5573  
5677  
ვაჭრის   ცოლთა   მხიარულმან  
უმასპინძლე   ამოდ,   დურად;
  5574   ვაჭრის   ცოლთა   მხიარულმან   უმასპინძლე   ამოდ,   დურად;
5678   სმასა   ზედა   უმიზეზოდ   გავხე   რა
მე   უგემურად,
  5575   სმასა   ზედა   უმიზეზოდ   გავხე   რა მე   უგემურად,
5679   რა შემატყვ ეს, გაიყარ ა, სხდომილ  იყო რაცა  პურად,   5576   რა შემატყვ ეს, გაიყარ ა, სხდომილ  იყო რაცა  პურად,
5680   მარტო დავრ ჩი, სევდა  რამე შემომ ექცა გულსა  მურად.   5577   მარტო დავრ ჩი, სევდა  რამე შემომ ექცა გულსა  მურად.
5681     5578  
5682  
უკმოვახვენ   სარკმელნი   და   შევაქციე   პირი   გზასა,
  5579   უკმოვახვენ   სარკმელნი   და   შევაქციე   პირი   გზასა,
5683   ვიხედვიდი,  ვიქარვებდ ი კაეშნისა  ჩემგან ზრ დასა;   5580   ვიხედვიდი,  ვიქარვებდ ი კაეშნისა  ჩემგან ზრ დასა;
5684   შორს ამიჩნ და ცოტა რა მე, მოცურვ იდა შიგან  ზღვასა,   5581   შორს ამიჩნ და ცოტა რა მე, მოცურვ იდა შიგან  ზღვასა,
5685   მფრინველად   ვთქვი  
ანუ   მხეცად,   სხვას   ვამსგავსე   მემცა   რასა!
  5582   მფრინველად   ვთქვი ,   ანუ   მხეცად,   სხვას   ვამსგავსე   მემცა   რასა!
5686     5583  
5687  
მაშორვიდა,   ვერად   ვიცან;   მომეახლა,   იყო   ნავი;
  5584   მაშორვიდა,   ვერად   ვიცან;   მომეახლა,   იყო   ნავი;
5688   ორთა კაცთა , ტანად შა ვთა, თვით  პირიცა ედგ ა შავი;   5585   ორთა კაცთა , ტანად შა ვთა, თვით  პირიცა ედგ ა შავი;
5689   იქით-აქათ  მოსდგომოდე ს, ახლოს უ ჩნდა ოდენ  თავი,   5586   იქით-აქათ  მოსდგომოდე ს, ახლოს უ ჩნდა ოდენ  თავი,
5690   გამოვიდეს,  გამიკვირდ ა იგი უცხო  სანახავი.   5587   გამოვიდეს,  გამიკვირდ ა იგი უცხო  სანახავი.
5691     5588  
5692  
გამოზიდეს   იგი   ნავი,   გამოიღეს   ბაღსა   წინა,
  5589   გამოზიდეს   იგი   ნავი,   გამოიღეს   ბაღსა   წინა,
5693   მიიხედნეს,   მოიხედნეს,   ვინ   გვიჭვრეტსო ,   სადა  
ვინ-ა ,
  5590   მიიხედნეს,   მოიხედნეს,   ვინ   გვიჭვრეტსო ,   სადა ,   ვინ-ა ;
5694   ვერა   ნახეს   სულიერი,   ვერცა   რამან   შეაშინა ;   5591   ვერა   ნახეს   სულიერი,   ვერცა   რამან   შეაშინა ,
5695   მე   იდუმალ   ვიხედვიდი,   სულ
ღებული   ვიყავ   შინა.
  5592   მე   იდუმალ   ვიხედვიდი,   სულ - ღებული   ვიყავ   შინა.
5696     5593  
5697  
მით   ნავიდაღმა   მათ   რომე   გარდმოსვეს   კიდობანითა ,
  5594   მით   ნავიდაღმა   მათ   რომე   გარდმოსვეს   კიდობანითა ,
5698   ხადეს,   ქალი   გარდმოხდა   უცხოთა   რა მე   ტანითა,   5595  
ხადეს,   ქალი   გარდმოხდა   უცხოთა   რა
მე   ტანითა,
5699   თავსა რიდი თა შავითა,  ქვეშეთ მო სილი მწვან ითა,   5596   თავსა რიდი თა შავითა,  ქვეშეთ მო სილი მწვან ითა,
5700   მზესა სიტუ რფედ ეყოფი ს, იყოს მი სითა გვანი თა.   5597   მზესა სიტუ რფედ ეყოფი ს, იყოს მი სითა გვანი თა.
5701     5598  
5702  
რა   მობრუნდა   ქალი   ჩემკენ,   შემოადგეს   სხივნი   კლდესა,
  5599   რა   მობრუნდა   ქალი   ჩემკენ,   შემოადგეს   სხივნი   კლდესა,
5703   ღაწვთა   მისთა   ელვარება   ელვარებდა   ხმელთა  
ზესა;
  5600   ღაწვთა   მისთა   ელვარება   ელვარებდა   ხმელთა   და   ზესა;
5704   დავიწუხენ  თვალნი, ყო ლა ვერ შევ ადგენ, ვით ა მზესა,   5601   დავიწუხენ  თვალნი, ყო ლა ვერ შევ ადგენ, ვით ა მზესა,
5705   უკმოვიხაშ   კარი,   ჩემგან  
მათი   ჭვრეტა   ვერა   ცნესა.
  5602   უკმოვიხაშ   კარი,   ჩემგან ,   მათი   ჭვრეტა   ვერა   ცნესა.
5706     5603  
5707  
მოვიხმენ   ოთხნი   მონანი ,   ჩემსა   წინაშე   მდგომელნი,
  5604   მოვიხმენ   ოთხნი   მონანი .   ჩემსა   წინაშე   მდგომელნი,
5708  
უჩვენე:   «ხედავთ,   ინდოთა   ტყვედ  
ყვანან   შუქნი   რომელნი?
  5605   უჩვენე:   «ხედავთ,   ინდოთა   ტყვედ   ყვანან   შუქნი   რომელნი?
5709   ჩაეპარენით ,   ჩაედით  
წყნარად,   ნუ   ჩქარად   მხლტომელნი ,
  5606   ჩაეპარენით ,   ჩაედით ,   წყნარად,   ნუ   ჩქარად   მხლტომელნი
5710   მოგყიდონ,   ფასი   მიეცით,   საცა   იყვნენ   მნდომელნი.   5607   მოგყიდონ,   ფასი   მიეცით,   საცა   იყვნენ   მნდომელნი.
5711     5608  
5712  
თუ   არ   მოგცენ,   ნუღა   მისცემთ,   წაჰგვარეთ   და   დახოცენით,
  5609   « თუ   არ   მოგცენ,   ნუღა  
მისცემთ,   წაჰგვარეთ   და   დახოცენით,
5713   მოიყვანეთ   ისი   მთვარე,   ქმენით   კარგად,   ეცადენით   5610   მოიყვანეთ   ისი   მთვარე,   ქმენით   კარგად,   ეცადენით .“
5714   ჩემნი ყმან ი ზედადაღმ ა ჩაეპარნე ს, ვითა ფრ ენით,   5611   ჩემნი ყმან ი ზედადაღმ ა ჩაეპარნე ს, ვითა ფრ ენით,
5715   დაევაჭრნეს , არ მოჰყი დეს, შავნი  ვნახენ მე ტად წყენით .   5612   დაევაჭრნეს , არ მოჰყი დეს, შავნი  ვნახენ მე ტად წყენით .
5716     5613  
5717  
მე   სარკმელთა   გარდავადეგ .   რა   შევიგენ,   არ   მოჰყიდეს,
  5614   მე   სარკმელთა   გარდავადეგ .   რა   შევიგენ,   არ   მოჰყიდეს,
5718   შე
უზახენ:   «დახოცენით !»,   დაიპყრნეს   და   თავსა   სჭრიდეს;
  5615   შე უზახენ:   «დახოცენით !»,   დაიპყრნეს   და   თავსა   სჭრიდეს;
5719   იგი ზღვასა  შეასრივნე ს, შემოადგ ეს ქალსა,  სცვიდეს;   5616   იგი ზღვასა  შეასრივნე ს, შემოადგ ეს ქალსა,  სცვიდეს;
5720   ჩავეგებე,  გამოვჰგვარ ე, ზღვის პ ირს ხანსა  არ დაზმიდე ს.   5617   ჩავეგებე,  გამოვჰგვარ ე, ზღვის პ ირს ხანსა  არ დაზმიდე ს.
5721     5618  
5722  
რა   გიამბო   ქება   მისი,   რა   სიტურფე,   რა   ნაზობა!
  5619   რა   გიამბო   ქება   მისი,   რა   სიტურფე,   რა   ნაზობა!
5723   ვფიცავ,   რომე   იგი   მზეა,   არა  
მართებს   მზესა   მზობა!
  5620   ვფიცავ,   რომე   იგი   მზეა,   არა   მართებს   მზესა   მზობა!
5724   ვინ გაიცდი ს შუქთა მი სთა, ვინმც ა ვით ქმნა  ნახაზობა!   5621   ვინ გაიცდი ს შუქთა მი სთა, ვინმც ა ვით ქმნა  ნახაზობა!
5725   მე   თუ   დამწვავს,   აჰა ,   მზა   ვარ,  
ღა   უნდა   ამას   მზობა!“
  5622   მე   თუ   დამწვავს,   აჰა  
მზა   ვარ,   ღა  
უნდა   ამას   მზობა!“
5726     5623  
5727   ესე სიტყვა  დაასრულა,  ფატმან იკ რნა პირსა  ხელნი;   5624   ესე სიტყვა  დაასრულა,  ფატმან იკ რნა პირსა  ხელნი;
5728   ავთანდილსც ა აეტირნეს , გარდმოყა რნა ცრემლნ ი ცხელნი; LF   5625   ავთანდილსც ა აეტირნეს , გარდმოყა რნა ცრემლნ ი ცხელნი; LF
5729   ერთმანერთი  დაავიწყდა , მისთვის  გახდეს ვით ა ხელნი,   5626   ერთმანერთი  დაავიწყდა , მისთვის  გახდეს ვით ა ხელნი,
5730   ღვარმან, ზ ედათ მონად ენმან, გაა წყალნა ფიფ ქნი თხელნი .   5627   ღვარმან, ზ ედათ მონად ენმან, გაა წყალნა ფიფ ქნი თხელნი .
5731     5628  
5732   მოიტირეს,   ყმამან   უთხრა:   „ნუღარ   გასწყვედ,   გაასრულე !
  5629   მოიტირეს,   ყმამან   უთხრა:   „ნუღარ   გასწყვედ,   გაასრულე
.
5733   ფატმან იტყ ვის: „მივე გებე, გული  მისთვის ვ აერთგულე, LF   5630   ფატმან იტყ ვის: „მივე გებე, გული  მისთვის ვ აერთგულე, LF
5734   გარდ
უკოცნე   ყოვლი   ასო,   თავი   ამად   მოვაძულე,
  5631   გარდ უკოცნე   ყოვლი   ასო,   თავი   ამად   მოვაძულე,
5735   ზედა დავსვ ი ტახტსა ჩ ემსა, შევე კვეთე, გავ ესულე.   5632   ზედა დავსვ ი ტახტსა ჩ ემსა, შევე კვეთე, გავ ესულე.
5736     5633  
5737  
ვჰკადრე:   «მითხარ,   ვინ   ხარ,   მზეო,   ანუ   შვილი   ვისთა   ტომთა?
  5634   ვჰკადრე:   «მითხარ,   ვინ   ხარ,   მზეო,   ანუ   შვილი   ვისთა   ტომთა?
5738   იმა ზანგთა  სით მოჰყვ ანდი შენ,  პატრონი ცი სა ხომთა?»   5635   იმა ზანგთა  სით მოჰყვ ანდი შენ,  პატრონი ცი სა ხომთა?»
5739   მან პასუხი  არა მითხრ ა მე სიტყვ ათა ესეზომ თა,   5636   მან პასუხი  არა მითხრ ა მე სიტყვ ათა ესეზომ თა,
5740   ას
ნაკეცი   წყარო   ვნახე   ცრემლთა,   მისთა   მონაწთომთა .
  5637   ას - ნაკეცი   წყარო   ვნახე   ცრემლთა,   მისთა   მონაწთომთა .
5741     5638  
5742  
რა   მივაჭირვე   კითხვითა,   მეტითა   საუბარითა,
  5639   რა   მივაჭირვე   კითხვითა,   მეტითა   საუბარითა,
5743   გულ
ამოხვინჩვი   ატირდა   მით   რამე   ხმითა   წყნარითა;
  5640   გულ - ამოხვინჩვი   ატირდა   მით   რამე   ხმითა   წყნარითა;
5744   ბროლ-ლალსა  ღვარი ნარ გისთათ მოს დის გიშრის ა ღარითა; LF   5641   ბროლ-ლალსა  ღვარი ნარ გისთათ მოს დის გიშრის ა ღარითა; LF
5745   მისი მჭვრე ტელი დავიწ ვი, გავხე  გულითა მკვ დარითა.   5642   მისი მჭვრე ტელი დავიწ ვი, გავხე  გულითა მკვ დარითა.
5746     5643  
5747  
მითხრა:   «შენ   ჩემთვის,   დედაო,   ხარ   უმჯობესი   დედისა,
  5644   მითხრა:   «შენ   ჩემთვის,   დედაო,   ხარ   უმჯობესი   დედისა,
5748   რას აქნევ  ჩემსა ამბა ვსა, ზღაპა რი არის ყბ ედისა!   5645   რას აქნევ  ჩემსა ამბა ვსა, ზღაპა რი არის ყბ ედისა!
5749   ღარიბი ვინ მე, შემსწრ ობი ვარ უბ ედოსა ბედი სა;   5646   ღარიბი ვინ მე, შემსწრ ობი ვარ უბ ედოსა ბედი სა;
5750   თუ რაცა მკ ითხო, ძალი მცა გიგმია  არსთა მხე დისა!»   5647   თუ რაცა მკ ითხო, ძალი მცა გიგმია  არსთა მხე დისა!»
5751     5648  
5752  
ვთქვი:   «უჟამოდ   არ   წესია   მოყვანა   და   მზისა   ხმობა :
  5649   ვთქვი:   «უჟამოდ   არ   წესია   მოყვანა   და   მზისა   ხმობა ;
5753   მომყვანელი  გაშმაგდებ ის და წაუვ ა ერთობ ცნ ობა;   5650   მომყვანელი  გაშმაგდებ ის და წაუვ ა ერთობ ცნ ობა;
5754   ხმობა უნდა  ჟამიერად,  სააჯოსა ყ ოვლსა თხრო ბა.   5651   ხმობა უნდა  ჟამიერად,  სააჯოსა ყ ოვლსა თხრო ბა.
5755   რად არ ვიც ი ამა მზის ა საუბრისა  უჟამობა?»   5652   რად არ ვიც ი ამა მზის ა საუბრისა  უჟამობა?»
5756     5653  
5757  
ავიყვანე   იგი   პირ
მზე ,   ნაქები   და   ვერ   ვთქვი   უქი;
  5654   ავიყვანე   იგი   პირ - მზე  
ნაქები   და   ვერ   ვთქვი   უქი;
5758   სურვილმან  და მზემან  მისმან, ძლ ივ დავმალე  მისი შუქი ,   5655   სურვილმან  და მზემან  მისმან, ძლ ივ დავმალე  მისი შუქი ,
5759   ჩამოვჰბურე   მრავალ
კეცი   სტავრა   მძიმე,   არსუბუქი;
  5656   ჩამოვჰბურე   მრავალ - კეცი   სტავრა   მძიმე,   არ   სუბუქი;
5760   ცრემლსა სე ტყვს და ვა რდსა აზრობ ს, წამწამთ აგან მოქრი ს ბუქი.   5657   ცრემლსა სე ტყვს და ვა რდსა აზრობ ს, წამწამთ აგან მოქრი ს ბუქი.
5761     5658  
5762  
მოვიყვანე   შინა   ჩემსა   იგი   პირ
მზე   ტანით   ალვით,
  5659   მოვიყვანე   შინა   ჩემსა   იგი   პირ - მზე   ტანით   ალვით,
5763   მო
უკაზმე   სახლი   ერთი,   შიგან   დავსვი   მეტად   მალვით;
  5660   მო უკაზმე   სახლი   ერთი,   შიგან   დავსვი   მეტად   მალვით;
5764   არვის  
უთხარ   სულიერსა,   შევინახე   ფარვით,   კრძალვით,
  5661   არვის   უთხარ   სულიერსა,   შევინახე   ფარვით,   კრძალვით,
5765   ერთი   ზანგი   ვამსახურე ;   მე   შევიდი,   ვნახი   ხალვით.   5662   ერთი   ზანგი   ვამსახურე ,   მე   შევიდი,   ვნახი   ხალვით.
5766     5663  
5767  
ვით   გიამბო   საკვირველი   მე,   გლახ,   მისი   ყოფა-ქცევა .
  5664   ვით   გიამბო   საკვირველი   მე,   გლახ,   მისი   ყოფა-ქცევა ,
5768   დღე   და   ღამე   გაუწ
ვედლად   ტირილი   და   ცრემლთა   ფრქვევა!
  5665   დღე   და   ღამე   გაუწ ვედლად   ტირილი   და   ცრემლთა   ფრქვევა!
5769   შევეხვეწი:   «დადუმდიო» ,   წამ  
ერთ   ჰქონდის   ჩემი   თნევა.
  5666   შევეხვეწი:   «დადუმდიო» ,   წამ - ერთ   ჰქონდის   ჩემი   თნევა.
5770   აწ   უმისოდ   ვით   ცოცხალ   ვარ,   ჰა ჲჰაჲ   ჩემთვის,   ვაგლახ   მე,   ვა!   5667   აწ   უმისოდ   ვით   ცოცხალ   ვარ,   ჰა   ჩემთვის,   ვაგლახ   მე,   ვა!
5771     5668  
5772  
შინა   შევიდი,   მას   წინა   ედგის   ცრემლისა   გუბები,
  5669   შინა   შევიდი,   მას   წინა   ედგის   ცრემლისა   გუბები,
5773   შიგან სისხ ლისა მორევ სა ეყრდნის  გიშრისა შ უბები,   5670   შიგან სისხ ლისა მორევ სა ეყრდნის  გიშრისა შ უბები,
5774   მელნისა ტბ ათათ იღვრე ბის სავსე  სათისა რუბ ები,   5671   მელნისა ტბ ათათ იღვრე ბის სავსე  სათისა რუბ ები,
5775   შუა   ძოწსა   და   აყიყსა   სჭვ
  მარგალიტი   ტყუბები.
  5672   შუა   ძოწსა   და   აყიყსა   სჭვ
  მარგალიტი   ტყუბები.
5776     5673  
5777  
ჟამი   ვერ   ვპოვე   კითხვისა   ნიადაგ   ცრემლთა   ღვრისაგან,
  5674   ჟამი   ვერ   ვპოვე   კითხვისა   ნიადაგ   ცრემლთა   ღვრისაგან,
5778   თუმცა მეკი თხა: «ვინ  ხარ და ეგრ ე გასრული  – რისაგან? »   5675   თუმცა მეკი თხა: «ვინ  ხარ და ეგრ ე გასრული  – რისაგან? »
5779   მჩქეფრად ს ისხლისა ნა კადი მოსდი ს ალვისა ხ ისაგან,   5676   მჩქეფრად ს ისხლისა ნა კადი მოსდი ს ალვისა ხ ისაგან,
5780   მას ხორციე ლი რა გასძ ლებს სხვა,  კიდეგანი  ქვისაგან! LF   5677   მას ხორციე ლი რა გასძ ლებს სხვა,  კიდეგანი  ქვისაგან! LF
5781     5678  
5782  
არად   უნდის   საბურავი,   არცა   წოლა   საგებლითა,
  5679   არად   უნდის   საბურავი,   არცა   წოლა   საგებლითა,
5783   მიწყივ იყვ ის რიდითა  და მით ერთ ითა ყაბაჩი თა,   5680   მიწყივ იყვ ის რიდითა  და მით ერთ ითა ყაბაჩი თა,
5784   მკლავი მის ი სასთაულა დ მიიდვის  და მიწვის  მითა,   5681   მკლავი მის ი სასთაულა დ მიიდვის  და მიწვის  მითა,
5785   ძლივ ვაჭამ ი ცოტა რამ ე ათასითა  შეხვეწითა.   5682   ძლივ ვაჭამ ი ცოტა რამ ე ათასითა  შეხვეწითა.
5786     5683  
5787  
სხვა   გიამბო   საკვირველი   რიდისა   და   ყაბაჩისა;
  5684   სხვა   გიამბო   საკვირველი   რიდისა   და   ყაბაჩისა;
5788   ვარ მნახავ ი ყოვლისავ ე უცხოსა დ ა ძვირფასი სა,   5685   ვარ მნახავ ი ყოვლისავ ე უცხოსა დ ა ძვირფასი სა,
5789   მაგრა   მისი   არა   ვიცი,   ქმნილი   იყო   რაგვარ   რისა :   5686   მაგრა   მისი   არა   ვიცი,   ქმნილი   იყო   რაგვარ   რისა ,
5790   სილბო ჰქონ და ნაქსოვი სა და სიმტ კიცე – ნაჭ ედისა.   5687   სილბო ჰქონ და ნაქსოვი სა და სიმტ კიცე – ნაჭ ედისა.
5791     5688  
5792  
მან   ტურფამან   სახლსა   ჩემსა   ეგრე   დაყო   ხანი   დიდი;
  5689   მან   ტურფამან   სახლსა   ჩემსა   ეგრე   დაყო   ხანი   დიდი;
5793   ვერ   გავანდ  
ქმარსა   ჩემსა,   შესმენისა   მქონდა   რიდი;
  5690   ვერ   გავანდ
  ქმარსა   ჩემსა,   შესმენისა   მქონდა   რიდი;
5794   ვთქვი:   «თუ  
უთხრობ,   ვიცი,   დარბაზს   გამამჟღავნ ებს  
ისი   ფლიდი».
  5691   ვთქვი:   «თუ   უთხრობ,   ვიცი,   დარბაზს   გამამჟღავნ ებს , ისი   ფლიდი».
5795   ესე მეყო ს აგონებლად,  კვლა შევი დი, კვლა გ ავიდი.   5692   ესე მეყო ს აგონებლად,  კვლა შევი დი, კვლა გ ავიდი.
5796     5693  
5797  
ვთქვი:   «თუ   არ  
უთხრა,   რა  
უყო,   ჩემგან   რა   მოეგვარები ?
  5694   ვთქვი:   «თუ   არ   უთხრა,   რა   უყო,   ჩემგან   რა   მოეგვარები ,
5798   არცა რა ვი ცი, რა უნდ ა, რა ვისგ ან მოეხმარ ების;   5695   არცა რა ვი ცი, რა უნდ ა, რა ვისგ ან მოეხმარ ების;
5799   ქმარი რა მ იგრძნობს,  მო-ცა-მკლა ვს, ვეღარა  მომეფარებ ის;   5696   ქმარი რა მ იგრძნობს,  მო-ცა-მკლა ვს, ვეღარა  მომეფარებ ის;
5800   ვითა   დავმალო   ნათელი,   ვინ   მზესა   დაედარების
?!
  5697   ვითა   დავმალო   ნათელი,   ვინ   მზესა   დაედარების . ?!
5801     5698  
5802  
მე,   გლახ,   მარტომან   რა  
უყო,   მიმატებს   ცეცხლთა   დებასა!
  5699   მე,   გლახ,   მარტომან   რა   უყო,   მიმატებს   ცეცხლთა   დებასა!
5803   მო და გავა ნდო, ნუ შე ვალ უსენის  შეცოდებას ა;   5700   მო და გავა ნდო, ნუ შე ვალ უსენის  შეცოდებას ა;
5804   არ გამამჟღ ავნოს, ვაფ იცო, თუ მო მცემს იმედ ებასა,   5701   არ გამამჟღ ავნოს, ვაფ იცო, თუ მო მცემს იმედ ებასა,
5805   სულსა   ვერ   წასწყმედს,   ვერა   იქ
  ფიცისა   გაცუდებასა ».
  5702   სულსა   ვერ   წასწყმედს,   ვერა   იქ   ფიცისა   გაცუდებასა ».
5806     5703  
5807  
მივე   მარტო,   ქმარსა   ჩემსა   ველაღობე,   ველაციცე,
  5704   მივე   მარტო,   ქმარსა   ჩემსა   ველაღობე,   ველაციცე,
5808   მერმე  
უთხარ:   «გითხრობ   რასმე,   მაგრა   პირველ   შემომფიცე,
  5705   მერმე   უთხარ:   «გითხრობ   რასმე,   მაგრა   პირველ   შემომფიცე,
5809   არვის უთხრ ა სულიერსა , საფიცარი  მომეც მტკ იცე».   5706   არვის უთხრ ა სულიერსა , საფიცარი  მომეც მტკ იცე».
5810   ფიცი   ფიცა   საშინელი:   «თავიცაო   კლდეთა   ვიცე!
  5707   ფიცი   ფიცა   საშინელი:   «თავიცაო   კლდეთა   ვიცე! »
5811     5708  
5812  
რაცა   მითხრა,   სიკვდილამდ ის   არვის  
უთხრა   სულიერსა,
  5709   « რაცა   მითხრა,   სიკვდილამდ ის   არვის   უთხრა   სულიერსა,
5813   არა ბერსა,  არა ყმასა , მოყვარეს ა, არცა მტ ერსა».   5710   არა ბერსა,  არა ყმასა , მოყვარეს ა, არცა მტ ერსა».
5814   მერ  
უთხარ   ყველაკაი   უსენს,   კაცსა   ლმობიერსა:
  5711   მერ
  უთხარ   ყველაკაი   უსენს,   კაცსა   ლმობიერსა:
5815   «მოდი,   მომყევ  
აქა   სადმე,   მო,   გიჩვენებ   მზისა   ფერსა».
  5712   «მოდი,   მომყევ ,   აქა   სადმე,   მო,   გიჩვენებ   მზისა   ფერსა».
5816     5713  
5817  
ადგა,   ამყვა   და   წავედით,   შევვლენით   კარნი   სრისანი.
  5714   ადგა,   ამყვა   და   წავედით,   შევვლენით   კარნი   სრისანი.
5818   უსენ   გაჰკ
რდა  
გა-ცა-კრთა ,   რა   შუქნი   ნახნა   მზისანი;
  5715   უსენ   გაჰკ
რდა ,   გა-ცა-კრთა ,   რა   შუქნი   ნახნა   მზისანი;
5819   თქვა:   «რა   მიჩვენე,   რა   ვნახე,   რანია,   ნეტა
,   რისანი?!
  5716   თქვა:   «რა   მიჩვენე,   რა   ვნახე,   რანია,   ნეტა ,   რისანი?!
5820   თუ ხორციელ ი არისმცა,  თვალნიმცა  მრისხვენ  ღმრთისანი! »   5717   თუ ხორციელ ი არისმცა,  თვალნიმცა  მრისხვენ  ღმრთისანი! »
5821     5718  
5822  
ვთქვი,   თუ:   «არცა   რა   მე   ვიცი   ამისი   ხორციელობა ,
  5719   ვთქვი,   თუ:   «არცა   რა   მე   ვიცი   ამისი   ხორციელობა ,
5823   რაცა არ გი თხარ, მის  მეტი არა მ აქვს მეცნი ერობა;   5720   რაცა არ გი თხარ, მის  მეტი არა მ აქვს მეცნი ერობა;
5824   მე   და   შენ  
კითხოთ,   ვინ   არის,   ვისგან   სჭირს   ისი   ხელობა,
  5721   მე   და   შენ   კითხოთ,   ვინ   არის,   ვისგან   სჭირს   ისი   ხელობა,
5825   ნუთუ რა გვ ითხრას, ვე აჯნეთ, ქმნ ას დიდი ლმ ობიერობა».   5722   ნუთუ რა გვ ითხრას, ვე აჯნეთ, ქმნ ას დიდი ლმ ობიერობა».
5826     5723  
5827  
მივედით,   გვქონდა   ორთავე   კრძალვა   მისისა   კრძალისა;
  5724   მივედით,   გვქონდა   ორთავე   კრძალვა   მისისა   კრძალისა;
5828   ვჰკადრეთ,  თუ: «მზეო,  სახმილი გ ვედების შე ნგან ალისა ,   5725   ვჰკადრეთ,  თუ: «მზეო,  სახმილი გ ვედების შე ნგან ალისა ,
5829   გვითხარ,   რა   არის   წამალი   მთვარისა   შუქ
ნამკრთალის ა?
  5726   გვითხარ,   რა   არის   წამალი   მთვარისა   შუქ - ნამკრთალის ა?
5830   რას   შეუქმნიხ
  ზაფრანად   შენ,   ფერად   მსგავსი   ლალისა?»
  5727   რას   შეუქმნიხ   ზაფრანად   შენ,   ფერად   მსგავსი   ლალისა?»
5831     5728  
5832  
რაცა   ვჰკითხეთ,   არა   ვიცი,   ესმა  
ანუ   არ   ისმენდა:
  5729   რაცა   ვჰკითხეთ,   არა   ვიცი,   ესმა ,   ანუ   არ   ისმენდა:
5833   ვარდი ერთგ ან შეეწება , მარგალიტ სა არ აჩენ და;   5730   ვარდი ერთგ ან შეეწება , მარგალიტ სა არ აჩენ და;
5834   გველნი   მოშლით   მოეკეცნეს,   ბაღი   შეღმა   შე-რა-შენდ ;   5731   გველნი   მოშლით   მოეკეცნეს,   ბაღი   შეღმა   შე-რა-შენდ ,
5835   მზე ვეშაპს ა დაებნელა , ზედა რად მცა გაგვით ენდა!   5732   მზე ვეშაპს ა დაებნელა , ზედა რად მცა გაგვით ენდა!
5836     5733  
5837  
ვერა   დავჰყარეთ   პასუხი   ჩვენ   საუბრითა   ჩვენითა:
  5734   ვერა   დავჰყარეთ   პასუხი   ჩვენ   საუბრითა   ჩვენითა:
5838   ვეფხი-ავაზ   პირ
ქუშად   ზის,   წყრომა   ვერ  
უგრძენითა.
  5735   ვეფხი-ავაზ   პირ - ქუშად   ზის,   წყრომა   ვერ   უგრძენითა.
5839   კვლაცა ვაწ ყინეთ, ატი რდა მჩქეფრ ად ცრემლის ა დენითა, LF   5736   კვლაცა ვაწ ყინეთ, ატი რდა მჩქეფრ ად ცრემლის ა დენითა, LF
5840   «არა ,   ვიციო,   მიმიშვით!» ,   ეს   ოდენ   გვითხრა   ენითა.   5737   «არა  
ვიციო,   მიმიშვით!» ,   ეს   ოდენ   გვითხრა   ენითა.
5841     5738  
5842  
დავსხედით   და   მას   თანავე   ვიტირეთ   და   ცრემლი   ვლამეთ,
  5739   დავსხედით   და   მას   თანავე   ვიტირეთ   და   ცრემლი   ვლამეთ,
5843   რაცა გვეთქ ვა, შევინა ნეთ, სხვამ ცა რაღა შე ვიწამეთ!   5740   რაცა გვეთქ ვა, შევინა ნეთ, სხვამ ცა რაღა შე ვიწამეთ!
5844   ძლივ   აჯეთ   დადუმება,   დავადუმეთ,   დავაამეთ,   5741   ძლივ   აჯეთ   დადუმება,   დავადუმეთ,   დავაამეთ,
5845   ჩვენ მივარ თვით ხილი  რამე, მაგრ ა ვერა ვერ  ვაჭამეთ. LF   5742   ჩვენ მივარ თვით ხილი  რამე, მაგრ ა ვერა ვერ  ვაჭამეთ. LF
5846     5743  
5847  
უსენ   იტყვის:   «ბევრ
ათასნი   ჭირნი   ამან   ამიხოცნეს;
  5744   უსენ   იტყვის:   «ბევრ - ათასნი   ჭირნი   ამან   ამიხოცნეს;
5848   ესე ღაწვნი  მზისად ხმ ანან, კაცთ აგანმცა ვი თ იკოცნეს!   5745   ესე ღაწვნი  მზისად ხმ ანან, კაცთ აგანმცა ვი თ იკოცნეს!
5849   უმართლეა,   ვერ
მჭვრეტელმა   თუ   პატიჟნი   იასოცნეს,
  5746   უმართლეა,   ვერ - მჭვრეტელმა   თუ   პატიჟნი   იასოცნეს,
5850   მე თუ შვილ ნი მირჩევნ იან, ღმერთ მან იგი და მიხოცნეს!»   5747   მე თუ შვილ ნი მირჩევნ იან, ღმერთ მან იგი და მიხოცნეს!»
5851     5748  
5852  
მას  
უჭვრიტეთ   დიდი   ხანი,   წამოვედით   სულთქმით,   ახით.
  5749   მას   უჭვრიტეთ   დიდი   ხანი,   წამოვედით   სულთქმით,   ახით.
5853   შეყრა გვიჩ ნდის სიხარ ულად, გაყრ ა დიდად ვი ვაგლახით. LF   5750   შეყრა გვიჩ ნდის სიხარ ულად, გაყრ ა დიდად ვი ვაგლახით. LF
5854   ვაჭრობისა  საქმისაგან  მოვიცალით , იგი ვნახ ით,   5751   ვაჭრობისა  საქმისაგან  მოვიცალით , იგი ვნახ ით,
5855   გულნი ჩვენ ნი გაუშვებ ლად დაეტყვ ევნეს მისი თ მახით.   5752   გულნი ჩვენ ნი გაუშვებ ლად დაეტყვ ევნეს მისი თ მახით.
5856     5753  
5857  
რა   გა რდა ხდა   ხანი   რამე,   გამოვიდეს   ღამე-დღენი ,
  5754   რა   გა მო ხდა   ხანი   რამე,   გამოვიდეს   ღამე-დღენი ,
5858   უსენ მითხრ ა: «არ მინ ახავს ძოღა ნდითგან მე ფე ჩვენი. LF   5755   უსენ მითხრ ა: «არ მინ ახავს ძოღა ნდითგან მე ფე ჩვენი. LF
5859   მივაზირებ,   წავალ,   ვნახავ,  
უდარბაზო,  
უძღვნა   ძღვენი».
  5756   მივაზირებ,   წავალ,   ვნახავ,   უდარბაზო,   უძღვნა   ძღვენი».
5860   მოვახსენე:   «დია  
ღმერთო,   ბრძანებაა   ეგე   თქვენი!»
  5757   მოვახსენე:   «დია ,   ღმერთო,   ბრძანებაა   ეგე   თქვენი!»
5861     5758  
5862  
უსენ   ტაბაკსა   დააწყო   მარგალიტი   და   თვალები.
  5759   უსენ   ტაბაკსა   დააწყო   მარგალიტი   და   თვალები.
5863   დავვედრე:  «დარბაზს დ აგხვდების  დარბაზის ე რი მთრვალე ბი;   5760   დავვედრე:  «დარბაზს დ აგხვდების  დარბაზის ე რი მთრვალე ბი;
5864   ამა ქალისა  ამბავსა,  მომკალ, თუ  არ ეკრძალ ები».   5761   ამა ქალისა  ამბავსა,  მომკალ, თუ  არ ეკრძალ ები».
5865   კვლა შემომ ფიცა: «არ  ვიტყვი, თა ვსაცა მეცე ს ხრმალები   5762   კვლა შემომ ფიცა: «არ  ვიტყვი, თა ვსაცა მეცე ს ხრმალები
5866     5763  
5867  
უსენ   მივიდა,   ხელმწიფე   დახვდა   ნადიმად   მჯდომელი,
  5764   უსენ   მივიდა,   ხელმწიფე   დახვდა   ნადიმად   მჯდომელი,
5868   უსენ     არიფი   მეფისა,   მეფეცა     მისი   მნდომელი,   5765   უსენ ,   არიფი   მეფისა,   მეფეცა  
მისი   მნდომელი,
5869   წინა   მიისვა,   შეიძღვნა,   ძღვენი   მიართვა   რომელი .   5766   წინა   მიისვა,   შეიძღვნა,   ძღვენი   მიართვა   რომელი ,
5870   აწ ნახო მთ რვალი ვაჭა რი, ცქაფი,  უწრფელი,  მსწრომელი.   5767   აწ ნახო მთ რვალი ვაჭა რი, ცქაფი,  უწრფელი,  მსწრომელი.
5871     5768  
5872  
რა   მეფემან   უსენს   წინა   სვა   მრავალი   დოსტაქანი,
  5769   რა   მეფემან   უსენს   წინა   სვა   მრავალი   დოსტაქანი,
5873   კვლა   შესვეს   და   კვლა   ვსნეს   სხვა   ფარჩნი   და   სხვა   ჭიქანი.   5770   კვლა   შესვეს   და   კვლა   ვსნეს   სხვა   ფარჩნი   და   სხვა   ჭიქანი.
5874   დაავიწყდეს  იგი ფიცნი , რა მუსაფ ნი, რა მაქ ანი!   5771   დაავიწყდეს  იგი ფიცნი , რა მუსაფ ნი, რა მაქ ანი!
5875   მართლად თქ მულა: «არა  მართებს ყ ვავსა ვარდ ი, ვირსა რ ქანი».   5772   მართლად თქ მულა: «არა  მართებს ყ ვავსა ვარდ ი, ვირსა რ ქანი ».
5876     5773  
5877  
უთხრა   დიდმან   ხელმწიფემა   უჭკუოსა   უსენს,   მთრვალსა:
  5774   უთხრა   დიდმან   ხელმწიფემა   უჭკუოსა   უსენს,   მთრვალსა:
5878   «დია მიკვი რს, საძღვნ ოდ ჩვენად  სით მოიღებ  ამა თვალს ა,   5775   «დია მიკვი რს, საძღვნ ოდ ჩვენად  სით მოიღებ  ამა თვალს ა,
5879   მარგალიტსა  დიდროვანს ა, უმსგავს ოსა ჰპოვებ  ლალსა?   5776   მარგალიტსა  დიდროვანს ა, უმსგავს ოსა ჰპოვებ  ლალსა?
5880   ვერ გარდვი ხდი, თავმა ნ ჩემმან,  ძღვენთა შე ნთა ნაათალ სა».   5777   ვერ გარდვი ხდი, თავმა ნ ჩემმან,  ძღვენთა შე ნთა ნაათალ სა».
5881     5778  
5882  
თაყვანი სცა   უსენ,   ჰკადრა:   «ჰე ,   მაღალო   ხელმწიფეო,
  5779   თაყვანი - სცა   უსენ,   ჰკადრა:   «ჰე  
მაღალო   ხელმწიფეო,
5883   ზეცით შუქთ ა მომფენელ ო, მარჩენე ლო არსთა,  მზეო!   5780   ზეცით შუქთ ა მომფენელ ო, მარჩენე ლო არსთა,  მზეო!
5884   რაცა   სხვა   მაქვს,   ვისი   არის  
ოქრო ,   თუნდა   საჭურჭლეო ?
  5781   რაცა   სხვა   მაქვს,   ვისი   არის ?   ოქრო  
თუნდა   საჭურჭლეო ,
5885   დედის მუცლ ით რა გამო მყვა? მბოძ ებია თქვენ გან მეო.   5782   დედის მუცლ ით რა გამო მყვა? მბოძ ებია თქვენ გან მეო.
5886     5783  
5887  
ამას   გკადრებ,   თავმან   თქვენმან,   არა   გმართებს   მადლი   ძღვნისა;
  5784   « ამას   გკადრებ,   თავმან   თქვენმან,   არა   გმართებს   მადლი   ძღვნისა;
5888   სხვა   რამე   მითქს   საძღვნო   თქვენ ად     შესართავი   თქვენის   ძისა ,   5785   სხვა   რამე   მითქს   საძღვნო  
თქვენ ი,   შესართავი   თქვენის   ძისა ;
5889   მას უცილოდ  დამიმადლე ბთ, ოდეს ნ ახოთ მსგავ სი მზისა, LF   5786   მას უცილოდ  დამიმადლე ბთ, ოდეს ნ ახოთ მსგავ სი მზისა, LF
5890   მაშინ მეტა დ გაამრავლ ოთ თქვენ ბ რძანება ნე ტარძისა». LF   5787   მაშინ მეტა დ გაამრავლ ოთ თქვენ ბ რძანება ნე ტარძისა». LF
5891     5788  
5892  
რას   ვაგრძელებდ ე!   გატეხა   ფიცი,   სიმტკიცე   სჯულისა,
  5789   რას   ვაგრძელებდ ე!   გატეხა   ფიცი,   სიმტკიცე   სჯულისა,
5893   უამბო პოვნ ა ქალისა,  მჭვრეტთაგა ნ მზედ სახ ულისა.   5790   უამბო პოვნ ა ქალისა,  მჭვრეტთაგა ნ მზედ სახ ულისა.
5894   მეფესა მეტ ად ეამა, მ იეცა ლხინი  გულისა,   5791   მეფესა მეტ ად ეამა, მ იეცა ლხინი  გულისა,
5895   უბრძანა   დარბაზს   მოყვანა,   სრულ
ქმნა   უსენის   თქმულისა.
  5792   უბრძანა   დარბაზს   მოყვანა,   სრულ - ქმნა   უსენის   თქმულისა.
5896     5793  
5897  
მე   აქა   ჩემსა   ამოდ   ვჯე,   მუნამდის   არ   მიკვნესია.
  5794   მე   აქა   ჩემსა   ამოდ   ვჯე,   მუნამდის   არ   მიკვნესია.
5898   შემოდგა კა რსა მეფისა  მონათა უხ უცესია,   5795   შემოდგა კა რსა მეფისა  მონათა უხ უცესია,
5899   თანა ჰყვა  მონა სამოც ი, ვით ხელ მწიფეთა წე სია,   5796   თანა ჰყვა  მონა სამოც ი, ვით ხელ მწიფეთა წე სია,
5900   მოვიდეს;   მეტა  
გავჰკვირდი ,   ვთქვი:   «რამე   საქმე   ზესია».
  5797   მოვიდეს;  
ია   გავჰკვირდი ,   ვთქვი:   «რამე   საქმე   ზესია».
5901     5798  
5902  
მისალამეს,   «ფატმან,     მითხრეს,    
ბრძანებაა   ღმრთისა   სწორთა ,
  5799   მისალამეს,   «ფატმან,     მითხრეს,     « ბრძანებაა   ღმრთისა   სწორთა :
5903   დღეს რომელ ი უსენ შეს ძღვნა ქალი , მსგავსი  მზეთა ორთა ,   5800   დღეს რომელ ი უსენ შეს ძღვნა ქალი , მსგავსი  მზეთა ორთა ,
5904   აწ მოგვგვა რე, წავიყვ ანოთ, ვლა  არ გვინდა  გზათა შორთ ა».   5801   აწ მოგვგვა რე, წავიყვ ანოთ, ვლა  არ გვინდა  გზათა შორთ ა».
5905   ესე მესმა,  დამტყდეს  ცანი, რისხ ვა ღმრთისა  ეცა გორთა .   5802   ესე მესმა,  დამტყდეს  ცანი, რისხ ვა ღმრთისა  ეცა გორთა .
5906     5803  
5907  
მე   გაკვირვები   კვლა   ვჰკითხე:   «რა   ქალი   გინდა,   რომელი?»
  5804   მე   გაკვირვები   კვლა   ვჰკითხე:   «რა   ქალი   გინდა,   რომელი?»
5908   მათ   მითხრეს:   «უსენ   შემოსძღვნა   პირი   ელვათა   მკრთომელი» .   5805   მათ   მითხრეს:   «უსენ   შემოსძღვნა   პირი   ელვათა   მკრთომელი»
5909   არას მარგე ბდა, დაესკ ვნა დღე ჩე მი სულთა მ ხდომელი,   5806   არას მარგე ბდა, დაესკ ვნა დღე ჩე მი სულთა მ ხდომელი,
5910   ავთრთოლდი,  ავდეგ ვეღ არა, ვერცა  ქვე ვიყავ  მჯდომელი.   5807   ავთრთოლდი,  ავდეგ ვეღ არა, ვერცა  ქვე ვიყავ  მჯდომელი.
5911     5808  
5912  
შევე,   ვნახე   იგი   ტურფა   მტირალად   და   ცრემლ
დასხმულად,
  5809   შევე,   ვნახე   იგი   ტურფა   მტირალად   და   ცრემლ - დასხმულად,
5913   ვჰკადრე: « მზეო, ბედმ ან შავმან  ვით მიმუხთ ლა, ხედავ,  რულად!   5810   ვჰკადრე: « მზეო, ბედმ ან შავმან  ვით მიმუხთ ლა, ხედავ,  რულად!
5914   ცა   მობრუნდა   რისხვით   ჩემკენ,   იავარ
მყო,   ამფხვრა   სრულად,
  5811   ცა   მობრუნდა   რისხვით   ჩემკენ,   იავარ - მყო,   ამფხვრა   სრულად,
5915   შემასმინეს ,   მეფე   გითხოვს,   ვარ   ამისთვის   გულ
მოკლულად».
  5812   შემასმინეს ,   მეფე   გითხოვს,   ვარ   ამისთვის   გულ - მოკლულად».
5916     5813  
5917  
მან   მითხრა:   «დაო,   ნუ   გიკვირს,   ეგე   რაზომცა   ძნელია!
  5814   მან   მითხრა:   «დაო,   ნუ   გიკვირს,   ეგე   რაზომცა   ძნელია!
5918   ბედი უბედო  ჩემზედა მ იწყივ ავის ა მქმნელია .   5815   ბედი უბედო  ჩემზედა მ იწყივ ავის ა მქმნელია .
5919   კარგი   რა  
ჭირდეს,   გიკვირდეს,   ავი   რა   საკვირველი ა!
  5816   კარგი   რამ   ჭირდეს,   გიკვირდეს,   ავი   რა   საკვირველი ა!
5920   სხვა
და
სხვა   ჭირი   ჩემ   ზედა   არ  
ახალია,   ძველია».
  5817   სხვა - და - სხვა   ჭირი   ჩემზედა   არ - ახალია,   ძველია».
5921     5818  
5922  
თვალთათ,   ვითა   მარგალიტი ,   გარდმოყარა   ცრემლი   ხშირი,
  5819   თვალთათ,   ვითა   მარგალიტი  
გარდმოყარა   ცრემლი   ხშირი,
5923   ადგა   ას   გულ
უშიშრად,   ვეფხი   იყო  
ანუ   გმირი,
  5820   ადგა   ას
  გულ - უშიშრად,   ვეფხი   იყო ,   ანუ   გმირი,
5924   ლხინი ლხინ ად არად უჩ ნდა, მართ  აგრევე ჭირ ად ჭირი.   5821   ლხინი ლხინ ად არად უჩ ნდა, მართ  აგრევე ჭირ ად ჭირი.
5925   მთხოვა, გა რე აჯიღითა  მოიბურა ტ ანი, პირი.   5822   მთხოვა, გა რე აჯიღითა  მოიბურა ტ ანი, პირი.
5926     5823  
5927  
შევე   საჭურჭლეს,   რომელსა   ფასი   არ   და დებოდა,
  5824   შევე   საჭურჭლეს,   რომელსა   ფასი   არ   და
დებოდა,
5928   თვალ-მარგა ლიტი ავიღე , რაც ოდენ  ამეღებოდა ,   5825   თვალ-მარგა ლიტი ავიღე , რაც ოდენ  ამეღებოდა ,
5929  
ითო   და  
ითო  
ითოსა   ქალაქსა   ეფასებოდა,
  5826   ითო   და   ითო   ითოსა   ქალაქსა   ეფასებოდა,
5930   მივე,   მას   წელთა   შევარტყი,   შავ
გული   ვისთვის   კვდებოდა.
  5827   მივე,   მას   წელთა   შევარტყი,   შავ - გული   ვისთვის   კვდებოდა.
5931     5828  
5932  
ვარქვი:   «ჩემო,   განღა   სადმე   გეხმარების   ესეგვარი».
  5829   ვარქვი:   «ჩემო,   განღა   სადმე   გეხმარების   ესე   გვარი».
5933   მათ   მონათა   ხელთა   მივეც   იგი   პირი ,   მზისა   დარი.   5830   მათ   მონათა   ხელთა   მივეც   იგი   პირი  
მზისა   დარი.
5934   ცნა   მეფემან,   მოეგება ;   ჰკრეს   ტაბლა სა,   გახდა   ზარი ;   5831   ცნა   მეფემან,   მოეგება ,   ჰკრეს   ტაბლა სა,   გახდა   ზარი ,
5935   იგი   მივა   თავ
მოდრეკით   წყნარი,   არას   მოუბარი.
  5832   იგი   მივა   თავ - მოდრეკით   წყნარი,   არას   მოუბარი.
5936     5833  
5937  
ზედა   მოატყდა   მჭვრეტელი,   გახდა   ზათქი   და   ზარები,
  5834   ზედა   მოატყდა   მჭვრეტელი,   გახდა   ზათქი   და   ზარები,
5938   ვერ   იჭირვიდეს   სარანგნი,   მუნ   იყო   არ
სიწყნარები ;
  5835   ვერ   იჭირვიდეს   სარანგნი,   მუნ   იყო   არ - სიწყნარები ;
5939   იგი რა ნახ ა მეფემან,  საროსა მს გავსი ნარე ბი,   5836   იგი რა ნახ ა მეფემან,  საროსა მს გავსი ნარე ბი,
5940   გაკრთომით  უთხრა: «ჰე , მზეო, აქ ა ვით მოიგ ვარები?»   5837   გაკრთომით  უთხრა: «ჰე , მზეო, აქ ა ვით მოიგ ვარები?»
5941     5838  
5942  
ვით   მზემან,   მისნი   მჭვრეტელნი   შექმნნა   თვალისა   მფახველად;
  5839   ვით   მზემან,   მისნი   მჭვრეტელნი   შექმნნა   თვალისა   მფახველად;
5943   მეფემან ბრ ძანა: «გამ ხადა ნახულ ი მე უნახვ ელად,   5840   მეფემან ბრ ძანა: «გამ ხადა ნახულ ი მე უნახვ ელად,
5944   ღმრთისაგან  კიდე ვინმ ც იყო კაცი  ამისად მს ახველად!   5841   ღმრთისაგან  კიდე ვინმ ც იყო კაცი  ამისად მს ახველად!
5945   მართებს ამ ისსა მიჯნუ რსა, ხელი  თუ რბოდეს,  ახ, ველად   5842   მართებს ამ ისსა მიჯნუ რსა, ხელი  თუ რბოდეს,  ახ, ველად
5946     5843  
5947  
გვერდსა   დაისვა,   ეუბნა   ტკბილითა   საუბარითა:
  5844   გვერდსა   დაისვა,   ეუბნა   ტკბილითა   საუბარითა:
5948   «მითხარო,   ვინ   ხარ,   ვისი   ხარ,   მოსრული   ვის  
გვარითა?»
  5845   «მითხარო,   ვინ   ხარ,   ვისი   ხარ,   მოსრული   ვის
  გვარითა?»
5949   მან არა გა სცა პასუხი  პირითა, მ ზისა დარით ა;   5846   მან არა გა სცა პასუხი  პირითა, მ ზისა დარით ა;
5950   თავ
მოდრეკილი   დაღრეჯით   ქვე   ზის   ცნობითა   წყნარითა.
  5847   თავ - მოდრეკილი   დაღრეჯით   ქვე   ზის   ცნობითა   წყნარითა.
5951     5848  
5952  
არ   ისმენდა   მეფისასა,   რასა   გინდა   უბრძანებდა ,
  5849   არ   ისმენდა   მეფისასა,   რასა   გინდა   უბრძანებდა ,
5953   სხვაგან იყ ო გული მის ი, სხვასა  რასმე იგონ ებდა;   5850   სხვაგან იყ ო გული მის ი, სხვასა  რასმე იგონ ებდა;
5954   ვარდი ერთგ ან შეეწება , მარგალიტ სა არ აღებ და,   5851   ვარდი ერთგ ან შეეწება , მარგალიტ სა არ აღებ და,
5955   მჭვრეტნი მ ისნი გააკვ ირვნა, რას ამცა ვინ ი აზრებდა!   5852   მჭვრეტნი მ ისნი გააკვ ირვნა, რას ამცა ვინ ი აზრებდა!
5956     5853  
5957  
მეფე   ბრძანებს:   «რა   შევიგნათ,   გული   ჩვენი     იხსნების?
  5854   მეფე   ბრძანებს:   «რა   შევიგნათ,   გული   ჩვენი     იხსნების?
5958   ამა   ორთა   კიდეგან   აზრი   არა   არ   იქმნების:   5855   ამა   ორთა   კიდეგან თა   აზრი   არა   არ   იქმნების:
5959   ან ვისიმე  მიჯნურია,  საყვარელი  ეგონების, LF   5856   ან ვისიმე  მიჯნურია,  საყვარელი  ეგონების, LF
5960   მისგან   კიდე   არვისად   სცალს,   ვეღარცა   ვის   ეუბნების ,   5857   მისგან   კიდე   არვისად   სცალს,   ვეღარცა   ვის   ეუბნების .
5961     5858  
5962  
ანუ   არის   ბრძენი   ვინმე,   მაღალი   და   მაღლად   მხედი,
  5859   « ანუ   არის   ბრძენი   ვინმე,   მაღალი   და   მაღლად   მხედი,
5963   არცა   ლხინი   ლხინად   უჩანს,   არცა   ჭირი   ზედა
ზედი;
  5860   არცა   ლხინი   ლხინად   უჩანს,   არცა   ჭირი   ზედა - ზედი;
5964   ვით ზღაპარ ი, ასრე ეს მის უბედობ ა, თუნდა ბ ედი,   5861   ვით ზღაპარ ი, ასრე ეს მის უბედობ ა, თუნდა ბ ედი,
5965   სხვაგან   არის,   სხვაგან   ფრინავს,   გონება   უც  
ვითა   ტრედი.
  5862   სხვაგან   არის,   სხვაგან   ფრინავს,   გონება   უც ,   ვითა   ტრედი.
5966     5863  
5967  
ღმერთმან   ქმნას,   შინა   მოვიდეს   ძე   ჩემი   გამარჯვებუ ლი,
  5864   ღმერთმან   ქმნას,   შინა   მოვიდეს   ძე   ჩემი   გამარჯვებუ ლი,
5968   მე   დავახვედრო   ესე   მზე  
და  
მისთვის   დამზადებულ ი;
  5865   მე   დავახვედრო   ესე   მზე ,   და -,   მისთვის   დამზადებულ ი;
5969   მან ათქმევ ინოს ნუთუ  რა, ჩვენცა  ვცნათ გაც ხადებული, LF   5866   მან ათქმევ ინოს ნუთუ  რა, ჩვენცა  ვცნათ გაც ხადებული, LF
5970   მუნამდის   მთვარე   შუქ
კრთომით   ჯდეს,   მზისა   მოშორვებულ ი».
  5867   მუნამდის   მთვარე   შუქ - კრთომით   ჯდეს,   მზისა   მოშორვებულ ი».
5971     5868  
5972  
ხელმწიფისა   შვილსა   გითხრობ   კარგსა   ყმასა,   გულოვანსა,
  5869   ხელმწიფისა   შვილსა   გითხრობ   კარგსა   ყმასა,   გულოვანსა,
5973   უებროსა ზნ ედ და თვალ ად, შვენიე რსა პირსა,  ტანსა;   5870   უებროსა ზნ ედ და თვალ ად, შვენიე რსა პირსა,  ტანსა;
5974   მაშინ ლაშქ არს წასრულ  იყო, მუნ  დაჰყოფდა დ იდსა ხანსა ,   5871   მაშინ ლაშქ არს წასრულ  იყო, მუნ  დაჰყოფდა დ იდსა ხანსა ,
5975   მამა მისთვ ის ამზადებ და მას, მნ ათობთა დას აგვანსა.   5872   მამა მისთვ ის ამზადებ და მას, მნ ათობთა დას აგვანსა.
5976     5873  
5977  
მოიღეს,   ტანსა   ჩააცვეს   შესამოსელი   ქალისა,
  5874   მოიღეს,   ტანსა   ჩააცვეს   შესამოსელი   ქალისა,
5978   მას ზედა შ უქი მრავალ ი ჩნდა მნა თობისა თვა ლისა,   5875   მას ზედა შ უქი მრავალ ი ჩნდა მნა თობისა თვა ლისა,
5979   დაადგეს თა ვსა გვირგვ ინი ერთობი ლისა ლალის ა,   5876   დაადგეს თა ვსა გვირგვ ინი ერთობი ლისა ლალის ა,
5980   მუნ ვარდსა  ფერი აშვე ნებს ბროლი სა გამჭვირ ვალისა.   5877   მუნ ვარდსა  ფერი აშვე ნებს ბროლი სა გამჭვირ ვალისა.
5981     5878  
5982  
მეფემან   ბრძანა:   «მოკაზმეთ   საწოლი   უფლის
წულისა!»
  5879   მეფემან   ბრძანა:   «მოკაზმეთ   საწოლი   უფლის - წულისა!»
5983   დაუდგეს ტა ხტი ოქროსა , წითლისა  მაღრიბულის ა;   5880   დაუდგეს ტა ხტი ოქროსა , წითლისა  მაღრიბულის ა;
5984   ადგა თვით  დიდი ხელმწ იფე, პატრო ნი სრისა ს რულისა,   5881   ადგა თვით  დიდი ხელმწ იფე, პატრო ნი სრისა ს რულისა,
5985   მას ზედა დ ასვა იგი მ ზე, ლხინი  მჭვრეტელთა  გულისა.   5882   მას ზედა დ ასვა იგი მ ზე, ლხინი  მჭვრეტელთა  გულისა.
5986     5883  
5987  
უბრძანა   ცხრათა   ხადუმთა   დადგომა   მცველად   კარისად;
  5884   უბრძანა   ცხრათა   ხადუმთა   დადგომა   მცველად   კარისად;
5988   ხელმწიფე დ აჯდა ნადიმ ად, მსგავს ად მათისა  გვარისად; LF   5885   ხელმწიფე დ აჯდა ნადიმ ად, მსგავს ად მათისა  გვარისად; LF
5989   უბოძა უსენ ს უზომო მუ ქფად მის მ ზისა დარის ად.   5886   უბოძა უსენ ს უზომო მუ ქფად მის მ ზისა დარის ად.
5990   სცემ
  ბუკსა   და   ტაბლაკსა   მოსამატებლ ად   ზარისად.
  5887   სცემ   ბუკსა   და   ტაბლაკსა   მოსამატებლ ად   ზარისად.
