ნახვა არაბთა მეფისაგან მის ყმისა ვეფხისტყაოსნისა |
| 3:1 |
ნახეს‚ უცხო მოყმე ვინმე ჯდა მტირალი წყლისა პირსა‚
შავი ცხენი სადევითა ჰყვა ლომსა და ვითა გმირსა‚
ხშირად ესხა მარგალიტი ლაგამ-აბჯარ-უნაგირსა.
ცრემლსა ვარდი დაეთრთვილა‚ გულსა მდუღრად ანატირსა. |
[85] |
| 3:2 |
მას ტანსა კაბა ემოსა, გარეთმა ვეფხის ტყავისა‚
ვეფხის ტყავისა ქუდივე იყო სარქმელი თავისა‚
ხელთა ნაჭედი მათრახი ჰქონდა უსხოსი მკლავისა;
ნახეს და ნახვა მოუნდა უცხოსა სანახავისა. |
[86] |
| 3:3 |
მეფემან ბრძანა: „ვინ არის უცხო პირად და ტანადო?“
უბრძანა ერთსა მონასა: „წადი ფიცხლად და ჯანადო‚
«გიბრძანებს‚ – უთხარ‚ – ვერა გცნობ ჩემთა ლაშქართა თანადო‚
ვინცა ხარ‚ მოდი წინაშე შენ ჩვენგან მონაყვანადო!»“ |
[87] |
| 3:4 |
წავიდა მონა საუბრად მის ყმისა გულმდუღარისად‚
თავჩამოგდებით მტირლისა‚ არ ჭვრეტით მოლიზღარისად‚ –
მუნვე წვიმს წვიმა ბროლისა‚ ჰგია გიშრისა ღარი სად‚ –
ახლოს მივიდა‚ მოსცალდა სიტყვისა თქმად აღარისად. |
[88] |
| 3:5 |
ვერა ჰკადრა საუბარი‚ მონა მეტად შეუზარდა‚
დიდხან უჭვრეტს გაკვირვებით‚ თუცა გული უმაგარდა;
მოახსენა: „გიბრძანებსო“‚ ახლოს მიდგა‚ დაუწყნარდა.
იგი ტირს და არა ესმის მისგან‚ გაუუმეცარდა. |
[89] |
| 3:6 |
მის მონისა არა ესმა სიტყვა‚ არცა ნაუბარი‚
მათ ლაშქართა ზახილისა იყო ერთობ უგრძნობარი‚
უცხოდ რამე ამოსკვნოდა გული ცეცხლთა ნადებარი‚
ცრემლსა სისხლი ერეოდა‚ გასდის‚ ვითა ნაგუბარი. |
[90] |
| 3:7 |
სხვაგან ქნის მისი გონება მისმან თავისა წონამან.
ესე მეფისა ბრძანება ერთხელ კვლა ჰკადრა მონამან.
არცა დააგდო ტირილი‚ არცა რა გაიგონა მან‚
არცა გახლიჩნა ბაგენი‚ თავი – ვარდისა კონამან. |
[91] |
| 3:8 |
რა პასუხი არა გასცა‚ მონა გარე შემობრუნდა‚
როსტანს ჰკადრა: „შემიტყვია‚ იმას თქვენი არა უნდა;
თვალნი მზეებრ გამირეტნა‚ გული მეტად შემიძრწუნდა‚
ვერ ვასმინე საუბარი‚ მით დავყოვნე ხანი მუნ‚ და-“. |
[92] |
| 3:9 |
მეფე გაჰკვირდა‚ გა-ცა-წყრა‚ გული უც მისთვის მწყრომარე‚
გაგზავნა მონა თორმეტი მისი წინაშე მდგომარე‚
უბრძანა: „ხელთა აიღეთ აბჯარი თქვენ საომარე‚
მიდით და აქა მომგვარეთ‚ ვინ არის იქი მჯდომარე!“ |
[93] |
| 3:10 |
მონანი მიდგეს‚ მივიდეს‚ გახდა აბჯრისა ჩხარია;
მაშინღა შეკრთა იგი ყმა‚ ტირს‚ მეტად გულმდუღარია‚
თვალნი მოარნა ყოველგნით‚ ნახა ლაშქრისა ჯარია‚
ერთხელ ესე თქვა: „ვაჲ მეო“‚ სხვად არას მოუბარია. |
[94] |
| 3:11 |
თვალთა ხელი უკუივლო‚ ცხელნი ცრემლნი მოიწურნა‚
ხრმალ-კაპარჭი მოიმაგრა‚ მკლავნი გაიმამაცურნა‚
ცხენსა შეჯდა‚ – მონათამცა საუბარნი რად იყურნა! –
სხვასა მხარსა გაემართა‚ მათი ჭირი არ განკურნა. |
[95] |
| 3:12 |
მონათა ხელი გამართეს მის ყმისა შესაპყრობელად.
