დასაწყისი |
| 1:1 |
რომელმან შექმნა სამყარო ძალითა მით ძლიერითა‚
ზეგარდმო არსნი სულითა ყვნა ზეცით მონაბერითა‚
ჩვენ‚ კაცთა‚ მოგვცა ქვეყანა‚ გვაქვს უთვალავი ფერითა‚
მისგან არს ყოვლი ხელმწიფე სახითა მისმიერითა. |
[1] |
| 1:2 |
ჰე‚ ღმერთო ერთო‚ შენ შეჰქმენ სახე ყოვლისა ტანისა‚
შენ დამიფარე‚ ძლევა მეც დათრგუნვად მე სატანისა‚
მომეც მიჯნურთა სურვილი‚ სიკვდიდმდე გასატანისა‚
ცოდვათა შესუბუქება‚ მუნ თანაწასატანისა. |
[2] |
| 1:3 |
ვის შვენის‚ – ლომსა‚ – ხმარება შუბისა‚ ფარ-შიმშერისა‚
– მეფისა მზის თამარისა‚ ღაწვბალახშ-თმაგიშერისა‚ –
მას‚ არა ვიცი‚ შევმართო შესხმა ხოტბისა შერისა?!
მისთა მჭვრეტელთა ყანდისა მირთმა ხამს‚ მართ მიშერისა. |
[3] |
| 1:4 |
თამარს ვაქებდეთ მეფესა სისხლისა ცრემლდათხეული‚
ვთქვენი ქებანი ვისნი მე არავად გამორჩეული.
მელნად ვიხმარე გიშრის ტბა და კალმად მინა რხეული‚
ვინცა ისმინოს‚ დაესვას ლახვარი გულსა ხეული. |
[4] |
| 1:5 |
მიბრძანეს მათად საქებრად თქმა ლექსებისა ტკბილისა‚
ქება წარბთა და წამწამთა‚ თმათა და ბაგე-კბილისა‚
ბროლ-ბალახშისა თლილისა‚ მის მიჯრით მიწყობილისა.
გასტეხს ქვასაცა მაგარსა გვრდემლი ტყვივისა ლბილისა. |
[5] |
| 1:6 |
აწ ენა მინდა გამოთქმად‚ გული და ხელოვანება‚ –
ძალი მომეც და შეწევნა, შენგნით მაქვს‚ მივსცე გონება;
მით შევეწივნეთ ტარიელს‚ ტურფადცა უნდა ხსენება;
მათ სამთა გმირთა მნათობთა სჭირს ერთმანერთის მონება. |
[6] |
| 1:7 |
მო‚ დავსხდეთ‚ ტარიელისთვის ცრემლი გვდის შეუშრობილი;
მისებრი მართ დაბადებით ვინმცა ყოფილა შობილი!
დავჯე‚ რუსთველმან გავლექსე‚ მისთვის გულლახვარსობილი‚
აქამდის ამბვად ნათქვამი‚ აწ მარგალიტი წყობილი. |
[7] |
| 1:8 |
მე‚ რუსთველი‚ ხელობითა ვიქ საქმესა ამადარი:
ვის მორჩილობს ჯარი სპათა‚ მისთვის ვხელობ მისთვის მკვდარი;
დაუძლურდი‚ მიჯნურთათვის კვლა წამალი არსით არი‚
ანუ მომცეს განკურნება‚ ანუ მიწა მე სამარი. |
[8] |
| 1:9 |
ესე ამბავი სპარსული‚ ქართულად ნათარგმანები‚
ვით მარგალიტი ობოლი‚ ხელისხელ საგოგმანები‚
ვპოვე და ლექსად გარდავთქვი‚ საქმე ვქმენ საჭოჭმანები‚
ჩემმან ხელმქმნელმან დამმართოს ლაღმან და ლამაზმა ნები. |
[9] |
| 1:10 |
თვალთა‚ მისგან უნათლოთა‚ ენატრამცა ახლად ჩენა;
აჰა‚ გული გამიჯნურდა‚ მიხვდომია ველთა რბენა!
მიაჯეთ ვინ‚ ხორცთა დაწვა კმარის‚ მისცეს სულთა ლხენა.