5991     5888  
5992  
გააგრძელეს   ნადიმობა,   სმა   შეიქმნა   მეტად   გრძელი ;
  5889   გააგრძელეს   ნადიმობა,   სმა   შეიქმნა   მეტად   გრძელი ,
5993   ქალი   პირ
მზე   ბედსა   ეტყვის:   «რა   ბედი   მიც   ჩემი   მკლველი!
  5890   ქალი   პირ - მზე   ბედსა   ეტყვის:   «რა   ბედი   მიც   ჩემი   მკლველი!
5994   სადაური   სად   მოს ულ   ვარ,   ვის   მივხვდები  
ვისთვის   ხელი,
  5891   სადაური   სად   მოს
ულვარ,   ვის   მივხვდები ,   ვისთვის   ხელი,
5995   რა ვქმნა,  რა ვყო, რა  მერგების,  სიცოცხლე  მჭირს მეტა დ ძნელი!» LF   5892   რა ვქმნა,  რა ვყო, რა  მერგების,  სიცოცხლე  მჭირს მეტა დ ძნელი!» LF
5996     5893  
5997  
კვლაცა   იტყვის:   «ნუ   დავაჭნობ   შვენებასა   ვარდთა   ფერსა ,
  5894   კვლაცა   იტყვის:   «ნუ   დავაჭნობ   შვენებასა   ვარდთა   ფერსა ;
5998   ვეცადო   რას,   ნუთუ   ღმერთმან   მომარიოს   ჩემსა   მტერსა !   5895   ვეცადო   რას,   ნუთუ   ღმერთმან   მომარიოს   ჩემსა   მტერსა ;
5999   სიკვდილამდ ის ვის მოუ კლავს თავი  კაცსა მეც ნიერსა?   5896   სიკვდილამდ ის ვის მოუ კლავს თავი  კაცსა მეც ნიერსა?
6000   რა მისჭირდ ეს, მაშინ  უნდან გონე ბანი გონიე რსა!»   5897   რა მისჭირდ ეს, მაშინ  უნდან გონე ბანი გონიე რსა!»
6001     5898  
6002  
ხადუმნი   უხმნა,   უბრძანა:   «ისმინეთ,   მოდით   ცნობასა!
  5899   ხადუმნი   უხმნა,   უბრძანა:   «ისმინეთ,   მოდით   ცნობასა!
6003   მოღორებულ  ხართ, დამც თარ ხართ თ ქვენ ჩემსა  პატრონობა სა,   5900   მოღორებულხ ართ, დამცთ არხართ თქვ ენ ჩემსა პ ატრონობასა ,
6004   დამცთარა თ ქვენი პატრ ონი, ჩემსა  თუ ლამის  სძლობასა, LF   5901   დამცთარა თ ქვენი პატრ ონი, ჩემსა  თუ ლამის  სძლობასა, LF
6005   ჩემთვის ბუ კსა და ტაბ ლაკსა ცუდა დ, გლახ, ი ცემს, ნობა სა.   5902   ჩემთვის ბუ კსა და ტაბ ლაკსა ცუდა დ, გლახ, ი ცემს, ნობა სა.
6006     5903  
6007  
არ   ვარგ   ვარ   თქვენად   დედოფლად,   ჩემი   გზა   კიდეგანია;
  5904   « არ   ვარგვარ   თქვენად   დედოფლად,   ჩემი   გზა   კიდეგანია;
6008   მაშოროს ღმ ერთმან მამ აცი, პირად  მზე, სარო ტანია!   5905   მაშოროს ღმ ერთმან მამ აცი, პირად  მზე, სარო  ტანია!
6009   სხვასა   რას   მნუკევთ   საქმესა,   ჩემნი   საქმენი   სხვანია !   5906   სხვასა   რას   მნუკევთ   საქმესა,   ჩემნი   საქმენი   სხვანია ,
6010   თქვენ   თანა   ჩემი   სიცოცხლე   არ   ჩემი   შესაგვანია .   5907   თქვენთანა   ჩემი   სიცოცხლე   არ   ჩემი   შესაგვანია !
6011     5908  
6012  
უცილოდ   თავსა   მოვიკლავ,   გულსა   დავიცემ   დანასა,
  5909   « უცილოდ   თავსა   მოვიკლავ,   გულსა   დავიცემ   დანასა,
6013   თქვენ დაგხ ოცს თქვენი  პატრონი,  სოფელს ვერ  დაჰყოფთ ხ ანასა;   5910   თქვენ დაგხ ოცს თქვენი  პატრონი,  სოფელს ვერ  დაჰყოფთ ხ ანასა;
6014   ესე   სჯობს :   მოგცე   საჭურჭლე,   მძიმე   მარტყია   ტანასა,   5911   ესე   სჯობს ,   მოგცე   საჭურჭლე,   მძიმე   მარტყია   ტანასა,
6015   მე   გამაპარეთ,   გამიშვით,   თვარა   და
იწყებთ   ნანასა».
  5912   მე   გამაპარეთ,   გამიშვით,   თვარა   და იწყებთ   ნანასა».
6016     5913  
6017  
შემოიხსნა   მარგალიტი,   შემოერტყა   რაცა   თვალი,
  5914   შემოიხსნა   მარგალიტი,   შემოერტყა   რაცა   თვალი,
6018   მოიხადა გვ ირგვინიცა  გამჭვირვალ ი, ერთობ ლ ალი;   5915   მოიხადა გვ ირგვინიცა  გამჭვირვალ ი, ერთობ ლ ალი;
6019   მისცა,   უთხრა:   «გამომიღეთ ,   გეაჯები   გულ
მხურვალი,
  5916   მისცა,   უთხრა:   «გამომიღეთ ,   გეაჯები   გულ - მხურვალი,
6020   მე   გამიშვით,   ღმერთსა   თქვენსა   მიავალეთ   თქვენ   ვალი».   5917   მე   გამიშვით,   ღმერთსა   თქვენსა   მიავალეთ   დიდ   ვალი».
6021     5918  
6022  
მონათა   მიხვდა   სიხარბე   მის   საჭურჭლისა   ძვირისა,
  5919   მონათა   მიხვდა   სიხარბე   მის   საჭურჭლისა   ძვირისა,
6023   და ვიწყდა   შიში   მეფისა,   ვითა   ერთისა   გზირისა,   5920   და
ვიწყდა   შიში   მეფისა,   ვითა   ერთისა   გზირისა,
6024   გამოპარება  დაასკვნეს  მის უებრო სა პირისა.   5921   გამოპარება  დაასკვნეს  მის უებრო სა პირისა.
6025   ნახეთ,   თუ   ოქრო   რასა   იქ
ს,   კვერთხი   ეშმაკთა   ძირისა!
  5922   ნახეთ,   თუ   ოქრო   რასა   იქ ს,   კვერთხი   ეშმაკთა   ძირისა!
6026     5923  
6027  
ვა ,   ოქრო   მისთა   მოყვასთა   აროდეს   მისცემს   ლხენასა,
  5924   ვა
,   ოქრო   მისთა   მოყვასთა   აროდეს   მისცემს   ლხენასა,
6028   დღე   სიკვდილამდ ის   სიხარბე   შეაქნევს   კბილთა   ღრჭენასა ,   5925   დღე  
სიკვდილამდ   სიხარბე   შეაქნევს   კბილთა   ღრჭენასა :
6029   შესდის და  გასდის, აკ ლია, ემდურ ვის ეტლთა  რბენასა,   5926   შესდის და  გასდის, აკ ლია, ემდურ ვის ეტლთა  რბენასა,
6030   კვლა აქა ს ულსა დაუბა მს, დაუშლი ს აღმაფრენ ასა.   5927   კვლა აქა ს ულსა დაუბა მს, დაუშლი ს აღმაფრენ ასა.
6031     5928  
6032  
რა   ხადუმთა   აუსრულეს   საქმე   მისი   საწადელი,
  5929   რა   ხადუმთა   აუსრულეს   საქმე   მისი   საწადელი,
6033   ერთმან ტან სა აიხადა,  მისცა მის ი ჩასაცმელ ი,   5930   ერთმან ტან სა აიხადა,  მისცა მის ი ჩასაცმელ ი,
6034   სხვანი კარ ნი გამოარნ ეს, იჯრებო და დარბაზს  მსმელი.   5931   სხვანი კარ ნი გამოარნ ეს, იჯრებო და დარბაზს  მსმელი.
6035   დარჩა   მთვარე  
ლი საგან ,   ბუ ლი ,   ჩაუნთქმელი .
  5932   დარჩა   მთვარე   ბუ ლი
,  
ლი საგან   ჩაუნთქმელი .
6036     5933  
6037  
მონანიცა   გარდიხვეწნ ეს,   გაიპარნეს   მასვე   თანა.
  5934   მონანიცა   გარდიხვეწნ ეს,   გაიპარნეს   მასვე   თანა.
6038   ქალმან კარ სა დამირეკ ა, ფატმანო ბა ჩემი ბრ ძანა.   5935   ქალმან კარ სა დამირეკ ა, ფატმანო ბა ჩემი ბრ ძანა.
6039   გავე,   ვიცან,   მოვეხვიე,   გამიკვირდა  
მეცა   განა!
  5936   გავე,   ვიცან,   მოვეხვიე,   გამიკვირდა ,   მეცა   განა!
6040   შინა   ყოლა   არ   შემომყვა:   «რად   მაწვეო ! »     შემანანა.   5937   შინა   ყოლა   არ   შემომყვა:   «რად   მაწვეო ? »  
შემანანა.
6041     5938  
6042  
მიბრძანა:   «თავი   ვიყიდე   მოცემულითა   შენითა ,
  5939   მიბრძანა:   «თავი   ვიყიდე   მოცემულითა   შენითა ;
6043   მუქაფა ღმე რთმან შემო გზღოს მოწყ ალებითა ზე ნითა!   5940   მუქაფა ღმე რთმან შემო გზღოს მოწყ ალებითა ზე ნითა!
6044   ვეღარ   დამმალავ,   გამიშვი,   ფიცხლა  
გამგზავნე   ცხენითა,
  5941   ვეღარ   დამმალავ,   გამიშვი,   ფიცხლა   გამგზავნე   ცხენითა,
6045   სადამდის ს ცნობდეს ხე ლმწიფე, კა ცთა მომწევ დეს რბენით ა».   5942   სადამდის ს ცნობდეს ხე ლმწიფე, კა ცთა მომწევ დეს რბენით ა».
6046     5943  
6047  
შევე   ფიცხლად   საჯინიბოს,   ავხსენ   ცხენი   უკეთესი,
  5944   შევე   ფიცხლად   საჯინიბოს,   ავხსენ   ცხენი   უკეთესი,
6048   შე
უკაზმე,   ზედა   შევსვი   მხიარული,   არ  
მოკვნესი ;
  5945   შე უკაზმე,   ზედა   შევსვი   მხიარული,   არ - მოკვნესი .
6049   ჰგვანდა,   ოდეს   ლომსა   შეჯდეს   მზე,   მნათობთა   უკეთესი .   5946   ჰგვანდა,   ოდეს   ლომსა   შეჯდეს   მზე,   მნათობთა   უკეთესი ,
6050   წახდა   ჩემი   ჭირნახული ,   ვერ   მოვიმკე,   რაცა   ვსთესი.   5947   წახდა   ჩემი   ჭირნახული ;   ვერ   მოვიმკე,   რაცა   ვსთესი.
6051     5948  
6052  
დღე   მიიყარა,   ხმა   გახდა,   მოვიდა   მისი   მდევარი,
  5949   დღე   მიიყარა,   ხმა   გახდა,   მოვიდა   მისი   მდევარი,
6053   მოიცვეს ში გან ქალაქი , შეიქმნა  მოსაწევარი ;   5950   მოიცვეს ში გან ქალაქი , შეიქმნა  მოსაწევარი ;
6054   მე მკითხეს , ვარქვი:  «თუ ჰპოვოთ  მუნ სახლს ა, სადა მე  ვარი,   5951   მე მკითხეს , ვარქვი:  «თუ ჰპოვოთ  მუნ სახლს ა, სადა მე  ვარი,
6055   მეფეთა   ვიყო   შემცოდე   და   მათ   სისხლთა   მზღვევარი! »   5952   მეფეთა   ვიყო   შემცოდე   და   მათ თა   სისხლთა   მზღვევარი! »
6056     5953  
6057  
მონახეს,   ვერა   შეიგნეს,   შეიქცეს   დაწბილებულ ნი ;
  5954   მონახეს,   ვერა   შეიგნეს,   შეიქცეს   დაწბილებულ ნი ,
6058   მას აქათ ი გლოვს ხელმ წიფე და ყო ვლნი მისნი  ხლებულნი.   5955   მას აქათ ი გლოვს ხელმ წიფე და ყო ვლნი მისნი  ხლებულნი.
6059   დახედენ   დარბაზის   ერთა :   შევლენ   ისფრითა   ღებულნი !   5956   დახედენ   დარბაზის   ერთა ,   შევლენ   ისფრითა   ღებულნი ,
6060   მზე   მოგვეშორვა ,   მას   აქათ   ჩვენ   ვართ   სინათლე
კლებულნი.
  5957   მზე   მოგვეშორვა ,   მას   აქათ   ჩვენ   ვართ   სინათლე - კლებულნი.
6061     5958  
6062  
მის   მთვარისა   სადაობა   კვლა   გიამბო,   საქმე   კვლაცი;
  5959   მის   მთვარისა   სადაობა   კვლა   გიამბო,   საქმე   კვლაცი;
6063   აწ უწინა ე სე გითხრა,  რას მექად და ისი კაც ი:   5960   აწ უწინა ე სე გითხრა,  რას მექად და ისი კაც ი:
6064   მე, გლახ,  ვიყავ მისი  ნეზვი, იგ ი იყო ჩემი  ვაცი.   5961   მე, გლახ,  ვიყავ მისი  ნეზვი, იგ ი იყო ჩემი  ვაცი.
6065   კაცსა დასვ რის უგულობ ა და დიაცს ა ბოზი ნაც ი.   5962   კაცსა დასვ რის უგულობ ა და დიაცს ა ბოზი ნაც ი.
6066     5963  
6067  
მით   არ   ჯერ   ვარ   ქმარსა   ჩემსა,   მჭლე   არის   და   თვალად   ნასი ,
  5964   მით   არ   ჯერ   ვარ   ქმარსა   ჩემსა,   მჭლე   არის   და   თვალად   ნასი .
6068   ისი კაცი ჭ აშნაგირი დ არბაზს იყო  მეტად ხას ი;   5965   ისი კაცი ჭ აშნაგირი დ არბაზს იყო  მეტად ხას ი;
6069   ჩვენ გვიყვ არდა ერთმა ნერთი, არ  მაცვია თუც ა ფლასი,   5966   ჩვენ გვიყვ არდა ერთმა ნერთი, არ  მაცვია თუც ა ფლასი,
6070   ნეტარძი ვი ნ სისხლი მ ისი შემახვ რიტა ერთი  თასი!   5967   ნეტარძი ვი ნ სისხლი მ ისი შემახვ რიტა ერთი  თასი!
6071     5968  
6072  
ესე   ამბავი   მას   თანა   ვთქვი   დიაცურად,   ხელურად:
  5969   ესე   ამბავი   მასთანა   ვთქვი   დიაცურად,   ხელურად:
6073   ჩემსავე მო სლვა მის მ ზისა და გა პარება მელ ურად.   5970   ჩემსავე მო სლვა მის მ ზისა და გა პარება მელ ურად.
6074   გამჟღავნებ ასა   მექადდა   არმოყვარულ ად,   მტერულად ;   5971   გამჟღავნებ ასა   მექადდა   არ   მოყვარულად ,   მტერულად ,
6075   აწ ისრე მკ ვდარსა ვიგ ონებ, იშ,  თავი ვიხსე ნ მე რულად !   5972   აწ ისრე მკ ვდარსა ვიგ ონებ, იშ,  თავი ვიხსე ნ მე რულად !
6076     5973  
6077  
დამექადის,   რაზომჯერცა   წავიკიდნით   თავისწინა.
  5974   დამექადის,   რაზომჯერცა   წავიკიდნით   თავის   წინა.
6078   ოდეს მეხმე , არ მეგონ ა მე იმისი  ყოფა შინა ;   5975   ოდეს მეხმე , არ მეგონ ა მე იმისი  ყოფა შინა ;
6079   მოსრულ იყო , მოსლვა ე თქვა; შენც ა მოხვე, შ ემეშინა,   5976   მოსრულ იყო , მოსლვა ე თქვა; შენც ა მოხვე, შ ემეშინა,
6080   ამად გკადრ ე: «ნუ მოხ ვალო», მოგ აგებე მონა  წინა.   5977   ამად გკადრ ე: «ნუ მოხ ვალო», მოგ აგებე მონა  წინა.
6081     5978  
6082  
აღარ   დაჰბრუნდით ,   მოხვედით,   შუქნი   თქვენ   ჩემთვის   არენით;
  5979   აღარ   დაჰბრუნდით ,   მოხვედით,   შუქნი   თქვენ   ჩემთვის   არენით;
6083   შეიყარენით  ორნივე, ჩ ემ ზედა და იჯარენით; LF   5980   შეიყარენით  ორნივე, ჩ ემ ზედა და იჯარენით; LF
6084   ამად შევში ნდი, ღონენ ი ვეღარა მ ოვაგვარენი თ,   5981   ამად შევში ნდი, ღონენ ი ვეღარა მ ოვაგვარენი თ,
6085   იმას, გლახ , ჩემი სიკ ვდილი გული თა სწადდა,  არ ენით. LF   5982   იმას, გლახ , ჩემი სიკ ვდილი გული თა სწადდა,  არ ენით. LF
6086     5983  
6087  
თუმცა   ისი   არ   მოგეკლა,   მისრულ   იყო   დარბაზს   ვითა,
  5984   თუმცა   ისი   არ   მოგეკლა,   მისრულიყო   დარბაზს   ვითა,
6088   შემასმენდა  ჯავრიანი,  გული ედვა  ცეცხლებრ  წვითა;   5985   შემასმენდა  ჯავრიანი,  გული ედვა  ცეცხლებრ  წვითა;
6089   მეფე მწყრა ლი გარდასწ მედდა სახლ სა ჩემსა გ არდაგვითა,   5986   მეფე მწყრა ლი გარდასწ მედდა სახლ სა ჩემსა გ არდაგვითა,
6090   შვილთა, ღმ ერთო, დამა ჭმევდა, და მქოლვიდა მ ერმე ქვითა !   5987   შვილთა, ღმ ერთო, დამა ჭმევდა, და მქოლვიდა მ ერმე ქვითა !
6091     5988  
6092  
მუქაფა   ღმერთმან   შემოგზღოს ,     მადლსა   გკადრებდე   მე   რასა,  
  5989   მუქაფა   ღმერთმან   შემოგზღოს !     მადლსა   გკადრებდე   მე   რასა,
6093   რომელმან დ ამხსენ მშვ იდობით იმა  გველისა მ ზერასა!   5990   რომელმან დ ამხსენ მშვ იდობით იმა  გველისა მ ზერასა!
6094   აწ ამას იქ ით ვნატრიდ ე ჩემსა ეტ ლსა და წერ ასა,   5991   აწ ამას იქ ით ვნატრიდ ე ჩემსა ეტ ლსა და წერ ასა,
6095   აღარ   ვიშიშვი   სიკვდილსა,   ჰა ჲჰაჲ ,   ჩავიჭერ   ქვ   რასა!“   5992   აღარ   ვიშიშვი   სიკვდილსა,   ჰა ,   ჩავიჭერ     რასა!“
6096     5993  
6097   ავთანდილ უ თხრა: „ნუ  გეშის, წიგ ნსაცა აგრე  სწერია:   5994   ავთანდილ უ თხრა: „ნუ  გეშის, წიგ ნსაცა აგრე  სწერია:
6098   მოყვარე   მტერი   ყოვლისა   მტრისაგან   უფრო   მტერია ;   5995   მოყვარე   მტერი   ყოვლისა   მტრისაგან  
უფრო   მტერია .
6099   არ   მიენდობის   გულითა,   თუ   კაცი   მეცნიერია .   5996   არ   მიენდობის   გულითა,   თუ   კაცი   მეცნიერია ,
6100   ნუღარ იშიშ ვი იმისგან , აწ იგი მ კვდართა ფე რია.   5997   ნუღარ იშიშ ვი იმისგან , აწ იგი მ კვდართა ფე რია.
6101     5998  
6102  
იგივე   მითხარ,   მას   აქათ,   ქალი   გაჰ ზავნე   შენ   ოდეს,
  5999   იგივე   მითხარ,   მას   აქათ,   ქალი   გაჰ
ზავნე   შენ   ოდეს,
6103   რა ღა ცა  
გეცნას   ამბავი,   ანუ   რა   მისი   გსმენოდეს“ .
  6000   რა
ცა ღა   გეცნას   ამბავი,   ანუ   რა   მისი   გსმენოდეს“ .
6104   კვლა იტყვი ს ფატმან ტ ირილით, კვ ლა თვალთა  ცრემლი სდე ნოდეს:   6001   კვლა იტყვი ს ფატმან ტ ირილით, კვ ლა თვალთა  ცრემლი სდე ნოდეს:
6105   წა
ხდესო   შუქნი,   რომელნი   მზისაებრ   ველთა   ჰფენოდეს!“
  6002   წა ხდესო   შუქნი,   რომელნი   მზისაებრ   ველთა   ჰფენოდეს!“
6106   ამბავი   ნესტან-დარ ეჯანისა   ქაჯთაგან   შეპყრობისა
  6003   ამბავი   ნესტან-დარ ეჯანისა   ქაჯთაგან   შეპყრობისა .
6107     6004   ვა
,   საწუთროო,   სიცრუით   თავი   სატანას   ადარე
6108   ვა ,   საწუთროო,   სიცრუით   თავი   სატანას   ადარე !        
6109   შენი ვერავ ინ ვერა ცნ ას, შენი ს იმუხთლე სა დ არე;   6005   შენი ვერავ ინ ვერა ცნ ას, შენი ს იმუხთლე სა დ არე;
6110   პირი   მზისაებრ   საჩინო   სად   უჩინო   ჰყავ ,   სად   არე?   6006   პირი   მზისაებრ   საჩინო   სად   უჩინო   ჰყავ
,   სად   არე?
6111   მით ვხედავ , ბოლოდ სო ფელსა ოხრა დ ჩანს ყოვ ლი, სად არ ე!   6007   მით ვხედავ , ბოლოდ სო ფელსა ოხრა დ ჩანს ყოვ ლი, სად არ ე!
6112     6008  
6113   ფატმან   იტყვის:   „მომეშორვა   მზე,   მნათობი   სრულად   ხმელთა ,   6009   ფატმან   იტყვის:   „მომეშორვა   მზე,   მნათობი   სრულად   ხმელთა .
6114   სიცოცხლე   და   სულ
დგმულობა,   მონაგები   ჩემთა   ხელთა;
  6010   სიცოცხლე   და   სულ - დგმულობა,   მონაგები   ჩემთა   ხელთა;
6115   მას უკანით  გაუწყვედლ ად დება მჭ ირდის ცეცხ ლთა ცხელთა ,   6011   მას უკანით  გაუწყვედლ ად დება მჭ ირდის ცეცხ ლთა ცხელთა ,
6116   ვერ გავახმ ე წყარო ცრ ემლთა, თვა ლთა ჩემთა  გადმომღვრე ლთა.   6012   ვერ გავახმ ე წყარო ცრ ემლთა, თვა ლთა ჩემთა  გადმომღვრე ლთა.
6117     6013  
6118  
სახლი   და   შვილ   მომძულდ ეს ,   ვჯდი   უგულოთა   გულითა,
  6014   სახლი   და   შვილ
  მომძულდ ,   ვჯდი   უგულოთა   გულითა,
6119   მას   ვიგონებდი   მღვიძარე,   რა   მიმე ლულ ის   ლულითა;   6015   მას   ვიგონებდი   მღვიძარე,   რა   მიმე ძინ ის   ლულითა;
6120   უსენ, გამტ ეხი ფიცისა , მიჩს უსჯ ულოთა სჯულ ითა,   6016   უსენ, გამტ ეხი ფიცისა , მიჩს უსჯ ულოთა სჯულ ითა,
6121   ვერ მიმიახ ლოს საახლო დ კრულმან  პირითა კრუ ლითა.   6017   ვერ მიმიახ ლოს საახლო დ კრულმან  პირითა კრუ ლითა.
6122     6018  
6123  
დღესა   ერთსა,   საღამო
ჟამ,     ჩასლვა   იყო   ოდენ   მზისა,  
  6019   დღესა   ერთსა,   საღამო - ჟამ,  
ჩასლვა   იყო   ოდენ   მზისა,
6124   წავდეგ წინ ა დარიჯაგთ ა, კარი მი ჩნდა ხანაგ ისა;   6020   წავდეგ წინ ა დარიჯაგთ ა, კარი მი ჩნდა ხანაგ ისა;
6125   ვიგონებდი,  სევდა მკლ ვიდა მისის ავე გონები სა,   6021   ვიგონებდი,  სევდა მკლ ვიდა მისის ავე გონები სა,
6126   ვთქვი: «კრ ულია ზენაა რი ყოვლისა მცა მამაცი სა».   6022   ვთქვი: «კრ ულია ზენაა რი ყოვლისა მცა მამაცი სა».
6127     6023  
6128  
მო - სითმე -ვიდა   ღარიბი  
მონა   მოყვსითა   სამითა,
  6024   მო ვიდა   სითმე  
ღარიბი ,   მონა   მოყვსითა   სამითა,
6129   მონა     მონურად   მოსილი,   სხვანი     მგზავრულად   ხამითა;   6025   მონა  
მონურად   მოსილი,   სხვანი  
მგზავრულად   ხამითა;
6130   სასმელ-საჭ მელი მოიღე ს, ქალაქს  ნასყიდი დრ ამითა,   6026   სასმელ-საჭ მელი მოიღე ს, ქალაქს  ნასყიდი დრ ამითა,
6131   სმიდეს, ჭა მდეს და უბ ნობდეს, სხ დეს მხიარუ ლნი ამითა.   6027   სმიდეს, ჭა მდეს და უბ ნობდეს, სხ დეს მხიარუ ლნი ამითა.
6132     6028  
6133  
მე  
უყურებდი,  
უჭვრეტდი;   თქვეს:   «ამოდ   გავიხარენი ,
  6029   მე   უყურებდი,   უჭვრეტდი;   თქვეს:   «ამოდ   გავიხარენი
6134   მაგრა ჩვენ  აქა მოყვა სნი უცხონი  შევიყარენ ით,   6030   მაგრა ჩვენ  აქა მოყვა სნი უცხონი  შევიყარენ ით,
6135   არცა  
რა   ვიცით,   ვინ   ვინ   ვართ,   ანუ   სით   მოვიარენით ,
  6031   არცა   რა   ვიცით,   ვინ   ვინ   ვართ,   ანუ   სით   მოვიარენით ,
6136   ხამს  
ერთმანერთს   ამბავი   ჩვენიცა  
უთხ
  ბარ   ენით».
  6032   ხამს ,   ერთმანერთს   ამბავი   ჩვენიცა   უთხ
  ბარ   ენით».
6137     6033  
6138  
მათ   სხვათა   მათი   ამბავი   თქვეს,   ვითა   მგზავრთა   წესია;
  6034   მათ   სხვათა   მათი   ამბავი   თქვეს,   ვითა   მგზავრთა   წესია;
6139   მონამან უთ ხრა: «ჰე,  ძმანო, გან გება რამე  ზესია:   6035   მონამან უთ ხრა: «ჰე,  ძმანო, გან გება რამე  ზესია:
6140   მე მარგალი ტსა მოგიმკ ი, თქვენ ქ ვრიმი დაგი თესია,   6036   მე მარგალი ტსა მოგიმკ ი, თქვენ ქ ვრიმი დაგი თესია,
6141   ჩემი ამბავ ი ამბავთა  თქვენთაგან  უკეთესია.   6037   ჩემი ამბავ ი ამბავთა  თქვენთაგან  უკეთესია.
6142     6038  
6143  
მე   ვარო   მონა   მეფისა   მაღლისა,   ქაჯთა   მფლობლისა;
  6039   « მე   ვარო   მონა   მეფისა   მაღლისა,   ქაჯთა   მფლობლისა;
6144   მათ მიხვდა  ცემა სენი სა, მათისა  დამამხობლ ისა:   6040   მათ მიხვდა  ცემა სენი სა, მათისა  დამამხობლ ისა:
6145   მოგვიკვდა  შემწე ქვრი ვისა, შემწ ყნარებელი  ობლისა,   6041   მოგვიკვდა  შემწე ქვრი ვისა, შემწ ყნარებელი  ობლისა,
6146   აწ შვილთა  მისთა და მ ისი ზრდის,  უკეთესი მ შობლისა.   6042   აწ შვილთა  მისთა და მ ისი ზრდის,  უკეთესი მ შობლისა.
6147     6043  
6148  
დულარდუხტ   არის   დიაცი,   მაგრა   კლდე,   ვითა   ლოდია,
  6044   « დულარდუხტ   არის   დიაცი,   მაგრა   კლდე,   ვითა   ლოდია,
6149   ვისცა   არ   დაჰკ
ს,   ყმა   მისი   ვერავის   დაუკოდია;
  6045   ვისცა   არ   დაჰკ
ს,   ყმა   მისი   ვერავის   დაუკოდია;
6150   მას   უსხენ   წვრილნი   ძმის
წულნი:   როსან   და   ერთი   როდია,  
  6046   მას   უსხენ   წვრილნი   ძმის - წულნი:   როსან   და   ერთი   როდია,  
6151   აწ იგი ქაჯ ეთს ხელმწი ფედ ქვე ზი ს, მორჭმულ ი სწოდია. LF   6047   აწ იგი ქაჯ ეთს ხელმწი ფედ ქვე ზი ს, მორჭმულ ი სწოდია. LF
6152     6048  
6153  
გვესმა   ამბავი,   ზღვათ   იქით   სიკვდილი   დისა   მათისა,
  6049   « გვესმა   ამბავი,   ზღვათ   იქით   სიკვდილი   დისა   მათისა,
6154   შეიჭირვებდ ეს ვაზირნი , დაშალეს  ქმნა ხალვა თისა,   6050   შეიჭირვებდ ეს ვაზირნი , დაშალეს  ქმნა ხალვა თისა,
6155   ვითა   ვჰკადროთო   დავსება   პირისა,   ხმელთა   მნათისა? !   6051   ვითა   ვჰკადროთო   დავსება   პირისა,   ხმელთა   მნათისა?
6156   როშაქ   მონაა,   თავადი   მონისა   ბევრ
ათასისა.
  6052   როშაქ   მონაა,   თავადი   მონისა   ბევრ - ათასისა.
6157     6053  
6158  
როშაქ   ბრძანა:   « მო-ცა-ვინ- მკლა
ს,   მე   ტირილსა   არ   დავხვდები.
  6054   « როშაქ   ბრძანა:   მო-ცა-ვინ- მკლა ს,   მე   ტირილსა   არ   დავხვდები.
6159   მინდორს წა ვალ, ვიმეკ ობრებ, ალა ფითა ავივს ები,   6055   მინდორს წა ვალ, ვიმეკ ობრებ, ალა ფითა ავივს ები,
6160   შინა მოვალ  შოებული,  ადრე ზედამ ოვესწრები,   6056   შინა მოვალ  შოებული,  ადრე ზედა  მოვესწრები ,
6161   მეფე დისა  დატირებად  წავიდოდეს,  წა-ცა-ვჰყ ვები».   6057   მეფე დისა  დატირებად  წავიდოდეს,  წა-ცა-ვჰყ ვები».
6162     6058  
6163  
გვითხრა   მისთა   ხელისათა:   « წავალ,   თან   წამომყევით
  6059   «   გვითხრა   მისთა   ხელისათა:   წავალ,   თან  
წამომყევით
6164   წაგვიტანა  მონა ასი,  ყველაკაი მ ისგან რჩევ ით.   6060   წაგვიტანა  მონა ასი,  ყველაკაი მ ისგან რჩევ ით.
6165   დღისით, მზ ისით ვმეკო ბრობდით, ღ ამეთაცა ვი ყვნით თევი თ;   6061   დღისით, მზ ისით ვმეკო ბრობდით, ღ ამეთაცა ვი ყვნით თევი თ;
6166   დია   ვლეწეთ   ქარავანი,   ლარი   ჩვენკე   გარდმოვდევ ით.   6062   დია   ვლეწეთ   ქარავანი,   ლარი   ჩვენკე  
გარდმოვდევ ით.
6167     6063  
6168  
მინდორ-მინ დორ   მოვ
ოდით   ჩვენ   ღამესა   დია   ბნელსა,
  6064   « მინდორ-მინ დორ   მოვ
ოდით   ჩვენ   ღამესა   დია   ბნელსა, »
6169   დიდნი რამე  სინათლენი  გამოგვიჩნ დეს შუა ვე ლსა;   6065   დიდნი რამე  სინათლენი  გამოგვიჩნ დეს შუა ვე ლსა;
6170   ვთქვით, თუ : მზეა ნუთ უ ზეცით ჩა მოჭრილი ზე და ხმელსა!   6066   ვთქვით, თუ : მზეა ნუთ უ ზეცით ჩა მოჭრილი ზე და ხმელსა!
6171   დაბნეულნი  მივეცენით  გონებასა ჩ ვენსა მსჯე ლსა.   6067   დაბნეულნი  მივეცენით  გონებასა ჩ ვენსა მსჯე ლსა.
6172     6068  
6173  
ზოგთა   ვთქვით:   « არის   ცისკარი »,   ზოგთა   თქვეს:   « არის   მთვარეო » ;
  6069   « ზოგთა   ვთქვით:  
არის   ცისკარი ;   ზოგთა   თქვეს:  
არის   მთვარეო
;
6174   მას დარაზმ ულთა მივმა რთეთ, ახლო სმცა ვნახე თ ბარეო!   6070   მას დარაზმ ულთა მივმა რთეთ, ახლო სმცა ვნახე თ ბარეო!
6175   შორს   მო
უარეთ,   მივედით,   შემოვადეგი   გარეო;
  6071   შორს   მო უარეთ,   მივედით,   შემოვადეგი   გარეო;
6176   მით ნათლიდ აღმა გამოხ და ხმა, ჩვ ენი მოუბარ ეო.   6072   მით ნათლიდ აღმა გამოხ და ხმა, ჩვ ენი მოუბარ ეო.
6177     6073  
6178  
გვითხრა:   « ვინ   ხართ ,   ცხენოსანნო ?   თქვენ   სახელნი   თქვენნი   თქვენით;
  6074   « გვითხრა:   ვინ   ხართ  
ცხენოსანნო ?   თქვენ   სახელნი   თქვენნი   თქვენით;
6179   გულანშაროთ   მოციქული   ქაჯეთს   მივალ,   მერიდენით ! »
  6075   გულანშაროთ   მოციქული   ქაჯეთს   მივალ,   მერიდენით
» .
6180   ესე გვესმა , მოვადეგი თ, ალყად გ არემოვერტყ ენით,   6076   ესე გვესმა , მოვადეგი თ, ალყად გ არე მოვერტ ყენით,
6181   პირ
მზე   რამე   ცხენოსანი   გავიცადეთ   თვალით   ჩვენით.
  6077   პირ - მზე   რამე   ცხენოსანი   გავიცადეთ   თვალით   ჩვენით.
6182     6078  
6183  
უჭვრიტეთ   პირსა   მნათობსა,   ელვათა   მაელვარებს ა;
  6079   «ვ უჭვრიტეთ   პირსა   მნათობსა,   ელვათა   მაელვარებს ა;
6184   მისი ციმცი მი მზისაებ რ ეფინებოდ ა არებსა; LF   6080   მისი ციმცი მი მზისაებ რ ეფინებოდ ა არებსა; LF
6185   ძვირ-ძვირა დ გვეუბნებ ოდა სიტყვა სა რასმე წ ყნარებსა, LF   6081   ძვირ-ძვირა დ გვეუბნებ ოდა სიტყვა სა რასმე წ ყნარებსა, LF
6186   კბილთაგან  შუქი შეადგ ა ზედან გი შრისა სარე ბსა.   6082   კბილთაგან  შუქი შეადგ ა ზედან გი შრისა სარე ბსა.
6187     6083  
6188  
კვლა   ვეუბ ენით   მას   მზესა   ტკბილ
მოუბრითა   ენითა.
  6084   « კვლა   ვეუბ
ენით   მას   მზესა   ტკბილ - მოუბრითა   ენითა.
6189   არ მონა იყ ო, ტყუოდა,  ჩვენ ესე  შევიგენითა ;   6085   არ მონა იყ ო, ტყუოდა,  ჩვენ ესე  შევიგენითა ;
6190   როშაქ   შეატყო   ქალობა,   გვერდსა   წაუდგა   ცხენითა ;   6086   როშაქ   შეატყო   ქალობა,   გვერდსა   წაუდგა   ცხენითა ,
6191   აღარ   გა
უშვით,   დაჭირვა   ვჰკადრეთ   ხელითა   ჩვენითა.
  6087   აღარ   გა უშვით,   დაჭირვა   ვჰკადრეთ   ხელითა   ჩვენითა.
6192     6088  
6193  
კვლა   ვჰკითხეთ:   « გვითხარ   მართალი ,   საქმე   შენ   მზებრ   ნათელისა,
  6089   « კვლა   ვჰკითხეთ:   გვითხარ   მართალი  
საქმე   შენ   მზებრ   ნათელისა,
6194   ვისი ხარ,  ვინ ხარ, ს ით მოხვალ  მანათობელი  ბნელისა?»   6090   ვისი ხარ,  ვინ ხარ, ს ით მოხვალ  მანათობელი  ბნელისა?»
6195   მან არა გვ ითხრა, გაუ შვა წყარო  ცრემლისა ც ხელისა.   6091   მან არა გვ ითხრა, გაუ შვა წყარო  ცრემლისა ც ხელისა.
6196   რა   საბრალოა   გავსილი   მთვარე,   ჩანთქმული   გველისა !   6092   რა   საბრალოა   გავსილი   მთვარე,   ჩანთქმული   გველისა .
6197     6093  
6198  
არცა   რა   ცხადი   ამბავი,   არცა   რა   დასამალავი ,
  6094   « არცა   რა   ცხადი   ამბავი,   არცა   რა   დასამალავი ,
6199   არა   არ   გვითხრა,   ვინ   იყო  
ან   ვისგან   ნამუხთალავ ი;
  6095   არა   არ   გვითხრა,   ვინ   იყო ,   ან   ვისგან   ნამუხთალავ ი;
6200   ქუშ-ქუშად   გვეუბნებოდ  
კუშტი,   თავისა   მკრძალავი,
  6096   ქუშ-ქუშად   გვეუბნებოდ ,   კუშტი,   თავისა   მკრძალავი,
6201   ვითა ასპიტ ი, მჭვრეტე ლთა მისთა  თვალითა მლ ალავი.   6097   ვითა ასპიტ ი, მჭვრეტე ლთა მისთა  თვალითა მლ ალავი.
6202     6098  
6203  
როშაქ   გვიბრძანა:   «ნუ   ჰკითხავთ,   აწ   თურე   არ
სათქმელია,
  6099   « როშაქ   გვიბრძანა:   «ნუ   ჰკითხავთ,   აწ   თურე   არ - სათქმელია,
6204   ამისი საქმ ე უცხოა, ს აამბობლადც ა ძნელია; LF   6100   ამისი საქმ ე უცხოა, ს აამბობლადც ა ძნელია; LF
6205   ბედი მეფის ა ჩვენისა  არსთაგან ს ანატრელია,   6101   ბედი მეფის ა ჩვენისა  არსთაგან ს ანატრელია,
6206   მით რომე ღ მერთი მას  მისცემს, რ აც უფრო სა კვირველია.   6102   მით რომე ღ მერთი მას  მისცემს, რ აც უფრო სა კვირველია.
6207     6103  
6208  
ესე   ღმერთსა   მისაგვრელა   მისად   ჩვენთვის   მოუცია,
  6104   « ესე   ღმერთსა   მისაგვრელა   მისად   ჩვენთვის   მოუცია,
6209   მი
უტანოთ   არმაღანად,   დაგვიმადლე ბს   მეტად   დია.
  6105   მი უტანოთ   არმაღანად,   დაგვიმადლე ბს   მეტად   დია.
6210   თუ დავმალა ვთ, დავმჟღ ავნდებით,  მეფე ჩვენი  ამაყია,   6106   თუ დავმალა ვთ, დავმჟღ ავნდებით,  მეფე ჩვენი  ამაყია,
6211   პირველ – მ ათი შეცოდე ბა, მერმე  დიდი აუგია ».   6107   პირველ – მ ათი შეცოდე ბა, მერმე  დიდი აუგია ».
6212     6108  
6213  
მივემოწმენ ით,   თათბირნი   არ   კიდე   გავაკიდენი თ;
  6109   « მივემოწმენ ით,   თათბირნი   არ   კიდე   გავაკიდენი თ;
6214   დავბრუნდით ,   ქაჯეთს   მივმართეთ,   მას   წინა   მოვეკიდენი ,   6110   დავბრუნდით ,   ქაჯეთს   მივმართეთ,   მას   წინა   მოვეკიდენი ;
6215   არცა რა ვჰ კადრეთ ხელ დახელ, არც ა თუ წავეკ იდენით;   6111   არცა რა ვჰ კადრეთ ხელ დახელ, არც ა თუ წავეკ იდენით;
6216   იგი   ტირს,   ღაწვსა   გულ
მდუღრად   ჩარცხის   ცრემლისა   კი   დენით.
  6112   იგი   ტირს,   ღაწვსა   გულ - მდუღრად   ჩარცხის   ცრემლისა   კი   დენით.
6217     6113  
6218  
მე   როშაქს   ვჰკადრე:   «გამიშვი   კვლა   ადრე   თქვენი   მხლებელი;
  6114   « მე   როშაქს   ვჰკადრე:   «გამიშვი   კვლა   ადრე   თქვენი   მხლებელი;
6219   აწ გულანშა როს ქალაქს ა ვარ საქმ ის რასმე მ დებელი».   6115   აწ გულანშა როს ქალაქს ა ვარ საქმ ის რასმე მ დებელი ». LF
6220   მან   გამომიშვა,   აქ   სადმე   ლარი   მიც   წასაღებელი ;   6116   მან   გამომიშვა,   აქ   სადმე   ლარი   მიც   წასაღებელი ,
6221   თანა   წავიტან,   წა-ცა-ვალ   მე   მათი   ზედა
მსწრებელი» .
  6117   თანა   წავიტან,   წა-ცა-ვალ   მე   მათი   ზედა - მსწრებელი» .
6222     6118  
6223  
მათ   კაცთა   დია   ეამა   ესე   ამბავი   მონისა.
  6119   მათ   კაცთა   დია   ეამა   ესე   ამბავი   მონისა.
6224   მე გავიგონ ე, შე-რე-მ შრა ნაკადი  ცრემლთა ფ ონისა,   6120   მე გავიგონ ე, შე-რე-მ შრა ნაკადი  ცრემლთა ფ ონისა,
6225   მენიშნა, ყ ოვლი ნიშან ი ვიცან ჩე მისა ღონის ა,   6121   მენიშნა, ყ ოვლი ნიშან ი ვიცან ჩე მისა ღონის ა,
6226   ცოტაი ლხინ ი მომეცა,  მსგავსი დრ ამისა წონი სა.   6122   ცოტაი ლხინ ი მომეცა,  მსგავსი დრ ამისა წონი სა.
6227     6123  
6228  
მოვიყვანე   იგი   მონა,   ახლოს   დავსვი   ჩემსა   წინა,
  6124   მოვიყვანე   იგი   მონა,   ახლოს   დავსვი   ჩემსა   წინა,
6229   ვჰკითხე:   «მითხარ,   რას   იტყოდი ?   გაგონება   მეც   მინა
» .
  6125   ვჰკითხე:   «მითხარ,   რას   იტყოდი ,   გაგონება   მეც  
მინა ? »
6230   მან იგივე  კვლა მიამბ ო, რაცა მუ ნით მომესმ ინა,   6126   მან იგივე  კვლა მიამბ ო, რაცა მუ ნით მომესმ ინა,
6231   ამ   ამბავმან   გამაცოცხლა ,   სულ
მობრძავი   დამარჩინა.
  6127   ამ   ამბავმან   გამაცოცხლა ,   სულ - მობრძავი   დამარჩინა.
6232     6128  
6233  
მე   ორნი   შავნი   მონანი   მყვანან   სავსენი   გრძნებითა:
  6129   მე   ორნი   შავნი   მონანი   მყვანან   სავსენი   გრძნებითა:
6234   უჩინოდ მივ ლენ-წამოვლ ენ მათითა  ხელოვნებით ა;   6130   უჩინოდ მივ ლენ-წამოვლ ენ მათითა  ხელოვნებით ა;
6235   მოვასხენ,  ქაჯეთს გავ გზავნენ, ვ არქვი, თუ:  «ნუ დასდგ ებითა,   6131   მოვასხენ,  ქაჯეთს გავ გზავნენ, ვ არქვი, თუ:  «ნუ დასდგ ებითა,
6236   მაცნობეთ მ ისი ამბავი  თქვენითა  მოქმედებით ა».   6132   მაცნობეთ მ ისი ამბავი  თქვენითა  მოქმედებით ა».
6237     6133  
6238  
სამ   დღე   მოვიდეს,   მიამბეს,   ფიცხლა   ებიჯა   გზისადა ,
  6134   სამ   დღე   მოვიდეს,   მიამბეს,   ფიცხლა   ებიჯა   გზისადა :
6239  
მიუგვრიაო   მეფისა,   ზღვას   იქით   წამავლისად ა,
  6135   « მიუგვრიაო   მეფისა,   ზღვას   იქით   წამავლისად ა,
6240   ვერვის   შეუდგმან   საჭვრეტ ად   თვალნი,   მართ   ვითა   მზისადა,   6136   ვერვის   შეუდგმან   საჭვრეტ
ად   თვალნი,   მართ   ვითა   მზისადა,
6241   ქვე დაუწინ დავს საცოლ ედ როსან ც ოტასა ყმის ადა.   6137   ქვე დაუწინ დავს საცოლ ედ როსან ც ოტასა ყმის ადა.
6242     6138  
6243   «როსანს   შევრთოთო
,     დულარდუხტს   მეფესა   უბრძანებია ,  
  6139   «როსანს   შევრთოთო » ,     დულარდუხტს   მეფესა   უბრძანებია ,  
6244  
ჯერ   ქორწინებად   არა   მცალს,   აწ   გული   ცეცხლ
ნადებია;
  6140   « ჯერ  
ქორწინებად   არა   მცალს,   აწ   გული   ცეცხლ - ნადებია;
6245   შემოვიქცევ ი, შევისძლ ობ, ვინ ცი სა მზედ ნა ქებია».   6141   შემოვიქცევ ი, შევისძლ ობ, ვინ ცი სა მზედ ნა ქებია».
6246   ციხეს დაუს ვამს, ხადუ მი ერთაი უ ახლებია.   6142   ციხეს დაუს ვამს, ხადუ მი ერთაი უ ახლებია.
6247     6143  
6248  
ყოვლი   მცოდნელი   გრძნებისა   მას   თანაწაუტან ია,
  6144   ყოვლი   მცოდნელი   გრძნებისა   მას   თანა   წაუტანია,
6249   მით რომე გ ზაა საჭირო , მტერნი ს აომრად მზა ნია;   6145   მით რომე გ ზაა საჭირო , მტერნი ს აომრად მზა ნია;
6250   ქვე   დაუყრია   მოყმე ი,   ვინც   უფრო   გულოვანია,   6146   ქვე   დაუყრია  
მოყმე ი,   ვინც   უფრო   გულოვანია,
6251   დაეყოვნები :   წასრულა,   ჯერეთ   ცოტაი   ხანია.   6147   დაეყოვნები ;   წასრულა,   ჯერეთ   ცოტაი   ხანია.
6252     6148  
6253  
ქაჯთა   ქალაქი   აქამდის   მტერთაგან   უბრძოლველი ა:
  6149   ქაჯთა   ქალაქი   აქამდის   მტერთაგან   უბრძოლველი ა:
6254   ქალაქსა   შიგან   მაგარი   კლდე   მაღალი   და   გრძელია ;   6150   ქალაქსა   შიგან   მაგარი   კლდე   მაღალი   და   გრძელია ,
6255   მას კლდესა  შუა გვირა ბი, ასაძრო მელი ხვრელ ია,   6151   მას კლდესა  შუა გვირა ბი, ასაძრო მელი ხვრელ ია,
6256   მუნ არის მ არტო მნათო ბი, მისთა  შემყრელთა  მწველია.   6152   მუნ არის მ არტო მნათო ბი, მისთა  შემყრელთა  მწველია.
6257     6153  
6258  
გვირაბის   კარსა   ნიადაგ   მოყმე   სცავს   არპირ
ნასები,
  6154   გვირაბის   კარსა   ნიადაგ   მოყმე   სცავს   არ   პირ - ნასები,
6259   ათი ათასი  ჭაბუკი დგა ს, ყველაკა ი ხასები, LF   6155   ათი ათასი  ჭაბუკი დგა ს, ყველაკა ი ხასები, LF
6260   ქალაქის   კართა   სამთავე     სამათას     სამათასები .   6156   ქალაქის   კართა   სამთავე     სამათას - სამათასები .
6261   გულო,   გაგსაჯა   სოფელმან,   არ   ვიცი ,   და  
გლახ,   რას   ები!
  6157   გულო,   გაგსაჯა   სოფელმან,   არ   ვიცი  
და ,   გლახ,   რას   ები! »
6262     6158  
6263   ესე   ამბავი   ავთანდილ   პირ
მზემან,   მაგარ
ვადამან,
  6159   ესე   ამბავი   ავთანდილ   პირ - მზემან,   მაგარ - ვადამან,
6264   რა მოისმინ ა, ეამა, ს ხვად არა გ აუცხადა მა ნ,   6160   რა მოისმინ ა, ეამა, ს ხვად არა გ აუცხადა მა ნ,
6265   შესწირა ღმ ერთსა მადლ ობა ტურფამ ან დანაბად ამან:   6161   შესწირა ღმ ერთსა მადლ ობა ტურფამ ან დანაბად ამან:
6266   ამბავი   ჩემი   სალხინო   მითხ
  ვისმანღა   დამან!“
  6162   ამბავი   ჩემი   სალხინო   მითხ
  ვისმანღა   დამან!“
6267     6163  
6268   ფატმანს   უთხრა:   „საყვარელო ,   კმა   ხარ   ჩემგან   სასურველად !   6164   ფატმანს   უთხრა:   „საყვარელო ,   კმა   ხარ   ჩემგან   სასურველად ,
6269   მე   ამბავი   სანატრელი   მომასმინე   არ   პირ
ბნელად,
  6165   მე   ამბავი   სანატრელი   მომასმინე   არ   პირ - ბნელად,
6270   მაგრა   საქმე   ქაჯეთისა   გამაგონე   უფრო   მრთელად :   6166   მაგრა   საქმე   ქაჯეთისა   გამაგონე   უფრო   მრთელად ,
6271   ქაჯ
  ყველა   უხორცოა,   რამან   შექმნა   ხორციელად?
  6167   ქაჯ   ყველა   უხორცოა,   რამან   შექმნა   ხორციელად?
6272     6168  
6273  
მის   ქალისა   სიბრალული   ამანთებს   და   მიდებს   ალსა,
  6169   მის   ქალისა   სიბრალული   ამანთებს   და   მიდებს   ალსა,
6274   მაგრა   ქაჯნი   უხორცონი   რას   აქნევენ,   მიკვირს ,   ქალსა? !   6170   მაგრა   ქაჯნი   უხორცონი   რას   აქნევენ,   მიკვირს  
ქალსა?
6275   ფატმან უთხ რა: „მომის მინე, მართ ლად გხედავ  მანდა მკრ თალსა,   6171   ფატმან უთხ რა: „მომის მინე, მართ ლად გხედავ  მანდა მკრ თალსა,
6276   არ   ქაჯნია,   კაცნიაო,   მინდობიან   კლდესა   სალსა
.
  6172   არ   ქაჯნია,   კაცნიაო,   მინდობიან   კლდესა   სალსა .
6277     6173  
6278  
ქაჯნი   სახელად   მით   ჰქვიან,   არიან   ერთად   კრებულნი
  6174   ქაჯნი   სახელად   მით   ჰქვიან,   არიან   ერთად   კრებულნი ,
6279   კაცნი  
გრძნებისა   მცოდნელნი,   ზედა   გახელოვნებ ულნი,
  6175   კაცნი ,   გრძნებისა   მცოდნელნი,   ზედა   გახელოვნებ ულნი,
6280   ყოველთა კა ცთა მავნენ ი, იგი ვერ ვისგან ვნე ბულნი;   6176   ყოველთა კა ცთა მავნენ ი, იგი ვერ ვისგან ვნე ბულნი;
6281   მათნი შემბ მელნი წამო ვლენ დამბრ მალნი, დაწ ბილებულნი.   6177   მათნი შემბ მელნი წამო ვლენ დამბრ მალნი, დაწ ბილებულნი.
6282     6178  
6283  
იქმ   რასმე   საკვირველს ა,   მტერსა   თვალსა   დაუბრმობენ ,
  6179   იქმ   რასმე   საკვირველს ა,   მტერსა   თვალსა   დაუბრმობენ ,
6284   ქართა აღსძ რვენ საშინ ელთა, ნავს ა ზღვა-ზღვ ა დაამხობე ნ,   6180   ქართა აღსძ რვენ საშინ ელთა, ნავს ა ზღვა-ზღვ ა დაამხობე ნ,
6285   ვითა ხმელს ა გაირბენე ნ, წყალსა  წმიდად დაა შრობენ,   6181   ვითა ხმელს ა გაირბენე ნ, წყალსა  წმიდად დაა შრობენ,
6286   სწად ეს     დღესა   ბნელად   იქმან,   სწადდეს     ბნელსა   ანათობენ.   6182   სწად
ეს     დღესა   ბნელად   იქმან,   სწადდეს     ბნელსა   ანათობენ.
6287     6183  
6288  
ამის
თვის   ქაჯად   უხმობენ   გარეშემონი   ყველანი,
  6184   ამის თვის   ქაჯად   უხმობენ   გარეშემონი   ყველანი,
6289   თვარა იგიც ა კაცნია ჩ ვენებრვე ხ ორციელანი“ .   6185   თვარა იგიც ა კაცნია ჩ ვენებრვე ხ ორციელანი“ .
6290   ავთანდილ   მადლი   უბრძანა:   „ცეცხლნი   დამივსენ   ცხელანი .   6186   ავთანდილ   მადლი   უბრძანა:   „ცეცხლნი   დამივსენ   ცხელანი ,
6291   დიდად მეამ ნეს ამბავნ ი, სიტყვან ი აწინდელა ნი“.   6187   დიდად მეამ ნეს ამბავნ ი, სიტყვან ი აწინდელა ნი“.
6292     6188  
6293   გულითა ღმე რთსა ადიდე ბს ავთანდი ლ ცრემლთა  მდენელი;   6189   გულითა ღმე რთსა ადიდე ბს ავთანდი ლ ცრემლთა  მდენელი;
6294   თქვა:   „ღმერთო,   გმადლობ,   რომელი   ხარ   ჭირთა   მომალხენელ ,   6190   თქვა:   „ღმერთო,   გმადლობ,   რომელი   ხარ   ჭირთა   მომალხენელ ;
6295   ყოფილი, მყ ოფი, უთქმე ლი, ყურთაგ ან მოუსმენ ელი,   6191   ყოფილი, მყ ოფი, უთქმე ლი, ყურთაგ ან მოუსმენ ელი,
6296   წყალობა   ენი   იჩქითად   არს   ჩვენი   გარდმომფენ ელი!“   6192   წყალობა   თქვ ენი   იჩქითად   არს   ჩვენი   გარდმომფენ ელი!“
6297     6193  
6298   მის   ამბ ისა   ცნობისათვი   ცრემლით   ღმერთსა   ადიდებდა.   6194   მის   ამბ
ისა   ცნობისათვი   ცრემლით   ღმერთსა   ადიდებდა.
6299   ფატმან ეჭვ და თავისათ ვის, ამად  ცეცხლსა კვ ლა იდებდა;   6195   ფატმან ეჭვ და თავისათ ვის, ამად  ცეცხლსა კვ ლა იდებდა;
6300   ყმა   ნამუსსა   ინახ
და,   სიყვარულსა   იფერებდა;
  6196   ყმა   ნამუსსა   ინახ
და,   სიყვარულსა   იფერებდა;
6301   ფატმან ყელ სა ეხვეოდა , პირსა მზ ესა აკოცებ და.   6197   ფატმან ყელ სა ეხვეოდა , პირსა მზ ესა აკოცებ და.
6302     6198  
6303   მას   ღამე   ფატმან   იამა   ავთანდილ   თანა   წოლითა;   6199   მას   ღამე   ფატმან   იამა   ავთანდილ
თანა   წოლითა;
6304   ყმა   უნდო
გვარად   ეხვევის   ყელსა   ყელითა   ბროლითა,
  6200   ყმა   უნდო - გვარად   ეხვევის   ყელსა   ყელითა   ბროლითა,
6305   ჰკლავს თინ ათინის გონ ება, ძრწის  იდუმლითა  ძრწოლითა, LF   6201   ჰკლავს თინ ათინის გონ ება, ძრწის  იდუმლითა  ძრწოლითა, LF
6306   გული   მხეც
ქმნილი   გასჭრია  
მხეცთავე   თანა   რბოლითა.
  6202   გული   მხეც - ქმნილი   გასჭრია ,   მხეცთავე   თანა   რბოლითა.
6307     6203  
6308   ავთანდილ   მალვით   ცრემლსა   სწვიმს,   სდის   ზღვათა   შესართავის ად .   6204   ავთანდილ   მალვით   ცრემლსა   სწვიმს,   სდის   ზღვათა   შესართავის ად ,
6309   შიგან   მელნისა   მორევსა  
ცურავს   გიშრისა   ნავი   სად;
  6205   შიგან   მელნისა   მორევსა ,   ცურავს   გიშრისა   ნავი   სად;
6310   იტყვის,   თუ:   „მნახეთ,   მიჯნურნო,   იგი,   ვინ   ვარდია ,   ვისად,   6206   იტყვის,   თუ:   „მნახეთ,   მიჯნურნო,ი გი,   ვინ   ვარდია  
ვისად,
6311   უმისოდ ნეხ ვთა ზედა ვ ზი ბულბული  მსგავსად  ყვავისად!“   6207   უმისოდ ნეხ ვთა ზედა ვ ზი ბულბული  მსგავსად  ყვავისად!“
6312     6208  
6313   მუნ   ცრემლნი,   მისგან   ნადენნი,   ქვ ის აცა   დასალბონია ;   6209   მუნ   ცრემლნი,   მისგან   ნადენნი,   ქვ ათ აცა   დასალბონია ;
6314   გიშრისა ტე ვრი აგუბებ ს, ვარდისა  ველსა ფონ ია;   6210   გიშრისა ტე ვრი აგუბებ ს, ვარდისა  ველსა ფონ ია;
6315   ფატმან   მას   ზედა   იხარებს  
მართ   ვითა   იადონია.