მან‚ გლახ‚ იგინი დახადნა მტერთაცა საწყალობელად:
ჰკრა ერთმანერთსა‚ დახოცნა თავსა ხელაუპყრობელად‚
ზოგსა გარდაჰკრის მათრახი ქვე მკრდამდის გასაპობელად. |
[96] |
| 3:13 |
მეფე გაწყრა‚ გაგულისდა‚ ლაშქარნიცა შეუზახნა;
მან მდევართა მიწევნამდის არ უჭვრიტა‚ არცა ნახნა‚
რაზომნიცა მიეწივნეს‚ ყველა მკვდართა დაასახნა‚
კაცი კაცსა შემოსტყორცა‚ როსტან ამად ივაგლახნა. |
[97] |
| 3:14 |
შესხდეს მეფე და ავთანდილ მის ყმისა მისაწეველად.
იგი ლაღი და უკადრი მივა ტანისა მრხეველად‚
ტაიჭი მიუქს მერანსა‚ მიეფინების მზე ველად‚
შეიგნა მისლვა მეფისა მისად უკანამდეველად. |
[98] |
| 3:15 |
რა ცნა‚ მეფე მოვიდაო‚ ჰკრა მათრახი მისსა ცხენსა‚
მასვე წამსა დაიკარგა‚ არ უნახავს თვალსა ჩვენსა‚
ჰგვანდა ქვესკნელს ჩაძრომილსა ანუ ზეცად ანაფრენსა;
ეძებდეს და ვერ ჰპოვებდეს კვალსა მისგან წანარბენსა. |
[99] |
| 3:16 |
კვალი ძებნეს და უკვირდა ვერპოვნა ნაკვალევისა‚
აგრე კვალწმიდად წახდომა კაცისა‚ ვითა დევისა;
ლაშქარნი მკვდართა სტიროდეს‚ სწრაფა აქვს წყლულთა ხვევისა.
მეფემან ბრძანა: „ვნახეო მიზეზი ლხინთა ლევისა“. |
[100] |
| 3:17 |
ბრძანა: „ღმერთსა მოეწყინა აქამდისი ჩემი შვება‚
ამად მიყო სიმწარითა სიამისა დანავღლება‚
სიკვდილამდის დამაწყლულა‚ ვერვის ძალუც განკურნება.
მასვე მადლი! ესე იყო წადილი და მისი ნება“. |
[101] |
| 3:18 |
ესე თქვა და შემობრუნდა‚ დაღრეჯილი წამოვიდა‚
არცაღა ჰკრა ასპარეზსა‚ ვამი ვამსა მოურთვიდა;
ყველაკაი მოიშალა‚ სადაცა ვინ მხეცთა სრვიდა;
ზოგთა თქვეს‚ თუ: „მართალია“‚ ზოგი‚ ღმერთო‚ უზრახვიდა. |
[102] |
| 3:19 |
მეფე საწოლს შემოვიდა სევდიანი‚ დაღრეჯილი;
მისგან კიდე არვინ შეჰყვა‚ ავთანდილ უჩს ვითა შვილი.
ყველაკაი გაიყარა‚ ჯალაბი ჩანს არდაჯრილი.
გაბედითდა სიხარული‚ ჩაღანა და ჩანგი ტკბილი. |
[103] |
| 3:20 |
თინათინს ესმა ეგეთი მამისა დაღრეჯილობა;
ადგა და კარსა მივიდა‚ ჰქონდა მზისაცა ცილობა‚
მოლარე იხმო‚ უბრძანა: „ძილია თუ ღვიძილობა?“
მან მოახსენა: „დაღრეჯით ზის‚ სჭირსო ფერშეცვლილობა. |
[104] |
| 3:21 |
ერთიღა ახლავს ავთანდილ‚ წინაშე უზის სკამითა;
უცხო ყმა ვინმე უნახავს‚ ასრე დაღრეჯით ამით-ა“.