სამთა ფერთა საქებელთა ლამის‚ ლექსთა უნდა ლევნა. |
[10] |
| 1:11 |
რაცა ვისცა ბედმან მისცეს‚ დასჯერდეს და მას უბნობდეს:
მუშა მიწყივ მუშაკობდეს‚ მეომარი გულოვნობდეს;
კვლა მიჯნურსა მიჯნურობა უყვარდეს და გამოსცნობდეს‚
არცა ვისგან დაეწუნოს‚ არცა სხვასა უწუნობდეს. |
[11] |
| 1:12 |
შაირობა პირველადვე სიბრძნისაა ერთი დარგი‚
საღმრთო‚ საღმრთოდ გასაგონი‚ მსმენელთათვის დიდი მარგი‚
კვლა აქაცა ეამების‚ ვინცა ისმენს კაცი ვარგი;
გრძელი სიტყვა მოკლედ ითქმის‚ შაირია ამად კარგი. |
[12] |
| 1:13 |
ვითა ცხენსა შარა გრძელი და გამოსცდის დიდი რბევა‚
მობურთალსა – მოედანი‚ მართლად ცემა‚ მარჯვედ ქნევა‚
მართ აგრევე მელექსესა – ლექსთა გრძელთა თქმა და ხევა‚
რა მისჭირდეს საუბარი და დაუწყოს ლექსმან ლევა. |
[13] |
| 1:14 |
მაშინღა ნახეთ მელექსე და მისი მოშაირობა‚
რა ვეღარ მიხვდეს ქართულსა‚ დაუწყოს ლექსმან ძვირობა‚
არ შეამოკლოს ქართული‚ არა ქმნას სიტყვამცირობა‚
ხელმარჯვედ სცემდეს ჩოგანსა‚ იხმაროს დიდი გმირობა. |
[14] |
| 1:15 |
მოშაირე არა ჰქვიან‚ თუ სადმე თქვას ერთი‚ ორი;
თავი ყოლა ნუ ჰგონია მელექსეთა კარგთა სწორი;
განაღა თქვას ერთი‚ ორი‚ უმსგავსო და შორი-შორი‚
მაგრა იტყვის: „ჩემი სჯობსო“‚ უცილობლობს ვითა ჯორი. |
[15] |
| 1:16 |
მეორე ლექსი‚ ცოტაი – ნაწილი მოშაირეთა‚
არ ძალუც სრულქმნა სიტყვათა‚ გულისა გასაგმირეთა‚ –
ვამსგავსე მშვილდი ბედითი ყმაწვილთა მონადირეთა:
დიდსა ვერ მოჰკლვენ‚ ხელად აქვს ხოცა ნადირთა მცირეთა. |
[16] |
| 1:17 |
მესამე ლექსი კარგია სანადიმოდ‚ სამღერელად‚
სააშიკოდ‚ სალაღობოდ‚ ამხანაგთა სათრეველად;
ჩვენ მათიცა გვეამების‚ რაცა ოდენ თქვან ნათელად.
მოშაირე არა ჰქვიან‚ ვერას იტყვის ვინცა გრძელად. |
[17] |
| 1:18 |
ხამს‚ მელექსე ნაჭირვებსა მისსა ცუდად არ აბრკმობდეს‚
ერთი უჩნდეს სამიჯნურო‚ ერთსა ვისმე აშიკობდეს‚
ყოვლსა მისთვის ხელოვნობდეს‚ მას აქებდეს‚ მას ამკობდეს‚ –
მისგან კიდე ნურა უნდა‚ – მისთვის ენამუსიკობდეს. |
[18] |
| 1:19 |
ჩემი აწ ცანით ყველამან‚ მას ვაქებ‚ ვინცა მიქია;
ესე მიჩს დიდად სახელად‚ არ თავი გამიქიქია!
იგია ჩემი სიცოცხლე‚ უწყალო ვითა ჯიქია;
მისი სახელი შეფარვით ქვემორე მითქვამს‚ მიქია. |
[19] |
| 1:20 |
ვთქვა მიჯნურობა პირველი და ტომი გვართა ზენათა‚
ძნელად სათქმელი‚ საჭირო გამოსაგები ენათა;
იგია საქმე საზეო‚ მომცემი აღმაფრენათა;
ვინცა ეცდების‚ თმობამცა ჰქონდა მრავალთა წყენათა. |
[20] |
| 1:21 |
მას ერთსა მიჯნურობასა ჭკვიანნი ვერ მიხვდებიან‚
ენა დაშვრების‚ მსმენლისა ყურნიცა დავალდებიან;
ვთქვნე ხელობანი ქვენანი‚ რომელნი ხორცთა ხვდებიან;
მართ მასვე ჰბაძვენ‚ თუ ოდენ არ სიძვენ‚ შორით ბნდებიან. |
[21] |
| 1:22 |
მიჯნური შმაგსა გვიქვიან არაბულითა ენითა‚
მით რომე შმაგობს მისისა ვერმიხვდომისა წყენითა;
ზოგსა აქვს საღმრთო სიახლე‚ დაშვრების აღმაფრენითა‚
კვლა ზოგთა ქვეუც ბუნება კეკლუცთა ზედა ფრფენითა. |
[22] |
| 1:23 |
მიჯნურსა თვალად სიტურფე მართებს‚ მართ ვითა მზეობა‚
სიბრძნე‚ სიუხვე‚ სიმდიდრე‚ სიყმე და მოცალეობა‚
ენა‚ გონება‚ დათმობა‚ მძლეთა მებრძოლთა მძლეობა.