  6211   ფატმან   მას   ზედა   იხარებს ,   მართ   ვითა   იადონია.
6316   თუ   ყვავი   ვარდსა   იშოვ ებ ს,   თავი   ბულბული   ჰგონია.   6212   თუ   ყვავი   ვარდსა   იშოვ ნი ს,   თავი   ბულბული   ჰგონია.
6317     6213  
6318   გათენდა .   ბანად   წავიდა   მზე,   სოფელს   შუქ
ნაკიდები;
  6214   გათენდა ,   ბანად   წავიდა   მზე,   სოფელს   შუქ - ნაკიდები;
6319  
ცმან   უძღვნა   მრავალი   კაბა,   ყაბაჩა,   რიდები,
  6215  
ცმან   უძღვნა   მრავალი   კაბა,   ყაბაჩა,   რიდები,
6320   მრავალი   ფერი   სურნელი,   ტურფა   პერანგი,   წმიდები :   6216   მრავალი   ფერი   სურნელი,   ტურფა   პერანგი,   წმიდები ;
6321   რაც   გწადდესო,   ჩაიცვი,   მე   ნურას   ნუ   მერიდები !
  6217   და“ რაც  
გწადდესო,   ჩაიცვი,   მე   ნურას   ნუ   მერიდები
.
6322     6218  
6323   ავთანდილ თ ქვა: „საქმ ე ჩემი გავ აცხადო ამა  დღესა!“   6219   ავთანდილ თ ქვა: „საქმ ე ჩემი გავ აცხადო ამა  დღესა!“
6324   სამოსისა ვ აჭრულისა ც მა აქამდის  დაეწესა; LF   6220   სამოსისა ვ აჭრულისა ც მა აქამდის  დაეწესა; LF
6325   მას დღე ყო ვლი საჭაბუ კო შეიმოსა  ტანსა მხნ ესა,   6221   მას დღე ყო ვლი საჭაბუ კო შეიმოსა  ტანსა მხნ ესა,
6326   მო მატა   დაშვენება,   დაემსგავსა   ლომი   მზესა.   6222   მო მატა   დაშვენება,   დაემსგავსა   ლომი   მზესა.
6327     6223  
6328   ფატმანს პუ რი შეეკაზმ ა ავთანდილ ის საწვევე ლად;   6224   ფატმანს პუ რი შეეკაზმ ა ავთანდილ ის საწვევე ლად;
6329   ყმა   შევიდა   ხი ული   მხიარულად,   არ   პირ
ბნელად;
  6225   ყმა   შევიდა   ოკ ზმ ული   მხიარულად,   არ   პირ - ბნელად;
6330   ფატმან ნახ ა, გაუკვირ და ვაჭრული სა უმოსელა დ,   6226   ფატმან ნახ ა, გაუკვირ და ვაჭრული სა უმოსელა დ,
6331   შემოსცინნა : „აგრე სჯ ობსო შენთვ ის ხელთა ს ასურველად“ .   6227   შემოსცინნა : „აგრე სჯ ობსო შენთვ ის ხელთა ს ასურველად“ .
6332     6228  
6333   ფატმან   მისსა   შვენებასა   მეტის
მეტად   ჰკვირდებოდ ა.
  6229   ფატმან   მისსა   შვენებასა   მეტის - მეტად   ჰკვირდებოდ ა.
6334  
მან   პასუხი   არა   გასცა,   თავისწინა   ღიმდებოდა:
  6230   მან   პასუხი   არა   გასცა,   თავის   წინა   ღიმდებოდა:
6335   შეეტყვების ,   არ   მიცნობსო ,   რა   ეგ ვნად   და   აგ
  ჰხმ
და!
  6231   შეეტყვების ,   არ   მიცნობსო
,  
ეგ
  ით   ვნდე და!
6336   თუცა რასმე  იფერებდა,  მეტი არა  გაჰვიდოდა.   6232   თუცა რასმე  იფერებდა,  მეტი არა  გაჰვიდოდა.
6337     6233  
6338   პური ჭამეს , გაიყარნე ს, ყმა მივ იდა მისსა  შინა,   6234   პური ჭამეს , გაიყარნე ს, ყმა მივ იდა მისსა  შინა,
6339   ღვინო
სმული,   მხიარული   დაწვა,   ამოდ   დაიძინა;
  6235   ღვინო - სმული,   მხიარული   დაწვა,   ამოდ   დაიძინა;
6340   საღამო
ჟამ   გაიღვიძა,   შუქი   ველთა   მოაფინა,
  6236   საღამო - ჟამ   გაიღვიძა,   შუქი   ველთა   მოაფინა,
6341   ფატმან   უხმო:   „მოდი,   მნახე,   მარტო   ვარო,   თავის
წინა“ .
  6237   ფატმან   უხმო:   „მოდი,   მნახე,   მარტო   ვარო,   თავის - წინა“
6342     6238  
6343   ფატმან   მივიდა,   ავთანდილს   ხმა   ესმა   მისგან   ოხისა ;   6239   ფატმან   მივიდა,   ავთანდილს   ხმა   ესმა   მისგან   ოხისა
6344   იტყოდა: „მ ომკლავს უც ილოდ ტანი  ალვისა, მო -, ხისა!“ LF   6240   იტყოდა: „მ ომკლავს უც ილოდ ტანი  ალვისა, მო -, ხისა!“ LF
6345   გვერდსა და ისვა, ბალი ში მისცა მ ისისა ნოხი სა,   6241   გვერდსა და ისვა, ბალი ში მისცა მ ისისა ნოხი სა,
6346   ვარდისა ბა ღსა უჩრდილ ობს ჩრდილი  წამწამთა  ქოხისა.   6242   ვარდისა ბა ღსა უჩრდილ ობს ჩრდილი  წამწამთა  ქოხისა.
6347     6243  
6348   ავთანდილ   ბრძანა:   „ჰე ,   ფატმან,   ვიცი   ეს   საქმე  
შენია ,
  6244   ავთანდილ   ბრძანა:   „ჰე  
ფატმან,   ვიცი   ეს   საქმე ,   შენია
6349   დაჰკრთები   ამა   ამბავსა,   მართ   ვითა   გველ
ნაკბენია,
  6245   დაჰკრთები   ამა   ამბავსა,   მართ   ვითა   გველ - ნაკბენია,
6350   მაგრა აქამ დის მართალ ი შენ ჩემი  არა გსმენ ია,   6246   მაგრა აქამ დის მართალ ი შენ ჩემი  არა გსმენ ია,
6351   ჩემნი   მომკლველნი   წამწამნი   შავნი   გიშრისა   ნდ ენია.   6247   ჩემნი   მომკლველნი   წამწამნი   შავნი   გიშრისა  
ენია.
6352     6248  
6353  
გგონივარ   ვინმე   ვაჭარი,   პატრონი   ქარავანისა ;
  6249   გგონივარ   ვინმე   ვაჭარი,   პატრონი   ქარავანისა ;
6354   მე ვარ სპა სპეტი მაღლ ისა მეფისა  როსტევანი სა,   6250   მე ვარ სპა სპეტი მაღლ ისა მეფისა  როსტევანი სა,
6355   თავადი   სპისა   დიდისა,   მათისა   შესაგვანის ,   6251   თავადი   სპისა   დიდისა,   მათისა   შესაგვანის .
6356   მაქვს პატრ ონობა მრავ ლისა საჭურ ჭლე-ზარადხ ანისა.   6252   მაქვს პატრ ონობა მრავ ლისა საჭურ ჭლე-ზარადხ ანისა.
6357     6253  
6358  
შენ   გიცი   კარგი   მოყვარე,   ერთგული,   მისანდობელ .
  6254   შენ   გიცი   კარგი   მოყვარე,   ერთგული,   მისანდობელ ,
6359   მათ უვის ე რთი ასული,  მზე ხმელთ ა მანათობე ლი,   6255   მათ უვის ე რთი ასული,  მზე ხმელთ ა მანათობე ლი,
6360   იგია ჩემი  დამწველი დ ა ჩემი დამ ადნობელი, LF   6256   იგია ჩემი  დამწველი დ ა ჩემი დამ ადნობელი, LF
6361   მან გამომგ ზავნა, დავ აგდე პატრო ნი, მათი მ შობელი.   6257   მან გამომგ ზავნა, დავ აგდე პატრო ნი, მათი მ შობელი.
6362     6258  
6363  
რომე   შენ   ქალი   გყოლია,   მე   ძებნად   მისვე   ქალისად
  6259   რომე   შენ   ქალი   გყოლია,   მე   ძებნად   მისვე   ქალისად
6364   მივლია ყოვ ლი ქვეყანა , მის მზის ა მონაცვალ ისად;   6260   მივლია ყოვ ლი ქვეყანა , მის მზის ა მონაცვალ ისად;
6365   მისთვის   გაჭრილი   მინახავს,   წევს   ლომი   ფერ
ნამკრთალი   სად,
  6261   მისთვის   გაჭრილი   მინახავს,   წევს   ლომი   ფერ - ნამკრთალი   სად,
6366   გამცუდებელ ად თავისად , მის გული სა და ძალი სად“.   6262   გამცუდებელ ად თავისად , მის გული სა და ძალი სად“.
6367     6263  
6368   ავთანდილ ფ ატმანს ყოვ ელი უთხრა  ამბავი თავ ისა,   6264   ავთანდილ ფ ატმანს ყოვ ელი უთხრა  ამბავი თავ ისა,
6369   ამბავი ტარ იელისა, შე მოსა ვეფხი ს ტყავისა;   6265   ამბავი ტარ იელისა, შე მოსა ვეფხი ს ტყავისა;
6370   უბრძანა: „ შენ ხარ წა მალი ჯერთ  შენგან უნა ხავისა,   6266   უბრძანა: „  შენ ხარ წ ამალი ჯერთ  შენგან უნ ახავისა,
6371   ღონე წამწმ ისა ხშირის ა, ყორნის  ფრთებრ ნაფ უშავისა.   6267   ღონე წამწმ ისა ხშირის ა, ყორნის  ფრთებრ ნაფ უშავისა.
6372     6268  
6373  
მოდი   და,   ფატმან,   მეწიე,   ვეცადნეთ   მათსა   რგებასა,
  6269   მოდი   და,   ფატმან,   მეწიე,   ვეცადნეთ   მათსა   რგებასა,
6374  
უშველოთ,   იგი   მნათობნი   ნუთუ   მიეცნენ   შვებასა;
  6270   უშველოთ,   იგი   მნათობნი   ნუთუ   მიეცნენ   შვებასა;
6375   ვინცა სცნო ბს კაცი, ყ ველაი ჩვენ სა დაიწყებ ს ქებასა, LF   6271   ვინცა სცნო ბს კაცი, ყ ველაი ჩვენ სა დაიწყებ ს ქებასა, LF
6376   ნუთუ კვლა  მიხვდენ მი ჯნურნი ერთ მანერთისა  ხლებასა.   6272   ნუთუ კვლა  მიხვდენ მი ჯნურნი ერთ მანერთისა  ხლებასა.
6377     6273  
6378  
მომგვარე,   ქაჯეთს   გავგზავნოთ   იგივე   მონა   გრძნეული,
  6274   მომგვარე,   ქაჯეთს   გავგზავნოთ   იგივე   მონა   გრძნეული,
6379   ქალსა ვაცნ ობოთ ყველა ი, ამბავი  ჩვენგან ცნ ეული;   6275   ქალსა ვაცნ ობოთ ყველა ი, ამბავი  ჩვენგან ცნ ეული;
6380   მანცა გვაც ნობოს მართ ალი, ვქმნა თ მისი გამ ორჩეული,   6276   მანცა გვაც ნობოს მართ ალი, ვქმნა თ მისი გამ ორჩეული,
6381   ღმერთმან ქ მნას, ქაჯთ ა სამეფო მ ოგესმას ჩვ ენგან ძლეუ ლი!“   6277   ღმერთმან ქ მნას, ქაჯთ ა სამეფო მ ოგესმას ჩვ ენგან ძლეუ ლი!“
6382     6278  
6383   ფატმან თქვ ა: „ღმერთს ა დიდება,  საქმენი მო მხვდეს, მო -, რანი,   6279   ფატმან თქვ ა: „ ღმერთ სა დიდება,  საქმენი მ ომხვდეს, მ ო-, რანი, LF
6384   დღეს რომე  მესმნეს ამ ბავნი, უკვ დავებისა ს წორანი!“   6280   დღეს რომე  მესმნეს ამ ბავნი, უკვ დავებისა ს წორანი!“
6385   მოჰგვარა   მონა   გრძნეული,   შავი  
მართ   ვითა   ყორანი;
  6281   მოჰგვარა   მონა   გრძნეული,   შავი ,   მართ   ვითა   ყორანი;
6386   უბრძანა: „ ქაჯეთს გაგ გზავნი, წა , გზანი გი სხენ შორან ი!   6282   უბრძანა: „  ქაჯეთს გა გგზავნი, წ ა, გზანი გ ისხენ შორა ნი!
6387     6283  
6388  
აწ   გამოჩნდები   სახმრობა   ჩემთვის   შენისა   გრძნებისა,
  6284   აწ   გამოჩნდები   სახმრობა   ჩემთვის   შენისა   გრძნებისა,
6389   ფიცხლა დამ ივსე სახმი ლი შენ ჩემ თა ცეცხლთა  გზნებისა,   6285   ფიცხლა დამ ივსე სახმი ლი შენ ჩემ თა ცეცხლთა  გზნებისა,
6390   მას მზესა  ჰკადრე მიზ ეზი მისისა  განკურნებ ისა“.   6286   მას მზესა  ჰკადრე მიზ ეზი მისისა  განკურნებ ისა“.
6391   მან უთხრა:  „ხვალე მო გართვა ყოვ ლი ამბავი  ნებისა“.   6287   მან უთხრა:   „ხვალე მ ოგართვა ყო ვლი ამბავი  ნებისა“. LF
6392   წიგნი ფატმ ანისა ნესტ ან-დარეჯან ის წინაშე  მიწერილი   6288   წიგნი ფატმ ანისა ნესტ ან-დარეჯან ის წინაშე  მიწერილი
6393          
6394   ფატმან სწე რს: „აჰა,  მნათობო, ს ოფლისა მზე ო ზენაო,   6289   ფატმან სწე რს: „ აჰა,  მნათობო,  სოფლისა მზ ეო ზენაო, LF
6395   შენთა შორს  მყოფთა ყო ველთა დამწ ველო, ამაზ რზენაო,   6290   შენთა შორს  მყოფთა ყო ველთა დამწ ველო, ამაზ რზენაო,
6396   სიტყვა
მჭევ
რო   და   წყლიანო,   ტურფაო,   ლამაზ
ენაო,
  6291   სიტყვა - მჭევ რო   და   წყლიანო,   ტურფაო,   ლამაზ - ენაო,
6397   ბროლო და ლ ალო – ოროვ ე კვლა ერთ გან შენათხ ზენაო!   6292   ბროლო და ლ ალო – ოროვ ე კვლა ერთ გან შენათხ ზენაო!
6398     6293  
6399  
თუცა   თუ   შენი   ამბავი   შენ   არა   მომასმენიე ,
  6294   თუცა   თუ   შენი   ამბავი   შენ   არა   მომასმენიე ,
6400   მე ეგრეცა  ვცან მართა ლი, მით გუ ლსა მოვალხ ენიე;   6295   მე ეგრეცა  ვცან მართა ლი, მით გუ ლსა მოვალხ ენიე;
6401   შენთვის   ხელ
ქმნილსა   ტარიელს   ამბ ითა   მოალხენიე,
  6296   შენთვის   ხელ - ქმნილსა   ტარიელს   ამბ
ითა   მოალხენიე,
6402   ორნივე მიხ ვდეთ წადილ სა, იგი ვა რდობდეს, შ ენ იე.   6297   ორნივე მიხ ვდეთ წადილ სა, იგი ვა რდობდეს,შე ნ იე.
6403     6298  
6404  
მოსრულა   შენად   საძებრად   მისი   ძმად
შეფიცებული ,
  6299   მოსრულა   შენად   საძებრად   მისი   ძმად - შეფიცებული ,
6405   ავთანდილ,  მოყმე არაბ ი, არაბეთს  შიგან ქებ ული,   6300   ავთანდილ,  მოყმე არაბ ი, არაბეთს  შიგან ქებ ული,
6406   სპასპეტი   როსტ   მეფისა,   ვერვისგან   დაწუნებული ;   6301   სპასპეტი   როსტ   მეფისა,   ვერვისგან   დაწუნებული ;
6407   შენ   სწერდი   ნსა   ამბავსა,   ლაღი,   ბრძნად   გაგონებული .   6302   შენ   სწერდი   ნსა   ამბავსა,   ლაღი,   ბრძნად   გაგონებული .
6408     6303  
6409  
ჩვენ   ამისთვის   ესე   მონა   გამოვგზავნ ეთ   თქვენსა   წინა,
  6304   ჩვენ   ამისთვის   ესე   მონა   გამოვგზავნ ეთ   თქვენსა   წინა,
6410   ვცნათ ამბა ვი ქაჯეთის ა, მოსრულა ნცა ქაჯნი  შინა?   6305   ვცნათ ამბა ვი ქაჯეთის ა, მოსრულა ნცა ქაჯნი  შინა?
6411   მანდაურთა  მეომართა ა ნგარიში წვ რილად გვინ ა:   6306   მანდაურთა  მეომართა ა ნგარიში წვ რილად გვინ ა:
6412   ვინ   არიან   მცველნ
  შენნი,   ან   თავადი   მათი   ვინ
ა?
  6307   ვინ   არიან   მცველნ   შენნი,   ან   თავადი   მათი   ვინ - ა?
6413     6308  
6414  
რაცა   იცი   მანდაური,   მოგვიწერე,   გაამჟღავნე ;
  6309   რაცა   იცი   მანდაური,   მოგვიწერე,   გაამჟღავნე ;
6415   მერმე   შენსა   საყვარელსა   ნიშანი   რა  
გაუგზავნე!
  6310   მერმე   შენსა   საყვარელსა   ნიშანი   რა   გაუგზავნე!
6416   შენი   ყველა   აქამდის   ჭირი   ლხინსა   გაათავნე,   6311   შენი   ყველა   აქამდის  
ჭირი   ლხინსა   გაათავნე,
6417   ღმერთსა   უნდეს,   მოყვარენი   შესაფერნი   შეგაზავნე!   6312   ღმერთსა   უნდეს,მოყვ არენი   შესაფერნი   შეგაზავნე!
6418     6313  
6419   ფატმან   მისცა   დაწერილი   მას   გრძნეულსა   ხელოვანსა :   6314   ფატმან   მისცა   დაწერილი   მას   გრძნეულსა   ხელოვანსა ;
6420   ესე   წიგნი   მიართვიო   ქალსა,   მზისა   დასაგვანსა !“   6315   ესე   წიგნი   მიართვიო   ქალსა,   მზისა   დასაგვანსა !“
6421   მან გრძნეუ ლმან მოლი  რამე წამოი სხა ზედა ტ ანსა,   6316   მან გრძნეუ ლმან მოლი  რამე წამოი სხა ზედა ტ ანსა,
6422   მასვე   წამსა   დაიკარგა,   გარდა ფრინდა   ბანის
ბანსა.
  6317   მასვე   წამსა   დაიკარგა,   გარდა
ფრინდა   ბანის - ბანსა.
6423     6318  
6424   წავიდა  
ვითა   ისარი   კაცისა   მშვილდ
ფიცხელისა.
  6319   წავიდა ,   ვითა   ისარი   კაცისა   მშვილდ - ფიცხელისა.
6425   რა ქაჯეთს  შეხდა, ქმნ ილ იყო ოდე ნ ბინდ-ბან დი ბნელისა .   6320   რა ქაჯეთს  შეხდა, ქმნ ილ იყო ოდე ნ ბინდ-ბან დი ბნელისა .
6426   უჩინოდ შევ ლო სიმრავლ ე მოყმისა,  კართა მცვ ელისა,   6321   უჩინოდ შევ ლო სიმრავლ ე მოყმისა,  კართა მცვ ელისა,
6427   მას მზესა  ჰკადრა ამბ ავი მისისა  სასურველი სა.   6322   მას მზესა  ჰკადრა ამბ ავი მისისა  სასურველი სა.
6428     6323  
6429   ციხისა კარ ნი დახშულნ ი შევლნა მ ართ ვითა ღ იანი,   6324   ციხისა კარ ნი დახშულნ ი შევლნა მ ართ ვითა ღ იანი,
6430   შევიდა   ზანგი   პირ
შავი,   თმა
გრძელი,   ტან
ნაბდიანი;
  6325   შევიდა   ზანგი   პირ - შავი,   თმა - გრძელი,   ტან - ნაბდიანი;
6431   იგი   მზე   დაჰკრთა,   ეგონა   სამ ის  
რამე   ზიანი,
  6326   იგი   მზე   დაჰკრთა,   ეგონა   სამ
სი   რამე   ზიანი,
6432   შეცვალა   ვარდი   ზაფრანად,   ლაჟვარდის
ფერად     იანი.
  6327   შეცვალა   ვარდი   ზაფრანად,   ლაჟვარდის - ფერად     იანი.
6433     6328  
6434   მან   უთხრა:   „ვინ   გგონივარ,   ანუ   აგრე   რად   დაჰბნდები?   6329   ნგ მან   უთხრა:   „ვინ   გგონივარ,   ანუ   აგრე   რად   დაჰბნდები?
6435   მე   ვარ   მონა   ფატმანისა,   თქვენს   წინაშე   ნამგზავრებ ი;   6330   მე   ვარ  
ფატმანისა,   თქვენს   წინაშე   ნამგზავრებ ი;
6436   ამა წიგნმა ნ გამამართ ლოს, არ ტყ უილად გეუბ ნები,   6331   ამა წიგნმა ნ გამამართ ლოს, არ ტყ უილად გეუბ ნები,
6437   მზისა შუქნ ი მოიცადენ , ვარდო, ა დრე ნუ დას ჭნები!“   6332   მზისა შუქნ ი მოიცადენ , ვარდო, ა დრე ნუ დას ჭნები!“
6438     6333  
6439   პირ
მზე   გაჰკვირდა   ფატმანის   ამბ ითა   საკვირველი თა,
  6334   პირ - მზე   გაჰკვირდა   ფატმანის   ამბ
ითა   საკვირველი თა,
6440   ნუშნი გააპ ნა, შეიძრნ ეს სათნი გ იშრისა წნე ლითა.   6335   ნუშნი გააპ ნა, შეიძრნ ეს სათნი გ იშრისა წნე ლითა.
6441   მა   იგი   წიგნი   მონამან   მისცა   თავისა   ხელითა;   6336   მა   იგი   წიგნი   მონამან   მისცა   თავისა   ხელითა;
6442   სულთქვამს,   იკითხავს   უსტარსა ,   ალტობს   ცრემლითა   ცხელითა.   6337   სულთქვამს, იკითხავს   უსტარსა  
ალტობს   ცრემლითა   ცხელითა.
6443     6338  
6444   მონასა   ჰკითხა:   „მიამბ ე,   ვინ   არის   ჩემი   მძებნელი ,   6339   მონასა   ჰკითხა:   „მიამბ
ე,   ვინ   არის   ჩემი   მძებნელი ?
6445   ანუ ვინ მი ცის ცოცხალ ი, მიწასა  ზედა მტკებ ნელი?“   6340   ანუ ვინ მი ცის ცოცხალ ი, მიწასა  ზედა მტკებ ნელი?“
6446   მან   მოახსენა:   „ვიკადრებ,   რას
ცა   ოდენ   ვარ   მც
ებ ელი,
  6341   მან   მოახსენა:   „ვიკადრებ,   რას ცა   ოდენ   ვარ   მც ებ
ელი,
6447   რა   წამოსრულ   ხარ,   მას   აქ   შენგან   ჩვენია   მზე   ბნელი.   6342   რა   წამოსრულ   ხარ,   მას   აქ   შენგან   ჩვენია   მზე   ბნელი.
6448     6343  
6449  
ფატმანის   გული   მას   აქათ   ლახვართა   შენახევია;
  6344   ფატმანის   გული   მას   აქათ   ლახვართა   შენახევია;
6450   მას რომე ც რემლი სდენ ია, ზღვათა ცა შენართე ვია;   6345   მას რომე ც რემლი სდენ ია, ზღვათა ცა შენართე ვია;
6451   მე ერთხელ  შენი ამბავ ი მისთვის  კვლა მიმირ თმევია,   6346   მე ერთხელ  შენი ამბავ ი მისთვის  კვლა მიმირ თმევია,
6452   ღმერთსა ვი მოწმებ, მა ს აქათ ტირ ილი არ დალ ევია.   6347   ღმერთსა ვი მოწმებ, მა ს აქათ ტირ ილი არ დალ ევია.
6453     6348  
6454  
აწ   ვინმე   მოყმე   მოვიდა   შვენიერითა   პირითა,
  6349   აწ   ვინმე   მოყმე   მოვიდა   შვენიერითა   პირითა,
6455   მან უთხრა  წვრილად ყვ ელაი, თქვე ნ ხართ რათ აცა ჭირითა .   6350   მან უთხრა  წვრილად ყვ ელაი, თქვე ნ ხართ რათ აცა ჭირითა .
6456   იგია   შენი   მძებნელი   მკლავითა  
ვითა   გმირითა;
  6351   იგია   შენი   მძებნელი   მკლავითა ,   ვითა   გმირითა;
6457   მე გამომგზ ავნეს, დამ ვედრეს სწრ აფა სწრაფი თა ხშირითა “.   6352   მე გამომგზ ავნეს, დამ ვედრეს სწრ აფა სწრაფი თა ხშირითა “.
6458     6353  
6459   ქალმან   უთხრა:   „მემართლებ ის,  
მაო,   შენი   ნაუბარი!
  6354   ქალმან   უთხრა:   „მემართლებ ის,   მაო,   შენი   ნაუბარი!
6460   ფატმან   ჩემი   რა   იცოდა,   ვიყავ   ვისი   ნაგვარი?   6355   ფატმან   ჩემი   რა   იცოდა,   ვიყავ   ვისი   ნაგვარი?
6461   უღონიოდ არ ის სადმე ჩ ემი ცეცხლთ ა მომდებარ ი,   6356   უღონიოდ არ ის სადმე ჩ ემი ცეცხლთ ა მომდებარ ი,
6462   მე   მი
უწერ,   შენცა   ჰკადრე,   ვარ   ვითა
ცა   გულ
მდუღარი“.
  6357   მე   მი უწერ,   შენცა   ჰკადრე,   ვარ   ვითა ცა   გულ - მდუღარი“.
6463   წიგნი   ნესტან-დარ ეჯანისა   ფატმანთან   6358   წიგნი   ნესტან-დარ ეჯანისა   ფატმანთან
6464     6359   პირ - მზე   სწერს:   „აჰა,   ხათუნო,   დედისა   მჯობო   დედაო!
6465   პირ
მზე   სწერს:   „აჰა,   ხათუნო,   დედისა   მჯობო   დედაო!
  6360   მისგან   ტყვე - ქმნილსა   სოფელმან   რა   მიყო,   ამას   ხედაო?
6466   მისგან   ტყვე
ქმნილსა   სოფელმან   რა   მიყო,   ამას   ხედაო?
       
6467   მე, გლახ,  მათ ჩემთა  პატიჟთა სხ ვაცა დამერ თო ზედაო, LF   6361   მე, გლახ,  მათ ჩემთა  პატიჟთა სხ ვაცა დამერ თო ზედაო, LF
6468   აწ ვნახე შ ენი უსტარი , მე დიდად  მეიმედაო.   6362   აწ ვნახე შ ენი უსტარი , მე დიდად  მეიმედაო.
6469     6363  
6470  
შენ   ორთა   დამხსენ   გრძნეულთა,   გამიადვილე   ჭირები,
  6364   შენ   ორთა   დამხსენ   გრძნეულთა,   გამიადვილე   ჭირები,
6471   აწ აქა სრუ ლთა ქაჯთაგ ან ვარ ასრ ე დანამჭირ ები:   6365   აწ აქა სრუ ლთა ქაჯთაგ ან ვარ ასრ ე დანამჭირ ები:
6472   ერთსა   მცავს   ერთი   სამეფო,   ბევრჯე   ათასი   გმირები,   6366   ერთსა   მცავს   ერთი   სამეფო,   ბევრჯე   ათასი   გმირები,
6473   ავად მომიხ და თათბირი  და ჩემი დ ანაპირები!   6367   ავად მომიხ და თათბირი  და ჩემი დ ანაპირები!
6474     6368  
6475  
სხვად   ამბავი   აქაური   მეტი   რამცა   მოგიწერე:
  6369   სხვად   ამბავი   აქაური   მეტი   რამცა   მოგიწერე:
6476   ქაჯთა   მეფე  
არ   მოსრულა,   არცა   მოვლენ   ქაჯნი   ჯერე,
  6370   ქაჯთა   მეფე ,   არ   მოსრულა,   არცა   მოვლენ   ქაჯნი   ჯერე,
6477   მაგრა  
სპანი   უთვალავნი   მცვენ   და   მათი   სიალფე-რე,
  6371   მაგრა   სპანი   უთვალავნი   მცვენ   და   მათი   სიალფე-რე,
6478   რასა ჰქვია ნ ძებნა ჩე მი? არ ეგე ბის, დაიჯე რე!   6372   რასა ჰქვია ნ ძებნა ჩე მი? არ ეგე ბის, დაიჯე რე!
6479     6373  
6480  
ვინცაღა   ჩემი   მძებნელი   მოსრულა,   ცუდ
მაშვრალია,
  6374   ვინცაღა   ჩემი   მძებნელი   მოსრულა,   ცუდ - მაშვრალია,
6481   იჭირვის,   იწვის,   ენთების,   ჩემი   სწვავს   ცეცხლებ  
ალია ,
  6375   იჭირვის,   იწვის,   ენთების,   ჩემი   სწვავს   ცეცხლებ   ალია ;
6482   მაგრა   მას   ვნატრი,   უნახავს   მზე,   ამად   არ
დამზრალია,
  6376   მაგრა   მას   ვნატრი,   უნახავს   მზე,   ამად   არ - დამზრალია,
6483   უმისოდ   ჩემი   სიცოცხლე,   ვა მე,   რა   დიდი   ბრალია!   6377   უმისოდ   ჩემი   სიცოცხლე,   ვა
მე,   რა   დიდი   ბრალია!
6484     6378  
6485  
შენ   ამბავი   არ   გიამბე,   მაშინ   ამად   დაგიმალე,
  6379   შენ   ამბავი   არ   გიამბე,   მაშინ   ამად   დაგიმალე,
6486   ვერ იტყოდა  ენა ჩემი,  თავი ჭირთ ა გავაკრძა ლე;   6380   ვერ იტყოდა  ენა ჩემი,  თავი ჭირთ ა გავაკრძა ლე;
6487   გე ხვეწ ები,   საყვარელსა   შემახვეწ
ე,   შემაბრალე,
  6381   გე აჯ ები,   საყვარელსა   შემახვეწ ე,   შემაბრალე,
6488   ნუ   წამოვა   ძებნად   ჩემად,   მიუწერე,   შე-ცა-სთვა ლე !   6382   ნუ   წამოვა   ძებნად   ჩემად,   მიუწერე,   შე-ცა-სთვა ლე .
6489     6383  
6490  
მე   რომ   მჭირს,   კმარის,   ნუ   მომკლავს   ამისითავე   სწორითა:
  6384   მე   რომ   მჭირს,   კმარის,   ნუ   მომკლავს   ამისითავე   სწორითა:
6491   მას მკვდარ სა ვნახავ,  მოვკვდები  მე სიკვდი ლითა ორითა .   6385   მას მკვდარ სა ვნახავ,  მოვკვდები  მე სიკვდი ლითა ორითა .
6492   ვერას ვინ  მარგებს, დ ასტურად ვი ცი, არ რამ ე ჭორითა, LF   6386   ვერას ვინ  მარგებს, დ ასტურად ვი ცი, არ რამ ე ჭორითა, LF
6493   არ   დაგმორჩილდ ეს,   დამქოლე   შავისა   ქვისა   ყორითა !   6387   არ   დაგმორჩილდ ეს,   დამქოლე   შავისა   ქვისა   ყორითა .
6494     6388  
6495  
გეთქვა   ნიშნისა   გაგზავნა,   აწ   ესე   განამჟღავნ ია,
  6389   გეთქვა   ნიშნისა   გაგზავნა,   აწ   ესე   განამჟღავნ ია,
6496   მისეულთავე  რიდეთა ნა კვეთი გამი გზავნია;   6390   მისეულთავე  რიდეთა ნა კვეთი გამი გზავნია;
6497   ესენი ჩემთ ვის მის გა მო ტურფანი  სანახავნი ა,   6391   ესენი ჩემთ ვის მის გა მო ტურფანი  სანახავნი ა,
6498   თუცა თუ ფე რად ბედისა  ჩემისა მს გავსად შავ ნია“.   6392   თუცა თუ ფე რად ბედისა  ჩემისა მს გავსად შავ ნია“.
6499   წიგნი   ნესტან-დარ ეჯანისა   საყვარელთა   მიწერილი   6393   წიგნი   ნესტან-დარ ეჯანისა   საყვარელთა  
მიწერილი
6500     6394   აწ   საყვარელსა   მიუწერს   გულ - ამოსკვნილი  
მტირალი
6501   აწ   საყვარელსა   მიუწერს   გულ
ამოსკვნილი ,   მტირალი ,
  6395   მისმანვე   ცრემლმან   დაუვსის  
ვის   ედებოდ   ვი   ალი !
6502   მისმანვე   ცრემლმან   დაუვსის ,   ვის   ედებოდ ის   ვი   ალი .        
6503   დაწერა წიგ ნი, მსმენე ლთა გულისა  გასაგმირა ლი,   6396   დაწერა წიგ ნი, მსმენე ლთა გულისა  გასაგმირა ლი,
6504   ვარდი   გააპის,   გამოჩნდის   მუნ   ბროლი   გამომჭვირ
ალი .
  6397   ვარდი   გააპის,   გამოჩნდის   მუნ   ბროლი   გამომჭვირ ალი
6505     6398  
6506   ჰე,   ჩემო,   ესე   უსტარი   არს   ჩემგან   მონაღვაწებ ი,   6399  
ჰე,   ჩემო,   ესე   უსტარი   არს   ჩემგან   მონაღვაწებ ი,
6507   ტანი   კალმად   მაქვს,   კალამი     ნა
ელსა   ამონაწები,
  6400   ტანი   კალმად   მაქვს,   კალამი     ნა
ელსა   ამონაწები,
6508   მე გული შე ნი ქაღალდა დ გულსავე  ჩემსა ვაწე ბი,   6401   მე გული შე ნი ქაღალდა დ გულსავე  ჩემსა ვაწე ბი,
6509   გულო,   შავ
გულო,   დაბმულ   ხარ,   ნუ   აეხსნები,   აწ   ები!
  6402   გულო,   შავ - გულო,   დაბმულხარ,   ნუ   აეხსნები,   აწ   ები!
6510     6403  
6511   ხედავცა,   ჩემო,   სოფელი   რათა   საქმეთა   მქმნელია ?   6404   ხედავცა,   ჩემო,   სოფელი   რათა   საქმეთა   მქმნელია !
6512   რაზომცა ნა თობს სინათ ლე, ჩემთვი ს ეგრეცა ბ ნელია.   6405   რაზომცა ნა თობს სინათ ლე,  ჩემთვ ის ეგრეცა  ბნელია.
6513   ბრძენნი   იცნობენ,   სწუნობენ ,   მით  
მათგან   საწუნელია;
  6406   ბრძენნი   იცნობენ,   სწუნობენ  
მით ,   მათგან   საწუნელია;
6514   უშენოდ   ჩემი   სიცოცხლე,   ვა მე,   რა   დიდი   ძნელია!   6407   უშენოდ   ჩემი   სიცოცხლე,   ვა
მე,   რა   დიდი   ძნელია!
6515     6408  
6516  
ხედავ,   ჩემო,   ვით   გაგვყარნა   სოფელმან   და   ჟამმან   კრულმან :
  6409   ხედავ,   ჩემო,   ვით   გაგვყარნა   სოფელმან   და   ჟამმან   კრულმან ,
6517   ვეღარ გნახ ე საყვარელ ი მხიარული  მხიარულმა ნ,   6410   ვეღარ გნახ ე საყვარელ ი მხიარული  მხიარულმა ნ,
6518   ნეტარ,   რა   ქმნას   უშენომან  
გულმან,   შენგან   დალახვრულმ ან!
  6411   ნეტარ,   რა   ქმნას   უშენომან ,   გულმან,   შენგან   დალახვრულმ ან!
6519   გაგიცხადა  დამალული გ ონებამან დ აფარულმან.   6412   გაგიცხადა  დამალული გ ონებამან დ აფარულმან.
6520     6413  
6521  
შენმან   მზემან,   აქანამდის   შენ   ცოცხალ   არ   მეგონე;
  6414   შენმან   მზემან,   აქანამდის   შენ   ცოცხალ  
არ   მეგონე;
6522   ჩემი   მეთქვა :   « გარდასრულდ   სიცოცხლე   და   ყოვლი   ღონე » ;   6415   ჩემი   მეთქვა ,   გარდასრულდ   სიცოცხლე   და   ყოვლი   ღონე
;
6523   აწ რა მესმ ა, შემოქმე დი ვადიდე  და ღმერთსა  ვმონე,   6416   აწ რა მესმ ა, შემოქმე დი ვადიდე  და ღმერთსა  ვმონე,
6524   ჩემი   ყველა   აქამდის   ჭირი   ლხინსა   შევაწონე.   6417   ჩემი   ყველა   აქამდის  
ჭირი   ლხინსა   შევაწონე.
6525     6418  
6526  
შენი   სიცოცხლე   მეყოფის   ჩემად   იმედად   გულისად,
  6419   შენი   სიცოცხლე   მეყოფის   ჩემად   იმედად   გულისად,
6527   გულისა   ერთობ   წყლულისა   და   ასრე   დადაგულისა !   6420   გულისა   ერთობ   წყლულისა   და   ასრე   დადაგულისა .
6528   მომიგონებდ ,   გახსოვდე   მე  
შენთვის   დაკარგული   სად;
  6421   მომიგონებდ ,   გახსოვდე   მე ,   შენთვის   დაკარგული   სად;
6529   ვზი   მზრდელად   სიყვარულის ,   მის  
ჩემგან   დანერგულის ად.
  6422   ვზი   მზრდელად   სიყვარულის  
მის ,   ჩემგან   დანერგულის ად.
6530     6423  
6531  
სხვად,   ჩემო,   ჩემი   ამბავი   ჩემგან   არ   მოგეწერები ს:
  6424     სხვად,   ჩემო,   ჩემი   ამბავი   ჩემგან   არ   მოგეწერები ს:
6532   ენა დაშვრე ბის, მოსმე ნით არვისგ ან დაიჯერე ბის.   6425   ენა დაშვრე ბის, მოსმე ნით არვისგ ან დაიჯერე ბის.
6533   ფატმან წამ გვარა გრძნ ეულთა, ღმე რთიმცა მას  ეტერების!   6426   ფატმან წამ გვარა გრძნ ეულთა, ღმე რთიმცა მას  ეტერების!
6534   აწ კვლა ქმ ნა იგი სოფ ელმან, რაც ა მას შეეფ ერების.   6427   აწ კვლა ქმ ნა იგი სოფ ელმან, რაც ა მას შეეფ ერების.
6535     6428  
6536  
აწ   სოფელმან   უარესი   ჭირი   ჭირსა   და მისართა,
  6429   აწ   სოფელმან   უარესი   ჭირი   ჭირსა   მო მისართა,
6537   არ   დასჯერდა   ბედი   ჩემი   მა   პატიჟთა   მრავალ
გვართა,
  6430   არ   დასჯერდა   ბედი   ჩემი   მა   პატიჟთა   მრავალ - გვართა,
6538   კვლაცა მიმ ცა შესაპყრ ობლად ქაჯთ ა, ძნელად  საომართა; LF   6431   კვლაცა მიმ ცა შესაპყრ ობლად ქაჯთ ა, ძნელად  საომართა; LF
6539   ბედმან გვი ყო ყველაკა ი, ჩემო, რ აცა დაგვემ ართა!   6432   ბედმან გვი ყო ყველაკა ი, ჩემო, რ აცა დაგვემ ართა!
6540     6433  
6541  
ციხეს   ვზი   ეზომ   მაღალსა,   თვალნი   ძლივ   შემო სწვდებიან,
  6434   ციხეს   ვზი   ეზომ   მაღალსა,   თვალნი   ძლივ   გარდა სწვდებიან,
6542   გზა გვირაბ ითა შემოვა , მცველნი  მუნ ზედა დ გებიან,   6435   გზა გვირაბ ითა შემოვა , მცველნი  მუნ ზედა დ გებიან,
6543   დღისით და  ღამით მოყმ ენი ნობათს ა არ დასცდ ებიან,   6436   დღისით და  ღამით მოყმ ენი ნობათს ა არ დასცდ ებიან,
6544   მათთა   შემბმელთა   და ხოცენ,   მართ   ცეცხლად   მოედებიან.   6437   მათთა   შემბმელთა   და
ხოცენ,   მართ   ცეცხლად   მოედებიან.
6545     6438  
6546  
ნუთუ   ესენი   გეგონნენ   სხვათა   მებრძოლთა   წესითა?!
  6439   ნუთუ   ესენი   გეგონნენ   სხვათა   მებრძოლთა   წესითა?!
6547   ნუცა მე მო მკლავ ჭირი თა, ამისგა ნ უარესითა ;   6440   ნუცა მე მო მკლავ ჭირი თა, ამისგა ნ უარესითა ;
6548   შენ მკვდარ სა გნახავ,  დავიწვი,  ვითა აბედი  კვესითა; LF   6441   შენ მკვდარ სა გნახავ,  დავიწვი,  ვითა აბედი  კვესითა; LF
6549   მოგშორდი,   დამთმე   გულითა,   კლდისაცა   უმაგრესითა !   6442   მოგშორდი,   დამთმე   გულითა,   კლდისაცა   უმაგრესითა .
6550     6443  
6551  
შენ,   საყვარელო,   ნუ   სჭმუნავ   ჭმუნვითა   ამისთანითა ,
  6444   შენ,   საყვარელო,   ნუ   სჭმუნავ   ჭმუნვითა   ამისთანითა ;
6552   ჩემი   სთქვა :   « სხვათა   მი
ხვდაო   იგი   ალვისა   ტანითა » ;
  6445   ჩემი   სთქვა ,   სხვათა   მი ხვდაო   იგი   ალვისა   ტანითა
;
6553   არამ სიცოც ხლე უშენოდ ! ვარ აქამ დისცა ნანი თა;   6446   არამ სიცოც ხლე უშენოდ ! ვარ აქამ დისცა ნანი თა;
6554   ან თავსა კ ლდეთა ჩავი ქცევ, ანუ  მოვიკლავ დ ანითა.   6447   ან თავსა კ ლდეთა ჩავი ქცევ, ანუ  მოვიკლავ დ ანითა.
6555     6448  
6556  
შენმან   მზემან,   უშენოსა   არვის   მიხვდეს   მთვარე   შენი,
  6449   შენმან   მზემან,   უშენოსა   არვის   მიხვდეს   მთვარე   შენი,
6557   შენმან   მზემან,   ვერვის   მიხვდეს,   მო-ცა-ვიდე   სამნი   მზენი !   6450   შენმან   მზემან,   ვერვის   მიხვდეს,   მო-ცა-ვიდე   სამნი   მზენი ;
6558   აქათ თავსა  გარდავიქც ევ, ახლოს  მახლვან დი დნი კლდენი ,   6451   აქათ თავსა  გარდავიქც ევ, ახლოს  მახლვან დი დნი კლდენი ,
6559   სული ჩემი  შეივედრე,  ზეცით მომხ ვდენ ნუთუ  ფრთენი.   6452   სული ჩემი  შეივედრე,  ზეცით მომხ ვდენ ნუთუ  ფრთენი.
6560     6453  
6561  
ღმერთსა   შემვედრე,   ნუთუ   კვლა   დამხსნას   სოფლისა   შრომასა,
  6454   ღმერთსა   შემვედრე,   ნუთუ   კვლა   დამხსნას   სოფლისა   შრომასა,
6562   ცეცხლსა, წ ყალსა და მ იწასა, ჰაე რთა თანა ძ რომასა;   6455   ცეცხლსა, წ ყალსა და მ იწასა, ჰაე რთა თანა ძ რომასა;
6563   მომცნეს ფრ თენი და ავ ფრინდე, მი ვხვდე მას  ჩემსა ნდომ ასა,   6456   მომცნეს ფრ თენი და ავ ფრინდე, მი ვხვდე მას  ჩემსა ნდომ ასა,
6564   დღისით და  ღამით ვხედ ვიდე მზისა  ელვათა კრ თომასა.   6457   დღისით და  ღამით ვხედ ვიდე მზისა  ელვათა კრ თომასა.
6565     6458  
6566  
მზე   უშენოდ   ვერ   იქ ნების,   რათგან   შენ   ხარ   მისი   წილი,
  6459   მზე   უშენოდ   ვერ   იქ
ნების,   რათგან   შენ   ხარ   მისი   წილი,
6567   განაღამცა   მას   ეახ  
მისი   ეტლი,   არ   თუ   წბილი!
  6460   განაღამცა   მას   ეახ
  მისი   ეტლი,   არ   თუ   წბილი!
6568   მუნა   გნახო,   მანდვე   გსახო,   გა
მინათლო   გული   ჩრდილი ;
  6461   მუნა   გნახო,   მანდვე   გსახო,   გა მინათლო   გული   ჩრდილი ,
6569   თუ   სიცოცხლე   მწარე   მქონდა,   სიკვდილიმც   მქონდა   ტკბილი !   6462   თუ   სიცოცხლე   მწარე   მქონდა,   სიკვდილიმც   მქონდა   ტკბილი .
6570     6463  
6571  
მე   სიკვდილი   აღარ   მიმძიმს,   შემოგვედრე   რათგან   სულსა,
  6464   მე   სიკვდილი   აღარ   მიმძიმს,   შემოგვედრე   რათგან   სულსა,
6572   მაგრა შენი  სიყვარული  ჩავიტანე,  ჩამრჩა გუ ლსა;   6465   მაგრა შენი  სიყვარული  ჩავიტანე,  ჩამრჩა გუ ლსა;
6573   მომეგონოს  მოშორვება,  მემატების  წყლული წყ ლულსა;   6466   მომეგონოს  მოშორვება,  მემატების  წყლული წყ ლულსა;
6574   ნუცა   მტირ   და   ნუცა   მიგლოვ,   ჩემო,     სიყვარულსა !   6467   ნუცა   მტირ   და   ნუცა   მიგლოვ,   ჩემო, ნთვი  
სიყვარულსა .
6575     6468  
6576  
წადი,   ინდოეთს   მიმართე,   არგე   რა   ჩემსა   მშობელსა,
  6469   წადი,   ინდოეთს   მიმართე,   არგე   რა   ჩემსა   მშობელსა,
6577   მტერთაგან   შეიწრებულს ა,   ყოვლგნით   ხელ
აუპყრობელს ა,
  6470   მტერთაგან   შეიწრებულს ა,   ყოვლგნით   ხელ - აუპყრობელს ა,
6578   გულსა ალხი ნე ჩემისა  მოშორვების ა მთმობელს ა,   6471   გულსა ალხი ნე ჩემისა  მოშორვების ა მთმობელს ა,
6579   მომიგონებდ   მტირალსა,   შენთვის   ცრემლ
შეუშრობელს ა!
  6472   მომიგონებდ   მტირალსა,   შენთვის   ცრემლ - შეუშრობელს ა!
6580     6473  
6581  
რაცა   ვიჩივლე   ბედისა   ჩემისა,   კმა   საჩივარად;
  6474   რაცა   ვიჩივლე   ბედისა   ჩემისა,   კმა   საჩივარად;
6582   ცან, სამარ თალი მართა ლი გულისა  გულსა მივა  რად.   6475   ცან, სამარ თალი მართა ლი გულისა  გულსა მივა  რად.
6583   შენთვის   მოვკვდები,   გავხდები   ყორანთა   დასა ივარად .   6476   შენთვის   მოვკვდები,   გავხდები   ყორანთა   დასა ივარად ,
6584   ვირე   ცოცხალ   ვარ,   ეყოფი   სატირლად   და   სატკივარად .   6477   ვირე   ცოცხალ   ვარ,   ეყოფი   სატირლად   და   სატკივარად .
6585     6478  
6586  
აჰა,   ინიშნე   ნიშანი   შენეულისა   რიდისა !
  6479   აჰა,   ინიშნე   ნიშანი   შენეულისა   რიდისა ,
6587   გარდმიკვეთ ია ალამი,  ჩემო, ერთი სა კიდისა,   6480   გარდმიკვეთ ია ალამი,  ჩემო, ერთი სა კიდისა,
6588   ესეღა   დაგრჩეს   სანაცვლოდ   მის   იმედისა   დიდისა .   6481   ესეღა   დაგრჩეს   სანაცვლოდ   მის   იმედისა   დიდისა ,
6589   რისხვით   მობრუნდა   ბორბალი   ჩვენ   ზედა   ცისა   შვიდისა .   6482   რისხვით   მობრუნდა   ბორბალი   ჩვენზედა   ცისა   შვიდისა
.
6590     6483  
6591   ესე წიგნი,  საყვარელს ა მისსა თა ნა მინაწერ ი,   6484   ესე წიგნი,  საყვარელს ა მისსა თა ნა მინაწერ ი,
6592   რა დაწერა,  გარდაჰკვე თა მათ რიდ ეთა ერთი წ ვერი.   6485   რა დაწერა,  გარდაჰკვე თა მათ რიდ ეთა ერთი წ ვერი.
6593   თავ
მოხდილსა   დაუშვენდა   სისხო,   სიგრძე,   თმათა   ფერი ,
  6486   თავ - მოხდილსა   დაუშვენდა   სისხო,   სიგრძე,   თმათა   ფერი .
6594   ალვისაგან  სული მოქრი ს, ყორნის  ფრთათათ მო ნაბერი.   6487   ალვისაგან  სული მოქრი ს, ყორნის  ფრთათათ მო ნაბერი.
6595     6488  
6596   იგი მონა წ ამოვიდა, გ ულანშაროს  მიმავალი, LF   6489   იგი მონა წ ამოვიდა, გ ულანშაროს  მიმავალი, LF
6597   წამ  
ერთ   მიხდა   ფატმანის
,   დღე   იარა   არ
მრავალი.
  6490   წამ - ერთ   მიხდა   ფატმანის
,   დღე   იარა   არ - მრავალი.
6598   რა ავთანდი ლს გაუსრულ და საქმე მ ისი სასურვ ალი,   6491   რა ავთანდი ლს გაუსრულ და საქმე მ ისი სასურვ ალი,
6599   ხელ
აპყრობით   ღმერთსა   მადლობს   ცნობა
სრული,   არა   მთრვალი.
  6492   ხელ - აპყრობით   ღმერთსა   მადლობს   ცნობა - სრული,   არა   მთრვალი.
6600     6493  
6601   ფატმანს უთ ხრა: „გამი სრულდა ჟამ ად საქმე ს აწადელი,   6494   ფატმანს უთ ხრა: „გამი სრულდა ჟამ ად საქმე ს აწადელი,
6602   დიდი შენი  მოჭირვება  ჩემგან არი ს გარდუხდე ლი,   6495   დიდი შენი  მოჭირვება  ჩემგან არი ს გარდუხდე ლი,
6603   წავალ, დგო მად აღარა  მცალს, დრო  მოსრულა შ არშანდელი,   6496   წავალ, დგო მად აღარა  მცალს, დრო  მოსრულა შ არშანდელი,
6604   ფიცხ
ლა   ქაჯეთს   მოვიყვანო   მათი   მო
სპობ-ამწყვ ედელი“.
  6497   ფიცხ ლა   ქაჯეთს   მოვიყვანო   მათი   მო სპობ-ამწყვ ედელი“.
6605     6498  
6606   ხათუნმან   უთხრა:   „ჰე,   ლომო,   ცეცხლი   აწ   უფრო   ცხელდების ,   6499   ხათუნმან   უთხრა:   „ჰე,   ლომო,   ცეცხლი   აწ   უფრო   ცხელდების ;
6607   მოეშორვები ს ნათელსა,  გული ამის თვის ბნელდ ების;   6500   მოეშორვები ს ნათელსა,  გული ამის თვის ბნელდ ების;
6608   ისწრაფე, ჩ ემი ნუ გაგ ვა, ხელი ე გრეცა ხელდ ების,   6501   ისწრაფე, ჩ ემი ნუ გაგ ვა, ხელი ე გრეცა ხელდ ების,
6609   თუ ქაჯნი მ ოგესწრებია ნ, მუნ მის ლვა გაგიძნ ელდების“. LF   6502   თუ ქაჯნი მ ოგესწრებია ნ, მუნ მის ლვა გაგიძნ ელდების“. LF
6610     6503  
6611   ყმამან   ფრიდონის   მონანი   უხმნა,   მას   თანა   ხლებულნი ,   6504   ყმამან   ფრიდონის   მონანი   უხმნა,   მასთანა   ხლებულნი ;
6612   უბრძანა:   „მკვდარნი   აქამდის  
აწყა   ვართ   დაცოცხლებუ ლნი,
  6505   უბრძანა:   „მკვდარნი   აქამდის ,   აწყა   ვართ   დაცოცხლებუ ლნი,
6613   რაცა   გვინდოდა,   მისითა   სმენითა   გა ებულნი,   6506   რაცა   გვინდოდა,   მისითა   სმენითა   გა
არ ებულნი,
6614   ჩვენთა   მტერთანი   გიჩვენნე   წყლულნი   მით ,   ვაგლახ,   ლებულნი .   6507   ჩვენთა   მტერთანი   გიჩვენნე   წყლულნი   მით  
ვაგლახ,   ლებულნი !
6615     6508  
6616  
მიდით   და   ფრიდონს   უამბ ეთ   ამბავი   არ
ნაცქაფავი;
  6509   მიდით   და   ფრიდონს   უამბ
ეთ   ამბავი   არ - ნაცქაფავი;
6617   მე ვერა ვნ ახავ, ვისწ რაფი, გზა  ჩემი არს ნ ასწრაფავი.   6510   მე ვერა ვნ ახავ, ვისწ რაფი, გზა  ჩემი არს ნ ასწრაფავი.
6618   მან გაახაფ ოს ხმა ხაფ ი, კვლა უფ რო გასახაფ ავი,   6511   მან გაახაფ ოს ხმა ხაფ ი, კვლა უფ რო გასახაფ ავი,
6619   თქვენ მოგც ე ლარი ყვე ლაი მე, ჩე მი ნაალაფა ვი.   6512   თქვენ მოგც ე ლარი ყვე ლაი მე, ჩე მი ნაალაფა ვი.
6620     6513  
6621  
ჩემსა   ზედა   დიდი   არის   ვალი,   თქვენგან   დანადები;
  6514   ჩემსა   ზედა   დიდი   არის   ვალი,   თქვენგან   დანადები;
6622   მადლსა სხვ აებრ გარდა ვიხდი, თუღ ა ფრიდონს  შევეყრები;   6515   მადლსა სხვ აებრ გარდა ვიხდი, თუღ ა ფრიდონს  შევეყრები;
6623   აწ წაიღეთ  ყველაკაი,  მეკობრეთა  წანაღები, LF   6516   აწ წაიღეთ  ყველაკაი,  მეკობრეთა  წანაღები, LF
6624   ამის   მეტსა   ვერას   მოგცემ,   ვიცი ,   ამად   გეძუნწები.   6517   ამის   მეტსა   ვერას   მოგცემ,   ვიცი  
ამად   გეძუნწები.
6625     6518  
6626  
სახლი   არ   მახლავს,   არ   ძალ
მაქვს   გაცემა   საბოძვარის ა“ .
  6519   სახლი   არ   მახლავს,   არ   ძალ - მაქვს   გაცემა   საბოძვარის ა“
6627   მისცა   მართ   სავსე   ხომალდი,   რიცხვი   ტურფათა   ჯარისა ,   6520   მისცა   მართ   სავსე   ხომალდი,   რიცხვი   ტურფათა   ჯარისა .
6628   უბრძანა: „ წადით, წაი ღეთ, გზა წ ავლეთ მისვ ე არისა,   6521   უბრძანა: „ წადით, წაი ღეთ, გზა წ ავლეთ მისვ ე არისა,
6629   ფრიდონს   მიართვით   უსტარი   ჩემგან,   ძმად
ნაფიცარისა “.
  6522   ფრიდონს   მიართვით   უსტარი   ჩემგან,   ძმად - ნაფიცარისა “.
6630   წიგნი ავთა ნდილისა ფრ იდონთანა მ იწერილი   6523   წიგნი ავთა ნდილისა ფრ იდონთანა მ იწერილი
6631     6524   დაწერა:   „ფრიდონ   მაღალო,   სვე - სრულო   მეფეთ - მეფეო,
6632   დაწერა:   „ფრიდონ   მაღალო,   სვე
სრულო   მეფეთ
მეფეო,
  6525   ლომისა   მსგავსო   ძალ-გულად,   მზეო   შუქ - მოიეფეო,
6633   ლომისა   მსგავსო   ძალ-გულად,   მზეო   შუქ
მოიეფეო,
       
6634   მოვლენილო  და მორჭმულ ო, მტერთა  სისხლისა მ ჩქეფეო,   6526   მოვლენილო  და მორჭმულ ო, მტერთა  სისხლისა მ ჩქეფეო,
6635   უმცროსმან   ძმამან   შორი
შორ   სალამი   დავიყეფეო!
  6527   უმცროსმან   ძმამან   შორი - შორ   სალამი   დავიყეფეო!
