ტარიელისაგან ინდოთ მეფის სიკვდილის ცნობა |
| 56:1 |
ქედსა ზედა გარდამოდგა მეტად დიდი ქარავანი,
კაცები და სახედრები ერთობ იყო შაოსანი;
გარეშემო მოეკვეცნეს უკანამო დალალანი;
მეფე ბრძანებს: „მოასხითო, ჩვენ დავყოვნოთ აქა ხანი“. |
[1581] |
| 56:2 |
მოასხნეს იგი ვაჭარნი და მათი უხუცესია;
უბრძანეს: „ვინ ხართ, შავითა რად ტანი შეგიგლესია?“
მათ მოახსენეს: „სით მოვალთ, მუნ ასრე დანაწესია,
ინდოეთს მისრით მოსრულთა გვივლია გზა უგრძესია“. |
[1582] |
| 56:3 |
გაეხარნეს მათ ვაჭართა ინდოეთით მომავლობა,
მაგრა თავი უმეცარყვეს, არა მისცეს ყოლა გრძნობა;
უცხოურად ეუბნების, მათ ვერა ქმნეს მათი ცნობა.
არ ესმოდა ინდოური, არაბულად ყვეს უბნობა. |
[1583] |
| 56:4 |
უბრძანეს: „გვითხართ, ვაჭარნო, ამბავი ინდოეთისა!“
მათ ჰკადრეს: „ზეცით მოსრულა ინდოეთს რისხვა ზეცისა;
დიდსა და წვრილსა ყველასა ცრემლი სდის მსგავსი წვეთისა,
მას შიგან მყოფსა ბრძენსაცა ცნობა აქვს ვითა შეთისა“. |
[1584] |
| 56:5 |
თვით მათვე მათსა ამბავსა უამბობს, არის წყლიანი:
„ფარსადან, მეფე ინდოთა, იყო ხელმწიფე სვიანი,
მას ესვა ქალი მნათობი, მზისაცა უფრო მზიანი,
კბილმარგალიტი, ტანალვა, ღაწვბალახშ-ყორანთმიანი. |
[1585] |
| 56:6 |
მას ქალსა და ამირბარსა ერთმანერთი შეუყვარდა.
ამირბარმან სიძე მოკლა, ხმა მეფესა დაუვარდა;
იგი ქალი პატარაი მამიდასა გაეზარდა,
ბუქთა მისგან მონაქროლთა ინდოეთი გარდაქარდა. |
[1586] |
| 56:7 |
მამიდაი ქაჯი იყო, გრძნეულობა იცის კარგა,
მით შემართა საშინელი, მზე ხმელეთსა დაუკარგა;
თვითცა მოკვდა უბედური, მართ საცოცხლოდ არად ვარგა;
იგი ქალი დაიკარგა, ალვა მორჩი სხვაგან დარგა. |
[1587] |
| 56:8 |
ცნა ამირბარმან, წავიდა ლომი მის მზისა მძებნელად,
იგიცა წახდა, ინდოეთს, გახდა მთვარე და მზე ბნელად;
ორნივე წახდეს, პოვნაღა მათი არს აწ საგებნელად;
მეფემან ბრძანა: „ჰე, ღმერთო, რად ცეცხლსა მომიდებ ნელად“. |
[1588] |
| 56:9 |
მეფე გაშმაგდა მათისა უღონოქმნილი ძებნისა;
ვად შეიცვალა ინდოეთს ხმა ქოს-წინწილთა, ებნისა;
ცოტასა ხანსა გა-ვე-სძლო დება სახმილთა გზნებისა;
აწ თვითცა მოკვდა, შეექმნა ბოლო სრვისა და ტკებნისა“. |
[1589] |
| 56:10 |
რა ვაჭარმან ესე სიტყვა თქვა, საქმენი გააკვლადნა,
ქალმან დიდნი დაიკივლნა, ფიცხლა თავსა მოიხადნა;
ტარიელცა დაიზახნა, დაფარულნი გააცხადნა;
ნარგისთაგან ნაწვიმარი ღვარი ადგა, თოვლი გადნა. |
[1590] |
| 56:11 |
მომკალ, ქალსა თავშიშველსა თუ მზე ვითა ეურჩოსა!