ვისცა ეს სრულად არა სჭირს‚ აკლია მიჯნურთ ზნეობა. |
[23] |
| 1:24 |
მიჯნურობა არის ტურფა‚ საცოდნელად ძნელი გვარი;
მიჯნურობა სხვა რამეა‚ არ სიძვისა დასადარი:
იგი სხვაა‚ სიძვა სხვაა‚ შუა უზის დიდი ზღვარი‚
ნუვინ გარევთ ერთმანერთსა‚ გესმის ჩემი ნაუბარი? |
[24] |
| 1:25 |
ხამს მიჯნური ხანიერი‚ არ მეძავი‚ ბილწი‚ მრუში‚
რა მოშორდეს მოყვარესა‚ გაამრავლოს სულთქმა‚ უში‚
გული ერთსა დააჯეროს‚ კუშტი მიხვდეს‚ თუნდა ქუში;
მძულს უგულო სიყვარული‚ ხვევნა-კოცნა‚ მტლაში-მტლუში. |
[25] |
| 1:26 |
მას ცოცხალი ნუ ელევის‚ რაცა პირველ შეუყვარდეს‚
ნუცა ლხინსა აუზვავდეს‚ ნუცა ჭირსა შეუზარდეს‚
მისთვის დასთმოს ყველაკაი‚ მისთვის ველთა გამოვარდეს‚
ნურა გავა‚ სოფელიცა მისი კერძი გარდაქარდეს. |
[26] |
| 1:27 |
ამა საქმესა მიჯნური ნუ უხმობს მიჯნურობასა:
დღეს ერთი უნდეს‚ ხვალე სხვა‚ სთმობდეს გაყრისა თმობასა;
ესე მღერასა ბედითსა ჰგავს‚ ვაჟთა ყმაწვილობასა.
კარგი მიჯნური იგია‚ ვინ იქს სოფლისა თმობასა. |
[27] |
| 1:28 |
არს პირველი მიჯნურობა არდაჩენა‚ ჭირთა მალვა‚
თავისწინა იგონებდეს‚ ნიადაგმცა ჰქონდა ხალვა,
შორით ბნედა‚ შორით კვდომა‚ შორით დაგვა‚ შორით ალვა‚
დასთმოს წყრომა მოყვრისაგან‚ მისი ჰქონდეს შიში‚ კრძალვა. |
[28] |
| 1:29 |
ხამს‚ თავისსა ხვაშიადსა არვის თანა ამჟღავნებდეს‚
არ ბედითად „ჰაჲჰაჲ“ზმიდეს‚ მოყვარესა აყივნებდეს‚
არსით აჩნდეს მიჯნურობა‚ არასადა იფერებდეს‚
მისთვის ჭირი ლხინად უჩნდეს‚ მისთვის ცეცხლსა მოიდებდეს. |
[29] |
| 1:30 |
მას უშმაგო ვით მიენდოს‚ ვინ მოყვარე გაამჩივნოს?
ამის მეტი რამცა ირგო: მას ავნოს და თვითცა ივნოს.
რათამეღა ასახელოს‚ რა სიტყვითა მოაყივნოს?
რა გავა‚ თუ მოყვარესა კაცმან გული არ ატკივნოს! |
[30] |
| 1:31 |
მიკვირს‚ კაცი რად იფერებს საყვარლისა სიყვარულსა:
ვინცა უყვარს‚ რად აყივნებს მისთვის მკვდარსა‚ მისთვის წყლულსა?!
თუ არ უყვარს‚ რად არა სძულს? რად აყივნებს‚ რაცა სძულსა?!
ავსა კაცსა ავი სიტყვა ურჩევნია სულსა‚ გულსა. |
[31] |
| 1:32 |
თუ მოყვარე მოყვრისათვის ტირს‚ ტირილსა ემართლების;
სიარული‚ მარტოობა შვენის‚ გაჭრად დაეთვლების;
იგონებდეს‚ მისგან კიდე ნურად ოდეს მოეცლების;
არ დააჩნდეს მიჯნურობა‚ სჯობს‚ თუ კაცთა ეახლების. |
[32] |
