ქორწილი ტარიელისა და ნესტან-დარეჯანისა |
| 58:1 |
დედოფალმან მათ ცოლ-ქმართა თითო ხელი დაუჭირა,
ზედა ტახტსა მეფისასა ერთგან დასხმა გაუპირა,
მოიშორვა კაეშანი, გული მდედრი აქვითკირა,
გლოვა ცვალა სიხარულად, აღარავინ აატირა. |
[1640] |
| 58:2 |
დედოფალმან შეიმოსა, შავი ძაძა აიხადა,
დიდებულთა შესამოსი მხიარული დაუმზადა,
ყველაკაი დამოსა და საბოძვარი უდიადა,
ბრძანა: „ჭირი დავივიწყოთ, რათგან ლხინი დაგვებადა“. |
[1641] |
| 58:3 |
ტახტსა ზედა ერთგან მსხდომნი ტარიელ და ცოლი მისი
ერთმანერთსა შეჰფერობდეს, ქალი ყმისა შესატყვისი;
გონება და ანუ ენა გამოსთქმიდა მათმცა ვისი!
რამცა ჰგვანდა ხორციელი სოფელს შვილი ადამისი! |
[1642] |
| 58:4 |
ტარიელს და ცოლსა მისსა მიხვდა მათი საწადელი –
შვიდი ტახტი სახელმწიფო, საშვებელი გაუცდელი.
მათ პატიჟთა დაავიწყებს ლხინი ესე აწინდელი;
ყოლა ლხინთა ვერ იამებს კაცი ჭირთა გარდუხელი. |
[1643] |
| 58:5 |
თვით ორნივე ერთგან მსხდომნი ნახნეთ, მზეცა ვერა სჯობდეს,
ბუკსა ჰკრეს და მეფედ დასვეს, ქოსნი ხმასა დაატკბობდეს;
მისცეს კლიტე საჭურჭლეთა, თავთა მათთა მიანდობდეს;
„ესეაო მეფე ჩვენი“, – იზახდეს და ამას ხმობდეს. |
[1644] |
| 58:6 |
ავთანდილ და ფრიდონისთვის ორნი ტახტნი დაამზადნეს; –
ზედა დასხდეს ხელმწიფურად, – დიდებანი უდიადნეს;
ღმერთმან სხვანი ხორციელნი მათებრნიღა რა დაბადნეს!
ამბობდიან ჭირთა მათთა, ყველაკასა გაუცხადნეს. |
[1645] |
| 58:7 |
სმა, პურობა, გახარება ქმნეს, ჯალაბი გაადიდეს;
ვითარიცა ქორწილობა ხამს, ეგეთსა გარდიხდიდეს.
მათ ოთხთავე თავის-თავის ძღვენსა სწორად მიართმიდეს,
გლახაკთათვის საბოძვარსა საჭურჭლესა ერთგან ჰყრიდეს. |
[1646] |
| 58:8 |
დედოფალმან ეგრე ბრძანა: „ობოლ-ქვრივნი მოასხენით,
ყველაკაი დაამდიდრეთ, საბოძვრითა აავსენით!“ –
თვით უბოძა უსაზომო, რომ არ ითქმის ყოლა ენით, –
„ულოცეთო დღეგრძელობა, ესე ღმერთსა შევედრენით!“ |
[1647] |
| 58:9 |
ტარიელ თქვა: „დედოფალო, გკადრებ ერთსა მოსახსენსა:
შეიწყალე რამაზ მეფე, მიავალე ღმერთსა შენსა;
ვნახე, მეტად შემებრალნეს, შეუშინდა ხრმალსა ჩვენსა.