თინათინ ბრძანა: „აწ წავალ‚ შესლვა არ ჩემგან ჟამით-ა‚
მიკითხოს‚ ჰკადრე: იყო-თქო აქა ერთითა წამითა“. |
[105] |
| 3:22 |
ხანი გამოხდა‚ იკითხა: „ნეტარ‚ რასა იქს ქალიო‚
ჩემი ლხინი და ჯავარი‚ ჩემი სოფლისა წყალიო?“
მოლარე ჰკადრებს: „მოვიდა აწყაღა ფერნამკრთალიო‚
დაღრეჯით გცნა და მიბრუნდა წინაშე მომავალიო“. |
[106] |
| 3:23 |
უბრძანა‚ თუ: „წადი‚ უხმე! უმისობა ვით გავსძლეო?
მოახსენე: «რად დაჰბრუნდი შენ‚ მამისა სიცოცხლეო?
მოდი‚ ჭმუნვა გამიქარვე‚ გულსა წყლულსა მეწამლეო‚
გითხრა ჩემი სამიზეზო‚ მე თუ ლხინთა რად დავლეო»“. |
[107] |
| 3:24 |
თინათინ ადგა‚ მივიდა‚ მიჰყვა მამისა ნებასა‚
უგავს პირისა სინათლე მთვარისა მოვანებასა‚
მამამან გვერდსა დაისვა‚ აკოცებს ნება-ნებასა‚
უბრძანა: „მახლავ რად არა‚ რად მელი მოყვანებასა?“ |
[108] |
| 3:25 |
ქალმან ჰკადრა: „ხელმწიფეო‚ დაღრეჯილსა ვინცა გცნობდეს‚
ვინმცა გნახა კადნიერად‚ რაზომ გინდა ამაყობდეს!
თქვენნი აგრე დაღრეჯანი მნათობთაცა დაამხობდეს!
კაცმან საქმე მოიგვაროს‚ ვეჭვ‚ ჭმუნვასა ესე სჯობდეს“. |
[109] |
| 3:26 |
უბრძანა: „შვილო‚ რაზომცა მჭირს საქმე სავაგლახია‚
შენი ჭვრეტა და სიახლე ლხინადვე დამისახია‚
მომქარვებელი სევდისა‚ მართ ვითა მუფარახია.
ვეჭვ‚ რა სცნა‚ შენცა მამართლო‚ ჩემი სულთქმა და ახია. |
[110] |
| 3:27 |
უცხოსა და საკვირველსა ყმასა რასმე გარდვეკიდე‚
მისმან შუქმან გაანათლა სამყარო და ხმელთა კიდე.
რა უმძიმდა‚ არ ვიცოდი‚ ან ტიროდა ვისთვის კიდე;
ჩემად ნახვად არ მოვიდა‚ გავგულისდი‚ წავეკიდე. |
[111] |
| 3:28 |
მე რა მნახა‚ ცხენსა შეჯდა‚ თვალთა ცრემლნი მოიხოცნა‚
შესაპყრობლად შეუზახენ‚ სპანი სრულად დამიხოცნა‚
ვითა ეშმა დამეკარგა‚ არ კაცურად გარდამკოცნა‚
ჯერთცა ესე არა ვიცი‚ ცხადი იყო‚ თუ მეოცნა. |
[112] |
| 3:29 |
აწ ესე მიკვირს‚ რა იყო‚ ანუ რა ვნახე და რული!
მან დამიხოცა ლაშქარი‚ ადინა სისხლი ღვარული.
კაცთა ხორცისად ვით ითქმის ისრე თვალთაგან ფარული?!
უცილოდ ღმერთსა მოვსძულდი აქამდის მე მხიარული. |
[113] |
| 3:30 |
ტკბილნი მისნი წყალობანი ბოლოდ ასრე გამემწარნეს‚
დამავიწყდეს‚ რაცა დღენი მხიარულსა წამეარნეს.
ყოვლმან პირმან ვაგლახ მიყოს‚ ვეღარავინ მინეტარნეს‚
სადამდისცა დღენი მესხნენ‚ ვეღარამან გამახარნეს!“ |
[114] |
| 3:31 |
ქალმან ჰკადრა: „მოგახსენებ მე სიტყვასა დანაყბედსა:
ჰე‚ მეფეო! რად ემდურვი ანუ ღმერთსა‚ ანუ ბედსა?
რად დასწამებ სიმწარესა ყოველთათვის ტკბილად მხედსა?