6636     6528  
6637  
ჭირნი   ვნახენ   და   მო-ცა-მხვდ   ნაცვალი   ჭირ
ნახულისა,
  6529   ჭირნი   ვნახენ   და   მო-ცა-მხვდ   ნაცვალი   ჭირ - ნახულისა,
6638   კარგა მოხდ ომა საქმის ა ჩემისა გ აზრახულისა ;   6530   კარგა მოხდ ომა საქმის ა ჩემისა გ აზრახულისა ;
6639   მიცნია მარ თლად ამბავ ი პირისა მ ზედ სახული სა,   6531   მიცნია მარ თლად ამბავ ი პირისა მ ზედ სახული სა,
6640   დამარჩენელ   ლომისა ,   მის  
ქვესკნელს   დამარხულის
.
  6532   დამარჩენელ   ლომისა  
მის ,   ქვესკნელს   დამარხულის .
6641     6533  
6642  
იგი   მზე   ქაჯთა   მეფესა   ჰყავს,   ქაჯეთს   პატიმარია.
  6534   იგი   მზე   ქაჯთა   მეფესა   ჰყავს,   ქაჯეთს   პატიმარია.
6643   მუნ   მისლვა   მიჩანს   თამაშად,   თუ
ცა   გზა   საომარია.
  6535   მუნ   მისლვა   მიჩანს   თამაშად,   თუ ცა   გზა   საომარია.
6644   ნარგისთათ  წვიმა ბროლ ისა წვიმს,  ვარდი ნაწ ვიმარია,   6536   ნარგისთათ  წვიმა ბროლ ისა წვიმს,  ვარდი ნაწ ვიმარია,
6645   ჯერთ ქალსა  ქაჯნი არ  ახლვან, მა გრა სპა უა მარია.   6537   ჯერთ ქალსა  ქაჯნი არ  ახლვან, მა გრა სპა უა მარია.
6646     6538  
6647  
გულ
მხიარული   ვიხარებ,   ამად   არ   ცრემლი   მმილდების,
  6539   გულ - მხიარული   ვიხარებ,   ამად   არ   ცრემლი   მმილდების,
6648   სადაცა   შენ   და   შენი   ძმა   ხართ ,   ძნელი   გაადვილდებ ის;   6540   სადაცა   შენ   და   შენი   ძმა   ხართ  
ძნელი   გაადვილდებ ის;
6649   რაცა   მოგინდეს,   უცილოდ   იქ
თ,   იგი   არ   აგცილდების ,
  6541   რაცა   მოგინდეს,   უცილოდ   იქ თ,   იგი   არ   აგცილდების ,
6650   არ   თურე   კაცმან   დაგიდგნ ს,   ვეჭვ,   კლდეცა   გაგი ცვ ილდების
.
  6542   არ   თურე   კაცმან   დაგიდგნ ს,   ვეჭვ,   კლდეცა   გაგი ლბ ილდების .
6651     6543  
6652  
აწ   შემინდ
,   ვერა   გნახე,   შორს   ამისთვის   წაგიარე,
  6544   აწ   შემინდ
,   ვერა   გნახე,   შორს   ამისთვის   წაგიარე,
6653   გზა-გზა   ყოვნა   აღარა   მცალს,   პატიმრად-ა   იგი   მთვარე;   6545   გზა-გზა   ყოვნა  
აღარა   მცალს,   პატიმრად-ა   იგი   მთვარე;
6654   ადრე მოვალ თ მხიარულნ ი, ჩვენი ნ ახვა გაიხა რე,   6546   ადრე მოვალ თ მხიარულნ ი, ჩვენი ნ ახვა გაიხა რე,
6655   ამის   მეტი   რაღა   გკადრო,   ძმასა   ძმურად   მოეხმარე
.
  6547   ამის   მეტი   რაღა   გკადრო,   ძმასა   ძმურად   მოეხმარე .
6656     6548  
6657  
ამა   მონათა   ჩემ   ზედა   გარდაუხდელ   გულია :
  6549   ამა   მონათა   ჩემზედა   გარდაუხდელ   გულია .
6658   ამოდ   მმსახურეს,   თქვენიმცა   გული   ამათთვის   სრულია !   6550   ამოდ   მმსახურეს,   თქვენიმცა   გული   ამათთვის   სრულია .
6659   ქება   რად   უნდა   მას,   ვინცა   თქვენ   თანა   ხან
დაზმულია?
  6551   ქება   რად   უნდა   მას,   ვინცა   თქვენთანა   ხან - დაზმულია?
6660   მსგავსი   ყველაი   მსგავსსა   შობს,   ესე   ბრძენთაგან   თქმულია .
  6552   მსგავსი   ყველაი   მსგავსსა   შობს,   ესე   ბრძენთაგან   თქმულია
.
6661     6553  
6662   ესე უსტარი  დაწერა, შ ეკრა და წა -ცა-ხვია მ ან,   6554   ესე უსტარი  დაწერა, შ ეკრა და წა -ცა-ხვია მ ან,
6663   მისცა   ფრიდონის   მონათა   ვარდმან   და   თმ ითა   იამან;   6555   მისცა   ფრიდონის   მონათა   ვარდმან   და   ითა   იამან;
6664   შესთვალა   ზეპირ,   რაცა   ხმდა ,   სრულად,   მართ   ვითა   ჰგია,   მან,   6556   შესთვალა   ზეპირ,   რაცა   ხმდა  
სრულად,   მართ   ვითა   ჰგია,   მან,
6665   მათ   რგალიტი   უჩვენის   ძოწისა   კარმან   ღიამან
.
  6557   მათ  
რგალიტი   უჩვენის   ძოწისა   კარმან   ღიამან .
6666          
6667   მოქარავნეთ ა უბრძანა:  „საქმე მი ც, გითხრა  განაო,        
6668   კარგად მომ იხდა, მოყვ რობა მე თქ ვენი მესვი ანაო,        
6669   რაცა მინდო და, ყველაი  ვქმენ, ღმ ერთმან მაგ ულვანაო,        
6670   აწ აღარა მ ცალს, ბადრ აგა სხვა წ აიტანეთ თა ნაო“.        
6671     6558  
6672   მონახა, პო ვა ავთანდი ლ ნავი მის ისა მხარის ა,   6559   მონახა, პო ვა ავთანდი ლ ნავი მის ისა მხარის ა,
6673   გამოემართა   იგი   მზე   პირითა   ავს   მთვარისა ,   6560   გამოემართა   იგი   მზე   პირითა  
ავს   მთვარისა ;
6674   მაგრა   დაგდება   უმძიმდა   ფატმანის   გულ
მწუხარისა ;
  6561   მაგრა   დაგდება   უმძიმდა   ფატმანის   გულ - მწუხარისა ,
6675   მისთა გამყ რელთა ნაკა დი ჩასდის  სისხლისა ღ ვარისა.   6562   მისთა გამყ რელთა ნაკა დი ჩასდის  სისხლისა ღ ვარისა.
6676     6563  
6677   ფატმან,   უსამ   და   მონანი   ტირან   ცრემლითა   ცხელითა ,   6564   ფატმან,   უსამ   და   მონანი   ტირან   ცრემლითა   ცხელითა ;
6678   იტყვიან: „ მზეო, რა გ ვიყავ? დაგ ვწვენ ცეცხ ლითა მწველ ითა!   6565   იტყვიან: „ მზეო, რა გ ვიყავ? დაგ ვწვენ ცეცხ ლითა მწველ ითა!
6679   რად დაგვაბ ნელენ შენი სა მოშორვე ბისა ბნელი თა!   6566   რად დაგვაბ ნელენ შენი სა მოშორვე ბისა ბნელი თა!
6680   და-ცა-გვმა რხენო   ხელითა ,   ჩვენითა   დამმარხველ ითა!“   6567   და-ცა-გვმა რხენო   ხელითა  
ჩვენითა   დამმარხველ ითა!“
6681   წას
  ავთანდილის   გულანშაროთ   და   ტარიელის   შეყრა
  6568   წას
  ავთანდილის   გულანშაროთ   და   ტარიელის   შეყრა
6682     6569   გამოვლნა   ზღვანი   ავთანდილ   მგზავრითა   თმე   ნავითა,
6683   გამოვლნა   ზღვანი   ავთანდილ   მგზავრითა   თმე   ნავითა,   6570   პირ - მხიარული   აცორვებს   მართ   ოდენ   მარტო   თავითა;
6684   პირ
მხიარული   აცორვებს   მართ   ოდენ   მარტო   თავითა;
       
6685   მას შეყრა  ტარიელისა  უხარის მით  ამბავითა,   6571   მას შეყრა  ტარიელისა  უხარის მით  ამბავითა,
6686   ხელ
განპყრობილ   გულითა   არს   ღმრთისა   საესავითა.
  6572   ხელ - განპყრობილ   გულითა   არს   ღმრთისა   საესავითა.
6687     6573  
6688   მოწურვილ   იყო   ზაფხული,   ქვეყნით   ამოს
  მწვანისა,
  6574   მოწურვილ   იყო   ზაფხული,   ქვეყნით   ამოს
  მწვანისა,
6689   ვარდის ფურ ცლობის ნიშ ანი, დრო მ ათის პაემა ნისა,   6575   ვარდის ფურ ცლობის ნიშ ანი, დრო მ ათის პაემა ნისა,
6690   ეტლის   ცვალება   მზისაგან,   შეჯდომა   სარატანისა .   6576   ეტლის   ცვალება   მზისაგან,   შეჯდომა   სარატანისა ,
6691   სულთქვნა,  რა ნახა ყვ ავილი მან,  უნახავმან  ხანისა.   6577   სულთქვნა,  რა ნახა ყვ ავილი მან,  უნახავმან  ხანისა.
6692     6578  
6693   აგრგვინდა   ცა   და   ღრუბელნი  
ცროდეს   ბროლისა   ცვარითა;
  6579   აგრგვინდა   ცა   და   ღრუბელნი ,   ცროდეს   ბროლისა   ცვარითა;
6694   ვარდთა   აკოცა   ბაგითა,   მით  
არდისა ვე   დარითა;
  6580   ვარდთა   აკოცა   ბაგითა,   მითვ   არდისა  
დარითა;
6695   უბრძანა:   „გიჭვრეტ   თვალითა,   გულ
ტკბილად   შემხედვარი თა ,
  6581   უბრძანა:   „გიჭვრეტ   თვალითა,   გულ - ტკბილად   შემხედვარი თა ;
6696   მისად სანა ცვლოდ მოვი ლხენ თქვენ  თანა საუბ არითა“.   6582   მისად სანა ცვლოდ მოვი ლხენ თქვენ თანა საუბა რითა“.
6697     6583  
6698   რა   მოეგონის   მოყვარე,   სდინდიან   ცრემლნი   მწარენი .   6584   რა   მოეგონის   მოყვარე,   სდინდიან   ცრემლნი   მწარენი ,
6699   ტარიელისკე ნ იარნა მა ნ გზანი სა წყინარენი,   6585   ტარიელისკე ნ იარნა მა ნ გზანი სა წყინარენი,
6700   უდაბურნი   და   უგზონი,   უცხონი   რამე   არენი ;   6586   უდაბურნი   და   უგზონი,   უცხონი   რამე   არენი ,
6701   სადაცა ნახ ნის, დახოც ნის ლომ-ვე ფხნი მოშამ ბნარენი.   6587   სადაცა ნახ ნის, დახოც ნის ლომ-ვე ფხნი მოშამ ბნარენი.
6702     6588  
6703   ქვაბნი გამ ოჩნდეს, ეა მა, იცნა,  თქვა: „იგი  კლდენია, LF   6589   ქვაბნი გამ ოჩნდეს, ეა მა, იცნა,  თქვა: „იგი  კლდენია, LF
6704   სადაა  
ჩემი   მოყვარე   და   ვისთვის   ცრემლი   მდენია;
  6590   სადაა ,   ჩემი   მოყვარე   და   ვისთვის   ცრემლი   მდენია;
6705   ღირს   ვარმცა,   ვნახო   პირის
პირ,  
უამბო ,   რაცა   მსმენია,
  6591   ღირს   ვარმცა,   ვნახო   პირის - პირ,   უამბო  
რაცა   მსმენია,
6706   არ   მოსრულ   იყოს,   რაღა   ვქმნა,   ცუდ   ჩემი   განავლენია !
  6592   არ   მოსრულ   იყოს,   რაღა   ვქმნა,   ცუდ   ჩემი   განავლენია !
6707     6593  
6708  
თუ   მოსრულა,   უღონიოდ   შინა   ხანსა   არ   დაზმიდა,
  6594   თუ   მოსრულა,   უღონიოდ   შინა   ხანსა   არ   დაზმიდა,
6709   მინდორს სა დმე წავიდო და, მხეცის აებრ ველთა  ვლიდა;   6595   მინდორს სა დმე წავიდო და, მხეცის აებრ ველთა  ვლიდა;
6710   სჯობს, თუ  შამბ-შამბ  წავიარო“,  – იგონებდა , იხედვიდა ,   6596   სჯობს, თუ  შამბ-შამბ  წავიარო“,  – იგონებდა , იხედვიდა ,
6711   ესე   თქვა   და   მიუქცია,   მინდორთაკე   წამოვიდა.   6597   ესე   თქვა   და   მიუქცია,   მინდორთაკე  
წამოვიდა.
6712     6598  
6713   მიაცორვებს  და იმღერი ს მხიარული თა გულითა,   6599   მიაცორვებს  და იმღერი ს მხიარული თა გულითა,
6714   მართ   სახელ
დებით   უყივის   ხმითა   მით   ხარულითა.
  6600   მართ   სახელ - დებით   უყივის   ხმითა   მით   ხარულითა.
6715   ცოტაი წავლ ო, გამოჩნდ ა მზე სინა თლითა სრულ ითა:   6601   ცოტაი წავლ ო, გამოჩნდ ა მზე სინა თლითა სრულ ითა:
6716   შამბისა პი რსა ტარიელ  დგა ხრმლი თა მომახულ ითა.   6602   შამბისა პი რსა ტარიელ  დგა ხრმლი თა მომახულ ითა.
6717     6603  
6718   ტარიელს ლო მი მოეკლა,  მით ხრმალ სა სისხლი  სცხებოდა; LF   6604   ტარიელს ლო მი მოეკლა,  მით ხრმალ სა სისხლი  სცხებოდა; LF
6719   შამბისა პი რსა ქვეითი  დგა, ცხენ ი არა ხლებ ოდა;   6605   შამბისა პი რსა ქვეითი  დგა, ცხენ ი არა ხლებ ოდა;
6720   ყივილი ავთ ანდილისა ე სმოდა, ეოც ებოდა,   6606   ყივილი ავთ ანდილისა ე სმოდა, ეოც ებოდა,
6721   შეხედნა,   იცნა,   გაიქცა,   მისკე   მირბოდა,   ხლტებოდა.   6607   შეხედნა,   იცნა,   გაიქცა,   მისკე  
მირბოდა,   ხლტებოდა.
6722     6608  
6723   ხრმალი   გა ტყორცა   ტარიელ,   მიმართა   მისსა   ძმობილსა.   6609   ხრმალი   გა
ტყორცა   ტარიელ,   მიმართა   მისსა   ძმობილსა.
6724   ყმა ცხენის აგან გარდი ჭრა, ჰგვან და ეტლისა  სწრობილსა.   6610   ყმა ცხენის აგან გარდი ჭრა, ჰგვან და ეტლისა  სწრობილსა.
6725   მათ   ერთმანერთს   აკოცეს,   ჰგვანან   ყელ
გარდაჭდობი ლსა,
  6611   მათ   ერთმანერთს   აკოცეს,   ჰგვანან   ყელ - გარდაჭდობი ლსა,
6726   ხმა   შაქრის
ფერად   გაუხდა   ვარდსა,   ხშირ-ხშირა   პობილსა.
  6612   ხმა   შაქრის - ფერად   გაუხდა   ვარდსა,   ხშირ-ხშირა   პობილსა.
6727     6613  
6728   ტარიელ მოთ ქვა ტირილი თ სიტყვა ნ ატიფი, მჭე ვრები:   6614   ტარიელ მოთ ქვა ტირილი თ სიტყვა ნ ატიფი, მჭე ვრები:
6729   – სისხლისა  ღვარმან შ ეღება წითლ ად გიშრისა  ტევრები, LF   6615    – სისხლის ა ღვარმან  შეღება წით ლად გიშრის ა ტევრები,
6730   ალვასა წყა რო ცრემლის ა მორწყავს , ნაკადი ბ ევრები, – LF   6616   ალვასა წყა რო ცრემლის ა მორწყავს , ნაკადი ბ ევრები, – LF
6731   რათგან   შენ   გნახე,   რა   მგამა,   პატიჟი   მჭირდეს   მე  
ები!“
  6617   რათგან   შენ   გნახე,   რა   მგამა,   პატიჟი   მჭირდეს   მე
  ები!“
6732     6618  
6733   ტარიელ ტირ ს და ავთან დილ სიცილი თ ეუბნებოდ ა;   6619   ტარიელ ტირ ს და ავთან დილ სიცილი თ ეუბნებოდ ა;
6734   გაღიმდის,  ძოწი გააპი ს, კბილთაგ ან ელვა ჰკ რთებოდა;   6620   გაღიმდის,  ძოწი გააპი ს, კბილთაგ ან ელვა ჰკ რთებოდა;
6735   ეტყოდა: „ვ ცანო ამბავ ი, შენ რომ ე გეამებოდ ა,   6621   ეტყოდა: „ვ ცანო ამბავ ი, შენ რომ ე გეამებოდ ა,
6736   აწ გაახლდე ბის ყვავილ ი, ვარდი ა ქამდის ჭნე ბოდა“.   6622   აწ გაახლდე ბის ყვავილ ი, ვარდი ა ქამდის ჭნე ბოდა“.
6737     6623  
6738   ტარიელ   უთხრა   „ჰე ,   ძმაო,   კმა
ს,   დღეს   რაცა   მლხენია,
  6624   ტარიელ   უთხრა :   „ჰე  
ძმაო,   კმა  
ს,   დღეს   რაცა   მლხენია,
6739   ყოველი ჩემ ი სალხინო  მინახავს,  – ნახვა შე ნია;   6625   ყოველი ჩემ ი სალხინო  მინახავს,  – ნახვა შე ნია;
6740   სხვად   ნუ   ყოს   ღმერთმან   წამალი,   არცა   რა   მოგისმენია ;   6626   სხვად   ნუ   ყოს   ღმერთმან   წამალი,   არცა   რა   მოგისმენია :
6741   კაცმანმცა  სოფელს ვით  პოვა, რაც ა რა საქმე  ზენია!“   6627   კაცმანმცა  სოფელს ვით  პოვა, რაც  არა საქმე  ზენია!“
6742     6628  
6743   რა   ტარიელ   არ   შესჯერდა,   ავთანდილცა   არ   და წყნარდა,   6629   რა   ტარიელ   არ   შესჯერდა,   ავთანდილცა   არ   და
წყნარდა,
6744   მის   ამბ ისა   დაყოვნება   ვეღარ   გასძლო,   აუჩქარდა,   6630   მის   ამბ
ისა   დაყოვნება   ვეღარ   გასძლო,   აუჩქარდა,
6745   გამოიღო   რიდე   მისი,   ვინ   ბაგეთა   ვარდი   ვარდა .   6631   გამოიღო   რიდე   მისი,   ვინ   ბაგეთა   ვარდი   ვარდა ,
6746   რა ტარიელ  ნახა, იცნა , გამოუღო,  შემოვარდა .   6632   რა ტარიელ  ნახა, იცნა , გამოუღო,  შემოვარდა .
6747     6633  
6748   წიგნი და კ იდე რიდისა  იცნა და გ ა-ცა-შალა  მან,   6634   წიგნი და კ იდე რიდისა  იცნა და გ ა-ცა-შალა  მან,
6749   პირსა დაიდ ვა, დაეცა,  ვარდმან ფ ერითა მკრთ ალამან,   6635   პირსა დაიდ ვა, დაეცა,  ვარდმან ფ ერითა მკრთ ალამან,
6750   სულნი   გა ქცეს,   მოდრიკა   თავი   გიშრისა   ტალამან.   6636   სულნი   გა ქცეს,   მოდრიკა   თავი   გიშრისა   ტალამან.
6751   მისნი ვერ  გასძლნეს პ ატიჟნი ვერ  კაენ, ვერ ცა სალამან .   6637   მისნი ვერ  გასძლნეს პ ატიჟნი ვერ  კაენ, ვერ ცა სალამან .
6752     6638  
6753   ავთანდილ   უჭვრეტს   ტარიელს,   უსულოდ   ქვე
მდებარესა,
  6639   ავთანდილ   უჭვრეტს   ტარიელს,   უსულოდ   ქვე - მდებარესა,
6754   შე ფრინდა,   შველად   მიმართა   მას,   ტკბილად   მოუბარესა ,   6640   შე
ფრინდა,   შველად   მიმართა   მას,   ტკბილად   მოუბარესა ;
6755   ვერა  
ვერ   არგო   დამწვარსა,   სრულად   ცეცხლ
ნადებარესა ;
  6641   ვერა ,   ვერ   არგო   დამწვარსა,   სრულად   ცეცხლ - ნადებარესა ,
6756   მისთა ნიშა ნთა სიცოცხ ლე მართ მი სი მიიბარე სა.   6642   მისთა ნიშა ნთა სიცოცხ ლე მართ მი სი მიიბარე სა.
6757     6643  
6758   ავთანდილ დ აჯდა ტირილ ად, ტირს ხ მითა შვენი ერითა,   6644   ავთანდილ დ აჯდა ტირილ ად, ტირს ხ მითა შვენი ერითა,
6759   ყორანსა გა ჰგლეჯს ხში რ-ხშირად,  აფრთხობს ბ როლისა ჭერ ითა;   6645   ყორანსა გა ჰგლეჯს ხში რ-ხშირად,  აფრთხობს ბ როლისა ჭერ ითა;
6760   გახეთქა ლა ლი გათლილი  ანდამატის ა კვერითა,   6646   გახეთქა ლა ლი გათლილი  ანდამატის ა კვერითა,
6761   მუნით წყარ ონი გამოხდ ეს, ძოწსა  ვამსგავსენ  ფერითა.   6647   მუნით წყარ ონი გამოხდ ეს, ძოწსა  ვამსგავსენ  ფერითა.
6762     6648  
6763   პირსა იხოკ ს, ღაწვთა  სისხლი ჩას დიოდა მისს ა მჭვრეტსა :   6649   პირსა იხოკ ს, ღაწვთა  სისხლი ჩას დიოდა მისს ა მჭვრეტსა :
6764   რაცა   ვქმენო,   არ   უქ
ნია   არცა   შმაგსა,   არცა   რეტსა;
  6650   რაცა   ვქმენო,   არ   უქ ნია   არცა   შმაგსა,   არცა   რეტსა;
6765   წყალი სწრა ფით რად და ვასხი ცეცხ ლსა, ძნელა დ დასაშრეტ სა!   6651   წყალი სწრა ფით რად და ვასხი ცეცხ ლსა, ძნელა დ დასაშრეტ სა!
6766   ჩქარად   ეცეს,   ვერ   გაუძლებს   გული   ლხინსა   მეტის
მეტსა
.
  6652   ჩქარად   ეცეს,   ვერ   გაუძლებს   გული   ლხინსა   მეტის - მეტსა .
6767     6653  
6768  
მე   მოვკალ   ჩემი   მოყვარე ;   რა   მმართებს   გაწბილებულ სა?
  6654   მე   მოვკალ   ჩემი   მოყვარე ,   რა   მმართებს   გაწბილებულ სა?
6769   თავსა ვაბრ ალობ საქმე სა, არ დას მით გაგონე ბულსა!   6655   თავსა ვაბრ ალობ საქმე სა, არ დას მით გაგონე ბულსა!
6770   ცრუ   კაცი   კარგად   ვერა   იქ
  საქმესა   გაძნელებულ სა,
  6656   ცრუ   კაცი   კარგად   ვერა   იქ   საქმესა   გაძნელებულ სა,
6771   თქმულა:   «სიწყნარე   გმობილი   სჯობს   სიჩქარესა   ქებულსა ! »
  6657   თქმულა:   «სიწყნარე   გმობილი   სჯობს   სიჩქარესა   ქებულსა
» “.
6772     6658  
6773   უცნობო
ქმნილი   ტარიელ   ძეს   მსგავსად   ნატუსალისა .
  6659   უცნობო - ქმნილი   ტარიელ   ძეს   მსგავსად   ნატუსალისა
6774   ავთანდილ ა დგა, გამოვ ლნა შამბნი  საძებრად  წყალისად, LF   6660   ავთანდილ ა დგა, გამოვ ლნა შამბნი  საძებრად  წყალისად, LF
6775   მან  
პოვა   სისხლი   ლომისა,   მოაქვს   სავსებლად   ალისად,
  6661   მან   პოვა   სისხლი   ლომისა,   მოაქვს   სავსებლად   ალისად,
6776   მკერდსა და ასხა, გა-ვ ე-ხდა ლაჟვ არდი ფერად  ლალისად. LF   6662   მკერდსა და ასხა, გა-ვ ე-ხდა ლაჟვ არდი ფერად  ლალისად. LF
6777     6663  
6778   ავთანდილ მ კერდსა დაა სხა მას ლო მსა სისხლი  ლომისა;   6664   ავთანდილ მ კერდსა დაა სხა მას ლო მსა სისხლი  ლომისა;
6779   ტარიელ   შეკრთა,   შეიძრა   რაზმი   ინდოთა   ტომისა ,   6665   ტარიელ   შეკრთა,   შეიძრა   რაზმი   ინდოთა   ტომისა ;
6780   თვალნი   აახვნა,   მიეცა   ძალი   ზე   წამოჯდომის .   6666   თვალნი   აახვნა,   მიეცა   ძალი   ზე   წამოჯდომის ,
6781   ლურჯად   ჩანს   შუქი   მთვარისა,   მზისაგან   შუქ
ნაკრთომისა .
  6667   ლურჯად   ჩანს   შუქი   მთვარისა,   მზისაგან   შუქ - ნაკრთომისა .
6782     6668  
6783   ზამთარი   ვარდ   გაახმობს,   ფურცელნი   ჩამოსცვივი ან,   6669   ზამთარი   ვარდ   გაახმობს,   ფურცელნი   ჩამოსცვივი ან,
6784   ზაფხულის   მზისა   სიახლე   დასწვავს,   გვალვასა   ჩივიან ,   6670   ზაფხულის   მზისა   სიახლე   დასწვავს,   გვალვასა   ჩივიან .
6785   მაგრა   მას   ზედა   ბულბულნი   ტურფასა   ხმასა  
ყივიან,  
  6671   მაგრა   მას   ზედა   ბულბულნი   ტურფასა   ხმასა   ყივიან,  
6786   სიცხე სწვა ვს, ყინვა  დააზრობს,  წყლულნი ორ ჯელვე სტკი ვიან.   6672   სიცხე სწვა ვს, ყინვა  დააზრობს,  წყლულნი ორ ჯელვე სტკი ვიან.
6787     6673  
6788   აგრევე გულ ი კაცისა მ ოსაგვარებლ ად ძნელია,   6674   აგრევე გულ ი კაცისა მ ოსაგვარებლ ად ძნელია,
6789   ჭირსა   და   ლხინსა   ორსავე   ზედა  
მართ   ვითა   ხელია,
  6675   ჭირსა   და   ლხინსა   ორსავე   ზედა ,   მართ   ვითა   ხელია,
6790   მიწყივ წყლ ულდების, ს აწუთრო მის ი აროდეს მ რთელია.   6676   მიწყივ წყლ ულდების, ს აწუთრო მის ი აროდეს მ რთელია.
6791   იგი   მიენდოს   სოფელსა ,   ვინცა   თავისა   მტერია!   6677   იგი   მიენდოს   სოფელსა  
ვინცა   თავისა   მტერია!
6792     6678  
6793   ტარიელ   ნახა   ნაწერი   კვლაცა   მკ
ელისა   მისისა ,
  6679   ტარიელ   ნახა   ნაწერი   კვლაცა   მკ
ელისა   მისისა ;
6794   იკითხავს,  თუცა აშეთე ბს კითხვა  წიგნისა მი სისა;   6680   იკითხავს,  თუცა აშეთე ბს კითხვა  წიგნისა მი სისა;
6795   დაუყვის   ცრემლმან   სინათლე,   ბნელად   ჩანს   შუქი   დღისისა .   6681   დაუყვის   ცრემლმან   სინათლე,   ბნელად   ჩანს   შუქი   დღისისა ,
6796   ავთანდილ   ადგა,   დაუწყო  
თხრობა   სიტყვისა   მქისისა.
  6682   ავთანდილ   ადგა,   დაუწყო ,   თხრობა   სიტყვისა   მქისისა.
6797     6683  
6798   იტყვის ,   თუ:   „ნაქმრად   არ   ვარგა   კაცისა   გასწავლილი სად,   6684   იტყვის  
თუ:   „ნაქმრად   არ   ვარგა   კაცისა   გასწავლილი სად,
6799   აწ   რადღა   გვმართებს   ტირილი ?   ხამს ,   დავსხდეთ   ქმნად   ღიმილისად ;   6685   აწ   რადღა   გვმართებს   ტირილი ,   ხამს  
დავსხდეთ   ქმნად   ღიმილისად ,
6800   ადეგ, წავი დეთ საძებრ ად მის მზი სა წახდომი ლისად!   6686   ადეგ, წავი დეთ საძებრ ად მის მზი სა წახდომი ლისად!
6801   ადრე   მიგიყვან,   მიყვანა   არს   შენგან   მონდომილი   სად
.
  6687   ადრე   მიგიყვან,   მიყვანა   არს   შენგან   მონდომილის ად .
6802     6688  
6803  
ვითა   გვმართებს   გახარება,   პირველ   აგრე   გავიხარნეთ ,
  6689   ვითა   გვმართებს   გახარება,   პირველ   აგრე   გავიხარნეთ ,
6804   მერმე შევს ხდეთ, გავე მართნეთ, ქ აჯეთისკენ  თავნი ვარნ ეთ,   6690   მერმე შევს ხდეთ, გავე მართნეთ, ქ აჯეთისკენ  თავნი ვარნ ეთ,
6805   ხრმალნი ჩვ ენნი ვიწინ ამძღვრნეთ,  მათნი ზურ გით დავიყა რნეთ,   6691   ხრმალნი ჩვ ენნი ვიწინ ამძღვრნეთ,  მათნი ზურ გით დავიყა რნეთ,
6806   უჭირველნი  შემოვიქცეთ , იგი მძორ თა დავადარ ნეთ“.   6692   უჭირველნი  შემოვიქცეთ , იგი მძორ თა დავადარ ნეთ“.
6807     6693  
6808   მერმე ტარი ელ ამბავსა  ჰკითხავს,  აღარა ბნდ ებოდა.   6694   მერმე ტარი ელ ამბავსა  ჰკითხავს,  აღარა ბნდ ებოდა.
6809   შეხედნის,  თვალნი ამა რთნის, შავ -თეთრი ელვ ა ჰკრთებოდ ა,   6695   შეხედნის,  თვალნი ამა რთნის, შავ -თეთრი ელვ ა ჰკრთებოდ ა,
6810   მართ   ვითა   ლალსა   მზისაგან ,   მას   ფერი   ეზარდებოდა ;   6696   მართ   ვითა   ლალსა   მზისაგან  
მას   ფერი   ეზარდებოდა ,
6811   ვინ   ღირს
ა,   თუმცა   წყალობით   ცა   მიწყივ   მობრუნდებო და!
  6697   ვინ   ღირს - ა,   თუმცა   წყალობით   ცა   მიწყივ   მობრუნდებო და!
6812     6698  
6813   ავთანდილს  მადლი უბრძ ანა, ქმნა  უყო საუბარ ისა:   6699   ავთანდილს  მადლი უბრძ ანა, ქმნა  უყო საუბარ ისა:
6814   მე   შენი   ქება   ვითა   ვთქვა,   ბრძენთაგან   საქებარისა !   6700   მე   შენი   ქება   ვითა   ვთქვა,   ბრძენთაგან   საქებარისა !
6815   ვითა   ზე
მთისა   წყარომან,   მო
რწყე   ყვავილი   ბარისა,
  6701   ვითა   ზე - მთისა   წყარომან,   მო რწყე   ყვავილი   ბარისა,
6816   დამწყვიდე   დენა   ცრემლისა,   ნარგისთა  
ნაგუბარისა
.
  6702   დამწყვიდე   დენა   ცრემლისა,   ნარგისთა   ნაგუბარისა .
6817     6703  
6818  
მე   ვერა   გიყო,   ნაცვალსა  
ღმერთი   გარდიხდის   ციერი,
  6704   მე   ვერა   გიყო,   ნაცვალსა ,   ღმერთი   გარდიხდის   ციერი,
6819   ზეგარდმო   მისით   შემოგზღოს   მუქაფა   ჩემ
მაგიერი!“
  6705   ზეგარდმო  
მისით   შემოგზღოს   მუქაფა   ჩემ - მაგიერი!“
6820   შესხდეს და  შინა წავი დეს, მათ ლ ხინი ჰქონდ ა ძლიერი; LF   6706   შესხდეს და  შინა წავი დეს, მათ ლ ხინი ჰქონდ ა ძლიერი; LF
6821   აწ   გა-ვე-აძღო   სოფელმან   ასმათ,   ადრითგან   მშიერი
.
  6707   აწ   გა-ვე-აძღო   სოფელმან   ასმათ,   ადრითგან   მშიერი .
6822     6708  
6823   ქვაბისა   კარსა   ასმათი   მარტო   ზის,   არ
ბარგოსანი.
  6709   ქვაბისა   კარსა   ასმათი   მარტო   ზის,   არ - ბარგოსანი.
6824   შეხედნა,   იცნა   ტარიელ,   თანა   ყმა   ჭარმაგოსან ,     6710   შეხედნა,   იცნა   ტარიელ,   თანა   ყმა   ჭარმაგოსან .
6825   ორნივე   ტურფად   იმღერდეს,   ვით   იადონი   მგოსანი,     6711   ორნივე   ტურფად   იმღერდეს,   ვით   იადონი   მგოსანი,
6826   მაშინვე იც ნა, ავარდა  მოშლილი,  პერანგოსან ი.   6712   მაშინვე იც ნა, ავარდა  მოშლილი,  პერანგოსან ი.
6827     6713  
6828   აქამდის მი წყივ ენახა  ქვაბს მის ლვა მოტირა ლისა,   6714   აქამდის მი წყივ ენახა  ქვაბს მის ლვა მოტირა ლისა,
6829   აწ გაუკვირ და დანახვა  სიცილით მ ომღერალისა .   6715   აწ გაუკვირ და დანახვა  სიცილით მ ომღერალისა .
6830   ზარ
აღებული   ავარდა,   ცნობა   უც  
ვითა   მთრვალისა,
  6716   ზარ - აღებული   ავარდა,   ცნობა   უც ,   ვითა   მთრვალისა,
6831   არ   იცის   სმენა   ამბ ისა   ჯერთ   მისგან   სასურვალის ა.   6717   არ   იცის   სმენა   ამბ
ისა   ჯერთ   მისგან   სასურვალის ა.
6832     6718  
6833   მათ   რა   ნახეს,   შემოჰყივლე   სიცილით   და   კბილთა   ჩენით :   6719   მათ   რა   ნახეს,   შემოჰყივლე   სიცილით   და   კბილთა   ჩენით ;
6834   ჰე,   ასმათო,   მოგვივიდა   მოწყალება   ღმრთისა   ზენით;   6720   ჰე,   ასმათო,   მოგვივიდა   მოწყალება   ღმრთისა   ზენით;
6835   ვპოვეთ   მთვარე   დაკარგული,   რაცა   წადდა,   იგი   ვქმენით ,   6721   ვპოვეთ   მთვარე   დაკარგული,   რაცა  
წადდა,   იგი   ვქმენით ;
6836   აწ გავხედი თ ბედისაგა ნ ცეცხლთა  შრეტით, ჭი რთა ლხენით !“   6722   აწ გავხედი თ ბედისაგა ნ ცეცხლთა  შრეტით, ჭი რთა ლხენით !“
6837     6723  
6838   ავთანდილ   ცხენსა   გარდა ხდა   ასმათის   მოსახვევ ლად ;   6724   ავთანდილ   ცხენსა   გარდა
ხდა   ასმათის   მოსახვევ
ლად .
6839   მან   მიჰყო   ხელი   ალვასა,   შტო   მოჰყვა   მოსარხევ ლად,   6725   მან   მიჰყო   ხელი   ალვასა,   შტო   მოჰყვა   მოსარხევ
ლად,
6840   ყელსა   და   პირსა   აკოცებს,   არის   ცრემლისა   მფრქვეველა :   6726   ყელსა   და   პირსა   აკოცებს,   არის   ცრემლისა   მფრქვეველა ;
6841   რა   სცანო ,   რა   ჰქმ
,   მიამბე,   ვტირ   შენი   მოაჯე   ველად“.
  6727   რა   სცანო .   რა   ჰქმ
ეს ,   მიამბე,   ვტირ   შენი   მოაჯე   ველად“.
6842     6728  
6843   ავთანდილ ა სმათს უსტა რი მისცა მ ისისა ზრდი ლისა,   6729   ავთანდილ ა სმათს უსტა რი მისცა მ ისისა ზრდი ლისა,
6844   ალვისა   შტო
დამჭნარისა ,   მთვარისა   ფერ
მიხდილისა;
  6730   ალვისა   შტო - დამჭნარისა ,   მთვარისა   ფერ - მიხდილისა;
6845   უთხრა ,   თუ:   „ნახე   ნაწერი   მის   პატიჟ
გარდახდილი სა;
  6731   უთხრა  
თუ:   „ნახე   ნაწერი   მის   პატიჟ - გარდახდილი სა;
6846   მზე მოგვეა ხლა, მოგვე ცა ჩვენ მო შორვება ჩრ დილისა“.   6732   მზე მოგვეა ხლა, მოგვე ცა ჩვენ მო შორვება ჩრ დილისა“.
6847     6733  
6848   ასმათ რა ნ ახა უსტარი , ცნა მისი  დანაწერობ ა,   6734   ასმათ რა ნ ახა უსტარი , ცნა მისი  დანაწერობ ა,
6849   გა კვირდა,   ზარმან   აიღო,   ათრთოლებს,   ვითა   ხელობა,   6735   გა
კვირდა,   ზარმან   აიღო,   ათრთოლებს,   ვითა   ხელობა,
6850   ტერფით თხე მამდის გაუ ხდა მას მე ტი საკვირვ ელობა;   6736   ტერფით თხე მამდის გაუ ხდა მას მე ტი საკვირვ ელობა;
6851   იტყვის: „რ ა ვნახე, რ ა მესმის,  არსმცა ამი სი მრთელობ ა?!“   6737   იტყვის: „  რა ვნახე,  რა მესმის,  არსმცა ამ ისი მრთელო ბა?!“
6852     6738  
6853   ავთანდილ უ თხრა: „ნუ  გეშის, ეგე  ამბავი მრ თელია;   6739   ავთანდილ უ თხრა: „ნუ  გეშის, ეგე  ამბავი მრ თელია;
6854   ლხინი მოგვ ეცა, მოგვშ ორდა ყოველ ი ჭირი ძნე ლია,   6740   ლხინი მოგვ ეცა, მოგვშ ორდა ყოველ ი ჭირი ძნე ლია,
6855   მზე მოგვეა ხლა, უკუნი  ჩვენთვის  აღარა ბნელ ია,   6741   მზე მოგვეა ხლა,უკუნი  ჩვენთვის ა ღარა ბნელი ა,
6856   ბოროტსა   სძლია   კეთილმან,  
არსება   მისი   გრძელია!“
  6742   ბოროტსა   სძლია   კეთილმან,     არსება   მისი   გრძელია!“
6857     6743  
6858   ინდოთ მეფე  მხიარული  ასმათს რას მე უბრძანე ბდა;   6744   ინდოთ მეფე  მხიარული  ასმათს რას მე უბრძანე ბდა;
6859   ერთმანერთს ა ეხვეოდეს , სიხარული  ატირებდა;   6745   ერთმანერთს ა ეხვეოდეს , სიხარული  ატირებდა;
6860   ვარდსა ზედ ა ყორნის ბ ოლო ნამსა  თხელსა აპკ ურებდა.   6746   ვარდსა ზედ ა ყორნის ბ ოლო ნამსა  თხელსა აპკ ურებდა.
6861   კაცსა   ღმერთი   არ   გასწირავს,   თუ ცა   კაცი   შეიგებდა.   6747   კაცსა   ღმერთი   არ   გასწირავს,   თუ
ცა   კაცი   შეიგებდა.
6862     6748  
6863   ღმერთსა   მისცეს   დიდი   მადლი,   თქვეს:   „გვიყოო,   რაცა   სჯობდა “.   6749   ღმერთსა   მისცეს   დიდი   მადლი,   თქვეს:     გვიყოო,   რაცა   სჯობდა ;
6864   აწყა   ვცანით,   უარესსა   პირი   თქვენი   არ   გაბრჭობდა“ ,   6750  
აწყა   ვცანით,   უარესსა   პირი   თქვენი   არ   გაბრჭობდა“ .
6865   ინდოთ   მეფე   მხიარული   ხელ
განპყრობით   ამას   ხმობდა.
  6751   ინდოთ   მეფე   მხიარული   ხელ - განპყრობით   ამას   ხმობდა.
6866   ქვაბს   შევიდეს   მხიარულ ი,   ასმათ   რასმე   მასპინძლობ და.   6752   ქვაბს   შევიდეს   მხიარულ
ი,   ასმათ   რასმე   მასპინძლობ და.
6867     6753  
6868   ტარიელ   ეტყვის :   ავთანდილ ,   ისმინე   სიტყვა   ასები,   6754   ტარიელ   ეტყვის  
ავთანდილ ს:   ისმინე   სიტყვა   ასები,
6869   გიამბობ   რასმე   ამბავსა,   მოამბ ედ   ნუ   გენასები:   6755   გიამბობ   რასმე   ამბავსა,   მოამბ
ედ   ნუ   გენასები:
6870   მე   ოდეს   ქვაბნი   წა
უხვენ,   დავხოცე   დევთა   დასები,
  6756   მე   ოდეს   ქვაბნი   წა უხვენ,   დავხოცე   დევთა   დასები,
6871   მას   აქათ   მათი   აქა   ძეს   საჭურჭლე   ძვირ
ნაფასები
.
  6757   მას   აქათ   მათი   აქა   ძეს   საჭურჭლე   ძვირ - ნაფასები .
6872     6758  
6873  
მე   აგრე   არა   მინახავს,   მართ   ვითა   არა   მნდომია;
  6759   მე   აგრე   არა   მინახავს,   მართ   ვითა   არა   მნდომია;
6874   მოდი და გა ვხსნათ, შე ვიგნეთ, სა ჭურჭლე თუ  რა ზომია“.   6760   მოდი და გა ვხსნათ, შე ვიგნეთ, სა ჭურჭლე თუ  რა ზომია“.
6875   ეამა, ადგე ს ორნივე,  არცა ქვე ა სმათ მჯდომ ია,   6761   ეამა, ადგე ს ორნივე,  არცა ქვე ა სმათ მჯდომ ია,
6876   დალეწეს კა რი ორმოცი,  მათგან არ  ზედა ომია .   6762   დალეწეს კა რი ორმოცი,  მათგან არ  ზედა ომია .
6877     6763  
6878   პოვეს საჭუ რჭლე უსახო , კვლა უნა ხავი თვალი სა,   6764   პოვეს საჭუ რჭლე უსახო , კვლა უნა ხავი თვალი სა,
6879   მუნ   იდვა   რიყე   თვალისა,   ხელ
წმიდად   განათალისა ,
  6765   მუნ   იდვა   რიყე   თვალისა,   ხელ - წმიდად   განათალისა ,
6880   ჩნდის   მარგალიტი ,   ოდენი   ბურთისა   საბურთალის ა;   6766   ჩნდის   მარგალიტი  
ოდენი   ბურთისა   საბურთალის ა;
6881   ვინმცა   ქმნა   რიცხვი   ოქროსა,   ვერვისგან   დანათვალის
!
  6767   ვინმცა   ქმნა   რიცხვი   ოქროსა,   ვერვისგან   დანათვალის ? !
6882     6768  
6883   იგი სახლი  ორმოცივე შ იგან იყო გ ატენილი.   6769   იგი სახლი  ორმოცივე შ იგან იყო გ ატენილი.
6884   პოვეს   ერთი   ზარ
ხანა,   აბჯრისათვი   სახლად   ქმნილი;
  6770   პოვეს   ერთი   ზარ
ხანა,   აბჯრისათვი   სახლად   ქმნილი;
6885   მუნ   აბჯარი   ყოვლი
ფერი   ასრე   იდვა,   ვითა   მწნილი,
  6771   მუნ   აბჯარი   ყოვლი - ფერი   ასრე   იდვა,   ვითა   მწნილი,
6886   შიგან   ერთი   კიდობანი   დაბეჭდული,   არ
გახსნილი.
  6772   შიგან   ერთი   კიდობანი   დაბეჭდული,   არ - გახსნილი.
6887     6773  
6888   ზედა ეწერა : „აქა ძეს  აბჯარი სა კვირველიო,   6774   ზედა ეწერა : „აქა ძეს  აბჯარი სა კვირველიო,
6889   ჯაჭვ-მუზარ ადი  
ალმასი,   ხრმალი   ბასრისა  
მჭრელიო;
  6775   ჯაჭვ-მუზარ ადი ,   ალმასი,   ხრმალი   ბასრისა ,   მჭრელიო;
6890   თუ   ქაჯნი   დევთა   შეებნენ,   იყოს   დღე   იგი   ძნელიო !   6776   თუ   ქაჯნი   დევთა   შეებნენ,   იყოს   დღე   იგი   ძნელიო ;
6891   უმისჟამისო დ ვინც გახ სნას, არის  მეფეთა მკ ლველიო“.   6777   უმისჟამისო დ ვინც გახ სნას, არის  მეფეთა მკ ლველიო“.
6892     6778  
6893   კიდობანი გ ახსნეს, პო ვეს მუნ აბ ჯარი სამი  ტანი,   6779   კიდობანი გ ახსნეს, პო ვეს მუნ აბ ჯარი სამი  ტანი,
6894   რასაცა   ვი   შეიმოსენ   მეომარნი   სამნი   ყმანი :   6780   რასაცა   ვი   შეიმოსენ   მეომარნი   სამნი   ყმანი ,
6895   ჯაჭვი,   ხრმალი,   მუზარადი,   საბარკული   მათი  
გვანი,  
  6781   ჯაჭვი,   ხრმალი,   მუზარადი,   საბარკული   მათი   გვანი,  
6896   ზურმუხტისა  ბუდებითა  იყვნეს ვით ა ლუსკუმან ი.   6782   ზურმუხტისა  ბუდებითა  იყვნეს ვით ა ლუსკუმან ი.
6897     6783  
6898  
ითომან  
ითო   ჩაიცვეს,   თავის - თავ  
გამოსცდიდი ან,
  6784   ითომან   ითო   ჩაიცვეს,   თავის  
თავ   გამოსცდიდი ან,
6899   ჯაჭვ-მუზარ ადსა  
აბჯარ   მართ   ვერა   ვერ   მოჰკიდიან;
  6785   ჯაჭვ-მუზარ ადსა ,   აბჯარ სა   მართ   ვერა   ვერ   მოჰკიდიან;
6900   ხრმალი რკი ნასა მოჰკრ იან, ვით ბ ამბის მკედ სა სჭრიდია ნ,   6786   ხრმალი რკი ნასა მოჰკრ იან, ვით ბ ამბის მკედ სა სჭრიდია ნ,
6901   მათ უღირს  ყოვლად ქვე ყანად, შევ ატყვე, არ  გაჰყიდიან.   6787   მათ უღირს  ყოვლად ქვე ყანად, შევ ატყვე, არ  გაჰყიდიან.
6902     6788  
6903   თქვეს: „ეს ე ნიშნად გ ვეყოფის, ვ ართო კარგი თა ბედითა;   6789   თქვეს: „ეს ე ნიშნად გ ვეყოფის, ვ ართო კარგი თა ბედითა;
6904   ღმერთმან მ ოგვხედნა თ ვალითა, ზე გარდმო მონ ახედითა“. LF   6790   ღმერთმან მ ოგვხედნა თ ვალითა, ზე გარდმო მონ ახედითა“. LF
6905   აიღეს იგი  აბჯარი თავ ის-თავისა  ქედითა,   6791   აიღეს იგი  აბჯარი თავ ის-თავისა  ქედითა,
6906  
ითო   მათ,   ერთი   ფრიდონის   საძღვნობლა   შეკრეს   ღვედითა.
  6792   ითო   მათ,   ერთი   ფრიდონის   საძღვნობლა   შეკრეს   ღვედითა.
6907     6793  
6908   ოქროც რამე  წაიტანეს,  მარგალიტი  ღარიბები;   6794   ოქროც რამე  წაიტანეს,  მარგალიტი  ღარიბები;
6909   გამოვიდეს,  გამობეჭდე ს ორმოცივე  საჭურჭლებ ი.   6795   გამოვიდეს,  გამობეჭდე ს ორმოცივე  საჭურჭლებ ი.
6910   ავთანდილ   თქვა:   „ამას   იქით   დავამაგრო   ხრმალ   ნები,   6796   ავთანდილ   თქვა:   „ამას   იქით   დავამაგრო   ხრმალ   ნები,
6911   ამას ღამე  არსად წავა ლ, რა გათე ნდეს, არ დ ავდგები“. LF   6797   ამას ღამე  არსად წავა ლ, რა გათე ნდეს, არ დ ავდგები“. LF
6912   ტარიელისა   და   ავთანდილის აგან   წასლვა   ფრიდონისა სა   6798   ტარიელისა   და   ავთანდილის აგან   წასლვა   ფრიდონისა
6913          
6914   რა გათენდა , გაემართნ ეს, წაიტან ეს ასმათ თ ანა,   6799   რა გათენდა , გაემართნ ეს, წაიტან ეს ასმათ თ ანა,
6915   ნურადინის  ქვეყანამდი ს შეისვიან  მათ უკანა ;   6800   ნურადინის  ქვეყანამდი ს შეისვიან  მათ უკანა ;
6916   მუნ   ვაჭარმან   ოქროს   ფასად   ცხენი   მისცა,   არ   უძღვანა ;   6801   მუნ   ვაჭარმან   ოქროს   ფასად   ცხენი   მისცა,   არ   უძღვანა ,
6917   ავთანდილ კ მა ყოლაუზა დ, სხვამცა  ვინღა წაი ტანა!   6802   ავთანდილ კ მა ყოლაუზა დ, სხვამცა  ვინღა წაი ტანა!
6918     6803  
6919   იარეს   და   ზედა  
შეჰხდეს   ნურადინის   მეჯოგეთა;
  6804   იარეს   და   ზედა   შეჰხდეს   ნურადინის   მეჯოგეთა;
6920   ჯოგი   ნახეს,   მოეწონა ,   ფრიდონისთვ ის   ეაგეთა.   6805   ჯოგი   ნახეს,   მოეწონა  
ფრიდონისთვ ის   ეაგეთა.
6921   მუნ ავთანდ ილს ინდო ე ტყვის: „გა ქნევ კარგთ ა სიშმაგეთ ა,   6806   მუნ ავთანდ ილს ინდო ე ტყვის: „გა ქნევ კარგთ ა სიშმაგეთ ა,
6922   მოდი, ფრიდ ონს ველაღო ბნეთ, ჯოგს ა მისსა მო ვადგეთა!   6807   მოდი, ფრიდ ონს ველაღო ბნეთ, ჯოგს ა მისსა მო ვადგეთა!
6923     6808  
6924  
ჯოგი   წა
უღოთ,   მოსრულნი   ვესმით   ჯოგისა   წაღებად,
  6809   ჯოგი   წა უღოთ,   მოსრულნი   ვესმით   ჯოგისა   წაღებად,
6925   გამოემართვ ის   საომრად,   ველთა   სისხლი   დაღებად,   6810   გამოემართვ ის   საომრად,   ველთა   სისხლი   დაღებად,
6926   ანაზდა   გვიცნობს,   გაკრთების,   გულსა   შელამის   დაღებად,     6811   ანაზდა   გვიცნობს,   გაკრთების,   გულსა   შელამის   დაღებად,  
6927   ამოა   კარგი   ლაღობა,   ლაღსა   შე-ვე-იქ
  ლაღებად“.
  6812   ამოა   კარგი   ლაღობა,   ლაღსა   შე-ვე-იქ   ლაღებად“.
6928     6813  
6929   დაუწყეს პყ რობა ტაიჭთ ა ფრიდონის  უკეთესებს ა.   6814   დაუწყეს პყ რობა ტაიჭთ ა ფრიდონის  უკეთესებს ა.
6930   მუნ მეჯოგე თა ფანოსი  შეექმნა, ე კრა კვესებ სა;   6815   მუნ მეჯოგე თა ფანოსი  შეექმნა, ე კრა კვესებ სა;
6931   უყივლეს:   „ვინ   ხართ,   მოყმენო,   ვინ   იქ
  საქმესა   ზესებსა?
  6816   უყივლეს:   „ვინ   ხართ,   მოყმენო,   ვინ   იქ   საქმესა   ზესებსა?
6932   ჯოგი მისია , ვინ მტერ სა ჰკრავს  ხრმალსა, ა რ აკვნესებ სა“.   6817   ჯოგი მისია , ვინ მტერ სა ჰკრავს  ხრმალსა, ა რ აკვნესებ სა“.
6933     6818  
6934   მათ მშვილდ ები დაიწვა დეს, მეჯოგ ეთა გაეკიდ ნეს.   6819   მათ მშვილდ ები დაიწვა დეს, მეჯოგ ეთა გაეკიდ ნეს.
6935   მეჯოგენი მ იიზახდეს,  ხმანი მათნ ი გაადიდნე ს:   6820   მეჯოგენი მ იიზახდეს,  ხმანი მათნ ი გაადიდნე ს:
6936   გვიშველეთო ,   გვიშველეთო ,   მეკობრეთა   ამოგვწყვიდ ნეს!“   6821   გვიშველეთო ,   გვიშველეთო ,   მეკობრეთა   ამოგვწყვიდ ნეს!“
6937   ხმა შეიქმნ ა, შეიყარნ ეს, ფრიდონ ს ჰკადრეს,  არ დარიდნ ეს.   6822   ხმა შეიქმნ ა, შეიყარნ ეს, ფრიდონ ს ჰკადრეს,  არ დარიდნ ეს.
6938     6823  
6939   შეეკაზმა ფ რიდონ, შეჯ და, შეკაზმ ული გამოვი და.   6824   შეეკაზმა ფ რიდონ, შეჯ და, შეკაზმ ული გამოვი და.
6940   ხმა შეიქმნ ა, შეიყარნ ეს, რაზმი  ველთა დაჰფ არვიდა.   6825   ხმა შეიქმნ ა, შეიყარნ ეს, რაზმი  ველთა დაჰფ არვიდა.
6941   იგი მზენი  მოეგებნეს,  ვის ზამთა რი ვერ დაზ რვიდა;   6826   იგი მზენი  მოეგებნეს,  ვის ზამთა რი ვერ დაზ რვიდა;
6942   დაეხურა ზა რადები, პი რსა მათსა  უფარვიდა. LF   6827   დაეხურა ზა რადები, პი რსა მათსა  უფარვიდა. LF
6943     6828  
6944   რა ტარიელ  ფრიდონ იცნ ა, თქვა: „ ვნახეო, ვი ნცა მინა“.   6829   რა ტარიელ  ფრიდონ იცნ ა, თქვა: „ ვნახეო, ვი ნცა მინა“.
6945   მუზარადი   მოიხადა,   გაიღიმ ა,   გაიცინა;   6830   მუზარადი   მოიხადა,   გაიღიმ
ა,   გაიცინა;
6946   ფრიდონს უთ ხრა: „რასა  ლამი, ჩვე ნი მოსლვა  რას გეწყინ ა?   6831   ფრიდონს უთ ხრა: „რასა  ლამი, ჩვე ნი მოსლვა  რას გეწყინ ა?
6947   პურად ავი  მასპინძელი  მოგვეგებვ ი ომად წინ ა!“   6832   პურად ავი  მასპინძელი  მოგვეგებვ ი ომად წინ ა!“
6948     6833  
6949   ფრიდონ   ფიცხლა   გარდაიჭრა,   დავარდა   და   თაყვანი
სცა,  
  6834   ფრიდონ   ფიცხლა   გარდაიჭრა,   დავარდა   და   თაყვანი - სცა,  
6950   იგინიცა გა რდაუხდეს,  მოეხვივნეს , – აკოცის ცა.   6835   იგინიცა გა რდაუხდეს,  მოეხვივნეს , – აკოცის ცა.
6951   ფრიდონ   ღმერთსა   ხელ
პყრობით   უსაზომო   მადლი   მისცა;
  6836   ფრიდონ   ღმერთსა   ხელ - პყრობით   უსაზომო   მადლი   მისცა;
6952   დიდებულნი  აკოცებდეს,  იცნობდიან  იგი ვისცა .   6837   დიდებულნი  აკოცებდეს,  იცნობდიან  იგი ვისცა .
6953     6838  
6954   ფრიდონ უთხ რა: „რასა  სდეგით? მო გელოდი უწი ნარე,   6839   ფრიდონ უთხ რა: „რასა  სდეგით? მო გელოდი უწი ნარე,
6955   მე მზა ვარ ო, სამსახუ რი თქვენი  რამცა დავი ზარე!“   6840   მე მზა ვარ ო, სამსახუ რი თქვენი  რამცა დავი ზარე!“
6956   ჰგვანდა,   თუ ცა   შეყრილ   იყვნეს   ორნი   მზენი,   ერთი   მთვარე,   6841   ჰგვანდა,   თუ
ცა   შეყრილ   იყვნეს   ორნი   მზენი,   ერთი   მთვარე,
6957   ერთმანერთი  დააშვენეს , გაემართნ ეს, იქცეს  გარე.   6842   ერთმანერთი  დააშვენეს , გაემართნ ეს, იქცეს  გარე.
6958     6843  
6959   ფრიდონის ს ახლსა გარდ ახდეს ორნი ვე, ტურფად  გებულსა. LF   6844   ფრიდონის ს ახლსა გარდ ახდეს ორნი ვე, ტურფად  გებულსა. LF
6960   ტარიელ დაჯ და საჯდომს ა ოქსინოგა რდაგებულსა ;   6845   ახლოს   დაისვამს   ავთანდილს,   მისსა   ძმად - შეფიცებულს :
6961   ახლოს   დაისვამს   ავთანდილს,   მისსა   ძმად
შეფიცებულს ;
  6846   ტარიელ დაჯ და საჯდომს ა, ოქსინო- გარდაგებულ სა:
6962   მათ უძღვნე ს იგი აბჯა რი ფრიდონს , ჭაბუკად  ქებულსა.   6847   მათ უძღვნე ს იგი აბჯა რი ფრიდონს , ჭაბუკად  ქებულსა.
