ძიება

ვერსიები
ვერსია:
კოდი:
თავი:  

« 2008 წ. გამოცემა »
2008 წ. გამოცემა - თავი 1
2008 წ. გამოცემა - თავი 2
2008 წ. გამოცემა - თავი 3
2008 წ. გამოცემა - თავი 4
2008 წ. გამოცემა - თავი 5
2008 წ. გამოცემა - თავი 6
2008 წ. გამოცემა - თავი 7
2008 წ. გამოცემა - თავი 8
2008 წ. გამოცემა - თავი 9
2008 წ. გამოცემა - თავი 10
2008 წ. გამოცემა - თავი 11
2008 წ. გამოცემა - თავი 12
2008 წ. გამოცემა - თავი 13
2008 წ. გამოცემა - თავი 14
2008 წ. გამოცემა - თავი 15
2008 წ. გამოცემა - თავი 16
2008 წ. გამოცემა - თავი 17
2008 წ. გამოცემა - თავი 18
2008 წ. გამოცემა - თავი 19
2008 წ. გამოცემა - თავი 20
2008 წ. გამოცემა - თავი 21
2008 წ. გამოცემა - თავი 22
2008 წ. გამოცემა - თავი 23
2008 წ. გამოცემა - თავი 24
2008 წ. გამოცემა - თავი 25
2008 წ. გამოცემა - თავი 26
2008 წ. გამოცემა - თავი 27
2008 წ. გამოცემა - თავი 28
2008 წ. გამოცემა - თავი 29
2008 წ. გამოცემა - თავი 30
2008 წ. გამოცემა - თავი 31
2008 წ. გამოცემა - თავი 32
2008 წ. გამოცემა - თავი 33
2008 წ. გამოცემა - თავი 34
2008 წ. გამოცემა - თავი 35
2008 წ. გამოცემა - თავი 36
2008 წ. გამოცემა - თავი 37
2008 წ. გამოცემა - თავი 38
2008 წ. გამოცემა - თავი 39
2008 წ. გამოცემა - თავი 40
2008 წ. გამოცემა - თავი 41
2008 წ. გამოცემა - თავი 42
2008 წ. გამოცემა - თავი 43
2008 წ. გამოცემა - თავი 44
2008 წ. გამოცემა - თავი 45
2008 წ. გამოცემა - თავი 46
2008 წ. გამოცემა - თავი 47
2008 წ. გამოცემა - თავი 48
2008 წ. გამოცემა - თავი 49
2008 წ. გამოცემა - თავი 50
2008 წ. გამოცემა - თავი 51
2008 წ. გამოცემა - თავი 52
2008 წ. გამოცემა - თავი 53
2008 წ. გამოცემა - თავი 54
2008 წ. გამოცემა - თავი 55
2008 წ. გამოცემა - თავი 56
2008 წ. გამოცემა - თავი 57
2008 წ. გამოცემა - თავი 58
2008 წ. გამოცემა - თავი 59

« 2008 წ. გამოცემა 57 [VTA - xx] »

ტარიელისაგან ინდოეთს მისლვა და ხატაელთა დამორჩილება

57:1 ინდოეთს ზედა წაადგა, მუნ მთა და დიდი ქედია;
აჩნდა ლაშქარი უსახო, ესაკვირველა, ედია.
ტარიელ ბრძანა: „მოყმენო, აწ თქვენგან რა იმედია?
ადრე მოვიცლი, ჩემ თანა ღმერთი და ჩემი ბედია!
[1603]
57:2 იმა ლაშქართა უნახვან კვლა ხრმალთა ჩემთა კვეთანი;
ერთხელ შემებნეს, დავხოცენ, შევქნენ აბჯართა ფეთანი“.
ავთანდილ ჰკადრა: „რად უნდა თქმანი სიტყვათა მძლეთანი?
მართ ვითა მტვერთა წავიხვამთ, მიხვდენ ფერხითა ცვეთანი“.
[1604]
57:3 დაეკაზმნეს საომრად, გაამაყდეს, გაჩაუქდეს,
ცხენთა შესხდეს უკეთესთა, სახედარნი ასუბუქდეს,
ერთმანერთსა აჯობინეს, მჭვრეტელთაგან არ გაუქდეს,
იგი ქედი ჩაიქროლეს, ბუქისაცა უფრო ბუქდეს.