ბოროტიმცა რად შეექმნა კეთილისა შემოქმედსა? |
[115] |
| 3:32 |
მე ამას ვარჩევ: მეფე ხარ‚ მეფეთა ზედა მფლობელი‚
შორს არის თქვენი საზღვარი‚ ბრძანებამიუთხრობელი.
გაგზავნე კაცი ყოველგან‚ მისთა ამბავთა მცნობელი‚
ადრე სცნობ‚ არის იგი ყმა შობილი‚ თუ უშობელი. |
[116] |
| 3:33 |
თუ ყოფილა იგი მოყმე ხორციელი‚ ხმელთა მვლელად‚
მას ნახვიდა სხვაცა ვინმე‚ გამოჩნდების მასწავლელად.
თუ არ ეშმა გჩვენებია ლხინთა შენთა შემცვლელ-მშლელად;
სევდისაგან მოიცალე‚ რად შექმნილ ხარ მოუცლელად?“ |
[117] |
| 3:34 |
როსტანს სიტყვა ასულისა მოეწონა‚ ეკეთაცა;
პირი ხელით დაუჭირა‚ გარდაკოცნა კვლა და კვლაცა;
უბრძანა‚ თუ: „დაგმორჩილდე‚ რაცა მითხრა‚ აგრე ვქმნაცა;
იგივეა მხსნელი ჩემი‚ ვინცა მიწა გამაკაცა“. |
[118] |
| 3:35 |
მოასხნეს კაცნი‚ გაგზავნნეს ოთხთავე ცისა კიდეთა‚
უბრძანეს: „წადით‚ პატიჟთა თავიმცა რად დარიდეთა?
მონახეთ‚ ძებნეთ იგი ყმა‚ სხვად ნურად მოიცლიდეთა‚
მისწერეთ წიგნი‚ სადაცა ვერ მისწვდეთ‚ ვერ მიხვიდეთა“. |
[119] |
| 3:36 |
კაცნი წავიდეს‚ იარეს მართ ერთი წელიწადია‚
მონახეს‚ ძებნეს იგი ყმა‚ იკითხეს კვლა და კვლა დია‚
ვერცა თუ ნახეს ნახული ღმრთისაგან დანაბადია‚
ცუდად მაშვრალნი მოვიდეს‚ მათსავე გულსა ზადია. |
[120] |
| 3:37 |
მონათა ჰკადრეს: „მეფეო‚ ჩვენ ხმელნი მოვიარენით‚
მაგრა ვერ ვპოვეთ იგი ყმა‚ მით ვერა გავიხარენით‚
მისსა მნახავსა სულდგმულსა კაცსა ვერ შევეყარენით‚
ჩვენ ვერა გარგეთ‚ საქმენი სხვანი რა მოიგვარენით!“ |
[121] |
| 3:38 |
მეფე ბრძანებს: „მართალ იყო ასული და ჩემი ძეო‚
ვნახე რამე ეშმაკისა სიცუდე და სიბილწეო‚
ჩემად მტერად წამოსრული‚ გარდმოჭრილი ზეცით ზეო.
გამიშვია შეჭირვება‚ არა მგამა ყოლა მეო“. |
[122] |
| 3:39 |
ესე თქვა და სიხარულით თამაშობა ადიადა;
მგოსანი და მუშაითი უხმეს‚ პოვეს რაცა სადა;
დია გასცა საბოძვარი‚ ყველა დარბაზს შემოხადა;
მისი მსგავსი სიუხვითა ღმერთმან სხვამცა რა დაჰბადა! |
[123] |
| 3:40 |
ავთანდილ ჯდა მარტო საწოლს‚ ეცვა ოდენ მართ პერანგი‚
იმღერდა და იხარებდა‚ წინა ედგა ერთი ჩანგი.
შემოვიდა მას წინაშე თინათინის მონა ზანგი‚
მოახსენა: „გიბრძანებსო ტანი ალვა‚ პირი მანგი“. |
[124] |
| 3:41 |
ავთანდილს მიხვდა მოსმენა საქმისა სანატრელისა‚
ადგა და კაბა ჩაიცვა‚ მჯობი ყოვლისა ჭრელისა;
უხარის შეყრა ვარდისა‚ არ ერთგან შეუყრელისა.