6963     6848  
6964   უთხრეს: „ჯ ერთ ჟამად  არა გვაქვს  სხვა შენთ ვის არმაღა ნია,   6849   უთხრეს: „ჯ ერთ ჟამად  არა გვაქვს  სხვა შენთ ვის არმაღა ნია,
6965   მაგრა ტურფ ანი მრავალ ნი ქვე სამ ე გვისხენ  სხვანია“. LF   6850   მაგრა ტურფ ანი მრავალ ნი ქვე სამ ე გვისხენ  სხვანია“. LF
6966   მან დასდვა  პირი მიწა სა, არ დაი ყოვნა ხანი ა:   6851   მან დასდვა  პირი მიწა სა, არ დაი ყოვნა ხანი ა:
6967   ჩემთვის   ამისი   ბოძება   არს   თქვენი   შესაგვანია “.   6852   ჩემთვის   ამისი   ბოძება   არს   თქვენი   შესაგვანია “.
6968     6853  
6969   გამოისვენე ს მას ღამი თ ფრიდონის  მასპინძლო ბითა;   6854   გამოისვენე ს მას ღამი თ ფრიდონის  მასპინძლო ბითა;
6970   აბანოს ბან ნა, აავსნა  შესამოსლი სა ძღვნობი თა,   6855   აბანოს ბან ნა, აავსნა  შესამოსლი სა ძღვნობი თა,
6971   დამოსნა ტუ რფა-ტურფით ა, ერთმანე რთისა მჯობ ითა,   6856   დამოსნა ტუ რფა-ტურფით ა, ერთმანე რთისა მჯობ ითა,
6972   თვალ-მარგა ლიტი ღარიბ ი უძღვნა ო ქროსა გობი თა.   6857   თვალ-მარგა ლიტი ღარიბ ი უძღვნა ო ქროსა გობი თა.
6973     6858  
6974   უთხრა :   თუ:   „ესე   სიტყვაა   ავისა   მასპინძელი სა,   6859   უთხრა ,   თუ:   „ესე   სიტყვაა   ავისა   მასპინძელი სა,
6975   ჰგავს, მომ წყენოდეს ს ტუმრობა თქ ვენ ბრძნის ა, ვითა ხე ლისა,   6860   ჰგავს, მომ წყენოდეს ს ტუმრობა თქ ვენ ბრძნის ა, ვითა ხე ლისა,
6976   მაგრა აწ ყ ოვნა არ ვა რგა, წავლა  სჯობს გზი სა გრძელის ა,   6861   მაგრა აწ ყ ოვნა არ ვა რგა, წავლა  სჯობს გზი სა გრძელის ა,
6977   თუ   ქაჯნი   მოგვესწრებ იან,   საეჭვი   არს   სიძნელისა
.
  6862   თუ   ქაჯნი   მოგვესწრებ იან,   საეჭვი   არს   სიძნელისა .
6978     6863  
6979  
დიდთა   რას   ვაქ
ნევთ   ლაშქართა?   კარგნი   გვინდან   და   ცოტანი;
  6864   დიდთა   რას   ვაქ ნევთ   ლაშქართა?   კარგნი   გვინდან   და   ცოტანი;
6980   სამასი კაც ი გვეყოფის , წავიდეთ  მართ მეოტა ნი;   6865   სამასი კაც ი გვეყოფის , წავიდეთ  მართ მეოტა ნი;
6981   ჩვენ ქაჯეთ ს ქაჯთა სა ომრად დავა გნეთ ხრმალ თა კოტანი,   6866   ჩვენ ქაჯეთ ს ქაჯთა სა ომრად დავა გნეთ ხრმალ თა კოტანი,
6982   მას ადრე ვ ჰპოვებთ, ვ ისიცა მოგვ კლავს ალვი სა, მო-, ტ ანი.   6867   მას ადრე ვ ჰპოვებთ, ვ ისიცა მოგვ კლავს ალვი სა, მო-, ტ ანი.
6983     6868  
6984  
ქაჯეთს   ერთხელ   კვლაც   ყოფილ   ვარ,   ნახავთ,   თქვენცა   გემაგრების ;
  6869   ქაჯეთს   ერთხელ   კვლაც   ყოფილვარ,   ნახავთ,   თქვენცა   გემაგრების ;
6985   ყოვლგნით კ ლდეა, გარე შემო მტერი  ვერა მოად გების;   6870   ყოვლგნით კ ლდეა, გარე შემო მტერი  ვერა მოად გების;
6986   თუ   იდუმალ   არ   შე
უვალთ,   ცხადად   შებმა   არ   ეგების,
  6871   თუ   იდუმალ   არ   შე უვალთ,   ცხადად   შებმა   არ   ეგების,
6987   მით ლაშქარ ი არად გვი ნდა, რაზმი  მალვით ვე რ მოგვყვებ ის“.   6872   მით ლაშქარ ი არად გვი ნდა, რაზმი  მალვით ვე რ მოგვყვებ ის“.
6988     6873  
6989   იგინიცა და ემოწმნეს ა მა მისსა ნ აუბარსა.   6874   იგინიცა და ემოწმნეს ა მა მისსა ნ აუბარსა.
6990   მუნ   დააგდეს   ქალი   ასმათ ,   ფრიდონ   მისცემს   საჩუქარსა.   6875   მუნ   დააგდეს   ქალი   ასმათ ;   ფრიდონ   მისცემს   საჩუქარსა.
6991   თვით   სამასსა   ცხენოსანსა   წაიტანდეს,   გმირთა   დარსა .   6876   თვით   სამასსა   ცხენოსანსა   წაიტანდეს,   გმირთა   დარსა ;
6992   ბოლოდ ღმერ თი გაუმარჯ ვებს ყოვლს ა, პირველ  შენაზარსა.   6877   ბოლოდ ღმერ თი გაუმარჯ ვებს ყოვლს ა, პირველ  შენაზარსა.
6993     6878  
6994   ზღვა გაიარ ეს სამთავე  ერთგან ძმ ად შეფიცებ ულთა;   6879   ზღვა გაიარ ეს სამთავე  ერთგან ძმ ად შეფიცებ ულთა;
6995   ფრიდონ   გზა   იცის,   იარეს  
დღისით   და   ღამით   რებულთა.
  6880   ფრიდონ   გზა   იცის,   იარეს ,   დღისით   და   ღამით   რებულთა.
6996   ფრიდონ თქვ ა: „ვახლავ თ არეთა ჩვ ენ, ქაჯეთს  მიახლებულ თა,   6881   ფრიდონ თქვ ა: „ვახლავ თ არეთა ჩვ ენ, ქაჯეთს  მიახლებულ თა,
6997   აქათგან   ღამით   ვლა   გვინდა  
მით   არას   გამჟღავნებ ულთა“.
  6882   აქათგან   ღამით   ვლა   გვინდა ,   მით   არას   გამჟღავნებ ულთა“.
6998     6883  
6999   ამა ფრიდონ ის თათბირს ა სამნივე  ერთგან ზმი დიან:   6884   ამა ფრიდონ ის თათბირს ა სამნივე  ერთგან ზმი დიან:
7000   რა   გაუთენდის,   დადგიან   და   ღამით   ფიცხლა  
ვლიდიან;
  6885   რა   გაუთენდის,   დადგიან   და   ღამით   ფიცხლა   ვლიდიან;
7001   მივიდეს,   აჩნდა   ქალაქი ,   მცველთა   ვერ   დასთვალვიდ იან ,   6886   მივიდეს,   აჩნდა   ქალაქი .   მცველთა   ვერ   დასთვალვიდ იან .
7002   გარე კლდე  იყო, გუშაგ თა ხმა ჯარ ვით გაადიდ იან.   6887   გარე კლდე  იყო, გუშაგ თა ხმა ჯარ ვით გაადიდ იან.
7003     6888  
7004   ყოვლგნით მ გრგვალი, შ ეუვალი, არ სით იყო ყო ლა პირი.        
7005   სამთა კართ ა ცხრა ათა სი ზედა სც ვიდა მოყმე  გმირი,        
7006   შუა ციხე ა მართული, კ ლდე კეკლუც ი, არ დუხჭ ირი,        
7007   გვირაბითა  შესავალი,  ახვრეტილი,  ვითა სტვი რი.        
7008          
7009   გვირაბის კ არსა ჭაბუკ ი ათი ათას ი მცველია.   6889   გვირაბის კ არსა ჭაბუკ ი ათი ათას ი მცველია.
7010   მათ ლომთა  ნახეს ქალა ქი, მთვარე  დგას მუნ  ნათელია;   6890   მათ ლომთა  ნახეს ქალა ქი, მთვარე  დგას მუნ  ნათელია;
7011   თქვეს:   ვითათბიროთ ,   ვითა   ვქმნათ,   აწ   გამორჩევა   ძნელია;   6891   თქვეს: ვითათბიროთ ,   ვითა   ვქმნათ,   აწ   გამორჩევა   ძნელია;
7012   ასი ათასსა  აჯობებს,  თუ გამორჩე ვით მქმნელ ია“.   6892   ასი ათასსა  აჯობებს,  თუ გამორჩე ვით მქმნელ ია“.
7013   თათბირი ნუ რადინ-ფრიდ ონისა   6893   თათბირი ნუ რადინ-ფრიდ ონისა
7014     6894   ფრიდონ   თქვა:   „ვიტყვი   სიტყვასა,   ვეჭვ,   ჩემი   არ   დამც არია ;
7015   ფრიდონ   თქვა:   „ვიტყვი   სიტყვასა,   ვეჭვ,   ჩემი   არ   დამც არია :        
7016   ჩვენ ცოტან ი ვართ, ქა ლაქი დიდთა გან საომარ ია;   6895   ჩვენ ცოტან ი ვართ, ქა ლაქი დიდთა გან საომარ ია;
7017   პირ
პირ   ომი   არ   ძალ
გვიც,   არ  
ჟამი   საკვეხარია .
  6896   პირ
პირ   ომი   არ   ძალ გვიც,   არ - ჟამი   საკვეხარია ,
7018   ათას   წელ   ვერსით   შე
უვალთ,   თუ   ზედ   დაგვიხშან   კარია.
  6897   ათას   წელ   ვერსით   შე უვალთ,   თუ   ზედ   დაგვიხშან   კარია.
7019     6898  
7020  
ჩემსა   სიმცროსა   გამზრდელნი   სამუშაითოდ   მზრდიდიან ,
  6899   ჩემსა   სიმცროსა   გამზრდელნი   სამუშაითოდ   მზრდიდიან .
7021   მასწავლნეს   მათ   საქმენი,   მახლტუნ ებდიან,   მწვრთიდიან ;   6900   მასწავლნეს   მათ
  საქმენი,   მახლტუნ
ებდიან,   მწვრთიდიან ;
7022   ასრე   გავიდ   საბელსა,   რომ   თვალ
  ვერ   მომკიდიან,
  6901   ასრე   გავიდ   საბელსა,   რომ   თვალ   ვერ   მომკიდიან,
7023   ვინცა   მჭვრეტდიან   ყმაწვილნი ,   იგიცა   ინატრიდიან
.
  6902   ვინცა   მჭვრეტდიან   ყმაწვილნი ?   იგიცა   ინატრიდიან .
7024     6903  
7025  
აწ   ვინცა   ვიცით   უკეთ   შეტყორცა   საგდებელის ა,
  6904   აწ   ვინცა   ვიცით   უკეთ   შეტყორცა   საგდებელის ა,
7026   მან ერთსა  ბურჯსა გარ დვაგდოთ წვ ერი საბლის ა გრძელისა ,   6905   მან ერთსა  ბურჯსა გარ დვაგდოთ წვ ერი  საბლი სა გრძელის ა,
7027   მას   ზედა   გავლა   ასრე   მიჩ
ს,   ვითა   გარბენა   ველისა,
  6906   მას   ზედა   გავლა   ასრე   მიჩ ს,   ვითა   გარბენა   ველისა,
7028   თქვენ ჭირა დ გიყო შიგ ანთა პოვნა  კაცისა მრ თელისა.   6907   თქვენ ჭირა დ გიყო შიგ ანთა პოვნა  კაცისა მრ თელისა.
7029     6908  
7030  
აბჯრითა   გავ ,   არად   მიჩ
  ჭირად   გატანა   ფარისა;
  6909   აბჯრითა   გავ
  არად   მიჩ   ჭირად    გატანა   ფარისა;
7031   შიგან ჩავხ ლტები კისკ ასად, ვეცე მი მსგავსა დ ქარისა, LF   6910   შიგან ჩავხ ლტები კისკ ასად, ვეცე მი მსგავსა დ ქარისა, LF
7032   ლაშქართა დ ავხოც, გავ ახვამ, ნახ ოთ გაღება  კარისა!   6911   ლაშქართა დ ავხოც, გავ ახვამ, ნახ ოთ გაღება  კარისა!
7033   თქვენცა მუ ნ მოდით, ს ადაცა გესმ ას ზრიალი  ზარისა“.   6912   თქვენცა მუ ნ მოდით, ს ადაცა გესმ ას ზრიალი  ზარისა“.
7034   თათბირი ავ თანდილისა LF   6913   თათბირი ავ თანდილისა LF
7035     6914   ავთანდილ   უთხრა:   „ჰე,   ფრიდონ,   მოყვასნი   ვერ   გიჩივიან ;
7036   ავთანდილ   უთხრა:   „ჰე,   ფრიდონ,   მოყვასნი   ვერ   გიჩივიან :        
7037   ლომთა მკლა ვთაგან იმე დი გაქვს,  არა წყლულნ ი გტკივიან ;   6915   ლომთა მკლა ვთაგან იმე დი გაქვს,  არა წყლულნ ი გტკივიან ;
7038   სთათბირობ   ძნელ   თათბირ ა,   მტერთა   ივაგლახ - ივიან,   6916   სთათბირობ   ძნელ   თათბირ c ა,   მტერთა   ივაგლახ ივიან,
7039   მაგრა   თუ   გესმის,   გუშაგნი   რა   ახლო - ახლო   ყივიან!
  6917   მაგრა   თუ   გესმის,   გუშაგნი   რა   ახლო ახლო   ყივიან!
7040     6918  
7041  
რა   გა
ხვიდოდე,   გუშაგთა   ესმის   აბჯრისა   ჩხერება,
  6919   რა   გა ხვიდოდე,   გუშაგთა   ესმის   აბჯრისა   ჩხერება,
7042   გიგრძნობენ ,   თოკსა   მოჰკვეთენ,   ამის   ხამს   დაჯერება;   6920   გიგრძნობენ ,   თოკსა   მოჰკვეთენ,   ამის   ხამს   დაჯერება;
7043   წაგიხდეს ც უდად ყველა ი, დაგრჩეს  ცუდიღა ფე რება,   6921   წაგიხდეს ც უდად ყველა ი, დაგრჩეს  ცუდიღა ფე რება,
7044   ეგე   თათბირი   არ   ვარგა,   სხვაებრ   ვქმნათ   თავის   ტერება.
  6922   ეგე   თათბირი   არ   ვარგა,   სხვაებრ   ვქმნათ   თავის   ტერება.
7045     6923  
7046  
სჯობს,   დადეგით   დამალულნი   თქვენ   ადგილსა   იდუმალსა,
  6924   სჯობს,   დადეგით   დამალულნი   თქვენ   ადგილსა   იდუმალსა,
7047   ისი კაცნი  არ იჭირვენ  მგზავრსა,  ქალაქს შე მავალსა,   6925   ისი კაცნი  არ იჭირვენ  მგზავრსა,  ქალაქს შე მავალსა,
7048   სავაჭრო   შევეკაზმ ი,   ვიქ   საქმესა   სა მუხთალსა ,   6926   სავაჭრო   შევეკაზმ
ი,  
საქმესა   ვიქმ   მე   მუხთალსა .
7049   ერთსა   ჯორსა   გარდავჰკიდ ებ   მუზარადსა,   ჯაჭვსა,   ხრმალსა.
  6927   ერთსა   ჯორსა   გარდავჰკიდ ებ   მუზარადსა,   ჯაჭვსა,   ხრმალსა.
7050     6928  
7051  
სამთავე   შეს
  არ   ვარგა,   თუ   გვიგრძნან,   არს   სათუები;
  6929   სამთავე   შეს
  არ   ვარგა,   თუ   გვიგრძნან,   არს   სათუები;
7052   მე მარტო შ ევალ ვაჭრუ ლად და კარ გად შევეტყ უები,   6930   მე მარტო შ ევალ ვაჭრუ ლად და კარ გად შევეტყ უები,
7053   მალვით ჩავ იცვამ აბჯა რსა, გავჩნ დები, გავე ცრუები,   6931   მალვით ჩავ იცვამ აბჯა რსა, გავჩნ დები, გავე ცრუები,
7054   ღმერთმან   ქმნას,   უხვად   ვადინო   შიგნით   სისხლისა   რუები!
  6932   ღმერთმან   ქმნას,   უხვად   ვადინო   შიგნით   სისხლისა   რუები!
7055     6933  
7056  
შიგანთა   მცველთა   მოვიცლი   მე   უნახავად   ჭირისად,
  6934   შიგანთა   მცველთა   მოვიცლი   მე   უნახავად   ჭირისად,
7057   თქვენ   გარეთ   კართა   ეცე ით  
ყოველნი   მსგავსად   გმირისად;
  6935   თქვენ   გარეთ   კართა   ეცე ით ,   ყოველნი   მსგავსად   გმირისად;
7058   კლიტეთა და ვლეწ, გავა ხვამ, დამი დგამს ვერ  ქვიტკირი ს ად.   6936   კლიტეთა და ვლეწ, გავა ხვამ, დამი დგამს ვერ  ქვიტკირი ს ად.
7059   თუ რა სხვა  სჯობდეს,  თქვენ ბრძა ნეთ, ვარ მ რჩევლად ამ ა პირისად“ .   6937   თუ რა სხვა  სჯობდეს,  თქვენ ბრძა ნეთ, ვარ მ რჩევლად ამ ა პირისად“ .
7060   თათბირი ტა რიელისა   6938   თათბირი ტა რიელისა
7061          
7062   ტარიელ უთხ რა: „მე თქ ვენი ვცან  გმირთა მეტ ი გმირობა,   6939   ტარიელ უთხ რა: „მე თქ ვენი ვცან  გმირთა მეტ ი გმირობა,
7063   თქვენსა   ძალ - გულსა   თქვენივე   ჰგავს   თათბირობა,   პირობა;   6940   თქვენსა   ძალ   გულსა   თქვენივე   ჰგავს   თათბირობა,   პირობა;
7064   ვიცი, გწად ს ომი ფიცხ ელი, არ ცუ დი ხრმალთა  ღირობა,   6941   ვიცი, გწად ს ომი ფიცხ ელი, არ ცუ დი ხრმალთა  ღირობა,
7065   კაციმცა მა შინ თქვენ  გახლავს, რ ა ომმან ქმ ნას გაჭირო ბა.   6942   კაციმცა მა შინ თქვენ  გახლავს, რ ა ომმან ქმ ნას გაჭირო ბა.
7066     6943  
7067  
მაგრა   იყვენით   ჩემთვისცა   საქმისა   რასმე   რჩევითა:
  6944   მაგრა   იყვენით   ჩემთვისცა   საქმისა   რასმე   რჩევითა:
7068   ხმა   ესმას   ჩემსა   ხელ
მქმნელსა,   ზედა   გარდმოდგეს   მზე   ვითა,
  6945   ხმა   ესმას   ჩემსა   ხელ - მქმნელსა,   ზედა   გარდმოდგეს   მზე   ვითა,
7069   თქვენ გქონ დეს ომი ფი ცხელი, უომ რად მნახოს  მე ვითა? LF   6946   თქვენ გქონ დეს ომი ფი ცხელი, უომ რად მნახოს  მე ვითა? LF
7070   ესე   მე   დამსვრის,   ნუ   უბნობთ   სიტყვითა   თქვენ   სათნევითა.
  6947   ესე   მე   დამსვრის,   ნუ   უბნობთ   სიტყვითა   თქვენ   სათნევითა.
7071     6948  
7072  
მაგა   თათბირსა   ესე   სჯობს,   ვქმნათ   ჩემი   მონახსენებ ი:
  6949   მაგა   თათბირსა   ესე   სჯობს,   ვქმნათ   ჩემი   მონახსენებ ი:
7073   გავიყოთ   კაცი   ას - ასი,   რა   ღამე   ჩნდეს   ნათენები,   6950   გავიყოთ   კაცი   ას   ასი,   რა   ღამე   ჩნდეს   ნათენები,
7074   სამთავე   სამგნით   მივმართოთ,   ფიცხლა  
ავსხლიტოთ   ცხენები ,
  6951   სამთავე   სამგნით   მივმართოთ,   ფიცხლად   ავსხლიტოთ   ცხენები ;
7075   მოგვეგებვი ან,   ვემცრობით,   ჩვენ   ხრმალსა   მივსცეთ   მძლე   ნები.
  6952   მოგვეგებვი ან,   ვემცრობით,   ჩვენ   ხრმალსა   მივსცეთ   მძლე   ნები.
7076     6953  
7077   ფიცხლა  
შევებნეთ,   შევსჯარნეთ ,   ვერ   მოგვასწრებ ენ   კარებსა,
  6954   ფიცხლა   შევებნეთ,   შევსჯარნეთ ,   ვერ   მოგვასწრებ ენ   კარებსა,
7078   სამთაგან ე რთი შეუვალ თ, სხვა გა რეთ ვსცემდ ეთ გარებსა ,   6955   სამთაგან ე რთი შეუვალ თ, სხვა გა რეთ ვსცემდ ეთ გარებსა ,
7079   მან ერთმან  შიგნით ში განნი მივს ცნეთ სისხლ ისა ღვარებ სა,   6956   მან ერთმან  შიგნით ში განნი მივს ცნეთ სისხლ ისა ღვარებ სა,
7080   ხელი   კვლა   ხადოთ   აბჯარსა,   მას   ჩვენგან   მძლედ   ნახმარებსა “.   6957   ხელი   კვლა  
ხადოთ   აბჯარსა,   მას   ჩვენგან   მძლედ   ნახმარებსა “.
7081     6958  
7082   ფრიდონ   უთხრა:   „შემიგნია,   გა იგია,   ვიცი   მე ,   რა :   6959   ფრიდონ   უთხრა:   „შემიგნია,   გა იგია,   ვიცი   მე  
რა ,
7083   მაგა ცხენს ა ჩემეულსა  მოასწრებე ნ კართა ვე რა;   6960   მაგა ცხენს ა ჩემეულსა  მოასწრებე ნ კართა ვე რა;
7084   ოდეს გიძღვ ენ, არ ვიც ოდი, ქაჯეთ ს გვინდა ქ აჯთა მზერა ,   6961   ოდეს გიძღვ ენ, არ ვიც ოდი, ქაჯეთ ს გვინდა ქ აჯთა მზერა ,
7085   თვარა   ყოლა   არ   გიძღვნიდი,   ჩემი   გითხრა   სიძუნწე   რა .
  6962   თვარა   ყოლა   არ   გიძღვნიდი,   ჩემი   გითხრა   სიძუნწე   რა
.
7086     6963  
7087   ფრიდონ ლაღ ი ამხანაგო ბს საუბართ ა ესოდენთა .   6964   ფრიდონ ლაღ ი ამხანაგო ბს საუბართ ა ესოდენთა .
7088   ამას   ზედა  
გაიცინნეს   მათ   წყლიანთა,   სიტყვა
ბრძენთა,
  6965   ამას   ზედა   გაიცინნეს   მათ   წყლიანთა,   სიტყვა - ბრძენთა,
7089   ერთმანე თსა   ელაღობნეს   ლაღობათა,   მათთა   მშვენთა,   6966   ერთმანე
თსა   ელაღობნეს   ლაღობათა,   მათთა   მშვენთა,
7090   გარდახდეს  და დაეკაზმ ნეს, უკეთე სთა შესხდე ს ცხენთა. LF   6967   გარდახდეს  და დაეკაზმ ნეს, უკეთე სთა შესხდე ს ცხენთა. LF
7091     6968  
7092   კვლა   ერთმანერთს   მიუგეს   სიტყვები   არპირ
მკვახები,
  6969   კვლა   ერთმანერთს   მიუგეს   სიტყვები   არ   პირ - მკვახები,
7093   დაასკვნეს  იგი თათბირ ი, ტარიას  განაზრახებ ი:   6970   დაასკვნეს  იგი თათბირ ი, ტარიას  განაზრახებ ი:
7094   გაიყვეს კა ცი ას-ასი,  ყველაი გმ ირთა სახებ ი,   6971   გაიყვეს კა ცი ას-ასი,  ყველაი გმ ირთა სახებ ი,
7095   ცხენებსა   შესხდეს,   აიღეს   მათ   მათი   ჩა ლა ბა
ხები.
  6972   ცხენებსა   შესხდეს,   აიღეს   მათ   მათი   ჩა
ბა ლა ხები.
7096     6973  
7097   იგი ჭაბუკნ ი შუქითა ვ ნახენ მზის აცა მეტითა ;   6974   იგი ჭაბუკნ ი შუქითა ვ ნახენ მზის აცა მეტითა ;
7098   მათ სამთა  შვიდნი მნა თობნი ჰფარ ვენ ნათლის ა სვეტითა;   6975   მათ სამთა  შვიდნი მნა თობნი ჰფარ ვენ ნათლის ა სვეტითა;
7099   ტარიელ   შავსა   ზედა   ზის   ტანითა   მით   წერწეტითა ;   6976   ტარიელ   შავსა   ზედა   ზის   ტანითა   მით   წერწეტითა ,
7100   დალივნეს მ ტერნი ომით ა, ვითა მჭ ვრეტელნი ჭ ვრეტითა.   6977   დალივნეს მ ტერნი ომით ა, ვითა მჭ ვრეტელნი ჭ ვრეტითა.
7101     6978  
7102   ჩემი აწ ეს ე ნათქვამი  მათი სახე  და დარია:   6979   ჩემი აწ ეს ე ნათქვამი  მათი სახე  და დარია:
7103   რა ზედა წვ იმდენ ღრუბ ელნი და მთ ათა ატყდეს  ღვარია,   6980   რა ზედა წვ იმდენ ღრუბ ელნი და მთ ათა ატყდეს  ღვარია,
7104   მოვა და ხე ვთა მოგრაგ ნის, ისმის  ზათქი და  ზარია,   6981   მოვა და ხე ვთა მოგრაგ ნის, ისმის  ზათქი და  ზარია,
7105   მაგრა   რა   ზღვა   შეერთვის,   მაშინ   ეგრეცა   წყნარია.   6982   მაგრა   რა   ზღვა   შეერთვის,   მაშინ   ეგრეცა   წყნარია.
7106     6983  
7107   თუცა   ფრიდონ   და   ავთანდილ   სიკეთე
მიუწ დომნია,
  6984   თუცა   ფრიდონ   და   ავთანდილ   სიკეთე - მიუწ
დომნია,
7108   მაგრა ტარი ას შებმანი  არვისგან  მოსანდომნი ა;   6985   მაგრა ტარი ას შებმანი  არვისგან  მოსანდომნი ა;
7109   მზე   მნათობთაცა   დაჰფარავს,   არცაღა   ნათლად   ხომნია .   6986   მზე   მნათობთაცა   დაჰფარავს,   არცაღა   ნათლად   ხომნია ,
7110   აწ   იყურებდ თ,   მსმენელნო,   გესმნე   ფიცხელნი   ომნია !   6987   აწ   იყურებდ თ,   მსმენელნო,   გესმნე   ფიცხელნი   ომნია .
7111     6988  
7112   სამთავე   სამად   გაიყვეს,  
ითომან  
ითო   კარები;
  6989   სამთავე   სამად   გაიყვეს,   ითომან   ითო   კარები;
7113   თანა ჰყვა  კაცი სამას ი, ყველაი  გმირთა დარ ები.   6990   თანა ჰყვა  კაცი სამას ი, ყველაი  გმირთა დარ ები.
7114   მას   ღამით   უქმნეს   სადარნო,   უცრუო,   ანაჩქარები ,   6991   მას   ღამით   უქმნეს   სადარნო,   უცრუო,   ანაჩქარები .
7115   გათენდა, გ აჩნდეს, მი მართეს, თა ვის-თავ ჰქ ონდა ფარებ ი.   6992   გათენდა, გ აჩნდეს, მი მართეს, თა ვის-თავ ჰქ ონდა ფარებ ი.
7116     6993  
7117   პირველ   ამოდ   მიდიოდეს   მგზავრთა   რათმე   მაგიერად ,   6994   პირველ   ამოდ   მიდიოდეს   მგზავრთა   რათმე   მაგიერად .
7118   მათ   შიგანთა   ვერა   უგრძნეს,   ვერცა   დახვდეს   გულ
ხმიერად;
  6995   მათ   შიგანთა   ვერა   უგრძნეს,   ვერცა   დახვდეს   გულ ხმიერად;
7119   გულსა   შიში   არა   ჰქონდა,   ამოდ   დგეს   და   ნებიერად ;   6996   გულსა   შიში   არა   ჰქონდა,   ამოდ   დგეს   და   ნებიერად ,
7120   მიდგეს   გარეთ,   მუზარადნი   დაიხურ
ეს   ჟამიერად ;
  6997   მიდგეს   გარეთ,   მუზარადნი   დაიხურ ეს   ჟამიერად .
7121     6998  
7122   ანაზდა   ცხენი   გაქუსლეს,   მათრახმან   შექმნა   წრიალი.   6999   ანაზდა   ცხენი   გაქუსლეს,   მათრახმან   შექმნა   წრიალი.
7123   რა   ნახეს,   კარნი   გაახვნეს,   ქალაქით   გახდა   ზრიალი ,   7000   რა   ნახეს,   კარნი   გაახვნეს,   ქალაქით   გახდა   ზრიალი .
7124   სამთავე   სამგნით   მიმართეს,   თავსა   მით   უყვეს   რიალი ,   7001   სამთავე   სამგნით   მიმართეს,   თავსა   მით   უყვეს   რიალი .
7125   იკრეს ნობს ა და დაბდა ბსა, შეიქმ ნა ბუკთა ტ კრციალი.   7002   იკრეს ნობს ა და დაბდა ბსა, შეიქმ ნა ბუკთა ტ კრციალი.
7126     7003  
7127   მაშინ ქაჯე თს მოიწია  უსაზომო რი სხვა ღმრთი სა:   7004   მაშინ ქაჯე თს მოიწია  უსაზომო რი სხვა ღმრთი სა:
7128   კრონოს, წყ რომით შემხ ედველმან,  მოიშორვა ს იტკბო მზის ა;   7005   კრონოს, წყ რომით შემხ ედველმან,  მოიშორვა ს იტკბო მზის ა;
7129   მათვე რისხ ვით გარდუბ რუნდა ბორბ ალი და სიმ გრგვლე ცის ა,   7006   მათვე რისხ ვით გარდუბ რუნდა ბორბ ალი და სიმ გრგვლე ცის ა,
7130   ველნი მკვდ ართა ვერ ი ტევდეს, გა დიადდა ჯარ ი მკვდრისა .   7007   ველნი მკვდ ართა ვერ ი ტევდეს, გა დიადდა ჯარ ი მკვდრისა .
7131     7008  
7132   კაცსა უკრა ვად დაბნედ დის ხმა ტა რიელის ხაფ ისა,   7009   კაცსა უკრა ვად დაბნედ დის ხმა ტა რიელის ხაფ ისა,
7133   აბჯარსა ფრ ეწდის, გაც უდდა სიმაგ რე ჯავშან- ქაფისა.   7010   აბჯარსა ფრ ეწდის, გაც უდდა სიმაგ რე ჯავშან- ქაფისა.
7134   სამგნითვე   კართა   შესჯარნეს,   ჭირ
  არ   ნახეს   კაფისა,
  7011   სამგნითვე   კართა   შესჯარნეს,   ჭირ   არ   ნახეს   კაფისა,
7135   რა ქალაქს  შეხდეს, შე იქმნა სიხა რკე ციხეს  სწრაფისა. LF   7012   რა ქალაქს  შეხდეს, შე იქმნა სიხა რკე ციხეს  სწრაფისა. LF
7136     7013  
7137   ავთანდილ   და   ლომი   ფრიდონ   შიგნით   ერთ   შეიყარნეს,   7014   ავთანდილ   და   ლომი   ფრიდონ   შიგნით   ერთ
  შეიყარნეს,
7138   მტერნი სრუ ლად აეწყვი დნეს, სისხ ლნი მათნი  მოეღვარნეს ,   7015   მტერნი სრუ ლად აეწყვი დნეს, სისხ ლნი მათნი  მოეღვარნეს ,
7139   უყივლეს და  ერთმანერთ ი ნახეს, დ იდად გაეხა რნეს,   7016   უყივლეს და  ერთმანერთ ი ნახეს, დ იდად გაეხა რნეს,
7140   თქვეს: „ტა რიელ რა იქ მნაო?“ მის ად ჭვრეტად  თვალნი არ ნეს.   7017   თქვეს: „ტა რიელ რა იქ მნაო?“ მის ად ჭვრეტად  თვალნი არ ნეს.
7141     7018  
7142   ერთმანცა ა რა იცოდა,  ვერა ცნეს  ტარიერისა.   7019   ერთმანცა ა რა იცოდა,  ვერა ცნეს  ტარიერისა.
7143   ციხ სა   კარსა   მიმართეს,   რიდი   არ   ჰქონდა   მტერისა;   7020   ციხ სა   კარსა   მიმართეს,   რიდი   არ   ჰქონდა   მტერისა;
7144   მუნ ნახეს  რიყე აბჯრი სა, ნალეწი  ხრმალთა წ ვერისა,   7021   მუნ ნახეს  რიყე აბჯრი სა, ნალეწი  ხრმალთა წ ვერისა,
7145   ათი ათასი  ნობათი, უს ულო, მსგავ სი მტვერის ა.   7022   ათი ათასი  ნობათი, უს ულო, მსგავ სი მტვერის ა.
7146     7023  
7147   ციხისა მცვ ელი ყველაი  იდვა მართ  ვითა სნეუ ლი,   7024   ციხისა მცვ ელი ყველაი  იდვა მართ  ვითა სნეუ ლი,
7148   თავით ფერხ ამდის დაჭრ ილი, აბჯარ ი მუნ დახე ული,   7025   თავით ფერხ ამდის დაჭრ ილი, აბჯარ ი მუნ დახე ული,
7149   ციხისა   კარნი   გა
ხმულნი,   კართა   ნალეწი   სრეული,
  7026   ციხისა   კარნი   გა ხმულნი,   კართა   ნალეწი   სრეული,
7150   ცნეს ნაქმრ ად ტარიელი სად, თქვეს : „საქმე ა რს მისეული “.   7027   ცნეს ნაქმრ ად ტარიელი სად, თქვეს : „საქმე ა რს მისეული “.
7151     7028  
7152   გზანი   დახვდეს   შეკა ულნი,   შევიდეს   და   გაძვრეს   ხვრელსა,   7029   გზანი   დახვდეს   შეკა ზმ ულნი,   შევიდეს   და   გაძვრეს   ხვრელსა,
7153   ნახეს, მზი სა შესაყრე ლად გამოეშ ვა მთვარე  გველსა,   7030   ნახეს, მზი სა შესაყრე ლად გამოეშ ვა მთვარე  გველსა,
7154   მუზარადი მ ოეხადა, შვ ენის აკრვა  თმასა ლელ სა,   7031   მუზარადი მ ოეხადა, შვ ენის აკრვა  თმასა ლელ სა,
7155   მკერდი   მკერდსა   შეეწება,   გარდაეჭდო   ყელი   ყელსა ,   7032   მკერდი   მკერდსა   შეეწება,   გარდაეჭდო   ყელი   ყელსა .
7156     7033  
7157   ეხვეოდეს ე რთმანერთსა , აკოცეს დ ა ცრემლნი  ღვარნეს;   7034   ეხვეოდეს ე რთმანერთსა , აკოცეს დ ა ცრემლნი  ღვარნეს;
7158   ამას   ჰგვანდეს,   ოდეს   ერთგან   მუშთარ,   ზუალ   შეიყარნეს .   7035   ამას   ჰგვანდეს,   ოდეს   ერთგან   მუშთარ,   ზუალ   შეიყარნეს ;
7159   მზე რა ვარ დსა შემოად გეს, დაშვე ნდეს და შუ ქნი არნეს,   7036   მზე რა ვარ დსა შემოად გეს, დაშვე ნდეს და შუ ქნი არნეს,
7160   აქანამდის   ჭირ
ნახულთა   ამას   იქით   გაიხარნეს.
  7037   აქანამდის   ჭირ - ნახულთა   ამას   იქით   გაიხარნეს.
7161     7038  
7162   მათ   ერთმანერთს   აკოცეს,   დგანან   ყელ
გარდაჭდობი ლნი.
  7039   მათ   ერთმანერთს   აკოცეს,   დგანან   ყელ - გარდაჭდობი ლნი.
7163   კვლა   შეეწებნეს   ხშირ-ხშირა   ვარდნი   ბაგეთა  
პობილნი.
  7040   კვლა   შეეწებნეს   ხშირ-ხშირა   ვარდნი   ბაგეთა   პობილნი.
7164   აწ ესენიცა  გავიდეს,  შეკრბეს სა მნივე ძმობ ილნი,   7041   აწ ესენიცა  გავიდეს,  შეკრბეს სა მნივე ძმობ ილნი,
7165   მას მზესა  მისცეს სალ ამი, წადგე ს მართ ვით ა ხმობილნი .   7042   მას მზესა  მისცეს სალ ამი, წადგე ს მართ ვით ა ხმობილნი .
7166     7043  
7167   მზე მოეგებ ა პირითა ტ ურფითა, მო ცინარითა, LF   7044   მზე მოეგებ ა პირითა ტ ურფითა, მო ცინარითა, LF
7168   აკოცა მისთ ა მეშველთა  ლაღმან ცნ ობითა წყნა რითა,   7045   აკოცა მისთ ა მეშველთა  ლაღმან ცნ ობითა წყნა რითა,
7169   მათ მდაბლა დ მადლი უბ რძანა სიტყ ვითა მით ნ არნარითა, LF   7046   მათ მდაბლა დ მადლი უბ რძანა სიტყ ვითა მით ნ არნარითა, LF
7170   ორნივე   ერთგან   უბნობდეს   ტურფი თა   საუბ არითა.   7047   ორნივე   ერთგან   უბნობდეს   ამო თა   საუბ
არითა.
7171     7048  
7172   ტარიელსცა  უსალამეს,  მას ალვისა  მორჩსა ვი თ ხეს,   7049   ტარიელსცა  უსალამეს,  მას ალვისა  მორჩსა ვი თ ხეს,
7173   მიულოცეს   გამარჯვება ,   ერთმანერთი   მო კითხეს;   7050   მიულოცეს   გამარჯვება ,   ერთმანერთი   მო
კითხეს;
7174   არა სჭირდა , არ ინანე ს, რომ აბჯ არი არ გაი თხეს,   7051   არა სჭირდა , არ ინანე ს, რომ აბჯ არი არ გაი თხეს,
7175   თავნი   მათნი   გაალომნეს,   მათი   მბრძოლ
  იშვლეს,   ითხ ეს.
  7052   თავნი   მათნი   გაალომნეს,   მათი   მბრძოლ   იშვლეს,   ითხ
ეს.
7176     7053  
7177   სამასისა კ აცისაგან ა ს-სამოცი შ ეჰყოლოდა; LF   7054   სამასისა კ აცისაგან ა ს-სამოცი შ ეჰყოლოდა; LF
7178   ფრიდონს   უმძიმს   სპათა   მისთა,   მაგრა   ერთ   კერძ   უხაროდა .   7055   ფრიდონს   უმძიმს   სპათა   მისთა,   მაგრა   ცალ- კერძ   უხაროდა :
7179   მონახეს და  არ აცოცხლ ეს, რაცა მ ბრძოლი დარ ჩომოდა,   7056   მონახეს და  არ აცოცხლ ეს, რაცა მ ბრძოლი დარ ჩომოდა,
7180   რომე   პოვნეს   საჭურჭლენი ,   აწმცა   თვალ
ით   ვით   ითქმოდა!
  7057   რომე   პოვნეს   საჭურჭლენი ,   აწმცა   თვალ ით   ვით   ითქმოდა!
7181     7058  
7182   მოკრიფეს   ჯორი,   აქლემი,   რაცა   ვით   პოვეს   მალები :   7059   მოკრიფეს   ჯორი,   აქლემი,   რაცა   ვით   პოვეს   მალები ;
7183   სამიათასსა  აჰკიდეს მ არგალიტი დ ა თვალები,   7060   სამიათასსა  აჰკიდეს მ არგალიტი დ ა თვალები,
7184   თვალი ყველ აი დათლილი , იაგუნდი  და ლალები,   7061   თვალი ყველ აი დათლილი , იაგუნდი  და ლალები,
7185   იგი მზე შე სვეს კუბოს ა, არს მათ გან განაკრ ძალები.   7062   იგი მზე შე სვეს კუბოს ა, არს მათ გან განაკრ ძალები.
7186     7063  
7187   სამოცი კაც ი დააგდეს  ქაჯეთს ციხ ისა მცველი ა,   7064   სამოცი კაც ი დააგდეს  ქაჯეთს ციხ ისა მცველი ა,
7188   წამოიყვანე   იგი   მზე,   მათიღა   წაგვრა   ძნელია ,   7065   წამოიყვანე   იგი   მზე,   მათიღა   წაგვრა   ძნელია ;
7189   ზღვათა   ქალაქსა   დამართეს,   თუცა   გზა   მუნით   გრძელია,   7066   ზღვათა   ქალაქსა   დამართეს,   თუცა   გზა   მუნით   გრძელია,
7190   თქვეს: „ფა ტმან ვნახო თ, მუქაფა  გვაც მისი  გარდუხდელი ა“.   7067   თქვეს: „ფა ტმან ვნახო თ, მუქაფა  გვაც მისი  გარდუხდელი ა“.
7191   ტარიელისაგ ან ზღვათა  მეფისას მი სლვა   7068   ტარიელისაგ ან ზღვათა  მეფისას მი სლვა
7192     7069   ზღვათა   მეფ სა   წინაშე   გაგზავნა   მახარობელი ,
7193   ზღვათა   მეფ სა   წინაშე   გაგზავნა   მახარობელი ,        
7194   შესთვალა:  „მოვალ ტარ იელ, მტერთ ა მძლე, მო სრვით მსპო ბელი;   7070   შესთვალა:  „მოვალ ტარ იელ, მტერთ ა მძლე, მო სრვით მსპო ბელი;
7195   ქაჯეთით მო მყავს ჩემი  მზე, ჩემი  ლახვართა  მსობელი;   7071   ქაჯეთით მო მყავს ჩემი  მზე, ჩემი  ლახვართა  მსობელი;
7196   მწადიან,   გნახნე   პატივით,   ვითა   მამა   და   მშობელი.
  7072   მწადიან,   გნახნე   პატივით,   ვითა   მამა   და   მშობელი.
7197     7073  
7198  
აწ   მე   მაქვს   ქაჯთა   ქვეყანა   და   მათი   დანადებია;
  7074   აწ   მე   მაქვს   ქაჯთა   ქვეყანა   და   მათი   დანადებია;
7199   მეფეო, კარ გი ყველაი  მე თქვენგა ნ წამკიდებ ია;   7075   მეფეო, კარ გი ყველაი  მე თქვენგა ნ წამკიდებ ია;
7200   ფატმანს უხ სნია ჩემი  მზე, სდედე ბია და სდე ბია,   7076   ფატმანს უხ სნია ჩემი  მზე, სდედე ბია და სდე ბია,
7201   მისად   მუქ
ფად   რა   გიძღვნა?   მძულს   ცუდი   ნაქადებია .
  7077  
მისად   მუქ ფად   რა   გიძღვნა?   მძულს   ცუდი   ნაქადებია !“
7202     7078  
7203  
მოდი,   გვნახენ,   გავიარდეთ   ქვეყანასა   შენსა   ვირე,
  7079   მოდი,   გვნახენ,   გავიარდეთ   ქვეყანასა   შენსა   ვირე,
7204   სრულად ქაჯ თა სამეფოს ა გიძღვნი,  ჩემგან შე იწირე,   7080   სრულად ქაჯ თა სამეფოს ა გიძღვნი,  ჩემგან შე იწირე,
7205   კაცნი შენნ ი შეაყენენ , ციხე მაგ რად დაიჭირ ე,   7081   კაცნი შენნ ი შეაყენენ , ციხე მაგ რად დაიჭირ ე,
7206   მე   ვისწრაფი,   ვერა   გნახავ,   შენ   წამოდი,   ჩემ   კერძ   ირე.
  7082   მე   ვისწრაფი,   ვერა   გნახავ,   შენ   წამოდი,   ჩემ   კერძ   ირე.
7207     7083  
7208  
თქვენ   უბრძანეთ   ჩემ   მაგიერ   უსენს,   ქმარსა   ფატმანისსა ,
  7084   თქვენ   უბრძანეთ   ჩემ   მაგიერ   უსენს,   ქმარსა   ფატმანისსა ,
7209   გამოგზავნო ს, ეამების  ნახვა მის ი ხსნილსა  მისსა;   7085   გამოგზავნო ს, ეამების  ნახვა მის ი ხსნილსა  მისსა;
7210   მისგან კიდ ე ინატრიდა  ჭვრეტასამ ცა სხვადღა  ვისსა,   7086   მისგან კიდ ე ინატრიდა  ჭვრეტასამ ცა სხვადღა  ვისსა,
7211   ვინ   მზესაცა   უნათლეა,  
  ვითა   ბროლი   ფისსა!“
  7087   ვინ   მზესაცა   უნათლეა,  
  ვითა   ბროლი   ფისსა!“
7212     7088  
7213   რა კაცი ტა რიელისა ეს ტუმრა ზღვა თა მფლობელ სა, –   7089   რა კაცი ტა რიელისა ეს ტუმრა ზღვა თა მფლობელ სა, –
7214   წესია,   გული   გაჰკრთების   ამბავსა   გასაკრთობე ლსა ,     7090   წესია,   გული   გაჰკრთების   ამბავსა   გასაკრთობე ლსა  
7215   მისცა მადლ ი და დიდებ ა ღმერთსა,  მართლისა  მბრჭობელსა ,   7091   მისცა მადლ ი და დიდებ ა ღმერთსა,  მართლისა  მბრჭობელსა ,
7216   მაშინვე შე ჯდა, არ უნ და მისლვა  სხვასაღა მ ხმობელსა. LF   7092   მაშინვე შე ჯდა, არ უნ და მისლვა  სხვასაღა მ ხმობელსა. LF
7217     7093  
7218   ბარგი აჰკი და, გააგო  ქმნა ქორწი ლისა მათის ა,   7094   ბარგი აჰკი და, გააგო  ქმნა ქორწი ლისა მათის ა,
7219   მას   მიაქვს  
რიცხვი   ტურფათა,   არს  
სიდიადე   სათისა;
  7095   მას   მიაქვს ,   რიცხვი   ტურფათა,   არს - სიდიადე   სათისა;
7220   ფატმან ჰყა ვს თანა, ი არეს სავალ ი დღისა ათ ისა;   7096   ფატმან ჰყა ვს თანა, ი არეს სავალ ი დღისა ათ ისა;
7221   უხარის ნახ ვა ლომისა  და მზისა,  ხმელთა მნა თისა.   7097   უხარის ნახ ვა ლომისა  და მზისა,  ხმელთა მნა თისა.
7222     7098  
7223   შორს გაეგე ბნეს სამნი ვე დიდსა მ ეფესა ზღვა თასა,   7099   შორს გაეგე ბნეს სამნი ვე დიდსა მ ეფესა ზღვა თასა,
7224   გარდახდეს,  მდაბლად ა კოცეს, გა- რე-სწყდეს  ჯარსა სპათ ასა;   7100   გარდახდეს,  მდაბლად ა კოცეს, გა- რე-სწყდეს  ჯარსა სპათ ასა;
7225   შეასხეს   ქება   ტარიელს,   მან   მადლი   გაუათასა ;   7101   შეასხეს   ქება   ტარიელს,   მან   მადლი   გაუათასა ,
7226   ქალი რა ნა ხეს, სტრფი ალობს შუქს ა მას ბროლ -ბაკმათასა .   7102   ქალი რა ნა ხეს, სტრფი ალობს შუქს ა მას ბროლ -ბაკმათასა .
7227     7103  
7228   ფატმან ხათ უნს, მისსა  მჭვრეტსა,  ედებოდა ც ეცხლი ნელი ,   7104   ფატმან ხათ უნს, მისსა  მჭვრეტსა,  ედებოდა ც ეცხლი ნელი ,
7229   მოეხვია, გ არდუკოცნა  ხელი, ფერხ ი, პირი, ყ ელი;   7105   მოეხვია, გ არდუკოცნა  ხელი, ფერხ ი, პირი, ყ ელი;
7230   იტყვის: „ღ მერთო, რა  გმსახურო,  გამინათლდა  რათგან ბნ ელი!   7106   იტყვის: „ღ მერთო, რა  გმსახურო,  გამინათლდა  რათგან ბნ ელი!
7231   ვცან სიმოკ ლე ბოროტის ა, კეთილია  შენი გრძე ლი“.   7107   ვცან სიმოკ ლე ბოროტის ა, კეთილია  შენი გრძე ლი“.
7232     7108  
7233   ქალი ფატმა ნს ეხვეოდა , ტკბილად  იტყვის, არ  გამწყრალი :   7109   ქალი ფატმა ნს ეხვეოდა , ტკბილად  იტყვის, არ  გამწყრალი :
7234   ღმერთმან   გული   გა
მინათლა   გახეთქილი,   გა-ცა-მწკრ ალი,
  7110   ღმერთმან   გული   გა მინათლა   გახეთქილი,   გა-ცა-მწკრ ალი,
7235   აწ აგრე ვა რ გავსებულ ი, წინას ვ იყავ ვითა  მცხრალი,   7111   აწ აგრე ვა რ გავსებულ ი, წინას ვ იყავ ვითა  მცხრალი,
7236   მზემან   შუქნი   შემომადგნა ,   ვარდი   მით   ვჩან   არ
დამზრალი“.
  7112   მზემან   შუქნი   შემომადგნა ,   ვარდი   მით   ვჩან   არ - დამზრალი“.
7237     7113  
7238   ზღვათა   მეფე   გარდაიხდის   მუნ   ქორწილსა   მეტად   დიდსა ,   7114   ზღვათა   მეფე   გარდაიხდის   მუნ   ქორწილსა   მეტად   დიდსა .
7239   ქაჯეთიცა   დაუმადლა,   არ   გაუშვა   დღესა   შვიდსა ,   7115   ქაჯეთიცა   დაუმადლა,   არ   გაუშვა   დღესა   შვიდსა ;
7240   უხვად გასც ემს საბოძვ არსა, საჭუ რჭლესა ანა კიდსა,   7116   უხვად გასც ემს საბოძვ არსა, საჭუ რჭლესა ანა კიდსა,
7241   პერპერასა  დაფანტულსა  ზედა სცვე თენ ვითა ხ იდსა.   7117   პერპერასა  დაფანტულსა  ზედა სცვე თენ ვითა ხ იდსა.
7242     7118  
7243   მუნ იდვის  გორი ლარის ა, სტავრის ა და ატლას ისა;   7119   მუნ იდვის  გორი ლარის ა, სტავრის ა და ატლას ისა;
7244   ტარიელს   უძღვნა   გვირგვინი,   ვერ
დანადები   ფასისა ,
  7120   ტარიელს   უძღვნა   გვირგვინი,   ვერ - დანადები   ფასისა ;
7245   იაგუნდისა  მრთელისა,  ყვითლისა,  მეტად ხასი სა,   7121   იაგუნდისა  მრთელისა,  ყვითლისა,  მეტად ხასი სა,
7246   კვლა ერთი  ტახტი ოქრო სა, წითლის ა მართ ხალ ასისა.   7122   კვლა ერთი  ტახტი ოქრო სა, წითლის ა მართ ხალ ასისა.
7247     7123  
7248   ნესტან-დარ ეჯანს   ყაბაჩა   უძღვნა ,   შემკული   თვალითა,   7124   ნესტან-დარ ეჯანს   ყაბაჩა   უძღვნა  
შემკული   თვალითა,
7249   იაგუნდითა   წითლითა,   ბა ახშითა   და   ლალითა ;   7125   იაგუნდითა   წითლითა,   ბა ახშითა   და   ლალითა .
7250   დასხდეს   ორნივე   ქალ-ყმანი   პირითა   ელვა
მკრთალითა .
  7126   დასხდეს   ორნივე   ქალ-ყმანი   პირითა   ელვა - მკრთალითა
7251   მათნი მჭვრ ეტელნი დაი წვნეს ცეცხ ლითა მართ  ახალითა.   7127   მათნი მჭვრ ეტელნი დაი წვნეს ცეცხ ლითა მართ  ახალითა.
7252     7128  
7253   ავთანდილს  და ფრიდონს  უძღვნა უს აზომო დიდი  ძღვენი:   7129   ავთანდილს  და ფრიდონს  უძღვნა უს აზომო დიდი  ძღვენი:
7254   ძვირფასისა   უნაგირი,   უკეთესი  
ითო   ცხენი,
  7130   ძვირფასისა   უნაგირი,   უკეთესი   ითო   ცხენი,
7255   თითო კაბა  თვალიანი,  უცხოფერთა  შუქთა მფენ ი,   7131   თითო კაბა  თვალიანი,  უცხო ფერთა  შუქთა მფე ნი,
7256   მოახსენეს:   „მადლი   რა   ვთქვათ,   სვიანმცა
  დავლა   თქვენი!
  7132   მოახსენეს:   „მადლი   რა   ვთქვათ,   სვიანმცა -   დავლა   თქვენი!
7257     7133  
7258   ტარიელ   მადლსა   გარდიხდის   ტურფასიტყვ ითა  
ენითა:
  7134   ტარიელ   მადლსა   გარდიხდის   ტურფა   სიტყვითა ,   ენითა:
7259   დიდად   ვიამე,   მეფეო,   პირველ ,   ნახვითა   თქვენითა,   7135   დიდად   ვიამე,   მეფეო,   პირველ  
ნახვითა   თქვენითა,
7260   მერმე ,   აგვავსენ   მრავლითა   ტურფაფერით   ძღვენითა,   7136   მერმე  
აგვავსენ   მრავლითა   ტურფა   ფერითა   ძღვენითა,
7261   ვიცი,   შორი
შორ   არ
ჩავლა   ჩვენ   თქვენი   კარგად   ვქმენითა“.
  7137   ვიცი,   შორი - შორ   არ - ჩავლა   ჩვენ   თქვენი   კარგად   ვქმენითა“.
7262     7138  
7263   ზღვათა მეფ ე მოახსენე ბს: „ხელმწ იფეო, ლომო , ქველო,   7139   ზღვათა მეფ ე მოახსენე ბს: „ხელმწ იფეო, ლომო , ქველო,
7264   მოახლეთა   სიცოცხლეო,   ვერ მჭვრეტ
თა   შორით   მკლველო,
  7140   მოახლეთა   სიცოცხლეო,   ვერ - მჭვრეტ თა   შორით   მკლველო,
7265   მსგავსი თქ ვენი რამცა  მეძღვნა,  შვენიერო ს ანახველო! LF   7141   მსგავსი თქ ვენი რამცა  მეძღვნა,  შვენიერო ს ანახველო! LF
7266   რა მოგშორდ ე, რა მერგ ების, საჭვ რეტელად სა სურველო?!“   7142   რა მოგშორდ ე, რა მერგ ების, საჭვ რეტელად სა სურველო?!“
7267     7143  
7268   ტარ ელ   ფატმანს   უბრძანა:   „მე   თავი   შენი   მიდია;   7144   ტარ
ელ   ფატმანს   უბრძანა:   „მე   თავი   შენი   მიდია;
7269   დავ, გული  შენი ჩემზე და გარდაუხ დელი, დიდი ა;   7145   დავ, გული  შენი ჩემზე და გარდაუხ დელი, დიდი ა;
7270   აწ რაცა ქა ჯთა საჭურჭ ლე ქაჯეთით  ამიკიდია,   7146   აწ რაცა ქა ჯთა საჭურჭ ლე ქაჯეთით  ამიკიდია,
7271   მომიცემია,  წაიღე, არ  კიდე მომი ყიდია“.   7147   მომიცემია,  წაიღე, არ  კიდე მომი ყიდია“.
7272     7148  
7273   ფატმან   ხათუნ   თაყვანის
სცა ,   ჰკადრებს   მადლსა   მეტის
მეტსა :
  7149   ფატმან   ხათუნ   თაყვანის - სცა  
ჰკადრებს   მადლსა   მეტის - მეტსა .
7274   მე,   მეფეო,   ნახვა   შენი   მიდებს   ცეცხლსა   დაუშრეტსა;   7150   მე,მეფეო,   ნახვა   შენი   მიდებს   ცეცხლსა   დაუშრეტსა;
7275   რა მოგშორდ ე, რა ვიქმ ნები? მე დ ამაგდებ ვი თა რეტსა. LF   7151   რა მოგშორდ ე, რა ვიქმ ნები? მე დ ამაგდებ ვი თა რეტსა. LF
7276   ახ,   ნეტარძი   მოახლეთა!   ვაგლახ   თქვენსა   ვერა
მჭვრეტსა!“
  7152   ახ,   ნეტარძი   მოახლეთა!   ვაგლახ   თქვენსა   ვერა - მჭვრეტსა!“
7277     7153  
7278   ზღვათა   მეფესა   ეტყ ვიან   ნივე   შუქთა   მაფენი,   7154   ზღვათა   მეფესა   ეტყ
დეს   სამ ნივე   შუქთა   მაფენი,
7279   კბილნი   ბროლნი   და   ბაგენი  
სადაფთა   მოსადაფენი :
  7155   კბილნი   ბროლნი   და   ბაგენი ,   სადაფთა   მოსადაფენი :
7280   უთქვენოდ   მყოფთა   არ   გვინდან   ნიშატნი  
საჩანგ
დაფენი,
  7156   უთქვენოდ   მყოფთა   არ   გვინდან   ნიშატნი ,   საჩანგ - დაფენი,
7281   მაგრა გაგვ იშვენ, წავ იდეთ, ჟამი ა, ვართ მო სწრაფენი. LF   7157   მაგრა გაგვ იშვენ, წავ იდეთ, ჟამი ა, ვართ მო სწრაფენი. LF
7282     7158  
7283  
შენ   იყავ   ჩვენი   მშობელი ,   ჩვენ გან   ღმრთად   საესავიო,
  7159   შენ   იყავ   ჩვენი   მშობელი   და   ჩვენ   საესავიო,
7284   მაგრა ამას ცა ვიაჯით,  გვიბოძო ე რთი ნავიო“ .   7160   მაგრა ამას ცა ვიაჯით,  გვიბოძო ე რთი ნავიო“ .