[1605]
57:4 წინ მავალნი დარაჯათა მათთა ზედაგარდეკიდეს;
ტარიასთა გააქცივნეს, მიეწივნეს, ჩამოჰყრიდეს,
მოაგებნეს მხარდაკრულნი, მათ წინაშე მოასხმიდეს,
აიზიდნეს; „ვისნი ხართო?“ – ჰკითხეს, ხანსა და-რე-ზმიდეს.
[1606]
57:5 მათ მოახსენეს: „მეფეო, ჩვენ – ცუდად დაღორებულნი,
რამაზის ხელმწიფისანი აქა დარაჯად რებულნი“.
უბრძანა: „წადით, რეგვენნო, თქვენ ჩვენგან გაფიცხებულნი.
აცნობეთ თქვენსა პატრონსა: „მოვლენ გულითა ქებულნი“.
[1607]
57:6 უთხარით: «ბრძანებს ტარიელ, მეფე ლაღი და ჯანია,
იგი ხელმწიფე მაღალი, მებრძოლთა მემაჯანია;
ჩემსა ამბავსა გაცნევენ შენნივე დარაჯანია,
შიში ვერ გიხსნის სიკვდილსა, ცუდნიღა დაღრეჯანია!
[1608]
57:7 დია დიდთა დამაჯნება უშმაგომან ვით გააგო!
ინდოეთსა ვით მოადეგ, შმაგთაგანცა უფრო შმაგო?
აჰა, მოვედ იგი ცეცხლი, რომე წმიდად ამოგდაგო,
ხრმალი ჩემი მოლესული შენსა ზედა დავაბლაგო.
[1609]
57:8 აწ დაემზადე, მოპარვა მე თქვენი არა მწადიან;
შემები, რაზმი გარდმაწყევ, წინასვე გამიცხადიან;
პირბოზო, ჩემი მორევნა რა დიდი დაგიქადიან?
მე ჩაბალახად გახმარნე, რაცა გიმუზარადიან»“.
[1610]
57:9 დარაჯანი წავიდეს და ერთმანერთსა მიუსწრობდეს,
რამაზს ჰკადრეს ყველაკაი, დამალვასა ვერა სთმობდეს:
„მოვიდაო ინდოთ მეფე, ლაშქარნიცა კარგნი ჰყმობდეს,
ვინცა ვითა გარდეხვეწოს, იგი ერთი ორთა სჯობდეს!“
[1611]
57:10 ინდოთა დროშა ტარიელს აქვს და ალამი უბია,
დროშა არაბთა მეფისა მისსა თანავე ჰყუდია;
არაბთა იცის ყველამან, მათი აბჯარი შუბია;
ფრიდონ – მზე მოყმე, რომელმან შექმნა სისხლისა გუბია.
[1612]
57:11 ცოტაი წავლეს, გამოჩნდეს ხუთასნი ცხენოსანანი;
შეტევებასა ლამობდეს ყმანი არაბთათანანი;
ტარიელ გაწყრა: „ნუ იქთო“, მისცნა საქმისა ნანანი;
მოვიდეს, აჩნდეს უაბჯროდ, ჰქონდეს არცა თუ დანანი.
[1613]
57:12 ცხენის ფერხთა მოეხვია, მუხლმოყრილი შეეხვეწა,
მოახსენა: „შემიბრალე, მისსა ძალსა, ვინცა გხვეწა;
უმართლე ხარ, ნუ მაცოცხლებ და წამიღონ მკვდარი მე, წა-!
გული თქვენი სასაკუთრო ბედმან ასრე დამილეწა.
[1614]
57:13 დაიკარგენით, წაჰხედით თქვენ, წელნი მეათენია,
გახდეს მფრინველნი უმეფოდ, არწივსა მოსტყდეს ფრთენია;
ამად შევმართენ საქმენი მათნი საკამათენია,
ადრე გამიტყდა სოფელი, მართ ვითა კაბათენია“.
[1615]
57:14 შინა წავიდეს, გარდახდეს, ეს თურმე არ ლაყაბია;
რამაზ ჰყავს ორთა დედათა, ყელსა მანდილი აბია;
შეშინებული საბრალოდ დუღდა, მართ ვითა ქვაბია:
„შეგცოდე, მომკალ მე ხოლე, რამცა ვინ მიასაბია.
[1616]
57:15 ვიაჯი, მომკალ მე ხოლე, ყველაი ჩემი ბრალია;
მერმე ვაზირი ხუთასი მყავს, აქათ წაუვალია,
თავები დასჭერ, ადინე სისხლი, მართ ვითა წყალია,
სპა უბრალოა, ნუ დაჰხოც, ამად ვტირ გულმხურვალია“.