ამოა ჭვრეტა ტურფისა‚ სიახლე საყვარელისა! |
[125] |
| 3:42 |
ავთანდილ ლაღი‚ უკადრი მივა‚ არვისგან რცხვენოდა‚
მას ნახავს‚ ვისთა ვამთაგან ცრემლი მრავალჯერ სდენოდა;
იგი უებრო ქუშად ჯდა‚ ელვისა მსგავსად შვენოდა;
მთვარესა მისთა შუქთაგან უკუნი გარდაჰფენოდა. |
[126] |
| 3:43 |
გაძრცვილსა ტანსა ემოსნეს ყარყუმნი უსაპირონი‚
ებურნეს მოშლით რიდენი‚ ფასისა თქმად საჭირონი‚
შვენოდეს შავნი წამწამნი‚ გულისა გასაგმირონი‚
მას თეთრსა ყელსა ეკიდნეს გრძლად თმანი არუხშირონი. |
[127] |
| 3:44 |
დაღრეჯით იყო მჯდომარე ძოწეულითა რიდითა‚
ავთანდილს უთხრა დაჯდომა წყნარად‚ ცნობითა მშვიდითა.
მონამან სელნი დაუდგნა‚ დაჯდა კრძალვით და რიდითა.
პირისპირ პირსა უჭვრეტდა‚ სავსე ლხინითა დიდითა. |
[128] |
| 3:45 |
ქალმან უბრძანა: „ზარი მლევს მე ამისისა თხრობისა;
მწადდა არათქმა‚ რომლისა ღონე არა მაქვს თმობისა‚
მაგრა იცია მიზეზი შენისა აქა ხმობისა‚
რად ვზი ქუშად და დაღრეჯით ასრე მიხდილი ცნობისა?“ |
[129] |
| 3:46 |
ყმამან ჰკადრა: „საზაროსა ჩემგან თქმაღა ვით იქმნების?
მზესა მთვარე შეეყაროს‚ დაილევის‚ და-ცა-ჭნების;
აზრად არად აღარა მცალს‚ თავი ჩემი მეგონების‚
თქვენვე ბრძანეთ‚ რაცა გიმძიმს‚ ანუ რაცა გეკურნების“. |
[130] |
| 3:47 |
ქალმან უთხრა საუბარი კეკლუცსიტყვად‚ არ დუხჭირად;
იტყვის: „თუცა აქანამდის ჩემგან შორს ხარ დანამჭირად‚
მიკვირს‚ მოგხვდა წამისყოფით საქმე შენგან საეჭვი რად‚
მაგრა გითხრა პირველ ხვალმე‚ სენი მე მჭირს რაცა ჭირად. |
[131] |
| 3:48 |
გახსოვს‚ ოდეს შენ და როსტანს მინდორს მხეცი დაგეხოცა‚
ყმა გენახა უცხო ვინმე‚ რომე ცრემლი მოეხოცა?
მას უკანით გონებამან მისმან ასრე დამამხოცა‚
შენ გენუკევ მონახვასა‚ კიდით კიდე მოლახო ცა. |
[132] |
| 3:49 |
აქანამდის ნაუბარსა თუცა ვერას ვერ გეტყვია‚
მაგრა შორით სიყვარული შენგან ჩემი შემიტყვია‚
ვიცი‚ რომე გაუწყვედლად თვალთათ ცრემლი გისეტყვია‚
შეუპყრიხარ სიყვარულსა‚ გული შენი დაუტყვია. |
[133] |
| 3:50 |
ასრე გითხრა‚ სამსახური ჩემი გმართებს ამად ორად:
პირველ‚ ყმა ხარ‚ ხორციელი არავინ გვყავს შენად სწორად‚
მერმე‚ ჩემი მიჯნური ხარ‚ დასტურია‚ არ ნაჭორად;
წადი‚ იგი მოყმე ძებნე‚ ახლოს იყოს‚ თუნდა შორად! |
[134] |
| 3:51 |
შენგან ჩემი სიყვარული ამით უფრო გაამყარე;
რომე დამხსნა შეჭირვება‚ ეშმა ბილწი ასაპყარე;
გულსა გარე საიმედო ია მორგე‚ ვარდი ყარე;
მერმე მოდი‚ ლომო‚ მზესა‚ შეგეყრები‚ შემეყარე! |
[135] |
| 3:52 |
სამსა ძებნე წელიწადსა იგი შენი საძებნარი;
ჰპოვო‚ მოდი გამარჯვებით‚ მხიარულად მოუბნარი;
ვერა ჰპოვებ‚ დავიჯერებ‚ იყო თურე უჩინარი;
კოკობი და უფურჭვნელი ვარდი დაგხვდე დაუმჭნარი. |
[136] |
| 3:53 |
ფიცით გითხრობ: შენგან კიდე თუ შევირთო რაცა ქმარი‚
მზეცა მომხვდეს ხორციელი‚ ჩემთვის კაცად შენაქმარი‚
სრულად მოვსწყდე სამოთხესა‚ ქვესკნელს ვიყო დასანთქმარი‚
შენი მკლვიდეს სიყვარული‚ გულსა დანა ასაქმარი!“ |
[137] |
| 3:54 |
მოახსენა ყმამან: „მზეო‚ ვინ გიშერი აწამწამე‚
სხვა პასუხი რამცა გკადრე‚ ანუ რამცა შევიწამე?