ღმერთი ალხენს მოცთომილსა მონანულსა, ცრემლნადენსა“. |
[1648] |
| 58:10 |
დედოფალმან ლმობიერად, „შეუნდობო“, ესე ბრძანა;
მოიყვანა რამაზ მეფე, ხელმწიფეთა ათაყვანა, –
ყოვლით კერძო მომღერალთა ხმები გაეთანისთანა, –
ჭირთა, მათგან გარდახდილთა, ესე ლხინი შეაგვანა. |
[1649] |
| 58:11 |
ოქრო, თვალი, მარგალიტი, შვენიერი სანახავად,
ყოვლგნით იდვის ვითა გორი, მოდის ველთა მოსარწყავად;
ვისცა სწადდის, ალაფობდის, წაიღებდის უკითხავად,
მანდატურნი არვის სცვიდეს, ბოლოს ვინ ჯდის ანუ თავად. |
[1650] |
| 58:12 |
ავთანდილ და ფრიდონისთა სპათა ეტყვის მეფე დიდი:
„სტუმარნი ხართ, შოებისა სირცხვილი და ნუ გაქვს რიდი!“
თითოს კაცსა თითო ჯორი მარგალიტი ანაკიდი,
ესე მისცა, საბოძვარსა სხვას ყველასა ვერ დავსთვლიდი. |
[1651] |
| 58:13 |
ავთანდილ და ფრიდონისთვის საბოძვარსა ვინ დასთვალავს!
ვერ გამოსთქვამს სიმრავლესა ენა, ამად თავსა კრძალავს!
რაცა იდვა, უკეთესსა დედოფალი არ დამალავს.
მათ უხმობდა მხსნელად მათად, ტკბილად უჭვრეტს, არა ლალავს. |
[1652] |
| 58:14 |
სრულნი ინდონი ავთანდილს და ფრიდონს მწედ ხადოდიან:
„თქვენგან გვჭირს კარგი ყველაი“, – მართ ამას მოიტყოდიან,
ვითა პატრონსა სჭვრეტდიან, რაც სწადდის, მას იქმოდიან,
სადარბაზებლად ნიადაგ მათ წინა მოვიდოდიან. |
[1653] |
| 58:15 |
ტარიელ რამაზ მეფესა უბოძა საბოძვარია,
უბრძანა: „ხარკსა მოგვცემდი, მართ ვითა შენი გვარია!“
მან თაყვანისსცა, პირისა ქვე მდაბლად დამდებარია,
წავიდა მისი მლოცველი, არ ომთა მომკვეხარია. |
[1654] |
| 58:16 |
ინდოთ მეფე უბრძანებდა ასმათს, მისსა შეკდომილსა:
„რაცა შენ ჰქმენ, არ უქნია არ გამზრდელსა, არცა ზრდილსა;
აწ ინდოეთს სამეფოსა მეშვიდესა, ერთსა წილსა,
ზედა დაგსვამ, შენი იყოს, გვმსახურებდი ტკბილი ტკბილსა. |
[1655] |
| 58:17 |
ვინცა გწადდეს, ქმრად შეირთე, სამეფოსა ეპატრონე;
მუნიდაღმა გვმსახურებდი, თავი შენი დაგვამონე!“
ასმათ ფერხნი გარდუკოცნა: „შენგანაო ჩემი ღონე,
მონებისა უკეთესი რამც ვიშოვე, რამც ვიქონე?“ |
[1656] |
| 58:18 |
ერთგან სამთავე ძმობილთა დაყვნეს ცოტანი დღენია;
თამაშობდიან, უსახო მიუდიოდის ძღვენია,
რა მარგალიტი ღარიბი, რა უკეთესი ცხენია!
მაგრა ავთანდილს სურვილმან დაღრეჯა დააჩენია. |
[1657] |
| 58:19 |
ტარიელ ცნა, ამა ყმასა ცოლისათვის მოესურვა;
უბრძანებდა: „გული შენი განაღამცა მომემდურვა,
აწ ვაგლახ მე, ჭირი შენი გონებამან შვიდით ურვა,
მოგშორდები, საწუთრომან ლხინი ესე დამიშურვა!“ |
[1658] |
| 58:20 |
კვლა ფრიდონცა დაეთხოვა: „წავიდეო სახლსა ჩემსა,
ზედა-ზედა დავსტკებნიდე დარბაზსა და ამა თემსა,
სამსახურსა მიბრძანებდი, უხუცესი ვითა მრწემსა,
თქვენთვის ასრე მომსურდების, წყაროსათვის ვით ირემსა“. |
[1659] |
| 58:21 |
მასცა უბოძა ფარმანი: „წა, სახლი მოიარეო,
მე ნუ გამწირავ, მეახლე, ადრე მობრუნდი გარეო“.