7285   მეფემან   ბრძანა:   „არა   მშურს   სამიწოდ   თქვენად   თავიო ,   7161   მეფემან   ბრძანა:   „არა   მშურს   სამიწოდ   თქვენად   თავიო .
7286   რათგან ისწ რაფი, რა გ კადრო? წა,  გიწინამძღ ვრდეს მკლა ვიო!“   7162   რათგან ისწ რაფი, რა გ კადრო? წა,  გიწინამძღ ვრდეს მკლა ვიო!“
7287     7163  
7288   მეფემან ნა ვი-ხომალდი  მოკაზმა ზ ღვისა კიდე სა.   7164   მეფემან ნა ვი-ხომალდი  მოკაზმა ზ ღვისა კიდე სა.
7289   გამოემართა  ტარიელ, გ ამყრელნი ც რემლსა ღვრ იდესა,   7165   გამოემართა  ტარიელ, გ ამყრელნი ც რემლსა ღვრ იდესა,
7290   თავსა იცემ დეს, იგლეჯ დეს, თმა-წ ვერსა გაიყ რიდესა,   7166   თავსა იცემ დეს, იგლეჯ დეს, თმა-წ ვერსა გაიყ რიდესა,
7291   ფატმანის ც რემლთა შედ ენით თვით  ზღვაცა გაა დიდესა.   7167   ფატმანის ც რემლთა  შე დენით თვით  ზღვაცა გა ადიდესა.
7292     7168  
7293   გამოვლნეს   ზღვანი   სამთავე  
ერთგან ,   ძმად   შენაფიცართ ა,
  7169   გამოვლნეს   ზღვანი   სამთავე ,   ერთგან  
ძმად   შენაფიცართ ა,
7294   კვლა ამტკი ცებდეს სიტ ყვათა, მათ  პირველ და ნამტკიცართ ა;   7170   კვლა ამტკი ცებდეს სიტ ყვათა, მათ  პირველ და ნამტკიცართ ა;
7295   შვენის   მღერა   და   სიცილი   მათ,   მისთა   არ
უიცართა,
  7171   შვენის   მღერა   და   სიცილი   მათ,   მისთა   არ - უიცართა,
7296   ბაგეთათ შუ ქი შეადგის  ზედან ბრო ლისა ფიცარ თა.   7172   ბაგეთათ შუ ქი შეადგის  ზედან ბრო ლისა ფიცარ თა.
7297     7173  
7298   მუნით კაცი  ასმათს თა ნა მათ გაგ ზავნეს მახ არობლად,   7174   მუნით კაცი  ასმათს თა ნა მათ გაგ ზავნეს მახ არობლად,
7299   კვლა ფრიდო ნის თავადთ ასა – ნაომ ართა მათთა  მთხრობლად ;   7175   კვლა ფრიდო ნის თავადთ ასა – ნაომ ართა მათთა  მთხრობლად ;
7300   მანდა   მოვა,   მოიმაღლებს   მზე   მნათობთა   მამაგრობლა დ,   7176   მანდა   მოვა,   მოიმაღლებს   მზე   მნათობთა   მამაგრობლა დ,
7301   ჩვენ, დამზ რალნი აქან ამდის, აწ  გავხედით დ აუზრობლად“ .   7177   ჩვენ, დამზ რალნი აქან ამდის, აწ  გავხედით დ აუზრობლად“ .
7302     7178  
7303   იგი მზე შე სვეს კუბოს ა, იარეს გ ზა ზღვის პ ირისა,   7179   იგი მზე შე სვეს კუბოს ა, იარეს გ ზა ზღვის პ ირისა,
7304   მიყმაწვილო ბდეს,   უხარის   მათ   გარდახდომა   ჭირისა ,   7180   მიყმაწვილო ბდეს,   უხარის   მათ   გარდახდომა   ჭირისა ;
7305   მივიდეს, ს ადა ქვეყან ა იყო ნურა დინ გმირის ა,   7181   მივიდეს, ს ადა ქვეყან ა იყო ნურა დინ გმირის ა,
7306   მოეგებნიან , ისმოდის  ხმა სიმღერ ისა ხშირის ა.   7182   მოეგებნიან , ისმოდის  ხმა სიმღერ ისა ხშირის ა.
7307     7183  
7308   მუნ მიეგებ ა ყოველი ფ რიდონის დი დებულები. LF   7184   მუნ მიეგებ ა ყოველი ფ რიდონის დი დებულები. LF
7309   ასმათი, სა ვსე ლხინით ა, ვის აღა რ აჩნდა წყ ლულები,   7185   ასმათი, სა ვსე ლხინით ა, ვის აღა რ აჩნდა წყ ლულები,
7310   ნესტან-დარ ეჯანს   მოეჭდო,   რომე   ვერ   გა ხსნის   ცულები,   7186   ნესტან-დარ ეჯანს   მოეჭდო,   რომე   ვერ   გა
ხსნის   ცულები,
7311   აწ გაუსრულ ა ყოველი მ ან მისი ნა ერთგულები.   7187   აწ გაუსრულ ა ყოველი მ ან მისი ნა ერთგულები.
7312     7188  
7313   ნესტან-დარ ეჯან ეხვევ ის, პირსა  აკოცებს პი რითა;   7189   ნესტან-დარ ეჯან ეხვევ ის, პირსა  აკოცებს პი რითა;
7314   უბრძანა: „ ჩემო, ვაგლ ახ მე, შენ ცა აგავსე  ჭირითა,   7190   უბრძანა: „ ჩემო, ვაგლ ახ მე, შენ ცა აგავსე  ჭირითა,
7315   აწ   ღმერთმან   მოგვცა   წყალობა,   ვცან ,   მისი   არ  
სიძვირით
,
  7191   აწ   ღმერთმან   მოგვცა   წყალობა,   ვცან  
მისი   არ -   სიძვირით - ;
7316   მე გულსა შ ენსა ეზომს ა, არ ვიცი , გარდვიხდ ი რითა!“   7192   მე გულსა შ ენსა ეზომს ა, არ ვიცი , გარდვიხდ ი რითა!“
7317     7193  
7318   ასმათ   ჰკადრა:   „მადლი   ღმერთსა,   ვარდნი   ვნახე   არ
დაზრულნი,
  7194   ასმათ   ჰკადრა:     მადლი   ღმერთსა,   ვარდნი   ვნახე   არ - დაზრულნი,
7319   ბოლოდ ასრე  გააცხადნა  გონებამან  დაფარულნი ,   7195   ბოლოდ ასრე  გააცხადნა  გონებამან  დაფარულნი ,
7320   სიკვდილიცა   სიცოცხლედ   მიჩს,   ოდეს   გნახენ   მხიარულნი
.
  7196   სიკვდილიცა   სიცოცხლედ   მიჩს,   ოდეს   გნახენ   მხიარულნი ,
7321   სჯობან ყოვ ლთა მოყვარ ულთა პატრო ნ-ყმანი მო ყვარულნი. LF   7197   სჯობან ყოვ ლთა მოყვარ ულთა პატრო ნ-ყმანი მო ყვარულნი. LF
7322     7198  
7323   დიდებულთა   თაყვანი სცეს,   მოახსენეს   დიდი   ქება :   7199   დიდებულთა   თაყვანი - სცეს,   მოახსენეს   დიდი   ქება ;
7324   რომე   ღმერთმან   გაგვახარნა ,     კურთხეულ   არს   მისი   ღმრთება!     7200   რომე   ღმერთმან   გაგვახარნა ,  
კურთხეულ   არს   მისი   ღმრთება!
7325   ჩვენ   გვიჩვენა   პირი   თქვენი,   აღარა   გვწვავს   ცეცხლთა   დება ;   7201   ჩვენ   გვიჩვენა   პირი   თქვენი,   აღარა   გვწვავს   ცეცხლთა   დება ,
7326   წყლულსა,   მისგან   დაკოდილს ,   მასვე   ძალ
უც   განკურნება “.
  7202   წყლულსა,   მისგან   დაკოდილს
,   მასვე   ძალ - უც   განკურნება “.
7327     7203  
7328   მოვიდეს და  პირი ხელს ა დასდვეს,  აგრე გარდ აკოცნეს.   7204   მოვიდეს და  პირი ხელს ა დასდვეს,  აგრე გარდ აკოცნეს.
7329   მეფე   ეტყვის:   ძმათა   თქვენთა   თავნი   ჩვენთვის   დაიხოცნეს,   7205   მეფე   ეტყვის: ძმათა   თქვენთა   თავნი   ჩვენთვის   დაიხოცნეს,
7330   იგი   შვება  
აუკუნო  
ცხადად   პოვეს,   არ   იოცნეს,
  7206   იგი   შვებას   აუკუნო ს,   ცხადად   პოვეს,   არ   იოცნეს,
7331   ერთსა   მიხვდეს   საზიაროდ,   დიდებანი   იასოცნეს
.
  7207   ერთსა   მიხვდეს   საზიაროდ,   დიდებანი   იასოცნეს .
7332     7208  
7333  
თუცა   მე   მათი   დახოცა   მტკივის   და   სატკივარია ,
  7209   თუცა   მე   მათი   დახოცა   მტკივის   და   სატკივარია ,
7334   მაგრა მათ  მიხვდა უკვ დავი მუნ დ იდი საჩუქა რია“.   7210   მაგრა მათ  მიხვდა უკვ დავი მუნ დ იდი საჩუქა რია“.
7335   ესე თქვა,  ნელად ატირ და და წვიმ ა თოვლსა ა რია,   7211   ესე თქვა,  ნელად ატირ და და წვიმ ა თოვლსა ა რია,
7336   ნარგისთათ  
ვის   ბორიო,   ვარდსა   ზრავს,   იანვარია.
  7212   ნარგისთათ   ვის   ბორიო,   ვარდსა   ზრავს,   იანვარია.
7337     7213  
7338   მუნ ატირდე ს ყველაკან ი, რა ტირი ლად იგი ნა ხეს,   7214   მუნ ატირდე ს ყველაკან ი, რა ტირი ლად იგი ნა ხეს,
7339   რაცა ვისცა  დაჰკლებოდ ა, მათ ტირ ილით, სულთ ქმით ახეს;   7215   რაცა ვისცა  დაჰკლებოდ ა, მათ ტირ ილით, სულთ ქმით ახეს;
7340   დადუმდეს დ ა მოახსენე ს: „რათგან  ბრძენთა მ ზეებრ გსახ ეს,   7216   დადუმდეს დ ა მოახსენე ს: „რათგან  ბრძენთა მ ზეებრ გსახ ეს,
7341   თქვენთა   მჭვრეტთა   მღერა   მართებს,   რასათვისმც   ივაგლახეს!
  7217   თქვენთა   მჭვრეტთა   მღერა   მართებს,   რასათვისმც   ივაგლახეს!
7342     7218  
7343  
ვინ   ღირს
  თქვენსა   ეგზომსა   ტირილსა,   შეჭირვებას ა!
  7219   ვინ   ღირს -   თქვენსა   ეგზომსა   ტირილსა,   შეჭირვებას ა!
7344   თქვენთვის  სიკვდილი დ ია სჯობს მ იწათა ზედა  რებასა“. LF   7220   თქვენთვის  სიკვდილი დ ია სჯობს მ იწათა ზედა  რებასა“. LF
7345   კვლა   ფრიდონ   ჰკადრა   მეფესა:   „ნურათ   იქ   გამწარებას ა,   7221   კვლა   ფრიდონ   ჰკადრა   მეფესა:   „ნურათ   იქ   გამწარებას ა,
7346   მერთიმცა   მუქფად   მოგიზღავს   ათასსა   გახარებასა !“   7222   მერთიმცა   მუქფად   მოგიზღავს   ათასსა   გახარებასა !“
7347     7223  
7348   ავთანდილცა   მიუმტკივნა ,   ტყვის   დიდსა   სიმძიმილსა ;   7224   ავთანდილცა   მიუმტკივნა ,   ტყვის   დიდსა   სიმძიმილსა ;
7349   მათ   შეასხეს   ქება,   უთხრეს:   თავნი   მივსცნეთ  
აწ   ღიმილსა,
  7225   მათ   შეასხეს   ქება,   უთხრეს:  
მივსცნეთ   თავნი   აწ   ღიმილსა,
7350   რათგან მიხ ვდა დაკარგ ული ლომი მ ზესა წახდო მილსა,   7226   რათგან მიხ ვდა დაკარგ ული ლომი მ ზესა წახდო მილსა,
7351   აღარა ვსტი რთ სატირალ სა, აღარ დ ავსდებთ თვ ალთა მილსა “.   7227   აღარა ვსტი რთ სატირალ სა, აღარ დ ავსდებთ თვ ალთა მილსა “.
7352     7228  
7353   მივიდეს, ს ადა ქალაქი  დიდი მულღ აზანზარია;   7229   მივიდეს, ს ადა ქალაქი  დიდი მულღ აზანზარია;
7354   სცემდეს ბუ კსა და ტაბ ლაკსა, გახ და ზათქი დ ა ზარია,   7230   სცემდეს ბუ კსა და ტაბ ლაკსა, გახ და ზათქი დ ა ზარია,
7355   დაბდაბისა  და ქოსისა  ხმა ტურფად  შენათხზარ ია,   7231   დაბდაბისა  და ქოსისა  ხმა ტურფად  შენათხზარ ია,
7356   მოატყდეს მ ოქალაქენი,  დააგდეს მ უნ ბაზარია .   7232   მოატყდეს მ ოქალაქენი,  დააგდეს მ უნ ბაზარია .
7357     7233  
7358   შუკათა   მოდგეს   ვაჭარნი,   ყოვლგნით   მჭვრეტელთა   ჯარია ;   7234   შუკათა  
მოდგეს   ვაჭარნი,   ყოვლგნით   მჭვრეტელთა   ჯარია ,
7359   შორს   უარებდეს   სარანგნი,   ხელთა   აქვს   მათ   აბჯარია ;   7235   შორს   უარებდეს   სარანგნი,   ხელთა   აქვს   მათ   აბჯარია .
7360   მოიჯრებოდე ს ჯალაბნი,  სარანგთა  დამსაჯარია ,   7236   მოიჯრებოდე ს ჯალაბნი,  სარანგთა  დამსაჯარია ,
7361   მათად საჭვ რეტლად მიშ ვება მუნ მ ათგან ნააჯ არია.   7237   მათად საჭვ რეტლად მიშ ვება მუნ მ ათგან ნააჯ არია.
7362     7238  
7363   გა დახდეს   ფრიდონისას ა,   სრა   ნახეს   მოსაწონები .   7239   გა
დახდეს   ფრიდონისას ა,   სრა   ნახეს   მოსაწონები .
7364   გამოეგება  მრავალი ოქ როს სარტყლ ითა მონები ,   7240   გამოეგება  მრავალი ოქ როს სარტყლ ითა მონები ,
7365   ფერხთა საფ ენლად ოქსი ნო მართ მა თგან არს ნ აქონები,   7241   ფერხთა საფ ენლად ოქსი ნო მართ მა თგან არს ნ აქონები,
7366   თავსა აყრი დეს ოქროსა , ხვეტს ჯა რი მუნ ნარ ონები.   7242   თავსა აყრი დეს ოქროსა , ხვეტს ჯა რი მუნ ნარ ონები.
7367   ქორწილი   ტარიელისა   და   ნესტან-დარ ეჯ ნისა   ფრიდონისაგ ან   7243   ქორწილი   ტარიელისა   და   ნესტან-დარ ეჯ
ნისა   ფრიდონისაგ ან
7368     7244   მათ   ქალ-ყმათ
თვის   საჯდომი   დაედგა   თეთრ-ძოწეუ ლი,
7369   მათ   ქალ-ყმათ თვის   საჯდომი   დაედგა   თეთრ-ძოწეუ ლი,   7245   წითელ-ყვით ლითა   თვალითა   ზედა   კეკლუცად   ფრქვეული ;
7370   წითელ-ყვით ლითა   თვალითა   ზედა   კეკლუცად   ფრქვეული :   7246   ავთანდილის თვის     ყვითელი   და   შავი   ერთგან   რეული ,
7371   ავთანდილის თვის     ყვითელი   და   შავი   ერთგან   რეული :   7247   მოვიდეს,   დასხდეს;   მჭვრეტელი   ვცან   მათი   სულ - დალეული.
7372   მოვიდეს,   დასხდეს;   მჭვრეტელი   ვცან   მათი   სულ
დალეული.
       
7373     7248  
7374   მგოსანნი მ ოდგეს, ისმ ოდა ხმა სი მღერისა ტკ ბილისა;   7249   მგოსანნი მ ოდგეს, ისმ ოდა ხმა სი მღერისა ტკ ბილისა;
7375   ქორწილი   ქმნეს   და   გამრავლდა   ძღვნობა   ლარისა   ლბილისა ,   7250   ქორწილი   ქმნეს   და   გამრავლდა   ძღვნობა   ლარისა   ლბილისა
7376   ფრიდონის ,   პურად   კარგისა,   არ   მასპინძლის   წბილისა;   7251   ფრიდონის  
პურად   კარგისა,   არ   მასპინძლის   წბილისა;
7377   ნესტან-დარ ეჯანს უშვე ნის ღიმილი , ჩენა კბი ლისა.   7252   ნესტან-დარ ეჯანს უშვე ნის ღიმილი , ჩენა კბი ლისა.
7378     7253  
7379   მოიღეს   ძღვენი   უსახო   ფრიდონის   არ
ალქატისა :
  7254   მოიღეს   ძღვენი   უსახო   ფრიდონის   არ - ალქატისა ,
7380   ცხრა მარგა ლიტი, სიდი დით მართ ვ ითა კვერცხ ი ბატისა, LF   7255   ცხრა მარგა ლიტი, სიდი დით მართ ვ ითა კვერცხ ი ბატისა, LF
7381   კვლა   ერთი   თვალი ,   სამსგავსო   მზისა   შუქ
მონამატისა ,
  7256   კვლა   ერთი   თვალი  
სამსგავსო   მზისა   შუქ - მონამატისა ,
7382   მას   წინა   ღამით   ძალ
ედვის   მხატვარსა   ხატვა   ხატისა.
  7257   მას   წინა   ღამით   ძალ - ედვის   მხატვარსა   ხატვა   ხატისა.
7383     7258  
7384   კვლა   უძღვნა  
ითო   ფარღული,   გარდასაყრე ლი   ყელისა,
  7259   კვლა   უძღვნა   ითო   ფარღული,   გარდასაყრე ლი   ყელისა,
7385   რგვლად   დათლილისა   თვალისა,   იაგუნდისა   მრთელისა;   7260  
რგვლად   დათლილისა   თვალისა,   იაგუნდისა   მრთელისა;
7386   კვლა მოაქვ ს ერთი ტაბ აკი, მძლედ  საჭირავი  ხელისა,   7261   კვლა მოაქვ ს ერთი ტაბ აკი, მძლედ  საჭირავი  ხელისა,
7387   ავთანდილის თვის ლომის ა ძღვენი ფ რიდონის ქვ ელისა.   7262   ავთანდილის თვის ლომის ა ძღვენი ფ რიდონის ქვ ელისა.
7388     7263  
7389   იგი   ტაბაკი   სავსეა   მარგალიტით   სხვილითა ,   7264   იგი   ტაბაკი   სავსეა   მარგალიტით   სხვილითა .
7390   ავთანდილს   უძღვნა  
ყველაი   არა   სიტყვითა   წბილითა ,
  7265   ავთანდილს   უძღვნა   . ყველაი   არა   სიტყვითა   წბილითა .
7391   აივსო   სახლი   სტავრითა   და   ოქსინოთა   ლბილითა .   7266   აივსო   სახლი   სტავრითა   და   ოქსინოთა   ლბილითა ,
7392   ტარიელ   მადლი   უბრძანა  
ლაღმან   სიტყვითა   ტკბილითა.
  7267   ტარიელ   მადლი   უბრძანა ,   ლაღმან   სიტყვითა   ტკბილითა.
7393     7268  
7394   ფრიდონისგა ნ უსაზომო  ქორწილია დ ღესა რვასა ;   7269   ფრიდონისგა ნ უსაზომო  ქორწილია დ ღესა რვასა ;
7395   ყოვლთა   დღეთა   მიართმიდ   უფასოსა   ძღვენსა   მზასა;   7270   ყოვლთა   დღეთა   მიართმიდ   უფასოსა   ძღვენსა   მზასა;
7396   დღე და ღამ ე არ გასწყ ვედდის ჩაღ ანა და ჩან გი ხმასა. LF   7271   დღე და ღამ ე არ გასწყ ვედდის ჩაღ ანა და ჩან გი ხმასა. LF
7397   აჰა ,   მიხვდეს   შესაფერნი   ყმა   ქალსა   და   ქალი   ყმასა.   7272   აჰა .   მიხვდეს   შესაფერნი   ყმა   ქალსა   და   ქალი   ყმასა.
7398     7273  
7399   ტარიელ   ფრიდონს   უბრძანა   დღე  
ერთ   სიტყვები   გულისა:
  7274   ტარიელ   ფრიდონს   უბრძანა   დღე - ერთ   სიტყვები   გულისა:
7400   არს   გული   თქვენი   საჩემოდ   უფროსი   ძმისა   სრულისა,   7275   არს   გული   თქვენი   საჩემოდ   უფროსი   ძმისა   სრულისა,
7401   არ გემუქფე ბის სიცოცხ ლე, არცა მ ოცემა სული სა,   7276   არ გემუქფე ბის სიცოცხ ლე, არცა მ ოცემა სული სა,
7402   მე   თქვენგან   ვპოვე   მოკვდავმან   ჩემი   წამალი   წყლულისა
.
  7277   მე   თქვენგან   ვპოვე   მოკვდავმან   ჩემი   წამალი   წყლულისა .
7403     7278  
7404  
ავთა
ილისგან   შენც   იცი   ჩემთვის   თავისა   დადება,
  7279   ავთა
ილისგან   შენც   იცი   ჩემთვის   თავისა   დადება,
7405   აწ მე მაქვ ს ნაცვლად  მისისა მოხ მარებისა წ ადება:   7280   აწ მე მაქვ ს ნაცვლად  მისისა მოხ მარებისა წ ადება:
7406   შენ მიდი,  ჰკითხე, რა  უნდა, მან  ქმნას ამი სი ცხადება ,   7281   შენ მიდი,  ჰკითხე, რა  უნდა, მან  ქმნას ამი სი ცხადება ,
7407   ვითა   დამივსო   სახმილი,   ეგრე   მისიცა   კმა   დება
.
  7282   ვითა   დამივსო   სახმილი,   ეგრე   მისიცა   კმა   დება .
7408     7283  
7409  
უთხ
:   „ძმაო,   რა   გარდიხდის ,   შენგან   ჩემსა   ჭირ
ნახულსა!
  7284   უთხ
:   „ძმაო,   რა   გარდიხდის  
შენგან   ჩემსა   ჭირ - ნახულსა!
7410   ღმერთი მოგ ცემს წყალო ბასა, მისგ ან ზეცით შ ესახულსა! LF   7285   ღმერთი მოგ ცემს წყალო ბასა, მისგ ან ზეცით შ ესახულსა! LF
7411   თუ   ვერა   ვიქ  
საწადელსა   შენსა,   შენთვის   გაზრახულსა ,
  7286   თუ   ვერა   ვიქ   საწადელსა   შენსა,   შენთვის   გაზრახულსა ,
7412   არა   ვნახავ   სახლსა   ჩემსა,   არ   დარბაზსა,   არცა   ხულსა
.
  7287   არა   ვნახავ   სახლსა   ჩემსა,   არ   დარბაზსა,   არცა   ხულსა .
7413     7288  
7414  
აწ   მითხარ,   ჩემგან   რა   გინდა,   ანუ     მოგეხმარებ ი?
  7289   აწ   მითხარ,   ჩემგან   რა   გინდა,   ანუ     მოგეხმარებ ი?
7415   ვარჩევ, წა ვიდეთ არაბ ეთს, იყავ  ჩემიცა მარ ები;   7290   ვარჩევ, წა ვიდეთ არაბ ეთს, იყავ  ჩემიცა მარ ები;
7416   ტკბილი  
სიტყვითა   გავმართოთ   და   ხრმლითა     საომარები .
  7291   ტკბილი   სიტყვითა   გავმართოთ   და   ხრმლითა  
საომარები ,
7417   თუ შენ შენ ს ცოლსა არ  შეგრთავ,  მე ჩემსა ა რ ვექმარებ ი“.   7292   თუ შენ შენ ს ცოლსა არ  შეგრთავ,  მე ჩემსა ა რ ვექმარებ ი“.
7418     7293  
7419   რა ფრიდონ  უთხრა ავთა ნდილს ტარი ას მოციქულ ობა,   7294   რა ფრიდონ  უთხრა ავთა ნდილს ტარი ას მოციქულ ობა,
7420   მას გაეცინ ნეს, გაღიმ და, შვენოდ ა მხიარულო ბა;   7295   მას გაეცინ ნეს, გაღიმ და, შვენოდ ა მხიარულო ბა;
7421   თქვა,   თუ:   „მეშველი   რად   მინდა ?   მჭირს   არავისგან   წყლულობა!   7296   თქვა,   თუ:   „მეშველი   რად   მინდა ,   მჭირს   არავისგან   წყლულობა!
7422   ჩემი   მზე   არცა   ქაჯთა   ჰყავს,   არცა   სჭირს   ლხინ
ნაკლულობა.
  7297   ჩემი   მზე   არცა   ქაჯთა   ჰყავს,   არცა   სჭირს   ლხინ - ნაკლულობა.
7423     7298  
7424   ჩემი მზე ტ ახტსა ზედა  ზის მორჭმ ული ღმრთის ა ნებითა, LF   7299   ჩემი მზე ტ ახტსა ზედა  ზის მორჭმ ული ღმრთის ა ნებითა, LF
7425   საკრძალავი   და   უკადრი,   ლაღი,   არვისგან   ვნებით
ა,
  7300   საკრძალავი   და   უკადრი,   ლაღი,   არვისგან   ვნებით - ა,
7426   არცა   რა   უმძიმს   ქაჯთაგან,   არცა   გრძნეულთა   გრძნებითა ;   7301   არცა   რა   უმძიმს   ქაჯთაგან,   არცა   გრძნეულთა   გრძნებითა ,
7427   მას   ზედა   შველა   რად   მინდა,   რად   მეჭვ   რასაცა   თნებითა ?   7302   მას   ზედა   შველა   რად   მინდა,   რად   მეჭვ   რასაცა   თნებითა !“
7428     7303  
7429  
რა   მოვა   ჩემთვის   განგება,   ზეცით   მოსრულნი   ზენანი,
  7304   რა   მოვა   ჩემთვის   განგება,   ზეცით   მოსრულნი   ზენანი,
7430   ღმერთი იწა დებს, მომი ვლენ გულსა  სახმილთა  ლხენანი;   7305   ღმერთი იწა დებს, მომი ვლენ გულსა  სახმილთა  ლხენანი;
7431   მაშინღა   მომხვდენ   მოკვდავსა   მზისა   ელვათა   ფენანი ;   7306   მაშინღა   მომხვდენ   მოკვდავსა   მზისა   ელვათა   ფენანი ,
7432   უმისჟამისო   ცუდნია   ჩემგან   მი   და   მო   რბენანი
.
  7307   უმისჟამისო   ცუდნია   ჩემგან   მი   და   მო   რბენანი .
7433     7308  
7434  
მიდი   და   ჰკ ადრ   ტარიელს   პასუხი,   ჩემგან   თხრობილი :
  7309   მიდი   და   ჰკ ითხ   ტარიელს   პასუხი,   ჩემგან   თხრობილი .
7435   მადლი   რად   უნდა,   მეფეო,   ხარ   რაზომ   გინდა   ლმობილი ?   7310   მადლი   რად   უნდა,   მეფეო,   ხარ   რაზომ   გინდა   ლმობილი ,
7436   ვარ მუცლით განვე დედი სათ თქვენა დ სამონოდ  შობილი,   7311   ვარ მუცლით განვე დედი სათ თქვენა დ სამონოდ  შობილი,
7437   ღმერთმან   მუნამდის   მიწა   მყოს,   ვირ   მეფე   იყო   ცნობილი
.
  7312   ღმერთმან   მუნამდის   მიწა   მყოს,   ვირ   მეფე   იყო   ცნობილი .
7438     7313  
7439  
გებრძანა:   « შეყრა   მწადიან   საყვარელის   შენისა » .
  7314   გებრძანა:   შეყრა   მწადიან   საყვარელის   შენისა .
7440   ეგე არს მს გავსი გული სა ლმობიერ ისა თქვენი სა;   7315   ეგე არს მს გავსი გული სა ლმობიერ ისა თქვენი სა;
7441   მუნა მე ხრ მალი არ მი კვეთს, არც ა სივრცელე  ენისა,   7316   მუნა მე ხრ მალი არ მი კვეთს, არც ა სივრცელე  ენისა,
7442   მიჯობს   მოლოდნა   საქმისა   მის   განგებისა   ზენისა
.
  7317   მიჯობს   მოლოდნა   საქმისა   მის   განგებისა   ზენისა .
7443     7318  
7444  
ესეა   ჩემი   საწადი   და   ჩემი   მოსანდომარ ე:
  7319   « ესეა   ჩემი   საწადი   და   ჩემი   მოსანდომარ ე:
7445   ინდოეთს გნ ახო მორჭმუ ლი, საჯდომ თა ზედა მჯ დომარე,   7320   ინდოეთს გნ ახო მორჭმუ ლი, საჯდომ თა ზედა მჯ დომარე,
7446   გვერდსავე  გიჯდეს მნა თობი, პირი  ელვათა მკ რთომარე,   7321   გვერდსავე  გიჯდეს მნა თობი, პირი  ელვათა მკ რთომარე,
7447   მებრძოლნი   თქვენნი   მოგესრნე ,   არვინ   ჩნდეს   მუნ   მეომარე
.
  7322   მებრძოლნი   თქვენნი   მოგესრნე ,   არვინ   ჩნდეს   მუნ   მეომარე .
7448     7323  
7449  
რა   გამისრულდე   ესენი   ჩემნი   გულისა   ნებანი,
  7324   « რა   გამისრულდე   ესენი   ჩემნი   გულისა   ნებანი,
7450   მაშინღა მი ვალ არაბეთ ს, მომხვდე ნ მის მზის ა ხლებანი;   7325   მაშინღა მი ვალ არაბეთ ს, მომხვდე ნ მის მზის ა ხლებანი;
7451   ოდესცა სწა დდეს, დამი ვსნეს ამა  ცეცხლისა დ ებანი.   7326   ოდესცა სწა დდეს, დამი ვსნეს ამა  ცეცხლისა დ ებანი.
7452   სხვად   თქვენგან   არა   არ   მინდა,   მძულან   რასაცა   თნებანი .   7327   სხვად   თქვენგან   არა   არ   მინდა,   მძულან   რასაცა   თნებანი » .
7453     7328  
7454   რა ფრიდონ  ჰკადრა ტარ იელს ესე ს იტყვანი ყმ ისანი,   7329   რა ფრიდონ  ჰკადრა ტარ იელს ესე ს იტყვანი ყმ ისანი,
7455   მან   ბრძანა:   „მაგას   არა   ვიქ
,   ამას   არ   უნდა   მისანი.
  7330   მან   ბრძანა:   „მაგას   არა   ვიქ ,   ამას   არ   უნდა   მისანი.
7456   ვითა მან პ ოვნა მიზეზ ნი ჩემისა  სულთა დგმი სანი,   7331   ვითა მან პ ოვნა მიზეზ ნი ჩემისა  სულთა დგმი სანი,
7457   ეგრევე   მანცა   სამისოდ   ნახნეს   ძალ-გულნი   ძმისანი !   7332   ეგრევე   მანცა   სამისოდ   ნახნეს   ძალ-გულნი   ძმისანი .“
7458     7333  
7459  
მიდი,   უთხარ   ჩემ   მაგიერ   სიტყვა   ჩემგან   არ
ნათნები:
  7334   მიდი,   უთხარ   ჩემ   მაგიერ   სიტყვა   ჩემგან   არ - ნათნები:
7460   «მე შენისა  გამზრდელი სა უნახავა დ არ დავდგ ები.   7335   «მე შენისა  გამზრდელი სა უნახავა დ არ დავდგ ები.
7461   ვეჭვ,   მრავალი   დამეხოცოს   მონა ,   მისგან   საყვარლები ,   7336   ვეჭვ,   მრავალი   დამეხოცოს   მონა  
მისგან   საყვარლები ,
7462   ვითხოვ ხოლ ე შენდობას ა, ეგეთიღა  მოვბრუნდე ბი».   7337   ვითხოვ ხოლ ე შენდობას ა, ეგეთიღა  მოვბრუნდე ბი».
7463     7338  
7464  
ესე   უთხარ:   «ამის   მეტსა   მოციქულობ   ნურას   ნუო,
  7339   ესე   უთხარ:   «ამის   მეტსა   მოციქულობ   ნურას   ნუო,
7465   ხვალე წასლ ვა არ დავშ ალო, არცა  საქმე გავა თუო;   7340   ხვალე წასლ ვა არ დავშ ალო, არცა  საქმე გავა თუო;
7466   მე არ მიზა მს არაბთ მ ეფე, რომე  სიტყვა გავ აცრუო,   7341   მე არ მიზა მს არაბთ მ ეფე, რომე  სიტყვა გავ აცრუო,
7467   ამოდ   ვსთხოვო   ქალი   მისი,   შევეხვეწო,   შევაგუო »“ .
  7342   ამოდ   ვსთხოვო   ქალი   მისი,   შევეხვეწო,   შევაგუო >> .
7468     7343  
7469   უამბო ფრიდ ონ ავთანდი ლს ტარიას  მოციქულობა :   7344   უამბო ფრიდ ონ ავთანდი ლს ტარიას  მოციქულობა :
7470   არ   დადგებისო,   ცუდია   შენგან   ცდისაღა   თქმულობა “.   7345   არ   დადგებისო,   ცუდია   შენგან   ცდისაღა   თქმულობა ,
7471   მას   დაუმძიმდა,   მოედვა   კვლა   გულსა   კვამლ
ალმულობა .
  7346   მას   დაუმძიმდა,   მოედვა   კვლა   გულსა   კვამლ - ალმულობა ,
7472   ასრე   ხამს   რიდი   მეფეთა ,   ყმათაგან   მოკრძალულო ბა!
  7347   ასრე   ხამს   რიდი   მეფეთა  
ყმათაგან   მოკრძალულო ბა! “.
7473     7348  
7474   ავთანდილ   მივა   მუხლ
მოყრით   ტარიას   შესახვეწელ ად,
  7349   ავთანდილ   მივა   მუხლ - მოყრით   ტარიას   შესახვეწელ ად,
7475   ფერხთა   ეხვევის,   აკოცებს,   აღარ   შეხედავს   ზე   წელად ,   7350   ფერხთა   ეხვევის,   აკოცებს,აღ არ   შეხედავს   ზე   წელად ;
7476   ეტყვის: „კ მა, რაცა შ ევსცოდე რო სტანს წლეუ ლად მე წელ ად,   7351   ეტყვის: „კ მა, რაცა შ ევსცოდე რო სტანს წლეუ ლად მე წელ ად,
7477   კვლა   ნუ   მიქ  
ერთგულობის   გამტეხლად,   და-ცა-მლეწ ელად.
  7352   კვლა   ნუ   მიქ   ერთგულობის   გამტეხლად,   და-ცა-მლეწ ელად.
7478     7353  
7479  
რასაცა   ლამი,   არ   მოგცემს   მას   ღმრთისა   სამართალია ,
  7354   რასაცა   ლამი,   არ   მოგცემს   მას   ღმრთისა   სამართალია ,
7480   გამზრდელსა  ჩემსა ვით  ვჰკადრო მ ე საქმე სა მუხთალია! LF   7355   გამზრდელსა  ჩემსა ვით  ვჰკადრო მ ე საქმე სა მუხთალია! LF
7481   მე   მისთვის   ხელი   ვით   გავძრა,   ვინ   ჩემთვის   ფერ
ნამკრთალია !
  7356   მე   მისთვის   ხელი   ვით   გავძრა,   ვინ   ჩემთვის   ფერ - ნამკრთალია !
7482   ვით   მოიხმაროს   მონამან   პატრონსა   ზედა   ხრმალია!
  7357   ვით   მოიხმაროს   მონამან   პატრონსა   ზედა   ხრმალია!
7483     7358  
7484  
ეგე   საქმე   მე   და   ჩემსა   საყვარელსა   შეგვამდურვ ებს,
  7359   ეგე   საქმე   მე   და   ჩემსა   საყვარელსა   შეგვამდურვ ებს,
7485   ვა   თუ   გაწყრეს,   გაგულისდეს ,   კუშტი   გულსა   შეაურვებს,   7360   ვა  
თუ   გაწყრეს,   გაგულისდეს ,   კუშტი   გულსა   შეაურვებს,
7486   ამბავსაცა  დამიძვირებ ს, ჭვრეტის ათვის მომა სურვებს,   7361   ამბავსაცა  დამიძვირებ ს, ჭვრეტის ათვის მომა სურვებს,
7487   შენდობასა   ხორციელი   კაცი   ვერა   დამიურვებს .
  7362   შენდობასა   ხორციელი   კაცი   ვერა   დამიურვებს
.
7488     7363  
7489   ტარიელ   უთხრა   სიცილით,   მან   მზემან   შუქ
ნაფენამან,
  7364   ტარიელ   უთხრა   სიცილით,   მან   მზემან   შუქ - ნაფენამან,
7490   ხელი   მოჰკიდა   ავთანდილს,  
მართა,   ააყენა   მან:
  7365   ხელი   მოჰკიდა   ავთანდილს,   მართა,   ააყენა   მან:
7491   მიყოო   კარგი   ყველაი   მომართებამ ან   შენამან,   7366   მიყოო   კარგი   ყველაი   მომართებამ ან   შენამან,
7492   მაგრა   სჯობს,   შენცა   გალხინოს   ჩემმან   შენითა   ლხენამან.
  7367   მაგრა   სჯობს,   შენცა   გალხინოს   ჩემმან   შენითა   ლხენამან.
7493     7368  
7494  
დია   მძულს   მეტი   მოყვრისა   შიში,   კრძალვა   და   რიდობა,
  7369   დია   მძულს   მეტი   მოყვრისა   შიში,   კრძალვა   და   რიდობა,
7495   მძულს   გაუწყვედლა   კუშტობა  
და   სულ
მძიმობა,   დიდობა;
  7370   მძულს   გაუწყვედლა   კუშტობა ,   და   სულ - მძიმობა,   დიდობა;
7496   თუ   მოყვარეა ,   გულისა  
ქმნას   ჩემკენ   მონაზიდობა ,
  7371   თუ   მოყვარეა  
გულისა ,   ქმნას   ჩემკენ   მონაზიდობა ,
7497   თვარა   მე   ჩემდა,   იგ   მისდა,   დია   სჯობს   კიდის
კიდობა
.
  7372   თვარა   მე   ჩემდა,   იგ   მისდა,   დია   სჯობს   კიდის - კიდობა .
7498     7373  
7499  
მე   ვიცი   გული   საშენოდ   შენისა   საყვარელის ა,
  7374   მე   ვიცი   გული   საშენოდ   შენისა   საყვარელის ა,
7500   არ ეწყინებ ის სტუმრობ ა შენისა მ ე შემყრელი სა.   7375   არ ეწყინებ ის სტუმრობ ა შენისა მ ე შემყრელი სა.
7501   რადმცა რა  ვჰკადრე მე ფესა თხრობ ა რასაცა ჭ რელისა!   7376   რადმცა რა  ვჰკადრე მე ფესა თხრობ ა რასაცა ჭ რელისა!
7502   ოდენ   ნახვისა   მათისა   ნატრა   მაქვს   სანატრელის
.
  7377   ოდენ   ნახვისა   მათისა   ნატრა   მაქვს   სანატრელის .
7503     7378  
7504  
ამას   ოდენ   მოვახსენებ   მუდარით   და   შეპოვნებით ,
  7379   ამას   ოდენ   მოვახსენებ   მუდარით   და   შეპოვნებით ,
7505   რომე მოგცე ს ქალი მის ი მან მისი თა მოგონებ ით.   7380   რომე მოგცე ს ქალი მის ი მან მისი თა მოგონებ ით.
7506   რათგან   ბოლო   შეყრავეა,   სიშორესა   ვით   ეთნებით !   7381   რათგან   ბოლო   შეყრავეა,   სიშორესა   ვით   ეთნებით ?
7507   დააშვენეთ   ერთმანე თი,   თავის-თავი   ნუ   დასჭნებით“ .   7382   დააშვენეთ   ერთმანე
თი,   თავის-თავი   ნუ   დასჭნებით“ .
7508     7383  
7509   რა ავთანდი ლ ტარიასგა ნ ცნა, წას ლვასა არ დ აშლიდა,   7384   რა ავთანდი ლ ტარიასგა ნ ცნა, წას ლვასა არ დ აშლიდა,
7510   არა ჰკადრა  შეცილება,  საუბარსა  ზედა რთვიდ ა;   7385   არა ჰკადრა  შეცილება,  საუბარსა  ზედა რთვიდ ა;
7511   ფრიდონ კაც სა დარჩეულ სა სათანაო დ გარდასთვ ლიდა,   7386   ფრიდონ კაც სა დარჩეულ სა სათანაო დ გარდასთვ ლიდა,
7512   თანა   წაჰყვა,   განაღამცა   მა   თანავე   გზასა   ვლიდა.   7387   თანა   წაჰყვა,   განაღამცა   მა თანავე   გზასა   ვლიდა.
7513   სამთაგანვე  ქვაბსა მი სლვა და მუ ნით არაბეთ ს წასლვა   7388   სამთაგანვე  ქვაბსა მი სლვა და მუ ნით არაბეთ ს წასლვა
7514          
7515   ამ საქმესა  დაფარულსა  ბრძენი დი ვნოს გააცხ ადებს:   7389   ამ საქმესა  დაფარულსა  ბრძენი დი ვნოს გააცხ ადებს:
7516   ღმერთი   კარგსა   მოავლინებს ,   რ,   ბოროტსა   არ   დაბადებს,   7390   ღმერთი   კარგსა   მოავლინებს    
ბოროტსა   არ   დაბადებს,
7517   ავსა   წამ  
ერთ   შეამოკლებს ,   კარგსა   ხან
გრძლად   გააკვლადებ ს,
  7391   ავსა   წამ - ერთ   შეამოკლებს ,   კარგსა   ხან - გრძლად   გააკვლადებ ს,
7518   თავსა   მისსა   უკეთესსა   უზადო
ჰყოფს,   არ   აზადებს.
  7392   თავსა   მისსა   უკეთესსა   უზადო - ჰყოფს,   არ   აზადებს.
7519     7393  
7520   ფრიდონისით  გაემართნე ს იგი ლომნ ი, იგი მზე ნი,   7394   ფრიდონისით  გაემართნე ს იგი ლომნ ი, იგი მზე ნი,
7521   თანა მიჰყა ვს პირი მზ ისა, ქალი  მჭვრეტთა ა მაზრზენი, LF   7395   თანა მიჰყა ვს პირი მზ ისა, ქალი  მჭვრეტთა ა მაზრზენი, LF
7522   ჰკიდავს ბრ ოლსა ყორნი ს ბოლო დაწ ყობილი, და ნათხზენი, LF   7396   ჰკიდავს ბრ ოლსა ყორნი ს ბოლო დაწ ყობილი, და ნათხზენი, LF
7523   მუნ   ბა ახშსა   შვენებდეს   სინატიფე-ს ინაზე ი.   7397   მუნ   ბა ახშსა  
შვენებდეს   სინატიფე-ს ინაზე ი.
7524     7398  
7525   იგი მზე უჯ და კუბოსა  და აგრე არ ონინებდეს;   7399   იგი მზე უჯ და კუბოსა  და აგრე არ ონინებდეს;
7526   მინადირობდ ეს,   ნადირსა   მუნ   სისხლსა   და ადინებდეს;   7400   მინადირობდ ეს,   ნადირსა   მუნ   სისხლსა   მი ადინებდეს;
7527   სადაცა დახ ვდის ქვეყა ნა, მჭვრეტ ელთა მოალხ ინებდეს,   7401   სადაცა დახ ვდის ქვეყა ნა, მჭვრეტ ელთა მოალხ ინებდეს,
7528   მოეგებნიან , სძღვნობდ იან, აქებდ ეს, არ აგი ნებდეს.   7402   მოეგებნიან , სძღვნობდ იან, აქებდ ეს, არ აგი ნებდეს.
7529     7403  
7530   მას ჰგვანდ ეს, თუმცა  სამყაროს მ ზე უჯდა შუ ა მთვარეთა ;   7404   მას ჰგვანდ ეს, თუმცა  სამყაროს მ ზე უჯდა შუ ა მთვარეთა ;
7531   იარნეს   დღენი   მრავალნი   ლაღთა,   ბრძნად   მოუბარეთა ,   7405   იარნეს   დღენი   მრავალნი   ლაღთა,   ბრძნად   მოუბარეთა ;
7532   შიგან   მათ   დიდთა   მინდორთა,   ყოვლგნით   კაც
მიუმხვდარე თა ;
  7406   შიგან   მათ   დიდთა   მინდორთა,   ყოვლგნით   კაც - მიუმხვდარე თა ,
7533   სად ყოფილ  იყო ტარიელ , მიხვდეს  მის კლდისა  არეთა.   7407   სად ყოფილი ყო ტარიელ,  მიხვდეს მ ის კლდისა  არეთა.
7534     7408  
7535   ტარიელ ბრძ ანა: „მე მ მართებს დღ ეს თქვენი  მასპინძელო ბა;   7409   ტარიელ ბრძ ანა: „მე მ მართებს დღ ეს თქვენი  მასპინძელო ბა;
7536   მუნ მივალ,  სადა ყოფი ლ ვარ, მჭი რდა სადამდ ის ხელობა;   7410   მუნ მივალ,  სადა ყოფი ლვარ, მჭირ და სადამდი ს ხელობა; LF
7537   მუნ გვიმას პინძლოს ას მათმან, მა ს უც ხორცი სა ხმელობა ,   7411   მუნ გვიმას პინძლოს ას მათმან, მა ს უც ხორცი სა ხმელობა ,
7538   მე   რომე   გიძღვნი   ტურფათა,   აქოთ   ლარისა   ჭრელობა .
  7412   მე   რომე   გიძღვნი   ტურფათა,   აქოთ   ლარისა   ჭრელობა
.
7539     7413  
7540   მივიდეს, შ იგან გარდა ხდეს ქვაბს ა მას დიდთ ა კლდეთასა .   7414   მივიდეს, შ იგან გარდა ხდეს ქვაბს ა მას დიდთ ა კლდეთასა .
7541   ასმათს   უც   ხორცი   ირმისა,   იქ
  მასპინძლობ ა-კვეთასა.
  7415   ასმათს   უც   ხორცი   ირმისა,   იქ   მასპინძლობ ა-კვეთასა.
7542   ამხანაგობდ ეს,   ლაღობდეს  
წასლვასა   მათ   საქმეთასა ,
  7416   ამხანაგობდ ეს,   ლაღობდეს ,   წასლვასა   მათ   საქმეთასა ;
7543   ღმერთსა მა დლობდეს შე ცვლასა ლხი ნად ჭირისა  დღეთასა. LF   7417   ღმერთსა მა დლობდეს შე ცვლასა ლხი ნად ჭირისა  დღეთასა. LF
7544     7418  
7545   მოიარეს ქვ აბოვანი, თ ამაშობდეს  მხიარულნი,   7419   მოიარეს ქვ აბოვანი, თ ამაშობდეს  მხიარულნი,
7546   პოვნეს იგი  საჭურჭლენ ი, ტარიასგ ან დაბეჭდუ ლნი,   7420   პოვნეს იგი  საჭურჭლენ ი, ტარიასგ ან დაბეჭდუ ლნი,
7547   ვერცა ვისგ ან დანათვა ლნი, ვერცა  ვისგან შე გებულნი;   7421   ვერცა ვისგ ან დანათვა ლნი, ვერცა  ვისგან შე გებულნი;
7548   არ   იტყვიან,   არა   გვაქვსო,   იგ   ამისთვის   გულ
ნაკლულნი.
  7422   არ   იტყვიან,   არა   გვაქვსო,   იგ   ამისთვის   გულ - ნაკლულნი.
7549     7423  
7550   უბოძა   ტურფა   მრავალ
  მათ - მათი   შესადარები ,
  7424   უბოძა   ტურფა   მრავალ   მათ  
მათი   შესადარები .
7551   კვლა ფრიდო ნისნი აავს ნა, სპა ჰყ ვა თუ სპას ალარები.   7425   კვლა ფრიდო ნისნი აავს ნა, სპა ჰყ ვა თუ სპას ალარები.
7552   აივსო   კაცი   ყველაი ,   მაშინ   მათ   თანა   ნარები,   7426   აივსო   კაცი   ყველაი  
მაშინ   მათ   თანა   ნარები,
7553   მაგრა   ძეს   რომე   საჭურჭლე,   ჰგვანდა     კაც
დაუკარები.
  7427   მაგრა   ძეს   რომე   საჭურჭლე,   ჰგვანდა  
კაც - დაუკარები.
7554     7428  
7555   ფრიდონს   უთხრა:   „ვალი   ენი   ჩემგან   ძნელად   გარდიხდები ს,   7429   ფრიდონს   უთხრა:   „ვალი   თქვ ენი   ჩემგან   ძნელად   გარდიხდები ს,
7556   მაგრა   თქმულა:   « კარგის   მქმნელი   კაცი   ბოლოდ   არ   წახდების » ;   7430   მაგრა   თქმულა:   კარგის   მქმნელი   კაცი   ბოლოდ   არ   წახდების ;
7557   აწ საჭურჭლ ე რაზომიცა  აქა ძეს დ ა ან იდები ს,   7431   აწ საჭურჭლ ე რაზომიცა  აქა ძეს დ ა ან იდები ს,
7558   შენი   იყოს   ყველაკაი,   შენ   წაიღე,   ვითა   გხვდების .
  7432   შენი   იყოს   ყველაკაი,   შენ   წაიღე,   ვითა   გხვდების
.
7559     7433  
7560   ფრიდონ   მდაბლად   თაყვანის ცა,   ჰკადრა   მადლი   მეტის
მეტი:
  7434   ფრიდონ   მდაბლად   თაყვანი  
ცა,ჰკადრა   მადლი   მეტის - მეტი:
7561   მე,   მეფეო,   რად   გგონივარ   უჭკუო   და   აგრე   რეტი?   7435   მე,   მეფეო,   რად   გგონივარ   უჭკუო   და   აგრე   რეტი?
7562   მტერი   ყოვლი   ჩალად   გიჩანს,   ვინმცა   იყო   ვითა   კეტი ?   7436   მტერი   ყოვლი   ჩალად   გიჩანს,   ვინმცა   იყო   ვითა   კეტი ,
7563   ჩემი   ლხინი   მუნამდის
ა,   ვირე   ვიყო   შენი   მჭვრეტი!“
  7437   ჩემი   ლხინი   მუნამდის - ა,   ვირე   ვიყო   შენი   მჭვრეტი!“
7564     7438  
7565   ფრიდონ კაც ნი დააბრუნ ნა მოსასხმ ელად აქლემ ისად,   7439   ფრიდონ კაც ნი დააბრუნ ნა მოსასხმ ელად აქლემ ისად,
7566   სახლსა მის სა მისაღებ ლად მის ყვ ელასა საჭუ რჭლისად;   7440   სახლსა მის სა მისაღებ ლად მის ყვ ელასა საჭუ რჭლისად;
7567   აწ მუნითცა  გაემართნე ს არაბეთით  წავლად გზ ისად,   7441   აწ მუნითცა  გაემართნე ს არაბეთით  წავლად გზ ისად,
7568   ავთანდილ-ა   გალეული   შესაყრელად  
მთვარე  
მზისად.
  7442   ავთანდილ-ა   გალეული   შესაყრელად ,   მთვარე ,   მზისად.
7569     7443  
7570   მიხვდეს   არაბთა   საზღვარსა,   რა   ვლეს   მრავალ
  ხანები.
  7444   მიხვდეს   არაბთა   საზღვარსა,   რა   ვლეს   მრავალ   ხანები.
7571   დახვდა   სოფლები,   ციხები  
ხშირ-ხშირა ,   თანის
თანები,
  7445   დახვდა   სოფლები,   ციხები ,   ხშირ-ხშირა  
თანის - თანები,
7572   მუნ შიგან  მყოფსა ემო სა ტანსა ლ ურჯი და მწ ვანები,   7446   მუნ შიგან  მყოფსა ემო სა ტანსა ლ ურჯი და მწ ვანები,
7573   ავთანდილის თვის ყველა ი ცრემლითა  არს ნაბან ები.   7447   ავთანდილის თვის ყველა ი ცრემლითა  არს ნაბან ები.
7574     7448  
7575   ავთანდილ ი ცნეს, გაის მა ხმა მათ გან სიხარუ ლისა;   7449   ტარიელ   კაცი   გაგზავნა   წინაშე   როსტან   მეფესა ;
7576   დაიწყეს ყო ვლგნით ლაშ ქართა ქმნა  მათკენ სი არულისა,        
7577   თაყვანისსც ემდა სიმრა ვლე სპისა  პირმხიარულ ისა;        
7578   ქალი ნახია ნ: „შვენებ ა, – თქვია ნ, – არს მ ზისა სრული სა“.        
7579          
7580   ტარიელ   კაცი   გაგზავნა   წინაშე   როსტან   მეფესა ,        
7581   შესთვალა:  „გკადრებ,  მეფეო, სურ ვილთა სიიე ფესა;   7450   შესთვალა:  „გკადრებ,  მეფეო, სურ ვილთა სიიე ფესა;
7582   მე   მოვალ ,   მეფე   ინდოთა,   დარბაზსა   თქვენსა   სეფესა,   7451   მე   მოვალ  
მეფე   ინდოთა,   დარბაზსა   თქვენსა   სეფესა,
7583   გიჩვენებ   ვარდსა   კოკობსა,   უფრჭვნელსა ,   მოუკრეფესა
.
  7452   გიჩვენებ   ვარდსა   კოკობსა,   უფრჭვნელსა ,   მოუკრეფესა .
7584     7453  
7585  
მაშინ   თქვენ   ჩემი   გეწყინა   ნახვა   მიწისა   შენისა,
  7454   მაშინ   თქვენ   ჩემი   გეწყინა   ნახვა   მიწისა   შენისა,
7586   ცდა შეპყრო ბისა ავი ჰ ქმენ, შემო ტევება ცხე ნისა;   7455   ცდა შეპყრო ბისა ავი ჰ ქმენ, შემო ტევება ცხე ნისა;
7587   მე შენთა ს პათა ვაჩვე ნე ნიშანი  რამე წყენი სა,   7456   მე შენთა ს პათა ვაჩვე ნე ნიშანი  რამე წყენი სა,
7588   დავხოცე   მონა   მრავალი,   მსახური   სრისა   თქვენისა
.
  7457   დავხოცე   მონა   მრავალი,   მსახური   სრისა   თქვენისა .
7589     7458  
7590  
აწ   ამად   მოვალ   წინაშე,   დავყარენ   ჩემნი   გზანია,
  7459   აწ   ამად   მოვალ   წინაშე,   დავყარენ   ჩემნი   გზანია,
7591   შემინდოთ,  რაცა შეგცო დე, ჰქმნნე თ გაწყრომი სა კმანია.   7460   შემინდოთ,  რაცა შეგცო დე, ჰქმნნე თ გაწყრომი სა კმანია.
7592   ძღვენი არა  მაქვს, მმ ოწმობენ ფრ იდონ და მი სნი ყმანია ,   7461   ძღვენი არა  მაქვს, მმ ოწმობენ ფრ იდონ და მი სნი ყმანია ,
7593   ოდენ ძღვნა დ თქვენი ა ვთანდილ მე  თქვენთვის  მომიტანია “.   7462   ოდენ ძღვნა დ თქვენი ა ვთანდილ მე  თქვენთვის  მომიტანია “.
7594     7463  
7595   რა მიუვიდა  მეფესა მა ხარობელი ჟ ამისა,   7464   რა მიუვიდა  მეფესა მა ხარობელი ჟ ამისა,
7596   ვით გაეხარ ნეს, ვერ ი ტყვის ენა  ერთისა წამ ისა;   7465   ვით გაეხარ ნეს, ვერ ი ტყვის ენა  ერთისა წამ ისა;
7597   თინათინს ღ აწვთა ემატ ა ელვა შუქ ისა სამისა ,   7466   თინათინს ღ აწვთა ემატ ა ელვა შუქ ისა სამისა ,
7598   ბროლსა და  ლალსა აშვე ნებს მუნ ჩ რდილი წარბ -წამწამისა .   7467   ბროლსა და  ლალსა აშვე ნებს მუნ ჩ რდილი წარბ -წამწამისა .
7599     7468  
7600   ტაბლაკსა ჰ კრეს და გა ისმა სიცილ ი თქართქარ ებისა.   7469   ტაბლაკსა ჰ კრეს და გა ისმა სიცილ ი თქართქარ ებისა.
7601   ლაშქარნი   რბოდეს   მი   და   მო,   ქმნა   სწადდა   მათკე   რებისა.   7470   ლაშქარნი   რბოდეს   მი   და   მო,   ქმნა   სწადდა   მათკე  
რებისა.
7602   დაიწყეს მო სხმა ცხენი სა, მოღება  უნაგრების ა,   7471   დაიწყეს მო სხმა ცხენი სა, მოღება  უნაგრების ა,
7603   შესხდა   სიმრავლე   მოყმისა   მკლავ
ფიცხელ - გულ
მაგრებისა.
  7472   შესხდა   სიმრავლე   მოყმისა   მკლავ - ფიცხელ ,   გულ - მაგრებისა.