მე სიკვდილსა მოველოდი‚ შენ სიცოცხლე გამიწამე‚
ვითა მონა‚ სამსახურად განაღამცა წავე‚ წა-‚ მე!“ |
[138] |
| 3:55 |
კვლაცა ჰკადრა: „აჰა‚ მზეო‚ რათგან ღმერთმან მზედ დაგბადა‚
მით გმორჩილობს‚ ზეციერი მნათობია რაცა სადა;
მე რომ თქვენგან მოვისმინენ წყალობანი‚ მედიადა.
ვარდი ჩემი არ დაჭნების‚ შუქი შენი იეფად-ა“. |
[139] |
| 3:56 |
კვლა შეჰფიცეს ერთმანერთსა‚ დააპირეს ესე პირი‚
გასალდეს და გაამრავლეს საუბარი სიტყვახშირი.
გაადვილდა‚ აქანამდის გარდეხადა რაცა ჭირი‚
თეთრთა კბილთა გამოჰკრთების თეთრი ელვა ვითა ჭვირი. |
[140] |
| 3:57 |
ერთგან დასხდეს‚ ილაღობეს‚ საუბარი ასად აგეს‚
ბროლ-ბალახში შეხვეული და გიშერი ასადაგეს;
ყმა ეტყვის‚ თუ: „შენთა მჭვრეტთა თავი ხელი‚ ა‚ სად აგეს!
ცეცხლთა‚ შენგან მოდებულთა‚ გული ჩემი ასადაგეს“. |
[141] |
| 3:58 |
ყმა წავიდა‚ სიშორესა თუცა მისსა ვერ გასძლებდა‚
უკუღმავე იხედვიდა‚ თვალთა რეტად აყოლებდა.
ბროლსა სეტყვს და ვარდსა აზრობს‚ ტანსა მჭევრსა ათრთოლებდა‚
გული ჰქონდა გულისათვის‚ სიყვარულსა ავალებდა. |
[142] |
| 3:59 |
თქვა: „მზეო‚ ვარდსა სიშორე შენი დამაჩნდეს ეს ადრე‚
ბროლი და ლალი გასრულ ვარ ქარვისა უყვითლესადრე.
მაშინ რაღა ვქმნა‚ ვერჭვრეტა რა მომხვდეს კვლა უგრძესადრე!
ხამს მოყვრისათვის სიკვდილი‚ ესე მე დამიც წესადრე“. |
[143] |
| 3:60 |
საწოლს დაწვა‚ ტირს‚ მტირალსა ცრემლი ძნელად ეხოცების‚
ვითა ვერხვი ქარისაგან‚ ირხევის და იკეცების;
რა მილულნის‚ სიახლევე საყვარლისა ეოცების‚
შეკრთის‚ დიდნი დაიზახნის‚ მით პატიჟი ეოცების. |
[144] |
| 3:61 |
მოშორვება საყვარლისა მას შეჰქმნოდა მისად ღაზოდ‚
ცრემლსა ვითა მარგალიტსა სწვიმს ვარდისა დასანაზოდ.
რა გათენდა‚ შეეკაზმა მისთა მჭვრეტთა სალამაზოდ‚
ცხენსა შეჯდა‚ გაემართა‚ დარბაზს მივა სადარბაზოდ. |
[145] |
| 3:62 |
დარბაზს ეჯიბი შეგზავნა‚ მართ მისგან შენარონია‚
შესთვალა: „გკადრებ‚ მეფეო‚ მე ესე გამიგონია:
ყოველი პირი მიწისა თქვენ ხრმლითა დაგიმონია‚
აწ‚ თუ სჯობს‚ ესე ამბავი ცნან‚ რაცა გარემონია. |
[146] |
| 3:63 |
მე წავიდე‚ მოვიარო‚ ვილაშქრო და ვინაპირო‚
თინათინის ხელმწიფობა მტერთა თქვენთა გულსა ვჰგმირო‚
მორჩილქმნილთა გავახარო‚ ურჩი ყოვლი ავატირო‚
ძღვენნი გკადრნე ზედა-ზედა‚ არ სალამი დავაძვირო“. |
[147] |
| 3:64 |
მეფესა ეთქვა ამისი დიადი მადრიელობა‚
ებრძანა: „ლომო‚ არა გჭირს შენ ომთა გამდრეკელობა‚
აწ მაგა შენსა თათბირსა ჰგავსო შენივე ქველობა.