ავთანდილს უთხრა: „უშენოდ რამცა ვით გავიხარეო?
რათგან ისწრაფვი, ნუ გაგვა, მიგელის ლომსა მთვარეო!“ |
[1660] |
| 58:22 |
როსტანისთვის წაატანა ძღვნად ტურფები ჯუბაჩები,
კვლა ჭურჭელი თვალთა თლილთა, არ კოვზები, არ ჩამჩები:
„ჩემ მაგიერ მიუტანე, წადი, ნურას მეურჩები“.
ავთანდილ თქვა: „არა ვიცი, მე უშენოდ ვით დავრჩები!“ |
[1661] |
| 58:23 |
ქალმან ქალსა გაუგზავნა ყაბაჩა და ერთი რიდე,
რომე ჩაცმა-დაბურვასა ვინ ღირს იყო მათგან კიდე!
ერთი თვალი, – წამღებელმან ვერა თქვას, თუ: „ცუდად ვზიდე“, –
ღამე მზეებრ გაანათლის, ჩნდის, სადაცა შეხედვიდე. |
[1662] |
| 58:24 |
ავთანდილ შეჯდა, წავიდა, ტარიას გაესალამა;
იგი ორნივე გაყრისა დაწვნა ცეცხლისა ალამა;
სრულად ინდონი მისტირან, ცრემლმან მინდორი დალამა;
ავთანდილ იტყვის: „მომკლაო სოფლისა მე სამსალამა“. |
[1663] |
| 58:25 |
ერთგან ფრიდონ და ავთანდილ იარნეს დღენი მცირენი;
გზამან გაყარნა, წავიდეს თავის-თავ ანატირენი;
კარგად მოუხდეს მათ მათნი საქმენი დანაპირენი;
ავთანდილ მიხდა არაბეთს, ნახნა არ ცუდნი ჭირენი. |
[1664] |
| 58:26 |
გამოეგებნეს არაბნი, სამეფო დააშვენა მან;
ნახა მზე მისი, მირიდა მისთა სურვილთა წყენამან;
მის თანა ტახტსა და-ვე-ჯდა, ალხინა მჭვრეტთა ლხენამან,
გაახელმწიფა გვირგვინი ზეცით მოსრულმან ზენამან. |
[1665] |
| 58:27 |
მათ სამთავე ხელმწიფეთა ერთმანერთი არა სძულდეს,
ერთმანერთსა ნახვიდიან, საწადელნი გაუსრულდეს,
ბრძანებისა შემცილენი მათთა ხრმალთა და-ვე-წყლულდეს,
მოიმატნეს სამეფონი, გახელმწიფდეს, გამორჭმულდეს. |
[1666] |
| 58:28 |
ფრიდონცა ესვა მოყვარედ, მათ წინა მიიყვანიან;
ერთმანერთისა მეშველთა მებრძოლნი იმაჯანიან:
მათთა ურჩთა და შემკადრთა მიწები ააკვანიან,
ორგულთა მკლავნი შემუსრნეს, ერთგულნი აგულვანიან. |
[1667] |
| 58:29 |
ყოვლთა სწორად წყალობასა ვითა თოვლსა მოათოვდეს,
ობოლ-ქვრივნი დაამდიდრნეს და გლახაკნი არ ითხოვდეს,
ავთა მქმნელნი დააშინნეს, კრავნი ცხვართა ვერა სწოვდეს,
შიგან მათთა საბრძანისთა თხა და მგელი ერთგან სძოვდეს. |
[1668] |