[1617]
57:16 ყოვლთა მისცეს ზენაარი, მიუყარნეს მუხლი წინა:
„ნუ დაგვხოცო, მისსა ძალსა, ვინცა აგრე დაგარჩინა!“
ტარიელ დგას დაყმუნვებით, რამაზ წინა მოეფინა.
ღმერთი ალხენს მონანულსა, არ შეუნდობს კაცი ვინა!
[1618]
57:17 კაცი ცრემლითა შეინდობს, თუ ცოდვა მას თანაც არსა.
ვით ნინეველნი, ისხმიდეს თავსა მტვერსა და ნაცარსა,
ამით დაეხსნნეს რისხვასა, ზეცი მოსრულსა, ნაცარსა.
წაღმავე წაგრეხს სოფელი კვლა მისგან უკუნაცარსა.
[1619]
57:18 ბრძენმან ვინმე მოსწავლემან საკითხავნი ესე ჰპოვნე;
„ესეაო მამაცისა მეტისმეტი სიგულოვნე,
ოდეს მტერსა მოერიო, ნუღარ მოჰკლავ, დაიყოვნე“,
გინდეს სრული მამაცობა, ესე სიტყვა დაიხსოვნე.
[1620]
57:19 ტარიელ მოტკბა, ღმრთისავე მსგავსად იგ წარმართულია;
„აღარ დაგხოცო“, უბრძანა, – ძლეული შიშმან თუ ლია, –
წაღმავე წაგრეხს საქმესა, რაცა უკუღმა სთულია:
„ნაქმარი მრუდი ყველაი აწ ჩემგან გამართულია“.
[1621]
57:20 თაყვანისსცეს და დალოცეს, ყოვლთა ხმა ერთად იერეს,
ღმერთსა შევედრეს ზახილით, სვე მათი გააძლიერეს,
თავები დაჰხსნეს სიკვდილსა, სიცოცხლე ამისმიერეს.
ტარიას ხრმალნი ვერ გაძღეს, ჯერთ ხორცი მოიმშიერეს.
[1622]
57:21 ტარიას ჭვრეტად მოსრული მუშთარი ახლოს მჭვრეტია;
რისხვისა ცეცხლი ტარიელს სიტკბოთა დაუშრეტია;
მოვიდეს, ნახეს; რამაზის ლაშქარი ძლივღა ეტია,
ინდოეთს ზეცით სინათლე ჩადგა, მართ ვითა სვეტია.
[1623]
57:22 ერთი კაცი მათ ლაშქართა მახარობლად მიუვიდა:
„არ დაგხოცსო, შეგიწყალნა“, – ყველაკაი დალოცვიდა;
ბუკსა ჰკრეს და იხარებდეს, ზოგი ამას მოზრახვიდა:
„მოვიდაო იგი მოყმე, რომე ერთი ბევრსა სრვიდა“.
[1624]
57:23 მოეგებნიან ტარიელს, შორიშორ უსალამიან;
შიგანთა დროშა ინდოთა მათად ცნეს, აალამიან.
ვერ გამოენდვნეს ინდონი, თქვეს, თუ: „ღალატსა ლამიან“.
არ მოელოდეს ტარიელს, მით ცრემლი დაილამიან.
[1625]
57:24 ტარიელ მიდგა, უყივლა: „მე მოველ, მეფე თქვენიო,
თანა მყავს ჩემი მნათობი, პირი ელვათა მფენიო,
ჩვენ მოგვცა მაღლით მაღალმან წყალობა მისი ზენიო,
გამოდით, თქვენი სიშორე არს ჩვენგან მოუთმენიო“.
[1626]
57:25 მაშინღა იცნეს ტარიელ, მათგან მი და მო სრბანია,
სრულად მჭვრეტლითა აივსო ზღუდე და ბანისბანია;
ხმამაღლად ხმობდეს, იძახდეს: „მოგვშორდეს სალმობანია,
აქამდის რისხვა მაღალმან, აწ მოგვცნა წყალობანია“.
[1627]
57:26 კარნი გაახვნეს, გამოჩნდეს, მოიხვნეს მათ კლიტენია;
ერთობ ფლასითა მოსილნი მათ მზეთა მზეთ მჭვრეტენია;
ტირან ორნივე ქალ-ყმანი, ვარდისა ბაღსა ტენია,
ზახილით თავსა იგლეჯენ, ყორნის ფრთა ბროლსა სტენია.