წა‚ მაგრა მომხვდეს‚ რაღა ვქმნა‚ თუ სიშორისა გრძელობა!“ |
[148] |
| 3:65 |
ყმა შევიდა‚ თაყვანისსცა‚ მადლი რამე მოახსენა:
„ხელმწიფეო‚ მიკვირს‚ ქება რად იკადრეთ ჩემი თქვენა!
აწ ნუთუ კვლა სიშორისა ღმერთმან ბნელი გამითენა‚
პირი თქვენი მხიარული მხიარულსა კვლა მიჩვენა!“ |
[149] |
| 3:66 |
მეფე ყელსა მოეხვია‚ გარდაკოცნა ვითა შვილი;
სხვა მათებრი არ ყოფილა არ გამზრდელი‚ არ გაზრდილი!
ყმა ადგა და წამოვიდა‚ მას დღე მათი ჩანს გაყრილი;
როსტან მისთვის აატირა გონიერი გული‚ ლბილი. |
[150] |
| 3:67 |
გამოემართა ავთანდილ‚ მოყმე მხნე‚ ლაღად მავალი.
ოც დღე იარა‚ ღამეცა დღეს ზედაწართო მრავალი.
იგია ლხინი სოფლისა‚ იგია ნივთი და ვალი.
არ მისცილდების თინათინ მისი მას‚ ვისგან სწვავ ალი. |
[151] |
| 3:68 |
რა მოვიდა‚ სიხარული შიგან გახდა სამეფოსა;
მოეგებნეს დიდებულნი‚ ძღვენსა სძღვნიდეს იეფოსა;
იგი პირმზე არ მოსცთების სიარულსა სასწრაფოსა;
მიხვდეს მყოფნი მას წინაშე სიხარულსა სადაფოსა. |
[152] |
| 3:69 |
ქალაქი ჰქონდა მაგარი საზაროდ სანაპიროსა;
გარე კლდე იყო‚ გიამბობ ზღუდესა უქვითკიროსა;
ყმამან მუნ დაყო სამი დღე ამოსა სანადიროსა‚
გაზრდილი მისი შერმადინ დაისვა სავაზიროსა. |
[153] |
| 3:70 |
უბრძანა: „აჰა‚ შერმადინ‚ ამად მე შენგან მრცხვენიან‚
ჩემნი საქმენი ყოველნი გცოდნიან‚ გაგივლენიან‚
მაგრა არ იცი აქამდის‚ რანიცა ცრემლნი მდენიან!
მე ვისგან მქონდეს პატიჟნი‚ აწ მასვე მოულხენიან. |
[154] |
| 3:71 |
მე მოუკლავ თინათინის სურვილსა და სიყვარულსა‚
ცხელი ცრემლი ასოვლებდის ნარგისთაგან ვარდსა ზრულსა‚
ვერ ვაჩენდი აქანამდის ჭირსა ჩემგან დაფარულსა‚
აწ მიბრძანა საიმედო‚ ამად მხედავ მხიარულსა. |
[155] |
| 3:72 |
მიბრძანა: «მიცან ამბავი მის ყმისა დაკარგულისა‚
მოხვიდე‚ სრულვქმნა მაშინღა შენი წადილი გულისა‚
ქმარი არ მინდა უშენო‚ მომხვდეს ხისაცა რგულისა!»
მომცა წამალი გულისა‚ აქამდის დადაგულისა. |
[156] |
| 3:73 |
პირველ‚ ყმა ვარ‚ წასლვა მინდა პატრონისა სამსახურად‚ –
ხამს მეფეთა ერთგულობა‚ ყოფა გვმართებს ყმასა ყმურად‚ –
მერმე‚ ცეცხლი დაუვსია‚ აღარა მწვავს გულსა მურად.