სული ვარდსა დავამსგავსე, თავმოხდილი — ყაყაჩოსა;
თუ ბრძენიცა მაქებარი მისი იხმობს ვირებრ „ჩოსა“,
ჰგავს, თუ ტყუბი მარგალიტი ზის ბროლისა ხარხაჩოსა. |
[1591] |
| 56:12 |
ქალი საბრალოდ მამასა სტირს, ბულბულისა მსგავსია,
თმა გაიგლიჯა, გაყარა, ღაწვი ცრემლითა ავსია,
ვარდი შექმნილა ზაფრანად, ლალი მართ ვითა ხავსია,
მზესა ღრუბელი ეფარვის, ამად ნათელი დავსია. |
[1592] |
| 56:13 |
იხოჭს და იგლეჯს ზახილით, ტირს სიტყვახაფი უარე;
სისხლი და წყალი თვალთაგან სდის ცრემლი გარე უარე;
„მოვკვეო შენთვის, მამაო, შვილი ყოველთა უარე,
ვერა გმსახურა ასულმან, ვერცა რა შეგაგუა-რე. |
[1593] |
| 56:14 |
ჩემთვის ბნელქმნილო მამაო, ნათელო თვალთა ჩემთაო,
ჩემთა რა გაცნევს ამბავთა, გულისა მონაცემთაო!
მზეო, რადღა გაქვს სინათლე, რადღა ანათობ თემთაო?
რად არ დაიქეც, ქვეყანავ, რადღა მართიხარ ზე, მთაო?“ |
[1594] |
| 56:15 |
ტარიელ მოსთქვამს: „გამზრდელო, ჰაჲჰაჲ, რა საქმე მსმენია!
მიკვირს, თუ მზეღა რად ნათობს, რად არა დაუჩენია?!
მზე მოჰკვე ყოვლთა სულდგმულთა, სოფელი აღარ შენია,
ღმერთსა მიმადლე, შემინდვე, რაცა შენ ჩემგან გწყენია“. |
[1595] |
| 56:16 |
მაშინ გახდეს ყველაკანი მტირალად და ცრემლთა მღვრელად;
დიდი ხანი მოიტირეს თავის-თავის გაუყრელად;
ავთანდილ და ფრიდონ ტირან გულსადაგად, არ თუ ჭრელად;
მაგრა ექმნნეს სულის მღებლად, კათალიკოს-მაწყვერელად. |
[1596] |
| 56:17 |
ზე ადგეს და მოახსენეს: „ჰე, მნათობნო, ცისა მზენო,
დათმეთ, გული დაიწყნარეთ, ქენით, რაცა მოგახსენო;
იგი ღმერთმან გაამაღლა, ვითა ორბი, მისნო ფრთენო,
აქა ყოფნა არა გვმართებს, არცაღა გვცალს გლოვად ჩვენო“. |
[1597] |
| 56:18 |
მადლი უბრძანეს, აწვივნეს, ქვე დასხდეს ზე ადგომილნი;
მუნვე დგეს იგი ვაჭარნი, პირსა ფერჰაერკრთომილნი,
გაკვირვებულნი საბრალოდ, მართ ვერას ვერ მიხვდომილნი;
უბრძანეს: „ძმანო, რას გიკვირს, ჩვენ იგი ვართ წახდომილნი“. |
[1598] |
| 56:19 |
კვლა უბრძანებდეს: „გვიამბეთ ამბავი დანარჩომია!“
მათ მოახსენეს: „პატრონო, ინდოეთს დიდი ომია,
მოსრულა ხატათ ლაშქარი, ქალაქსა შემოსდგომია,
რამაზ არს ვინმე ხელმწიფე, მათად პატრონად მჯდომია. |
[1599] |
| 56:20 |
ჯერთ დედოფალი ცოცხალა, მკვდართაგან უფრო მკვდარია,
იბრძვის ლაშქარი ინდოთა, თუც იმედგარდამწყდარია;
გარეთ ციხენი წაუხმან, ყველაი გარდამხდარია.
მზენო, თქვენ შუქნი მიჰფინეთ, ჰაჲჰაჲ, რა ავი დარია! |
[1600] |
| 56:21 |
მუნა მყოფსა ყველაკასა შეეკერა, ჩვენცა, შავი;
რამაზს წინა გამოვედით, მისრულად ვთქვით ჩვენი თავი;
მეფე ჩვენი დიდი არის, მათ ეწადა მისი ზავი,
გამოგვიშვნა: «წაედითო», არა გვიყო ყოლა ავი“. |
[1601] |
| 56:22 |
რა ტარიელს ესე ესმა, მეტად ფიცხლად აიყარა,
ეჯი, სამ დღე წასავალი, ერთსა დღესა წაიარა;
დროშა მისი აიმართა, წინა არა მოიფარა;
აწ ნახეთ, თუ გოლიათი გული ვითა ამაგარა! |
[1602] |