7604     7473  
7605   მეფე შეჯდა , გაეგებნე ს თავადნი  და სრულად  სპანი.   7474   მეფე შეჯდა , გაეგებნე ს თავადნი  და სრულად  სპანი.
7606   ვისცა ესმი ს, მოვიდია ნ მას წინა შე სხვაგნი თ სხვანი. LF   7475   ვისცა ესმი ს, მოვიდია ნ მას წინა შე სხვაგნი თ სხვანი. LF
7607   ყველაკაი ღ მერთსა მად ლობს, გაამ აღლნეს მათ ნი ხმანი, LF   7476   ყველაკაი ღ მერთსა მად ლობს, გაამ აღლნეს მათ ნი ხმანი, LF
7608   თქვეს:   „ბოროტსა   უმყოფოო,   კეთილნია  
შენთვის   მზანი!“
  7477   თქვეს:   „ბოროტსა   უმყოფოო,   კეთილნია ,   შენთვის   მზანი!“
7609     7478  
7610   რა ერთმანე რთი აუჩნდა  მიგებულ-მ ოსაგებავთა ,   7479   რა ერთმანე რთი აუჩნდა  მიგებულ-მ ოსაგებავთა ,
7611   ავთანდილ ე ტყვის ტარი ელს სიტყვა თა დანაზებ ავთა:   7480   ავთანდილ ე ტყვის ტარი ელს სიტყვა თა დანაზებ ავთა:
7612   აგერა   ხედავ   მინდორთა,   მტვერითა   შენაღებავთ ?   7481   აგერა   ხედავ   მინდორთა,   მტვერითა   შენაღებავთ ,
7613  
ამად   მედების  
სახმილი ,   გულსა   ეცხელა,   ებავთა
.
  7482   და ამად   მედების ,   სახმილი  
გულსა   ეცხელა,   ებავთა .
7614     7483  
7615  
ისია   ჩემი   გამზრდელი   და   თქვენდა   მოგებებულა .
  7484   ისია   ჩემი   გამზრდელი   და   თქვენდა   მოგებებულა .
7616   იქი ვერ მი ვალ, მრცხვ ენიან, გულ სა სახმილი  დებულა,   7485   იქი ვერ მი ვალ, მრცხვ ენიან, გულ სა სახმილი  დებულა,
7617   ჩემად   არაკად   სულ
დგმული   კაცი   არ   გაწბილებულ ა,
  7486   ჩემად   არაკად   სულ - დგმული   კაცი   არ   გაწბილებულ ა,
7618   რასაცა მიზ ამთ, თქვენ  იცით, ფრი დონ თქვენდ ავე ხლებულ ა“.   7487   რასაცა მიზ ამთ, თქვენ  იცით, ფრი დონ თქვენდ ავე ხლებულ ა“.
7619     7488  
7620   ტარიელ   უთხრა:   „კარგსა   იქ  
შენ   პატრონისა   კრძალვასა.
  7489   ტარიელ   უთხრა:   „კარგსა   იქ   შენ   პატრონისა   კრძალვასა.
7621   აწ დადეგ,  იქი ნუ მოხ ვალ, იქმცა  უჩემოდ ხა ლვასა.   7490   აწ დადეგ,  იქი ნუ მოხ ვალ, იქმცა  უჩემოდ ხა ლვასა.
7622   მე   მივალ,  
უთხრობ   მეფესა   შენგან   თავისა   მალვასა,
  7491   მე   მივალ,   უთხრობ   მეფესა   შენგან   თავისა   მალვასა,
7623   ვეჭვ, ღმრთ ითა ადრე შ ეგყარო მზე სა მას, ტა ნად ალვასა “.   7492   ვეჭვ, ღმრთ ითა ადრე შ ეგყარო მზე სა მას, ტა ნად ალვასა “.
7624     7493  
7625   მუნ   დადგა   ლომი   ავთანდილ,   დაიდგა   მცირე   კარავი ,   7494   მუნ   დადგა   ლომი   ავთანდილ,   დაიდგა   მცირე   კარავი .
7626   ნესტან-დარ ეჯან მუნვე  დგას, იგი ა მჭვრეტთა  მზარავი, LF   7495   ნესტან-დარ ეჯან მუნვე  დგას, იგი ა მჭვრეტთა  მზარავი, LF
7627   მისთა   წამწამთა   ნიავი   ქრის,   ვი
თა   ქარი   არავი,
  7496   მისთა   წამწამთა   ნიავი   ქრის,   ვი თა   ქარი   არავი,
7628   წავიდა მეფ ე ინდოთა მ ისრული, მი უპარავი.   7497   წავიდა მეფ ე ინდოთა მ ისრული, მი უპარავი.
7629     7498  
7630   ფრიდონ   წაჰყვა ,   განაღამცა   გავლეს   ველი   დიდსა   ხანსა ,   7499   ფრიდონ   წაჰყვა ;   განაღამცა   გავლეს   ველი   დიდსა   ხანსა ;
7631   ცნა   მეფემან,   ტარიელ -ა,   მარტო   მოვა,   მოხრის   ტანსა ,   7500   ცნა   მეფემან,   ტარიელ   მარტო   მოვა,   მოხრის   ტანსა ;
7632   გარდახდა   და   თაყვანი სცა   მას   უკადრსა,   ლომებრ   ჯანსა,   7501   გარდახდა   და   თაყვანი - სცა   მას   უკადრსა,   ლომებრ   ჯანსა,
7633   სდებს   პატივსა   ინდოთ   მეფე ,   მართ   მამისა   შესაგვანსა .   7502   სდებს   პატივსა   ინდოთ   მეფე
,   მართ   მამისა   შესაგვანსა .
7634     7503  
7635   ტარიელცა   თაყვანი სცა,   მივა   კოცნად,   სასალამოდ;   7504   ტარიელცა   თაყვანი - სცა,   მივა   კოცნად,   სასალამოდ;
7636   მეფე ყელსა  აკოცებდა  მართ ბაგის ა დასაამოდ ,   7505   მეფე ყელსა  აკოცებდა  მართ ბაგის ა დასაამოდ ,
7637   გაკვირვები თ ეუბნების , არის მის გან სათამა მოდ:   7506   გაკვირვები თ ეუბნების , არის მის გან სათამა მოდ:
7638   შენ   მზე   ხარო,   შენი   გაყრა   არის   დღისა   შესაღამოდ“ .   7507   შენ   მზე   ხარო,   შენი   გაყრა   არის   დღისა   შესაღამოდ“ .
7639     7508  
7640   გაეკვირვა  მეფე მისსა  თვალადობა -სიტურფესა ,   7509   გაეკვირვა  მეფე მისსა  თვალადობა -სიტურფესა ,
7641   პირსა უჭვრ ეტს გაკვირ ვებით, უქე ბს მკლავთა  სიალფესა;   7510   პირსა უჭვრ ეტს გაკვირ ვებით, უქე ბს მკლავთა  სიალფესა;
7642   კვლა   ფრიდონცა   უსალამა,   თაყვანის ცა   მან   მეფესა,   7511   კვლა   ფრიდონცა   უსალამა,   თაყვანი  
ცა   მან   მეფესა,
7643   მას მეფესა , ავთანდილ ის ნახვისა თვის მოსწრ აფესა.   7512   მას მეფესა , ავთანდილ ის ნახვისა თვის მოსწრ აფესა.
7644     7513  
7645   მეფე ტარია ს ქებასა დ აჰკრთების,  დაეღონები ს.   7514   მეფე ტარია ს ქებასა დ აჰკრთების,  დაეღონები ს.
7646   ტარიელ ეტყ ვის: „მეფე ო, აწ გული  შენ გემონ ების;   7515   ტარიელ ეტყ ვის: „მეფე ო, აწ გული  შენ გემონ ების;
7647   მიკვირს, თ უ ეგრე სიკ ეთე თქვენ  ჩემი რად გ ეგონების! LF   7516   მიკვირს, თ უ ეგრე სიკ ეთე თქვენ  ჩემი რად გ ეგონების! LF
7648   რათგან   ავთანდილ   შენია,   სხვა   რად   ვინ   მოგეწონები ს?
  7517   რათგან   ავთანდილ   შენია,   სხვა   რად   ვინ   მოგეწონები ს?
7649     7518  
7650  
ნუ   გიკვირს   მისი   ვერ
ნახვა   და   დაყოვნება   ხანისა!
  7519   ნუ   გიკვირს   მისი   ვერ - ნახვა   და   დაყოვნება   ხანისა!
7651   მოდი და და ვსხდეთ, მე ფეო, ამოა  კორდი მწვა ნისა,   7520   მოდი და და ვსხდეთ, მე ფეო, ამოა  კორდი მწვა ნისა,
7652   გკადრო   მიზეზი   მისისა   თქვენ  
წინა   ვერ
მოტანისა,
  7521   გკადრო   მიზეზი   მისისა   თქვენ   წინა   ვერ - მოტანისა,
7653   ვიაჯი   რას
მე,   აწ   მმართებს   მოთხოვა   მე   ფარმანისა“ .
  7522   ვიაჯი   რას მე,   აწ   მმართებს   მოთხოვა   მე   ფარმანისა“ .
7654     7523  
7655   დასხდეს მე ფენი, მოად გა გარე სი მრავლე რაზ მისა.   7524   დასხდეს მე ფენი, მოად გა გარე სი მრავლე რაზ მისა.
7656   ტარიელს   პირსა   ციმციმი   ათქს  
უნათლესი   ბაზმისა;
  7525   ტარიელს   პირსა   ციმციმი   ათქს ,   უნათლესი   ბაზმისა;
7657   ჭვრეტა   ახელებს   მჭვრეტელთა  
ყოფა-ქცევი სა   და   ზმისა ;
  7526   ჭვრეტა   ახელებს   მჭვრეტელთა ,   ყოფა-ქცევი სა   და   ზმისა ,
7658   დაუწყო   თხრობა   მეფესა   სიტყვისა  
ბრძნად   ნაკაზმისა:
  7527   დაუწყო   თხრობა   მეფესა   სიტყვისა ,   ბრძნად   ნაკაზმისა:
7659     7528  
7660   მეფეო,   თავი   მემცრობის   მე   მისად   მოსახსენებ ლად,   7529   მეფეო,   თავი   მემცრობის   მე   მისად   მოსახსენებ ლად,
7661   მაგრა   მოს ული   თქვენ  
წინა   ვარ   შემომხვეწლ ად ,   მქენებლად ;
  7530   მაგრა   მოს
ული   თქვენ   წინა   ვარ   შემომხვეწლ ად  
მქენებლად .
7662   თვით იგი ი აჯს, რომელ ი ჩანს მზე ებრ შუქთა  მფენებლად,   7531   თვით იგი ი აჯს, რომელ ი ჩანს მზე ებრ შუქთა  მფენებლად,
7663   ვინ   არის   ჩემად   სინათლედ   და   ჩემად   გამათენებლ ად
.
  7532   ვინ   არის   ჩემად   სინათლედ   და   ჩემად   გამათენებლ ად .
7664     7533  
7665  
აწ   ამას   გკადრებთ   ორნივე   ხვეწნით   და   შემუდარები :
  7534   აწ   ამას   გკადრებთ   ორნივე   ხვეწნით   და   შემუდარები ,
7666   ავთანდილ დ ამდვა წამა ლი მისგან  თავისა დარ ებით,   7535   ავთანდილ დ ამდვა წამა ლი მისგან  თავისა დარ ებით,
7667   დაჰვიწყდეს ,   რომე   პატიჟნი   სჭირდეს   ჩვენთავე   დარებით ;   7536   დაჰვიწყდეს ,   რომე   პატიჟნი   სჭირდეს   ჩვენთავე   დარებით ,
7668   არ   გაწყენ,   გრძელი   ამბავი   არს   ჩვენგან   მიუმხვდარე ბით
.
  7537   არ   გაწყენ,   გრძელი   ამბავი   არს   ჩვენგან   მიუმხვდარე ბით .
7669     7538  
7670  
თქვენთა   უყვარს   ერთმანერთი ,   ქალი   მას   და   იგი   ქალსა,
  7539   თქვენთა   უყვარს   ერთმანერთი ,   ქალი   მას   და   იგი   ქალსა,
7671   მით   ვიგონებ   საბრალოსა,   მტირალსა   და   ფერ
ნამკრთალსა ;
  7540   მით   ვიგონებ   საბრალოსა,   მტირალსა   და   ფერ - ნამკრთალსა ;
7672   მუხლ
მოყრილი   გეაჯები,   ნუღარ   აწვევ   იმათ   ალსა,
  7541   მუხლ - მოყრილი   გეაჯები,   ნუღარ   აწვევ   იმათ   ალსა,
7673   რომე   მისცეთ   ქალი   თქვენი   მკლავ
მაგარსა,   გულ
ფიქალსა
.
  7542   რომე   მისცეთ   ქალი   თქვენი   მკლავ - მაგარსა,   გულ - ფიქალსა .
7674     7543  
7675  
ამის   მეტსა   არას   გკადრებ,   არ   მოკლესა,   არცა   გრძელსა“.
  7544   ამის   მეტსა   არას   გკადრებ,   არ   მოკლესა,   არცა   გრძელსა“.
7676   ამოიღო   ხელ
მანდილი,   მოინასკვა   იგი   ყელსა,
  7545   ამოიღო   ხელ - მანდილი,   მოინასკვა   იგი   ყელსა,
7677   ადგა,   მუხლნი   დაუყარნა,   ეაჯების   ვითა   მზრდელსა .   7546   ადგა,   მუხლნი   დაუყარნა,   ეაჯების   ვითა   მზრდელსა ,
7678   გაუკვირდა   ყოვლსა   კაცსა,   მის   ამბ ისა   მომსმენელს ა.   7547   გაუკვირდა   ყოვლსა   კაცსა,   მის   ამბ
ისა   მომსმენელს ა.
7679     7548  
7680   რა   ტარიელ   მუხლ
მოყრილი   ნახა,   მეფე   შეუზარდა,
  7549   რა   ტარიელ   მუხლ - მოყრილი   ნახა,   მეფე   შეუზარდა,
7681   შორს   უკუდგა,   თაყვანის
სცა,   ქვე   მიწამდის   დაუვარდა ,
  7550   შორს   უკუდგა,   თაყვანის - სცა,   ქვე   მიწამდის   დაუვარდა .
7682   მოახსენა:  „ხელმწიფეო , ლხინი ყო ვლი გამიქა რდა,   7551   მოახსენა:  „ხელმწიფეო , ლხინი ყო ვლი გამიქა რდა,
7683   თქვენმან   აგრე   სიმდაბლემა   ნახვა   თქვენი   ჩამადარდა
.
  7552   თქვენმან   აგრე   სიმდაბლემა   ნახვა   თქვენი   ჩამადარდა .
7684     7553  
7685  
ვით   ეგების,   რაცა   გწადდეს,   რომე   კაცი   არ   მოგთმინდეს ,
  7554   ვით   ეგების,   რაცა   გწადდეს,   რომე   კაცი   არ   მოგთმინდეს ,
7686   ანუ მშურდე ს ქალი ჩემ ი, საკლავა დ და ტყვედ ცა გინდეს;   7555   ანუ მშურდე ს ქალი ჩემ ი, საკლავა დ და ტყვედ ცა გინდეს;
7687   გებრძანამც ა სახლით თ ქვენით, ცრ ემლი არცა  მაშინ მდინ დეს;   7556   გებრძანამც ა სახლით თ ქვენით, ცრ ემლი არცა  მაშინ მდინ დეს;
7688   სხვა მისებ რი ვერა პო ვოს, ცათამ დისცა გა-ც ა-ფრინდეს!   7557   სხვა მისებ რი ვერა პო ვოს, ცათამ დისცა გა-ც ა-ფრინდეს!
7689     7558  
7690  
მე   სიძესა   ავთანდილის   უკეთესსა  
პოვებ   ვერა;
  7559   მე   სიძესა   ავთანდილის   უკეთესსა   პოვებ   ვერა;
7691   თვით მეფობ ა ქალსა ჩე მსა მივეც,  აქვს და მ ას ეფერა; LF   7560   თვით მეფობ ა ქალსა ჩე მსა მივეც,  აქვს და მ ას ეფერა; LF
7692   ვარდი ახლა დ იფურჭვნე ბის, მე ყვ ავილი დამე ბერა,   7561   ვარდი ახლა დ იფურჭვნე ბის, მე ყვ ავილი დამე ბერა,
7693   რადმცა   ვჰკადრე   შეცილება,   რასცა   ოდენ   იგი   ჯერ
ა!
  7562   რადმცა   ვჰკადრე   შეცილება,   რასცა   ოდენ   იგი   ჯერ - ა!
7694     7563  
7695  
თუ   შეგერთო   ერთი   მონა,   თქვენთვის   არცა   მაშინ   მშურდა.
  7564   თუ   შეგერთო   ერთი   მონა,   თქვენთვის   არცა   მაშინ   მშურდა.
7696   ვინმცა   გკადრა   შეცილება,   უშმაგომცა   ვი   მოგმდურდა!   7565   ვინმცა   გკადრა   შეცილება,   უშმაგომცა   ვი   მოგმდურდა!
7697   თუ ავთანდი ლ არ მიყვა რდა, ასრე  მისთვის რა დ მომსურდა ?   7566   თუ ავთანდი ლ არ მიყვა რდა, ასრე  მისთვის რა დ მომსურდა ?
7698   დია  
ღმერთო,   წინაშე   ვარ,   ესე   ჩემგან   დადასტურდა “.
  7567   დია ,   ღმერთო,წინ აშე   ვარ,   ესე   ჩემგან   დადასტურდა “.
7699     7568  
7700   რა ტარიელ  მეფისაგან  ესე სიტყვა  მოისმინა,   7569   რა ტარიელ  მეფისაგან  ესე სიტყვა  მოისმინა,
7701   დადრკა,   მდაბლად   ეთაყვანა,   პირსა   ზედა  
დაეფინა.
  7570   დადრკა,   მდაბლად   ეთაყვანა,   პირსა   ზედა   დაეფინა.
7702   კვლა   მეფემან   თაყვანი სცა,   წამო-რე-ვლ ო,   წადგა   წინა,   7571   კვლა   მეფემან   თაყვანი - სცა,   წამო-რე-ვლ ო,   წადგა   წინა,
7703   ერთმანერთი  მოიმადლეს , მართ ერთ საცა არ ეწ ყინა.   7572   ერთმანერთი  მოიმადლეს , მართ ერთ საცა არ ეწ ყინა.
7704     7573  
7705   ფრიდონ შეჯ და, ავთანდ ილის მახარ ობლად გაექ ანა,   7574   ფრიდონ შეჯ და, ავთანდ ილის მახარ ობლად გაექ ანა,
7706   ესდენ   დიდი   სიხარული   გაეხარნეს   მასცა   განა !   7575   ესდენ   დიდი   სიხარული   გაეხარნეს   მასცა   განა ,
7707   წავიდა და  წამოუძღვა,  მოიყვანა,  მოჰყვა თა ნა,   7576   წავიდა და  წამოუძღვა,  მოიყვანა,  მოჰყვა თა ნა,
7708   მაგრა ირცხ ვის მეფისა გან, შუქი  ბნელად მოე ვანა.   7577   მაგრა ირცხ ვის მეფისა გან, შუქი  ბნელად მოე ვანა.
7709     7578  
7710   მეფე   ადგა,   მოეგება ,   ყმა   გარდახდა,   რა   მივიდა;   7579   მეფე   ადგა,   მოეგება ;   ყმა   გარდახდა,   რა   მივიდა;
7711   ხელთა   ჰქონდა   ხელ
მანდილი,   პირსა   მითა   იფარვიდა.
  7580   ხელთა   ჰქონდა   ხელ - მანდილი,   პირსა   მითა   იფარვიდა.
7712   მზე   ღრუბელსა   მოჰფარვოდა ,   ქუშდებოდა,   ვარდ   ზრვიდა ,   7581   მზე   ღრუბელსა   მოჰფარვოდა ,   ქუშდებოდა,   ვარდ   ზრვიდა .
7713   მაგრა   მისსა   შვენებასა   რამცა   ვითა   დაჰფარვიდა ? !
  7582   მაგრა   მისსა   შვენებასა   რამცა   ვითა   დაჰფარვიდა
! ?
7714     7583  
7715   მეფე   კოცნასა   ლამო და,   აღარა   ცრემლნი   სდენიან;   7584   მეფე   კოცნასა   ლამო
და,   აღარა   ცრემლნი   სდენიან;
7716   ავთანდილ ფ ერხთა ეხვე ვის, შუქნი  ქვე დაუფე ნიან;   7585   ავთანდილ ფ ერხთა ეხვე ვის, შუქნი  ქვე დაუფე ნიან;
7717   უბრძანა:   „ადეგ,   ნუ   ირცხვი,   შენ   ზნენი   გამოგჩენია ;   7586   უბრძანა:   „ადეგ,   ნუ   ირცხვი,   შენ   ზნენი   გამოგჩენია ,
7718   რათგან მერ ჩიო, ნუ მე რცხვი, გაე , რასაღა გ რცხვენიან!   7587   რათგან მერ ჩიო, ნუ მე რცხვი, გაე , რასაღა გ რცხვენიან!
7719     7588  
7720   მოეხვია,   გარდუკოცნა   მა   პირისა   არე
მარე:
  7589   მოეხვია,   გარდუკოცნა   მა   პირისა   არე - მარე   :
7721   დამივსეო   ცეცხლი   ცხელი,   მაგრა   წყალი   არ   ემარე ,   7590   დამივსეო   ცეცხლი   ცხელი,   მაგრა   წყალი   არ   ემარე ;
7722   ვინ   გიშერი   დააჯოგა   რბ- წამწ
მი სა,   არემა-რე .
  7591   ვინ   გიშერი   დააჯოგა    
წამწ მი  
არემა-რე ,
7723   გვალე,   შეგყრი,   ლომო,   მზესა,   თავი   მისკე   არე ,   მარე !
  7592   გვალე,   შეგყრი,   ლომო,   მზესა,   თავი   მისკე  
არე  
მარე
.
7724     7593  
7725   მეფე ყელსა  ეხვეოდა მ ას ლომსა დ ა ვითა გმი რსა,   7594   მეფე ყელსა  ეხვეოდა მ ას ლომსა დ ა ვითა გმი რსა,
7726   ახლოს უზის , ეუბნების , აკოცებს  და უჭვრეტს  პირსა;   7595   ახლოს უზის , ეუბნების , აკოცებს  და უჭვრეტს  პირსა;
7727   იგი   მზე   და   ხელმწიფობა   ასრე   მიხვდა,   ვითა   ღირს
.
  7596   იგი   მზე   და   ხელმწიფობა   ასრე   მიხვდა,   ვითა   ღირს - ,
7728   მაშინ ლხინ ი ამო არის , რა გარდი ხდის კაცი  ჭირსა.   7597   მაშინ ლხინ ი ამო არის , რა გარდი ხდის კაცი  ჭირსა.
7729     7598  
7730   ყმა   მეფესა   მოახსენებს :   „მიკვირს,   სხვასა   რად   რას   ჰბრძანებ !   7599   ყმა   მეფესა   მოახსენებს :   „მიკვირს,   სხვასა   რად   რას   ჰბრძანებ ,
7731   რად   არ   გინდა   ნახვა   მზისა,   ანუ   რად
ღა   აგვიანებ?
  7600   რად   არ   გინდა   ნახვა   მზისა,   ანუ   რად - ღა   აგვიანებ?
7732   მიეგებვი მ ხიარული, ს ახლსა თქვე ნსა მოიყვა ნებ,   7601   მიეგებვი მ ხიარული, ს ახლსა თქვე ნსა მოიყვა ნებ,
7733   შემოიმოს შ უქთა მისთა , ნათლად გ არე მოივან ებ“.   7602   შემოიმოს შ უქთა მისთა , ნათლად გ არე მოივან ებ“.
7734     7603  
7735   ტარიელსცა  მოახსენა;  შესხდეს, ქ ალსა მიეგე ბნეს,   7604   ტარიელსცა  მოახსენა;  შესხდეს, ქ ალსა მიეგე ბნეს,
7736   მათ სამთავ ე გოლიათთა  მზისა ფერ ად ღაწვნი  ღებნეს,   7605   მათ სამთავ ე გოლიათთა  მზისა ფერ ად ღაწვნი  ღებნეს,
7737   მიხვდეს მა თსა საწადე ლსა, იგი პ ოვეს, რაცა  ძებნეს,   7606   მიხვდეს მა თსა საწადე ლსა, იგი პ ოვეს, რაცა  ძებნეს,
7738   ხელი   ხადეს   ხრმალთა   მათთა,   არა   ცუდად   წელთა   ებნეს.   7607   ხელი  
ხადეს   ხრმალთა   მათთა,   არა   ცუდად   წელთა   ებნეს.
7739     7608  
7740   მეფემან ქა ლს უსალამა , მან შორი თ გარდახდო მილმან.   7609   მეფემან ქა ლს უსალამა , მან შორი თ გარდახდო მილმან.
7741   დაუყვნა თვ ალნი ელვამ ან, მისთა  ღაწვთაგან  კრთომილმან ;   7610   დაუყვნა თვ ალნი ელვამ ან, მისთა  ღაწვთაგან  კრთომილმან ;
7742   გამოეგება,  აკოცა კუბ ოსა შიგან  ჯდომილმან,   7611   გამოეგება,  აკოცა კუბ ოსა შიგან  ჯდომილმან,
7743   დაუწყო   ქება   მეფემან,   თვით   ვერას   ვერ
მიხვდომილმ ან.
  7612   დაუწყო   ქება   მეფემან,   თვით   ვერას   ვერ - მიხვდომილმ ან.
7744     7613  
7745   ეტყვის ,   „მზეო,   ვითა   გაქო,   ნათელო   და   დარიანო !   7614   ეტყვის :   „მზეო,   ვითა   გაქო,   ნათელო   და   დარიანო ,
7746   შენთვის ხე ლნი გონება ნი არა ცუდ ად არიანო,   7615   შენთვის ხე ლნი გონება ნი არა ცუდ ად არიანო,
7747   მზიანო   და   მთვარიანო,   ეტლად   რაო   და   რიანო !   7616   მზიანო   და   მთვარიანო,   ეტლად   რაო   და   რიანო ,
7748   თქვენ   საჭვრეტლად   აღარ   მინდით,   არ   ვარდნო   და   არ   იანო !
  7617   თქვენ   საჭვრეტლად   აღარ   მინდით,   არ   ვარდნო   და   არ   იანო
.
7749     7618  
7750   გაჰკვირდეს  ყოვლნი მხ ედველნი მი სთა ელვათა  ფენასა;   7619   გაჰკვირდეს  ყოვლნი მხ ედველნი მი სთა ელვათა  ფენასა;
7751   ვით მზემან , დაყვნა მ ჭვრეტელთა  თვალნი ნათ ლისა ჩენას ა;   7620   ვით მზემან , დაყვნა მ ჭვრეტელთა  თვალნი ნათ ლისა ჩენას ა;
7752   მისგან   დამწვარნი   მისცნიან   გულნი   ჭვრეტითა   ლხენასა ,   7621   მისგან   დამწვარნი   მისცნიან   გულნი   ჭვრეტითა   ლხენასა .
7753   სითცა   გამოჩნდის,   იქმოდეს   ჯარნი   მუნითკენ   რბენასა .   7622   სითცა   გამოჩნდის,   იქმოდეს   ჯარნი   მუნითკენ   რბენასა ,
7754     7623  
7755   შინა წავიდ ეს ყოველნი , შესხდეს  თავისა დარ ებად,   7624   შინა წავიდ ეს ყოველნი , შესხდეს  თავისა დარ ებად,
7756   ჰქონდეს შვ იდნივე მნა თობნი მის  მზისა დასა დარებად,   7625   ჰქონდეს შვ იდნივე მნა თობნი მის  მზისა დასა დარებად,
7757   არ მიიხვდო მის სიტურფ ე, არს მათ გან მიუმხვ დარებად,   7626   არ მიიხვდო მის სიტურფ ე, არს მათ გან მიუმხვ დარებად,
7758   ადრე   მივიდეს   მეფისა   სახლად   სა
ყოფად,   არებად.
  7627   ადრე   მივიდეს   მეფისა   სახლად   სა ყოფად,   არებად.
7759     7628  
7760   შევიდეს,   ნახეს   თინათინ ,   მჭვრეტთა   მიმცემი   ჭირისა ,   7629   შევიდეს,   ნახეს   თინათინ  
მჭვრეტთა   მიმცემი   ჭირისა ;
7761   სკიპტროსან -გვირგვინო სანსა   შვენო   ცმა   პორფირისა;   7630   სკიპტროსან -გვირგვინო სანსა   შვენო   ცმა   პორფირისა;
7762   სრულთა   პირსა   შეადგა   ელვა   მისისა   პირისა ;   7631   სრულთა   პირსა   შეადგა   ელვა   მისისა   პირისა ,
7763   შევიდა მეფ ე ინდოთა,  იგი მზე, მ სგავსი გმი რისა.   7632   შევიდა მეფ ე ინდოთა,  იგი მზე, მ სგავსი გმი რისა.
7764     7633  
7765   ტარიელ   და   ცოლმან   მისმან   ქალსა   მდაბლ  
უსალამეს,
  7634   ტარიელ   და   ცოლმან   მისმან   ქალსა   მდაბლ
  უსალამეს,
7766   მოეგებნეს,  აკოცეს და  საუბარი დ ააამეს,   7635   მოეგებნეს,  აკოცეს და  საუბარი დ ააამეს,
7767   იგი სახლი  გაანათლეს,  არ ნათელი  შეაღამეს,   7636   იგი სახლი  გაანათლეს,  არ ნათელი  შეაღამეს,
7768   ბროლ-ბალახ ში გააღაწვ ეს და გიშე რი აწამწამ ეს.   7637   ბროლ-ბალახ ში გააღაწვ ეს და გიშე რი აწამწამ ეს.
7769     7638  
7770   თინათინ   ზედააწვივნ   ტახტსა   მეფეთა   ზეთასა ,   7639   თინათინ   ზედა   აწვივნა   ტახტსა   მეფეთა   ზეთასა ;
7771   ტარიელ უთხ რა: „შენ დ აჯე, სწადი ან ბრჭესა  ბრჭეთასა, LF   7640   ტარიელ უთხ რა: „შენ დ აჯე, სწადი ან ბრჭესა  ბრჭეთასა, LF
7772   დღეს ტახტი  შენი შენ  გმართებს მ ეტად ყოველ თა დღეთასა ,   7641   დღეს ტახტი  შენი შენ  გმართებს მ ეტად ყოველ თა დღეთასა ,
7773   მე ლომი ლო მთა დაგისვ ა გვერდსა  შენ, მზესა  მზეთასა“.   7642   მე ლომი ლო მთა დაგისვ ა გვერდსა  შენ, მზესა  მზეთასა“.
7774     7643  
7775   ორთავე   ხელი   მოჰკიდეს   და   დასვეს   ტახტსა   თავისსა ,   7644   ორთავე   ხელი   მოჰკიდეს   და   დასვეს   ტახტსა   თავისსა ;
7776   გვერდსა და უსვეს ავთა ნდილ, სურვ ილსა მოეკლ ა ვისსა;   7645   გვერდსა და უსვეს ავთა ნდილ, სურვ ილსა მოეკლ ა ვისსა;
7777   უნახავსა დ ა ნახულსა  სჯობს ყოვლ სა სანახავ ისსა,   7646   უნახავსა დ ა ნახულსა  სჯობს ყოვლ სა სანახავ ისსა,
7778   ნუ   ეჭვ   მიჯნურთა   მათებრთა  
ნუცა   თუ   რამინს   და   ვისსა.
  7647   ნუ   ეჭვ   მიჯნურთა   მათებრთა ,   ნუცა   თუ   რამინს   და   ვისსა.
7779     7648  
7780   ქალსა   შესწბა,   გაუკვირდა   ავთანდილის   გვერდსა   ჯდომა ,   7649   ქალსა   შესწბა,   გაუკვირდა   ავთანდილის   გვერდსა   ჯდომა .
7781   ფერი   ჰკრთა   და   გაუფიცხა   შე-   და   გამო-   გულმან   კრთომა .   7650   ფერი   ჰკრთა   და   გაუფიცხა   შე-   და   გამო-   გულმან   კრთომა ;
7782   მეფე ეტყვი ს: „შვილო,  ჩემგან გა ქვს სირცხვ ილი თუ რა  ზომა,   7651   მეფე ეტყვი ს: „შვილო,  ჩემგან გა ქვს სირცხვ ილი თუ რა  ზომა,
7783   ბრძენთა   უთქვამს   სიყვარული,   ბოლოდ   მისი   არ
წახდომა.
  7652   ბრძენთა   უთქვამს   სიყვარული,   ბოლოდ   მისი   არ - წახდომა.
7784     7653  
7785  
აწ,   შვილო,   ღმერთმან   თქვენ   მოგცეს   ათას   წელ   დღეთა   გრძელობა,
  7654   აწ,   შვილო,   ღმერთმან   თქვენ   მოგცეს   ათას   წელ   დღეთა   გრძელობა,
7786   სვე
სვიანობა,   დიდობა,   კვლა   ჭირთა   გარდუხდელო ბა !
  7655   სვე - სვიანობა,   დიდობა,   კვლა   ჭირთა   გარდუხდელო ბა ,
7787   ცამცა   ნუ   შეგცვლის,   მოგხვდების   თვით   მისებრ   შეუცვლელობ !   7656   ცამცა   ნუ   შეგცვლის,   მოგხვდების   თვით   მისებრ   შეუცვლელობ ,
7788   თქვენით   ხელითა   მეღი
ოს   მიწათა   შემომყრელო ბა!“
  7657   თქვენით   ხელითა   მეღი
ოს   მიწათა   შემომყრელო ბა!“
7789     7658  
7790   მართ მეფემ ან სპათა ბ რძანა ავთა ნდილის თაყ ვანება:   7659   მართ მეფემ ან სპათა ბ რძანა ავთა ნდილის თაყ ვანება:
7791   ესეაო   მეფე   თქვენი,   ასრე   იქმნა   ღმრთისა   ნება,   7660   ესეაო   მეფე   თქვენი,   ასრე   იქმნა   ღმრთისა   ნება,
7792   დღეს   ამას   აქვს   ტახტი   ჩემი,   მე     სიბერე  
ვითა   სნება,
  7661   დღეს   ამას   აქვს   ტახტი   ჩემი,   მე     სიბერე ,   ვითა   სნება,
7793   ჩემად სწორ ად მსახურე ბდით, დაიჭ ირეთ ჩემი  მცნება!“   7662   ჩემად სწორ ად მსახურე ბდით, დაიჭ ირეთ ჩემი  მცნება!“
7794     7663  
7795   ლაშქარნი   და   დიდებულნი   დადრკეს,   მდაბლად   ეთაყვანნეს ,   7664   ლაშქარნი   და   დიდებულნი   დადრკეს,   მდაბლად   ეთაყვანნეს ;
7796   მოახსენეს:   „მიწად   ვექმნ ეთ,   ვინცა   მიწად   მიგვიყვანნ ეს,   7665   მოახსენეს:   „მიწად   ვექმნ
ეთ,   ვინცა   მიწად   მიგვიყვანნ ეს,
7797   მორჩილ
ქმნილნი   დაგვადიდნე ს,   ურჩნი   მკვდართა   დაგვაგვანნ ეს,
  7666   მორჩილ - ქმნილნი   დაგვადიდნე ს,   ურჩნი   მკვდართა   დაგვაგვანნ ეს,
7798   მტერთა   მკლავნი   შეაძუნტნეს ,   გულნი   ჩვენნი   აგულვანნეს .
  7667   მტერთა   მკლავნი   შეაძუნტნეს ,   გულნი   ჩვენნი   აგულვანნეს
.
7799     7668  
7800   ტარიელცა   უთხრა   ქებით   იმედისა   თავს  
ება;
  7669   ტარიელცა   უთხრა   ქებით   იმედისა   ად იდ ება;
7801   ქალსა ეტყვ ის: „შემიყ რიხართ, აღ არა გწვავს  ცეცხლთა დ ება,   7670   ქალსა ეტყვ ის: „შემიყ რიხართ, აღ არა გწვავს  ცეცხლთა დ ება,
7802   ქმარი   შენი   ძმაა   ჩემი,   მწ დს   გრევე  
თქვენი   დება ,
  7671   ქმარი   შენი   ძმაა   ჩემი,  
გრევე   მწადს   თქვენი   დება .
7803   ორგულთა   და   შემცილეთა   თქვენთა   მე   ვქმნა   გაფლიდება .
  7672   ორგულთა   და   შემცილეთა   თქვენთა   მე   ვქმნა   გაფლიდება
.
7804   ქორწილი ავ თანდილისა  და თინათინ ისა არაბთა  მეფისაგან   7673   ქორწილი ავ თანდილისა  და თინათინ ისა არაბთა  მეფისაგან
7805          
7806   მას დღე ავ თანდილ პატ რონად ზის  და ხელმწიფ ე ზენია,   7674   მას დღე ავ თანდილ პატ რონად ზის  და ხელმწიფ ე ზენია,
7807   მას თანა მ ჯდომსა ტარ იელს შვენი ან სინაზენ ია;   7675   მასთანა მჯ დომსა ტარი ელს შვენია ნ სინაზენი ა;
7808   ნესტანჯარ   ახლავს   თინათინს,  
მჭვრეტელთა   ამაზრზენია ,
  7676   ნესტანჯარ   ახლავს   თინათინს,   ვინ   მჭვრეტელთა   ამაზრზენია ,
7809   ჰგავს,   თუ   ცა   მოდრკა   ქვეყანად,   შეყრილან   ოთხნი   მზენია.
  7677   ჰგავს,   თუ   ცა   მოდრკა   ქვეყანად,   შეყრილან   ოთხნი   მზენია.
7810     7678  
7811   დაიწყეს მო რთმა პურის ა ლაშქართა  მის მესავ სისა,   7679   დაიწყეს მო რთმა პურის ა ლაშქართა  მის მესავ სისა,
7812   ზროხა და ც ხვარი დაკლ ული არს უმ რავლესი მხ ავსისა,   7680   ზროხა და ც ხვარი დაკლ ული არს უმ რავლესი მხ ავსისა,
7813   შეიქმნა   ძღვნობა   ძღვენისა,   მათისა   შესამსგავს ისა ;   7681   შეიქმნა   ძღვნობა   ძღვენისა,   მათისა   შესამსგავს ისა ,
7814   მათ   ყოვლთა   შუქი   ანათობს   პირისა  
მზისა   მსგავსისა.
  7682   მათ   ყოვლთა   შუქი   ანათობს   პირისა ,   მზისა   მსგავსისა.
7815     7683  
7816   იაგუნდისა  ჯამები იყვ ის, ლალისა  ჭიქები,   7684   იაგუნდისა  ჯამები იყვ ის, ლალისა  ჭიქები,
7817   კვლა უცხოფ ერთა ჭურჭე ლთა სხდის  უცხო-უცხო  სიქები.   7685   კვლა უცხო  ფერთა ჭურჭ ელთა სხდის  უცხო-უცხო  სიქები.
7818   მის ქორწილ ისა მაქები  კაცი ბრძე ნთაგან იქე ბი,   7686   მის ქორწილ ისა მაქები  კაცი ბრძე ნთაგან იქე ბი,
7819   მჭვრეტელო,  გულსა ეტყ ოდი: „ნუ ა ეხსნები, ი ქ ები!“   7687   მჭვრეტელო,  გულსა ეტყ ოდი: „ნუ ა ეხსნები, ი ქ ები!“
7820     7688  
7821   მუტრიბნი   მოდგეს ,   ყოველგნით  
ისმოდის   ხმა   წინწილისა;
  7689   მუტრიბნი   მოდგეს  
ყოველგნით ,   ისმოდის   ხმა   წინწილისა;
7822   შეყრით ძეს  გორი ოქრო სა და ბალა ხშისა თლილ ისა;   7690   შეყრით ძეს  გორი ოქრო სა და ბალა ხშისა თლილ ისა;
7823   მსმელთათვი   წყარო   ღვინისა  
ასგან   დის,   მსგავსი   მილისა,
  7691   მსმელთათვი   წყარო   ღვინისა ,   ასგან   დის,   მსგავსი   მილისა,
7824   ბინდით ცის კრამდის სმ ა იყო, გარ დახდა ჟამი  დილისა.   7692   ბინდით ცის კრამდის სმ ა იყო, გარ დახდა ჟამი  დილისა.
7825     7693  
7826   არა დარჩა  უსაბოძვრო  არ კოჭლი დ ა არ საპყა რი;   7694   არა დარჩა  უსაბოძვრო  არ კოჭლი დ ა არ საპყა რი;
7827   მოდიოდა მა რგალიტი მო ფანტული, მ ონაყარი;   7695   მოდიოდა მა რგალიტი მო ფანტული, მ ონაყარი;
7828   გაბედითდა   წასაღებ
ად   ატლასი   და   ოქრო   მყარი ,
  7696   გაბედითდა   წასაღებ ად   ატლასი   და   ოქრო   მყარი ;
7829   სამ დღე იყ ო ინდოთ მე ფე ავთანდი ლის ვით მა ყარი.   7697   სამ დღე იყ ო ინდოთ მე ფე ავთანდი ლის ვით მა ყარი.
7830     7698  
7831   ხვალი  
მეფე   არაბთა   კვლა   პურობს,   არ   ღაფალია;
  7699   ხვალი
გან   მეფე   არაბთა   კვლა   პურობს,   არ   ღაფალია;
7832   ტარიელს უთ ხრა: „შენი  მზე საჭვრ ეტლად სატუ რფალია.   7700   ტარიელს უთ ხრა: „შენი  მზე საჭვრ ეტლად სატუ რფალია.
7833   მეფე ხარ ყ ოვლთა მეფე თა და ეგე  დედოფალია;   7701   მეფე ხარ ყ ოვლთა მეფე თა და ეგე  დედოფალია;
7834   ხამს,   ყურსა   გვეგდოს   საყურად   ჩვენ   თქვენი   ნატერფალია
.
  7702   ხამს,   ყურსა   გვეგდოს   საყურად   ჩვენ   თქვენი   ნატერფალია .
7835     7703  
7836  
აწ,   მეფეო,   არ   ეგების   ჩვენი   სხდომა   თქვენად   სწორად“.
  7704   აწ,   მეფეო,   არ   ეგების   ჩვენი   სხდომა   თქვენად   სწორად“.
7837   სახელმწიფო  საჯდომი დ ა სხვა დაუ დგა ტახტი  შორად.   7705   სახელმწიფო  საჯდომი დ ა სხვა დაუ დგა ტახტი  შორად.
7838   ქვემოთ   დასხნა   ავთანდილ   და   მისი   ცოლი  
ათად   სწორად.
  7706   ქვემოთ   დასხნა   ავთანდილ   და  
ცოლი   ისი   ათად   სწორად.
7839   პირველ ძღვ ენი ტარიას თვის მოიღი ან, იდვის  გორად.   7707   პირველ ძღვ ენი ტარიას თვის მოიღი ან, იდვის  გორად.
7840     7708  
7841   არაბთა   მეფე   მასპინძლობ ს,   იქ
  ოდენ   არიფობასა,
  7709   არაბთა   მეფე   მასპინძლობ ს,   იქ   ოდენ   არიფობასა,
7842   ზოგჯერ მათ  ახლავს, ზ ოგჯერ მათ,  არ იხმობს  ხელმწიფობ ასა,   7710   ზოგჯერ მათ  ახლავს, ზ ოგჯერ მათ,  არ იხმობს  ხელმწიფობ ასა,
7843   გასცემს და  უქებს ყვე ლაი უხვობა -იეფობასა,   7711   გასცემს და  უქებს ყვე ლაი უხვობა -იეფობასა,
7844   ფრიდონ   ზის   ახლოს   ავთანდილს,   ჩვეულ   ვით   მეფობასა.   7712   ფრიდონ   ზის   ახლოს   ავთანდილს,   ჩვეულ   ვით   მეფობასა.
7845     7713  
7846   მეფესა   ქმრითურთ   ატივი   ჰქონდა   ინდოთა   ქალისა,   7714   მეფესა   ქმრითურთ   
ატივი   ჰქონდა   ინდოთა   ქალისა,
7847   სიყვარული  და ჩუქება,  ვით სიძის ა და სძალი სა;   7715   სიყვარული  და ჩუქება,  ვით სიძის ა და სძალი სა;
7848   რომე სძღვნ ა, არა ეგე ბის თქმა ა რცა ნაათალ ისა, –   7716   რომე სძღვნ ა, არა ეგე ბის თქმა ა რცა ნაათალ ისა, –
7849  
ითო   სკიპტრა   და   პორფირი   და   გვირგვინებ   თვალისა.
  7717   ითო   სკიპტრა   და   პორფირი   და   გვირგვინებ   თვალისა.
7850     7718  
7851   კვლა უძღვნ ა ძღვენი ო რთავე, მსგ ავსი მათის ა ბედისა, LF   7719   კვლა უძღვნ ა ძღვენი ო რთავე, მსგ ავსი მათის ა ბედისა, LF
7852   ათასი თვალ ი, ნაშობი  რომანულისა  დედისა,   7720   ათასი თვალ ი, ნაშობი  რომანულისა  დედისა,
7853   კვლა მარგა ლიტი ათასი , მართ ვით ა კვერცხი  ტრედისა,   7721   კვლა მარგა ლიტი ათასი , მართ ვით ა კვერცხი  ტრედისა,
7854   ათასი ცხენ ი ტაიჭი, ს იდიდით მსგ ავსი ქედის ა.   7722   ათასი ცხენ ი ტაიჭი, ს იდიდით მსგ ავსი ქედის ა.
7855     7723  
7856   ფრიდონს   უძღვნა   ცხრა   ტაბაკი   მარგალიტი   თავ
შედგმული,
  7724   ფრიდონს   უძღვნა   ცხრა   ტაბაკი   მარგალიტი   თავ - შედგმული,
7857   ცხრა   ტაიჭი,   ძვირფასისა   უნაგ
თა   შეკაზმული.
  7725   ცხრა   ტაიჭი,   ძვირფასისა   უნაგ
თა   შეკაზმული.
7858   ინდოთ   მეფე   თაყვანის
სცემს  
ლაღი,   ბრძენი,   არ   მახმული,
  7726   ინდოთ   მეფე   თაყვანის - სცემს ,   ლაღი,   ბრძენი,   არ   მახმული,
7859   მადლი   ჰკადრა   ფხიზელურად ,   თუცა   იყო   ღვინო
სმული.
  7727   მადლი   ჰკადრა   ფხიზელურად ,   თუცა   იყო   ღვინო - სმული.
7860     7728  
7861   რას ვაგრძე ლებდე? გარ დახდეს დღე ნი ერთისა  თვისანი.   7729   რას ვაგრძე ლებდე? გარ დახდეს დღე ნი ერთისა  თვისანი.
7862   თამაშობდია ნ, არ იყვნ ეს ყოლა გა ყრანი სმის ანი.   7730   თამაშობდია ნ, არ იყვნ ეს ყოლა გა ყრანი სმის ანი.
7863   ტარიელს სძ ღვნიან უცხ ონი თვალნი  ლალისა ქვ ისანი,   7731   ტარიელს სძ ღვნიან უცხ ონი თვალნი  ლალისა ქვ ისანი,
7864   მათ ყოვლთა  მათნი ელვ ანი ჰფარვე ნ მართ ვით ა მზისანი.   7732   მათ ყოვლთა  მათნი ელვ ანი ჰფარვე ნ მართ ვით ა მზისანი.
7865     7733  
7866   ტარიელ   ჰგვანდ   ვარდსა   და   იყვის   ფიფქისა   მთოველად ,   7734   ტარიელ   ჰგვანდ ის   ვარდსა   და   იყვის   ფიფქისა   მთოველად .
7867   ავთანდილ რ ოსტანს წინ აშე გაგზავ ნა დასათხო ველად,   7735   ავთანდილ რ ოსტანს წინ აშე გაგზავ ნა დასათხო ველად,
7868   შესთვალა:  „შენი სიახ ლე კმა ჩემ ად ლხინად  ყოველად,   7736   შესთვალა:  „შენი სიახ ლე კმა ჩემ ად ლხინად  ყოველად,
7869   მტერთა   აქვს   ჩემი   სამეფო,   ვიცი   მუნ   შიგან   მძოველად
.
  7737   მტერთა   აქვს   ჩემი   სამეფო,   ვიცი   მუნ   შიგან   მძოველად .
7870     7738  
7871  
უცებნი   მოსრნის   მცოდნელთა   დნამან,   ხელოვნებამ ან.
  7739   უცებნი   მოსრნის   მცოდნელთა   დნამან,   ხელოვნებამ ან.
7872   ვეჭვ, მოგც ეს თქვენცა  დაღრეჯა ჩ ემმან რასა ცა ვნებამა ნ;   7740   ვეჭვ, მოგც ეს თქვენცა  დაღრეჯა ჩ ემმან რასა ცა ვნებამა ნ;
7873   წავიდე, ავ ი არ მიყოს  მე აქა და ყოვნებამან ,   7741   წავიდე, ავ ი არ მიყოს  მე აქა და ყოვნებამან ,
7874   ადრე კვლა  გნახნე მორ ჭმულნი, ინ ებოს ღმრთი სა ნებამან “.   7742   ადრე კვლა  გნახნე მორ ჭმულნი, ინ ებოს ღმრთი სა ნებამან “.
7875     7743  
7876   როსტევან   ეთქვა:   „მეფეო,   რად   ხართ   რასაცა   რიდითა ?   7744   როსტევან  
ეთქვა:    „მეფეო,   რად   ხართ   რასაცა   რიდითა ,
7877   რაცა გიჯობ დეს, იქმოდ ით, გასჭვრ ეტდით, გაი ცდიდითა,   7745   რაცა გიჯობ დეს, იქმოდ ით, გასჭვრ ეტდით, გაი ცდიდითა,
7878   ავთანდილ   თანა   წამოგყვეს,   წადით   ლაშქრითა   დიდითა ,   7746   ავთანდილ   თანა   წამოგყვეს, წადით   ლაშქრითა   დიდითა .
7879   თქვენთა   მტერთა   და   ორგულთა   დაჰფრეწდით ,   და-ცა-სჭრი დითა
.
  7747   თქვენთა   მტერთა   და   ორგულთა   დაჰფრეწდით ,   და-ცა-სჭრი დითა   .
7880     7748  
7881   ავთანდილ უ თხრა ტარიე ლს ესე სიტ ყვები ორებ ი.   7749   ავთანდილ უ თხრა ტარიე ლს ესე სიტ ყვები ორებ ი.
7882   მან უთხრა:  „გაე, ნუ  უბნობ, შეც ევ ბროლისა  ყორები,   7750   მან უთხრა:  „გაე, ნუ  უბნობ, შეც ევ ბროლისა  ყორები,
7883   ახ
შეყრილსა   მთვარესა,   მზეო,   ვით   მოეშორები?
  7751   ახ
ად   შეყრილსა   მთვარესა,   მზეო,   ვით   მოეშორები?
7884   ავთანდილ   უთხრა:   „მაგითა   შენგან   არ   მოვიღორები
.
  7752   ავთანდილ   უთხრა:   „მაგითა   შენგან   არ   მოვიღორები .
7885     7753  
7886  
არ ,   დია   გინდა   დამაგდო,   წახვიდე   ჩემად   მზრახავად!
  7754   არ  
დია   გინდა   დამაგდო,   წახვიდე   ჩემად   მზრახავად!
7887   ცოლი   უყვარსო,   გამწირა“ ,     იყო   ამისად   მსახავად;   7755   ცოლი   უყვარსო,   გამწირა“  
იყო   ამისად   მსახავად;
7888   მე დავრჩე  შენი გაყრი ლი თავისა  მევაგლახავ ად?   7756   მე დავრჩე  შენი გაყრი ლი თავისა  მევაგლახავ ად?
7889   კაცსა   მოყვრისა   გაწირვა,   ახ,   მოუხდების,   ახ ,   ავად!   7757   კაცსა   მოყვრისა   გაწირვა,   ახ,   მოუხდების,   ახ  
ავად! .
7890     7758  
7891   ტარიელს   უგავს   სიცილი   ბროლისა   ვარდთა   ფრქვევასა ;   7759   ტარიელს   უგავს   სიცილი   ბროლისა   ვარდთა   ფრქვევასა ,
7892   უბრძანა: „ ვიტყვი უშე ნოდ შენისა  უფრო მე ვ ასა;   7760   უბრძანა: „ ვიტყვი უშე ნოდ შენისა  უფრო მე ვ ასა;
7893   რათგან   გწადიან,   წამომყევ ,   დამწამებ   ნურას   თნევასა“.   7761   რათგან   გწადიან,   წამომყევ
,   დამწამებ   ნურას   თნევასა“.
7894   ავთანდილ   ბრძანებს   ლაშქართა   ყოვლგნით   მის   თანა   წვევ სა.   7762   ავთანდილ   ბრძანებს   ლაშქართა   ყოვლგნით   მის   თანა   წვევ
სა.
7895     7763  
7896   შეყარნა   სპანი   არაბეთს,     აღარა   ხანსა   ზმულია ,     7764   შეყარნა   სპანი   არაბეთს,  
აღარა   ხანსა   ზმულია ;
7897   კაცი ოთხმო ცი ათასი,  ყველაი დაკ აზმულია.   7765   კაცი ოთხმო ცი ათასი,  ყველაი დაკ აზმულია.
7898   კაცსა და ც ხენსა ემოს ა აბჯარი ხ ვარაზმულია .   7766   კაცსა და ც ხენსა ემოს ა აბჯარი ხ ვარაზმულია .
7899   არაბთა   მეფე   მათითა   გაყრითა   ნა
ელ
ჭმულია.
  7767   არაბთა   მეფე   მათითა   გაყრითა   ნა
ელ - ჭმულია.
7900     7768  
7901   ერთმანერთი სა გაყრილნ ი ქალნი ორ ნივე, დობი ლნი,   7769   ერთმანერთი სა გაყრილნ ი ქალნი ორ ნივე, დობი ლნი,
7902   ერთმანერთი სა   დად
ფიცნი,   სიტყვისა   გამონდობილ ნი,
  7770   ერთმანერთი სა   დად - ფიცნი,   სიტყვისა   გამონდობილ ნი,
7903   მკერდითა   მკერდსა   შეკრულნი,   ყელითა   გარდაჭ
დობილნი ,
  7771   მკერდითა   მკერდსა   შეკრულნი,   ყელითა   გარდაჭ დობილნი
7904   ტიროდეს; მ ათთა მჭვრე ტელთა გულნ იცა ესხნეს  წდობილნი.   7772   ტიროდეს; მ ათთა მჭვრე ტელთა გულნ იცა ესხნეს  წდობილნი.
7905     7773  
7906   მთვარე   ცისკრისა   ვარსკვლავს   რა   თანა
შეესწოროსა ,
  7774   მთვარე   ცისკრისა   ვარსკვლავს   რა   თანა - შეესწოროსა ,
7907   ორნივე სწო რად ნათობე ნ, მოშორდე ს, მოეშორო სა;   7775   ორნივე სწო რად ნათობე ნ, მოშორდე ს, მოეშორო სა;
7908   არა თუ იგი  მოშორდეს,  მართ ცამა ნ მოაშოროს ა,   7776   არა თუ იგი  მოშორდეს,  მართ ცამა ნ მოაშოროს ა,
7909   მათად საჭვ რეტლად მჭვ რეტელმან,  ხამს, თავი  იქედგოროს ა.   7777   მათად საჭვ რეტლად მჭვ რეტელმან,  ხამს, თავი  იქედგოროს ა.
7910     7778  
7911   მათადვე სა ხედ, რომელ სა ესენი დ აუბადიან, LF   7779   მათადვე სა ხედ, რომელ სა ესენი დ აუბადიან, LF
7912   იგივე გაჰყ რის, სიშორ ე არა თუ ნ ებით სწადი ან,   7780   იგივე გაჰყ რის, სიშორ ე არა თუ ნ ებით სწადი ან,
7913   ვარდსა სწე ბვენ და აპ ობენ, ტირა ნ და ცრემლ ნი ჩადიან.   7781   ვარდსა სწე ბვენ და აპ ობენ, ტირა ნ და ცრემლ ნი ჩადიან.
7914   მათთა გამყ რელთა ყოვე ლთა სიცოცხ ლე არ იქად იან.   7782   მათთა გამყ რელთა ყოვე ლთა სიცოცხ ლე არ იქად იან.
7915     7783  
7916   ნესტან-დარ ეჯან   თქვა:   „ნეტამც   ყოლა   არ   შე ცნებოდი,   7784   ნესტან-დარ ეჯან   თქვა:   „ნეტამც   ყოლა   არ   შე
ოგ ცნებოდი,
7917   მზისა გამყ რელი გაყრი თა აწ ასრე  არ დავჭნე ბოდი.   7785   მზისა გამყ რელი გაყრი თა აწ ასრე  არ დავჭნე ბოდი.
7918   ამბავსა სც ნევდი, მაც ნევდი, წიგ ნითა მეუბნ ებოდი,   7786   ამბავსა სც ნევდი, მაც ნევდი, წიგ ნითა მეუბნ ებოდი,
7919   ვითა მე შე ნთვის დამწ ვარ ვარ, ა გრევ შენ ჩ ემთვის სდნ ებოდი“.   7787   ვითა მე შე ნთვის დამწ ვარ ვარ, ა გრევ შენ ჩ ემთვის სდნ ებოდი“.
7920     7788  
7921   თინათინ   უთხრა:   „ჰე ,   მზეო,   შენთა   მჭვრეტელთა   ლხინებო,   7789   თინათინ   უთხრა:   „ჰე  
მზეო,   შენთა   მჭვრეტელთა   ლხინებო,
7922   რადმცა გაგ წირე, თუ ვ ითა გაყრას ა მოვითმინ ებო!   7790   რადმცა გაგ წირე, თუ ვ ითა გაყრას ა მოვითმინ ებო!
7923   ღმრთისაგან   დღეთა   თხოვ ისა   ნაცვლად   სიკვდილი   ვინებო,   7791   ღმრთისაგან   დღეთა   თხოვ
ისა   ნაცვლად   სიკვდილი   ვინებო,
7924   აგრემცა მი ვი, რაზომს ა მე ცრემლ სა დავიდინ ებო!“   7792   აგრემცა მი ვი, რაზომს ა მე ცრემლ სა დავიდინ ებო!“
7925     7793  
7926   კვლა აკოცე ს ერთმანერ თსა, გაიყა რნეს იგი ქ ალნი;   7794   კვლა აკოცე ს ერთმანერ თსა, გაიყა რნეს იგი ქ ალნი;
7927   ქვე   დამდგომმან   წამავალსა   ვერ   მოსწყვიდნა   ყოლა   თვალნი ;   7795   ქვე   დამდგომმან   წამავალსა   ვერ   მოსწყვიდნა   ყოლა   თვალნი .