ხამს‚ თუ კაცი არ შეუდრკეს‚ ჭირს მიუხდეს მამაცურად. |
[157] |
| 3:74 |
ვართ უმოყვრესნი მე და შენ ყოველთა პატრონ-ყმათასა‚
ამისთვის გნუკევ სმენასა შენ ამა ჩემთა ხმათასა:
ჩემ წილ დაგაგდებ პატრონად‚ თავადად ჩემთა სპათასა‚
ამა საქმესა ვერა ვიქ მე განდობასა სხვათასა. |
[158] |
| 3:75 |
ლაშქართა და დიდებულთა ალაშქრებდი‚ ჰპატრონობდი‚
დარბაზს კაცსა გაჰგზავნიდი და ამბავსა მათსა სცნობდი‚
წიგნსა სწერდი ჩემ მაგიერ‚ უფასოსა ძღვენსა სძღვნობდი‚
აქა სადმე არყოფასა ჩემსა მათმცა რად აგრძნობდი! |
[159] |
| 3:76 |
ლაშქრობა და ნადირობა შენი ჩემსა დაასახე‚
აქათ სამ წელ მომიცადე‚ ხვაშიადი შემინახე‚
მე ნუთუმცა შემოვბრუნდი‚ ალვა ჩემი არ დაჭნა ხე‚
არ მოვბრუნდე‚ მომიგლოვე‚ მიტირე და მივაგლახე! |
[160] |
| 3:77 |
მაშინღა ჰკადრე მეფესა არ საქმე სასურვალია‚
აცნობე ჩემი სიკვდილი‚ – იყავ მართ ვითა მთრვალია‚ –
მიხვდა-თქო საქმე‚ რომელი ყოვლთათვის გარდუვალია.
გლახაკთა მიეც საჭურჭლე‚ ოქრო‚ ვერცხლი და რვალია! |
[161] |
| 3:78 |
მაშინ უფრო მომეხმარე‚ ამისგანცა უფრო მხნედრე;
ნუთუ ადრე დამივიწყო? მახსენებდი ზედა-ზედრე!
მეტად კარგად დამიურვე‚ სული ჩემი შეივედრე‚
ზრდანი ჩემნი მოიგონენ‚ გული შენი მოიმდედრე!“ |
[162] |
| 3:79 |
რა მონამან მოისმინა‚ გაუკვირდა‚ შეეზარა‚
თვალთათ, ვითა მარგალიტი ცხელი ცრემლი გარდმოყარა‚
მოახსენა: „უშენომან გულმან რამცა გაიხარა!
ვიცი‚ რომე არ დასდგები‚ მაგას გიშლი ამად არა. |
[163] |
| 3:80 |
«ჩემად ნაცვლად დაგაგდებო»‚ – ესე სიტყვა ვით მიბრძანე?
რაგვარა ვქმნა პატრონობა‚ რამც გიფერე‚ რამც გიგვანე?
შენ მარტოსა გიგონებდე‚ მემცა მიწა ვიაკვანე!
სჯობს‚ ორნივე გავიპარნეთ‚ წამოგყვები‚ წამიტანე!“ |
[164] |
| 3:81 |
ყმამან უთხრა: „მომისმინე‚ მართლად გითხრობ‚ არა ჭრელად:
რა მიჯნური ველთა რბოდეს‚ მარტო უნდა გასაჭრელად;
მარგალიტი არვის მიხვდეს უსასყიდლო უვაჭრელად;
კაცი ცრუ და მოღალატე ხამს ლახვრითა დასაჭრელად. |
[165] |
| 3:82 |
ვისმცა უთხარ ხვაშიადი? შენგან კიდე არვინ ვარგა;
უშენოსა პატრონობა ვის მივანდო‚ ვინ იქს კარგა?
სანაპირო გაამაგრე‚ მტერმან ახლოს ვერ იბარგა!
კვლა ნუთუმცა შემოვიქეც‚ ღმერთმან სრულად არ დამკარგა. |
[166] |
| 3:83 |
განგებაა‚ სწორად მოჰკლავს‚ ერთი იყოს‚ თუნდა ასი;
მარტოობა ვერას მიზამს‚ მცავს თუ ცისა ძალთა დასი;
აქათ სამ წელ არ მოვიდე‚ მაშინ გმართებს გლოვა‚ ფლასი;
წიგნსა მოგცემ‚ გმორჩილობდეს‚ ვინცა იყოს ჩემი ხასი“. |
[167] |