[1628]
57:27 ვითა გამზრდელსა მართებდა, გაზრდილი ეგრეც ხელია;
რომე სდის ცრემლი თვალთაგან, კვლა ცეცხლთა უფრო ცხელია;
თავსა იგლეჯს და იზახის, ტირს მეტად გულფიცხელია,
გიშრისა ტევრსა მოჰფოცხდა ბროლისა საფოცხელია.
[1629]
57:28 რა ნახა ხასნი, ვაზირნი ფლასითა დამოსილნია,
კვლა დაიზახნა ტარიელ უფროსნი დანაკივლნია;
სისხლი და ცრემლი თვალთაგან სდის და მიწყობით მილნია.
მოვიდეს, ყელსა მოეჭდვნეს, ვითა ძმანი და შვილნია.
[1630]
57:29 დიდებულნი მოეხვივნეს, მოუზრუნვეს მათ ცოლ-ქმართა;
ქალი დაბნდა, მამისათვის ტირილიცა ვერ შემართა,
ვარდსა შტონი ჩამოსცვივდეს, ზე ვერავინ წამომართა,
მუნა კაცთა ვერ ვხედევდი გაცინებით მოღიმართა.
[1631]
57:30 დედოფალი გამოჭრილი მოვიდოდა მათად ნახვად,
უბრძანებდა: „რად ვინ სტირთო? - ესე ჰქონდა წყრომა-ზრახვად, -
ღმერთმან რისხვა მოაქცია წყალობისა გამოსახვად,
გვმართებს, რომე მადლი მივსცეთ, აღარა გვცალს გლოვა-ახვად“.
[1632]
57:31 ტარიელ ზედამოიჭდვნა მხურვალთა ცრემლთა მდენელმან,
იტყვის, თუ: „ცეცხლი დამევსო ცხელი, აწ დამწვა მე ნელმან;
დადუმდი, სული დაიღე ჩემგან ამისმან მსმენელმან;
თქვენი სიცოცხლე მალხინა, ღმერთმან, ობოლთა მლხენელმან“.
[1633]
57:32 ქალმან დედასა შესტირნა: ჰაჲჰაჲ, რაღა ვქმნა, დედაო!
შესამოსლითა დაგაგდე, აწ შაოსანსა გხედაო,
მამამან ტახტი დასცალა, აღარ ზის მაღლა ზედაო!“
დედამან ცრემლნი მოჰხოცნა, ეტყვის: „დადუმდი, ბედაო!“
[1634]
57:33 გარდაუკოცნა პირი და ბაგეთა ვარდი თხელები,
ვარდსა დაუტყლეჟს ბაგითა, გახდა ალვისა მთხელები,
ნესტანჯარს ეტყვის: „რადღა ვთქვათ სიტყვები, ბედით-ხელები?
ჩვენ ყოვლთა გვმართებს ნეტარძი ათასი, არ ერთხელები“.
[1635]
57:34 რა გარდახდა მცირე ხანი, ჟამი იქმნა გარდასრულად,
დიდებულნი ეთაყვანნეს, ერთობილნი ადგეს სრულად;
იგი მზენი მიეგებნეს, მოეხვივნეს გულისგულად,
აკოცეს და მოიკითხეს თავის-თავის, თვითეულად.
[1636]
57:35 ავთანდილ და ფრიდონ ჰკადრეს დედოფალსა მიმტკივნება;
ტარიელ თქვა: „დედოფალო, გჭირს ამათი არმეცნება,
ესენია მხსნელნი ჩვენნი, აწ არა გვცალს გრძლად უბნება;
ამათგან გვაქვს ჩვენ ორთავე სიცოცხლისა მოპოვნება“.
[1637]
57:36 ადგეს და ქალაქს შევიდეს, თვით გარდახდეს სრასა მათსა;
ერთსა ბრძანებს დედოფალი, მართ სიტყვასა ვითამ ათსა:
„ღმერთმან მოსრნა მტერნი ჩვენნი, ვერ დაგვცემენ ყოლ შამათსა,
ამად შევიქ სიხარულსა, მართ გულისა საკამათსა“.
[1638]
57:37 უბრძანა: „გლოვა გახსენით, ქოს-წინწილასა ჰკარითო,
დიდი ზათქი და ზეიმი გავიდეს ჩვენით კარითო;
ნახლები თქვენი ოქროსა სარტყლითა მოიკარითო,
იცინოდით და იმღერდით, ნუ ცრემლი აწანწკარითო“.
[1639]
© 2014, გია შერვაშიძე