7928   იგი   ჭვრეტს   უკუღმავე,   ედებოდეს   ამით   ალნი .   7796   იგი  
ჭვრეტს   უკუღმავე,   ედებოდეს   ამით   ალნი ,
7929   რომე მწადდ ეს, ვერ და ვწერენ მე  სიტყვანი ნ აათალნი.   7797   რომე მწადდ ეს, ვერ და ვწერენ მე  სიტყვანი ნ აათალნი.
7930     7798  
7931   როსტან მათ ითა გაყრით ა ხელთაგან  უფრო ხელდ ების,   7799   როსტან მათ ითა გაყრით ა ხელთაგან  უფრო ხელდ ების,
7932   ათასჯერ იტ ყვის ვაგლა ხსა, არ სუ ლთქმა უერთ ხელდების, LF   7800   ათასჯერ იტ ყვის ვაგლა ხსა, არ სუ ლთქმა უერთ ხელდების, LF
7933   ცხელი   სდის   წყარო   ცრემლისა,   მართ   ვითა   ქვაბი   ცხელდების ;   7801   ცხელი   სდის   წყარო   ცრემლისა,   მართ   ვითა   ქვაბი   ცხელდების ,
7934   ტარიელ არი ს დაღრეჯით , ფიფქი ნა სდების, თხ ელდების.   7802   ტარიელ არი ს დაღრეჯით , ფიფქი ნა სდების, თხ ელდების.
7935     7803  
7936   ტარიელს ვა რდსა დაუტყ ლეჟს მეფე  ხვევნით და  კოცებით; LF   7804   ტარიელს ვა რდსა დაუტყ ლეჟს მეფე  ხვევნით და  კოცებით; LF
7937   იტყვის, თუ : „თქვენი  სიახლე მიჩ ს აქამდისც ა ოცებით; LF   7805   იტყვის, თუ : „თქვენი  სიახლე მიჩ ს აქამდისც ა ოცებით; LF
7938   რათგან მოგ შორდი, დავ რჩები პატი ჟთა გაასოც ებით,   7806   რათგან მოგ შორდი, დავ რჩები პატი ჟთა გაასოც ებით,
7939   შენგან   მოგვეცა   სიცოცხლე,   შენგანვე   დავიხოცები
.
  7807   შენგან   მოგვეცა   სიცოცხლე,   შენგანვე   დავიხოცები .
7940     7808  
7941   ტარიელ   შეჯდა ,   მეფისა   გამყრელი,   გამომსალამ ე;   7809   ტარიელ   შეჯდა  
მეფისა   გამყრელი,   გამომსალამ ე;
7942   სრულად ლაშ ქართა სდიო და ცრემლი,  მინდორთა  სალამე:   7810   სრულად ლაშ ქართა სდიო და ცრემლი,  მინდორთა  სალამე:
7943   მზე   შენ   გელისო   საომრად   და   თავი   შენ   მას   ალამე“.   7811   მზე   შენ   გელისო   საომრად   და   თავი   შენ   მას   ალამე“.
7944   უბრძანა: „ თქვენთვის  მტირალსა ყ ოლა რად მი ჩნდეს სალა  მე!“   7812   უბრძანა: „ თქვენთვის  მტირალსა ყ ოლა რად მი ჩნდეს სალა  მე!“
7945     7813  
7946   გაემართნეს  და წავიდე ს დია სპით ა და ბარგი თა,   7814   გაემართნეს  და წავიდე ს დია სპით ა და ბარგი თა,
7947   ტარიელ,   ფრიდონ,   ავთანდილ   თავითა   მეტად   კარგითა ,   7815   ტარიელ,   ფრიდონ,   ავთანდილ   თავითა   მეტად   კარგითა .
7948   კაცი ოთხმო ცი ათასი ჰ ყვა ცხენებ ითა ვარგით ა,   7816   კაცი ოთხმო ცი ათასი ჰ ყვა ცხენებ ითა ვარგით ა,
7949   მივლენ სამ ნივე გულით ა ერთმანერ თისა მარგი თა.   7817   მივლენ სამ ნივე გულით ა ერთმანერ თისა მარგი თა.
7950     7818  
7951   სამ   თვე   ვლეს,     ღმერთმან   მათებრი   სხვა   ნურა   ნუ   და ბადოსა!   7819   სამ   თვე   ვლეს,     ღმერთმან   მათებრი   სხვა   ნურა   ნუ   და
ბადოსა!
7952   მოეგებ იან ,   მტერობა   ვერავინ   დაიქადოსა!   7820   მოეგებ
იან ;   მტერობა   ვერავინ   დაიქადოსა!
7953   მინდორსა შ იგან სადილ ად გარდახდ ეს უდილადო სა,   7821   მინდორსა შ იგან სადილ ად გარდახდ ეს უდილადო სა,
7954   ვითა მართე ბდა, პურობ დეს, ღვინო სა სმიდეს,  არ დოსა. LF   7822   ვითა მართე ბდა, პურობ დეს, ღვინო სა სმიდეს,  არ დოსა. LF
7955   ტარიელისაგ ან ინდოთ მ ეფის სიკვდ ილის ცნობა        
7956          
7957   ქედსა ზედა  გარდამოდგ ა მეტად დი დი ქარავან ი,        
7958   კაცები და  სახედრები  ერთობ იყო  შაოსანი;        
7959   გარეშემო მ ოეკვეცნეს  უკანამო და ლალანი;        
7960   მეფე ბრძან ებს: „მოას ხითო, ჩვენ  დავყოვნოთ  აქა ხანი“ .        
7961          
7962   მოასხნეს ი გი ვაჭარნი  და მათი უ ხუცესია;        
7963   უბრძანეს:  „ვინ ხართ,  შავითა რა დ ტანი შეგ იგლესია?“ LF        
7964   მათ მოახსე ნეს: „სით  მოვალთ, მუ ნ ასრე დან აწესია,        
7965   ინდოეთს მი სრით მოსრუ ლთა გვივლი ა გზა უგრძ ესია“.        
7966          
7967   გაეხარნეს  მათ ვაჭართ ა ინდოეთით  მომავლობა ,        
7968   მაგრა თავი  უმეცარყვე ს, არა მის ცეს ყოლა გ რძნობა;        
7969   უცხოურად ე უბნების, მ ათ ვერა ქმ ნეს მათი ც ნობა.        
7970   არ ესმოდა  ინდოური, ა რაბულად ყვ ეს უბნობა.        
7971          
7972   უბრძანეს:  „გვითხართ,  ვაჭარნო,  ამბავი ინდ ოეთისა!“        
7973   მათ ჰკადრე ს: „ზეცით  მოსრულა ინ დოეთს რისხ ვა ზეცისა;        
7974   დიდსა და წ ვრილსა ყვე ლასა ცრემლ ი სდის მსგ ავსი წვეთი სა,        
7975   მას შიგან  მყოფსა ბრძ ენსაცა ცნო ბა აქვს ვი თა შეთისა“ .        
7976          
7977   თვით მათვე  მათსა ამბ ავსა უამბო ბს, არის წ ყლიანი:        
7978   „ფარსადან,  მეფე ინდო თა, იყო ხე ლმწიფე სვი ანი,        
7979   მას ესვა ქ ალი მნათობ ი, მზისაცა  უფრო მზია ნი,        
7980   კბილმარგალ იტი, ტანალ ვა, ღაწვბა ლახშ-ყორან თმიანი.        
7981          
7982   მას ქალსა  და ამირბარ სა ერთმანე რთი შეუყვა რდა.        
7983   ამირბარმან  სიძე მოკლ ა, ხმა მეფ ესა დაუვარ და;        
7984   იგი ქალი პ ატარაი მამ იდასა გაეზ არდა,        
7985   ბუქთა მისგ ან მონაქრო ლთა ინდოეთ ი გარდაქარ და.        
7986          
7987   მამიდაი ქა ჯი იყო, გრ ძნეულობა ი ცის კარგა,        
7988   მით შემართ ა საშინელი , მზე ხმელ ეთსა დაუკა რგა;        
7989   თვითცა მოკ ვდა უბედურ ი, მართ სა ცოცხლოდ არ ად ვარგა; LF        
7990   იგი ქალი დ აიკარგა, ა ლვა მორჩი  სხვაგან და რგა.        
7991          
7992   ცნა ამირბა რმან, წავი და ლომი მი ს მზისა მძ ებნელად,        
7993   იგიცა წახდ ა, ინდოეთს , გახდა მთ ვარე და მზ ე ბნელად; LF        
7994   ორნივე წახ დეს, პოვნა ღა მათი არ ს აწ საგებ ნელად;        
7995   მეფემან ბრ ძანა: „ჰე,  ღმერთო, რ ად ცეცხლსა  მომიდებ ნ ელად“.        
7996          
7997   მეფე გაშმა გდა მათისა  უღონოქმნი ლი ძებნისა ;        
7998   ვად შეიცვა ლა ინდოეთს  ხმა ქოს-წ ინწილთა, ე ბნისა;        
7999   ცოტასა ხან სა გა-ვე-ს ძლო დება ს ახმილთა გზ ნებისა;        
8000   აწ თვითცა  მოკვდა, შე ექმნა ბოლო  სრვისა და  ტკებნისა“ .        
8001          
8002   რა ვაჭარმა ნ ესე სიტყ ვა თქვა, ს აქმენი გაა კვლადნა,        
8003   ქალმან დიდ ნი დაიკივლ ნა, ფიცხლა  თავსა მოი ხადნა;        
8004   ტარიელცა დ აიზახნა, დ აფარულნი გ ააცხადნა; LF        
8005   ნარგისთაგა ნ ნაწვიმარ ი ღვარი ად გა, თოვლი  გადნა.        
8006          
8007   მომკალ, ქა ლსა თავშიშ ველსა თუ მ ზე ვითა ეუ რჩოსა!        
8008   სული ვარდს ა დავამსგა ვსე, თავმო ხდილი — ყა ყაჩოსა;        
8009   თუ ბრძენიც ა მაქებარი  მისი იხმო ბს ვირებრ  „ჩოსა“,        
8010   ჰგავს, თუ  ტყუბი მარგ ალიტი ზის  ბროლისა ხა რხაჩოსა.        
8011          
8012   ქალი საბრა ლოდ მამასა  სტირს, ბუ ლბულისა მს გავსია,        
8013   თმა გაიგლი ჯა, გაყარა , ღაწვი ცრ ემლითა ავს ია,        
8014   ვარდი შექმ ნილა ზაფრა ნად, ლალი  მართ ვითა  ხავსია,        
8015   მზესა ღრუბ ელი ეფარვი ს, ამად ნა თელი დავსი ა.        
8016          
8017   იხოჭს და ი გლეჯს ზახი ლით, ტირს  სიტყვახაფი  უარე;        
8018   სისხლი და  წყალი თვალ თაგან სდის  ცრემლი გა რე უარე;        
8019   „მოვკვეო შ ენთვის, მა მაო, შვილი  ყოველთა უ არე,        
8020   ვერა გმსახ ურა ასულმა ნ, ვერცა რ ა შეგაგუა- რე.        
8021          
8022   ჩემთვის ბნ ელქმნილო მ ამაო, ნათე ლო თვალთა  ჩემთაო,        
8023   ჩემთა რა გ აცნევს ამბ ავთა, გული სა მონაცემ თაო!        
8024   მზეო, რადღ ა გაქვს სი ნათლე, რად ღა ანათობ  თემთაო?        
8025   რად არ დაი ქეც, ქვეყა ნავ, რადღა  მართიხარ  ზე, მთაო?“        
8026          
8027   ტარიელ მოს თქვამს: „გ ამზრდელო,  ჰაჲჰაჲ, რა  საქმე მსმ ენია!        
8028   მიკვირს, თ უ მზეღა რა დ ნათობს,  რად არა და უჩენია?!        
8029   მზე მოჰკვე  ყოვლთა სუ ლდგმულთა,  სოფელი აღა რ შენია,        
8030   ღმერთსა მი მადლე, შემ ინდვე, რაც ა შენ ჩემგ ან გწყენია “.        
8031          
8032   მაშინ გახდ ეს ყველაკა ნი მტირალა დ და ცრემლ თა მღვრელა დ;        
8033   დიდი ხანი  მოიტირეს თ ავის-თავის  გაუყრელად ;        
8034   ავთანდილ დ ა ფრიდონ ტ ირან გულსა დაგად, არ  თუ ჭრელად;        
8035   მაგრა ექმნ ნეს სულის  მღებლად, კ ათალიკოს-მ აწყვერელად .        
8036          
8037   ზე ადგეს დ ა მოახსენე ს: „ჰე, მნ ათობნო, ცი სა მზენო, LF        
8038   დათმეთ, გუ ლი დაიწყნა რეთ, ქენით , რაცა მოგ ახსენო;        
8039   იგი ღმერთმ ან გაამაღლ ა, ვითა ორ ბი, მისნო  ფრთენო,        
8040   აქა ყოფნა  არა გვმართ ებს, არცაღ ა გვცალს გ ლოვად ჩვენ ო“.        
8041          
8042   მადლი უბრძ ანეს, აწვი ვნეს, ქვე  დასხდეს ზე  ადგომილნი ;        
8043   მუნვე დგეს  იგი ვაჭარ ნი, პირსა  ფერჰაერკრთ ომილნი,        
8044   გაკვირვებუ ლნი საბრალ ოდ, მართ ვ ერას ვერ მ იხვდომილნი ;        
8045   უბრძანეს:  „ძმანო, რა ს გიკვირს,  ჩვენ იგი  ვართ წახდო მილნი“.        
8046          
8047   კვლა უბრძა ნებდეს: „გ ვიამბეთ ამ ბავი დანარ ჩომია!“        
8048   მათ მოახსე ნეს: „პატრ ონო, ინდოე თს დიდი ომ ია,        
8049   მოსრულა ხა ტათ ლაშქარ ი, ქალაქსა  შემოსდგომ ია,        
8050   რამაზ არს  ვინმე ხელმ წიფე, მათა დ პატრონად  მჯდომია. LF        
8051          
8052   ჯერთ დედოფ ალი ცოცხალ ა, მკვდართ აგან უფრო  მკვდარია, LF        
8053   იბრძვის ლა შქარი ინდო თა, თუც იმ ედგარდამწყ დარია;        
8054   გარეთ ციხე ნი წაუხმან , ყველაი გ არდამხდარი ა.        
8055   მზენო, თქვ ენ შუქნი მ იჰფინეთ, ჰ აჲჰაჲ, რა  ავი დარია!        
8056          
8057   მუნა მყოფს ა ყველაკას ა შეეკერა,  ჩვენცა, შ ავი;        
8058   რამაზს წინ ა გამოვედი თ, მისრულა დ ვთქვით ჩ ვენი თავი;        
8059   მეფე ჩვენი  დიდი არის , მათ ეწად ა მისი ზავ ი,        
8060   გამოგვიშვნ ა: «წაედით ო», არა გვ იყო ყოლა ა ვი“.        
8061          
8062   რა ტარიელს  ესე ესმა,  მეტად ფიც ხლად აიყარ ა,        
8063   ეჯი, სამ დ ღე წასავალ ი, ერთსა დ ღესა წაიარ ა;        
8064   დროშა მისი  აიმართა,  წინა არა მ ოიფარა;        
8065   აწ ნახეთ,  თუ გოლიათი  გული ვითა  ამაგარა! LF        
8066   ტარიელისაგ ან ინდოეთს  მისლვა და  ხატაელთა  დამორჩილებ        
8067          
8068   ინდოეთს ზე და წაადგა,  მუნ მთა დ ა დიდი ქედ ია;        
8069   აჩნდა ლაშქ არი უსახო,  ესაკვირვე ლა, ედია. LF        
8070   ტარიელ ბრძ ანა: „მოყმ ენო, აწ თქ ვენგან რა  იმედია?        
8071   ადრე მოვიც ლი, ჩემ თა ნა ღმერთი  და ჩემი ბე დია!        
8072          
8073   იმა ლაშქარ თა უნახვან  კვლა ხრმა ლთა ჩემთა  კვეთანი;        
8074   ერთხელ შემ ებნეს, დავ ხოცენ, შევ ქნენ აბჯარ თა ფეთანი“ .        
8075   ავთანდილ ჰ კადრა: „რა დ უნდა თქმ ანი სიტყვა თა მძლეთან ი?        
8076   მართ ვითა  მტვერთა წა ვიხვამთ, მ იხვდენ ფერ ხითა ცვეთა ნი“.        
8077          
8078   დაეკაზმნეს  საომრად,  გაამაყდეს,  გაჩაუქდეს ,        
8079   ცხენთა შეს ხდეს უკეთე სთა, სახედ არნი ასუბუ ქდეს,        
8080   ერთმანერთს ა აჯობინეს , მჭვრეტელ თაგან არ გ აუქდეს,        
8081   იგი ქედი ჩ აიქროლეს,  ბუქისაცა უ ფრო ბუქდეს .        
8082          
8083   წინ მავალნ ი დარაჯათა  მათთა ზედ აგარდეკიდე ს;        
8084   ტარიასთა გ ააქცივნეს,  მიეწივნეს , ჩამოჰყრი დეს,        
8085   მოაგებნეს  მხარდაკრულ ნი, მათ წი ნაშე მოასხ მიდეს,        
8086   აიზიდნეს;  „ვისნი ხარ თო?“ – ჰკი თხეს, ხანს ა და-რე-ზმ იდეს.        
8087          
8088   მათ მოახსე ნეს: „მეფე ო, ჩვენ –  ცუდად დაღო რებულნი,        
8089   რამაზის ხე ლმწიფისანი  აქა დარაჯ ად რებულნი “.        
8090   უბრძანა: „ წადით, რეგ ვენნო, თქვ ენ ჩვენგან  გაფიცხებუ ლნი.        
8091   აცნობეთ თქ ვენსა პატრ ონსა: „მოვ ლენ გულითა  ქებულნი“.        
8092          
8093   უთხარით: « ბრძანებს ტ არიელ, მეფ ე ლაღი და  ჯანია,        
8094   იგი ხელმწი ფე მაღალი,  მებრძოლთა  მემაჯანია ;        
8095   ჩემსა ამბა ვსა გაცნევ ენ შენნივე  დარაჯანია ,        
8096   შიში ვერ გ იხსნის სიკ ვდილსა, ცუ დნიღა დაღრ ეჯანია!        
8097          
8098   დია დიდთა  დამაჯნება  უშმაგომან  ვით გააგო!        
8099   ინდოეთსა ვ ით მოადეგ,  შმაგთაგან ცა უფრო შმ აგო?        
8100   აჰა, მოვედ  იგი ცეცხლ ი, რომე წმ იდად ამოგდ აგო,        
8101   ხრმალი ჩემ ი მოლესული  შენსა ზედ ა დავაბლაგ ო.        
8102          
8103   აწ დაემზად ე, მოპარვა  მე თქვენი  არა მწადი ან;        
8104   შემები, რა ზმი გარდმა წყევ, წინა სვე გამიცხ ადიან;        
8105   პირბოზო, ჩ ემი მორევნ ა რა დიდი  დაგიქადიან ?        
8106   მე ჩაბალახ ად გახმარნ ე, რაცა გი მუზარადიან »“.        
8107          
8108   დარაჯანი წ ავიდეს და  ერთმანერთს ა მიუსწრობ დეს,        
8109   რამაზს ჰკა დრეს ყველა კაი, დამალ ვასა ვერა  სთმობდეს: LF        
8110   „მოვიდაო ი ნდოთ მეფე,  ლაშქარნიც ა კარგნი ჰ ყმობდეს,        
8111   ვინცა ვითა  გარდეხვეწ ოს, იგი ერ თი ორთა სჯ ობდეს!“        
8112          
8113   ინდოთა დრო შა ტარიელს  აქვს და ა ლამი უბია,        
8114   დროშა არაბ თა მეფისა  მისსა თანა ვე ჰყუდია;        
8115   არაბთა იცი ს ყველამან , მათი აბჯ არი შუბია;        
8116   ფრიდონ – მ ზე მოყმე,  რომელმან შ ექმნა სისხ ლისა გუბია .        
8117          
8118   ცოტაი წავლ ეს, გამოჩნ დეს ხუთასნ ი ცხენოსან ანი;        
8119   შეტევებასა  ლამობდეს  ყმანი არაბ თათანანი; LF        
8120   ტარიელ გაწ ყრა: „ნუ ი ქთო“, მისც ნა საქმისა  ნანანი;        
8121   მოვიდეს, ა ჩნდეს უაბჯ როდ, ჰქონდ ეს არცა თუ  დანანი.        
8122          
8123   ცხენის ფერ ხთა მოეხვი ა, მუხლმოყ რილი შეეხვ ეწა,        
8124   მოახსენა:  „შემიბრალე , მისსა ძა ლსა, ვინცა  გხვეწა;        
8125   უმართლე ხა რ, ნუ მაცო ცხლებ და წ ამიღონ მკვ დარი მე, წ ა-!        
8126   გული თქვენ ი სასაკუთრ ო ბედმან ა სრე დამილე წა.        
8127          
8128   დაიკარგენი თ, წაჰხედი თ თქვენ, წ ელნი მეათე ნია,        
8129   გახდეს მფრ ინველნი უმ ეფოდ, არწი ვსა მოსტყდ ეს ფრთენია ;        
8130   ამად შევმა რთენ საქმე ნი მათნი ს აკამათენია ,        
8131   ადრე გამიტ ყდა სოფელი , მართ ვით ა კაბათენი ა“.        
8132          
8133   შინა წავიდ ეს, გარდახ დეს, ეს თუ რმე არ ლაყ აბია;        
8134   რამაზ ჰყავ ს ორთა დედ ათა, ყელსა  მანდილი ა ბია;        
8135   შეშინებული  საბრალოდ  დუღდა, მარ თ ვითა ქვა ბია:        
8136   „შეგცოდე,  მომკალ მე  ხოლე, რამც ა ვინ მიას აბია.        
8137          
8138   ვიაჯი, მომ კალ მე ხოლ ე, ყველაი  ჩემი ბრალი ა;        
8139   მერმე ვაზი რი ხუთასი  მყავს, აქა თ წაუვალია ,        
8140   თავები დას ჭერ, ადინე  სისხლი, მ ართ ვითა წ ყალია,        
8141   სპა უბრალო ა, ნუ დაჰხ ოც, ამად ვ ტირ გულმხუ რვალია“.        
8142          
8143   ყოვლთა მის ცეს ზენაარ ი, მიუყარნ ეს მუხლი წ ინა:        
8144   „ნუ დაგვხო ცო, მისსა  ძალსა, ვინ ცა აგრე და გარჩინა!“ LF        
8145   ტარიელ დგა ს დაყმუნვე ბით, რამაზ  წინა მოეფ ინა.        
8146   ღმერთი ალხ ენს მონანუ ლსა, არ შე უნდობს კაც ი ვინა!        
8147          
8148   კაცი ცრემლ ითა შეინდო ბს, თუ ცოდ ვა მას თან აც არსა.        
8149   ვით ნინევე ლნი, ისხმი დეს თავსა  მტვერსა და  ნაცარსა, LF        
8150   ამით დაეხს ნნეს რისხვ ასა, ზეცი  მოსრულსა,  ნაცარსა.        
8151   წაღმავე წა გრეხს სოფე ლი კვლა მი სგან უკუნა ცარსა.        
8152          
8153   ბრძენმან ვ ინმე მოსწა ვლემან საკ ითხავნი ეს ე ჰპოვნე; LF        
8154   „ესეაო მამ აცისა მეტი სმეტი სიგუ ლოვნე,        
8155   ოდეს მტერს ა მოერიო,  ნუღარ მოჰკ ლავ, დაიყო ვნე“,        
8156   გინდეს სრუ ლი მამაცობ ა, ესე სიტ ყვა დაიხსო ვნე.        
8157          
8158   ტარიელ მოტ კბა, ღმრთი სავე მსგავ სად იგ წარ მართულია; LF        
8159   „აღარ დაგხ ოცო“, უბრძ ანა, – ძლე ული შიშმან  თუ ლია, –        
8160   წაღმავე წა გრეხს საქმ ესა, რაცა  უკუღმა სთუ ლია:        
8161   „ნაქმარი მ რუდი ყველა ი აწ ჩემგა ნ გამართულ ია“.        
8162          
8163   თაყვანისსც ეს და დალო ცეს, ყოვლთ ა ხმა ერთა დ იერეს,        
8164   ღმერთსა შე ვედრეს ზახ ილით, სვე  მათი გააძლ იერეს,        
8165   თავები დაჰ ხსნეს სიკვ დილსა, სიც ოცხლე ამის მიერეს.        
8166   ტარიას ხრმ ალნი ვერ გ აძღეს, ჯერ თ ხორცი მო იმშიერეს. LF        
8167          
8168   ტარიას ჭვრ ეტად მოსრუ ლი მუშთარი  ახლოს მჭვ რეტია;        
8169   რისხვისა ც ეცხლი ტარი ელს სიტკბო თა დაუშრეტ ია;        
8170   მოვიდეს, ნ ახეს; რამა ზის ლაშქარ ი ძლივღა ე ტია,        
8171   ინდოეთს ზე ცით სინათლ ე ჩადგა, მ ართ ვითა ს ვეტია.        
8172          
8173   ერთი კაცი  მათ ლაშქარ თა მახარობ ლად მიუვიდ ა:        
8174   „არ დაგხოც სო, შეგიწყ ალნა“, – ყ ველაკაი და ლოცვიდა;        
8175   ბუკსა ჰკრე ს და იხარე ბდეს, ზოგი  ამას მოზრ ახვიდა:        
8176   „მოვიდაო ი გი მოყმე,  რომე ერთი  ბევრსა სრვ იდა“.        
8177          
8178   მოეგებნიან  ტარიელს,  შორიშორ უს ალამიან;        
8179   შიგანთა დრ ოშა ინდოთა  მათად ცნე ს, აალამია ნ.        
8180   ვერ გამოენ დვნეს ინდო ნი, თქვეს,  თუ: „ღალა ტსა ლამიან “.        
8181   არ მოელოდე ს ტარიელს,  მით ცრემლ ი დაილამია ნ.        
8182          
8183   ტარიელ მიდ გა, უყივლა : „მე მოვე ლ, მეფე თქ ვენიო,        
8184   თანა მყავს  ჩემი მნათ ობი, პირი  ელვათა მფე ნიო,        
8185   ჩვენ მოგვც ა მაღლით მ აღალმან წყ ალობა მისი  ზენიო,        
8186   გამოდით, თ ქვენი სიშო რე არს ჩვე ნგან მოუთმ ენიო“.        
8187          
8188   მაშინღა იც ნეს ტარიელ , მათგან მ ი და მო სრ ბანია,        
8189   სრულად მჭვ რეტლითა აი ვსო ზღუდე  და ბანისბა ნია;        
8190   ხმამაღლად  ხმობდეს, ი ძახდეს: „მ ოგვშორდეს  სალმობანია ,        
8191   აქამდის რი სხვა მაღალ მან, აწ მო გვცნა წყალ ობანია“.        
8192          
8193   კარნი გაახ ვნეს, გამო ჩნდეს, მოი ხვნეს მათ  კლიტენია; LF        
8194   ერთობ ფლას ითა მოსილნ ი მათ მზეთ ა მზეთ მჭვ რეტენია;        
8195   ტირან ორნი ვე ქალ-ყმა ნი, ვარდის ა ბაღსა ტე ნია,        
8196   ზახილით თა ვსა იგლეჯე ნ, ყორნის  ფრთა ბროლს ა სტენია. LF        
8197          
8198   ვითა გამზრ დელსა მართ ებდა, გაზრ დილი ეგრეც  ხელია;        
8199   რომე სდის  ცრემლი თვა ლთაგან, კვ ლა ცეცხლთა  უფრო ცხელ ია;        
8200   თავსა იგლე ჯს და იზახ ის, ტირს მ ეტად გულფი ცხელია,        
8201   გიშრისა ტე ვრსა მოჰფო ცხდა ბროლი სა საფოცხე ლია.        
8202          
8203   რა ნახა ხა სნი, ვაზირ ნი ფლასითა  დამოსილნი ა,        
8204   კვლა დაიზა ხნა ტარიელ  უფროსნი დ ანაკივლნია ;        
8205   სისხლი და  ცრემლი თვა ლთაგან სდი ს და მიწყო ბით მილნია .        
8206   მოვიდეს, ყ ელსა მოეჭდ ვნეს, ვითა  ძმანი და  შვილნია.        
8207          
8208   დიდებულნი  მოეხვივნეს , მოუზრუნვ ეს მათ ცოლ -ქმართა;        
8209   ქალი დაბნდ ა, მამისათ ვის ტირილი ცა ვერ შემ ართა,        
8210   ვარდსა შტო ნი ჩამოსცვ ივდეს, ზე  ვერავინ წა მომართა,        
8211   მუნა კაცთა  ვერ ვხედე ვდი გაცინე ბით მოღიმა რთა.        
8212          
8213   დედოფალი გ ამოჭრილი მ ოვიდოდა მა თად ნახვად ,        
8214   უბრძანებდა : „რად ვინ  სტირთო? –  ესე ჰქონდ ა წყრომა-ზ რახვად, – LF        
8215   ღმერთმან რ ისხვა მოაქ ცია წყალობ ისა გამოსა ხვად,        
8216   გვმართებს,  რომე მადლ ი მივსცეთ,  აღარა გვც ალს გლოვა- ახვად“.        
8217          
8218   ტარიელ ზედ ამოიჭდვნა  მხურვალთა  ცრემლთა მდ ენელმან,        
8219   იტყვის, თუ : „ცეცხლი  დამევსო ცხ ელი, აწ და მწვა მე ნე ლმან;        
8220   დადუმდი, ს ული დაიღე  ჩემგან ამი სმან მსმენ ელმან;        
8221   თქვენი სიც ოცხლე მალხ ინა, ღმერთ მან, ობოლთ ა მლხენელმ ან“.        
8222          
8223   ქალმან დედ ასა შესტირ ნა: ჰაჲჰაჲ , რაღა ვქმ ნა, დედაო!        
8224   შესამოსლით ა დაგაგდე,  აწ შაოსან სა გხედაო,        
8225   მამამან ტა ხტი დასცალ ა, აღარ ზი ს მაღლა ზე დაო!“        
8226   დედამან ცრ ემლნი მოჰხ ოცნა, ეტყვ ის: „დადუმ დი, ბედაო!        
8227          
8228   გარდაუკოცნ ა პირი და  ბაგეთა ვარ დი თხელები ,        
8229   ვარდსა დაუ ტყლეჟს ბაგ ითა, გახდა  ალვისა მთ ხელები,        
8230   ნესტანჯარს  ეტყვის: „ რადღა ვთქვ ათ სიტყვებ ი, ბედით-ხ ელები?        
8231   ჩვენ ყოვლთ ა გვმართებ ს ნეტარძი  ათასი, არ  ერთხელები“ .        
8232          
8233   რა გარდახდ ა მცირე ხა ნი, ჟამი ი ქმნა გარდა სრულად,        
8234   დიდებულნი  ეთაყვანნეს , ერთობილნ ი ადგეს სრ ულად;        
8235   იგი მზენი  მიეგებნეს,  მოეხვივნე ს გულისგულ ად,        
8236   აკოცეს და  მოიკითხეს  თავის-თავი ს, თვითეულ ად.        
8237          
8238   ავთანდილ დ ა ფრიდონ ჰ კადრეს დედ ოფალსა მიმ ტკივნება; LF        
8239   ტარიელ თქვ ა: „დედოფა ლო, გჭირს  ამათი არმე ცნება,        
8240   ესენია მხს ნელნი ჩვენ ნი, აწ არა  გვცალს გრ ძლად უბნებ ა;        
8241   ამათგან გვ აქვს ჩვენ  ორთავე სიც ოცხლისა მო პოვნება“. LF        
8242          
8243   ადგეს და ქ ალაქს შევი დეს, თვით  გარდახდეს  სრასა მათს ა;        
8244   ერთსა ბრძა ნებს დედოფ ალი, მართ  სიტყვასა ვ ითამ ათსა:        
8245   „ღმერთმან  მოსრნა მტე რნი ჩვენნი , ვერ დაგვ ცემენ ყოლ  შამათსა,        
8246   ამად შევიქ  სიხარულსა , მართ გულ ისა საკამა თსა“.        
8247          
8248   უბრძანა: „ გლოვა გახს ენით, ქოს- წინწილასა  ჰკარითო,        
8249   დიდი ზათქი  და ზეიმი  გავიდეს ჩვ ენით კარით ო;        
8250   ნახლები თქ ვენი ოქროს ა სარტყლით ა მოიკარით ო,        
8251   იცინოდით დ ა იმღერდით , ნუ ცრემლ ი აწანწკარ ითო“.        
8252   ქორწილი ტა რიელისა და  ნესტან-და რეჯანისა   7823   ქორწილი ტა რიელისა და  ნესტან-და რეჯანისა
8253          
8254   დედოფალმან  მათ ცოლ-ქ მართა თითო  ხელი დაუჭ ირა,        
8255   ზედა ტახტს ა მეფისასა  ერთგან და სხმა გაუპი რა,        
8256   მოიშორვა კ აეშანი, გუ ლი მდედრი  აქვითკირა,        
8257   გლოვა ცვალ ა სიხარულა დ, აღარავი ნ აატირა. LF        
8258          
8259   დედოფალმან  შეიმოსა,  შავი ძაძა  აიხადა,        
8260   დიდებულთა  შესამოსი მ ხიარული და უმზადა,        
8261   ყველაკაი დ ამოსა და ს აბოძვარი უ დიადა,        
8262   ბრძანა: „ჭ ირი დავივი წყოთ, რათგ ან ლხინი დ აგვებადა“.        
8263          
8264   ტახტსა ზედ ა ერთგან მ სხდომნი ტა რიელ და ცო ლი მისი        
8265   ერთმანერთს ა შეჰფერობ დეს, ქალი  ყმისა შესა ტყვისი;        
8266   გონება და  ანუ ენა გა მოსთქმიდა  მათმცა ვის ი!        
8267   რამცა ჰგვა ნდა ხორციე ლი სოფელს  შვილი ადამ ისი!        
8268          
8269   ტარიელს და  ცოლსა მის სა მიხვდა  მათი საწად ელი –   7824   ტარიელს და  ცოლსა მის სა მიხვდა  მათი საწად ელი –
8270   შვიდი ტახტ ი სახელმწი ფო, საშვებ ელი გაუცდე ლი.   7825   შვიდი ტახტ ი სახელმწი ფო, საშვებ ელი გაუცდე ლი.
8271   მათ   პატიჟთა   დაავიწყებს   ლხინი   ესე   აწინდელი ;   7826   მათ   პატიჟთა   დაავიწყებს   ლხინი   ესე   აწინდელი ,
8272   ყოლა   ლხინთა   ვერ   იამებს   კაცი   ჭირთა   გარდუხ
ელი.
  7827   ყოლა   ლხინთა   ვერ   იამებს   კაცი   ჭირთა   გარდუხ ელი.
8273     7828  
8274   თვით   ორნივე   ერთგან   მსხდომნი   ნახნეთ,   მზეცა   ვერა   სჯობდეს ,   7829   თვით   ორნივე   ერთგან   მსხდომნი   ნახნეთ,   მზეცა   ვერა   სჯობდეს ;
8275   ბუკსა ჰკრე ს და მეფედ  დასვეს, ქ ოსნი ხმასა  დაატკბობდ ეს;   7830   ბუკსა ჰკრე ს და მეფედ  დასვეს, ქ ოსნი ხმასა  დაატკბობდ ეს;
8276   მისცე   კლიტე   საჭურჭლეთა ,   თავთა   მათთა   მიანდობდეს ;   7831   მისცე  
კლიტე   საჭურჭლეთა ,   თავთა   მათთა   მიანდობდეს ;
8277   ესეაო   მეფე   ჩვენი“,     იზახდეს   და   ამას   ხმობდეს.   7832   ესეაო   მეფე   ჩვენი“,     იზახდეს  
ამას   ხმობდეს.
8278     7833  
8279   ავთანდილ დ ა ფრიდონის თვის ორნი  ტახტნი დაა მზადნეს; –   7834   ავთანდილ დ ა ფრიდონის თვის ორნი  ტახტნი დაა მზადნეს; –
8280   ზედა   დასხდეს   ხელმწიფურა დ,     დიდებანი   უდიადნეს ;   7835   ზედა   დასხდეს   ხელმწიფურა დ,     დიდებანი   უდიადნეს ,
8281   ღმერთმან   სხვანი   ხორციელნი   მათებრნიღა   რა  
აბადნეს!
  7836   ღმერთმან   სხვანი   ხორციელნი   მათებრნიღა   რად   აბადნეს!
8282   ამბობდიან  ჭირთა მათთ ა, ყველაკა სა გაუცხად ნეს.   7837   ამბობდიან  ჭირთა მათთ ა, ყველაკა სა გაუცხად ნეს.
8283     7838  
8284   სმა, პურობ ა, გახარებ ა ქმნეს, ჯ ალაბი გაად იდეს;   7839   სმა, პურობ ა, გახარებ ა ქმნეს, ჯ ალაბი გაად იდეს;
8285   ვითარიცა ქ ორწილობა ხ ამს, ეგეთს ა გარდიხდი დეს.   7840   ვითარიცა ქ ორწილობა ხ ამს, ეგეთს ა გარდიხდი დეს.
8286   მათ   თხ თავე   თავის-თავი   ძღვენსა   სწორად   მიართმიდეს ,   7841   მათ   თავე   თავის-თავი   ძღვენსა   სწორად   მიართმიდეს ,
8287   გლახაკთათვ ის საბოძვა რსა საჭურჭ ლესა ერთგა ნ ჰყრიდეს.   7842   გლახაკთათვ ის საბოძვა რსა საჭურჭ ლესა ერთგა ნ ჰყრიდეს.
8288     7843  
8289   დედოფალმან  ეგრე ბრძა ნა: „ობოლ- ქვრივნი მო ასხენით,        
8290   ყველაკაი დ აამდიდრეთ,  საბოძვრით ა აავსენით !“ –        
8291   თვით უბოძა  უსაზომო,  რომ არ ითქ მის ყოლა ე ნით, –        
8292   „ულოცეთო დ ღეგრძელობა , ესე ღმერ თსა შევედრ ენით!“        
8293          
8294   ტარიელ თქვ ა: „დედოფა ლო, გკადრე ბ ერთსა მო სახსენსა: LF        
8295   შეიწყალე რ ამაზ მეფე,  მიავალე ღ მერთსა შენ სა;        
8296   ვნახე, მეტ ად შემებრა ლნეს, შეუშ ინდა ხრმალ სა ჩვენსა.        
8297   ღმერთი ალხ ენს მოცთომ ილსა მონან ულსა, ცრემ ლნადენსა“.        
8298          
8299   დედოფალმან  ლმობიერად , „შეუნდობ ო“, ესე ბრ ძანა;        
8300   მოიყვანა რ ამაზ მეფე,  ხელმწიფეთ ა ათაყვანა , –        
8301   ყოვლით კერ ძო მომღერა ლთა ხმები  გაეთანისთა ნა, –        
8302   ჭირთა, მათ გან გარდახ დილთა, ესე  ლხინი შეა გვანა.        
8303          
8304   ოქრო, თვალ ი, მარგალი ტი, შვენიე რი სანახავ ად,        
8305   ყოვლგნით ი დვის ვითა  გორი, მოდი ს ველთა მო სარწყავად;        
8306   ვისცა სწად დის, ალაფო ბდის, წაიღ ებდის უკით ხავად,        
8307   მანდატურნი  არვის სცვ იდეს, ბოლო ს ვინ ჯდის  ანუ თავად .        
8308          
8309   ავთანდილ დ ა ფრიდონის თა სპათა ე ტყვის მეფე  დიდი:        
8310   „სტუმარნი  ხართ, შოებ ისა სირცხვ ილი და ნუ  გაქვს რიდი !“        
8311   თითოს კაცს ა თითო ჯორ ი მარგალიტ ი ანაკიდი,        
8312   ესე მისცა,  საბოძვარს ა სხვას ყვ ელასა ვერ  დავსთვლიდი .        
8313          
8314   ავთანდილ დ ა ფრიდონის თვის საბოძ ვარსა ვინ  დასთვალავს !        
8315   ვერ გამოსთ ქვამს სიმრ ავლესა ენა , ამად თავ სა კრძალავ ს!        
8316   რაცა იდვა,  უკეთესსა  დედოფალი ა რ დამალავს .        
8317   მათ უხმობდ ა მხსნელად  მათად, ტკ ბილად უჭვრ ეტს, არა ლ ალავს.        
8318          
8319   სრულნი ინდ ონი ავთანდ ილს და ფრი დონს მწედ  ხადოდიან: LF   7844   სრულნი ინდ ონი ავთანდ ილს და ფრი დონს მწედ  ხადოდიან: LF
8320   თქვენგან   გვჭირს   კარგი   ყველაი“,     მართ   ამას   მოიტყოდიან ,   7845   თქვენგან   გვჭირს   კარგი   ყველაი“,     მართ   ამას   მოიტყოდიან ;
8321   ვითა პატრო ნსა სჭვრეტ დიან, რაც  სწადდის, მ ას იქმოდია ნ,   7846   ვითა პატრო ნსა სჭვრეტ დიან, რაც  სწადდის, მ ას იქმოდია ნ,
8322   სადარბაზ ბლად   ნიადაგ   მათ   წინა   მოვიდოდიან .   7847   სადარბაზ ბლად   ნიადაგ   მათ   წინა   მოვიდოდიან .
8323          
8324   ტარიელ რამ აზ მეფესა  უბოძა საბო ძვარია,        
8325   უბრძანა: „ ხარკსა მოგ ვცემდი, მა რთ ვითა შე ნი გვარია!        
8326   მან თაყვან ისსცა, პირ ისა ქვე მდ აბლად დამდ ებარია,        
8327   წავიდა მის ი მლოცველი , არ ომთა  მომკვეხარი ა.        
8328     7848  
8329   ინდოთ   მეფე   უბრძანებდა   ასმათს,   მისსა   შეკ
დომილსა:
  7849   ინდოთ   მეფე   უბრძანებდა   ასმათს,   მისსა   შეკ დომილსა:
8330   რაცა   შენ   ჰქმენ ,   არ   უქნია   არ   გამზრდელსა ,   არცა   ზრდილსა;   7850   რაცა   შენ   ჰქმენ  
არ   უქნია   არ   გამზრდელსა ,   არცა   ზრდილსა;
8331   აწ   ინდოეთს   სამეფოსა   მეშვიდესა,   ერთსა   წილსა ,   7851   აწ   ინდოეთს   სამეფოსა   მეშვიდესა,   ერთსა   წილსა
8332   ზედა   დაგსვამ,   შენი   იყოს,   გვმსახურებ დი   ტკბილი   ტკბილსა
.
  7852   ზედა   დაგსვამ,   შენი   იყოს,   გვმსახურებ დი   ტკბილი   ტკბილსა .
8333     7853  
8334  
ვინცა   გწადდეს,   ქმრად   შეირთე,   სამეფოსა   ეპატრონე;
  7854   ვინცა   გწადდეს,   ქმრად   შეირთე,   სამეფოსა   ეპატრონე;
8335   მუნიდაღმა  გვმსახურებ დი, თავი შ ენი დაგვამ ონე!“   7855   მუნიდაღმა  გვმსახურებ დი, თავი შ ენი დაგვამ ონე!“
8336   ასმათ   ფერხნი   გარდუკოცნ
ა:   „შენგან
აო   ჩემი   ღონე,
  7856   ასმათ   ფერხნი   გარდუკოცნ ა:   „შენგან - აო   ჩემი   ღონე,
8337   მონ ბისა   უკეთესი   რამც   ვიშოვე,   რამც   ვიქონე?“   7857   მონ ბისა   უკეთესი   რამც   ვიშოვე,   რამც   ვიქონე?“
8338     7858  
8339   ერთგან სამ თავე ძმობი ლთა დაყვნე ს ცოტანი დ ღენია;   7859   ერთგან სამ თავე ძმობი ლთა დაყვნე ს ცოტანი დ ღენია;
8340   თამაშობდია ნ,   უსახო   უდიოდ   ძღვენია ,   7860   თამაშობდია ნ,   უსახო   უდიოდ   ძღვენია ;
8341   რა   მარგალიტი   ღარიბი,   რა   უკეთესი   ცხენია !   7861   რა   მარგალიტი   ღარიბი,   რა   უკეთესი   ცხენია ,
8342   მაგრა ავთა ნდილს სურვ ილმან დაღრ ეჯა დააჩენ ია.   7862   მაგრა ავთა ნდილს სურვ ილმან დაღრ ეჯა დააჩენ ია.
8343     7863  
8344   ტარიელ   ცნა ,   ამა   ყმასა   ცოლისათვის   მოესურვა ;   7864   ტარიელ   ცნა :“   ამა   ყმასა   ცოლისათვის   მოესურვა “.
8345   უბრძანებდა :   „გული  
შენი  
განაღამცა   მომემდურვა ,
  7865   უბრძანებდა :   „გული ,   შენი ,   განაღამცა   მომემდურვა ;
8346   აწ ვაგლახ  მე, ჭირი შ ენი გონება მან შვიდით  ურვა,   7866   აწ ვაგლახ  მე, ჭირი შ ენი გონება მან შვიდით  ურვა,
8347   მოგშორდები ,   საწუთრომან   ლხინი  
  დამიშურვა !“
  7867   მოგშორდები ,   საწუთრომან   ლხინი     დამიშურვა .
8348     7868  
8349   კვლა ფრიდო ნცა დაეთხო ვა: „წავიდ ეო სახლსა  ჩემსა,   7869   კვლა ფრიდო ნცა დაეთხო ვა: „წავიდ ეო სახლსა  ჩემსა,
8350   ზედა-ზედა   დავსტკებნი დე   დარბაზსა   და   ამა   თემსა ,   7870   ზედა-ზედა   დავსტკებნი დე   დარბაზსა   და   ამა   თემსა ;
8351   სამსახურსა   მიბრძანებდ ,   უხუცესი   ვითა   მრწემსა,   7871   სამსახურსა   მიბრძანებდ  
უხუცესი   ვითა   მრწემსა,
8352   თქვ ენთვის   ასრე   მომსურდები ს,   წყაროსათვი   ვით   ირემსა“.   7872   ენთვის   ასრე   მომსურდები ს,   წყაროსათვი   ვით   ირემსა“.
8353     7873  
8354   მასცა უბოძ ა ფარმანი:  „წა, სახლ ი მოიარეო,   7874   მასცა უბოძ ა ფარმანი:  „წა, სახლ ი მოიარეო,
8355   მე   ნუ   გამწირავ,   ახ
,   ადრე   მობრუნდი   გარეო“ .
  7875   მე   ნუ   გამწირავ,   ახ
ვდი ,   ადრე   მობრუნდი   გარეო“ ;
8356   ავთანდილს  უთხრა: „უშ ენოდ რამცა  ვით გავიხ არეო?   7876   ავთანდილს  უთხრა: „უშ ენოდ რამცა  ვით გავიხ არეო?
8357   რათგან   ისწრაფ ი,   ნუ   გაგვა,   მიგელის   ლომსა   მთვარეო!   7877   რათგან   ისწრაფ
ი,   ნუ   გაგვა,   მიგელის   ლომსა   მთვარეო!
8358     7878  
8359   როსტ ნისთვის   წაატანა   ძღვნ   ტურფ ები   ჯუბაჩები,   7879   როსტ ნისთვის   წაატანა   ძღვნ   ტურფ   ჯუბაჩები,
8360   კვლა   ჭურჭელი   თვალთა   თლილთა,   არ   კოვზები,   არ   ჩამჩები :   7880   კვლა   ჭურჭელი   თვალთა   თლილთა,   არ   კოვზები,   არ   ჩამჩები .
8361   ჩემ   მაგიერ   მიუტანე,   წა დი ,   ნურას   მეურჩები“.   7881   ჩემ   მაგიერ   მიუტანე,   წა ,   ნურას   მეურჩები“.
8362   ავთანდილ თ ქვა: „არა  ვიცი, მე უ შენოდ ვით  დავრჩები!“   7882   ავთანდილ თ ქვა: „ არა  ვიცი, მე  უშენოდ ვით  დავრჩები!
8363     7883  
8364   ქალ   ქალ  
გაუგზავნა   ყაბაჩა   და   ერთი   რიდე,
  7884   ქალ  
ქალ   გაუგზავნა   ყაბაჩა   და   ერთი   რიდე,
8365   რომე ჩაცმა -დაბურვასა  ვინ ღირს  იყო მათგან  კიდე!   7885   რომე ჩაცმა -დაბურვასა  ვინ ღირს  იყო მათგან  კიდე!
8366   ერთი   თვალი,     წამღებელმა   ვერა   თქვას,   თუ :   ცუდად   ვზიდე ,     7886   ერთი   თვალი,     წამღებელმა   ვერა   თქვას,   თუ   « ცუდად   ვზიდე » ,  
8367   ღამე მზეებ რ გაანათლი ს, ჩნდის,  სადაცა შეხ ედვიდე.   7887   ღამე მზეებ რ გაანათლი ს, ჩნდის,  სადაცა შეხ ედვიდე.
8368     7888  
8369   ავთანდილ შ ეჯდა, წავი და, ტარიას  გაესალამა ;   7889   ავთანდილ შ ეჯდა, წავი და, ტარიას  გაესალამა ;
8370   იგი   ორნივე   გაყრისა   დაწვნა   ცე ხლისა   ალამა;   7890   იგი   ორნივე   გაყრისა   დაწვნა   ცე
ხლისა   ალამა;
8371   სრულად ინდ ონი მისტირ ან, ცრემლმ ან მინდორი  დალამა;   7891   სრულად ინდ ონი მისტირ ან, ცრემლმ ან მინდორი  დალამა;
8372   ავთანდილ ი ტყვის: „მო მკლაო სოფლ ისა მე სამ სალამა“.   7892   ავთანდილ ი ტყვის: „მო მკლაო სოფლ ისა მე სამ სალამა“.
8373     7893  
8374   ერთგან ფრი დონ და ავთ ანდილ იარნ ეს დღენი მ ცირენი;   7894   ერთგან ფრი დონ და ავთ ანდილ იარნ ეს დღენი მ ცირენი;
8375   გზამან   გაყარნა,   წავიდეს   თავის - თავ   ანატირენი;   7895   გზამან   გაყარნა,   წავიდეს   თავის თავ   ანატირენი;
8376   კარგად მოუ ხდეს მათ მ ათნი საქმე ნი დანაპირ ენი;   7896   კარგად მოუ ხდეს მათ მ ათნი საქმე ნი დანაპირ ენი;
8377   ავთანდილ მ იხდა არაბე თს, ნახნა  არ ცუდნი ჭ ირენი.   7897   ავთანდილ მ იხდა არაბე თს, ნახნა  არ ცუდნი ჭ ირენი.
8378     7898  
8379   გამოეგებნე ს არაბნი,  სამეფო დაა შვენა მან;   7899   გამოეგებნე ს არაბნი,  სამეფო დაა შვენა მან;
8380   ნახა მზე მ ისი, მირიდ ა მისთა სუ რვილთა წყე ნამან;   7900   ნახა მზე მ ისი, მირიდ ა მისთა სუ რვილთა წყე ნამან;
8381     თანა   ტახ
ტსა   და-ვე-ჯდა,   ალხინა   მჭვრეტთა   ლხენამან ,
  7901     თანა   ტახ ტსა   და-ვე-ჯდა,   ალხინა   მჭვრეტთა   ლხენამან ;
8382   გაახელმწიფ ა გვირგვინ ი ზეცით მო სრულმან ზე ნამან.   7902   გაახელმწიფ ა გვირგვინ ი ზეცით მო სრულმან ზე ნამან.
8383     7903  
8384   მათ სამთავ ე ხელმწიფე თა ერთმანე რთი არა სძ ულდეს,   7904   მათ სამთავ ე ხელმწიფე თა ერთმანე რთი არა სძ ულდეს,
8385   ერთმანერთს ა ნახვიდია ნ, საწადელ ნი გაუსრულ დეს,   7905   ერთმანერთს ა ნახვიდია ნ, საწადელ ნი გაუსრულ დეს,
8386   ბრძანებისა  შემცილენი  მათთა ხრმ ალთა და-ვე -წყლულდეს,   7906   ბრძანებისა  შემცილენი  მათთა ხრმ ალთა და-ვე -წყლულდეს,
8387   მოიმატნეს  სამეფონი,  გახელმწიფდ ეს, გამორჭ მულდეს.   7907   მოიმატნეს  სამეფონი,  გახელმწიფდ ეს, გამორჭ მულდეს.
8388     7908  
8389   ფრიდონცა ე სვა მოყვარ ედ, მათ წი ნა მიიყვან იან;   7909   ყოვლთა   სწორად   წყალობასა   ვითა   თოვლსა   მოათოვდეს ;
8390   ერთმანერთი სა მეშველთ ა მებრძოლნ ი იმაჯანია ნ:   7910   ობოლ-ქვრივ ნი   დაამდიდრნე   და   გლახაკნი   არ   ითხოვდეს
8391   მათთა ურჩთ ა და შემკა დრთა მიწებ ი ააკვანია ნ,   7911   ავთა   მქმნელნი   დააშინნეს,   კრავნი   ცხვართა   ვერ   წოვდეს,
8392   ორგულთა მკ ლავნი შემუ სრნეს, ერთ გულნი აგულ ვანიან.   7912   შიგან   მათთა   საბრძანისთ   თხა   და   მგელი   ერთ
  სძოვდეს.
8393          
8394   ყოვლთა   სწორად   წყალობასა   ვითა   თოვლსა   მოათოვდეს ,        
8395   ობოლ-ქვრივ ნი   დაამდიდრნე   და   გლახაკნი   არ   ითხოვდეს ,        
8396   ავთა   მქმნელნი   დააშინნეს,   კრავნი   ცხვართა   ვერ   წოვდეს,        
8397   შიგან   მათთა   საბრძანისთ   თხა   და   მგელი   ერთ   სძოვდეს.        
8398   დასასრული   7913   დ ა ს ა ს  რ უ ლ ი
8399     7914   გასრულდა   მათი   ამბავი   ვითა   სიზმარი   ღამისა ;
8400   გასრულდა   მათი   ამბავი   ვითა   სიზმარი   ღამისა .        
8401   გარდახდეს,  გავლეს სო ფელი, ნახე თ სიმუხთლე  ჟამისა!   7915   გარდახდეს,  გავლეს სო ფელი, ნახე თ სიმუხთლე  ჟამისა!
8402   ვის   გრძლად   ჰგონია,   მისთვისცა   არის   ერთისა   წამისა .   7916   ვის   გრძლად   ჰგონია,   მისთვისცა   არის   ერთისა   წამისა ,
8403   წერ   ვინმე   მესხი   მელექსე   მე   რუსთველისა   დამისა.   7917  
წერ   ვინმე   მესხი   მელექსე   მე   რუსთველისა   დამისა.
8404     7918  
8405   ქართველთა   ღმრთისა ,   დავითის  
ვის  
მზე  
მსახურებს   სარებლად,
  7919   ქართველთა   ღმრთისა  
დავითის ,   ვის     მზე     მსახურებს   სარებლად,
8406   ესე ამბავი  გავლექსე  მე მათად ს აკამათებლა დ,   7920   ესე ამბავი  გავლექსე  მე მათად ს აკამათებლა დ,
8407   ვინ არის ა ღმოსავლეთი თ დასავლეთ ს ზართა მა რებლად,   7921   ვინ არის ა ღმოსავლეთი თ დასავლეთ ს ზართა მა რებლად,
8408   ორგულთა   მათთა   დამწველად,   ერთგულთა   მახარებლად .   7922   ორგულთა   მათთა   დამწველად,   ერთგულთა  
მახარებლად .
8409     7923  
8410   დავითის   ქნანი  
ვითა   ვთქვნე   სიჩალხე-სი ხაფეთანი!
  7924   დავითის   ქნანი ,   ვითა   ვთქვნე   სიჩალხე-სი ხაფეთანი!
8411   ესე ამბავნ ი უცხონი,  უცხოთა ხელ მწიფეთანი,   7925   ესე ამბავნ ი უცხონი,  უცხოთა ხელ მწიფეთანი,
8412   პირველ ზნე ნი და საქმ ენი, ქებან ი მათ მეფე თანი,   7926   პირველ ზნე ნი და საქმ ენი, ქებან ი მათ მეფე თანი,
8413   ვპოვენ და  ლექსად გარ დავთქვენ,  ამითა ვილა ყფეთანი.   7927   ვპოვენ და  ლექსად გარ დავთქვენ,  ამითა ვილა ყფეთანი.
8414     7928  
8415   ესე   ასეთი   სოფელი ,   არვისგან   მისანდობელ ი,   7929   ესე   ასეთი   სოფელი  
არვისგან   მისანდობელ ი,
8416   წამია კაცთ ა თვალისა  და წამწამი სა მსწრობე ლი!   7930   წამია კაცთ ა თვალისა  და წამწამი სა მსწრობე ლი!
8417   რასა ვინ ე ძებთ, რას  აქნევთ? ბე დია მაყივნ ებელი,   7931   რასა ვინ ე ძებთ, რას  აქნევთ? ბე დია მაყივნ ებელი,
8418   ვის არ შეუ ცვლის, კარ გია, ორისა ვ იყოს მხლ ებელი.   7932   ვის არ შეუ ცვლის, კარ გია, ორისა ვ იყოს მხლ ებელი.
8419     7933  
8420   ამირან   დარეჯანის   ძე   მოსეს   უქია   ხო ელსა,   7934   ამირან   დარეჯანის   ძე   მოსეს   უქია   ხო ელსა,
8421   აბდულ-მესი ა – შავთელ სა, ლექსი  მას უქეს რ ომელსა,   7935   აბდულ-მესი ა – შავთელ სა, ლექსი  მას უქეს რ ომელსა,
8422   დილარგეთ     სარგის   თმოგველსა,   მას   ენა
დაუშრომელს ა,
  7936   დილარგეთ     სარგის   თმოგველსა,   მას   ენა - დაუშრომელს ა,
8423   ტარიელ     მისსა   რუსთველსა,   მისთვის   ცრემლ
შეუშრომელს ა.
  7937   ტარიელ     მისსა   რუსთველსა,   მისთვის   ცრემლ - შეუშრომელს ა.